Nhịp tim nhanh: phân tích triệu chứng

2023-02-12 05:48 PM

Triệu chứng nhịp tim nhanh gồm khó chịu ở ngực, khó thở, mệt mỏi, choáng váng, tiền ngất, ngất và đánh trống ngực, cần tìm kiếm trong tiền sử bệnh lý.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhịp tim nhanh được định nghĩa là tình trạng nhịp tim lớn hơn 100 nhịp/phút trong ba nhịp trở lên. Nó có thể được phân loại thành hai loại chính, thất hoặc trên thất, với loại thứ nhất được phân loại thành nhịp nhanh phức hợp rộng hoặc nhịp tim nhanh phức hợp hẹp.

Khi đánh giá bệnh nhân nhịp tim nhanh, người ta cần phát hiện ra nguyên nhân của nhịp tim nhanh và sau đó xác định rối loạn nhịp tim cụ thể.

Các triệu chứng của nhịp tim nhanh bao gồm khó chịu ở ngực, khó thở, mệt mỏi, choáng váng, tiền ngất, ngất và đánh trống ngực. Các vấn đề cần tìm kiếm trong tiền sử bệnh lý có thể bao gồm nhồi máu cơ tim, phì đại tâm thất, suy tim, bệnh van tim hoặc bất thường bẩm sinh.

Sử dụng caffein, sử dụng rượu, căng thẳng và suy giáp cũng có thể dẫn đến nhịp tim nhanh.

Đánh giá đặc điểm

Xác định xem bệnh nhân có ổn định về mặt huyết động hay không và liệu họ có triệu chứng (đau hoặc bất tỉnh) hay không có triệu chứng (tỉnh táo và không đau).

Nghe tim, nghe tiếng thổi, tiếng cọ hoặc tiếng phi nước đại. Tìm dấu hiệu tĩnh mạch cổ nổi và phù chi dưới, điều này cho thấy có suy tim. Nghe các trường phổi để tìm tiếng nổ. Kiểm tra tuyến giáp phì đại.

Điện tâm đồ (ECG). Điện tâm đồ 12 chuyển đạo và xác định tốc độ, nhịp điệu và thời gian QRS trên dải nhịp điệu (thường là chuyển đạo II).

Xét nghiệm. Tìm kiếm hạ magie máu, hạ kali máu, thiếu máu, cường giáp, giảm oxy máu, thuốc bất hợp pháp, peptid natriuretic loại β và ngộ độc digitalis.

Nhịp nhanh phức bộ hẹp (QRS < 120 ms)

Nhịp nhanh xoang. Có nhiều nguyên nhân gây nhịp nhanh xoang ở người lớn: bệnh lý (thiếu máu, nhiễm độc giáp, giảm oxy máu, hạ huyết áp, giảm thể tích tuần hoàn) hoặc sinh lý (thiếu máu, sốt). Các phức hợp sóng P và QRS bình thường được thấy trên ECG. Trị liệu bao gồm điều trị nguyên nhân cơ bản.

Rung nhĩ. Rung nhĩ là một nhịp điệu bất thường không đều với tần số thất thay đổi và không có sóng P rõ rệt trên điện tâm đồ. Nếu có sự dẫn truyền bất thường từ tâm nhĩ đến tâm thất hoặc block nhánh trước đó, có thể khó phân biệt rung nhĩ với cuồng nhĩ vì nó thường thay đổi giữa rung và cuồng nhĩ.

Cuồng nhĩ. Trong cuồng nhĩ, theo dõi tim cho thấy dạng sóng P cổ điển “răng cưa” với tốc độ từ 180 đến 350 nhịp/phút. Tâm thất có tần số chậm hơn, thể hiện bằng block 2:1 hoặc 4:1 với tần số thất tương ứng từ 150 đến 75 nhịp/phút. Cuồng nhĩ có liên quan đến nguy cơ thuyên tắc huyết khối tâm nhĩ.

Nhịp nhanh kịch phát trên thất (SVT). SVT kịch phát là một nhịp thường được gây ra bởi sự vào lại của xung nhĩ tại nút nhĩ thất (AV). Hình thái học của nhịp cho thấy sự khởi phát đột ngột với phức hợp QRS đều đặn và tốc độ khử cực từ 140 đến 250. Hội chứng Wolff-Parkinson-White xảy ra khi có sự dẫn truyền thuận chiều qua đường phụ, tạo ra sóng delta (dốc lên trước phức bộ QRS) và khoảng PR ngắn lại.

Nhịp nhanh nhĩ đa ổ (MAT). MAT là rối loạn nhịp tim có thể xảy ra trong trường hợp suy tim hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. MAT tồn tại khi có ba hình thái sóng P khác nhau không liên quan đến nhau.

Nhịp nhanh phức bộ rộng (QRS >120 ms)

Nhịp nhanh thất (VT). Có thể có nhiều khó khăn trong việc phân biệt SVT với dẫn truyền lệch hướng với VT. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về nguồn gốc của nhịp tim nhanh phức bộ rộng, bệnh nhân nên được điều trị như thể nhịp là VT. Những manh mối điện tâm đồ (EKG) này có thể giúp phân biệt giữa SVT và VT. (1). Nếu không thể xác định được phức hợp RS trong bất kỳ chuyển đạo trước tim nào, thì đó là VT. (2). Nếu một phức hợp RS được xác định, thì khoảng thời gian RS (sóng R bắt đầu đến điểm thấp nhất của sóng S) lớn hơn 100 ms gợi ý mạnh mẽ về VT. (3). Nếu khoảng RS nhỏ hơn 100 ms, thì có nguồn gốc từ tâm thất hoặc trên thất của nhịp tim nhanh và phải đánh giá phân ly AV. Tuy nhiên, nếu có phân ly AV thì đó là VT. (4). Nếu khoảng RS < 100 ms và không có sự phân ly AV có thể chứng minh được, thì hãy tìm sự phù hợp của các phức hợp QRS trước tim (tất cả các chuyển đạo V1–V6 đều có dạng âm tính tương tự), điều này cũng cho thấy VT.

Xoắn đỉnh (TdP). Một dạng VT đa hình với các biên độ khác nhau của phức hợp QRS. Đặc biệt thấy ở những bệnh nhân có khoảng QT kéo dài. Có thể xuất hiện ở bệnh nhân hạ kali máu và hạ magie máu. Các loại thuốc như erythromycin, phenothiazin, haloperidol hoặc methadone có thể gây ra TdP.

Rung thất (VF). VF là rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng do khử cực tâm thất bất thường ngăn chặn sự co bóp thống nhất của cơ tim. Trên điện tâm đồ, VF được đặc trưng bởi sự xuất hiện hỗn loạn không đều mà không có dạng sóng QRS rời rạc.

Bài viết cùng chuyên mục

Đau bụng cấp: đánh giá khẩn cấp tình trạng nặng của bệnh nhân

Hãy nhớ rằng những bệnh nhân trẻ, khỏe mạnh thường duy trì huyết áp trong trường hợp mất nhiều dịch, với những bệnh nhân này giảm huyết áp xảy ra muộn, nên phải xem xét cẩn thận những yếu tố như tăng nhịp tim, hạ huyết áp tư thế.

Đánh trống ngực hồi hộp

Mặc dù bệnh nhân mô tả bằng vô số cách, hướng dẫn bệnh nhân mô tả cẩn thận về đánh trống ngực của họ có thể chỉ ra một cơ chế và thu hẹp chẩn đoán phân biệt.

Sưng khớp: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng

Nếu nguyên nhân tại khớp thường gây sưng, nóng, đau nhiều hơn và giới hạn vận động khớp cả các động tác chủ động và thụ động. Viêm bao hoạt dịch là nguyên nhân thường gặp nhất gây ra bởi các hoạt động lặp đi lặp lại.

Ho: phân tích triệu chứng

Ho được kích hoạt thông qua kích hoạt cảm giác của các sợi hướng tâm trong dây thần kinh phế vị, phản xạ nội tạng này có thể được kiểm soát bởi các trung tâm vỏ não cao hơn.

Đau ngực: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân của đau ngực thường lành tính và không do tim, cách tiếp cận tiêu chuẩn là cần thiết, do bỏ sót một tình trạng đe dọa đến tính mạng.

Phù gai thị: phân tích triệu chứng

Phù gai thị thực sự luôn đi kèm với tăng áp lực nội sọ, chẩn đoán phân biệt đối với phù gai thị gồm chấn thương, khối u nội sọ, hẹp cống não, giả u não (tăng áp lực nội sọ vô căn.

Rối loạn thăng bằng: các nguyên nhân cảm giác mất thăng bằng

Sự cân bằng đòi hỏi tín hiệu vào từ nhiều bộ phận cảm thụ cảm giác (thị giác, tiền đình, xúc giác, cảm giác bản thể). Giảm chức năng nhi ều hơn một trong các bộ phận này, dù rất nhỏ cũng có thể gây mất thăng bằng.

Mờ mắt: phân tích triệu chứng

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa, hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt, mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét.

Hiệu giá kháng thể kháng nhân (ANA) cao: phân tích triệu chứng

Kháng thể kháng nhân (ANA) được tạo ra ở những bệnh nhân mắc bệnh mô liên kết tự miễn dịch chủ yếu thuộc nhóm immunoglobulin G và thường có mặt ở mức độ cao hơn.

Phì đại tuyến vú ở nam giới: phân tích triệu chứng

Vú nam bao gồm một lượng tối thiểu các mô mỡ và tuyến. Tỷ lệ estrogen-testosterone bị thay đổi ở nam giới có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới, hoặc sự tăng sinh của mô tuyến vú.

Ho ra máu: phân tích triệu chứng

Bất kể tỷ lệ là bao nhiêu, bước đầu tiên trong đánh giá là phân biệt xem bệnh nhân có ho ra máu thực sự hay chảy máu từ nguồn khác, ví dụ: nôn ra máu hoặc ho giả ra máu.

Đau bắp chân: phân tích triệu chứng

Thông tin thích hợp bao gồm vị trí chính xác của cơn đau, cũng như chất lượng, mức độ nghiêm trọng, thời gian kéo dài và các yếu tố làm trầm trọng thêm hoặc giảm nhẹ.

Brain natriuretic peptide: phân tích triệu chứng

Brain natriuretic peptide cung cấp một cách để chẩn đoán và quản lý điều trị suy tim sung huyết và một loạt các bệnh khác có ảnh hưởng thứ phát đến tim.

Sốt không xác định được nguồn gốc (FUO)

Các thuật toán tiêu chuẩn cho sốt không xác định được nguồn gốc rất khó để suy luận cho bệnh nhân, Tuy nhiên, kết quả của lịch sử, khám lâm sàng, xét nghiệm thường quy

Khàn tiếng: phân tích triệu chứng

Hầu hết các trường hợp khàn tiếng đều tự cải thiện, cần phải xem xét các nguyên nhân bệnh lý quan trọng, đặc biệt là trong những trường hợp kéo dài hơn một vài tuần.

Giảm cân ngoài ý muốn: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị

Các vấn đề gây ra giảm cân thông qua một hoặc nhiều cơ chế, lượng calo hấp thụ không đủ, nhu cầu trao đổi chất quá mức hoặc mất chất dinh dưỡng qua nước tiểu hoặc phân.

Co giật: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân gây co giật bao gồm rối loạn chức năng hệ thống thần kinh trung ương nguyên phát cũng như rối loạn chuyển hóa hoặc bệnh hệ thống.

Khó thở mãn tính: đánh giá triệu chứng của các bệnh lý thực thể

Tìm kiếm bằng chứng khách quan của phục hồi hoặc biến đổi đường thở để khẳng định chấn đoán: Thực hiện bởi phế dung kế sau đó yêu cầu bệnh nhân ghi lại nhật ký lưu lượng thở đỉnh. Xem xét đánh giá chuyên khoa nếu như chẩn đoán không chắc chắn.

Viêm miệng: phân tích triệu chứng

Viêm miệng đại diện cho một loại nhiễm trùng niêm mạc miệng, tình trạng viêm và các tổn thương miệng khác, có thể là bệnh ác tính nên các tổn thương dai dẳng.

Thăm khám chẩn đoán bệnh nhân nặng

Nếu hệ thống thần kinh trung ương hoạt động tốt, khả năng đáp ứng các câu hỏi một cách thích hợp, thì các chức năng quan trọng không chắc đã bị rối loạn đến mức cần phải can thiệp ngay lập tức. 

Khối u bìu: phân tích triệu chứng

Trong quá trình đánh giá bất kỳ khối u bìu nào, mục tiêu chính là xác định xem có chỉ định chuyển tuyến ngay lập tức hay không.

Bệnh hạch bạch huyết: phân tích triệu chứng

Các bệnh truyền nhiễm, tự miễn dịch, u hạt, ác tính hoặc phản ứng thuốc có thể gây ra hạch to toàn thân. Nguy cơ chung của bệnh ung thư ở những bệnh nhân bị bệnh hạch bạch huyết toàn thân là thấp.

Đau ngực cấp: đặc điểm đau ngực do tim và các nguyên nhân khác

Mục đích chủ yếu là để nhận diện hội chứng vành cấp và những nguyên nhân đe dọa mạng sống khác như bóc tách động mạch chủ và thuyên tắc phổi. Phân tích ECG, xquang ngực và marker sinh học như troponin, D-dimer đóng vai trò quan trọng.

Mệt mỏi: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng

Một số bệnh nhân, khó để phân biệt giữa mệt mỏi và khó thở; nếu có một bệnh sử rõ ràng hoặc bằng chứng của giảm khả năng gắng sức. Cân nhắc tiếp cận tương tự đối với khó thở gắng sức mạn tính.

Khám lão khoa: điểm đặc biệt trong đánh giá người già yếu suy kiệt

Khi có thể, xem xét các yếu tố trong tiền sử bệnh nhân có tương tự với những thông tin của người chứng kiến, người chăm sóc, người thân, ghi chú của bệnh nhân hoặc các nhân viên y tế khác không.