Nhịp tim nhanh: phân tích triệu chứng

2023-02-12 05:48 PM

Triệu chứng nhịp tim nhanh gồm khó chịu ở ngực, khó thở, mệt mỏi, choáng váng, tiền ngất, ngất và đánh trống ngực, cần tìm kiếm trong tiền sử bệnh lý.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhịp tim nhanh được định nghĩa là tình trạng nhịp tim lớn hơn 100 nhịp/phút trong ba nhịp trở lên. Nó có thể được phân loại thành hai loại chính, thất hoặc trên thất, với loại thứ nhất được phân loại thành nhịp nhanh phức hợp rộng hoặc nhịp tim nhanh phức hợp hẹp.

Khi đánh giá bệnh nhân nhịp tim nhanh, người ta cần phát hiện ra nguyên nhân của nhịp tim nhanh và sau đó xác định rối loạn nhịp tim cụ thể.

Các triệu chứng của nhịp tim nhanh bao gồm khó chịu ở ngực, khó thở, mệt mỏi, choáng váng, tiền ngất, ngất và đánh trống ngực. Các vấn đề cần tìm kiếm trong tiền sử bệnh lý có thể bao gồm nhồi máu cơ tim, phì đại tâm thất, suy tim, bệnh van tim hoặc bất thường bẩm sinh.

Sử dụng caffein, sử dụng rượu, căng thẳng và suy giáp cũng có thể dẫn đến nhịp tim nhanh.

Đánh giá đặc điểm

Xác định xem bệnh nhân có ổn định về mặt huyết động hay không và liệu họ có triệu chứng (đau hoặc bất tỉnh) hay không có triệu chứng (tỉnh táo và không đau).

Nghe tim, nghe tiếng thổi, tiếng cọ hoặc tiếng phi nước đại. Tìm dấu hiệu tĩnh mạch cổ nổi và phù chi dưới, điều này cho thấy có suy tim. Nghe các trường phổi để tìm tiếng nổ. Kiểm tra tuyến giáp phì đại.

Điện tâm đồ (ECG). Điện tâm đồ 12 chuyển đạo và xác định tốc độ, nhịp điệu và thời gian QRS trên dải nhịp điệu (thường là chuyển đạo II).

Xét nghiệm. Tìm kiếm hạ magie máu, hạ kali máu, thiếu máu, cường giáp, giảm oxy máu, thuốc bất hợp pháp, peptid natriuretic loại β và ngộ độc digitalis.

Nhịp nhanh phức bộ hẹp (QRS < 120 ms)

Nhịp nhanh xoang. Có nhiều nguyên nhân gây nhịp nhanh xoang ở người lớn: bệnh lý (thiếu máu, nhiễm độc giáp, giảm oxy máu, hạ huyết áp, giảm thể tích tuần hoàn) hoặc sinh lý (thiếu máu, sốt). Các phức hợp sóng P và QRS bình thường được thấy trên ECG. Trị liệu bao gồm điều trị nguyên nhân cơ bản.

Rung nhĩ. Rung nhĩ là một nhịp điệu bất thường không đều với tần số thất thay đổi và không có sóng P rõ rệt trên điện tâm đồ. Nếu có sự dẫn truyền bất thường từ tâm nhĩ đến tâm thất hoặc block nhánh trước đó, có thể khó phân biệt rung nhĩ với cuồng nhĩ vì nó thường thay đổi giữa rung và cuồng nhĩ.

Cuồng nhĩ. Trong cuồng nhĩ, theo dõi tim cho thấy dạng sóng P cổ điển “răng cưa” với tốc độ từ 180 đến 350 nhịp/phút. Tâm thất có tần số chậm hơn, thể hiện bằng block 2:1 hoặc 4:1 với tần số thất tương ứng từ 150 đến 75 nhịp/phút. Cuồng nhĩ có liên quan đến nguy cơ thuyên tắc huyết khối tâm nhĩ.

Nhịp nhanh kịch phát trên thất (SVT). SVT kịch phát là một nhịp thường được gây ra bởi sự vào lại của xung nhĩ tại nút nhĩ thất (AV). Hình thái học của nhịp cho thấy sự khởi phát đột ngột với phức hợp QRS đều đặn và tốc độ khử cực từ 140 đến 250. Hội chứng Wolff-Parkinson-White xảy ra khi có sự dẫn truyền thuận chiều qua đường phụ, tạo ra sóng delta (dốc lên trước phức bộ QRS) và khoảng PR ngắn lại.

Nhịp nhanh nhĩ đa ổ (MAT). MAT là rối loạn nhịp tim có thể xảy ra trong trường hợp suy tim hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. MAT tồn tại khi có ba hình thái sóng P khác nhau không liên quan đến nhau.

Nhịp nhanh phức bộ rộng (QRS >120 ms)

Nhịp nhanh thất (VT). Có thể có nhiều khó khăn trong việc phân biệt SVT với dẫn truyền lệch hướng với VT. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về nguồn gốc của nhịp tim nhanh phức bộ rộng, bệnh nhân nên được điều trị như thể nhịp là VT. Những manh mối điện tâm đồ (EKG) này có thể giúp phân biệt giữa SVT và VT. (1). Nếu không thể xác định được phức hợp RS trong bất kỳ chuyển đạo trước tim nào, thì đó là VT. (2). Nếu một phức hợp RS được xác định, thì khoảng thời gian RS (sóng R bắt đầu đến điểm thấp nhất của sóng S) lớn hơn 100 ms gợi ý mạnh mẽ về VT. (3). Nếu khoảng RS nhỏ hơn 100 ms, thì có nguồn gốc từ tâm thất hoặc trên thất của nhịp tim nhanh và phải đánh giá phân ly AV. Tuy nhiên, nếu có phân ly AV thì đó là VT. (4). Nếu khoảng RS < 100 ms và không có sự phân ly AV có thể chứng minh được, thì hãy tìm sự phù hợp của các phức hợp QRS trước tim (tất cả các chuyển đạo V1–V6 đều có dạng âm tính tương tự), điều này cũng cho thấy VT.

Xoắn đỉnh (TdP). Một dạng VT đa hình với các biên độ khác nhau của phức hợp QRS. Đặc biệt thấy ở những bệnh nhân có khoảng QT kéo dài. Có thể xuất hiện ở bệnh nhân hạ kali máu và hạ magie máu. Các loại thuốc như erythromycin, phenothiazin, haloperidol hoặc methadone có thể gây ra TdP.

Rung thất (VF). VF là rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng do khử cực tâm thất bất thường ngăn chặn sự co bóp thống nhất của cơ tim. Trên điện tâm đồ, VF được đặc trưng bởi sự xuất hiện hỗn loạn không đều mà không có dạng sóng QRS rời rạc.

Bài viết cùng chuyên mục

Đau ngực cấp: phân tích đặc điểm điện tâm đồ và các triệu chứng lâm sàng

Nếu có ST chênh lên nhưng không phù hợp những tiêu chuẩn, làm lại điện tâm đồ thường xuyên và xử trí như bệnh nhân nhồi máu cơ tim không ST chênh lên/ đau thắt ngực không ổn định.

Mất trí nhớ ở người cao tuổi

Mặc dù không có sự đồng thuận hiện nay vào việc bệnh nhân lớn tuổi nên được kiểm tra bệnh mất trí nhớ, lợi ích của việc phát hiện sớm bao gồm xác định các nguyên nhân.

Đánh trống ngực hồi hộp

Mặc dù bệnh nhân mô tả bằng vô số cách, hướng dẫn bệnh nhân mô tả cẩn thận về đánh trống ngực của họ có thể chỉ ra một cơ chế và thu hẹp chẩn đoán phân biệt.

Nguy cơ tự tử: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Tự tử thường được coi là một quyết định đạo đức mâu thuẫn với nhiều giá trị tôn giáo và xã hội, đối với nhiều cá nhân cố gắng hoặc tự tử, chất lượng cuộc sống đã trở nên cạn kiệt đến mức không còn lựa chọn nào khác.

Đánh giá chức năng nhận thức: lú lẫn mê sảng và mất trí

Cần chắc chắn rằng sự suy giảm nhận thức rõ ràng không do các vấn đề giao tiếp hoặc một rối loạn riêng biệt về hiểu, khó tìm từ diễn đạt (mất ngôn ngữ diễn đạt), trí nhớ (hội chứng quên), hành vi và khí sắc.

Nguyên tắc quản lý đau

Đối với đau liên tục, giảm đau kéo dài cũng có thể được đưa ra xung quanh thời gian với một loại thuốc tác dụng ngắn khi cần thiết để đột phá với đau đớn.

Điện tâm đồ trong viêm màng ngoài tim cấp

Không giống như nhồi máu cơ tim với ST chênh lên, ST chênh lên điển hình kéo dài trong vài ngày. Sóng T cao cùng với thay đổi ST, sau đó đảo ngược.

Mất điều hòa cơ thể: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Mất điều hòa bao gồm tay vụng về, dáng đi bất thường hoặc không ổn định và rối loạn vận ngôn, nhiều bất thường vận động được thấy trong rối loạn chức năng tiểu não.

Ho ra máu: đánh giá các triệu chứng lâm sàng

Lượng máu chảy khó xác định chính xác trên lâm sàng nhưng có thể ước lượng thể tích và tỷ lệ máu mất bằng cách quan sát trực tiếp lượng máu ho ra với một vật chứa có chia độ. Nguy cơ chủ yếu là ngạt do ngập lụt phế nang hoặc tắc nghẽn đường thở.

Điện tâm đồ trong nhồi máu cơ tim có ST chênh lên

ST chênh lên ở các chuyển đạo V2-V5 có thể là dấu hiệu bình thường của tái cực sớm lành tính (‘high take-off’) và, nếu không có điện tâm đồ trước đó có thể gây ra chẩn đoán nhầm.

Khí máu động mạch: công cụ tiếp cận bệnh nhân khó thở cấp

Giảm PaCO2 gợi ý tình trạng tăng thông khí. Nếu PaO2 thấp hơn (hoặc chỉ trong giới hạn bình thường), sự tăng thông khí có thể là một đáp ứng thích hợp đối với sự giảm oxy máu.

Tràn dịch màng phổi: phân tích triệu chứng

Tràn dịch màng phổi do tăng áp suất thủy tĩnh trong tuần hoàn vi mạch, giảm áp suất keo trong tuần hoàn vi mạch như giảm albumin máu và tăng áp suất âm trong khoang màng phổi.

Chóng mặt choáng váng: phân tích đặc điểm khởi phát

Bệnh nhân choáng váng liên tục qua vài tuần hoặc choáng váng không cải thiện nếu đang tiếp tục điều trị thì không chắc bệnh nhân có chóng mặt thật sự. Do đó cần hướng đến bác sỹ tai mũi họng để đánh giá thêm.

Tiếp cận bệnh nhân, Tuân thủ điều trị

Phỏng vấn thu thập thông tin hỗ trợ chẩn đoán, hướng dẫn tuân thủ điều trị thuốc, hướng dẫn chế độ sinh hoạt của bệnh nhân và nguyên tắc đạo đức giữa bác sỹ và bệnh nhân

Bệnh nhân hen phế quản cấp: những đánh giá bổ sung khi thăm khám

Đặc điểm cần quan tâm, ví dụ hen gần tử vong trước đó, kém dung nạp điều trị. Nếu như những đặc điểm nặng vẫn tiếp tục, theo dõi ở môi trường chăm sóc tích cực với đánh giá lặp lại với các chỉ số SpO2, PEFR.

Đau nhiều cơ: phân tích triệu chứng

Một số tình trạng có thể dẫn đến đau đa cơ. Các nguyên nhân phổ biến nhất là đau đa cơ do thấp khớp và các tình trạng viêm. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân chính xác là không rõ.

Điện tâm đồ trong đau thắt ngực không ổn định/ nhồi máu cơ tim không ST chênh lên

Sóng T đảo ngược có thể là bằng chứng điện tâm đồ của thiếu máu. Sóng T âm sâu đối xứng ở chuyển đạo trước tim gợi ý tắc nghẽn nghiêm trọng gốc động mạch vành trái, những những biểu hiện khác ít đặc hiệu hơn.

Mất ý thức thoáng qua: đánh giá các vấn đề tuần hoàn hô hấp

Bằng chứng trên điện tâm đồ của thiếu máu cơ tim cấp gợi ý rối loạn nhịp thứ phát do thiếu máu; ví dụ nhịp nhanh thất, ngất liên quan đến thiếu máu cơ tim. Thảo luận ngay với bác sĩ tim mạch nếu bất kỳ đặc điểm nào ở trên hiện diện.

Xuất huyết trực tràng: đánh giá các nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa dưới

Phần lớn bệnh nhân xuất huyết do các nguyên nhân lành tính. Ở bệnh nhân xuất huyết trực tràng cấp tính, đánh giá mức độ xuất huyết và tiến hành đầy đủ các bước cấp cứu trước khi chẩn đoán chính xác.

Tiết dịch núm vú ở phụ nữ không mang thai: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân phổ biến gây tiết dịch núm vú sinh lý bao gồm căng thẳng, kích thích núm vú, cũng như chấn thương hoặc tổn thương ở ngực như herpes zoster, có thể làm tăng nồng độ prolactin tuần hoàn.

Trầm cảm: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Để được chẩn đoán mắc bệnh trầm cảm, bệnh nhân phải trải qua năm triệu chứng trở lên và phải có tâm trạng chán nản và hoặc giảm hứng thú trong 2 tuần.

Tiếng cọ màng ngoài tim: phân tích triệu chứng

Viêm màng ngoài tim cấp nói chung là một tình trạng lành tính, tự giới hạn và dễ điều trị, viêm có thể tạo ra phản ứng huyết thanh, sợi huyết hoặc mủ.

Điều trị theo triệu chứng: điều trị trước khi chẩn đoán xác định

Trong nhiều bệnh nhân có thay đổi ý thức hay rối loạn chức năng thần kinh cấp mà không xác định được nguyên nhân rõ ràng, thì hai tình trạng cần được loại trừ và điều trị ngay.

Men gan tăng cao: phân tích triệu chứng

Các men gan (aminotransferase) là các enzym tế bào được tìm thấy trong tế bào gan; chúng được giải phóng vào huyết thanh do tổn thương tế bào gan, do đó làm tăng nồng độ trong huyết thanh từ mức cơ bản thấp.

Đau thượng vị: phân tích triệu chứng

Các triệu chứng phổ biến là đầy hơi và nhanh no, tuy nhiên, các triệu chứng chồng chéo khiến chẩn đoán trở nên khó khăn và nguyên nhân xác định không được thiết lập.