Sốt không xác định được nguồn gốc (FUO)

2014-10-14 09:27 PM
Các thuật toán tiêu chuẩn cho sốt không xác định được nguồn gốc rất khó để suy luận cho bệnh nhân, Tuy nhiên, kết quả của lịch sử, khám lâm sàng, xét nghiệm thường quy

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Hầu hết các bệnh sốt là do nhiễm trùng thông thường, ngắn ngủi, và tương đối dễ dàng để chẩn đoán. Trong những trường hợp nhất định, tuy nhiên, nguồn gốc của cơn sốt có thể vẫn còn mơ hồ ("không xác định được xuất xứ sốt," sốt không xác định được nguồn gốc) ngay cả sau khi xét nghiệm chẩn đoán kéo dài. Trong bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên, sốt thường kéo dài không quá 3 - 5 ngày, xa hơn nữa là đánh giá bổ sung cần được xem xét. Thuật ngữ "FUO" có truyền thống được dành cho các trường hợp không rõ nguyên nhân của sốt quá 38,3°C nhiều lần trong ít nhất 3 tuần ở bệnh nhân không giảm bạch cầu hoặc ức chế miễn dịch. Một số tác giả đã ủng hộ cho việc thay đổi định nghĩa sốt không xác định được nguồn gốc ở những bệnh nhân lớn tuổi yếu, nhiệt độ ở miệng hay tai 37,2°C (99°F) hoặc cao hơn dai dẳng, hoặc nhiệt độ trực tràng 37,5°C (99,5°F) hoặc lớn hơn dai dẳng.

Sau khi đánh giá rộng rãi, 25% những bệnh nhân được đánh giá là có nhiễm trùng lan chậm hoặc mãn tính, khoảng 25% các bệnh tự miễn, và khoảng 10% khối u ác tính; phần còn lại có các rối loạn khác hoặc không đạt tới được chẩn đoán. Với cải thiện hình ảnh và xét nghiệm vi sinh, các trường hợp ít do bệnh truyền nhiễm và nhiều hơn nữa đang được quy cho bệnh ung thư và bệnh tự miễn dịch (đặc biệt là ở người cao tuổi). Theo dõi bệnh nhân dài hạn được chẩn đoán ban đầu sốt không xác định được nguồn gốc cho thấy rằng 50% các triệu chứng trở thành không giá trị trong quá trình đánh giá. Trong phần còn lại, chẩn đoán xác định được thiết lập 20%, thường là trong vòng 2 tháng sau khi theo dõi, và 30% có sốt dai dẳng hoặc định kỳ hàng tháng hoặc thậm chí nhiều năm.

Các thuật toán tiêu chuẩn cho sốt không xác định được nguồn gốc rất khó để suy luận cho bệnh nhân. Tuy nhiên, kết quả của lịch sử, khám lâm sàng, xét nghiệm thường quy, và cấy máu cung cấp manh mối chẩn đoán quan trọng dẫn đến một chẩn đoán xác định trong hầu hết các trường hợp. X quang phổi, siêu âm bụng, chụp CT, thường lặp đi lặp lại sau khi các nghiên cứu trước đó cho chẩn đoán là hữu ích nhất. Hạt nhân phóng xạ bao gồm bạch cầu, gallium-67, và globulin miễn dịch của người đánh dấu phóng xạ; Tuy nhiên, các xét nghiệm này có vẻ hữu ích nhất trong những bệnh nhân có các dấu hiệu viêm hóa. Có rất ít hoặc không có giá trị để bắt nguồn từ hướng miễn dịch, vi sinh, huyết thanh, hoặc nghiên cứu nội tiết. Ở những bệnh nhân lớn tuổi, sinh thiết động mạch thái dương thỉnh thoảng sử dụng. Phương thức hình ảnh mới hơn có thể hữu ích trong những trường hợp khó khăn bao gồm hình ảnh chụp cắt lớp phát xạ Fluorodeoxyglucose-positron.

FUO thường liên quan với AIDS và nhiễm trùng liên quan đến HIV, mặc dù nhiễm HIV không có biến chứng không phải là một nguyên nhân của sốt kéo dài. Khi sốt không xác định được nguồn gốc được quan sát thấy ở những người nhiễm HIV, nó thường xảy ra trong giai đoạn cuối. Các nguyên nhân phổ biến nhất là nhiễm trùng phổ biến avium, P jiroveci viêm phổi, nhiễm cytomegalovirus, histoplasmosis phổ biến, và u lympho Mycobacterium.

Chẩn đoán phân biệt bệnh sốt tại các du khách quay trở lại là đa dạng, nhưng phổ biến nhất bao gồm nhiễm trùng nhiệt đới như sốt rét, kiết lỵ, viêm gan, và bệnh sốt xuất huyết. Một số lượng đáng kể các bệnh có sốt trong du khách không bao giờ được chẩn đoán.

Chẩn đoán phân biệt

Nguyên nhân của sốt không xác định được nguồn gốc ở những bệnh nhân lớn tuổi khác với ở những bệnh nhân trẻ hơn, và một chẩn đoán xác định có thể đạt được một tỷ lệ lớn hơn ở bệnh nhân cao tuổi (lên đến 70%). Mặc dù các phương pháp chẩn đoán nói chung và phân phối các nguyên nhân truyền nhiễm và không truyền nhiễm là khoảng tương tự giữa các nhóm tuổi, bệnh lao và bệnh viêm động mạch thái dương là nguyên nhân đặc biệt phổ biến hơn của sốt không xác định được nguồn gốc ở người già.

Điều trị

Hầu hết sốt dung nạp tốt. Khi nhiệt độ > 40 độ C, điều trị triệu chứng có thể được yêu cầu. Sốt trên 41°C có thể sẽ tăng thân nhiệt và do đó không qua trung gian cytokine, và quản lý khẩn cấp được chỉ định.

Các biện pháp hạ nhiệt

Cồn, bọt biển lạnh, túi nước đá, băng thụt nước, và phòng tắm đá sẽ làm giảm nhiệt độ cơ thể. Hữu ích hơn trong tăng thân nhiệt, khi bệnh nhân có sốt liên quan cytokine cố gắng thực hiện các phương pháp điều trị.

Thuốc hạ sốt

Điều trị hạ sốt là không cần thiết trừ những bệnh nhân có tình trạng huyết động biến đổi. Aspirin hoặc acetaminophen, 325 - 650 mg mỗi 4 giờ, có hiệu quả trong việc giảm sốt. Các thuốc này được sử dụng tốt nhất liên tục chứ không phải là cần thiết khi nhiệt độ cao.

Điều trị kháng sinh

Trong hầu hết các bệnh nhân có sốt, điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm nên được hoãn lại để chờ đợi đánh giá sâu hơn. Tuy nhiên, điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm đôi khi cần thiết. Kháng sinh phổ rộng được chỉ định cho những bệnh nhân có sốt và không ổn định về mặt lâm sàng, ngay cả trước khi nhiễm trùng có thể được ghi nhận. Chúng bao gồm những bệnh nhân có huyết động không ổn định, những người có giảm bạch cầu (bạch cầu trung tính < 500 / MCL), những người phẫu thuật hoặc do bệnh hồng cầu hình liềm hoặc ức chế miễn dịch (bao gồm corticosteroid đường toàn thân, azathioprine, cyclosporin, hoặc các thuốc ức chế miễn dịch khác) và những người bị nhiễm HIV. Đối với điều trị sốt trong thời gian giảm bạch cầu sau hóa trị, bệnh nhân ngoại trú điều trị kháng sinh tiêm như ceftriaxone có thể được cung cấp một cách hiệu quả và an toàn. Nếu nghi ngờ bị nhiễm nấm ở những bệnh nhân sốt kéo dài và giảm bạch cầu, fluconazole là một sự thay thế hiệu quả như nhau nhưng ít độc so với amphotericin B.

Tăng thân nhiệt ác tính

Nhiệt đột quỵ.

Đối với các biện pháp để kiểm soát nhiệt độ khi đó là > 41 ° C hoặc khi kết hợp với động kinh hoặc thay đổi trạng thái tâm thần khác.

Bài viết cùng chuyên mục

Phì đại tuyến vú ở nam giới: phân tích triệu chứng

Vú nam bao gồm một lượng tối thiểu các mô mỡ và tuyến. Tỷ lệ estrogen-testosterone bị thay đổi ở nam giới có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới, hoặc sự tăng sinh của mô tuyến vú.

Khí máu động mạch: công cụ tiếp cận bệnh nhân khó thở cấp

Giảm PaCO2 gợi ý tình trạng tăng thông khí. Nếu PaO2 thấp hơn (hoặc chỉ trong giới hạn bình thường), sự tăng thông khí có thể là một đáp ứng thích hợp đối với sự giảm oxy máu.

Suy giảm trí nhớ: phân tích triệu chứng

Trí nhớ là một quá trình nhận thức phức tạp, bao gồm cả hai khía cạnh có ý thức và vô thức của sự hồi tưởng, có thể được chia thành bốn loại.

Định hướng chẩn đoán trước một tình trạng sốt

Sốt thường xảy ra như một phần của đáp ứng pha cấp của do nhiễm trùng, nhiễm trùng gây ra đáp ứng viêm hệ thống có tỉ lệ tử vong đáng kể và cần phải được nhận diện và điều trị kịp thời.

Đau khớp: phân tích triệu chứng

Đau khớp có thể là biểu hiện của nhiều nguyên nhân, bao gồm chấn thương cơ học đối với khớp, bệnh thoái hóa khớp, viêm xương khớp, nhiễm trùng và viêm cục bộ hoặc toàn thân.

Tiêu chảy: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Tiêu chảy cấp thường do nhiễm trùng gây ra, đôi khi có liên quan đến việc sử dụng thuốc hoặc bệnh cảnh ruột viêm. Tiêu chảy mạn tính/tái diễn có thể là biểu hiện của bệnh lý ruột viêm, ung thư đại trực tràng nhưng phân lớn do hội chứng ruột kích thích.

Rối loạn thăng bằng: các nguyên nhân cảm giác mất thăng bằng

Sự cân bằng đòi hỏi tín hiệu vào từ nhiều bộ phận cảm thụ cảm giác (thị giác, tiền đình, xúc giác, cảm giác bản thể). Giảm chức năng nhi ều hơn một trong các bộ phận này, dù rất nhỏ cũng có thể gây mất thăng bằng.

Điện tâm đồ trong nhồi máu phổi

Những bất thường đặc hiệu gợi ý nhồi máu phổi bao gồm trục lệch phải mới xuất hiện, dạng R ở V1, sóng T đảo ngược ở V1=V3 hoặc block nhánh phải.

Định hướng chẩn đoán đau bụng cấp

Nhiều nguyên nhân nghiêm trọng của đau bụng  cấp  hoặc  có  nguồn  gốc hoặc thúc đẩy bởi một qúa trình viêm trong ổ bụng.

Đau vai: phân tích triệu chứng

Không thể đánh giá các quá trình bệnh lý một cách riêng biệt vì mối quan hệ phức tạp của đai vai với các cấu trúc khác. Vai bao gồm ba xương và bốn bề mặt khớp.

Ho ra máu: đánh giá các nguyên nhân thường gặp

Phù phổi có thể gây khạc đàm bọt hồng nhưng khó thở hầu như luôn là triệu chứng chủ yếu. Các nguyên nhân khác bao gồm tăng áp phổi, rối loạn đông máu, hít phải dị vật, chấn thương ngực, u hạt Wegener và hội chứng Goodpasture.

Đau vùng chậu mãn tính: phân tích triệu chứng

Bất kỳ cấu trúc giải phẫu nào ở bụng hoặc xương chậu đều có thể góp phần gây ra đau vùng chậu mãn tính, sẽ rất hữu ích nếu cố gắng phân loại cơn đau là do phụ khoa hay không.

Nốt phổi đơn độc: phân tích triệu chứng

Nốt phổi đơn độc được coi là một nốt mờ trên phim X quang đơn độc có hình cầu và giới hạn rõ, đường kính nhỏ hơn 3 cm, bao quanh bởi phổi và không kèm theo xẹp phổi, phì đại rốn phổi hoặc tràn dịch màng phổi.

Run cơ: phân tích triệu chứng

Run là một trong những rối loạn vận động phổ biến nhất và được đặc trưng bởi một chuyển động dao động và thường nhịp nhàng.

Chảy máu sau mãn kinh: phân tích triệu chứng

Chảy máu âm đạo bất thường là một vấn đề ngoại trú phổ biến, xảy ra ở 10% phụ nữ trên 55 tuổi và chiếm 70% số lần khám phụ khoa trong những năm tiền mãn kinh và sau mãn kinh.

Xuất huyết và ban xuất huyết: phân tích triệu chứng

Trình tự thời gian và tiền sử ban xuất huyết cũng như bất kỳ dấu hiệu chảy máu bất thường nào đều quan trọng, bởi vì nguyên nhân của ban xuất huyết có thể là bẩm sinh hoặc mắc phải.

Định hướng chẩn đoán khó thở

Khi đánh giá bệnh nhân bị khó thở, nhớ rằng mức độ nặng của chúng có tính chủ quan cao, có thể không cảm thấy có chút khó thở nào mặc dù có sự rối loạn trao đổi khí nặng.

Đau ở giai đoạn cuối đời

Một số bác sỹ tham khảo quản lý đau cho người khác khi họ tin rằng nỗi đau của bệnh nhân không phải là do các căn bệnh mà họ đang điều trị cho các bệnh nhân

Phòng chống lạm dụng rượu và ma túy bất hợp pháp

Phòng chống lạm dụng rượu và ma túy bất hợp pháp! Tỷ lệ lạm dụng có vẻ cao hơn ở nam giới, người da trắng, thanh niên chưa lập gia đình và cá nhân...

Đau thắt lưng: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Cân nhắc đi lặc cách hồi thần kinh nếu đau thắt lưng kèm theo khó chịu ở cẳng chân và đùi hai bên ví dụ: cảm giác bỏng, đè ép, tê rần; tăng lên khi đi hoặc đứng và giảm nhanh khi ngồi, nằm xuống hoặc cúi người tới trước.

Chảy máu cam: phân tích triệu chứng

Chảy máu cam là kết quả của sự tương tác của các yếu tố gây tổn thương lớp niêm mạc và thành mạch, một số là cục bộ, một số là hệ thống và một số là sự kết hợp của cả hai.

Trầm cảm: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Để được chẩn đoán mắc bệnh trầm cảm, bệnh nhân phải trải qua năm triệu chứng trở lên và phải có tâm trạng chán nản và hoặc giảm hứng thú trong 2 tuần.

Phân tích triệu chứng phù nề để chẩn đoán và điều trị

Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai, phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.

Khai thác tiền sử: hướng dẫn khám bệnh

Những thông tin chi tiết về tiền sử sử dụng thuốc thường được cung cấp tốt hơn bởi lưu trữ của bác sĩ gia đình và những ghi chú ca bệnh hơn là chỉ hỏi một cách đơn giản bệnh nhân, đặc biệt lưu tâm đến các kết quả xét nghiệm trước đây.

Khối u vú: đặc điểm khi thăm khám lâm sàng

Đối với bất kỳ bệnh nhân sau mãn kinh có tổn thương dạng nốt khu trú cần chuyển bệnh nhân làm bộ 3 đánh giá ngay. Đối với bệnh nhân tiền mãn kinh, thăm khám lại sau kỳ kinh tiếp theo và chuyển làm 3 đánh giá nếu vẫn còn những tổn thương dạng nốt khu trú đó.