Sốt không xác định được nguồn gốc (FUO)

2014-10-14 09:27 PM
Các thuật toán tiêu chuẩn cho sốt không xác định được nguồn gốc rất khó để suy luận cho bệnh nhân, Tuy nhiên, kết quả của lịch sử, khám lâm sàng, xét nghiệm thường quy

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Hầu hết các bệnh sốt là do nhiễm trùng thông thường, ngắn ngủi, và tương đối dễ dàng để chẩn đoán. Trong những trường hợp nhất định, tuy nhiên, nguồn gốc của cơn sốt có thể vẫn còn mơ hồ ("không xác định được xuất xứ sốt," sốt không xác định được nguồn gốc) ngay cả sau khi xét nghiệm chẩn đoán kéo dài. Trong bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên, sốt thường kéo dài không quá 3 - 5 ngày, xa hơn nữa là đánh giá bổ sung cần được xem xét. Thuật ngữ "FUO" có truyền thống được dành cho các trường hợp không rõ nguyên nhân của sốt quá 38,3°C nhiều lần trong ít nhất 3 tuần ở bệnh nhân không giảm bạch cầu hoặc ức chế miễn dịch. Một số tác giả đã ủng hộ cho việc thay đổi định nghĩa sốt không xác định được nguồn gốc ở những bệnh nhân lớn tuổi yếu, nhiệt độ ở miệng hay tai 37,2°C (99°F) hoặc cao hơn dai dẳng, hoặc nhiệt độ trực tràng 37,5°C (99,5°F) hoặc lớn hơn dai dẳng.

Sau khi đánh giá rộng rãi, 25% những bệnh nhân được đánh giá là có nhiễm trùng lan chậm hoặc mãn tính, khoảng 25% các bệnh tự miễn, và khoảng 10% khối u ác tính; phần còn lại có các rối loạn khác hoặc không đạt tới được chẩn đoán. Với cải thiện hình ảnh và xét nghiệm vi sinh, các trường hợp ít do bệnh truyền nhiễm và nhiều hơn nữa đang được quy cho bệnh ung thư và bệnh tự miễn dịch (đặc biệt là ở người cao tuổi). Theo dõi bệnh nhân dài hạn được chẩn đoán ban đầu sốt không xác định được nguồn gốc cho thấy rằng 50% các triệu chứng trở thành không giá trị trong quá trình đánh giá. Trong phần còn lại, chẩn đoán xác định được thiết lập 20%, thường là trong vòng 2 tháng sau khi theo dõi, và 30% có sốt dai dẳng hoặc định kỳ hàng tháng hoặc thậm chí nhiều năm.

Các thuật toán tiêu chuẩn cho sốt không xác định được nguồn gốc rất khó để suy luận cho bệnh nhân. Tuy nhiên, kết quả của lịch sử, khám lâm sàng, xét nghiệm thường quy, và cấy máu cung cấp manh mối chẩn đoán quan trọng dẫn đến một chẩn đoán xác định trong hầu hết các trường hợp. X quang phổi, siêu âm bụng, chụp CT, thường lặp đi lặp lại sau khi các nghiên cứu trước đó cho chẩn đoán là hữu ích nhất. Hạt nhân phóng xạ bao gồm bạch cầu, gallium-67, và globulin miễn dịch của người đánh dấu phóng xạ; Tuy nhiên, các xét nghiệm này có vẻ hữu ích nhất trong những bệnh nhân có các dấu hiệu viêm hóa. Có rất ít hoặc không có giá trị để bắt nguồn từ hướng miễn dịch, vi sinh, huyết thanh, hoặc nghiên cứu nội tiết. Ở những bệnh nhân lớn tuổi, sinh thiết động mạch thái dương thỉnh thoảng sử dụng. Phương thức hình ảnh mới hơn có thể hữu ích trong những trường hợp khó khăn bao gồm hình ảnh chụp cắt lớp phát xạ Fluorodeoxyglucose-positron.

FUO thường liên quan với AIDS và nhiễm trùng liên quan đến HIV, mặc dù nhiễm HIV không có biến chứng không phải là một nguyên nhân của sốt kéo dài. Khi sốt không xác định được nguồn gốc được quan sát thấy ở những người nhiễm HIV, nó thường xảy ra trong giai đoạn cuối. Các nguyên nhân phổ biến nhất là nhiễm trùng phổ biến avium, P jiroveci viêm phổi, nhiễm cytomegalovirus, histoplasmosis phổ biến, và u lympho Mycobacterium.

Chẩn đoán phân biệt bệnh sốt tại các du khách quay trở lại là đa dạng, nhưng phổ biến nhất bao gồm nhiễm trùng nhiệt đới như sốt rét, kiết lỵ, viêm gan, và bệnh sốt xuất huyết. Một số lượng đáng kể các bệnh có sốt trong du khách không bao giờ được chẩn đoán.

Chẩn đoán phân biệt

Nguyên nhân của sốt không xác định được nguồn gốc ở những bệnh nhân lớn tuổi khác với ở những bệnh nhân trẻ hơn, và một chẩn đoán xác định có thể đạt được một tỷ lệ lớn hơn ở bệnh nhân cao tuổi (lên đến 70%). Mặc dù các phương pháp chẩn đoán nói chung và phân phối các nguyên nhân truyền nhiễm và không truyền nhiễm là khoảng tương tự giữa các nhóm tuổi, bệnh lao và bệnh viêm động mạch thái dương là nguyên nhân đặc biệt phổ biến hơn của sốt không xác định được nguồn gốc ở người già.

Điều trị

Hầu hết sốt dung nạp tốt. Khi nhiệt độ > 40 độ C, điều trị triệu chứng có thể được yêu cầu. Sốt trên 41°C có thể sẽ tăng thân nhiệt và do đó không qua trung gian cytokine, và quản lý khẩn cấp được chỉ định.

Các biện pháp hạ nhiệt

Cồn, bọt biển lạnh, túi nước đá, băng thụt nước, và phòng tắm đá sẽ làm giảm nhiệt độ cơ thể. Hữu ích hơn trong tăng thân nhiệt, khi bệnh nhân có sốt liên quan cytokine cố gắng thực hiện các phương pháp điều trị.

Thuốc hạ sốt

Điều trị hạ sốt là không cần thiết trừ những bệnh nhân có tình trạng huyết động biến đổi. Aspirin hoặc acetaminophen, 325 - 650 mg mỗi 4 giờ, có hiệu quả trong việc giảm sốt. Các thuốc này được sử dụng tốt nhất liên tục chứ không phải là cần thiết khi nhiệt độ cao.

Điều trị kháng sinh

Trong hầu hết các bệnh nhân có sốt, điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm nên được hoãn lại để chờ đợi đánh giá sâu hơn. Tuy nhiên, điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm đôi khi cần thiết. Kháng sinh phổ rộng được chỉ định cho những bệnh nhân có sốt và không ổn định về mặt lâm sàng, ngay cả trước khi nhiễm trùng có thể được ghi nhận. Chúng bao gồm những bệnh nhân có huyết động không ổn định, những người có giảm bạch cầu (bạch cầu trung tính < 500 / MCL), những người phẫu thuật hoặc do bệnh hồng cầu hình liềm hoặc ức chế miễn dịch (bao gồm corticosteroid đường toàn thân, azathioprine, cyclosporin, hoặc các thuốc ức chế miễn dịch khác) và những người bị nhiễm HIV. Đối với điều trị sốt trong thời gian giảm bạch cầu sau hóa trị, bệnh nhân ngoại trú điều trị kháng sinh tiêm như ceftriaxone có thể được cung cấp một cách hiệu quả và an toàn. Nếu nghi ngờ bị nhiễm nấm ở những bệnh nhân sốt kéo dài và giảm bạch cầu, fluconazole là một sự thay thế hiệu quả như nhau nhưng ít độc so với amphotericin B.

Tăng thân nhiệt ác tính

Nhiệt đột quỵ.

Đối với các biện pháp để kiểm soát nhiệt độ khi đó là > 41 ° C hoặc khi kết hợp với động kinh hoặc thay đổi trạng thái tâm thần khác.

Bài viết cùng chuyên mục

Yếu chi: đánh giá triệu chứng trên bệnh cảnh lâm sàng

Yếu chi một bên có thể do nhiều nguyên nhân không đột quỵ gây ra và không nên vội vàng lờ đi các nguyên nhân này để có thể kiểm soát thích hợp.

Đi lại khó khăn: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Nếu các vấn đề di chuyển là hậu quả của chóng mặt, đầu tiên hãy lượng giá các triệu chứng hạ huyết áp tư thế, sau khi thay đổi từ nằm sang tư thế đứng, đi kèm với cảm giác xây xẩm mặt mày/tiền ngất.

Định hướng chẩn đoán tiêu chảy

Tiêu chảy cấp dưới hai tuần thường do nhiễm trùng gây ra, đôi khi có liên quan đến việc sử dụng thuốc hoặc bệnh cảnh đầu tiên của bệnh lý ruột viêm, tiêu chảy mạn tính có thể là biểu hiện của bệnh lý ruột viêm, ung thư đại trực tràng.

Nhịp tim chậm: phân tích triệu chứng

Các tình trạng có thể nhịp tim chậm bao gồm phơi nhiễm, mất cân bằng điện giải, nhiễm trùng, hạ đường huyết, suy giáp/cường giáp, thiếu máu cơ tim.

Chảy máu trực tràng: phân tích triệu chứng

Đánh giá ban đầu nên xác định mức độ nghiêm trọng và sự ổn định huyết động của bệnh nhân và xác định nguồn gốc của chảy máu là đường tiêu hóa trên hoặc dưới về bản chất.

Đau ngực không điển hình: phân tích triệu chứng

Đau ngực không điển hình có thể bắt nguồn từ bất kỳ cơ quan nào trong lồng ngực, cũng như từ các nguồn ngoài lồng ngực, ví dụ viêm tuyến giáp hoặc rối loạn hoảng sợ.

Cổ trướng: phân tích triệu chứng

Cổ trướng là do giãn động mạch ngoại vi ở bệnh nhân xơ gan, tăng áp tĩnh mạch cửa gây ra tăng áp lực xoang, gây ra sự giãn động mạch nội tạng và ngoại biên qua trung gian oxit nitric.

Định hướng chẩn đoán đau ngực cấp

Mục đích chủ yếu là để nhận diện hội chứng vành cấp và những nguyên nhân đe dọa mạng sống khác như bóc tách động mạch chủ và thuyên tắc phổi.

Phòng chống thương tích và bạo lực

Giết người và tai nạn xe cơ giới là một nguyên nhân chính gây tử vong liên quan đến thương tích ở người trưởng thành trẻ tuổi

Xuất huyết tiêu hóa trên: phân tích triệu chứng

Chảy máu từ đường tiêu hóa trên thường xảy ra khi sự gián đoạn xảy ra giữa hàng rào bảo vệ mạch máu và môi trường khắc nghiệt của đường tiêu hóa.

Khám lâm sàng tình trạng dinh dưỡng

Tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân dựa trên chiều cao và cân nặng được diễn giải bằng chỉ số khối cơ thể, là một chỉ số đáng tin cậy hơn về tình trạng béo phì so với các bảng chiều cao cân nặng.

Nhịp tim nhanh: phân tích triệu chứng

Triệu chứng nhịp tim nhanh gồm khó chịu ở ngực, khó thở, mệt mỏi, choáng váng, tiền ngất, ngất và đánh trống ngực, cần tìm kiếm trong tiền sử bệnh lý.

Chứng khó nuốt: phân tích triệu chứng

Rối loạn chuyển thức ăn qua cơ vòng thực quản trên gây các triệu chứng ở hầu họng, và rối loạn nhu động hoặc cản trở dòng thức ăn qua thực quản gây khó nuốt ở thực quản.

Chóng mặt và choáng váng: các nguyên nhân

Thỉnh thoảng, thay đổi ý thức thoáng qua hay khiếm khuyết thần kinh khu trú được mô tả như là choáng váng. Tuy nhiên hầu hết bệnh nhân với choáng váng có chóng mặt, đau đầu nhẹ, muốn xỉu/ cảm giác mất thăng bằng.

Đau bụng cấp: đánh giá khẩn cấp tình trạng nặng của bệnh nhân

Hãy nhớ rằng những bệnh nhân trẻ, khỏe mạnh thường duy trì huyết áp trong trường hợp mất nhiều dịch, với những bệnh nhân này giảm huyết áp xảy ra muộn, nên phải xem xét cẩn thận những yếu tố như tăng nhịp tim, hạ huyết áp tư thế.

Đau

Thuốc dạng thuốc phiện được chỉ định cho đau nặng mà các tác nhân kém hiệu lực hơn không thể làm giảm nhẹ đau.

Đau khớp hông: phân tích triệu chứng

Khớp hông là một trong những khớp lớn nhất trong toàn bộ cơ thể. Nó được bao quanh bởi 17 cơ và 3 dây chằng cực kỳ chắc chắn, cung cấp cho hông rất nhiều lực và phạm vi chuyển động.

Liệu pháp insulin trong điều trị đái tháo đường: tuýp 1 và tuýp 2

Liệu pháp insulin nền và liệu pháp insulin tích cực, cho bệnh nhân đái tháo đường không đạt mục tiêu đường huyết

Khó thở cấp ở những bệnh nhân bị COPD: những đánh giá bổ sung

Nếu như khò khè là chủ yếu và không có đặc điểm của nhiễm trùng, chẩn đoán có khả năng là đợt cấp COPD không do nhiễm trùng. Tìm kiếm yếu tố khởi phát, ví dụ chẹn beta, không dung nạp với khí dung/bầu hít, yếu tố khởi phát từ môi trường.

Mụn nước và bọng nước: phân tích triệu chứng

Có nhiều nguyên nhân chúng bao gồm nhiễm herpes simplex, chàm tổ đỉa và viêm da tiếp xúc, các nguyên nhân tự miễn dịch như pemphigoid bọng nước và bệnh ly biểu bì bóng nước.

Lú lẫn mạn tính: đánh giá về tình trạng lâm sàng

Thực hiện CT sọ não ở mỗi bệnh nhân biểu hiện lú lẫn mãn tính. Nó có thể giúp phát hiện được các nguyên nhân hồi phục được như xuất huyết dưới nhện, hoặc não úng thủy áp lực bình thường hoặc gợi ý các yếu tố nguyên nhân gây bệnh như bệnh mạch máu.

Vàng da: phân tích triệu chứng

Bilirubin được hình thành chủ yếu thông qua sự phân hủy trao đổi chất của các vòng heme, chủ yếu là từ quá trình dị hóa của các tế bào hồng cầu.

Viêm miệng: phân tích triệu chứng

Viêm miệng đại diện cho một loại nhiễm trùng niêm mạc miệng, tình trạng viêm và các tổn thương miệng khác, có thể là bệnh ác tính nên các tổn thương dai dẳng.

Tiếp cận bệnh nhân bị bệnh thận

Bệnh thận có thể là cấp hoặc mãn, suy thận cấp thì chức năng thận xáu đi từng giờ hoặc từng ngày làm ứ đọng sản phẩm chuyển hóa nitơ trong máu.

Giảm vận động ở người cao tuổi

Tránh, hạn chế và ngưng các thiết bị xâm lấn, đường tĩnh mạch, ống thông tiểu) có thể làm tăng triển vọng bệnh nhân cao tuổi cho chuyển động sớm