Di chuyển khó khăn: các nguyên nhân gây té ngã

2020-12-31 06:18 PM

Các vấn đề di chuyển có thể tự thúc đẩy như là tình trạng giảm hoạt động dẫn đến mất chức năng và độ chắc của khối cơ. Cách tiếp cận có hệ thống một cách toàn diện là điều cần thiết.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Các bệnh nhân có thể biểu hiện té ngã, khó khăn trong di chuyển hoặc bất động hoàn toàn (nằm liệt giường). Những bệnh nhân trẻ có thể thường nhanh chóng được xếp vào một bệnh sinh nền nào đó, nhưng việc lượng giá bệnh nhân già thì phức tạp hơn. Những thay đổi sinh lý bình thường của tuổi tác như lưng còng hơn, khối lượng cơ giảm, thời gian phản xạ giảm sẽ làm tăng khả năng xuất hiện các vấn đề về di chuyển. Hơn nữa, các vấn đề di chuyển có thể tự thúc đẩy như là tình trạng giảm hoạt động dẫn đến mất chức năng và độ chắc của khối cơ. Cách tiếp cận có hệ thống một cách toàn diện là điều cần thiết để xác định những hệ quả đối lập của sự bất động, bệnh lý nền nghiêm trọng và các yếu tố thuận đóng góp thuận nghịch có khả năng.

Hụt chân bất ngờ

Một vài trường hợp té ngã là hậu quả không tránh được của sự hụt chân hoặc trượt chân. Trong những trường hợp bệnh nhân không có chấn thương đáng kể, những vấn đề về di chuyển tái diễn hay những vấn đề đáng quan tâm khác, thì không những cần thiết phải đánh giá kỹ lưỡng. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân lớn tuổi miêu tả ngay sau sự kiện ngã của họ (tôi vừa mới trượt chân trên thảm). Vì vậy ngã chỉ nên được phân loại là tai nạn nếu có bằng chứng rõ ràng về nó.

Biểu hiện vấn đề di chuyển thứ phát

Bất động và mất vững có thể xảy ra như là kết quả của các vấn đề đặc biệt khác như chóng mặt, đau khớp, hoặc yếu chi cục bộ. Trong những trường hợp đó, việc đánh giá ngay thời điểm ban đầu nên tập trung vào vấn đề tiên phát để xác định nguyên nhân. Một số bệnh nhân với ngã rõ ràng có thể thực sự đã trải qua cơn ngất xỉu, và một lần nữa điều này cần phải có m ộ t tiếp cận chẩn đoán phân biêt.

Bệnh cấp tính hay phản ứng thuốc

Ở những bệnh nhân già yếu, đột ngột giảm vận động (ngã cấp, nằm liệt giường) có thể là đặc điểm cơ bản của các bệnh lý nội khoa cấp tính, ngoại khoa, hoặc vấn đề tâm thần hoặc tác dụng phụ của thuốc nào đó. Ở những người có các vấn đề di chuyển bên dưới mạn tính, các chấn thương tương đối nhỏ có thể dẫn đến tổn thương lớn trong di chuyển.

Đa yếu tố của vấn đề di chuyển

Ở những bệnh nhân với ngã tái diễn hoặc những vấn đề di chuyển mạn tính khác, thường không do một nguyên nhân có thể xác định duy nhất mà có nhiều yếu tố góp phần vào, như là yếu cơ, rối loạn thăng bằng, sử dụng nhiều loại thuốc cùng lúc, rối loạn nhận thức, viêm khớp, giảm thị lực. Một cách tiếp cận toàn diện, đa chiều trong việc đánh giá là điều thiết yếu.

Thuốc liên quan tăng nguy cơ ngã

Rượu.

Chống co giật.

Chống trầm cảm.

Hạ huyết áp.

Chống loạn thần.

Benzodiazepines.

Lợi tiểu.

Digoxin.

Opioids.

Bài viết cùng chuyên mục

Ho ra máu, chẩn đoán và điều trị

Các động mạch phế quản xuất phát từ động mạch chủ hoặc động mạch liên sườn và mang máu dưới áp lực của hệ thống vào đường hô hấp, mạch máu, rốn phổi, và màng phổi tạng

Tiết dịch âm đạo (khí hư): phân tích triệu chứng

Tiết dịch âm đạo có thể là sinh lý hoặc bệnh lý. Khi giải phẫu bệnh, người ta báo cáo rằng 90% phụ nữ bị ảnh hưởng mắc bệnh viêm âm đạo do vi khuẩn, bệnh nấm candida âm hộ-âm đạo hoặc bệnh trichomonas.

Phòng chống loãng xương

Nguy cơ của loãng xương là gãy xương khoảng 5o phần trăm đối với phụ nữ và 30 phần trăm đối với nam giới, Loãng xương gãy xương có thể gây đau đáng kể và tàn tật

Đau đầu: đánh giá các nguyên nhân thường gặp

Đau đầu là triệu chứng rất thường gặp và thường lành tính. Điều thách thức là phải nhận ra số ít bệnh nhân có bệnh lý nghiêm trọng hoặc cần điều trị đặc hiệu.

Đau bụng kinh: phân tích triệu chứng

Đau bụng kinh có thể được định nghĩa là cơn đau quặn thắt tái phát trong hoặc ngay trước khi hành kinh. Đây là triệu chứng phụ khoa phổ biến nhất được ghi nhận bởi phụ nữ.

Trầm cảm: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Để được chẩn đoán mắc bệnh trầm cảm, bệnh nhân phải trải qua năm triệu chứng trở lên và phải có tâm trạng chán nản và hoặc giảm hứng thú trong 2 tuần.

Đánh trống ngực: đánh giá dựa trên loại rối loạn nhịp tim

Đánh giá tần suất và cường độ của các triệu chứng và ảnh hưởng lên nghề nghiệp và lối sống. Xác minh hiệu quả và tác dụng phụ của những đợt điều trị trước.

Điểm mù thị giác: phân tích triệu chứng

Điểm mù thị giác có thể được phân loại theo vị trí của nó trong trường thị giác, điểm mù thị giác trung tâm và điểm mù thị giác ngoại vi.

Liệu pháp insulin trong điều trị đái tháo đường: tuýp 1 và tuýp 2

Liệu pháp insulin nền và liệu pháp insulin tích cực, cho bệnh nhân đái tháo đường không đạt mục tiêu đường huyết

Ho: phân tích triệu chứng

Ho được kích hoạt thông qua kích hoạt cảm giác của các sợi hướng tâm trong dây thần kinh phế vị, phản xạ nội tạng này có thể được kiểm soát bởi các trung tâm vỏ não cao hơn.

Khám lão khoa: điểm đặc biệt trong đánh giá người già yếu suy kiệt

Khi có thể, xem xét các yếu tố trong tiền sử bệnh nhân có tương tự với những thông tin của người chứng kiến, người chăm sóc, người thân, ghi chú của bệnh nhân hoặc các nhân viên y tế khác không.

Định hướng chẩn đoán khó nuốt

Bệnh nhân với khó nuốt cần loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng, trừ khi tiền sử chỉ ra vấn đề miệng hầu, kiểm tra thực quản để loại trừ tắc nghẽn cơ học.

Tiếp cận bệnh nhân bị bệnh thận

Bệnh thận có thể là cấp hoặc mãn, suy thận cấp thì chức năng thận xáu đi từng giờ hoặc từng ngày làm ứ đọng sản phẩm chuyển hóa nitơ trong máu.

Bệnh tiêu chảy: đánh giá đặc điểm

Tiêu chảy có thể đi kèm với sốt, đau quặn bụng, đại tiện đau, phân nhầy và/hoặc phân có máu, ngoài ra, thời gian tiêu chảy có tầm quan trọng lâm sàng đáng kể.

Co giật: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân gây co giật bao gồm rối loạn chức năng hệ thống thần kinh trung ương nguyên phát cũng như rối loạn chuyển hóa hoặc bệnh hệ thống.

Dấu hiệu bệnh lý: các bước thăm khám và chỉ định xử trí

Nếu như có dấu hiệu suy hô hấp và tràn khí màng phổi áp lực, tiến hành chọc kim hút khí cấp cứu ngay. Nếu như ran rít khắp cả lan tỏa, kiểm tra dấu hiệu của shock phản vệ. Nếu có, xử trí theo mô tả; ngược lại tiến hành thở khí dung giãn phế quản.

Phát ban dát sẩn: phân tích triệu chứng

Khi phát ban dát sẩn có liên quan đến sốt, nên nghi ngờ nguyên nhân nhiễm trùng. Nếu không có sốt, phản ứng dị ứng thường là nguyên nhân.

Gan to: phân tích triệu chứng

Gan trưởng thành bình thường có khoảng giữa xương đòn là 8–12 cm đối với nam và 6–10 cm đối với nữ, với hầu hết các nghiên cứu xác định gan to là khoảng gan lớn hơn 15 cm ở đường giữa đòn.

Điện tâm đồ trong bóc tách động mạch chủ

Điện tâm đồ có thể bình thường hoặc có những bất thường không đặc hiệu. nếu bóc tách đến lỗ động mạch vành có thể có thay đổi điện tâm đồ như nhồi máu cơ tim có ST chênh lên.

Tím tái: phân tích triệu chứng

Tím tái xuất hiện khi nồng độ hemoglobin khử trong các mô da vượt quá 4 g/dL, tím tái được phân loại là trung ương hoặc ngoại vi dựa trên sự bất thường cơ bản.

Tiết dịch núm vú ở phụ nữ không mang thai: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân phổ biến gây tiết dịch núm vú sinh lý bao gồm căng thẳng, kích thích núm vú, cũng như chấn thương hoặc tổn thương ở ngực như herpes zoster, có thể làm tăng nồng độ prolactin tuần hoàn.

Suy giáp: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân phổ biến nhất của suy giáp nguyên phát là viêm tuyến giáp tự miễn, hoặc bệnh Hashimoto, là kết quả của sự phá hủy dần dần tuyến giáp bởi các tế bào T.

Dáng đi bất thường: phân tích triệu chứng bệnh lý

Sự tầm soát dáng đi nhạy cho việc phát hiện những bất thường về thần kinh vận động, cảm giác và hệ cơ xương ở chi dưới bởi vì bước đi là một hoạt động phối hợp phức tạp so với các test chức năng thần kinh.

Đổ mồ hôi đêm: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị

Đổ mồ hôi ban đêm có thể là một phản ứng tự chủ, đại diện cho một triệu chứng khá không đặc hiệu khiến bác sĩ lâm sàng phải tìm kiếm nguyên nhân cụ thể.

Ngất: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị

Ngất có thể được phân loại bằng cách sử dụng các hệ thống khác nhau từ các tình trạng ác tính và lành tính đến các tình trạng do tim và không do tim.