Giảm tiểu cầu: phân tích triệu chứng

2023-04-26 02:52 PM

Giảm tiểu cầu xảy ra thông qua một hoặc nhiều cơ chế sau: giảm sản xuất tiểu cầu bởi tủy xương, tăng phá hủy tiểu cầu, kẹt lách, hiệu ứng pha loãng và lỗi xét nghiệm.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Giảm tiểu cầu được định nghĩa là sự giảm bệnh lý về số lượng tiểu cầu. Nó được xác định điển hình là phát hiện trong xét nghiệm về số lượng tiểu cầu dưới 150.000 tế bào/L, nhưng nó thường không được phát hiện trên lâm sàng cho đến khi số lượng tiểu cầu giảm xuống dưới 100.000/L. Xu hướng chảy máu có thể xảy ra, nhưng chảy máu tự phát thường không xảy ra cho đến khi số lượng tiểu cầu dưới 20.000 tế bào/L trừ khi xảy ra các tình trạng sẵn có khác sẽ khuyến khích nguy cơ chảy máu.

Giảm tiểu cầu xảy ra thông qua một hoặc nhiều cơ chế sau: giảm sản xuất tiểu cầu bởi tủy xương, tăng phá hủy tiểu cầu, kẹt lách, hiệu ứng pha loãng và lỗi xét nghiệm.

Đánh giá đặc điểm

Phải có được một lịch sử tỉ mỉ, đặc biệt tập trung vào những điều sau:

Nhiễm trùng gần đây.

Xem xét kỹ lưỡng tất cả các loại thuốc hiện đang dùng và ngày kê đơn.

Tiền sử kinh nguyệt và thai nghén.

Xuất hiện những dấu hiệu sau: chảy máu cam và chảy máu nướu răng, da đổi màu đỏ hoặc tím, bầm tím quá nhiều, tiểu ra máu và phân đen hoặc đại tiện ra máu.

Chế độ ăn uống, sử dụng rượu bia.

Tiền sử bệnh án cá nhân.

Tiền sử gia đình.

Kiểm tra thể chất kỹ lưỡng được đảm bảo với sự nhấn mạnh đặc biệt vào những điều sau đây:

Khám da tìm đốm xuất huyết, ban xuất huyết và bầm máu.

Khám bụng đánh giá lách to, gan to.

Khám thần kinh để xác định xem có xuất huyết hay không, mặc dù hiếm gặp.

Công thức máu toàn bộ với phết tế bào vi phân và ngoại vi.

Sinh thiết tủy xương có lợi ở bệnh nhân lách to và ở những người theo một liệu trình không đặc trưng.

Chẩn đoán hình ảnh hiếm khi được chỉ định.

Chẩn đoán phân biệt

Giảm sản xuất tiểu cầu của tủy xương

Nhiễm virus.

Hóa trị/xạ trị.

Bất thường tủy xương bẩm sinh.

Độc tính của rượu.

Thiếu vitamin B12 / folate.

Tăng hủy tiểu cầu

Ban xuất huyết giảm tiểu cầu vô căn (ITP). ITP là một bệnh giảm tiểu cầu tự miễn tương đối phổ biến xảy ra trong môi trường cấp tính và mãn tính với tỷ lệ mắc bệnh là 1 trên 10.000 người. ITP cấp tính chỉ gặp ở trẻ em 2-9 tuổi, với tỷ lệ mắc cao nhất ở trẻ 3-5 tuổi. Nó ảnh hưởng đến con trai và con gái như nhau. ITP cấp tính thường xảy ra sau một hội chứng virus cấp tính và có một quá trình tự giới hạn. Ngược lại, ITP mãn tính ảnh hưởng đến người lớn từ 20–50 tuổi, tỷ lệ nữ giới chiếm ưu thế là 3:1 và hiếm khi dẫn đến thuyên giảm tự phát.

Do thuốc. Giảm tiểu cầu do thuốc có thể được gây ra bởi rất nhiều loại thuốc. Thủ phạm thường gặp nhất, đặc biệt ở bệnh nhân nhập viện, là heparin. Mặc dù giảm tiểu cầu do thuốc cũng là một hội chứng qua trung gian kháng thể, nhưng nó chỉ thoáng qua, thường tự khỏi khi ngừng sử dụng thuốc.

Hủy diệt miễn dịch.

Đông máu rải rác nội mạch.

Ban xuất huyết giảm tiểu cầu/hội chứng urê huyết tán huyết.

Hội chứng kháng phospholipid.

Hội chứng tan máu, tăng men gan, hội chứng tiểu cầu thấp (HELLP).

Nhiễm virus.

Phá hủy tiểu cầu cơ học.

Chèn ép lách: có thể gặp trong xơ gan, xơ tủy, bệnh Gaucher.

Tác dụng pha loãng: thay thế lượng máu lớn có quá ít tiểu cầu.

Lỗi phòng xét nghiệm: bệnh phẩm đông, sai người bệnh, lỗi kỹ thuật/thiết bị.

Bài viết cùng chuyên mục

Giai đoạn cuối đời của bệnh nhân

Trải nghiệm của bệnh nhân vào cuối của cuộc sống bị ảnh hưởng bởi những kỳ vọng của họ về cách họ sẽ chết và ý nghĩa của cái chết.

Phân tích triệu chứng mất ngủ để chẩn đoán và điều trị

Mất ngủ nguyên phát không phổ biến và là do rối loạn nội tại của chu kỳ ngủ thức, chứng mất ngủ thứ phát phổ biến hơn nhiều.

Rụng tóc: đánh giá đặc điểm

Rụng tóc có thể được phân loại theo biểu hiện lâm sàng, nghĩa là, theo việc rụng tóc là cục bộ hay toàn thể, ngoài ra, việc phân loại có thể dựa trên bệnh lý của tình trạng gây rụng tóc.

Điện tâm đồ trong đau thắt ngực không ổn định/ nhồi máu cơ tim không ST chênh lên

Sóng T đảo ngược có thể là bằng chứng điện tâm đồ của thiếu máu. Sóng T âm sâu đối xứng ở chuyển đạo trước tim gợi ý tắc nghẽn nghiêm trọng gốc động mạch vành trái, những những biểu hiện khác ít đặc hiệu hơn.

Ho ra máu, chẩn đoán và điều trị

Các động mạch phế quản xuất phát từ động mạch chủ hoặc động mạch liên sườn và mang máu dưới áp lực của hệ thống vào đường hô hấp, mạch máu, rốn phổi, và màng phổi tạng

Quang tuyến vú bất thường: phân tích triệu chứng

Sàng lọc rộng rãi bằng chụp nhũ ảnh và những tiến bộ trong điều trị đã dẫn đến giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú.

Điện tâm đồ trong viêm màng ngoài tim cấp

Không giống như nhồi máu cơ tim với ST chênh lên, ST chênh lên điển hình kéo dài trong vài ngày. Sóng T cao cùng với thay đổi ST, sau đó đảo ngược.

Phù gai thị: phân tích triệu chứng

Phù gai thị thực sự luôn đi kèm với tăng áp lực nội sọ, chẩn đoán phân biệt đối với phù gai thị gồm chấn thương, khối u nội sọ, hẹp cống não, giả u não (tăng áp lực nội sọ vô căn.

Phù hai chi dưới (chân)

Manh mối cho thấy DVT bao gồm tiền sử ung thư, cố định chi gần đây, hoặc giam ngủ ít nhất là 3 ngày sau phẫu thuật lớn, Tìm kiếm cho cách giải thích khác

Chẩn đoán bệnh lý: tổng hợp các bước của quá trình

Phương pháp chính xác để đạt được chẩn đoán có thể sẽ có phần khó hiểu cho những người mới bắt đầu thực hành lâm sàng. Những người chẩn đoán giỏi lúc nào cũng sử dụng một vài kỹ năng bổ trợ mà đã thu lượm được qua hàng năm hoặc hàng chục năm kinh nghiệm.

Xuất huyết và ban xuất huyết: phân tích triệu chứng

Trình tự thời gian và tiền sử ban xuất huyết cũng như bất kỳ dấu hiệu chảy máu bất thường nào đều quan trọng, bởi vì nguyên nhân của ban xuất huyết có thể là bẩm sinh hoặc mắc phải.

Viêm miệng: phân tích triệu chứng

Viêm miệng đại diện cho một loại nhiễm trùng niêm mạc miệng, tình trạng viêm và các tổn thương miệng khác, có thể là bệnh ác tính nên các tổn thương dai dẳng.

Phân mỡ: phân tích đặc điểm

Phân mỡ được định nghĩa một cách định lượng là có hơn 7g chất béo trong phân trong khoảng thời gian 24 giờ trong khi bệnh nhân đang ăn kiêng không quá 100 g chất béo mỗi ngày.

Cơ sở khoa học và quan sát trong lập luận chẩn đoán bệnh lý

Đây là một trong những phần quan trọng nhất, vì nó xem xét các phương pháp và khái niệm đánh giá các dấu hiệu và triệu chứng liên quan đến lý luận chẩn đoán.

Suy giảm trí nhớ: phân tích triệu chứng

Trí nhớ là một quá trình nhận thức phức tạp, bao gồm cả hai khía cạnh có ý thức và vô thức của sự hồi tưởng, có thể được chia thành bốn loại.

Khó thở mạn tính: thang điểm khó thở và nguyên nhân thường gặp

Khó thở mạn tính được định nghĩa khi tình trạng khó thở kéo dài hơn 2 tuần. Sử dụng thang điểm khó thở MRC (hội đồng nghiên cứu y tế - Medical Research Council) để đánh giá độ nặng của khó thở.

Mụn nước và bọng nước: phân tích triệu chứng

Có nhiều nguyên nhân chúng bao gồm nhiễm herpes simplex, chàm tổ đỉa và viêm da tiếp xúc, các nguyên nhân tự miễn dịch như pemphigoid bọng nước và bệnh ly biểu bì bóng nước.

Phân tích triệu chứng phù nề để chẩn đoán và điều trị

Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai, phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.

Đau thắt lưng: khám cột sống thắt lưng

Việc khám nên bắt đầu khi gặp bệnh nhân lần đầu và tiếp tục theo dõi, quan sát dáng đi và tư thế, không nhất quán giữa chức năng và hoạt động có thể phân biệt giữa nguyên nhân thực thể và chức năng đối với các triệu chứng.

Phân tích và quyết định trong chẩn đoán bệnh lý

Thông thường, cây quyết định được sử dụng để đại diện cho các lựa chọn thay thế khác nhau, với các xác suất được chỉ định cho các lựa chọn thay thế và tiện ích gắn liền với các kết quả có thể xảy ra.

Rối loạn sắc tố: phân tích triệu chứng

Với một số rối loạn sắc tố, nguyên nhân có thể dễ dàng được xác định là do di truyền, do ánh nắng mặt trời, do thuốc, nhiễm trùng hoặc viêm. Trong một số trường hợp, nguyên nhân ít rõ ràng hơn.

Đau vai: phân tích triệu chứng

Không thể đánh giá các quá trình bệnh lý một cách riêng biệt vì mối quan hệ phức tạp của đai vai với các cấu trúc khác. Vai bao gồm ba xương và bốn bề mặt khớp.

Khám dinh dưỡng bệnh nhân cao tuổi

Các yếu tố được đưa vào danh sách kiểm tra yếu tố nguy cơ với từ viết tắt Determine, xác định một số dấu hiệu cảnh báo cho nguy cơ bị tình trạng dinh dưỡng kém.

Khó thở cấp ở những bệnh nhân bị COPD: những đánh giá bổ sung

Nếu như khò khè là chủ yếu và không có đặc điểm của nhiễm trùng, chẩn đoán có khả năng là đợt cấp COPD không do nhiễm trùng. Tìm kiếm yếu tố khởi phát, ví dụ chẹn beta, không dung nạp với khí dung/bầu hít, yếu tố khởi phát từ môi trường.

Chẩn đoán bệnh lý: những xác suất và nguy cơ

Chẩn đoán khi xác suất xuất hiện được cho là đủ cao, và loại trừ chẩn đoán khi xác suất đủ thấp. Mức độ chắc chắn đòi hỏi phải dựa vào các yếu tố như hậu quả của sự bỏ sót các chẩn đoán đặc biệt, tác dụng phụ của điều trị và các nguy cơ của test chuyên sâu.