Ngã và rối loạn dáng đi ở người cao tuổi

2014-10-23 07:46 PM
Những thay đổi này, người lớn tuổi dễ mắc ngã khi bị thách thức bởi một sự vi phạm bổ sung cho bất kỳ hệ thống này

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Ngã là nguyên nhân hàng đầu của chấn thương không tử vong ở người già, và các biến chứng của họ là nguyên nhân hàng đầu của tử vong do chấn thương ở những người trên 65 tuổi. Gãy cổ xương đùi là lý do phổ biến dẫn đến suy giảm chức năng, và tử vong. Hơn nữa, sợ ngã có thể dẫn đến hạn chế các hoạt động của một số người lớn tuổi. Khoảng một phần ba số người trên 65 tuổi ngã mỗi năm, và tăng tần số rõ rệt với tuổi tác.

Mỗi người lớn tuổi nên được hỏi về té ngã; nhiều người sẽ không tình nguyện nói về thông tin này. Đánh giá dáng đi kỹ lưỡng nên được thực hiện trong tất cả những người lớn tuổi. Dáng đi và cân bằng có thể dễ dàng đánh giá, trong đó bệnh nhân được yêu cầu đứng lên từ tư thế ngồi mà không cần sử dụng tay, đi bộ 10 feet, quay lại, đi bộ trở lại, và ngồi xuống. Những bệnh nhân thực hiện < 10 giây thường bình thường, bệnh nhân mất nhiều thời gian hơn 30 giây có xu hướng cần được hỗ trợ với nhiều nhiệm vụ di động, và những người ở giữa có xu hướng khác nhau liên quan đến dáng đi, sự cân bằng, và chức năng. Khả năng nhận ra mô hình phổ biến của rối loạn dáng đi là một kỹ năng lâm sàng rất hữu ích để phát triển.

Nguyên nhân của ngã

Cân bằng và đi lại yêu cầu phức tạp giữa nhận thức, thần kinh cơ, và chức năng tim mạch. Với tuổi tác, cơ chế cân bằng có thể bị xâm phạm và ảnh hưởng tư thế tăng. Những thay đổi này, người lớn tuổi dễ mắc ngã khi bị thách thức bởi một sự vi phạm bổ sung cho bất kỳ hệ thống này.

Ngã có thể là biểu hiện lâm sàng của một vấn đề huyền bí, chẳng hạn như viêm phổi hoặc nhồi máu cơ tim, nhưng nhiều hơn nữa thường rơi vào là do sự tương tác giữa bệnh nhân bị suy giảm và một yếu tố rủi ro môi trường. Ngã ở người lớn tuổi ít khi do một nguyên nhân duy nhất, và can thiệp hiệu quả đòi hỏi phải đánh giá toàn diện thâm hụt nội tại của bệnh nhân (thường là các bệnh và các loại thuốc), các hoạt động tham gia vào tại thời điểm ngã, và những trở ngại về môi trường.

Thâm hụt nội tại là những ảnh hưởng đầu vào cảm giác, phán xét, điều chỉnh huyết áp, thời gian phản ứng, cân bằng và dáng đi. Chóng mặt có thể liên quan chặt chẽ với thâm hụt liên quan đến té ngã và bất thường về dáng đi. Trong khi nó không thể cô lập một "nguyên nhân" hay "bệnh" cho ngã, dáng đi bất thường, hay chóng mặt, thường có thể xác định và cải thiện một số điều kiện cơ bản và góp phần cải thiện chức năng tổng thể của bệnh nhân.

Đối với hầu hết các điều kiện lão khoa, việc sử dụng thuốc là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất, có ý nghĩa, và có thể đảo ngược tình trạng té ngã. Một phân tích cho thấy thuốc an thần / thuốc ngủ, thuốc chống trầm cảm, và các benzodiazepin là những loại thuốc có khả năng có liên quan nhất. Việc sử dụng nhiều loại thuốc cùng một lúc cũng đã được liên kết với nguy cơ tăng. Đóng góp thường bị bỏ qua nhưng có thể điều trị hạ huyết áp tư thế khác bao gồm (kể cả sau khi ăn, đỉnh 30 - 60 phút sau bữa ăn), mất ngủ, và vấn đề tiết niệu cấp bách.

Các biến chứng của ngã

Gãy xương phổ biến nhất do ngã là cổ tay, cổ xương đùi và xương sống. Có tỷ lệ tử vong cao (khoảng 20% trong 1 năm) ở phụ nữ cao tuổi bị gãy cổ xương đùi, đặc biệt là nếu đã suy nhược trước khi thời gian gãy xương.

Sợ ngã xuống một lần nữa là một yếu tố phổ biến, nghiêm trọng, nhưng có thể điều trị để người cao tuổi tự tin và độc lập. Giới thiệu đến một bác sĩ chuyên khoa vật lý đào tạo về dáng đi với các thiết bị đặc biệt thường là tất cả những gì được yêu cầu.

Tụ máu dưới màng cứng mãn tính là một biến chứng dễ dàng bỏ qua, khi ngã phải được xem xét trong bất kỳ bệnh nhân lớn tuổi có các triệu chứng hoặc dấu hiệu thần kinh mới. Nhức đầu hoặc lịch sử chấn thương có thể vắng mặt cả hai.

Những bệnh nhân không thể đi lại được do bị ngã có nguy cơ mất nước, mất cân bằng điện giải, lở loét áp lực, tiêu cơ vân, và giảm thân nhiệt.

Phòng chống và quản lý

Nguy cơ ngã và hậu quả chấn thương, khuyết tật có thể giảm được. Nhấn mạnh được đặt vào việc xử lý tất cả các điều kiện y tế góp phần (ví dụ, phù ngoại biên, mê sảng), giảm thiểu các mối nguy hiểm môi trường và giảm số lượng các loại thuốc, đặc biệt là những thuốc điều trị orthostasis và Parkinson (ví dụ, beta blockers, nitrat, thuốc chống loạn thần). Sức mạnh cũng rất quan trọng, sự cân bằng, và đào tạo dáng đi cũng như sàng lọc và điều trị loãng xương, nếu có. Té ngã và gãy xương có thể được ngăn ngừa bằng cách sử dụng vitamin D ở liều 800 đơn vị quốc tế mỗi ngày hoặc điều trị đến một mức độ huyết thanh mục tiêu 25-hydroxyvitamin D là 60 nmol / L hoặc cao hơn.

Thiết bị trợ giúp, như gậy đi bộ, có ích cho nhiều người lớn tuổi nhưng thường được sử dụng không chính xác. Chiều cao của người đi bộ và gậy nói chung nên mức độ cổ tay. Vật lý trị liệu là vô giá trong việc đánh giá sự cần thiết cho một thiết bị trợ giúp, lựa chọn thiết bị tốt nhất, và đào tạo bệnh nhân trong sử dụng chính xác.

Điều trị bệnh nhân bị té ngã lặp đi lặp lại cũng bao gồm đào tạo về kỹ thuật cho sau khi giảm phát sinh. Tiện ích lâm sàng của thiết kế giải phẫu bảo vệ hông bên ngoài trong việc làm giảm gãy xương hiện nay không chắc chắn.

Bài viết cùng chuyên mục

Các xét nghiệm cơ bản: chỉ định khi thăm khám bệnh

Các xét nghiệm được khuyến cáo cho những bối cảnh lâm sàng khác được trình bày ở các bệnh tương ứng. Trong một số bệnh cũng cung cấp thêm những hướng dẫn chi tiết cách tiếp cận kết quả xét nghiệm.

Mất thăng bằng: choáng mặt mất vững

Nhiều yếu tố góp phần gây mất thăng bằng, đặc biệt ở người già, bao gồm yếu chi, bệnh lý thần kinh cảm giác, tổn thương cảm giác bản thể, bệnh khớp, bệnh lý tổn thương thị giác và mất tự tin.

Lập luận chẩn đoán từ các dấu hiệu và triệu chứng

Dấu hiệu và triệu chứng thu tương tự như các xét nghiệm, thông tin và kết quả thu được được đánh giá theo cùng một cách và tuân theo các quy tắc và tiêu chuẩn bằng chứng giống nhau.

Nốt phổi đơn độc: phân tích triệu chứng

Nốt phổi đơn độc được coi là một nốt mờ trên phim X quang đơn độc có hình cầu và giới hạn rõ, đường kính nhỏ hơn 3 cm, bao quanh bởi phổi và không kèm theo xẹp phổi, phì đại rốn phổi hoặc tràn dịch màng phổi.

Mệt mỏi: đánh giá bổ sung thiếu máu

Đánh giá lại các triệu chứng và công thức máu toàn bộ sau khi bổ sung sắt và điều trị nguyên nhân nền. Chuyển bệnh nhân với giảm thể tích trung bình của hồng cầu và dự trữ sắt bình thường đến chuyên gia huyết học để đánh giá cho chẩn đoán thay thế.

Trầm cảm: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Để được chẩn đoán mắc bệnh trầm cảm, bệnh nhân phải trải qua năm triệu chứng trở lên và phải có tâm trạng chán nản và hoặc giảm hứng thú trong 2 tuần.

Điều trị đau không dùng thuốc và diễn biến cuối đời

Nhiều bệnh nhân bị bệnh nan y chết trong tình trạng mê sảng, rối loạn ý thức và một sự thay đổi nhận thức mà phát triển trong một thời gian ngắn và được thể hiện bằng cách giải thích sai

Mất điều hòa cơ thể: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Mất điều hòa bao gồm tay vụng về, dáng đi bất thường hoặc không ổn định và rối loạn vận ngôn, nhiều bất thường vận động được thấy trong rối loạn chức năng tiểu não.

Protein niệu: phân tích triệu chứng

Sự bài tiết liên tục albumin trong khoảng từ 30 đến 300 mg/ngày (20–200 <g/phút) được gọi là albumin niệu vi lượng, trong khi các giá trị trên 300 mg/ngày được gọi là albumin niệu đại thể.

Phết tế bào cổ tử cung bất thường: phân tích triệu chứng

Hầu hết bệnh nhân mắc chứng loạn sản cổ tử cung đều không có triệu chứng. Cũng có thể xuất hiện bằng chứng khi xem bên ngoài bao cao su, tiết dịch âm đạo hoặc thậm chí chảy máu âm đạo.

Bệnh hạch bạch huyết: phân tích triệu chứng

Các bệnh truyền nhiễm, tự miễn dịch, u hạt, ác tính hoặc phản ứng thuốc có thể gây ra hạch to toàn thân. Nguy cơ chung của bệnh ung thư ở những bệnh nhân bị bệnh hạch bạch huyết toàn thân là thấp.

Hồng ban đa dạng: phân tích triệu chứng

Hồng ban đa dạng thường bao gồm các hội chứng hồng ban đa dạng nhỏ (EM), hồng ban đa dạng lớn (EMM), hội chứng Stevens-Johnson (SJS) và hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN).

Phòng ngừa ung thư

Hút thuốc lá là nguyên nhân quan trọng nhất của ung thư, khám sức khỏe và khám phụ khoa phòng ngừa là một trong những lý do phổ biến nhất cho các chuyến thăm chăm sóc ngoại chẩn

Phân tích triệu chứng mất ngủ để chẩn đoán và điều trị

Mất ngủ nguyên phát không phổ biến và là do rối loạn nội tại của chu kỳ ngủ thức, chứng mất ngủ thứ phát phổ biến hơn nhiều.

Tím tái: phân tích triệu chứng

Tím tái xuất hiện khi nồng độ hemoglobin khử trong các mô da vượt quá 4 g/dL, tím tái được phân loại là trung ương hoặc ngoại vi dựa trên sự bất thường cơ bản.

Mất thính lực: phân tích triệu chứng

Mất thính lực có thể được chia thành ba loại nguyên nhân: mất thính lực dẫn truyền, mất thính lực thần kinh tiếp nhận và mất thính lực hỗn hợp.

Rối loạn sắc tố: phân tích triệu chứng

Với một số rối loạn sắc tố, nguyên nhân có thể dễ dàng được xác định là do di truyền, do ánh nắng mặt trời, do thuốc, nhiễm trùng hoặc viêm. Trong một số trường hợp, nguyên nhân ít rõ ràng hơn.

Tiểu không tự chủ: phân tích triệu chứng

Tỷ lệ tiểu không tự chủ tăng theo tuổi và cao tới 34% ở nữ và 11% ở nam. Đó là nguyên nhân chính dẫn đến việc rút lui khỏi xã hội và mất khả năng sống độc lập.

Đau vai: phân tích triệu chứng

Không thể đánh giá các quá trình bệnh lý một cách riêng biệt vì mối quan hệ phức tạp của đai vai với các cấu trúc khác. Vai bao gồm ba xương và bốn bề mặt khớp.

Phân tích triệu chứng ngủ nhiều để chẩn đoán và điều trị

Ngủ nhiều quá mức nên được phân biệt với mệt mỏi tổng quát và mệt mỏi không đặc hiệu, vì bệnh nhân thường sử dụng các thuật ngữ thay thế cho nhau.

Phù gai thị: phân tích triệu chứng

Phù gai thị thực sự luôn đi kèm với tăng áp lực nội sọ, chẩn đoán phân biệt đối với phù gai thị gồm chấn thương, khối u nội sọ, hẹp cống não, giả u não (tăng áp lực nội sọ vô căn.

Phòng ngừa khi dùng thuốc ở người cao tuổi

Bệnh nhân, hoặc người chăm sóc, mang tất cả thuốc men, mỗi khi khám lại, có thể giúp các nhà cung cấp sức khỏe củng cố lý do cho sử dụng thuốc

Quang tuyến vú bất thường: phân tích triệu chứng

Sàng lọc rộng rãi bằng chụp nhũ ảnh và những tiến bộ trong điều trị đã dẫn đến giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú.

Sa sút trí tuệ: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Sa sút trí tuệ là một hội chứng hơn là một căn bệnh, nguyên nhân và sinh lý bệnh có thể khác nhau rất nhiều, hầu hết các loại sa sút trí tuệ phổ biến hơn đều tiến triển.

Khối u vú: đặc điểm khi thăm khám lâm sàng

Đối với bất kỳ bệnh nhân sau mãn kinh có tổn thương dạng nốt khu trú cần chuyển bệnh nhân làm bộ 3 đánh giá ngay. Đối với bệnh nhân tiền mãn kinh, thăm khám lại sau kỳ kinh tiếp theo và chuyển làm 3 đánh giá nếu vẫn còn những tổn thương dạng nốt khu trú đó.