Loét áp lực do tỳ đè

2014-12-26 10:52 PM
Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Yếu tố cần thiết của chẩn đoán

Kiểm tra nguy cơ bệnh nhân nhập viện và hàng ngày sau đó.

Loét áp lực nên được mô tả bởi một trong sáu giai đoạn:

Sung huyết (giai đoạn I).

Mở rộng thông qua lớp biểu bì (giai đoạn II).

Da mất độ dày tối đa (giai đoạn III).

Vết thương đủ sâu với phần mở rộng vào cơ, xương, hay các cấu trúc hỗ trợ (giai đoạn IV).

Loét hoại tử.

Tổn thương mô sâu bị nghi ngờ là một vùng da bị đổi màu hoặc phồng rộp.

Nhận định chung

Phần lớn các vết loét áp lực tỳ đè phát triển trong thời gian nằm viện do một bệnh cấp tính. Tỷ lệ sự cố này khoảng từ 3% đến 30% và thay đổi tùy theo đặc điểm bệnh nhân. Các yếu tố nguy cơ chính đối với loét áp lực là bất động. Yếu tố nguy cơ góp phần khác bao gồm giảm nhận thức giác quan, độ ẩm (tiểu không tự chủ và phân), tình trạng dinh dưỡng kém, ma sát và lực cắt.

Bảng điều chỉnh bổ sung thêm hai giai đoạn với bốn giai đoạn loét áp lực ban đầu: tổn thương mô sâu và đường hầm bị nghi ngờ. Loét trong đó được bao phủ (màu vàng, nâu, xám, xanh hoặc màu nâu) và / hoặc loét hoại tử (nâu hoặc đen) được coi là đường hầm. Tổn thương mô sâu bị nghi ngờ là một vùng da còn nguyên vẹn màu tím hoặc màu hạt dẻ đổi màu hoặc khối chứa đầy máu. Khu vực này có thể đau đớn, xâm lấn mô lân cận.

Một số công cụ đánh giá rủi ro được sử dụng để đánh giá nguy cơ loét áp lực. Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực.

Phòng ngừa

Sử dụng các bề mặt hỗ trợ (bao gồm nệm, giường và đệm), tái định vị bệnh nhân, tối ưu hóa tình trạng dinh dưỡng và giữ ẩm da xương cùng là chiến lược đã được chứng minh là làm giảm viêm loét áp lực. Hãy dùng cho bệnh nhân nguy cơ vừa phải đến bệnh nhân có nguy cơ cao, nệm hoặc lớp phủ làm giảm áp lực mô bên dưới một tấm nệm tiêu chuẩn.

Đánh giá

Đánh giá loét áp lực nên bao gồm yếu tố nguy cơ và mục tiêu chăm sóc, giai đoạn vết thương, kích thước, độ sâu, có hay không có dịch tiết, loại dịch rỉ, sự xuất hiện của giường vết thương, và theo dõi nhiễm trùng, hoặc viêm mô tế bào. Khi tiến độ chữa lành kém hoặc loét áp lực không điển hình, sinh thiết phải được thực hiện để loại trừ bệnh ác tính hoặc các tổn thương khác ít gặp hơn như viêm da mủ.

Điều trị

Điều trị là nhằm mục đích hướng tới loại bỏ các mảnh vụn hoại tử và duy trì vết thương ẩm sẽ thúc đẩy chữa lành và hình thành mô hạt. Các loại thuốc được khuyến nghị phụ thuộc vào vị trí và độ sâu của vết thương, mô hoại tử hoặc không gian chết, và số lượng dịch tiết. Thiết bị giảm áp lực (ví dụ như giường, không khí - chất lỏng) có liên quan đến tỷ lệ chữa bệnh được cải thiện. Mặc dù tình trạng dinh dưỡng kém là một yếu tố nguy cơ cho sự phát triển của loét áp lực, kết quả thử nghiệm của việc bổ sung dinh dưỡng trong điều trị loét áp lực đã gây thất vọng.

Các nhà cung cấp có thể dễ dàng bị choáng ngợp bởi giới thiệu các sản phẩm có sẵn để điều trị thành lập loét áp lực. Hầu hết cần chỉ định từ một nhóm chuyên gia chăm sóc vết thương để lựa chọn một dòng sản phẩm chăm sóc vết thương hợp lý và có hướng dẫn đơn giản. Bệnh nhân bị bệnh giai đoạn cuối nhận chăm sóc giảm nhẹ, điều trị thích hợp có thể được chuyển đến trạng thái thoải mái (bao gồm giảm thiểu tiết dịch thay băng và mùi) hơn là những nỗ lực hướng tới chữa bệnh.

Các biến chứng

Loét áp lực có liên quan đến tỷ lệ tử vong tăng lên, mặc dù quan hệ nhân quả chưa được chứng minh. Các biến chứng bao gồm đau, viêm mô tế bào, viêm tủy xương, nhiễm trùng hệ thống, và kéo dài thời gian nằm viện.  

Bài viết cùng chuyên mục

Biểu hiện toàn thân và đau trong thận tiết niệu

Đau là biểu hiện của căng tạng rỗng (niệu quản, ứ nước tiểu) hoặc căng bao cơ quan (viêm tuyến tiền liệt, viêm thận bể thận).

Khó thở mạn tính: thang điểm khó thở và nguyên nhân thường gặp

Khó thở mạn tính được định nghĩa khi tình trạng khó thở kéo dài hơn 2 tuần. Sử dụng thang điểm khó thở MRC (hội đồng nghiên cứu y tế - Medical Research Council) để đánh giá độ nặng của khó thở.

Hồng ban đa dạng: phân tích triệu chứng

Hồng ban đa dạng thường bao gồm các hội chứng hồng ban đa dạng nhỏ (EM), hồng ban đa dạng lớn (EMM), hội chứng Stevens-Johnson (SJS) và hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN).

Đau ngực từng cơn: đặc điểm đau do tim và các nguyên nhân khác

Đau ngực do tim thường được mô tả điển hình là cảm giác bị siết chặt, đè nặng nhưng nhiều trường hợp khác có thể mô tả là bỏng rát. Nhiều bệnh nhân không cảm thấy đau mà chỉ là cảm giác khó chịu nếu chỉ hỏi về đau, có thể bỏ sót chẩn đoán.

Yếu chi một bên: đánh giá đặc điểm khởi phát lâm sàng

Trong tất cả các trường hợp, tham khảo lời khuyên của các chuyên gia thần kinh và tìm hiểu thêm bằng cách tiến hành chọc dịch não tủy ± MRI nếu CT không tìm ra nguyên nhân.

Điện tâm đồ trong đau thắt ngực không ổn định/ nhồi máu cơ tim không ST chênh lên

Sóng T đảo ngược có thể là bằng chứng điện tâm đồ của thiếu máu. Sóng T âm sâu đối xứng ở chuyển đạo trước tim gợi ý tắc nghẽn nghiêm trọng gốc động mạch vành trái, những những biểu hiện khác ít đặc hiệu hơn.

Buồn nôn và ói mửa: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị

Buồn nôn là triệu chứng gặp phải trong nhiều rối loạn cũng gây nôn, nôn là một phản ứng nhằm bảo vệ khỏi việc nuốt phải các chất có hại hoặc độc hại.

Phân tích triệu chứng đau đầu để chẩn đoán và điều trị

Đau đầu thường được phân loại thành các loại nguyên phát và thứ phát với hệ thống phân loại quốc tế về rối loạn đau đầu, phiên bản thứ hai.

Phòng chống lạm dụng rượu và ma túy bất hợp pháp

Phòng chống lạm dụng rượu và ma túy bất hợp pháp! Tỷ lệ lạm dụng có vẻ cao hơn ở nam giới, người da trắng, thanh niên chưa lập gia đình và cá nhân...

Mê sảng mất trí và lú lẫn: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Ớ những bệnh nhân đang có bệnh lý ác tính, suy giảm miễn dịch hoặc ngã gần đây mà không có chấn thương đầu rõ ràng, đầu tiên cần tìm kiếm những nguyên nhân khác gây mê sảng nhưng cũng nên CT sọ não sớm để loại trừ.

Đau

Thuốc dạng thuốc phiện được chỉ định cho đau nặng mà các tác nhân kém hiệu lực hơn không thể làm giảm nhẹ đau.

Chẩn đoán bệnh lý: chẩn đoán xác định và chẩn đoán phân biệt

Trong phần lớn các trường hợp, việc xây dựng chẩn đoán phân biệt là bước nền tảng để đi đến chẩn đoán xác định. Đây là một chuỗi các chẩn đoán thường được sắp xếp theo thứ tự khả năng tùy theo bệnh cảnh lâm sàng.

Lú lẫn mê sảng: đánh giá khi có tổn thương

Khi không chỉ định chụp hình ảnh não, có thể duy trì các biện pháp điều trị trong vài ngày. CT sọ não có thể được chỉ định để loại trừ xuất huyết dưới nhện và những bất thường cấu trúc khác nếu bệnh nhân thất bại điểu trị hoặc nặng hơn.

Đánh trống ngực: phân tích triệu chứng

Đánh trống ngực là một nhận thức bất thường khó chịu về nhịp tim. Chúng thường được mô tả là tim đập thình thịch.

Đau ngực cấp: đặc điểm đau ngực do tim và các nguyên nhân khác

Mục đích chủ yếu là để nhận diện hội chứng vành cấp và những nguyên nhân đe dọa mạng sống khác như bóc tách động mạch chủ và thuyên tắc phổi. Phân tích ECG, xquang ngực và marker sinh học như troponin, D-dimer đóng vai trò quan trọng.

Định hướng chẩn đoán tiêu chảy

Tiêu chảy cấp dưới hai tuần thường do nhiễm trùng gây ra, đôi khi có liên quan đến việc sử dụng thuốc hoặc bệnh cảnh đầu tiên của bệnh lý ruột viêm, tiêu chảy mạn tính có thể là biểu hiện của bệnh lý ruột viêm, ung thư đại trực tràng.

Mờ mắt: phân tích triệu chứng

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa, hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt, mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét.

Đau cổ: phân tích triệu chứng

Các triệu chứng chính liên quan đến cổ là các triệu chứng ở rễ, chẳng hạn như dị cảm, mất cảm giác, yếu cơ, có thể cho thấy chèn ép rễ thần kinh.

Tim to: phân tích triệu chứng

Tim to là do quá tải áp lực và phì đại cơ của một hoặc nhiều buồng tim, quá tải thể tích với sự giãn nở của các buồng tim hoặc bệnh cơ tim.

Nhiễm trùng đường hô hấp: những đánh giá bổ sung khi thăm khám

Ở những bệnh nhân khỏe mạnh trước đó mà không có dấu hiệu ngực khu trú hoặc bất thường trên XQ phổi, chẩn đoán nhiều khả năng là nhiễm trùng hô hấp không viêm phổi, ví dụ viêm phế quản cấp.

Xuất huyết trực tràng: đánh giá các nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa dưới

Phần lớn bệnh nhân xuất huyết do các nguyên nhân lành tính. Ở bệnh nhân xuất huyết trực tràng cấp tính, đánh giá mức độ xuất huyết và tiến hành đầy đủ các bước cấp cứu trước khi chẩn đoán chính xác.

Mất thăng bằng: choáng mặt mất vững

Nhiều yếu tố góp phần gây mất thăng bằng, đặc biệt ở người già, bao gồm yếu chi, bệnh lý thần kinh cảm giác, tổn thương cảm giác bản thể, bệnh khớp, bệnh lý tổn thương thị giác và mất tự tin.

Định hướng chẩn đoán đau bụng mạn tính

Đau bụng mạn tính rất phổ biến, hầu hết bệnh nhân trẻ sẽ có rối loạn chức năng, bệnh nhân lớn tuổi với đau bụng mới, dai dẳng, ưu tiên là loại trừ bệnh lý ác tính.

Liệu pháp insulin trong điều trị đái tháo đường: tuýp 1 và tuýp 2

Liệu pháp insulin nền và liệu pháp insulin tích cực, cho bệnh nhân đái tháo đường không đạt mục tiêu đường huyết

Tiếng thổi tâm thu: phân tích triệu chứng khi nghe tim

Tiếng thổi tâm thu xảy ra trong giai đoạn co bóp của tim (tâm thu) xảy ra giữa S1, đóng van hai lá và van ba lá, và S2, đóng van động mạch chủ và động mạch phổi.