Loét áp lực do tỳ đè

2014-12-26 10:52 PM
Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Yếu tố cần thiết của chẩn đoán

Kiểm tra nguy cơ bệnh nhân nhập viện và hàng ngày sau đó.

Loét áp lực nên được mô tả bởi một trong sáu giai đoạn:

Sung huyết (giai đoạn I).

Mở rộng thông qua lớp biểu bì (giai đoạn II).

Da mất độ dày tối đa (giai đoạn III).

Vết thương đủ sâu với phần mở rộng vào cơ, xương, hay các cấu trúc hỗ trợ (giai đoạn IV).

Loét hoại tử.

Tổn thương mô sâu bị nghi ngờ là một vùng da bị đổi màu hoặc phồng rộp.

Nhận định chung

Phần lớn các vết loét áp lực tỳ đè phát triển trong thời gian nằm viện do một bệnh cấp tính. Tỷ lệ sự cố này khoảng từ 3% đến 30% và thay đổi tùy theo đặc điểm bệnh nhân. Các yếu tố nguy cơ chính đối với loét áp lực là bất động. Yếu tố nguy cơ góp phần khác bao gồm giảm nhận thức giác quan, độ ẩm (tiểu không tự chủ và phân), tình trạng dinh dưỡng kém, ma sát và lực cắt.

Bảng điều chỉnh bổ sung thêm hai giai đoạn với bốn giai đoạn loét áp lực ban đầu: tổn thương mô sâu và đường hầm bị nghi ngờ. Loét trong đó được bao phủ (màu vàng, nâu, xám, xanh hoặc màu nâu) và / hoặc loét hoại tử (nâu hoặc đen) được coi là đường hầm. Tổn thương mô sâu bị nghi ngờ là một vùng da còn nguyên vẹn màu tím hoặc màu hạt dẻ đổi màu hoặc khối chứa đầy máu. Khu vực này có thể đau đớn, xâm lấn mô lân cận.

Một số công cụ đánh giá rủi ro được sử dụng để đánh giá nguy cơ loét áp lực. Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực.

Phòng ngừa

Sử dụng các bề mặt hỗ trợ (bao gồm nệm, giường và đệm), tái định vị bệnh nhân, tối ưu hóa tình trạng dinh dưỡng và giữ ẩm da xương cùng là chiến lược đã được chứng minh là làm giảm viêm loét áp lực. Hãy dùng cho bệnh nhân nguy cơ vừa phải đến bệnh nhân có nguy cơ cao, nệm hoặc lớp phủ làm giảm áp lực mô bên dưới một tấm nệm tiêu chuẩn.

Đánh giá

Đánh giá loét áp lực nên bao gồm yếu tố nguy cơ và mục tiêu chăm sóc, giai đoạn vết thương, kích thước, độ sâu, có hay không có dịch tiết, loại dịch rỉ, sự xuất hiện của giường vết thương, và theo dõi nhiễm trùng, hoặc viêm mô tế bào. Khi tiến độ chữa lành kém hoặc loét áp lực không điển hình, sinh thiết phải được thực hiện để loại trừ bệnh ác tính hoặc các tổn thương khác ít gặp hơn như viêm da mủ.

Điều trị

Điều trị là nhằm mục đích hướng tới loại bỏ các mảnh vụn hoại tử và duy trì vết thương ẩm sẽ thúc đẩy chữa lành và hình thành mô hạt. Các loại thuốc được khuyến nghị phụ thuộc vào vị trí và độ sâu của vết thương, mô hoại tử hoặc không gian chết, và số lượng dịch tiết. Thiết bị giảm áp lực (ví dụ như giường, không khí - chất lỏng) có liên quan đến tỷ lệ chữa bệnh được cải thiện. Mặc dù tình trạng dinh dưỡng kém là một yếu tố nguy cơ cho sự phát triển của loét áp lực, kết quả thử nghiệm của việc bổ sung dinh dưỡng trong điều trị loét áp lực đã gây thất vọng.

Các nhà cung cấp có thể dễ dàng bị choáng ngợp bởi giới thiệu các sản phẩm có sẵn để điều trị thành lập loét áp lực. Hầu hết cần chỉ định từ một nhóm chuyên gia chăm sóc vết thương để lựa chọn một dòng sản phẩm chăm sóc vết thương hợp lý và có hướng dẫn đơn giản. Bệnh nhân bị bệnh giai đoạn cuối nhận chăm sóc giảm nhẹ, điều trị thích hợp có thể được chuyển đến trạng thái thoải mái (bao gồm giảm thiểu tiết dịch thay băng và mùi) hơn là những nỗ lực hướng tới chữa bệnh.

Các biến chứng

Loét áp lực có liên quan đến tỷ lệ tử vong tăng lên, mặc dù quan hệ nhân quả chưa được chứng minh. Các biến chứng bao gồm đau, viêm mô tế bào, viêm tủy xương, nhiễm trùng hệ thống, và kéo dài thời gian nằm viện.  

Bài viết cùng chuyên mục

Viêm da dị ứng (Eczema)

Sần sùi, mảng màu đỏ thường là không dày và phân định ranh giới riêng biệt của bệnh vẩy nến ảnh hưởng đến khuôn mặt, cổ và thân trên

Mất trí nhớ ở người cao tuổi

Mặc dù không có sự đồng thuận hiện nay vào việc bệnh nhân lớn tuổi nên được kiểm tra bệnh mất trí nhớ, lợi ích của việc phát hiện sớm bao gồm xác định các nguyên nhân.

Vàng da: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng

Vàng da xảy ra khi có sự rối loạn vận chuyển bilirubin qua tế bào gan có thể tắc nghẽn của ống dẫn mật do viêm hoặc phù nề. Điển hình là sự tăng không tỉ lệ giữa ALT và AST liên quan với ALP và GGT.

Yếu chi: đánh giá triệu chứng trên bệnh cảnh lâm sàng

Yếu chi một bên có thể do nhiều nguyên nhân không đột quỵ gây ra và không nên vội vàng lờ đi các nguyên nhân này để có thể kiểm soát thích hợp.

Chứng khát nước: phân tích triệu chứng

Chứng khát nhiều là một triệu chứng phổ biến ở bệnh nhân đái tháo đường (DM) và nổi bật ở bệnh nhân đái tháo nhạt (DI). Chứng khát nhiều có tỷ lệ hiện mắc là 3-39% ở những bệnh nhân tâm thần nội trú mãn tính.

Thiếu máu trong bệnh mạn tính

Tình trạng giảm erythropoietin ít khi là nguyên nhân quan trọng gây sản xuất hồng cầu dưới mức từ trong suy thận, khi đó erythropoietin giảm là một quy luật.

Khó thở cấp: đánh giá lâm sàng và chỉ định can thiệp

Đánh giá hô hấp gắng sức bởi quan sát lặp lại các yếu tố lâm sàng tần số, biên độ và dạng hô hấp; tìm kiếm dấu hiệu sử dụng cơ hô hấp phụ và những đặc điểm của suy kiệt hô hấp.

Viêm họng: phân tích triệu chứng

Viêm họng bao gồm nhiều loại nguyên nhân, nhưng phổ biến nhất ở những người có khả năng miễn dịch bình thường là viêm họng nhiễm trùng cấp tính, chủ yếu là do virus.

Ho ra máu: đánh giá các nguyên nhân thường gặp

Phù phổi có thể gây khạc đàm bọt hồng nhưng khó thở hầu như luôn là triệu chứng chủ yếu. Các nguyên nhân khác bao gồm tăng áp phổi, rối loạn đông máu, hít phải dị vật, chấn thương ngực, u hạt Wegener và hội chứng Goodpasture.

Triệu chứng và dấu hiệu bệnh mắt

Tiết tố mủ thường do nhiễm vi khuẩn ở kết mạc, giác mạc hoặc túi lệ. Viêm kết mạc hoặc viêm giác mạc do vi rút gây tiết tố nước.

Sốt và tăng thân nhiệt

Sốt là một triệu chứng cung cấp thông tin quan trọng về sự hiện diện của bệnh, đặc biệt là nhiễm trùng và những thay đổi trong tình trạng lâm sàng của bệnh nhân

Cơ sở khoa học và quan sát trong lập luận chẩn đoán bệnh lý

Đây là một trong những phần quan trọng nhất, vì nó xem xét các phương pháp và khái niệm đánh giá các dấu hiệu và triệu chứng liên quan đến lý luận chẩn đoán.

Mệt mỏi: các biểu hiện phải phân biệt

Mệt mỏi hay thiếu năng lượng thường là lý do cho việc từ bỏ các hoạt động và đặt câu hỏi cẩn thận có thể cần thiết để phân biệt giữa giới hạn hoạt động thể lực và thiếu hứng thú, quyết tâm.

Đau mắt đỏ: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân chính của đau mắt đỏ là do nhiễm trùng hoặc chấn thương đối với các cấu trúc giải phẫu khác nhau của mắt, bệnh mô liên kết hoặc bệnh mắt nguyên phát cũng có thể biểu hiện bằng mắt đỏ.

Nôn ra máu: đánh giá nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa trên

Với phần lớn các trường hợp chảy máu ở đường tiêu hóa trên, cấp cứu cứu sống bệnh nhân song song với lượng giá tình trạng bệnh là ưu tiên hàng đầu. Sau đó vấn đề chẩn đoán mới được đặt ra.

Trầm cảm ở người cao tuổi

Nói chung, fluoxetine được tránh vì thời gian hoạt động dài của nó và thuốc chống trầm cảm ba vòng cũng được tránh vì tác dụng phụ kháng cholinergic cao

Đánh trống ngực: đánh giá dựa trên loại rối loạn nhịp tim

Đánh giá tần suất và cường độ của các triệu chứng và ảnh hưởng lên nghề nghiệp và lối sống. Xác minh hiệu quả và tác dụng phụ của những đợt điều trị trước.

Đau bắp chân: phân tích triệu chứng

Thông tin thích hợp bao gồm vị trí chính xác của cơn đau, cũng như chất lượng, mức độ nghiêm trọng, thời gian kéo dài và các yếu tố làm trầm trọng thêm hoặc giảm nhẹ.

Điều trị theo triệu chứng: điều trị trước khi chẩn đoán xác định

Trong nhiều bệnh nhân có thay đổi ý thức hay rối loạn chức năng thần kinh cấp mà không xác định được nguyên nhân rõ ràng, thì hai tình trạng cần được loại trừ và điều trị ngay.

Thăm khám chẩn đoán bệnh nhân nặng

Nếu hệ thống thần kinh trung ương hoạt động tốt, khả năng đáp ứng các câu hỏi một cách thích hợp, thì các chức năng quan trọng không chắc đã bị rối loạn đến mức cần phải can thiệp ngay lập tức. 

Tiểu máu: phân tích triệu chứng

Tiểu máu đại thể với sự đổi màu đỏ rõ ràng, lớn hơn 50 tế bào hồng cầu/trường năng lượng cao hoặc tiểu máu vi thể được phát hiện bằng que nhúng sau đó kiểm tra bằng kính hiển vi.

Mất điều hòa cơ thể: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Mất điều hòa bao gồm tay vụng về, dáng đi bất thường hoặc không ổn định và rối loạn vận ngôn, nhiều bất thường vận động được thấy trong rối loạn chức năng tiểu não.

Dấu hiệu bệnh lý: các bước thăm khám và chỉ định xử trí

Nếu như có dấu hiệu suy hô hấp và tràn khí màng phổi áp lực, tiến hành chọc kim hút khí cấp cứu ngay. Nếu như ran rít khắp cả lan tỏa, kiểm tra dấu hiệu của shock phản vệ. Nếu có, xử trí theo mô tả; ngược lại tiến hành thở khí dung giãn phế quản.

Phì đại tuyến giáp (bướu cổ): phân tích triệu chứng

Bất kỳ cản trở quá trình tổng hợp hoặc giải phóng hormone tuyến giáp đều có thể gây ra bướu cổ. Cho đến nay, yếu tố rủi ro quan trọng nhất đối với sự phát triển của bệnh bướu cổ là thiếu i-ốt.

Sốt: đánh giá dấu hiệu triệu chứng và các yếu tố nguy cơ

Mở rộng tầm soát nhiễm trùng ở các bệnh nhân đặc biệt. Các chủng tác nhân hiện hành thường gặp như viêm phổi có thể khác nhau tùy theo dịch tễ từng vùng, do đó hội chấn với chuyên gia truyền nhiễm ngay ở giai đoạn ban đầu.