- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Loét áp lực do tỳ đè
Loét áp lực do tỳ đè
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Yếu tố cần thiết của chẩn đoán
Kiểm tra nguy cơ bệnh nhân nhập viện và hàng ngày sau đó.
Loét áp lực nên được mô tả bởi một trong sáu giai đoạn:
Sung huyết (giai đoạn I).
Mở rộng thông qua lớp biểu bì (giai đoạn II).
Da mất độ dày tối đa (giai đoạn III).
Vết thương đủ sâu với phần mở rộng vào cơ, xương, hay các cấu trúc hỗ trợ (giai đoạn IV).
Loét hoại tử.
Tổn thương mô sâu bị nghi ngờ là một vùng da bị đổi màu hoặc phồng rộp.
Nhận định chung
Phần lớn các vết loét áp lực tỳ đè phát triển trong thời gian nằm viện do một bệnh cấp tính. Tỷ lệ sự cố này khoảng từ 3% đến 30% và thay đổi tùy theo đặc điểm bệnh nhân. Các yếu tố nguy cơ chính đối với loét áp lực là bất động. Yếu tố nguy cơ góp phần khác bao gồm giảm nhận thức giác quan, độ ẩm (tiểu không tự chủ và phân), tình trạng dinh dưỡng kém, ma sát và lực cắt.
Bảng điều chỉnh bổ sung thêm hai giai đoạn với bốn giai đoạn loét áp lực ban đầu: tổn thương mô sâu và đường hầm bị nghi ngờ. Loét trong đó được bao phủ (màu vàng, nâu, xám, xanh hoặc màu nâu) và / hoặc loét hoại tử (nâu hoặc đen) được coi là đường hầm. Tổn thương mô sâu bị nghi ngờ là một vùng da còn nguyên vẹn màu tím hoặc màu hạt dẻ đổi màu hoặc khối chứa đầy máu. Khu vực này có thể đau đớn, xâm lấn mô lân cận.
Một số công cụ đánh giá rủi ro được sử dụng để đánh giá nguy cơ loét áp lực. Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực.
Phòng ngừa
Sử dụng các bề mặt hỗ trợ (bao gồm nệm, giường và đệm), tái định vị bệnh nhân, tối ưu hóa tình trạng dinh dưỡng và giữ ẩm da xương cùng là chiến lược đã được chứng minh là làm giảm viêm loét áp lực. Hãy dùng cho bệnh nhân nguy cơ vừa phải đến bệnh nhân có nguy cơ cao, nệm hoặc lớp phủ làm giảm áp lực mô bên dưới một tấm nệm tiêu chuẩn.
Đánh giá
Đánh giá loét áp lực nên bao gồm yếu tố nguy cơ và mục tiêu chăm sóc, giai đoạn vết thương, kích thước, độ sâu, có hay không có dịch tiết, loại dịch rỉ, sự xuất hiện của giường vết thương, và theo dõi nhiễm trùng, hoặc viêm mô tế bào. Khi tiến độ chữa lành kém hoặc loét áp lực không điển hình, sinh thiết phải được thực hiện để loại trừ bệnh ác tính hoặc các tổn thương khác ít gặp hơn như viêm da mủ.
Điều trị
Điều trị là nhằm mục đích hướng tới loại bỏ các mảnh vụn hoại tử và duy trì vết thương ẩm sẽ thúc đẩy chữa lành và hình thành mô hạt. Các loại thuốc được khuyến nghị phụ thuộc vào vị trí và độ sâu của vết thương, mô hoại tử hoặc không gian chết, và số lượng dịch tiết. Thiết bị giảm áp lực (ví dụ như giường, không khí - chất lỏng) có liên quan đến tỷ lệ chữa bệnh được cải thiện. Mặc dù tình trạng dinh dưỡng kém là một yếu tố nguy cơ cho sự phát triển của loét áp lực, kết quả thử nghiệm của việc bổ sung dinh dưỡng trong điều trị loét áp lực đã gây thất vọng.
Các nhà cung cấp có thể dễ dàng bị choáng ngợp bởi giới thiệu các sản phẩm có sẵn để điều trị thành lập loét áp lực. Hầu hết cần chỉ định từ một nhóm chuyên gia chăm sóc vết thương để lựa chọn một dòng sản phẩm chăm sóc vết thương hợp lý và có hướng dẫn đơn giản. Bệnh nhân bị bệnh giai đoạn cuối nhận chăm sóc giảm nhẹ, điều trị thích hợp có thể được chuyển đến trạng thái thoải mái (bao gồm giảm thiểu tiết dịch thay băng và mùi) hơn là những nỗ lực hướng tới chữa bệnh.
Các biến chứng
Loét áp lực có liên quan đến tỷ lệ tử vong tăng lên, mặc dù quan hệ nhân quả chưa được chứng minh. Các biến chứng bao gồm đau, viêm mô tế bào, viêm tủy xương, nhiễm trùng hệ thống, và kéo dài thời gian nằm viện.
Bài viết cùng chuyên mục
Đau thắt lưng: phân tích triệu chứng
Nguyên nhân của cơn đau là không đặc hiệu ở phần lớn những người bị đau thắt lưng cấp tính; vấn đề nghiêm trọng là rất hiếm, thường tự giới hạn, nhưng chẩn đoán phải loại trừ các nguyên nhân hiếm gặp.
Sốt: tầm soát nhiễm trùng bằng cận lâm sàng
Sự phối hợp lâm sàng với phân tích cận lâm sàng có thể phát hiện được các nguyên nhân không nhiễm trùng của sốt. Các bước tầm soát đầy đủ có thể là không cần thiết ở tất cả bệnh nhân, đặc biệt là với những bệnh nhân đã có tiêu điểm nhiễm trùng rõ ràng.
Nguy cơ té ngã: cách thực hiện đánh giá dáng đi
Sự an toàn và vững chắc chung; bất thường dáng đi một bên (đột quỵ, tổn thương thần kinh ngoại biên, bệnh khớp, đau); bước đi ngắn, lê chân (bệnh Parkinson, bệnh lý mạch máu não lan tỏa); dáng đi bước cao.
Hạch to khu trú: phân tích triệu chứng
Hạch cổ 2 bên thường do viêm họng, ở cổ phía sau cơ ức đòn chũm là một phát hiện đáng ngại hơn và cần được đánh giá thêm. Sờ hạch thượng đòn bên trái dẫn lưu các vùng trong ổ bụng và bên phải dẫn lưu phổi, trung thất và thực quản.
Thăm khám lâm sàng vùng bìu: những điểm cần chú ý
Ở những bệnh nhân có khối sưng viêm/đau hoặc đau vùng bìu cấp tính thì hay kiểm tra phản xạ da bìu, bình thường tinh hoàn bên phía đó sẽ được cơ bìu nâng lên.
Vô kinh: phân tích triệu chứng
Vô kinh là một thuật ngữ lâm sàng dùng để mô tả tình trạng không có kinh nguyệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nó có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn.
Định hướng chẩn đoán mệt mỏi
Mệt mỏi là tình trạng kiệt quệ về thể chất và hoặc tinh thần, điều này rất phổ biến và không đặc hiệu, do vậy mà việc xác định tình trạng bệnh nền gặp nhiều khó khăn.
Sưng bìu: phân tích đặc điểm triệu chứng lâm sàng
Cân nhắc cận lâm sàng thám xét ban đầu với siêu âm bìu nếu bệnh cảnh lâm sàng gợi ý chẩn đoán thay thế như viêm tinh hoàn mào tinh, ví dụ dịch mủ niệu đạo, đau khu trú ở mào tinh, tuổi trên 30.
Bệnh Raynaud: phân tích triệu chứng
Căng thẳng và lạnh là nguyên nhân lớn nhất gây ra các cơn co thắt, các cơn co thắt có thể kéo dài vài phút đến vài giờ, có ba giai đoạn thay đổi màu sắc.
Lập luận chẩn đoán từ các dấu hiệu và triệu chứng
Dấu hiệu và triệu chứng thu tương tự như các xét nghiệm, thông tin và kết quả thu được được đánh giá theo cùng một cách và tuân theo các quy tắc và tiêu chuẩn bằng chứng giống nhau.
Chảy máu sau mãn kinh: phân tích triệu chứng
Chảy máu âm đạo bất thường là một vấn đề ngoại trú phổ biến, xảy ra ở 10% phụ nữ trên 55 tuổi và chiếm 70% số lần khám phụ khoa trong những năm tiền mãn kinh và sau mãn kinh.
Ngứa da: phân tích triệu chứng
Nhiều bệnh ngoài da có biểu hiện ngứa cục bộ hoặc toàn thân, bao gồm viêm da tiếp xúc, viêm da dạng herpes, viêm da dị ứng, bệnh móng chân, pemphigoid bọng nước, nấm mycosis và bệnh vẩy nến.
Khó nuốt thực quản (rối loạn vận động): các nguyên nhân thường gặp
Co thắt thực quản gây khó nuốt khởi phát chậm (thường là hàng năm), xuất hiện với thức ăn lỏng và rắn, và có thể bắt đầu không liên tục. Khó chịu sau xương ức và tiếng ọc ạch là thường thấy.
Vàng da: đánh giá bổ sung bệnh gan mạn tính
Đánh giá biến chứng ở tất cả những bệnh nhân xơ gan đã biết hoặc nghi ngờ. Lượng giá bệnh não gan và khám báng, phù, vàng da và suy dinh dưỡng. Đo albumin và PT để đánh giá chức năng tổng hợp của gan.
Tiểu đêm: phân tích triệu chứng
. Sinh lý bệnh cơ bản có thể phụ thuộc vào một số vấn đề hoàn toàn là cơ học và đối với những vấn đề khác có thể liên quan đến các cơ chế nội tiết tố thần kinh phức tạp.
Đổ mồ hôi đêm: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị
Đổ mồ hôi ban đêm có thể là một phản ứng tự chủ, đại diện cho một triệu chứng khá không đặc hiệu khiến bác sĩ lâm sàng phải tìm kiếm nguyên nhân cụ thể.
Giảm vận động ở người cao tuổi
Tránh, hạn chế và ngưng các thiết bị xâm lấn, đường tĩnh mạch, ống thông tiểu) có thể làm tăng triển vọng bệnh nhân cao tuổi cho chuyển động sớm
Tiếp cận chẩn đoán bệnh nhân bị bệnh nặng
Việc tiếp cận hầu hết, nếu không phải tất cả, bệnh nhân trong tình huống cấp tính, trước tiên phải xác định không bị ngừng tim phổi và không có xáo trộn lớn các dấu hiệu sinh tồn.
Nguyên tắc quản lý đau
Đối với đau liên tục, giảm đau kéo dài cũng có thể được đưa ra xung quanh thời gian với một loại thuốc tác dụng ngắn khi cần thiết để đột phá với đau đớn.
Điện tâm đồ trong bóc tách động mạch chủ
Điện tâm đồ có thể bình thường hoặc có những bất thường không đặc hiệu. nếu bóc tách đến lỗ động mạch vành có thể có thay đổi điện tâm đồ như nhồi máu cơ tim có ST chênh lên.
Đánh trống ngực: đánh giá bệnh cảnh khi thăm khám
Nhiều bệnh nhân với đánh trống ngực mô tả nhịp tim mạnh và rõ hơn là nhanh, chậm hay bất thường. Điều này phản ánh tình trạng tăng thể tích tống máu như hở chủ, thiếu máu, dãn mạch, hoặc chỉ là chú ý đến nhịp tim.
Phù gai thị: phân tích triệu chứng
Phù gai thị thực sự luôn đi kèm với tăng áp lực nội sọ, chẩn đoán phân biệt đối với phù gai thị gồm chấn thương, khối u nội sọ, hẹp cống não, giả u não (tăng áp lực nội sọ vô căn.
Chẩn đoán bệnh lý: chẩn đoán xác định và chẩn đoán phân biệt
Trong phần lớn các trường hợp, việc xây dựng chẩn đoán phân biệt là bước nền tảng để đi đến chẩn đoán xác định. Đây là một chuỗi các chẩn đoán thường được sắp xếp theo thứ tự khả năng tùy theo bệnh cảnh lâm sàng.
Sốt: đánh giá chuyên sâu ở bệnh nhân sốt dai dẳng không rõ nguyên nhân
Nếu nguyên nhân gây sốt vẫn không rõ ràng, tiếp tục làm các xét nghiệm chuyên sâu với chụp bạch cầu gắn nhãn, xạ hình xương, siêu âm Doppler và/hoặc sinh thiết gan, và cân nhắc các chẩn đoán loại trừ, ví dụ bệnh Behget's, sốt địa Trung Hải, sốt giả tạo.
Khó thở cấp tính: các nguyên nhân quan trọng
Khó thở cấp được định nghĩa khi khó thở mới khởi phát hoặc trở nặng đột ngột trong 2 tuần trở lại. Khi có giảm oxy máu nghiêm trọng, tăng CO2 máu, thở dốc hoặc giảm điểm glasgow thì có thể báo hiệu những bệnh lý gây nguy hiểm đến tính mạng.
