Loét áp lực do tỳ đè

2014-12-26 10:52 PM
Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Yếu tố cần thiết của chẩn đoán

Kiểm tra nguy cơ bệnh nhân nhập viện và hàng ngày sau đó.

Loét áp lực nên được mô tả bởi một trong sáu giai đoạn:

Sung huyết (giai đoạn I).

Mở rộng thông qua lớp biểu bì (giai đoạn II).

Da mất độ dày tối đa (giai đoạn III).

Vết thương đủ sâu với phần mở rộng vào cơ, xương, hay các cấu trúc hỗ trợ (giai đoạn IV).

Loét hoại tử.

Tổn thương mô sâu bị nghi ngờ là một vùng da bị đổi màu hoặc phồng rộp.

Nhận định chung

Phần lớn các vết loét áp lực tỳ đè phát triển trong thời gian nằm viện do một bệnh cấp tính. Tỷ lệ sự cố này khoảng từ 3% đến 30% và thay đổi tùy theo đặc điểm bệnh nhân. Các yếu tố nguy cơ chính đối với loét áp lực là bất động. Yếu tố nguy cơ góp phần khác bao gồm giảm nhận thức giác quan, độ ẩm (tiểu không tự chủ và phân), tình trạng dinh dưỡng kém, ma sát và lực cắt.

Bảng điều chỉnh bổ sung thêm hai giai đoạn với bốn giai đoạn loét áp lực ban đầu: tổn thương mô sâu và đường hầm bị nghi ngờ. Loét trong đó được bao phủ (màu vàng, nâu, xám, xanh hoặc màu nâu) và / hoặc loét hoại tử (nâu hoặc đen) được coi là đường hầm. Tổn thương mô sâu bị nghi ngờ là một vùng da còn nguyên vẹn màu tím hoặc màu hạt dẻ đổi màu hoặc khối chứa đầy máu. Khu vực này có thể đau đớn, xâm lấn mô lân cận.

Một số công cụ đánh giá rủi ro được sử dụng để đánh giá nguy cơ loét áp lực. Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực.

Phòng ngừa

Sử dụng các bề mặt hỗ trợ (bao gồm nệm, giường và đệm), tái định vị bệnh nhân, tối ưu hóa tình trạng dinh dưỡng và giữ ẩm da xương cùng là chiến lược đã được chứng minh là làm giảm viêm loét áp lực. Hãy dùng cho bệnh nhân nguy cơ vừa phải đến bệnh nhân có nguy cơ cao, nệm hoặc lớp phủ làm giảm áp lực mô bên dưới một tấm nệm tiêu chuẩn.

Đánh giá

Đánh giá loét áp lực nên bao gồm yếu tố nguy cơ và mục tiêu chăm sóc, giai đoạn vết thương, kích thước, độ sâu, có hay không có dịch tiết, loại dịch rỉ, sự xuất hiện của giường vết thương, và theo dõi nhiễm trùng, hoặc viêm mô tế bào. Khi tiến độ chữa lành kém hoặc loét áp lực không điển hình, sinh thiết phải được thực hiện để loại trừ bệnh ác tính hoặc các tổn thương khác ít gặp hơn như viêm da mủ.

Điều trị

Điều trị là nhằm mục đích hướng tới loại bỏ các mảnh vụn hoại tử và duy trì vết thương ẩm sẽ thúc đẩy chữa lành và hình thành mô hạt. Các loại thuốc được khuyến nghị phụ thuộc vào vị trí và độ sâu của vết thương, mô hoại tử hoặc không gian chết, và số lượng dịch tiết. Thiết bị giảm áp lực (ví dụ như giường, không khí - chất lỏng) có liên quan đến tỷ lệ chữa bệnh được cải thiện. Mặc dù tình trạng dinh dưỡng kém là một yếu tố nguy cơ cho sự phát triển của loét áp lực, kết quả thử nghiệm của việc bổ sung dinh dưỡng trong điều trị loét áp lực đã gây thất vọng.

Các nhà cung cấp có thể dễ dàng bị choáng ngợp bởi giới thiệu các sản phẩm có sẵn để điều trị thành lập loét áp lực. Hầu hết cần chỉ định từ một nhóm chuyên gia chăm sóc vết thương để lựa chọn một dòng sản phẩm chăm sóc vết thương hợp lý và có hướng dẫn đơn giản. Bệnh nhân bị bệnh giai đoạn cuối nhận chăm sóc giảm nhẹ, điều trị thích hợp có thể được chuyển đến trạng thái thoải mái (bao gồm giảm thiểu tiết dịch thay băng và mùi) hơn là những nỗ lực hướng tới chữa bệnh.

Các biến chứng

Loét áp lực có liên quan đến tỷ lệ tử vong tăng lên, mặc dù quan hệ nhân quả chưa được chứng minh. Các biến chứng bao gồm đau, viêm mô tế bào, viêm tủy xương, nhiễm trùng hệ thống, và kéo dài thời gian nằm viện.  

Bài viết cùng chuyên mục

Rối loạn cương dương: phân tích triệu chứng

Rối loạn cương dương, trước đây thường được gọi là bất lực, được định nghĩa là không có khả năng đạt được hoặc duy trì sự cương cứng đủ để giao hợp, về bản chất là một chẩn đoán do bệnh nhân xác định.

Thăm khám lâm sàng vùng bìu: những điểm cần chú ý

Ở những bệnh nhân có khối sưng viêm/đau hoặc đau vùng bìu cấp tính thì hay kiểm tra phản xạ da bìu, bình thường tinh hoàn bên phía đó sẽ được cơ bìu nâng lên.

Mất ý thức thoáng qua: ngất và co giật

Chẩn đoán mất ý thức thoáng qua thường dựa vào sự tái diễn, và sự phân tầng nguy cơ là điều thiết yếu để xác định những người cần phải nhập viện, và những người được lượng giá an toàn như bệnh nhân ngoại trú.

Sưng khớp: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng

Nếu nguyên nhân tại khớp thường gây sưng, nóng, đau nhiều hơn và giới hạn vận động khớp cả các động tác chủ động và thụ động. Viêm bao hoạt dịch là nguyên nhân thường gặp nhất gây ra bởi các hoạt động lặp đi lặp lại.

Đau ngực từng cơn: những lưu ý lâm sàng trong chẩn đoán

Phải loại trừ thuyên tắc phổi ở bất kỳ bệnh nhân nào có đau kiểu màng phổi cấp tính và không có nguyên nhân nào khác rõ ràng. D-dimer âm tính cùng Wells score < 4 (đủ khả năng loại trừ chẩn đoán này).

Đau thắt lưng: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân của cơn đau là không đặc hiệu ở phần lớn những người bị đau thắt lưng cấp tính; vấn đề nghiêm trọng là rất hiếm, thường tự giới hạn, nhưng chẩn đoán phải loại trừ các nguyên nhân hiếm gặp.

Mệt mỏi: các biểu hiện phải phân biệt

Mệt mỏi hay thiếu năng lượng thường là lý do cho việc từ bỏ các hoạt động và đặt câu hỏi cẩn thận có thể cần thiết để phân biệt giữa giới hạn hoạt động thể lực và thiếu hứng thú, quyết tâm.

Xét nghiệm Covid-19: hướng dẫn thu thập và xử lý bệnh phẩm

Đối với xét nghiệm chẩn đoán ban đầu với các trường hợp nhiễm SARS-CoV-2 hiện tại, khuyến nghị nên thu thập và xét nghiệm bệnh phẩm đường hô hấp trên.

Mục tiêu của việc thăm khám lâm sàng

Hiệu lực của một phát hiện vật lý phụ thuộc vào nhiều yếu tố, kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất.

Khó thở mạn tính: thang điểm khó thở và nguyên nhân thường gặp

Khó thở mạn tính được định nghĩa khi tình trạng khó thở kéo dài hơn 2 tuần. Sử dụng thang điểm khó thở MRC (hội đồng nghiên cứu y tế - Medical Research Council) để đánh giá độ nặng của khó thở.

Định hướng chẩn đoán mệt mỏi

Mệt mỏi là tình trạng kiệt quệ về thể chất và hoặc tinh thần, điều này rất phổ biến và không đặc hiệu, do vậy mà việc xác định tình trạng bệnh nền gặp nhiều khó khăn.

Dáng đi bất thường: phân tích triệu chứng bệnh lý

Sự tầm soát dáng đi nhạy cho việc phát hiện những bất thường về thần kinh vận động, cảm giác và hệ cơ xương ở chi dưới bởi vì bước đi là một hoạt động phối hợp phức tạp so với các test chức năng thần kinh.

Insulin tiêm dưới da cho bệnh nhân nằm viện: phác đồ và mục tiêu điều trị

Có khoảng ba mươi phần trăm, bệnh nhân nhập viện bị tăng đường huyết, nhiều bệnh nhân trong số này có tiền sử đái tháo đường trước đó

Suy dinh dưỡng và yếu đuối ở người cao tuổi

Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và X quang hữu ích cho các bệnh nhân có giảm cân bao gồm máu toàn phần, chất huyết thanh bao gồm glucose, TSH, creatinine, canxi

Tiêu chảy: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Tiêu chảy cấp thường do nhiễm trùng gây ra, đôi khi có liên quan đến việc sử dụng thuốc hoặc bệnh cảnh ruột viêm. Tiêu chảy mạn tính/tái diễn có thể là biểu hiện của bệnh lý ruột viêm, ung thư đại trực tràng nhưng phân lớn do hội chứng ruột kích thích.

Phòng ngừa ung thư

Hút thuốc lá là nguyên nhân quan trọng nhất của ung thư, khám sức khỏe và khám phụ khoa phòng ngừa là một trong những lý do phổ biến nhất cho các chuyến thăm chăm sóc ngoại chẩn

Trầm cảm ở người cao tuổi

Nói chung, fluoxetine được tránh vì thời gian hoạt động dài của nó và thuốc chống trầm cảm ba vòng cũng được tránh vì tác dụng phụ kháng cholinergic cao

Đau đầu gối: phân tích triệu chứng

Đau đầu gối có nhiều nguyên nhân như chấn thương cấp tính, lạm dụng, viêm hoặc thoái hóa khớp, nhiễm trùng và các vấn đề khác. Đau quy chiếu từ hông hoặc lưng dưới cũng có thể dẫn đến đau đầu gối.

Thăm khám bệnh nhân: đã có một chẩn đoán trước đó

Tự chẩn đoán cũng có thể làm chậm trễ trong tìm đến sự giúp đỡ về y tế bởi vì bệnh nhân không đánh giá đúng triệu chứng hay trong tiềm thức của họ không muốn nghĩ đến các bệnh nghiêm trọng.

Ù tai: phân tích triệu chứng

Bản thân ù tai không phải là bệnh mà là triệu chứng của một số quá trình đang diễn ra khác, bệnh lý hoặc lành tính, nhiều giả thuyết đã được đề xuất về cơ chế bệnh sinh.

Loãng xương: phân tích triệu chứng

Sự mất cân bằng hoạt động của nguyên bào xương và nguyên bào xương có thể do một số tình trạng liên quan đến tuổi tác và bệnh tật gây ra, thường được phân loại là loãng xương nguyên phát và thứ phát.

Phù toàn thân: đánh giá các nguyên nhân gây lên bệnh cảnh lâm sàng

Phù thường do nhiều yếu tố gây nên, do đó tìm kiếm những nguyên nhân khác kể cả khi bạn đã xác định được tác nhân có khả năng. Phù cả hai bên thường kèm với sự quá tải dịch toàn thân và ảnh hưởng của trọng lực.

Đau bụng cấp: vị trí hướng lan và tính chất của đau khi chẩn đoán

Những nguyên nhân gây ra đau bụng cấp được liệt kê dươi đây. Những số trong ngoặc tương ứng với những vùng khác nhau của bụng, được thể hiện ở hình, nơi mà cơn đau nổi bật, điển hình nhất.

Ho ra máu: đánh giá các triệu chứng lâm sàng

Lượng máu chảy khó xác định chính xác trên lâm sàng nhưng có thể ước lượng thể tích và tỷ lệ máu mất bằng cách quan sát trực tiếp lượng máu ho ra với một vật chứa có chia độ. Nguy cơ chủ yếu là ngạt do ngập lụt phế nang hoặc tắc nghẽn đường thở.

Đánh trống ngực: đánh giá dựa trên loại rối loạn nhịp tim

Đánh giá tần suất và cường độ của các triệu chứng và ảnh hưởng lên nghề nghiệp và lối sống. Xác minh hiệu quả và tác dụng phụ của những đợt điều trị trước.