Rối loạn sắc tố da (nốt ruồi, bớt, tàn nhang) lành tính

2015-01-10 08:20 AM
Tàn nhang và nốt ruồi son là các đốm nâu phẳng. Tàn nhang đầu tiên xuất hiện ở trẻ nhỏ, khi tiếp xúc với tia cực tím, và mờ dần với sự chấm dứt của ánh nắng mặt trời

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nốt ruồi

Nói chung, nốt ruồi là lành tính và nhỏ (< 6 mm). Tổn thương có biên giới được xác định rõ và một màu đơn sắc tố từ màu be hoặc màu hồng đến màu nâu sẫm. Việc kiểm tra phải được ưu tiên hơn về lịch sử.

Nốt ruồi có một lịch sử tự nhiên bình thường. Trong thập kỷ đầu tiên của bệnh nhân về cuộc sống, nốt ruồi thường xuất hiện bằng phẳng, nhỏ, tổn thương màu nâu. Họ được gọi là nevi nối vì các tế bào nevus ở ngã ba của lớp biểu bì và hạ bì. Trong 2 thập kỷ tiếp theo, các nốt ruồi phát triển về kích thước và thường trở nên lớn lên, phản ánh sự xuất hiện của một thành phần da, tạo ra hợp chất nevi. Nốt ruồi có thể bị thâm và phát triển trong thời kỳ mang thai. Khi bệnh nhân 70 – 80 tuổi, nốt ruồi có thể trắng, hầu hết các nốt ruồi đã mất đi phần nối và có màu tối. Ở mỗi giai đoạn của cuộc sống, nốt ruồi bình thường cũng phân định, đối xứng, và thống nhất đường viền và màu sắc.

Nốt ruồi không điển hình

Thuật ngữ "nevus không điển hình" hay "nốt ruồi không điển hình" đã thay thế "nevus loạn sản." Việc chẩn đoán nốt ruồi không điển hình được thực hiện trên lâm sàng và mô học, nốt ruồi nên được loại bỏ chỉ khi họ đang bị nghi ngờ là khối u ác tính. Trên lâm sàng, các nốt ruồi lớn (> 6 mm đường kính), với biên giới bất thường không rõ ràng và sắc tố phân bố không đều. Người ta ước tính rằng khoảng 5 - 10% dân da trắng có một hoặc nevi không điển hình. Các nghiên cứu đã xác định nguy cơ gia tăng của khối u ác tính trong các quần thể sau: bệnh nhân có từ 50 nevi và ít nhất một nốt ruồi 8 mm hay lớn hơn, và bệnh nhân có một vài đến nhiều nốt ruồi chắc chắn không điển hình. Những bệnh nhân này xứng đáng được giáo dục và thường xuyên (thường là 6 - 12 tháng) theo dõi. Sắc tộc với khối u ác tính gia đình (nhiều nevi không điển hình và một lịch sử gia đình) đáng chú ý gần gũi hơn, như nguy cơ phát triển các khối u ác duy nhất hoặc thậm chí nhiều ở những người này tiếp cận 50% lên 50 tuổi.

Nốt bớt màu xanh

Nevi màu xanh, hơi cao, tổn thương màu xanh - đen nhỏ có ở tay, lưng. Nó rất phổ biến ở những người gốc Á Châu, và một bệnh nhân có thể có một vài trong số nó. Nếu không thay đổi trong nhiều năm, nó có thể được coi là lành tính, nevi xanh ác tính hiếm gặp. Tuy nhiên, sẩn và nốt sần màu xanh-đen mới hoặc phát triển phải được đánh giá để loại trừ nốt khối u ác tính.

Tàn nhang và nốt ruồi son

Tàn nhang (ephelides) và nốt ruồi son (lentigines) là các đốm nâu phẳng. Tàn nhang đầu tiên xuất hiện ở trẻ nhỏ, khi tiếp xúc với tia cực tím, và mờ dần với sự chấm dứt của ánh nắng mặt trời. Ở người lớn, lentigines dần dần xuất hiện trong khu vực tiếp xúc ánh nắng, đặc biệt là ở bàn tay, trên lưng và ngực trên, bắt đầu từ thập niên thứ tư đến thứ năm của cuộc sống. Nó là những điểm vàng, thường là 3 - 5 mm đường kính. Trên lưng, nó có thể có ranh giới rất không đều (inkspot lentigines). Nó không phai mầu với sự chấm dứt của ánh nắng mặt trời. Nên được đánh giá giống như tất cả các tổn thương sắc tố: Nếu các sắc tố đồng nhất, đối xứng và phẳng, có khả năng lành tính nhất. Có thể được điều trị bằng bôi tretinoin 0,1%, tazarotene 0,1%, 4-hydroxyanisole 2% với tretinoin 0,01% (Solage), liệu pháp laser, và phương pháp áp lạnh.

Dày sừng tiết bã

Dày sừng (Keratoses) tiết bã là mảng lành tính, màu be đến nâu hoặc thậm chí là đen, 3 - 20 mm đường kính, với một bề mặt mịn như nhung hoặc nốt sần nhỏ. Nó xuất hiện mắc kẹt hoặc dán lên da. Rất phổ biến, đặc biệt là ở người cao tuổi và có thể bị nhầm lẫn với khối u ác tính hoặc các loại u dưới da. Mặc dù có thể đông lạnh bằng nitơ lỏng hoặc nạo nếu bị ngứa hoặc bị viêm, nói chung không cần điều trị.

 

 

Bài viết cùng chuyên mục

Hỏi bệnh và thăm khám bệnh nhân béo phì

Thừa cân hoặc béo phì làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh và tử vong do tăng huyết áp, đái tháo đường týp 2, rối loạn lipid máu, bệnh động mạch vành, đột quỵ, sỏi mật, viêm xương khớp, các vấn đề về hô hấp.

Rối loạn thăng bằng: các nguyên nhân cảm giác mất thăng bằng

Sự cân bằng đòi hỏi tín hiệu vào từ nhiều bộ phận cảm thụ cảm giác (thị giác, tiền đình, xúc giác, cảm giác bản thể). Giảm chức năng nhi ều hơn một trong các bộ phận này, dù rất nhỏ cũng có thể gây mất thăng bằng.

Tiếng thổi tâm trương: phân tích triệu chứng khi nghe tim

Tiếng thổi tâm trương thường do hẹp van hai lá hoặc van ba lá hoặc hở van động mạch chủ hoặc van động mạch phổi, tiếng thổi tâm trương thường không được coi là bệnh lý.

Sưng bìu: phân tích đặc điểm triệu chứng lâm sàng

Cân nhắc cận lâm sàng thám xét ban đầu với siêu âm bìu nếu bệnh cảnh lâm sàng gợi ý chẩn đoán thay thế như viêm tinh hoàn mào tinh, ví dụ dịch mủ niệu đạo, đau khu trú ở mào tinh, tuổi trên 30.

Phù toàn thân: đánh giá các nguyên nhân gây lên bệnh cảnh lâm sàng

Phù thường do nhiều yếu tố gây nên, do đó tìm kiếm những nguyên nhân khác kể cả khi bạn đã xác định được tác nhân có khả năng. Phù cả hai bên thường kèm với sự quá tải dịch toàn thân và ảnh hưởng của trọng lực.

Phân tích triệu chứng chán ăn để chẩn đoán và điều trị

Chán ăn là tình trạng chán ăn kéo dài, đây là một triệu chứng phổ biến của nhiều vấn đề y tế và cần được phân biệt với bệnh chán ăn tâm thần.

Tiết dịch niệu đạo: phân tích triệu chứng

Tiết dịch niệu đạo có thể nhiều hoặc ít, trong, hơi vàng hoặc trắng, có mủ, mủ nhầy hoặc huyết thanh, nâu, xanh lá cây hoặc có máu, mủ chảy nước hoặc mủ đặc.

Vàng da: đánh giá bổ sung bệnh gan mạn tính

Đánh giá biến chứng ở tất cả những bệnh nhân xơ gan đã biết hoặc nghi ngờ. Lượng giá bệnh não gan và khám báng, phù, vàng da và suy dinh dưỡng. Đo albumin và PT để đánh giá chức năng tổng hợp của gan.

Phết tế bào cổ tử cung bất thường: phân tích triệu chứng

Hầu hết bệnh nhân mắc chứng loạn sản cổ tử cung đều không có triệu chứng. Cũng có thể xuất hiện bằng chứng khi xem bên ngoài bao cao su, tiết dịch âm đạo hoặc thậm chí chảy máu âm đạo.

Đau bắp chân: phân tích triệu chứng

Thông tin thích hợp bao gồm vị trí chính xác của cơn đau, cũng như chất lượng, mức độ nghiêm trọng, thời gian kéo dài và các yếu tố làm trầm trọng thêm hoặc giảm nhẹ.

Men gan tăng cao: phân tích triệu chứng

Các men gan (aminotransferase) là các enzym tế bào được tìm thấy trong tế bào gan; chúng được giải phóng vào huyết thanh do tổn thương tế bào gan, do đó làm tăng nồng độ trong huyết thanh từ mức cơ bản thấp.

Brain natriuretic peptide: phân tích triệu chứng

Brain natriuretic peptide cung cấp một cách để chẩn đoán và quản lý điều trị suy tim sung huyết và một loạt các bệnh khác có ảnh hưởng thứ phát đến tim.

Đau đầu: chọc dịch não tủy và phân tích dịch não tủy đánh giá

Viêm màng nào do vi khuẩn sớm có thể nhầm lẫn với viêm màng não do virus bởi tăng bạch cầu lympho là chủ yếu trong dịch não tủy. Nếu có bất kỳ khả năng nào của viêm màng não do vi khuẩn, điều trị kháng sinh trong lúc đợi xét nghiệm bổ sung.

Khó thở mạn tính: thang điểm khó thở và nguyên nhân thường gặp

Khó thở mạn tính được định nghĩa khi tình trạng khó thở kéo dài hơn 2 tuần. Sử dụng thang điểm khó thở MRC (hội đồng nghiên cứu y tế - Medical Research Council) để đánh giá độ nặng của khó thở.

Đau ngực, chẩn đoán và điều trị

Thiếu máu cơ tim thường được mô tả là tức nặng, đau cảm giác áp lực, thắt chặt, ép, chứ không phải là nhói sắc nét hoặc co thắt

Thăm khám lâm sàng vùng bìu: những điểm cần chú ý

Ở những bệnh nhân có khối sưng viêm/đau hoặc đau vùng bìu cấp tính thì hay kiểm tra phản xạ da bìu, bình thường tinh hoàn bên phía đó sẽ được cơ bìu nâng lên.

Khó nuốt thực quản (cấu trúc): các nguyên nhân thường gặp

Cả bệnh cấu trúc và rối loạn vận động đều có thể gây khó nuốt. Nguyên nhân cấu trúc thường gây khó nuốt với thức ăn rắn; rối loạn vận động có thể gây khó nuốt với cả thức ăn rắn và chất lỏng.

Tiếng cọ màng ngoài tim: phân tích triệu chứng

Viêm màng ngoài tim cấp nói chung là một tình trạng lành tính, tự giới hạn và dễ điều trị, viêm có thể tạo ra phản ứng huyết thanh, sợi huyết hoặc mủ.

Mờ mắt: phân tích triệu chứng

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa, hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt, mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét.

Khó thở cấp ở những bệnh nhân bị COPD: những đánh giá bổ sung

Nếu như khò khè là chủ yếu và không có đặc điểm của nhiễm trùng, chẩn đoán có khả năng là đợt cấp COPD không do nhiễm trùng. Tìm kiếm yếu tố khởi phát, ví dụ chẹn beta, không dung nạp với khí dung/bầu hít, yếu tố khởi phát từ môi trường.

Chóng mặt và choáng váng: các nguyên nhân

Thỉnh thoảng, thay đổi ý thức thoáng qua hay khiếm khuyết thần kinh khu trú được mô tả như là choáng váng. Tuy nhiên hầu hết bệnh nhân với choáng váng có chóng mặt, đau đầu nhẹ, muốn xỉu/ cảm giác mất thăng bằng.

Tiết dịch núm vú ở phụ nữ không mang thai: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân phổ biến gây tiết dịch núm vú sinh lý bao gồm căng thẳng, kích thích núm vú, cũng như chấn thương hoặc tổn thương ở ngực như herpes zoster, có thể làm tăng nồng độ prolactin tuần hoàn.

Protein niệu: phân tích triệu chứng

Sự bài tiết liên tục albumin trong khoảng từ 30 đến 300 mg/ngày (20–200 <g/phút) được gọi là albumin niệu vi lượng, trong khi các giá trị trên 300 mg/ngày được gọi là albumin niệu đại thể.

Khàn tiếng: phân tích triệu chứng

Hầu hết các trường hợp khàn tiếng đều tự cải thiện, cần phải xem xét các nguyên nhân bệnh lý quan trọng, đặc biệt là trong những trường hợp kéo dài hơn một vài tuần.

Suy dinh dưỡng và yếu đuối ở người cao tuổi

Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và X quang hữu ích cho các bệnh nhân có giảm cân bao gồm máu toàn phần, chất huyết thanh bao gồm glucose, TSH, creatinine, canxi