Phân tích triệu chứng phù nề để chẩn đoán và điều trị

2022-12-02 11:57 AM

Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai, phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai.

Phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.

Nguyên nhân

Thận duy trì sự cân bằng giữa thể tích dịch ngoại bào và thể tích máu động mạch hiệu quả bằng cách điều chỉnh bài tiết nước và natri

Duy trì thể tích huyết tương đủ để cung cấp oxy cho các mô là yếu tố quan trọng nhất khi chơi. Dịch sẽ di chuyển ra không gian ngoại bào khi áp lực thủy lực mao mạch tăng lên, áp lực keo huyết tương giảm, áp lực keo kẽ tăng hoặc tính thấm mao mạch tăng. Sự gia tăng chất lỏng ngoại bào (kẽ) gây phù nề.

Phù là một vấn đề thường gặp trong thực hành lâm sàng ở cả tình trạng cấp tính và mãn tính.

Phân tích dữ liệu

Phù nề được thấy trong nhiều tình trạng lâm sàng khác nhau và do đó cần có bệnh sử đầy đủ để chẩn đoán chính xác. Lịch sử dùng thuốc cũng rất quan trọng vì nhiều loại thuốc kê đơn thông thường có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng phù nề. Bệnh sử nên bao gồm sự khởi đầu của các triệu chứng, cơn đau liên quan, chế độ ăn uống, mang thai, chấn thương vùng bị ảnh hưởng, chuyến du lịch gần đây và tiền sử công việc. Phù khởi phát cấp tính có thể là dấu hiệu của tắc nghẽn mạch bạch huyết hoặc tĩnh mạch cấp tính, có thể cần phải hành động khẩn cấp. Phù mãn tính có nhiều khả năng do bệnh tim, gan hoặc thận mãn tính gây ra. Phù niêm gây ra bởi suy giáp không được điều trị cũng có thể là một nguyên nhân của phù mãn tính tổng quát.

Việc xem xét các hệ thống phải được đánh giá kỹ lưỡng về phù nề để phân biệt nhiều nguyên nhân gây ra phù nề.

Cần chú ý đặc biệt đến các triệu chứng về tim, phổi, khớp, tứ chi và đường tiêu hóa (GI).

Việc kiểm tra thể chất nên tập trung vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của vết sưng tấy, vết nứt trên da và các dấu hiệu giúp phân biệt nhiều nguyên nhân gây phù nề. Phù một bên hoặc không phụ thuộc nên được đánh giá khẩn cấp để tìm huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc tắc nghẽn bạch huyết do khối u. Phù hai bên hoặc phụ thuộc thường liên quan nhất đến suy tim sung huyết và phù bụng là dấu hiệu của các bất thường về gan. Phù toàn thân ở cả chi trên và chi dưới và thân nên gây lo ngại về hội chứng thận hư hoặc các bất thường về thận khác. Phù phụ thuộc thường gặp ở thai kỳ bình thường, nhưng phù chi trên hoặc phù nặng ở thai kỳ có thể là dấu hiệu của tiền sản giật và cần được đánh giá kỹ lưỡng hơn.

Cận lâm sàng nên được hướng dẫn bởi lịch sử, xem xét các hệ thống và kiểm tra. Đánh giá có thể bao gồm bảng chuyển hóa, men gan, hormone kích thích tuyến giáp, siêu âm tim, siêu âm bụng, siêu âm mạch máu chi hoặc các xét nghiệm chẩn đoán khác.

Bệnh sử đầy đủ và khám thực thể kết hợp với xét nghiệm tập trung và đánh giá X quang là cần thiết để chẩn đoán chính xác chứng phù nề.

Bài viết cùng chuyên mục

Táo bón: phân tích triệu chứng

Những thay đổi về kết cấu của phân, chức năng nhu động hoặc đường kính trong của đại tràng, hoặc chức năng tống xuất của trực tràng và sàn chậu có thể dẫn đến táo bón.

Điều trị đau không dùng thuốc và diễn biến cuối đời

Nhiều bệnh nhân bị bệnh nan y chết trong tình trạng mê sảng, rối loạn ý thức và một sự thay đổi nhận thức mà phát triển trong một thời gian ngắn và được thể hiện bằng cách giải thích sai

Nguy cơ té ngã: cách thực hiện đánh giá dáng đi

Sự an toàn và vững chắc chung; bất thường dáng đi một bên (đột quỵ, tổn thương thần kinh ngoại biên, bệnh khớp, đau); bước đi ngắn, lê chân (bệnh Parkinson, bệnh lý mạch máu não lan tỏa); dáng đi bước cao.

Tràn khí màng phổi: phân tích triệu chứng

Tràn khí màng phổi có hai loại chính, tự phát và không tự phát, tự phát phân thành nguyên phát hoặc thứ phát, tràn khí không tự phát là do chấn thương, do điều trị.

Giảm sút cân không chủ đích

Giảm cân không tự nguyện được coi là có ý nghĩa về mặt lâm sàng khi nó vượt quá 5 phần trăm hoặc hơn trọng lượng cơ thể bình thường trong khoảng thời gian từ 6 đến 12 tháng

Dáng đi bất thường: phân tích triệu chứng bệnh lý

Sự tầm soát dáng đi nhạy cho việc phát hiện những bất thường về thần kinh vận động, cảm giác và hệ cơ xương ở chi dưới bởi vì bước đi là một hoạt động phối hợp phức tạp so với các test chức năng thần kinh.

Rối loạn cương dương: phân tích triệu chứng

Rối loạn cương dương, trước đây thường được gọi là bất lực, được định nghĩa là không có khả năng đạt được hoặc duy trì sự cương cứng đủ để giao hợp, về bản chất là một chẩn đoán do bệnh nhân xác định.

Phòng ngừa ung thư

Hút thuốc lá là nguyên nhân quan trọng nhất của ung thư, khám sức khỏe và khám phụ khoa phòng ngừa là một trong những lý do phổ biến nhất cho các chuyến thăm chăm sóc ngoại chẩn

Ho ra máu: đánh giá các nguyên nhân thường gặp

Phù phổi có thể gây khạc đàm bọt hồng nhưng khó thở hầu như luôn là triệu chứng chủ yếu. Các nguyên nhân khác bao gồm tăng áp phổi, rối loạn đông máu, hít phải dị vật, chấn thương ngực, u hạt Wegener và hội chứng Goodpasture.

Ngứa da: phân tích triệu chứng

Nhiều bệnh ngoài da có biểu hiện ngứa cục bộ hoặc toàn thân, bao gồm viêm da tiếp xúc, viêm da dạng herpes, viêm da dị ứng, bệnh móng chân, pemphigoid bọng nước, nấm mycosis và bệnh vẩy nến.

Giảm vận động ở người cao tuổi

Tránh, hạn chế và ngưng các thiết bị xâm lấn, đường tĩnh mạch, ống thông tiểu) có thể làm tăng triển vọng bệnh nhân cao tuổi cho chuyển động sớm

Giảm tiểu cầu: phân tích triệu chứng

Giảm tiểu cầu xảy ra thông qua một hoặc nhiều cơ chế sau: giảm sản xuất tiểu cầu bởi tủy xương, tăng phá hủy tiểu cầu, kẹt lách, hiệu ứng pha loãng và lỗi xét nghiệm.

Đau đầu: chọc dịch não tủy và phân tích dịch não tủy đánh giá

Viêm màng nào do vi khuẩn sớm có thể nhầm lẫn với viêm màng não do virus bởi tăng bạch cầu lympho là chủ yếu trong dịch não tủy. Nếu có bất kỳ khả năng nào của viêm màng não do vi khuẩn, điều trị kháng sinh trong lúc đợi xét nghiệm bổ sung.

Đau bụng cấp: đánh giá khẩn cấp tình trạng nặng của bệnh nhân

Hãy nhớ rằng những bệnh nhân trẻ, khỏe mạnh thường duy trì huyết áp trong trường hợp mất nhiều dịch, với những bệnh nhân này giảm huyết áp xảy ra muộn, nên phải xem xét cẩn thận những yếu tố như tăng nhịp tim, hạ huyết áp tư thế.

Khám lâm sàng: hướng dẫn thực hành thăm khám

Cần nâng cao sự ấn tượng về chức năng tâm thần cao hơn trong quá trình hỏi bệnh. Nếu phát hiện những bất thường liên quan khi thăm khám lâm sàng thường quy, tiến hành đánh giá chi tiết các hệ thống có liên quan.

Định hướng chẩn đoán đau bụng cấp

Nhiều nguyên nhân nghiêm trọng của đau bụng  cấp  hoặc  có  nguồn  gốc hoặc thúc đẩy bởi một qúa trình viêm trong ổ bụng.

Viêm bàng quang cấp trong chẩn đoán và điều trỊ

Viêm bàng quang không biến chứng ở phụ nữ có thể dùng kháng khuẩn liều đơn ngắn ngày. Viêm bàng quang biến chứng ít gặp ở nam giới.

Suy giảm trí nhớ: phân tích triệu chứng

Trí nhớ là một quá trình nhận thức phức tạp, bao gồm cả hai khía cạnh có ý thức và vô thức của sự hồi tưởng, có thể được chia thành bốn loại.

Phòng chống thừa cân béo phì

Béo phì rõ ràng liên quan đến đái tháo đường type 2, cao huyết áp, tăng lipid máu, ung thư, viêm xương khớp, bệnh tim mạch, ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn và hen suyễn

Mất ý thức thoáng qua: phân tích triệu chứng lâm sàng

Xem như là mất ý thức thoáng qua nếu nhân chứng xác định có một khoảng thời gian không có đáp ứng, bệnh nhân mô tả thức dậy hoặc tỉnh lại trên mặt đất, đặc biệt không có ký ức về việc té ngã gì trước đó, hoặc có tổn thương mặt.

Gan to: phân tích triệu chứng

Gan trưởng thành bình thường có khoảng giữa xương đòn là 8–12 cm đối với nam và 6–10 cm đối với nữ, với hầu hết các nghiên cứu xác định gan to là khoảng gan lớn hơn 15 cm ở đường giữa đòn.

Ho ra máu: đánh giá các triệu chứng lâm sàng

Lượng máu chảy khó xác định chính xác trên lâm sàng nhưng có thể ước lượng thể tích và tỷ lệ máu mất bằng cách quan sát trực tiếp lượng máu ho ra với một vật chứa có chia độ. Nguy cơ chủ yếu là ngạt do ngập lụt phế nang hoặc tắc nghẽn đường thở.

Đau thắt ngực từng cơn: đánh giá triệu chứng đau ngực

Nhiều bệnh nhân không thể chẩn đoán chắc chắn. Đánh giá lại những bệnh nhân mà xét nghiệm không đi đến kết luận đau thắt ngực hoặc nguy cơ cao bệnh mạch vành nếu triệu chứng dai dẳng.

Khiếm thính ở người cao tuổi

Khuếch đại nghe phù hợp có thể là một thách thức vì sự kỳ thị liên quan đến hỗ trợ nghe cũng như chi phí của các thiết bị như vậy

Tiết dịch âm đạo (khí hư): phân tích triệu chứng

Tiết dịch âm đạo có thể là sinh lý hoặc bệnh lý. Khi giải phẫu bệnh, người ta báo cáo rằng 90% phụ nữ bị ảnh hưởng mắc bệnh viêm âm đạo do vi khuẩn, bệnh nấm candida âm hộ-âm đạo hoặc bệnh trichomonas.