Phân tích triệu chứng phù nề để chẩn đoán và điều trị

2022-12-02 11:57 AM

Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai, phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai.

Phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.

Nguyên nhân

Thận duy trì sự cân bằng giữa thể tích dịch ngoại bào và thể tích máu động mạch hiệu quả bằng cách điều chỉnh bài tiết nước và natri

Duy trì thể tích huyết tương đủ để cung cấp oxy cho các mô là yếu tố quan trọng nhất khi chơi. Dịch sẽ di chuyển ra không gian ngoại bào khi áp lực thủy lực mao mạch tăng lên, áp lực keo huyết tương giảm, áp lực keo kẽ tăng hoặc tính thấm mao mạch tăng. Sự gia tăng chất lỏng ngoại bào (kẽ) gây phù nề.

Phù là một vấn đề thường gặp trong thực hành lâm sàng ở cả tình trạng cấp tính và mãn tính.

Phân tích dữ liệu

Phù nề được thấy trong nhiều tình trạng lâm sàng khác nhau và do đó cần có bệnh sử đầy đủ để chẩn đoán chính xác. Lịch sử dùng thuốc cũng rất quan trọng vì nhiều loại thuốc kê đơn thông thường có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng phù nề. Bệnh sử nên bao gồm sự khởi đầu của các triệu chứng, cơn đau liên quan, chế độ ăn uống, mang thai, chấn thương vùng bị ảnh hưởng, chuyến du lịch gần đây và tiền sử công việc. Phù khởi phát cấp tính có thể là dấu hiệu của tắc nghẽn mạch bạch huyết hoặc tĩnh mạch cấp tính, có thể cần phải hành động khẩn cấp. Phù mãn tính có nhiều khả năng do bệnh tim, gan hoặc thận mãn tính gây ra. Phù niêm gây ra bởi suy giáp không được điều trị cũng có thể là một nguyên nhân của phù mãn tính tổng quát.

Việc xem xét các hệ thống phải được đánh giá kỹ lưỡng về phù nề để phân biệt nhiều nguyên nhân gây ra phù nề.

Cần chú ý đặc biệt đến các triệu chứng về tim, phổi, khớp, tứ chi và đường tiêu hóa (GI).

Việc kiểm tra thể chất nên tập trung vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của vết sưng tấy, vết nứt trên da và các dấu hiệu giúp phân biệt nhiều nguyên nhân gây phù nề. Phù một bên hoặc không phụ thuộc nên được đánh giá khẩn cấp để tìm huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc tắc nghẽn bạch huyết do khối u. Phù hai bên hoặc phụ thuộc thường liên quan nhất đến suy tim sung huyết và phù bụng là dấu hiệu của các bất thường về gan. Phù toàn thân ở cả chi trên và chi dưới và thân nên gây lo ngại về hội chứng thận hư hoặc các bất thường về thận khác. Phù phụ thuộc thường gặp ở thai kỳ bình thường, nhưng phù chi trên hoặc phù nặng ở thai kỳ có thể là dấu hiệu của tiền sản giật và cần được đánh giá kỹ lưỡng hơn.

Cận lâm sàng nên được hướng dẫn bởi lịch sử, xem xét các hệ thống và kiểm tra. Đánh giá có thể bao gồm bảng chuyển hóa, men gan, hormone kích thích tuyến giáp, siêu âm tim, siêu âm bụng, siêu âm mạch máu chi hoặc các xét nghiệm chẩn đoán khác.

Bệnh sử đầy đủ và khám thực thể kết hợp với xét nghiệm tập trung và đánh giá X quang là cần thiết để chẩn đoán chính xác chứng phù nề.

Bài viết cùng chuyên mục

Chảy máu trực tràng: phân tích triệu chứng

Đánh giá ban đầu nên xác định mức độ nghiêm trọng và sự ổn định huyết động của bệnh nhân và xác định nguồn gốc của chảy máu là đường tiêu hóa trên hoặc dưới về bản chất.

Suy giảm trí nhớ: phân tích triệu chứng

Trí nhớ là một quá trình nhận thức phức tạp, bao gồm cả hai khía cạnh có ý thức và vô thức của sự hồi tưởng, có thể được chia thành bốn loại.

Đau đầu: chọc dịch não tủy và phân tích dịch não tủy đánh giá

Viêm màng nào do vi khuẩn sớm có thể nhầm lẫn với viêm màng não do virus bởi tăng bạch cầu lympho là chủ yếu trong dịch não tủy. Nếu có bất kỳ khả năng nào của viêm màng não do vi khuẩn, điều trị kháng sinh trong lúc đợi xét nghiệm bổ sung.

Ho cấp tính, ho dai dẳng và mãn tính

Ở người lớn khỏe mạnh, chứng ho cấp tính hầu hết là do nhiễm trùng đường hô hấp do virus. Các tính năng khác của nhiễm trùng như sốt, nghẹt mũi, đau họng và giúp xác định chẩn đoán.

Lách to: phân tích triệu chứng

Nhiều nguyên nhân gây lách to có thể được nhóm thành các loại sau: giải phẫu, huyết học, nhiễm trùng, miễn dịch, ung thư, thâm nhiễm và xung huyết.

Đánh giá bệnh nhân: hướng dẫn thực hành

Những bệnh nhân bị bệnh cấp tính đòi hỏi cần được lượng giá một cách nhanh chóng theo các bước ABCDE với những trường hợp đe dọa tính mạng hoặc có sự xáo trộn lớn về sinh lý.

Khối u ở vú: phân tích triệu chứng

Đánh giá khối u ở vú nên bắt đầu bằng việc hỏi bệnh sử đầy đủ và khám thực thể. Điều quan trọng là phải xác định nguy cơ mắc bệnh ung thư vú của bệnh nhân.

Đau nhức đầu cấp tính

Bất kể nguyên nhân, đau đầu hiện đang cho là xảy ra như là kết quả của việc phát hành neuropeptides từ dây thần kinh sinh ba là trong các màng mềm và màng cứng mạch máu, dẫn đến viêm thần kinh.

U sắc tố (melanoma) ác tính

Trong khi bề mặt khối u ác tính lan truyền phần lớn là một bệnh của người da trắng, người thuộc các chủng tộc khác vẫn có nguy cơ này và các loại khác của các khối u ác tính.

Rối loạn cương dương: phân tích triệu chứng

Rối loạn cương dương, trước đây thường được gọi là bất lực, được định nghĩa là không có khả năng đạt được hoặc duy trì sự cương cứng đủ để giao hợp, về bản chất là một chẩn đoán do bệnh nhân xác định.

Định hướng chẩn đoán đau ngực từng cơn

Đau ngực từng cơn có thể là cơn đau thắt ngực do tim, cũng có thể do các rối loạn dạ dày thực quản, những rối loạn của cơ xương, cơn hen phế quản hoặc lo lắng.

Đau bụng cấp: có thai và các bệnh có vị trí điểm đau đặc trưng

Yêu cầu thăm khám phụ khoa để đánh giá biến chứng liên quan đến có thai ở bất kì phụ nữa nào mà đã biết có thai trong tử cung và đau bụng dưới cấp, cần xem xét chẩn đoán khác bao gồm viêm ruột thừa cấp.

Nguyên tắc chăm sóc rối loạn ở người già (lão khoa)

Dấu hiệu bệnh thường không điển hình ở bệnh nhân cao tuổi. Một rối loạn trong một hệ thống cơ quan có thể dẫn đến các triệu chứng trong bối cảnh đan xen, đặc biệt là bị ảnh hưởng bởi bệnh từ trước.

Khó thở cấp ở những bệnh nhân bị COPD: những đánh giá bổ sung

Nếu như khò khè là chủ yếu và không có đặc điểm của nhiễm trùng, chẩn đoán có khả năng là đợt cấp COPD không do nhiễm trùng. Tìm kiếm yếu tố khởi phát, ví dụ chẹn beta, không dung nạp với khí dung/bầu hít, yếu tố khởi phát từ môi trường.

Đi lại khó khăn: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Nếu các vấn đề di chuyển là hậu quả của chóng mặt, đầu tiên hãy lượng giá các triệu chứng hạ huyết áp tư thế, sau khi thay đổi từ nằm sang tư thế đứng, đi kèm với cảm giác xây xẩm mặt mày/tiền ngất.

Giảm vận động ở người cao tuổi

Tránh, hạn chế và ngưng các thiết bị xâm lấn, đường tĩnh mạch, ống thông tiểu) có thể làm tăng triển vọng bệnh nhân cao tuổi cho chuyển động sớm

Viêm mũi: phân tích triệu chứng

Viêm mũi dị ứng là kết quả của tình trạng viêm niêm mạc do dị ứng, viêm mũi không dị ứng không phụ thuộc vào immunoglobulin E (IgE) hoặc quá trình viêm chủ yếu.

Đau ngực cấp: phân tích đặc điểm điện tâm đồ và các triệu chứng lâm sàng

Nếu có ST chênh lên nhưng không phù hợp những tiêu chuẩn, làm lại điện tâm đồ thường xuyên và xử trí như bệnh nhân nhồi máu cơ tim không ST chênh lên/ đau thắt ngực không ổn định.

Thăm khám bệnh nhân suy dinh dưỡng

Trên cơ sở bệnh sử và kết quả khám sức khỏe, bệnh nhân được xếp theo 3 loại là dinh dưỡng tốt, suy dinh dưỡng trung bình hoặc nghi ngờ và suy dinh dưỡng nặng.

Điện tâm đồ trong viêm màng ngoài tim cấp

Không giống như nhồi máu cơ tim với ST chênh lên, ST chênh lên điển hình kéo dài trong vài ngày. Sóng T cao cùng với thay đổi ST, sau đó đảo ngược.

Nôn ra máu: đánh giá nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa trên

Với phần lớn các trường hợp chảy máu ở đường tiêu hóa trên, cấp cứu cứu sống bệnh nhân song song với lượng giá tình trạng bệnh là ưu tiên hàng đầu. Sau đó vấn đề chẩn đoán mới được đặt ra.

Đánh trống ngực hồi hộp

Mặc dù bệnh nhân mô tả bằng vô số cách, hướng dẫn bệnh nhân mô tả cẩn thận về đánh trống ngực của họ có thể chỉ ra một cơ chế và thu hẹp chẩn đoán phân biệt.

Đánh trống ngực: đánh giá bệnh cảnh khi thăm khám

Nhiều bệnh nhân với đánh trống ngực mô tả nhịp tim mạnh và rõ hơn là nhanh, chậm hay bất thường. Điều này phản ánh tình trạng tăng thể tích tống máu như hở chủ, thiếu máu, dãn mạch, hoặc chỉ là chú ý đến nhịp tim.

Nguy cơ tự tử: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Tự tử thường được coi là một quyết định đạo đức mâu thuẫn với nhiều giá trị tôn giáo và xã hội, đối với nhiều cá nhân cố gắng hoặc tự tử, chất lượng cuộc sống đã trở nên cạn kiệt đến mức không còn lựa chọn nào khác.

Phân tích triệu chứng chóng mặt để chẩn đoán và điều trị

Triệu chứng chóng mặt có thể bao gồm ngất xỉu, choáng váng, lâng lâng hoặc đứng không vững, chóng mặt thực sự, cảm giác chuyển động bất thường hoặc quay cuồng.