Phân tích triệu chứng phù nề để chẩn đoán và điều trị

2022-12-02 11:57 AM

Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai, phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai.

Phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.

Nguyên nhân

Thận duy trì sự cân bằng giữa thể tích dịch ngoại bào và thể tích máu động mạch hiệu quả bằng cách điều chỉnh bài tiết nước và natri

Duy trì thể tích huyết tương đủ để cung cấp oxy cho các mô là yếu tố quan trọng nhất khi chơi. Dịch sẽ di chuyển ra không gian ngoại bào khi áp lực thủy lực mao mạch tăng lên, áp lực keo huyết tương giảm, áp lực keo kẽ tăng hoặc tính thấm mao mạch tăng. Sự gia tăng chất lỏng ngoại bào (kẽ) gây phù nề.

Phù là một vấn đề thường gặp trong thực hành lâm sàng ở cả tình trạng cấp tính và mãn tính.

Phân tích dữ liệu

Phù nề được thấy trong nhiều tình trạng lâm sàng khác nhau và do đó cần có bệnh sử đầy đủ để chẩn đoán chính xác. Lịch sử dùng thuốc cũng rất quan trọng vì nhiều loại thuốc kê đơn thông thường có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng phù nề. Bệnh sử nên bao gồm sự khởi đầu của các triệu chứng, cơn đau liên quan, chế độ ăn uống, mang thai, chấn thương vùng bị ảnh hưởng, chuyến du lịch gần đây và tiền sử công việc. Phù khởi phát cấp tính có thể là dấu hiệu của tắc nghẽn mạch bạch huyết hoặc tĩnh mạch cấp tính, có thể cần phải hành động khẩn cấp. Phù mãn tính có nhiều khả năng do bệnh tim, gan hoặc thận mãn tính gây ra. Phù niêm gây ra bởi suy giáp không được điều trị cũng có thể là một nguyên nhân của phù mãn tính tổng quát.

Việc xem xét các hệ thống phải được đánh giá kỹ lưỡng về phù nề để phân biệt nhiều nguyên nhân gây ra phù nề.

Cần chú ý đặc biệt đến các triệu chứng về tim, phổi, khớp, tứ chi và đường tiêu hóa (GI).

Việc kiểm tra thể chất nên tập trung vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của vết sưng tấy, vết nứt trên da và các dấu hiệu giúp phân biệt nhiều nguyên nhân gây phù nề. Phù một bên hoặc không phụ thuộc nên được đánh giá khẩn cấp để tìm huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc tắc nghẽn bạch huyết do khối u. Phù hai bên hoặc phụ thuộc thường liên quan nhất đến suy tim sung huyết và phù bụng là dấu hiệu của các bất thường về gan. Phù toàn thân ở cả chi trên và chi dưới và thân nên gây lo ngại về hội chứng thận hư hoặc các bất thường về thận khác. Phù phụ thuộc thường gặp ở thai kỳ bình thường, nhưng phù chi trên hoặc phù nặng ở thai kỳ có thể là dấu hiệu của tiền sản giật và cần được đánh giá kỹ lưỡng hơn.

Cận lâm sàng nên được hướng dẫn bởi lịch sử, xem xét các hệ thống và kiểm tra. Đánh giá có thể bao gồm bảng chuyển hóa, men gan, hormone kích thích tuyến giáp, siêu âm tim, siêu âm bụng, siêu âm mạch máu chi hoặc các xét nghiệm chẩn đoán khác.

Bệnh sử đầy đủ và khám thực thể kết hợp với xét nghiệm tập trung và đánh giá X quang là cần thiết để chẩn đoán chính xác chứng phù nề.

Bài viết cùng chuyên mục

Giảm vận động ở người cao tuổi

Tránh, hạn chế và ngưng các thiết bị xâm lấn, đường tĩnh mạch, ống thông tiểu) có thể làm tăng triển vọng bệnh nhân cao tuổi cho chuyển động sớm

Mệt mỏi: đánh giá bổ sung thiếu máu

Đánh giá lại các triệu chứng và công thức máu toàn bộ sau khi bổ sung sắt và điều trị nguyên nhân nền. Chuyển bệnh nhân với giảm thể tích trung bình của hồng cầu và dự trữ sắt bình thường đến chuyên gia huyết học để đánh giá cho chẩn đoán thay thế.

Yếu chi trong đột quỵ: đánh giá dấu hiệu lâm sàng và cận lâm sàng

Chụp hình ảnh thần kinh để phân biệt đột quỵ xuất huyết não với đột quỵ nhồi máu não và để loại trừ các bệnh lý không đột quỵ, ví dụ tổn thương choán chỗ.

Bệnh tiểu đường: phân tích triệu chứng

Phân loại lâm sàng của bệnh tiểu đường  là týp 1, týp 2, thai kỳ và các týp cụ thể khác thứ phát do nhiều nguyên nhân.

Chuẩn bị cho việc khám lâm sàng

Việc khám sức khỏe thường bắt đầu sau khi bệnh sử đã được khai thác. Nên có một hộp đựng di động được thiết kế để chứa tất cả các thiết bị cần thiết.

Lú lẫn mê sảng do hạ natri máu: các bước đánh giá lâm sàng

Giảm nhanh Na+ huyết tương có thể dẫn đến phù não đe dọa tính mạng và yêu cầu phải điều chỉnh nhanh chóng. Ngược lại giảm từ từ Na+ cho phép các neuron thần kinh điều chỉnh thích nghi áp lực thẩm thấu.

Mệt mỏi: các biểu hiện phải phân biệt

Mệt mỏi hay thiếu năng lượng thường là lý do cho việc từ bỏ các hoạt động và đặt câu hỏi cẩn thận có thể cần thiết để phân biệt giữa giới hạn hoạt động thể lực và thiếu hứng thú, quyết tâm.

Rụng tóc: đánh giá đặc điểm

Rụng tóc có thể được phân loại theo biểu hiện lâm sàng, nghĩa là, theo việc rụng tóc là cục bộ hay toàn thể, ngoài ra, việc phân loại có thể dựa trên bệnh lý của tình trạng gây rụng tóc.

Đau thắt ngực: các bước đánh giá thêm nếu nghi ngờ

Mức độ đau thắt ngực không dựa trên mức đau mà dựa trên tần số triệu chứng, giới hạn khả năng gắng sức hoạt động chức năng. Bởi vì những thông tin này sẽ hướng dẫn điều trị và theo dõi đáp ứng, đánh giá triệu chứng chính xác.

Đau ngực cấp: phân tích đặc điểm điện tâm đồ và các triệu chứng lâm sàng

Nếu có ST chênh lên nhưng không phù hợp những tiêu chuẩn, làm lại điện tâm đồ thường xuyên và xử trí như bệnh nhân nhồi máu cơ tim không ST chênh lên/ đau thắt ngực không ổn định.

Phân tích triệu chứng chán ăn để chẩn đoán và điều trị

Chán ăn là tình trạng chán ăn kéo dài, đây là một triệu chứng phổ biến của nhiều vấn đề y tế và cần được phân biệt với bệnh chán ăn tâm thần.

Triệu chứng và dấu hiệu bệnh tim

Các triệu chứng khó thở, đau ngực, hồi hộp, choáng và ngất, phù, các dấu hiệu tím, xanh tái, khó thở nhanh, ran hai đáy phổi, mạch đập vùng trước tim.

Ho cấp tính, ho dai dẳng và mãn tính

Ở người lớn khỏe mạnh, chứng ho cấp tính hầu hết là do nhiễm trùng đường hô hấp do virus. Các tính năng khác của nhiễm trùng như sốt, nghẹt mũi, đau họng và giúp xác định chẩn đoán.

Tiếng cọ màng ngoài tim: phân tích triệu chứng

Viêm màng ngoài tim cấp nói chung là một tình trạng lành tính, tự giới hạn và dễ điều trị, viêm có thể tạo ra phản ứng huyết thanh, sợi huyết hoặc mủ.

Viêm họng: phân tích triệu chứng

Viêm họng bao gồm nhiều loại nguyên nhân, nhưng phổ biến nhất ở những người có khả năng miễn dịch bình thường là viêm họng nhiễm trùng cấp tính, chủ yếu là do virus.

Chóng mặt: phân tích triệu chứng

Chóng mặt thực sự được đặc trưng bởi ảo giác chuyển động, cảm giác cơ thể hoặc môi trường đang chuyển động, bệnh nhân thấy xoay hoặc quay.

Tiết dịch núm vú ở phụ nữ không mang thai: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân phổ biến gây tiết dịch núm vú sinh lý bao gồm căng thẳng, kích thích núm vú, cũng như chấn thương hoặc tổn thương ở ngực như herpes zoster, có thể làm tăng nồng độ prolactin tuần hoàn.

Định hướng chẩn đoán chảy máu trực tràng

Phần lớn bệnh nhân xuất huyết đường tiêu hóa dưới là lành tính, bệnh nhân xuất huyết trực tràng cấp tính, đánh giá mức độ xuất huyết và tiến hành đầy đủ các bước cấp cứu trước khi chẩn đoán chính xác.

Thăm khám tình trạng bệnh nhân kèm theo các dấu hiệu cấp cứu

Trong thăm khám tình trạng kèm theo các dấu hiệu cấp cứu, ghi lại tiền sử từ bệnh nhân, người thân của bệnh nhân, nhân viên khoa cấp cứu hoặc những người xung quanh.

Khó thở mạn tính: thang điểm khó thở và nguyên nhân thường gặp

Khó thở mạn tính được định nghĩa khi tình trạng khó thở kéo dài hơn 2 tuần. Sử dụng thang điểm khó thở MRC (hội đồng nghiên cứu y tế - Medical Research Council) để đánh giá độ nặng của khó thở.

Nhìn đôi: phân tích triệu chứng

Nhìn đôi xảy ra khi cảnh trước mắt dưới dạng hai hình ảnh khác nhau, quá trình lập bản đồ bình thường không thể xảy ra và bộ não cảm nhận được hai hình ảnh chồng lên nhau.

Viêm thận bể thận trong chẩn đoán và điều trị

Beta lactam tĩnh mạch và một thuốc nhóm Aminoglycosid là lực chọn ban đầu khi chưa có kháng sinh đồ, Ở cơ sở ngoại trú có thể điều trị bằng Trimethoprim sulfamethoxazol

Sa sút trí tuệ: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Sa sút trí tuệ là một hội chứng hơn là một căn bệnh, nguyên nhân và sinh lý bệnh có thể khác nhau rất nhiều, hầu hết các loại sa sút trí tuệ phổ biến hơn đều tiến triển.

Ngất: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị

Ngất có thể được phân loại bằng cách sử dụng các hệ thống khác nhau từ các tình trạng ác tính và lành tính đến các tình trạng do tim và không do tim.

Xuất huyết trực tràng: đánh giá các nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa dưới

Phần lớn bệnh nhân xuất huyết do các nguyên nhân lành tính. Ở bệnh nhân xuất huyết trực tràng cấp tính, đánh giá mức độ xuất huyết và tiến hành đầy đủ các bước cấp cứu trước khi chẩn đoán chính xác.