Chảy máu trực tràng: phân tích triệu chứng

2023-03-20 01:47 PM

Đánh giá ban đầu nên xác định mức độ nghiêm trọng và sự ổn định huyết động của bệnh nhân và xác định nguồn gốc của chảy máu là đường tiêu hóa trên hoặc dưới về bản chất.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

 

Chảy máu trực tràng là một vấn đề phổ biến mà các bác sĩ chăm sóc ban đầu phải đối mặt trong môi trường cấp cứu và ngoại trú. Phổ chảy máu trực tràng có thể từ nhẹ đến nặng: máu đỏ tươi ở trực tràng, có thể xuất hiện dưới dạng máu trên giấy vệ sinh, một lượng nhỏ máu trong bồn cầu hoặc máu tươi trên phân. Điều này chủ yếu có xu hướng chảy máu không liên tục mãn tính. Nhiều bệnh nhân bị chảy máu trực tràng nhẹ không tìm kiếm sự chăm sóc y tế cho vấn đề này. Chảy máu trực tràng ồ ạt cấp tính kèm theo đi ngoài ra máu hoặc phân đen có thể đe dọa đến tính mạng.

Chảy máu trực tràng thường là dấu hiệu của bệnh niêm mạc hoặc mạch máu cục bộ, nhưng nó cũng có thể biểu thị bệnh đường ruột gần ở ruột non hoặc ruột già. Chảy máu trực tràng ít là một vấn đề thường gặp ở 15% dân số. Táo bón làm tổn thương các mô tĩnh mạch và niêm mạc tại chỗ. Mang thai có thể ức chế lưu lượng máu tĩnh mạch trong khung chậu và dẫn đến hình thành trĩ. Chảy máu từ các nguồn gần dây chằng Treitz có xu hướng tạo ra phân có màu đen và hắc ín do chuyển hóa heme.

Đánh giá đặc điểm

Đánh giá ban đầu. Đánh giá ban đầu nên xác định mức độ nghiêm trọng và sự ổn định huyết động của bệnh nhân và xác định nguồn gốc của chảy máu là đường tiêu hóa (GI) trên hoặc dưới về bản chất. Khả năng ảnh hưởng đến huyết động đảm bảo hồi sức thể tích bằng hai đường truyền tĩnh mạch đường kính lớn, tốt nhất là trong môi trường chăm sóc đặc biệt có sự tham gia của bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa trong nhóm. Nếu chảy máu trực tràng ít hoặc đã ngừng và bệnh nhân ổn định, việc đánh giá có thể được thực hiện ở cơ sở ngoại trú.

Bệnh sử và chẩn đoán phân biệt. Cho đến nay, nguồn chảy máu hậu môn trực tràng phổ biến nhất là bệnh trĩ. Nguy cơ mắc bệnh trĩ tăng theo tuổi tác, mang thai, ngồi hoặc đứng lâu, tiêu chảy mãn tính hoặc táo bón. Các khiếu nại liên quan đến bệnh trĩ bao gồm ngứa hậu môn, đau và sa. Các nguồn chảy máu tối thiểu khác ở hậu môn trực tràng bao gồm vết nứt hậu môn, polyp, viêm trực tràng, loét trực tràng và ung thư. Cũng cần phải lấy tiền sử của bất kỳ việc sử dụng chất làm loãng máu nào.

Bệnh loét dạ dày: Sử dụng aspirin, thuốc chống viêm không steroid hoặc thuốc lá.

Giãn tĩnh mạch thực quản: Lạm dụng rượu; vàng da; các dấu hiệu của tăng áp lực tĩnh mạch cửa, bao gồm cổ trướng, ban đỏ lòng bàn tay, u mạch dạng mạng nhện, gan to, lách to và giãn tĩnh mạch trực tràng.

Rách Mallory-Weiss: Chảy máu trước nôn mửa, nôn mửa hoặc co giật.

Ung thư dạ dày: Hạch thượng đòn trái; sờ thấy khối; đau bụng; giảm cân; chứng suy mòn.

Bệnh túi thừa: Tuổi >60; chảy máu không đau; có thể táo bón gần đây.

Dị dạng động tĩnh mạch: Tuổi >60; chảy máu không đau; suy thận mạn tính.

U đại tràng: Tuổi >50; đau bụng; giảm cân; teo cơ; suy dinh dưỡng calo protein; ung thư đại tràng bên phải có thể đi kèm với khối sờ thấy được ở bụng bên phải; gan to; nốt gan; tiền sử polyp tuyến hoặc viêm loét đại tràng lâu ngày; trước khi tiếp xúc với bức xạ ion hóa; tiền sử gia đình mắc bệnh đa polyp gia đình hoặc hội chứng gia đình ung thư.

Viêm loét đại tràng: bắt đầu ở bệnh nhân trẻ tuổi (20–40 tuổi); thường liên quan đến trực tràng; liên quan đến tiêu chảy lẫn máu và chất nhầy Bệnh Crohn: bắt đầu ở bệnh nhân trẻ tuổi (20–40 tuổi); rò quanh hậu môn, phúc mạc và/hoặc thành bụng có thể liên quan.

Viêm đại tràng do phóng xạ: Tiền sử xạ trị vùng bụng và/hoặc vùng chậu.

Bệnh trĩ: Khối quanh hậu môn có thể đau (trĩ ngoại) hoặc không đau (trĩ nội); thường bắt đầu ở bệnh nhân trẻ tuổi; liên quan đến táo bón, mang thai hoặc thời kỳ hậu sản.

Nứt hậu môn: Phổ biến hơn ở những bệnh nhân có tiền sử táo bón; liên quan đến cơn đau nhói dữ dội xảy ra với sự căng thẳng khi đại tiện; cơn đau sẽ hết trong vòng một giờ sau khi đi đại tiện; thường bắt đầu từ 20–40 tuổi.

Bệnh lao đại tràng: Tiền sử lao phổi hoặc tiền sử mắc bệnh lao.

Rò động mạch chủ: Tiền sử phình động mạch chủ bụng đã được phẫu thuật sửa chữa bằng đặt mảnh ghép mạch nhân tạo.

Các xét nghiệm ban đầu để đánh giá sự ổn định về huyết động và khả năng đông máu là công thức máu toàn bộ để đánh giá tình trạng thiếu máu, loại và sàng lọc, xét nghiệm tụ máu trong phân, nitơ urê và creatinine huyết thanh, và bảng đông máu.

Các nghiên cứu hình ảnh có thể hướng đến nguồn chảy máu có nhiều khả năng nhất.

Bệnh nhân trẻ tuổi bị chảy máu trực tràng nhẹ không liên tục có thể được đánh giá bằng nội soi hoặc soi đại tràng sigma ống mềm. Những người trên 50 tuổi bị chảy máu không đau được coi là bị ung thư ruột kết cho đến khi được chứng minh bằng nội soi, ngay cả khi khám trực tràng là bất thường.

Chẩn đoán

Chảy máu trực tràng gián đoạn mạn tính. Nội soi đại tràng là công cụ chẩn đoán được lựa chọn ở bệnh nhân có huyết động ổn định với nghi ngờ xuất huyết từ đường tiêu hóa dưới. Thụt bari cản quang kép với soi đại tràng sigma có thể là một lựa chọn thay thế ở những bệnh nhân có chống chỉ định tương đối với nội soi đại tràng. Một số bác sĩ có thể xem xét đánh giá hạn chế vùng hậu môn trực tràng bằng nội soi đại tràng sigma ở những bệnh nhân dưới 40 tuổi vì chỉ có 5% trường hợp ung thư đại trực tràng xảy ra ở nhóm đối tượng này. Ngoài ra, nguyên nhân phổ biến nhất gây chảy máu trực tràng ở bệnh nhân dưới 30 tuổi là bệnh lý hậu môn như trĩ hoặc nứt, có thể được chẩn đoán bằng nội soi. Trong trường hợp không thể xác định được nguồn chảy máu, hoặc nếu chảy máu và thiếu máu vẫn tiếp tục, nên tiến hành nội soi đại tràng để đánh giá toàn bộ ruột già. Nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa ở ruột non là không phổ biến, chỉ chiếm 2–10% trong tất cả các trường hợp. Do vị trí của nó, việc đánh giá là khó khăn về mặt kỹ thuật. Do đó, vì những lý do này, việc đánh giá ruột non thường ít được chỉ định hơn. Tuy nhiên, khi nội soi không chẩn đoán được, nên đánh giá ruột non. Chảy máu đường tiêu hóa không rõ ràng là tình trạng mất máu tái phát mà không xác định được nguyên nhân chảy máu ngay cả sau khi nội soi thực quản-dạ dày-tá tràng (EGD) và nội soi đại tràng. Khi việc đánh giá ruột non được coi là cần thiết, một số quy trình có thể được sử dụng bao gồm chụp chuỗi đường tiêu hóa trên có cản quang bằng barium với quá trình theo dõi ruột non (SBFT), nội soi viên nang, chụp động mạch (yêu cầu mất máu với tốc độ 1 mL/phút), technetium chụp hồng cầu có đánh dấu phóng xạ (yêu cầu mất máu với tốc độ 0,1 mL/phút) và nội soi đẩy.

Xuất huyết trực tràng ồ ạt cấp tính. Chảy máu trực tràng ồ ạt cấp tính thường phát sinh từ nguồn GI trên. Quá trình chẩn đoán bắt đầu bằng EGD.

Nếu bệnh nhân không nôn ra máu và không thể nội soi ngay được, có thể đặt ống thông mũi-dạ dày để rửa dạ dày trong khi chờ nội soi. Nếu không có máu được trả lại và mật được xác định, nguồn GI trên ít có khả năng hơn nhiều và công việc có thể tập trung vào ruột già. Nội soi đại tràng là một trong hai công cụ chẩn đoán được lựa chọn để đánh giá xuất huyết tiêu hóa dưới cấp tính. Nội soi đại tràng có thể được thực hiện khẩn cấp hoặc tự chọn, tùy thuộc vào tình trạng huyết động của bệnh nhân và tiêu chí phân tầng nguy cơ.

Bài viết cùng chuyên mục

Phân tích triệu chứng chóng mặt để chẩn đoán và điều trị

Triệu chứng chóng mặt có thể bao gồm ngất xỉu, choáng váng, lâng lâng hoặc đứng không vững, chóng mặt thực sự, cảm giác chuyển động bất thường hoặc quay cuồng.

Giảm bạch cầu trung tính: phân tích triệu chứng

Ba quá trình cơ bản dẫn đến giảm bạch cầu trung tính mắc phải bao gồm giảm sản xuất, tăng cường phá hủy ngoại vi và tổng hợp bạch cầu trung tính trong nội mạc mạch máu hoặc mô.

Viêm bàng quang cấp trong chẩn đoán và điều trỊ

Viêm bàng quang không biến chứng ở phụ nữ có thể dùng kháng khuẩn liều đơn ngắn ngày. Viêm bàng quang biến chứng ít gặp ở nam giới.

Ngất: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị

Ngất có thể được phân loại bằng cách sử dụng các hệ thống khác nhau từ các tình trạng ác tính và lành tính đến các tình trạng do tim và không do tim.

Nôn ra máu: đánh giá tình trạng lâm sàng

Mọi bệnh nhân nôn ra máu có các dấu hiệu của shock hoặc có bằng chứng bệnh nhân vẫn đang chảy máu, nên tiến hành nội soi cấp cứu sau khi đã hồi sức đầy đủ cho bệnh nhân.

Đa hồng cầu: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh đa hồng cầu có liên quan đến tình trạng thiếu oxy, nên cần thực hiện đánh giá kỹ lưỡng tình trạng hô hấp.

Triệu chứng và dấu hiệu bệnh hô hấp

Triệu chứng bao gồm Khó thở, ho dai dẳng, thở rít, thở khò khè, ho ra máu, Dấu hiệu Thở nhanh, mạch nghich thường, tím tái, ngón tay dúi trống, gõ vang.

Chẩn đoán bệnh lý: chẩn đoán xác định và chẩn đoán phân biệt

Trong phần lớn các trường hợp, việc xây dựng chẩn đoán phân biệt là bước nền tảng để đi đến chẩn đoán xác định. Đây là một chuỗi các chẩn đoán thường được sắp xếp theo thứ tự khả năng tùy theo bệnh cảnh lâm sàng.

Suy dinh dưỡng và yếu đuối ở người cao tuổi

Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và X quang hữu ích cho các bệnh nhân có giảm cân bao gồm máu toàn phần, chất huyết thanh bao gồm glucose, TSH, creatinine, canxi

Phòng chống bệnh tim mạch

Phòng chống bệnh tim mạch! Yếu tố nguy cơ gồm: Rối loạn lipid máu, tăng huyết áp, hút thuốc lá...Giới tính, tiền sử gia đình mắc bệnh mạch vành sớm...

Xuất huyết tiêu hóa trên: phân tích triệu chứng

Chảy máu từ đường tiêu hóa trên thường xảy ra khi sự gián đoạn xảy ra giữa hàng rào bảo vệ mạch máu và môi trường khắc nghiệt của đường tiêu hóa.

Đau đầu: chọc dịch não tủy và phân tích dịch não tủy đánh giá

Viêm màng nào do vi khuẩn sớm có thể nhầm lẫn với viêm màng não do virus bởi tăng bạch cầu lympho là chủ yếu trong dịch não tủy. Nếu có bất kỳ khả năng nào của viêm màng não do vi khuẩn, điều trị kháng sinh trong lúc đợi xét nghiệm bổ sung.

Điều trị đau không dùng thuốc và diễn biến cuối đời

Nhiều bệnh nhân bị bệnh nan y chết trong tình trạng mê sảng, rối loạn ý thức và một sự thay đổi nhận thức mà phát triển trong một thời gian ngắn và được thể hiện bằng cách giải thích sai

Tiếng thở rít: phân tích triệu chứng

Thở rít thì hít vào, cho thấy có tắc nghẽn ở hoặc trên thanh quản, thở rít hai pha với tắc nghẽn tại hoặc dưới thanh quản, thở khò khè gợi ý tắc khí quản xa hoặc phế quản gốc.

Định hướng chẩn đoán tình trạng chóng mặt choáng váng

Đánh giá choáng váng nằm ở chỗ xác định bản chất chính xác các triệu chứng của bệnh nhân, thỉnh thoảng, thay đổi ý thức thoáng qua hay khiếm khuyết thần kinh khu trú được mô tả như là choáng váng.

Đau ngực không điển hình: phân tích triệu chứng

Đau ngực không điển hình có thể bắt nguồn từ bất kỳ cơ quan nào trong lồng ngực, cũng như từ các nguồn ngoài lồng ngực, ví dụ viêm tuyến giáp hoặc rối loạn hoảng sợ.

Tiểu máu: phân tích triệu chứng

Tiểu máu đại thể với sự đổi màu đỏ rõ ràng, lớn hơn 50 tế bào hồng cầu/trường năng lượng cao hoặc tiểu máu vi thể được phát hiện bằng que nhúng sau đó kiểm tra bằng kính hiển vi.

Gan to: phân tích triệu chứng

Gan trưởng thành bình thường có khoảng giữa xương đòn là 8–12 cm đối với nam và 6–10 cm đối với nữ, với hầu hết các nghiên cứu xác định gan to là khoảng gan lớn hơn 15 cm ở đường giữa đòn.

Đau bụng kinh: phân tích triệu chứng

Đau bụng kinh có thể được định nghĩa là cơn đau quặn thắt tái phát trong hoặc ngay trước khi hành kinh. Đây là triệu chứng phụ khoa phổ biến nhất được ghi nhận bởi phụ nữ.

Viêm thận bể thận trong chẩn đoán và điều trị

Beta lactam tĩnh mạch và một thuốc nhóm Aminoglycosid là lực chọn ban đầu khi chưa có kháng sinh đồ, Ở cơ sở ngoại trú có thể điều trị bằng Trimethoprim sulfamethoxazol

Đau màng phổi: phân tích triệu chứng

Màng phổi thành là nguồn gốc chính của cơn đau do hô hấp, bề mặt trên của cơ hoành và ranh giới bên của trung thất, nó được chi phối bởi các dây thần kinh liên sườn.

Phân tích và quyết định trong chẩn đoán bệnh lý

Thông thường, cây quyết định được sử dụng để đại diện cho các lựa chọn thay thế khác nhau, với các xác suất được chỉ định cho các lựa chọn thay thế và tiện ích gắn liền với các kết quả có thể xảy ra.

Táo bón: phân tích triệu chứng

Những thay đổi về kết cấu của phân, chức năng nhu động hoặc đường kính trong của đại tràng, hoặc chức năng tống xuất của trực tràng và sàn chậu có thể dẫn đến táo bón.

Đánh trống ngực hồi hộp

Mặc dù bệnh nhân mô tả bằng vô số cách, hướng dẫn bệnh nhân mô tả cẩn thận về đánh trống ngực của họ có thể chỉ ra một cơ chế và thu hẹp chẩn đoán phân biệt.

Đau bụng: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân đau bụng có thể khá đa dạng do bệnh lý ngoài ổ bụng hoặc các nguồn trong ổ bụng, các phát hiện vật lý có thể thay đổi, tình trạng đe dọa đến tính mạng có thể phát triển.