Đổ mồ hôi đêm: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị

2022-12-13 10:02 AM

Đổ mồ hôi ban đêm có thể là một phản ứng tự chủ, đại diện cho một triệu chứng khá không đặc hiệu khiến bác sĩ lâm sàng phải tìm kiếm nguyên nhân cụ thể.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Đổ mồ hôi đêm là đổ mồ hôi đầm đìa đòi hỏi phải thay ga trải giường.

Nguyên nhân

Đổ mồ hôi ban đêm do sốt là một thực thể riêng biệt. Đổ mồ hôi ban đêm có thể là một phản ứng tự chủ đối với một số tình trạng thể chất hoặc cảm xúc, đại diện cho một triệu chứng khá không đặc hiệu khiến bác sĩ lâm sàng phải tìm kiếm nguyên nhân cụ thể.

Một nghiên cứu trên khoảng 800 bệnh nhân trong quá trình thực hành của một số bác sĩ chăm sóc ban đầu chỉ ra rằng khoảng 10% bị khó chịu ở một mức độ nào đó do đổ mồ hôi ban đêm; 70% bệnh nhân bị ảnh hưởng đã báo cáo một số rắc rối, 20% gặp rắc rối tương đối và 10% gặp rắc rối lớn.

Đánh giá đặc điểm

Việc mô tả đặc điểm của chứng đổ mồ hôi ban đêm bằng cách xác định thời điểm khởi phát, tần suất, các đợt cấp và thuyên giảm của các triệu chứng sẽ rất hữu ích. Bác sĩ lâm sàng phải khám phá kỹ lưỡng mọi nguy cơ tiếp xúc với các nguyên nhân truyền nhiễm gây đổ mồ hôi ban đêm. Lịch sử này phải bao gồm các câu hỏi về các hành vi khiến bệnh nhân có nguy cơ bị nhiễm trùng liên quan đến HIV, bệnh lây truyền qua đường tình dục, viêm gan và bệnh lao. Các cuộc thăm dò về phơi nhiễm du lịch và nghề nghiệp nên được thực hiện.

Những thay đổi trong phương thức điều trị do cả bác sĩ điều trị cũng như do bệnh nhân khởi xướng có thể là một yếu tố gây đổ mồ hôi ban đêm. Tất cả các loại thuốc hiện tại và gần đây đã ngừng sử dụng của bệnh nhân phải được xác định.

Việc xem xét kỹ lưỡng các hệ thống có thể chỉ ra cho bác sĩ lâm sàng một căn bệnh nguyên phát bao gồm đổ mồ hôi ban đêm như một triệu chứng. Các yếu tố tâm lý có thể gây đổ mồ hôi ban đêm ở những người khỏe mạnh.

Tiền sử ngáy hoặc các đợt ngưng thở có thể chỉ ra chứng ngưng thở khi ngủ đã được báo cáo là nguyên nhân phổ biến gây đổ mồ hôi ban đêm.

Thực tế là đổ mồ hôi ban đêm mà không có bất kỳ nguyên nhân có thể xác định nào khác tạo thành một tình trạng lành tính về thể chất khiến việc kiểm tra thể chất toàn diện phải được thực hiện nhằm xác định sự hiện diện của bất kỳ tình trạng đồng thời nào. Bệnh sử có thể hướng dẫn bác sĩ kiểm tra chi tiết hơn về một hệ thống cơ quan cụ thể; tuy nhiên, cần phải ghi nhớ kiến thức rằng nguyên nhân có thể do nhiều yếu tố và không được bỏ qua bất kỳ phần nào trong quá trình khám sức khỏe.

Việc lựa chọn các xét nghiệm được hướng dẫn bởi lịch sử. Đối với những bệnh nhân đã biết các tình trạng bệnh lý, nên tiến hành các xét nghiệm thích hợp để phát hiện các đợt cấp. Các xét nghiệm có thể bao gồm công thức máu toàn bộ để đánh giá tình trạng nhiễm trùng, tốc độ máu lắng, HbA1C và protein phản ứng C. Tiền sử phơi nhiễm có thể gợi ý xét nghiệm HIV, bảng điều trị viêm gan hoặc xét nghiệm để phát hiện bệnh lao.

Kiểm tra chức năng tuyến giáp ở những người được xác định là có nguy cơ cũng nên được thực hiện. Thử nghiệm đặc biệt có thể được yêu cầu ở những người bị phơi nhiễm liên quan đến du lịch.

Không có nguyên nhân gia đình nào được báo cáo về chứng đổ mồ hôi đêm nguyên phát.

Việc chẩn đoán đổ mồ hôi ban đêm phần lớn là do lịch sử.

Đổ mồ hôi ban đêm thường là biểu hiện của một căn bệnh tiềm ẩn. Như vậy, biểu hiện thường là một phần của phức hợp triệu chứng lớn hơn nhiều. Chẩn đoán tập trung vào việc phát hiện ra thực thể bệnh tiềm ẩn. Khi không có nguyên nhân rõ ràng, thận trọng chờ đợi sẽ hữu ích trong nỗ lực làm cho nguyên nhân trở nên rõ ràng hơn.

Bài viết cùng chuyên mục

Khám lâm sàng: hướng dẫn thực hành thăm khám

Cần nâng cao sự ấn tượng về chức năng tâm thần cao hơn trong quá trình hỏi bệnh. Nếu phát hiện những bất thường liên quan khi thăm khám lâm sàng thường quy, tiến hành đánh giá chi tiết các hệ thống có liên quan.

Rụng tóc: đánh giá đặc điểm

Rụng tóc có thể được phân loại theo biểu hiện lâm sàng, nghĩa là, theo việc rụng tóc là cục bộ hay toàn thể, ngoài ra, việc phân loại có thể dựa trên bệnh lý của tình trạng gây rụng tóc.

Đồng tử không đều: phân tích triệu chứng

Ở hầu hết các bệnh nhân, đồng tử không đều được phát hiện tình cờ; các triệu chứng là tương đối hiếm gặp, cần hỏi về các triệu chứng ở mắt như đau, đỏ, chảy nước mắt, sợ ánh sáng.

U nang xương: phân tích đặc điểm

U nang xương xuất hiện nhiều hơn trên phim trơn vì chúng có xu hướng ăn mòn xương xung quanh và thường bị tách ra và chứa đầy máu.

Chóng mặt và choáng váng: các nguyên nhân

Thỉnh thoảng, thay đổi ý thức thoáng qua hay khiếm khuyết thần kinh khu trú được mô tả như là choáng váng. Tuy nhiên hầu hết bệnh nhân với choáng váng có chóng mặt, đau đầu nhẹ, muốn xỉu/ cảm giác mất thăng bằng.

Xuất huyết tiêu hóa trên: phân tích triệu chứng

Chảy máu từ đường tiêu hóa trên thường xảy ra khi sự gián đoạn xảy ra giữa hàng rào bảo vệ mạch máu và môi trường khắc nghiệt của đường tiêu hóa.

Sưng bìu: phân tích các bệnh cảnh lâm sàng

Phần lớn các nguyên nhân gây sưng bìu đều lành tính, nhưng các khối u tế bào mầm có thể là nguyên nhân hàng đầu của bệnh lý ác tính gặp ở người trẻ.

Đau thắt lưng: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân của cơn đau là không đặc hiệu ở phần lớn những người bị đau thắt lưng cấp tính; vấn đề nghiêm trọng là rất hiếm, thường tự giới hạn, nhưng chẩn đoán phải loại trừ các nguyên nhân hiếm gặp.

Giảm vận động ở người cao tuổi

Tránh, hạn chế và ngưng các thiết bị xâm lấn, đường tĩnh mạch, ống thông tiểu) có thể làm tăng triển vọng bệnh nhân cao tuổi cho chuyển động sớm

Điện tâm đồ trong nhồi máu cơ tim có ST chênh lên

ST chênh lên ở các chuyển đạo V2-V5 có thể là dấu hiệu bình thường của tái cực sớm lành tính (‘high take-off’) và, nếu không có điện tâm đồ trước đó có thể gây ra chẩn đoán nhầm.

Cổ trướng: phân tích triệu chứng

Cổ trướng là do giãn động mạch ngoại vi ở bệnh nhân xơ gan, tăng áp tĩnh mạch cửa gây ra tăng áp lực xoang, gây ra sự giãn động mạch nội tạng và ngoại biên qua trung gian oxit nitric.

Khó thở cấp tính: các nguyên nhân quan trọng

Khó thở cấp được định nghĩa khi khó thở mới khởi phát hoặc trở nặng đột ngột trong 2 tuần trở lại. Khi có giảm oxy máu nghiêm trọng, tăng CO2 máu, thở dốc hoặc giảm điểm glasgow thì có thể báo hiệu những bệnh lý gây nguy hiểm đến tính mạng.

Phòng chống loãng xương

Nguy cơ của loãng xương là gãy xương khoảng 5o phần trăm đối với phụ nữ và 30 phần trăm đối với nam giới, Loãng xương gãy xương có thể gây đau đáng kể và tàn tật

Chảy máu sau mãn kinh: phân tích triệu chứng

Chảy máu âm đạo bất thường là một vấn đề ngoại trú phổ biến, xảy ra ở 10% phụ nữ trên 55 tuổi và chiếm 70% số lần khám phụ khoa trong những năm tiền mãn kinh và sau mãn kinh.

Ngã và rối loạn dáng đi ở người cao tuổi

Những thay đổi này, người lớn tuổi dễ mắc ngã khi bị thách thức bởi một sự vi phạm bổ sung cho bất kỳ hệ thống này

Điều trị đau không dùng thuốc và diễn biến cuối đời

Nhiều bệnh nhân bị bệnh nan y chết trong tình trạng mê sảng, rối loạn ý thức và một sự thay đổi nhận thức mà phát triển trong một thời gian ngắn và được thể hiện bằng cách giải thích sai

Sốt và tăng thân nhiệt

Sốt là một triệu chứng cung cấp thông tin quan trọng về sự hiện diện của bệnh, đặc biệt là nhiễm trùng và những thay đổi trong tình trạng lâm sàng của bệnh nhân

Di chuyển khó khăn: các nguyên nhân gây té ngã

Các vấn đề di chuyển có thể tự thúc đẩy như là tình trạng giảm hoạt động dẫn đến mất chức năng và độ chắc của khối cơ. Cách tiếp cận có hệ thống một cách toàn diện là điều cần thiết.

Mất thính lực: phân tích triệu chứng

Mất thính lực có thể được chia thành ba loại nguyên nhân: mất thính lực dẫn truyền, mất thính lực thần kinh tiếp nhận và mất thính lực hỗn hợp.

Đau bụng cấp: vị trí hướng lan và tính chất của đau khi chẩn đoán

Những nguyên nhân gây ra đau bụng cấp được liệt kê dươi đây. Những số trong ngoặc tương ứng với những vùng khác nhau của bụng, được thể hiện ở hình, nơi mà cơn đau nổi bật, điển hình nhất.

Mệt mỏi và Hội chứng mệt mỏi mãn tính

Acyclovir, globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch, nystatin, và liều thấp hydrocortisone, fludrocortisone không cải thiện triệu chứng

Mục tiêu của việc thăm khám lâm sàng

Hiệu lực của một phát hiện vật lý phụ thuộc vào nhiều yếu tố, kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất.

Các xét nghiệm ghi hình và sinh thiết thận

Khi kích thước thận có chiều dài lớn hơn 9 cm thì chỉ ra bệnh thận không hồi phục, Trong bệnh thận một bên có thể có sự chênh lệch kích thước thận đến 1,5 cm

Trầm cảm ở người cao tuổi

Nói chung, fluoxetine được tránh vì thời gian hoạt động dài của nó và thuốc chống trầm cảm ba vòng cũng được tránh vì tác dụng phụ kháng cholinergic cao

Định hướng chẩn đoán đau ngực cấp

Mục đích chủ yếu là để nhận diện hội chứng vành cấp và những nguyên nhân đe dọa mạng sống khác như bóc tách động mạch chủ và thuyên tắc phổi.