- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Phì đại tuyến vú ở nam giới: phân tích triệu chứng
Phì đại tuyến vú ở nam giới: phân tích triệu chứng
Vú nam bao gồm một lượng tối thiểu các mô mỡ và tuyến. Tỷ lệ estrogen-testosterone bị thay đổi ở nam giới có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới, hoặc sự tăng sinh của mô tuyến vú.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Vú nam bao gồm một lượng tối thiểu các mô mỡ và tuyến. Tỷ lệ estrogen-testosterone bị thay đổi ở nam giới có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới, hoặc sự tăng sinh của mô tuyến vú.
Chứng vú to ở nam giới là do sự gia tăng tương đối của estrogen so với nội tiết tố androgen.
Chứng vú to sinh lý
Chứng vú to sinh lý có 3 đỉnh phân bố theo độ tuổi: thời kỳ mới sinh, tuổi vị thành niên và nam giới trên 50 tuổi.
Chứng vú to ở trẻ sơ sinh, xảy ra ở 90% bé trai mới sinh, là do sự chuyển giao estrogen của mẹ qua nhau thai. Loại vú to này thường tự khỏi trong vòng bốn tuần đầu sau sinh.
Chứng vú to ở tuổi dậy thì xảy ra ở khoảng 50% bé trai, xuất hiện ở tuổi thiếu niên và tương ứng với giai đoạn Tanner 3 hoặc 4. Điều này là do sự gia tăng nồng độ estradiol, sản xuất testosterone bị trì hoãn và tăng độ nhạy cảm với estrogen ở cấp độ mô.
Một phần ba đến hai phần ba nam giới lớn tuổi mắc chứng vú to sinh lý do hậu quả của việc giảm nồng độ testosterone tự do lưu thông theo tuổi tác.
Chứng vú to không do sinh lý
Chứng vú to không do sinh lý có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi do sử dụng thuốc, lạm dụng chất kích thích và một số tình trạng bệnh lý.
Chứng vú to dai dẳng ở tuổi dậy thì được chẩn đoán khi xuất hiện ở nam thanh niên trong hơn 2 năm hoặc trên 17 tuổi và không liên quan đến các nguyên nhân khác.
Sử dụng thuốc và chất gây nghiện là những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chứng vú to ở phụ khoa không phải do sinh lý. Sử dụng lâu dài cimetidine, thuốc chống loạn thần, thuốc kháng vi-rút, liệu pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt và spironolactone thường được xác định là nguyên nhân thoáng qua, thường hết trong vòng 3 tháng sau khi ngừng thuốc. Sử dụng steroid đồng hóa, cần sa, heroin và amphetamine có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới dai dẳng.
Các tình trạng y tế như xơ gan, thiểu năng sinh dục nguyên phát, khối u ác tính, cường giáp và suy dinh dưỡng có thể gây ra khoảng 25% các trường hợp vú to ở nam giới không do sinh lý. Hơn 50% bệnh nhân chạy thận nhân tạo vì suy thận mãn tính sẽ phát triển chứng vú to ở nam giới.
Béo phì thường liên quan đến chứng vú to giả, hoặc sự gia tăng thành phần mỡ của vú. Béo phì cũng có thể dẫn đến tăng lượng estrogen lưu thông dẫn đến chứng vú to thực sự.
Khoảng 25% trường hợp vú to ở nam giới là vô căn.
Đánh giá đặc điểm
Một lịch sử kỹ lưỡng nên được lấy. Cần tìm kiếm các nguyên nhân có thể xác định cụ thể khác như thuốc men, chất bổ sung hoặc sử dụng ma túy bất hợp pháp.
Các triệu chứng toàn thân như giảm cân nên liên quan trực tiếp đến khả năng mắc bệnh ác tính, bệnh nội tiết hoặc các quá trình bệnh tiềm ẩn khác.
Khối mô tuyến có thể sờ thấy, cứng chắc dưới phức hợp cực tuyến vú phù hợp với chứng vú to ở nam giới. Tăng lắng đọng mô mỡ phù hợp với giả vú to. Các khối cứng, không đều hoặc bất động, các khối có liên quan đến thay đổi da, co rút núm vú, tiết dịch núm vú hoặc hạch nên cảnh báo bác sĩ lâm sàng về khả năng ác tính. Khám sức khỏe cũng nên bao gồm tìm kiếm các thay đổi ở tinh hoàn, bệnh gan và các bất thường về tuyến giáp, cho thấy sự hiện diện của quá trình bệnh tiềm ẩn là nguyên nhân gây ra chứng vú to ở nam giới.
Nếu các phát hiện từ bệnh sử và khám thực thể gợi ý các nguyên nhân không liên quan đến sinh lý, nên thực hiện các xét nghiệm có mục tiêu về chức năng gan, thận và tuyến giáp. Có thể thu được β-hCG huyết thanh, dehydroepiandrosterone sulfate và 17-ketosteroid trong nước tiểu để giúp xác định khối u tinh hoàn hoặc tuyến thượng thận. Nồng độ prolactin tăng cao có liên quan đến u tuyến yên. Nồng độ hormone luteinizing và testosterone thấp đặc trưng cho chứng suy sinh dục thứ phát. Nồng độ hormone luteinizing cao kết hợp với nồng độ testosterone thấp cho thấy suy sinh dục nguyên phát.
Chụp hình vú, bao gồm chụp nhũ ảnh và siêu âm, được chỉ định khi nghi ngờ ung thư vú. Chọc hút bằng kim nhỏ để lấy mẫu tế bào nên được đưa vào đánh giá nếu mối lo ngại về bệnh ác tính không được giải quyết.
Phì đại tuyến vú là hai bên ở hơn 50% nam giới bị ảnh hưởng, nhưng nó có thể là một bên hoặc đối xứng. Nó biểu hiện dưới dạng một khối chắc, di động hoặc dẻo, có thể hơi mềm và tạo thành một khối đối xứng xung quanh núm vú. Hầu hết các bệnh nhân mắc chứng vú to sinh lý bình thường có thể được xác định dễ dàng và không cần đánh giá thêm. Nếu tình trạng không giải quyết được khi quan sát, nếu nó tiến triển hoặc khởi phát nhanh, hoặc nếu bệnh sử và khám cho thấy một rối loạn y tế tổng quát, thì nên tìm kiếm một quá trình bệnh lý tiềm ẩn.
Bài viết cùng chuyên mục
Định hướng chẩn đoán đau ngực từng cơn
Đau ngực từng cơn có thể là cơn đau thắt ngực do tim, cũng có thể do các rối loạn dạ dày thực quản, những rối loạn của cơ xương, cơn hen phế quản hoặc lo lắng.
Lú lẫn mê sảng: đánh giá khi có tổn thương
Khi không chỉ định chụp hình ảnh não, có thể duy trì các biện pháp điều trị trong vài ngày. CT sọ não có thể được chỉ định để loại trừ xuất huyết dưới nhện và những bất thường cấu trúc khác nếu bệnh nhân thất bại điểu trị hoặc nặng hơn.
Phân tích triệu chứng mệt mỏi để chẩn đoán và điều trị
Mệt mỏi có thể là do vấn đề y tế, bệnh tâm thần hoặc các yếu tố lối sống, trong một số trường hợp, nguyên nhân không bao giờ được xác định.
Chẩn đoán bệnh lý: những xác suất và nguy cơ
Chẩn đoán khi xác suất xuất hiện được cho là đủ cao, và loại trừ chẩn đoán khi xác suất đủ thấp. Mức độ chắc chắn đòi hỏi phải dựa vào các yếu tố như hậu quả của sự bỏ sót các chẩn đoán đặc biệt, tác dụng phụ của điều trị và các nguy cơ của test chuyên sâu.
Khám lâm sàng tình trạng dinh dưỡng
Tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân dựa trên chiều cao và cân nặng được diễn giải bằng chỉ số khối cơ thể, là một chỉ số đáng tin cậy hơn về tình trạng béo phì so với các bảng chiều cao cân nặng.
Sốt không xác định được nguồn gốc (FUO)
Các thuật toán tiêu chuẩn cho sốt không xác định được nguồn gốc rất khó để suy luận cho bệnh nhân, Tuy nhiên, kết quả của lịch sử, khám lâm sàng, xét nghiệm thường quy
Quang tuyến vú bất thường: phân tích triệu chứng
Sàng lọc rộng rãi bằng chụp nhũ ảnh và những tiến bộ trong điều trị đã dẫn đến giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú.
Bệnh hạch bạch huyết: phân tích triệu chứng
Các bệnh truyền nhiễm, tự miễn dịch, u hạt, ác tính hoặc phản ứng thuốc có thể gây ra hạch to toàn thân. Nguy cơ chung của bệnh ung thư ở những bệnh nhân bị bệnh hạch bạch huyết toàn thân là thấp.
Tăng huyết áp: phân tích triệu chứng
Không xác định được nguyên nhân được cho là mắc tăng huyết áp nguyên phát, có một cơ quan hoặc khiếm khuyết gen cho là tăng huyết áp thứ phát.
Viêm da dị ứng (Eczema)
Sần sùi, mảng màu đỏ thường là không dày và phân định ranh giới riêng biệt của bệnh vẩy nến ảnh hưởng đến khuôn mặt, cổ và thân trên
Co giật: phân tích triệu chứng
Nguyên nhân gây co giật bao gồm rối loạn chức năng hệ thống thần kinh trung ương nguyên phát cũng như rối loạn chuyển hóa hoặc bệnh hệ thống.
Phân tích triệu chứng phù nề để chẩn đoán và điều trị
Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai, phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.
Mất ý thức thoáng qua: phân tích bệnh cảnh lâm sàng
Trước khi cho bệnh nhân xuất viện, thông báo về các quy định luật lái xe và khuyên họ tránh các hoạt động nơi mà mất ý thức thoáng qua có thể gây nguy hiểm như bơi, vận hành máy móc nặng, đi xe đạp.
Kỹ năng khám sức khỏe trên lâm sàng
Mặc dù bác sỹ không sử dụng tất cả các kỹ thuật nhìn sờ gõ nghe cho mọi hệ cơ quan, nên nghĩ đến bốn kỹ năng trước khi chuyển sang lĩnh vực tiếp theo được đánh giá.
Điều trị theo triệu chứng: điều trị trước khi chẩn đoán xác định
Trong nhiều bệnh nhân có thay đổi ý thức hay rối loạn chức năng thần kinh cấp mà không xác định được nguyên nhân rõ ràng, thì hai tình trạng cần được loại trừ và điều trị ngay.
Triệu chứng và dấu hiệu bệnh mắt
Tiết tố mủ thường do nhiễm vi khuẩn ở kết mạc, giác mạc hoặc túi lệ. Viêm kết mạc hoặc viêm giác mạc do vi rút gây tiết tố nước.
Lập luận chẩn đoán từ nhiều dấu hiệu và triệu chứng không độc lập
Trong thực tế, nhiều dấu hiệu, triệu chứng và kết quả xét nghiệm thường không độc lập, bởi vì sự hiện diện của một phát hiện làm tăng xác suất xuất hiện của một phát hiện khác.
Đau bụng cấp: bệnh nhân rất nặng với chỉ số hình ảnh và xét nghiệm
Nếu xquang ngực không chứng minh có khí tự do hoặc tương đương nhưng nghi ngờ trên lâm sàng cao như đau bụng dữ dội khởi phát đột ngột với tăng cảm giác đau, đề kháng vùng thượng vị, cho chụp CT nhưng trước tiên cho làm amylase và ECG.
Chảy máu trực tràng: đánh giá tình trạng lâm sàng
Chẩn đoán xuất huyết tiêu hóa thấp ở bệnh nhân không có rối loạn huyết động tuy nhiên cần phải nghi ngờ xuất huyết tiêu hóa cao nếu có các đặc điểm của shock giảm thể tích.
Phòng ngừa khi dùng thuốc ở người cao tuổi
Bệnh nhân, hoặc người chăm sóc, mang tất cả thuốc men, mỗi khi khám lại, có thể giúp các nhà cung cấp sức khỏe củng cố lý do cho sử dụng thuốc
Phân tích triệu chứng chóng mặt để chẩn đoán và điều trị
Triệu chứng chóng mặt có thể bao gồm ngất xỉu, choáng váng, lâng lâng hoặc đứng không vững, chóng mặt thực sự, cảm giác chuyển động bất thường hoặc quay cuồng.
Ho ra máu: đánh giá các triệu chứng lâm sàng
Lượng máu chảy khó xác định chính xác trên lâm sàng nhưng có thể ước lượng thể tích và tỷ lệ máu mất bằng cách quan sát trực tiếp lượng máu ho ra với một vật chứa có chia độ. Nguy cơ chủ yếu là ngạt do ngập lụt phế nang hoặc tắc nghẽn đường thở.
Mệt mỏi: các biểu hiện phải phân biệt
Mệt mỏi hay thiếu năng lượng thường là lý do cho việc từ bỏ các hoạt động và đặt câu hỏi cẩn thận có thể cần thiết để phân biệt giữa giới hạn hoạt động thể lực và thiếu hứng thú, quyết tâm.
Khám lão khoa: điểm đặc biệt trong đánh giá người già yếu suy kiệt
Khi có thể, xem xét các yếu tố trong tiền sử bệnh nhân có tương tự với những thông tin của người chứng kiến, người chăm sóc, người thân, ghi chú của bệnh nhân hoặc các nhân viên y tế khác không.
Đau vùng chậu mãn tính: phân tích triệu chứng
Bất kỳ cấu trúc giải phẫu nào ở bụng hoặc xương chậu đều có thể góp phần gây ra đau vùng chậu mãn tính, sẽ rất hữu ích nếu cố gắng phân loại cơn đau là do phụ khoa hay không.