Phì đại tuyến vú ở nam giới: phân tích triệu chứng

2023-04-13 01:48 PM

Vú nam bao gồm một lượng tối thiểu các mô mỡ và tuyến. Tỷ lệ estrogen-testosterone bị thay đổi ở nam giới có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới, hoặc sự tăng sinh của mô tuyến vú.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Vú nam bao gồm một lượng tối thiểu các mô mỡ và tuyến. Tỷ lệ estrogen-testosterone bị thay đổi ở nam giới có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới, hoặc sự tăng sinh của mô tuyến vú.

Chứng vú to ở nam giới là do sự gia tăng tương đối của estrogen so với nội tiết tố androgen.

Chứng vú to sinh lý

Chứng vú to sinh lý có 3 đỉnh phân bố theo độ tuổi: thời kỳ mới sinh, tuổi vị thành niên và nam giới trên 50 tuổi.

Chứng vú to ở trẻ sơ sinh, xảy ra ở 90% bé trai mới sinh, là do sự chuyển giao estrogen của mẹ qua nhau thai. Loại vú to này thường tự khỏi trong vòng bốn tuần đầu sau sinh.

Chứng vú to ở tuổi dậy thì xảy ra ở khoảng 50% bé trai, xuất hiện ở tuổi thiếu niên và tương ứng với giai đoạn Tanner 3 hoặc 4. Điều này là do sự gia tăng nồng độ estradiol, sản xuất testosterone bị trì hoãn và tăng độ nhạy cảm với estrogen ở cấp độ mô.

Một phần ba đến hai phần ba nam giới lớn tuổi mắc chứng vú to sinh lý do hậu quả của việc giảm nồng độ testosterone tự do lưu thông theo tuổi tác.

Chứng vú to không do sinh lý

Chứng vú to không do sinh lý có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi do sử dụng thuốc, lạm dụng chất kích thích và một số tình trạng bệnh lý.

Chứng vú to dai dẳng ở tuổi dậy thì được chẩn đoán khi xuất hiện ở nam thanh niên trong hơn 2 năm hoặc trên 17 tuổi và không liên quan đến các nguyên nhân khác.

Sử dụng thuốc và chất gây nghiện là những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chứng vú to ở phụ khoa không phải do sinh lý. Sử dụng lâu dài cimetidine, thuốc chống loạn thần, thuốc kháng vi-rút, liệu pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt và spironolactone thường được xác định là nguyên nhân thoáng qua, thường hết trong vòng 3 tháng sau khi ngừng thuốc. Sử dụng steroid đồng hóa, cần sa, heroin và amphetamine có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới dai dẳng.

Các tình trạng y tế như xơ gan, thiểu năng sinh dục nguyên phát, khối u ác tính, cường giáp và suy dinh dưỡng có thể gây ra khoảng 25% các trường hợp vú to ở nam giới không do sinh lý. Hơn 50% bệnh nhân chạy thận nhân tạo vì suy thận mãn tính sẽ phát triển chứng vú to ở nam giới.

Béo phì thường liên quan đến chứng vú to giả, hoặc sự gia tăng thành phần mỡ của vú. Béo phì cũng có thể dẫn đến tăng lượng estrogen lưu thông dẫn đến chứng vú to thực sự.

Khoảng 25% trường hợp vú to ở nam giới là vô căn.

Đánh giá đặc điểm

Một lịch sử kỹ lưỡng nên được lấy. Cần tìm kiếm các nguyên nhân có thể xác định cụ thể khác như thuốc men, chất bổ sung hoặc sử dụng ma túy bất hợp pháp.

Các triệu chứng toàn thân như giảm cân nên liên quan trực tiếp đến khả năng mắc bệnh ác tính, bệnh nội tiết hoặc các quá trình bệnh tiềm ẩn khác.

Khối mô tuyến có thể sờ thấy, cứng chắc dưới phức hợp cực tuyến vú phù hợp với chứng vú to ở nam giới. Tăng lắng đọng mô mỡ phù hợp với giả vú to. Các khối cứng, không đều hoặc bất động, các khối có liên quan đến thay đổi da, co rút núm vú, tiết dịch núm vú hoặc hạch nên cảnh báo bác sĩ lâm sàng về khả năng ác tính. Khám sức khỏe cũng nên bao gồm tìm kiếm các thay đổi ở tinh hoàn, bệnh gan và các bất thường về tuyến giáp, cho thấy sự hiện diện của quá trình bệnh tiềm ẩn là nguyên nhân gây ra chứng vú to ở nam giới.

Nếu các phát hiện từ bệnh sử và khám thực thể gợi ý các nguyên nhân không liên quan đến sinh lý, nên thực hiện các xét nghiệm có mục tiêu về chức năng gan, thận và tuyến giáp. Có thể thu được β-hCG huyết thanh, dehydroepiandrosterone sulfate và 17-ketosteroid trong nước tiểu để giúp xác định khối u tinh hoàn hoặc tuyến thượng thận. Nồng độ prolactin tăng cao có liên quan đến u tuyến yên. Nồng độ hormone luteinizing và testosterone thấp đặc trưng cho chứng suy sinh dục thứ phát. Nồng độ hormone luteinizing cao kết hợp với nồng độ testosterone thấp cho thấy suy sinh dục nguyên phát.

Chụp hình vú, bao gồm chụp nhũ ảnh và siêu âm, được chỉ định khi nghi ngờ ung thư vú. Chọc hút bằng kim nhỏ để lấy mẫu tế bào nên được đưa vào đánh giá nếu mối lo ngại về bệnh ác tính không được giải quyết.

Phì đại tuyến vú là hai bên ở hơn 50% nam giới bị ảnh hưởng, nhưng nó có thể là một bên hoặc đối xứng. Nó biểu hiện dưới dạng một khối chắc, di động hoặc dẻo, có thể hơi mềm và tạo thành một khối đối xứng xung quanh núm vú. Hầu hết các bệnh nhân mắc chứng vú to sinh lý bình thường có thể được xác định dễ dàng và không cần đánh giá thêm. Nếu tình trạng không giải quyết được khi quan sát, nếu nó tiến triển hoặc khởi phát nhanh, hoặc nếu bệnh sử và khám cho thấy một rối loạn y tế tổng quát, thì nên tìm kiếm một quá trình bệnh lý tiềm ẩn.

Bài viết cùng chuyên mục

Mờ mắt: phân tích triệu chứng

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa, hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt, mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét.

Suy tim sung huyết: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân của suy tim khác nhau tùy thuộc vào chức năng thất trái (phân suất tống máu thất trái giảm hoặc bảo tồn), bên trái hoặc bên phải, hoặc cấp tính hoặc mãn tính.

Đau bụng cấp: đánh giá khẩn cấp tình trạng nặng của bệnh nhân

Hãy nhớ rằng những bệnh nhân trẻ, khỏe mạnh thường duy trì huyết áp trong trường hợp mất nhiều dịch, với những bệnh nhân này giảm huyết áp xảy ra muộn, nên phải xem xét cẩn thận những yếu tố như tăng nhịp tim, hạ huyết áp tư thế.

Lú lẫn mê sảng: đánh giá khi có tổn thương

Khi không chỉ định chụp hình ảnh não, có thể duy trì các biện pháp điều trị trong vài ngày. CT sọ não có thể được chỉ định để loại trừ xuất huyết dưới nhện và những bất thường cấu trúc khác nếu bệnh nhân thất bại điểu trị hoặc nặng hơn.

Ho ra máu: đánh giá các triệu chứng lâm sàng

Lượng máu chảy khó xác định chính xác trên lâm sàng nhưng có thể ước lượng thể tích và tỷ lệ máu mất bằng cách quan sát trực tiếp lượng máu ho ra với một vật chứa có chia độ. Nguy cơ chủ yếu là ngạt do ngập lụt phế nang hoặc tắc nghẽn đường thở.

Đánh giá tình trạng dinh dưỡng qua tiền sử bệnh lý

Sau khi yêu cầu bệnh nhân mô tả các triệu chứng hoặc vấn đề y tế khiến họ phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế, hãy bắt đầu khám phá mối quan hệ giữa chế độ ăn uống và bệnh có thể tồn tại.

Hỏi bệnh và thăm khám bệnh nhân béo phì

Thừa cân hoặc béo phì làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh và tử vong do tăng huyết áp, đái tháo đường týp 2, rối loạn lipid máu, bệnh động mạch vành, đột quỵ, sỏi mật, viêm xương khớp, các vấn đề về hô hấp.

Điểm mù thị giác: phân tích triệu chứng

Điểm mù thị giác có thể được phân loại theo vị trí của nó trong trường thị giác, điểm mù thị giác trung tâm và điểm mù thị giác ngoại vi.

Tiếp cận chẩn đoán bệnh nhân bị bệnh nặng

Việc tiếp cận hầu hết, nếu không phải tất cả, bệnh nhân trong tình huống cấp tính, trước tiên phải xác định không bị ngừng tim phổi và không có xáo trộn lớn các dấu hiệu sinh tồn.

Hút thuốc lá và bệnh tật

Những người hút thuốc chết sớm hơn 5, 8 năm so với người không bao giờ hút thuốc, Họ có hai lần nguy cơ bệnh tim gây tử vong, 10 lần nguy cơ ung thư phổi

Đi tiểu ra máu: các nguyên nhân thường gặp

Tiểu máu đại thể gợi ý nghĩ nhiều đến bệnh lý đường tiểu và luôn đòi hỏi phải đánh giá thêm. Tiểu máu vi thể thường tình cờ phát hiện ở bệnh nhân không có triệu chứng và thách thức nằm ở việc phân biệt các nguyên nhân lành tính với các bệnh lý nghiêm trọng.

Phát ban toàn thân cấp: đánh giá các triệu chứng lâm sàng

Nhập viện cho bất kỳ các bệnh nhân có tình trạng đỏ da nhiều, đánh giá và cần tiến hành hội chẩn da liễu ngay. Điều trị sau đó dựa vào chấn đoán chính xác và được hướng dẫn bởi đánh giá của chuyên gia da liễu.

Phù toàn thân: đánh giá các nguyên nhân gây lên bệnh cảnh lâm sàng

Phù thường do nhiều yếu tố gây nên, do đó tìm kiếm những nguyên nhân khác kể cả khi bạn đã xác định được tác nhân có khả năng. Phù cả hai bên thường kèm với sự quá tải dịch toàn thân và ảnh hưởng của trọng lực.

Điều trị theo triệu chứng: điều trị trước khi chẩn đoán xác định

Trong nhiều bệnh nhân có thay đổi ý thức hay rối loạn chức năng thần kinh cấp mà không xác định được nguyên nhân rõ ràng, thì hai tình trạng cần được loại trừ và điều trị ngay.

Brain natriuretic peptide: phân tích triệu chứng

Brain natriuretic peptide cung cấp một cách để chẩn đoán và quản lý điều trị suy tim sung huyết và một loạt các bệnh khác có ảnh hưởng thứ phát đến tim.

Đau mắt đỏ: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân chính của đau mắt đỏ là do nhiễm trùng hoặc chấn thương đối với các cấu trúc giải phẫu khác nhau của mắt, bệnh mô liên kết hoặc bệnh mắt nguyên phát cũng có thể biểu hiện bằng mắt đỏ.

Đau bụng cấp: vàng da đáp ứng viêm và tính chất của đau quặn mật

Giả định nhiễm trùng đường mật ít nhất là lúc đầu, nếu bệnh nhân không khỏe với sốt cao ± rét run hoặc vàng da tắc mật; cho kháng sinh tĩnh mạch, và nếu siêu âm xác nhận giãn đường mật, chuyển phẫu thuật ngay lập tức để giảm áp lực đường mật.

Phân tích triệu chứng chán ăn để chẩn đoán và điều trị

Chán ăn là tình trạng chán ăn kéo dài, đây là một triệu chứng phổ biến của nhiều vấn đề y tế và cần được phân biệt với bệnh chán ăn tâm thần.

Điện tâm đồ trong nhồi máu cơ tim có ST chênh lên

ST chênh lên ở các chuyển đạo V2-V5 có thể là dấu hiệu bình thường của tái cực sớm lành tính (‘high take-off’) và, nếu không có điện tâm đồ trước đó có thể gây ra chẩn đoán nhầm.

Lú lẫn mê sảng do hạ natri máu: các bước đánh giá lâm sàng

Giảm nhanh Na+ huyết tương có thể dẫn đến phù não đe dọa tính mạng và yêu cầu phải điều chỉnh nhanh chóng. Ngược lại giảm từ từ Na+ cho phép các neuron thần kinh điều chỉnh thích nghi áp lực thẩm thấu.

Tiếng thở rít: phân tích triệu chứng

Thở rít thì hít vào, cho thấy có tắc nghẽn ở hoặc trên thanh quản, thở rít hai pha với tắc nghẽn tại hoặc dưới thanh quản, thở khò khè gợi ý tắc khí quản xa hoặc phế quản gốc.

Đánh giá nhồi máu cơ tim không có ST chênh/ đau thắt ngực không ổn định

Phân tầng nguy cơ bệnh nhân bằng thang điểm TIMI hoặc các thang điểm khác. Cho dù bệnh nhân có biến chứng hay đau ngực tiếp diễn, nên theo dõi điện tâm đồ liên tục cho bệnh nhân nguy cơ trung bình.

Phosphatase kiềm tăng cao: phân tích triệu chứng

ALP huyết thanh chỉ nên được chỉ định nếu nghi ngờ có bệnh về xương hoặc gan. Kết quả ALP nên được so sánh với phạm vi bình thường phù hợp trên cơ sở tuổi tác và tiền sử lâm sàng.

Đau ngực từng cơn: đặc điểm đau do tim và các nguyên nhân khác

Đau ngực do tim thường được mô tả điển hình là cảm giác bị siết chặt, đè nặng nhưng nhiều trường hợp khác có thể mô tả là bỏng rát. Nhiều bệnh nhân không cảm thấy đau mà chỉ là cảm giác khó chịu nếu chỉ hỏi về đau, có thể bỏ sót chẩn đoán.

Chứng khát nước: phân tích triệu chứng

Chứng khát nhiều là một triệu chứng phổ biến ở bệnh nhân đái tháo đường (DM) và nổi bật ở bệnh nhân đái tháo nhạt (DI). Chứng khát nhiều có tỷ lệ hiện mắc là 3-39% ở những bệnh nhân tâm thần nội trú mãn tính.