Mục tiêu của việc thăm khám lâm sàng

2022-10-26 03:26 PM

Hiệu lực của một phát hiện vật lý phụ thuộc vào nhiều yếu tố, kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Mục tiêu của việc khám sức khỏe là để có được thông tin hợp lệ liên quan đến sức khỏe của bệnh nhân. Bác sỹ phải có khả năng xác định, phân tích và tổng hợp thông tin tích lũy thành một đánh giá toàn diện.

Hiệu lực của một phát hiện vật lý phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất. Kết quả dương tính giả hoặc âm tính giả làm giảm độ chính xác của kỹ thuật. Sự khác biệt có thể xảy ra khi các kỹ thuật được thực hiện bởi những người khám khác nhau, với các thiết bị khác nhau, trên những bệnh nhân khác nhau.

Thành kiến vô thức là một khái niệm quan trọng cần hiểu. Ai cũng biết rằng sự thiên vị vô thức đối với người giám định có thể ảnh hưởng đến việc đánh giá một kết quả vật lý. Ví dụ, ở những bệnh nhân bị rung nhĩ nhanh, nhịp thất không đều và thay đổi từ 150 đến 200 nhịp mỗi phút. Tốc độ xung xuyên tâm thấp hơn đáng kể, do sự thiếu hụt xung. Nếu những người kiểm tra ghi lại nhịp tim đỉnh đầu tiên, họ thấy rằng tốc độ thay đổi từ 150 đến 200 nhịp mỗi phút. Nếu sau đó họ kiểm tra xung hướng tâm, họ sẽ phát hiện ra tốc độ xung nhanh hơn so với khi họ đo xung hướng tâm trước. Do đó, quan sát đầu tiên thiên vị quan sát thứ hai. Ngoài ra, nếu người kiểm tra xác định nhịp tim hướng tâm đầu tiên và nhịp tim thứ hai, nhịp tim đỉnh có vẻ chậm hơn,

Điều quan trọng là phải xem lại các khái niệm về độ nhạy và độ đặc hiệu. Độ nhạy là tần suất kết quả dương tính của xét nghiệm hoặc kỹ thuật ở những người mắc bệnh hoặc tình trạng. Độ đặc hiệu là tần suất kết quả âm tính của một xét nghiệm hoặc kỹ thuật ở những người không mắc bệnh hoặc tình trạng. Độ nhạy và độ đặc hiệu đề cập đến các đặc tính của xét nghiệm hoặc kỹ thuật, trong khi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe quan tâm đến các thuộc tính hoặc đặc điểm của bệnh nhân, được đặc trưng bởi các giá trị tiên đoán. Giá trị tiên đoán dương tính là tần suất mắc bệnh ở những bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính. Giá trị tiên đoán âm tính là tần suất thiếu bệnh ở những bệnh nhân có kết quả xét nghiệm âm tính. Câu hỏi, ''Khả năng một phụ nữ có khối vú cứng như đá bị ung thư là gì?'' giải quyết giá trị dự đoán dương. Giá trị dự đoán phụ thuộc vào tỷ lệ mắc bệnh trong dân số tương ứng, cũng như độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm. Ở một cá thể thuộc quần thể có tỷ lệ mắc bệnh thấp, kết quả xét nghiệm dương tính vẫn cho giá trị dự đoán dương tính thấp.

Ví dụ, khơi gợi sự hiện diện của độ mờ da gáy là một kỹ thuật có độ nhạy cao để phát hiện cổ trướng. Do đó, một người khám không phát hiện thấy chuyển động âm ỉ trong bụng của bệnh nhân có thể chắc chắn một cách hợp lý rằng kết quả âm tính này loại trừ cổ trướng. Ngược lại, việc tìm thấy các vi mạch trong vùng hoàng điểm của võng mạc là một phát hiện có tính đặc hiệu cao đối với bệnh tiểu đường. Do đó, một bác sỹ tìm thấy vi mạch ở hoàng điểm có thể tin tưởng một cách hợp lý rằng phát hiện này xác nhận bệnh tiểu đường, bởi vì những người bình thường không mắc bệnh tiểu đường không có vi mạch hoàng điểm; nghĩa là, việc tìm thấy các vi phình mạch tại hoàng điểm có độ đặc hiệu cao. Thật không may, một kỹ thuật hiếm khi vừa rất nhạy cảm vừa rất cụ thể. Một số kỹ thuật phải được áp dụng cùng nhau để đưa ra đánh giá thích hợp.

Tóm tắt:

1. Một kỹ thuật hoặc xét nghiệm có độ nhạy cao có thể được sử dụng một cách tự tin để loại trừ bệnh tật cho một bệnh nhân có kết quả âm tính.

2. Một kỹ thuật hoặc xét nghiệm có độ đặc hiệu cao có thể được sử dụng một cách tự tin để xác nhận bệnh cho một bệnh nhân có kết quả dương tính.

Bài viết cùng chuyên mục

Khám lâm sàng tình trạng dinh dưỡng

Tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân dựa trên chiều cao và cân nặng được diễn giải bằng chỉ số khối cơ thể, là một chỉ số đáng tin cậy hơn về tình trạng béo phì so với các bảng chiều cao cân nặng.

Đau bắp chân: phân tích triệu chứng

Thông tin thích hợp bao gồm vị trí chính xác của cơn đau, cũng như chất lượng, mức độ nghiêm trọng, thời gian kéo dài và các yếu tố làm trầm trọng thêm hoặc giảm nhẹ.

Insulin tiêm dưới da cho bệnh nhân nằm viện: phác đồ và mục tiêu điều trị

Có khoảng ba mươi phần trăm, bệnh nhân nhập viện bị tăng đường huyết, nhiều bệnh nhân trong số này có tiền sử đái tháo đường trước đó

Thiếu vitamin D: phân tích triệu chứng

Khi sự hấp thụ canxi ở ruột không cung cấp đủ canxi để duy trì mức canxi máu bình thường, Vit D sẽ ức chế các tế bào tạo xương và kích hoạt các tế bào hủy xương để huy động canxi từ xương.

Tiết dịch niệu đạo: phân tích triệu chứng

Tiết dịch niệu đạo có thể nhiều hoặc ít, trong, hơi vàng hoặc trắng, có mủ, mủ nhầy hoặc huyết thanh, nâu, xanh lá cây hoặc có máu, mủ chảy nước hoặc mủ đặc.

Tiêu chảy: đánh giá độ nặng và phân tích nguyên nhân

Giảm thể tích máu có thể dẫn đến tổn thương thận cấp trước thận, đặc biệt là nếu như kết hợp thêm thuốc hạ huyết áp hoặc các thuốc độc cho thận như lợi tiểu, ức chế men chuyển, NSAIDS.

Chóng mặt: phân tích triệu chứng

Chóng mặt thực sự được đặc trưng bởi ảo giác chuyển động, cảm giác cơ thể hoặc môi trường đang chuyển động, bệnh nhân thấy xoay hoặc quay.

Tiêu chảy: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Tiêu chảy cấp thường do nhiễm trùng gây ra, đôi khi có liên quan đến việc sử dụng thuốc hoặc bệnh cảnh ruột viêm. Tiêu chảy mạn tính/tái diễn có thể là biểu hiện của bệnh lý ruột viêm, ung thư đại trực tràng nhưng phân lớn do hội chứng ruột kích thích.

Tiết dịch núm vú ở phụ nữ không mang thai: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân phổ biến gây tiết dịch núm vú sinh lý bao gồm căng thẳng, kích thích núm vú, cũng như chấn thương hoặc tổn thương ở ngực như herpes zoster, có thể làm tăng nồng độ prolactin tuần hoàn.

Đi lại khó khăn: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Nếu các vấn đề di chuyển là hậu quả của chóng mặt, đầu tiên hãy lượng giá các triệu chứng hạ huyết áp tư thế, sau khi thay đổi từ nằm sang tư thế đứng, đi kèm với cảm giác xây xẩm mặt mày/tiền ngất.

Ho ra máu: đánh giá các nguyên nhân thường gặp

Phù phổi có thể gây khạc đàm bọt hồng nhưng khó thở hầu như luôn là triệu chứng chủ yếu. Các nguyên nhân khác bao gồm tăng áp phổi, rối loạn đông máu, hít phải dị vật, chấn thương ngực, u hạt Wegener và hội chứng Goodpasture.

Hôn mê và rối loạn ý thức: đánh giá chẩn đoán nguyên nhân

Giảm điểm glasgows thường phổ biến sau cơn co giật, nhưng nhớ rằng khởi phát cơn co giật có thể được làm dễ bởi nhiều nguyên nhân bao gồm hạ glucose máu, chấn thương đầu ± tụ máu nội sọ, hội chứng cai rượu, quá liều thuốc.

Phân tích triệu chứng mất ngủ để chẩn đoán và điều trị

Mất ngủ nguyên phát không phổ biến và là do rối loạn nội tại của chu kỳ ngủ thức, chứng mất ngủ thứ phát phổ biến hơn nhiều.

Tim to: phân tích triệu chứng

Tim to là do quá tải áp lực và phì đại cơ của một hoặc nhiều buồng tim, quá tải thể tích với sự giãn nở của các buồng tim hoặc bệnh cơ tim.

Khó thở: phân tích triệu chứng

Khó thở có thể là biểu hiện nhiều tình trạng, nhưng đại đa số đều có một trong năm tình trạng mãn tính, hen, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh phổi kẽ, rối loạn chức năng cơ tim, béo phì và suy nhược cơ thể.

Vàng da: đánh giá bổ sung bệnh gan mạn tính

Đánh giá biến chứng ở tất cả những bệnh nhân xơ gan đã biết hoặc nghi ngờ. Lượng giá bệnh não gan và khám báng, phù, vàng da và suy dinh dưỡng. Đo albumin và PT để đánh giá chức năng tổng hợp của gan.

Tràn dịch màng phổi: phân tích triệu chứng

Tràn dịch màng phổi do tăng áp suất thủy tĩnh trong tuần hoàn vi mạch, giảm áp suất keo trong tuần hoàn vi mạch như giảm albumin máu và tăng áp suất âm trong khoang màng phổi.

Sốt không xác định được nguồn gốc (FUO)

Các thuật toán tiêu chuẩn cho sốt không xác định được nguồn gốc rất khó để suy luận cho bệnh nhân, Tuy nhiên, kết quả của lịch sử, khám lâm sàng, xét nghiệm thường quy

Đi tiểu ra máu: các nguyên nhân thường gặp

Tiểu máu đại thể gợi ý nghĩ nhiều đến bệnh lý đường tiểu và luôn đòi hỏi phải đánh giá thêm. Tiểu máu vi thể thường tình cờ phát hiện ở bệnh nhân không có triệu chứng và thách thức nằm ở việc phân biệt các nguyên nhân lành tính với các bệnh lý nghiêm trọng.