Mục tiêu của việc thăm khám lâm sàng

2022-10-26 03:26 PM

Hiệu lực của một phát hiện vật lý phụ thuộc vào nhiều yếu tố, kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Mục tiêu của việc khám sức khỏe là để có được thông tin hợp lệ liên quan đến sức khỏe của bệnh nhân. Bác sỹ phải có khả năng xác định, phân tích và tổng hợp thông tin tích lũy thành một đánh giá toàn diện.

Hiệu lực của một phát hiện vật lý phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất. Kết quả dương tính giả hoặc âm tính giả làm giảm độ chính xác của kỹ thuật. Sự khác biệt có thể xảy ra khi các kỹ thuật được thực hiện bởi những người khám khác nhau, với các thiết bị khác nhau, trên những bệnh nhân khác nhau.

Thành kiến ​​vô thức là một khái niệm quan trọng cần hiểu. Ai cũng biết rằng sự thiên vị vô thức đối với người giám định có thể ảnh hưởng đến việc đánh giá một kết quả vật lý. Ví dụ, ở những bệnh nhân bị rung nhĩ nhanh, nhịp thất không đều và thay đổi từ 150 đến 200 nhịp mỗi phút. Tốc độ xung xuyên tâm thấp hơn đáng kể, do sự thiếu hụt xung. Nếu những người kiểm tra ghi lại nhịp tim đỉnh đầu tiên, họ thấy rằng tốc độ thay đổi từ 150 đến 200 nhịp mỗi phút. Nếu sau đó họ kiểm tra xung hướng tâm, họ sẽ phát hiện ra tốc độ xung nhanh hơn so với khi họ đo xung hướng tâm trước. Do đó, quan sát đầu tiên thiên vị quan sát thứ hai. Ngoài ra, nếu người kiểm tra xác định nhịp tim hướng tâm đầu tiên và nhịp tim thứ hai, nhịp tim đỉnh có vẻ chậm hơn,

Điều quan trọng là phải xem lại các khái niệm về độ nhạy và độ đặc hiệu. Độ nhạy là tần suất kết quả dương tính của xét nghiệm hoặc kỹ thuật ở những người mắc bệnh hoặc tình trạng. Độ đặc hiệu là tần suất kết quả âm tính của một xét nghiệm hoặc kỹ thuật ở những người không mắc bệnh hoặc tình trạng. Độ nhạy và độ đặc hiệu đề cập đến các đặc tính của xét nghiệm hoặc kỹ thuật, trong khi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe quan tâm đến các thuộc tính hoặc đặc điểm của bệnh nhân, được đặc trưng bởi các giá trị tiên đoán. Giá trị tiên đoán dương tính là tần suất mắc bệnh ở những bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính. Giá trị tiên đoán âm tính là tần suất thiếu bệnh ở những bệnh nhân có kết quả xét nghiệm âm tính. Câu hỏi, ''Khả năng một phụ nữ có khối vú cứng như đá bị ung thư là gì?'' giải quyết giá trị dự đoán dương. Giá trị dự đoán phụ thuộc vào tỷ lệ mắc bệnh trong dân số tương ứng, cũng như độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm. Ở một cá thể thuộc quần thể có tỷ lệ mắc bệnh thấp, kết quả xét nghiệm dương tính vẫn cho giá trị dự đoán dương tính thấp.

Ví dụ, khơi gợi sự hiện diện của độ mờ da gáy là một kỹ thuật có độ nhạy cao để phát hiện cổ trướng. Do đó, một người khám không phát hiện thấy chuyển động âm ỉ trong bụng của bệnh nhân có thể chắc chắn một cách hợp lý rằng kết quả âm tính này loại trừ cổ trướng. Ngược lại, việc tìm thấy các vi mạch trong vùng hoàng điểm của võng mạc là một phát hiện có tính đặc hiệu cao đối với bệnh tiểu đường. Do đó, một bác sỹ tìm thấy vi mạch ở hoàng điểm có thể tin tưởng một cách hợp lý rằng phát hiện này xác nhận bệnh tiểu đường, bởi vì những người bình thường không mắc bệnh tiểu đường không có vi mạch hoàng điểm; nghĩa là, việc tìm thấy các vi phình mạch tại hoàng điểm có độ đặc hiệu cao. Thật không may, một kỹ thuật hiếm khi vừa rất nhạy cảm vừa rất cụ thể. Một số kỹ thuật phải được áp dụng cùng nhau để đưa ra đánh giá thích hợp.

Tóm tắt:

1. Một kỹ thuật hoặc xét nghiệm có độ nhạy cao có thể được sử dụng một cách tự tin để loại trừ bệnh tật cho một bệnh nhân có kết quả âm tính.

2. Một kỹ thuật hoặc xét nghiệm có độ đặc hiệu cao có thể được sử dụng một cách tự tin để xác nhận bệnh cho một bệnh nhân có kết quả dương tính.

Bài viết cùng chuyên mục

Mất thăng bằng: choáng mặt mất vững

Nhiều yếu tố góp phần gây mất thăng bằng, đặc biệt ở người già, bao gồm yếu chi, bệnh lý thần kinh cảm giác, tổn thương cảm giác bản thể, bệnh khớp, bệnh lý tổn thương thị giác và mất tự tin.

Sốt không xác định được nguồn gốc (FUO)

Các thuật toán tiêu chuẩn cho sốt không xác định được nguồn gốc rất khó để suy luận cho bệnh nhân, Tuy nhiên, kết quả của lịch sử, khám lâm sàng, xét nghiệm thường quy

Vàng da: phân tích triệu chứng

Bilirubin được hình thành chủ yếu thông qua sự phân hủy trao đổi chất của các vòng heme, chủ yếu là từ quá trình dị hóa của các tế bào hồng cầu.

Đau đầu: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng

Loại trừ xuất huyết dưới nhện ở bất kỳ bệnh nhân nào có đau đầu dữ dội lần đầu tiên hay là đau đầu nặng nhất họ từng trải qua mà đạt đỉnh trong 5 phút từ lúc khới phát và dai dẳng hơn 1 giờ.

Đi tiểu ra máu: các nguyên nhân thường gặp

Tiểu máu đại thể gợi ý nghĩ nhiều đến bệnh lý đường tiểu và luôn đòi hỏi phải đánh giá thêm. Tiểu máu vi thể thường tình cờ phát hiện ở bệnh nhân không có triệu chứng và thách thức nằm ở việc phân biệt các nguyên nhân lành tính với các bệnh lý nghiêm trọng.

Chẩn đoán bệnh lý: những xác suất và nguy cơ

Chẩn đoán khi xác suất xuất hiện được cho là đủ cao, và loại trừ chẩn đoán khi xác suất đủ thấp. Mức độ chắc chắn đòi hỏi phải dựa vào các yếu tố như hậu quả của sự bỏ sót các chẩn đoán đặc biệt, tác dụng phụ của điều trị và các nguy cơ của test chuyên sâu.

Đau ngực: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân của đau ngực thường lành tính và không do tim, cách tiếp cận tiêu chuẩn là cần thiết, do bỏ sót một tình trạng đe dọa đến tính mạng.

Tím tái: phân tích triệu chứng

Tím tái xuất hiện khi nồng độ hemoglobin khử trong các mô da vượt quá 4 g/dL, tím tái được phân loại là trung ương hoặc ngoại vi dựa trên sự bất thường cơ bản.

Cường giáp/Nhiễm độc giáp: phân tích triệu chứng

Trong cường giáp nặng, lo lắng, khả năng cảm xúc, suy nhược, không dung nạp nhiệt, giảm cân và tăng tiết mồ hôi là phổ biến.

Tim to: phân tích triệu chứng

Tim to là do quá tải áp lực và phì đại cơ của một hoặc nhiều buồng tim, quá tải thể tích với sự giãn nở của các buồng tim hoặc bệnh cơ tim.

Bệnh nhân hen phế quản cấp: những đánh giá bổ sung khi thăm khám

Đặc điểm cần quan tâm, ví dụ hen gần tử vong trước đó, kém dung nạp điều trị. Nếu như những đặc điểm nặng vẫn tiếp tục, theo dõi ở môi trường chăm sóc tích cực với đánh giá lặp lại với các chỉ số SpO2, PEFR.

Đau thượng vị: phân tích triệu chứng

Các triệu chứng phổ biến là đầy hơi và nhanh no, tuy nhiên, các triệu chứng chồng chéo khiến chẩn đoán trở nên khó khăn và nguyên nhân xác định không được thiết lập.

Đánh giá tình trạng dinh dưỡng qua tiền sử bệnh lý

Sau khi yêu cầu bệnh nhân mô tả các triệu chứng hoặc vấn đề y tế khiến họ phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế, hãy bắt đầu khám phá mối quan hệ giữa chế độ ăn uống và bệnh có thể tồn tại.

Bệnh học chứng khó tiêu

Điêu trị chứng khó tiêu hướng về nguyên nhân cơ bản, ở những bệnh nhân khó tiêu không do loét, cần xem xét:

Ho ra máu: phân tích triệu chứng

Bất kể tỷ lệ là bao nhiêu, bước đầu tiên trong đánh giá là phân biệt xem bệnh nhân có ho ra máu thực sự hay chảy máu từ nguồn khác, ví dụ: nôn ra máu hoặc ho giả ra máu.

Phân tích triệu chứng ngủ nhiều để chẩn đoán và điều trị

Ngủ nhiều quá mức nên được phân biệt với mệt mỏi tổng quát và mệt mỏi không đặc hiệu, vì bệnh nhân thường sử dụng các thuật ngữ thay thế cho nhau.

Táo bón: phân tích triệu chứng

Những thay đổi về kết cấu của phân, chức năng nhu động hoặc đường kính trong của đại tràng, hoặc chức năng tống xuất của trực tràng và sàn chậu có thể dẫn đến táo bón.

Mệt mỏi: đánh giá bổ sung thiếu máu

Đánh giá lại các triệu chứng và công thức máu toàn bộ sau khi bổ sung sắt và điều trị nguyên nhân nền. Chuyển bệnh nhân với giảm thể tích trung bình của hồng cầu và dự trữ sắt bình thường đến chuyên gia huyết học để đánh giá cho chẩn đoán thay thế.

Nhiễm trùng đường hô hấp: những đánh giá bổ sung khi thăm khám

Ở những bệnh nhân khỏe mạnh trước đó mà không có dấu hiệu ngực khu trú hoặc bất thường trên XQ phổi, chẩn đoán nhiều khả năng là nhiễm trùng hô hấp không viêm phổi, ví dụ viêm phế quản cấp.

Run cơ: phân tích triệu chứng

Run là một trong những rối loạn vận động phổ biến nhất và được đặc trưng bởi một chuyển động dao động và thường nhịp nhàng.

Cương cứng kéo dài: phân tích triệu chứng

Hai loại cương cứng kéo dài, dòng chảy thấp hoặc tắc tĩnh mạch và hoặc dòng chảy cao động mạch, đã được mô tả dựa trên vấn đề cơ bản.

Kỹ năng khám sức khỏe trên lâm sàng

Mặc dù bác sỹ không sử dụng tất cả các kỹ thuật nhìn sờ gõ nghe cho mọi hệ cơ quan, nên nghĩ đến bốn kỹ năng trước khi chuyển sang lĩnh vực tiếp theo được đánh giá.

Đau ngực từng cơn: những lưu ý lâm sàng trong chẩn đoán

Phải loại trừ thuyên tắc phổi ở bất kỳ bệnh nhân nào có đau kiểu màng phổi cấp tính và không có nguyên nhân nào khác rõ ràng. D-dimer âm tính cùng Wells score < 4 (đủ khả năng loại trừ chẩn đoán này).

Giảm vận động ở người cao tuổi

Tránh, hạn chế và ngưng các thiết bị xâm lấn, đường tĩnh mạch, ống thông tiểu) có thể làm tăng triển vọng bệnh nhân cao tuổi cho chuyển động sớm

Khiếm thính ở người cao tuổi

Khuếch đại nghe phù hợp có thể là một thách thức vì sự kỳ thị liên quan đến hỗ trợ nghe cũng như chi phí của các thiết bị như vậy