Điều trị đau không dùng thuốc và diễn biến cuối đời

2015-01-09 12:07 AM
Nhiều bệnh nhân bị bệnh nan y chết trong tình trạng mê sảng, rối loạn ý thức và một sự thay đổi nhận thức mà phát triển trong một thời gian ngắn và được thể hiện bằng cách giải thích sai

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Phương pháp điều trị không dùng thuốc có giá trị trong điều trị đau. Áp nóng hoặc lạnh, massage và vật lý trị liệu có thể giúp ích cho bệnh đau cơ xương. Tương tự như vậy, phản hồi sinh học, châm cứu, nắn khớp xương, thiền định, âm nhạc trị liệu, liệu pháp nhận thức hành vi, hình ảnh hướng dẫn có thể giúp đỡ trong điều trị đau. Bởi vì tâm trạng và các vấn đề tâm lý đóng một vai trò quan trọng trong nhận thức của bệnh nhân và phản ứng với cơn đau, liệu pháp tâm lý, các nhóm hỗ trợ, cầu nguyện và tư vấn mục vụ cũng có thể giúp đỡ trong việc quản lý đau. Trầm cảm nặng, trong đó có thể được khởi phát bởi cơn đau mãn tính hoặc có thể thay đổi các phản ứng với cơn đau, nên được điều trị tích cực.

Bệnh nhân cần được nhập viện vì đợt cấp nặng của nỗi đau không đáp ứng ổn định với opioid uống trước đó.

Những bệnh nhân đau nặng đến mức họ không thể chăm sóc tại nhà nên phải nhập viện.

Tác dụng phụ của thuốc phiện không kiểm soát được bao gồm buồn nôn, ói mửa, và tâm trạng thay đổi, nên nhập viện.

Khó thở

Khó thở là trải nghiệm chủ quan và có thể được đặc trưng bởi bệnh như đau thắt ngực, suy hô hấp, hoặc cảm thấy nghẹt thở. Lên đến 50% bệnh nhân bị bệnh nan y có thể trải nghiệm khó thở nặng.

Điều trị khó thở thường đầu tiên hướng vào nguyên nhân. Vào cuối đời, khó thở thường được điều trị đặc hiệu với thuốc phiện. Ngay lập tức, dùng morphine đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch xử lý có hiệu quả khó thở thường ở liều lượng thấp hơn sẽ là cần thiết để làm giảm các cơn đau vừa phải. Oxy bổ sung có thể có ích cho các bệnh nhân khó thở. Tuy nhiên, ống thông mũi và mặt nạ đôi khi không dung nạp tốt, và không khí trong lành từ một cửa sổ hoặc quạt có thể cung cấp cứu trợ. Sử dụng đúng kỹ thuật thư giãn như thiền không dược lý và hướng dẫn hình ảnh có thể có ích cho một số bệnh nhân. Các thuốc benzodiazepin có thể hữu ích cho những lo lắng liên quan đến khó thở nhưng không có vẻ hoạt động trực tiếp để giảm khó thở.

Buồn nôn và nôn

Buồn nôn và ói mửa và đau là triệu chứng phổ biến. Như với đau, sự quản lý buồn nôn có thể được tối ưu hóa nhờ dùng thuốc thường xuyên. Sự hiểu biết của bốn yếu tố chủ yếu đến trung tâm nôn có thể giúp điều trị trực tiếp.

Ói mửa liên kết với một opioid cụ thể có thể được thuyên giảm bằng cách thay thế với một liều equianalgesic của một opioid hoặc một công thức ổn định. Ngoài các thuốc chống nôn chất đối kháng thụ thể dopamine khác chặn vùng kích hoạt, haloperidol (0,5 - 2 mg uống mỗi 4 - 6 giờ) thường được sử dụng.

Nôn mửa có thể là do sự kích thích của dây thần kinh hướng tâm ngoại vi từ đường ruột. Cung cấp cho bệnh nhân một lượng nhỏ thức ăn duy nhất khi họ đang đói có thể ngăn ngừa buồn nôn và ói mửa. Hút dạ dày có thể nhanh chóng cứu trợ ngắn hạn khi ói mửa liên quan với táo bón, liệt dạ dày, với việc bổ sung các thuốc nhuận trường, thuốc prokinetic như metoclopramide (10 - 20 mg đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch bốn lần một ngày), scopolamine (patch 1.5 mg mỗi 3 ngày), và corticosteroids liều cao như điều trị dứt khoát hơn. Buồn nôn thường đòi hỏi phải điều trị với nhiều hơn một thuốc; khi nó trơ với phương pháp điều trị khác hoặc do tăng áp lực nội sọ, nó có thể đáp ứng với corticoid liều cao (ví dụ, dexamethasone, 20 mg đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch mỗi ngày chia làm nhiều lần).

Nôn do rối loạn của bộ máy tiền đình có thể được điều trị bằng kháng cholinergic và thuốc chống dị ứng (bao gồm diphenhydramine, 25 mg, uống hoặc tiêm tĩnh mạch mỗi 8 giờ, hoặc scopolamine 1,5 mg mỗi 3 ngày).

Benzodiazepines có thể có hiệu quả trong việc ngăn ngừa buồn nôn kết hợp với hóa trị liệu, nếu không chống chỉ định cho buồn nôn và ói mửa. Cuối cùng, nhiều bệnh nhân cần có cần sa y tế hoặc dronabinol (2,5 - 20 mg uống mỗi 4 - 6 giờ) hữu ích trong việc quản lý chứng buồn nôn và nôn mửa.

Táo bón

Với việc sử dụng thường xuyên của các opioid, chế độ ăn uống kém, và ít vận động, táo bón là một vấn đề phổ biến trong số những người hấp hối. Các bác sĩ phải tìm hiểu về bất kỳ khó khăn với phân cứng hoặc đi ngoài không thường xuyên. Táo bón là một nguyên nhân dễ dàng có thể ngăn ngừa và chữa trị các khó chịu, đau và buồn nôn và nôn mửa.

Táo bón có thể được ngăn chặn hoặc thuyên giảm nếu bệnh nhân có thể làm tăng hoạt động của họ và ăn chất xơ và chất lỏng. Cân nhắc đơn giản như sự riêng tư, thời gian đi vệ sinh không bị xáo trộn.

Đối với những bệnh nhân dùng thuốc phiện, dự đoán và ngăn ngừa táo bón là rất quan trọng. Một chế độ dự phòng bằng thuốc nhuận tràng kích thích (bisacodyl hoặc senna) nên được bắt đầu khi điều trị opioid được bắt đầu. Docusate làm mềm phân, thêm chút senna ở những bệnh nhân nhập viện, có một tác dụng xấu kéo dài có thể ngăn chặn sự thèm ăn, và do đó không còn được khuyến cáo như là một thuốc đầu tiên. Methylnaltrexone, một loại thuốc dưới da, là thuốc đối kháng thụ thể mu-peripherally và có sẵn cho opioid gây ra táo bón nghiêm trọng, không dịu bớt,.

Mê sảng và kích động

Nhiều bệnh nhân bị bệnh nan y chết trong tình trạng mê sảng, rối loạn ý thức và một sự thay đổi nhận thức mà phát triển trong một thời gian ngắn và được thể hiện bằng cách giải thích sai, ảo tưởng, ảo giác, rối loạn chu kỳ ngủ - thức, rối loạn tâm thần (ví dụ, thờ ơ, bồn chồn), và rối loạn tâm lý (ví dụ, sợ hãi, lo lắng).

Cẩn thận chú ý đến an toàn bệnh nhân và chiến lược không dùng thuốc để giúp đỡ các bệnh nhân vẫn theo định hướng có thể là đủ để ngăn chặn hoặc quản lý sảng nhẹ. Một số bệnh nhân có thể bị mê sảng "bối rối", và một quyết định của gia đình bệnh nhân và các bác sĩ lâm sàng không điều trị cơn mê sảng có thể được biện minh.

Thông thường hơn, tuy nhiên, mê sảng vào cuối của cuộc đời là đau khổ cho bệnh nhân và gia đình và cần phải điều trị. Mê sảng có thể cản trở khả năng của gia đình để cảm thấy an ủi cho bệnh nhân và có thể ngăn khả năng nhận ra và báo cáo các triệu chứng quan trọng.

Trong khi có rất nhiều nguyên nhân có thể đảo ngược mê sảng, xác định và sửa chữa các nguyên nhân cơ bản ở phần cuối của cuộc sống thường chỉ đơn giản là một câu hỏi của sự chú ý với sự lựa chọn và liều dùng của các thuốc hướng thần.

Khi nguyên nhân của mê sảng không thể được đủ xác định, xử lý, hoặc sửa chữa nhanh chóng, có thể điều trị triệu chứng mê sảng với thuốc an thần kinh, chẳng hạn như haloperidol (1 - 10 mg đường uống, tiêm dưới da, tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch hai lần hoặc ba lần một ngày) hoặc risperidone (1 - 3 mg, uống hai lần một ngày). Những lợi ích của thuốc an thần trong điều trị kích động phải được cân nhắc cẩn thận chống lại tác hại tiềm năng, dựa trên dữ liệu cho thấy mối liên quan giữa thuốc chống loạn thần và tử vong tăng lên cho người lớn tuổi bị sa sút trí tuệ. Khi cơn mê sảng ứng với điều trị và vẫn không thể chịu đựng, an thần có thể được yêu cầu để cung cấp cứu trợ và có thể đạt được nhanh chóng với midazolam (0,5 - 5 mg / giờ dưới da hoặc tiêm tĩnh mạch) hoặc thuốc an thần.

Bài viết cùng chuyên mục

Thiếu máu trong bệnh mạn tính

Tình trạng giảm erythropoietin ít khi là nguyên nhân quan trọng gây sản xuất hồng cầu dưới mức từ trong suy thận, khi đó erythropoietin giảm là một quy luật.

Tiêu chảy tái phát (mãn tính): phân tích đặc điểm lâm sàng

Tiến hành khám xét đại trực tràng để loại trừ ung thư/bệnh lý ruột viêm nếu bệnh nhân bị tiêu chảy kéo dài kèm theo với bất kỳ dấu hiệu: chảy máu khi thăm khám trực tràng, khối sờ thấy vùng bụng/trực tràng, sụt cân, thiếu máu thiếu sắt.

Phì đại tuyến giáp (bướu cổ): phân tích triệu chứng

Bất kỳ cản trở quá trình tổng hợp hoặc giải phóng hormone tuyến giáp đều có thể gây ra bướu cổ. Cho đến nay, yếu tố rủi ro quan trọng nhất đối với sự phát triển của bệnh bướu cổ là thiếu i-ốt.

Cổ trướng: phân tích triệu chứng

Cổ trướng là do giãn động mạch ngoại vi ở bệnh nhân xơ gan, tăng áp tĩnh mạch cửa gây ra tăng áp lực xoang, gây ra sự giãn động mạch nội tạng và ngoại biên qua trung gian oxit nitric.

Khám lão khoa: điểm đặc biệt trong đánh giá người già yếu suy kiệt

Khi có thể, xem xét các yếu tố trong tiền sử bệnh nhân có tương tự với những thông tin của người chứng kiến, người chăm sóc, người thân, ghi chú của bệnh nhân hoặc các nhân viên y tế khác không.

Tiểu không tự chủ: phân tích triệu chứng

Tỷ lệ tiểu không tự chủ tăng theo tuổi và cao tới 34% ở nữ và 11% ở nam. Đó là nguyên nhân chính dẫn đến việc rút lui khỏi xã hội và mất khả năng sống độc lập.

Khó thở mạn tính: thang điểm khó thở và nguyên nhân thường gặp

Khó thở mạn tính được định nghĩa khi tình trạng khó thở kéo dài hơn 2 tuần. Sử dụng thang điểm khó thở MRC (hội đồng nghiên cứu y tế - Medical Research Council) để đánh giá độ nặng của khó thở.

Dị cảm và loạn cảm: phân tích triệu chứng

Dị cảm và rối loạn cảm giác là do rối loạn chức năng của hệ thống thần kinh có thể xảy ra ở bất cứ đâu dọc theo con đường cảm giác giữa vỏ não và thụ thể cảm giác.

Chứng khó nuốt: phân tích triệu chứng

Rối loạn chuyển thức ăn qua cơ vòng thực quản trên gây các triệu chứng ở hầu họng, và rối loạn nhu động hoặc cản trở dòng thức ăn qua thực quản gây khó nuốt ở thực quản.

Tiếp cận bệnh nhân, Tuân thủ điều trị

Phỏng vấn thu thập thông tin hỗ trợ chẩn đoán, hướng dẫn tuân thủ điều trị thuốc, hướng dẫn chế độ sinh hoạt của bệnh nhân và nguyên tắc đạo đức giữa bác sỹ và bệnh nhân

Đau khớp: phân tích triệu chứng

Đau khớp có thể là biểu hiện của nhiều nguyên nhân, bao gồm chấn thương cơ học đối với khớp, bệnh thoái hóa khớp, viêm xương khớp, nhiễm trùng và viêm cục bộ hoặc toàn thân.

Hồng ban đa dạng: phân tích triệu chứng

Hồng ban đa dạng thường bao gồm các hội chứng hồng ban đa dạng nhỏ (EM), hồng ban đa dạng lớn (EMM), hội chứng Stevens-Johnson (SJS) và hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN).

Kiểm tra tính hợp lý trên lâm sàng

Khám lâm sàng hợp lý là một phần rộng lớn hơn được gọi là y học dựa trên bằng chứng, 'không nhấn mạnh trực giác, kinh nghiệm lâm sàng không hệ thống và cơ sở lý luận bệnh lý như đủ cơ sở để ra quyết định lâm sàng.

Rung giật nhãn cầu: phân tích triệu chứng

Rung giật nhãn cầu có thể liên quan đến những bất thường của hệ thần kinh trung ương hoặc ngoại biên, mặc dù trong nhiều trường hợp, nguyên nhân chính xác có thể không được xác định.

Đau đầu: đánh giá các nguyên nhân thường gặp

Đau đầu là triệu chứng rất thường gặp và thường lành tính. Điều thách thức là phải nhận ra số ít bệnh nhân có bệnh lý nghiêm trọng hoặc cần điều trị đặc hiệu.

Tốc độ máu lắng và Protein phản ứng C: phân tích triệu chứng

ESR và CRP hiện là các chỉ số được sử dụng rộng rãi nhất về phản ứng protein giai đoạn cấp tính được sử dụng để phát hiện các bệnh liên quan đến nhiễm trùng cấp tính và mãn tính, viêm nhiễm, chấn thương, phá hủy mô, nhồi máu và ung thư tiên tiến.

U sắc tố (melanoma) ác tính

Trong khi bề mặt khối u ác tính lan truyền phần lớn là một bệnh của người da trắng, người thuộc các chủng tộc khác vẫn có nguy cơ này và các loại khác của các khối u ác tính.

Khối u bìu: phân tích triệu chứng

Trong quá trình đánh giá bất kỳ khối u bìu nào, mục tiêu chính là xác định xem có chỉ định chuyển tuyến ngay lập tức hay không.

Khàn tiếng: phân tích triệu chứng

Hầu hết các trường hợp khàn tiếng đều tự cải thiện, cần phải xem xét các nguyên nhân bệnh lý quan trọng, đặc biệt là trong những trường hợp kéo dài hơn một vài tuần.

Ho ra máu, chẩn đoán và điều trị

Các động mạch phế quản xuất phát từ động mạch chủ hoặc động mạch liên sườn và mang máu dưới áp lực của hệ thống vào đường hô hấp, mạch máu, rốn phổi, và màng phổi tạng

Phát ban toàn thân cấp: đánh giá các triệu chứng lâm sàng

Nhập viện cho bất kỳ các bệnh nhân có tình trạng đỏ da nhiều, đánh giá và cần tiến hành hội chẩn da liễu ngay. Điều trị sau đó dựa vào chấn đoán chính xác và được hướng dẫn bởi đánh giá của chuyên gia da liễu.

U nang xương: phân tích đặc điểm

U nang xương xuất hiện nhiều hơn trên phim trơn vì chúng có xu hướng ăn mòn xương xung quanh và thường bị tách ra và chứa đầy máu.

Tràn khí màng phổi: phân tích triệu chứng

Tràn khí màng phổi có hai loại chính, tự phát và không tự phát, tự phát phân thành nguyên phát hoặc thứ phát, tràn khí không tự phát là do chấn thương, do điều trị.

Khám lâm sàng tình trạng dinh dưỡng

Tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân dựa trên chiều cao và cân nặng được diễn giải bằng chỉ số khối cơ thể, là một chỉ số đáng tin cậy hơn về tình trạng béo phì so với các bảng chiều cao cân nặng.

Mê sảng ở người cao tuổi

Mặc dù các bệnh nhân lớn tuổi bị kích động sâu sắc thường nói đến cái tâm khi xem xét tình trạng mê sảng, nhiều cơn mê sảng tinh tế hơn.