Chứng rậm lông: phân tích triệu chứng

2023-04-13 01:42 PM

Rậm lông có thể báo hiệu một rối loạn bệnh lý và cũng có tác động tiêu cực đến lòng tự trọng của bệnh nhân, vì vậy việc nhận biết nguyên nhân và đánh giá tình trạng này là rất quan trọng.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Sự hiện diện của nhiều lông cuối ở phụ nữ theo kiểu nam giới được gọi là chứng rậm lông. Mức độ rậm lông dựa trên mức androgen trong cơ thể. Điều quan trọng là phải phân biệt chứng rậm lông toàn thân với chứng rậm lông ở khu vực bất thường trên cơ thể, có thể được định nghĩa là sự hiện diện của lông không theo một kiểu tổng quát và không liên quan đến tác dụng của nội tiết tố nam. Rậm lông có thể báo hiệu một rối loạn bệnh lý và cũng có tác động tiêu cực đến lòng tự trọng của bệnh nhân, vì vậy việc nhận biết nguyên nhân và đánh giá tình trạng này là rất quan trọng.

Nguyên nhân

Rậm lông có thể do sản xuất androgen quá mức hoặc sự nhạy cảm quá mức của nang lông với mức androgen bình thường.

Phần lớn các trường hợp rậm lông là do cường androgen chức năng, bao gồm các tình trạng như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), cường androgen vô căn, rậm lông vô căn và tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh.

Ít phổ biến hơn, bệnh lý tuyến thượng thận khác, các vấn đề về buồng trứng, thuốc men, cường tuyến yên và thai kỳ là nguyên nhân gây rậm lông.

Nguyên nhân tuyến thượng thận bao gồm tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh, hội chứng Cushing và khối u nam hóa tuyến thượng thận. Nguyên nhân buồng trứng bao gồm khối u tế bào rốn phổi, khối u tế bào hạt và khối u tế bào Sertoli-Leydig. Các loại thuốc gây rậm lông bao gồm glucocorticoid liều cao, steroid đồng hóa, axit valproic, phenytoin, danazol và minocycline. Nguyên nhân tuyến yên bao gồm tăng prolactin máu và bệnh Cushing.

Đánh giá đặc điểm

Bước đầu tiên trong việc đánh giá rậm lông bao gồm một lịch sử chi tiết.

Chi tiết về bệnh sử nên bao gồm sự khởi đầu và tiến triển của lông mọc, vị trí mọc lông, tiền sử tuổi dậy thì, kinh nguyệt và sinh sản, tiền sử gia đình mắc bệnh rậm lông và bất kỳ thay đổi nào có khả năng gây nam hóa ở giọng nói, bụng, ngực, cân nặng và mụn trứng cá. Tiền sử cũng nên bao gồm việc sử dụng steroid đồng hóa và các tác động tâm lý xã hội của bệnh rậm lông đối với bệnh nhân.

Việc đánh giá nên bao gồm chiều cao, cân nặng và chỉ số khối cơ thể. Mức độ nghiêm trọng của chứng rậm lông có thể được đánh giá bằng thang điểm Ferriman-Gallwey. Hệ thống tính điểm này đánh giá chín vùng của cơ thể (môi trên, cằm, ngực, bụng, tam giác mu trên, cánh tay trên, đùi, lưng trên và mông) bằng thang điểm từ 1–4. Rậm lông được chẩn đoán là nhẹ với số điểm từ 8–15 và từ trung bình đến nặng nếu số điểm nhiều hơn 15. Điểm dưới 8 được coi là bình thường.

Để đánh giá các dấu hiệu nam hóa, bác sĩ lâm sàng nên tìm âm vật to, mụn trứng cá, rụng tóc kiểu nam, giọng trầm, teo vú và tăng khối lượng cơ. Khám da chi tiết có thể tiết lộ mụn trứng cá, bệnh gai đen, tăng tiết bã nhờn và rụng tóc do nội tiết tố nam. Luôn luôn phải thực hiện khám bụng và vùng chậu kỹ lưỡng bằng tay để loại trừ các khối u buồng trứng và tuyến thượng thận. Khám vú có thể giúp phát hiện chứng tiết sữa. Dấu hiệu của các tình trạng như hội chứng Cushing, bệnh to cực, rối loạn chức năng tuyến giáp và tăng prolactin máu đôi khi có thể được phát hiện bằng cách kiểm tra thể chất chi tiết.

Nếu bệnh sử và khám thực thể của bệnh nhân không có gì nổi bật, có thể lấy nồng độ testosterone toàn phần và dehydroepiandrosterone sulfate trong huyết thanh để loại trừ khối u sản xuất androgen. Nồng độ androgen tăng cao hơn gấp đôi giá trị bình thường nên nhanh chóng đánh giá khối u buồng trứng hoặc tuyến thượng thận. Siêu âm vùng chậu có độ phân giải cao với đầu dò xuyên âm đạo có thể xác định các nang buồng trứng và u nang có đường kính nhỏ từ 3-5 mm. Biểu đồ nhiệt độ cơ thể cơ bản và nồng độ progesterone huyết thanh trong giai đoạn hoàng thể (20-24 ngày) của chu kỳ kinh nguyệt có thể được sử dụng để ghi lại chức năng buồng trứng bình thường của những phụ nữ được cho là mắc chứng rậm lông vô căn. Nghi ngờ lâm sàng về chứng suy giáp, tăng prolactin máu hoặc bệnh Cushing cần có xét nghiệm xác nhận.

Việc giới thiệu và xét nghiệm chẩn đoán thêm có thể được đảm bảo cho những bệnh nhân mắc chứng rậm lông khởi phát sớm, nặng hoặc tiến triển nhanh.

Bài viết cùng chuyên mục

Tiêu chuẩn Duke cải tiến để chẩn đoán viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

Cấy máu dương tính với các sinh vật gây viêm nội tâm mạc nhiễm trùng điển hình, từ 2 mẫu cấy máu riêng biệt hoặc 2 mẫu cấy dương tính từ các mẫu lấy cách nhau > 12 giờ, hoặc 3 hoặc phần lớn 4 lần cấy máu riêng biệt.

Điện tâm đồ trong viêm màng ngoài tim cấp

Không giống như nhồi máu cơ tim với ST chênh lên, ST chênh lên điển hình kéo dài trong vài ngày. Sóng T cao cùng với thay đổi ST, sau đó đảo ngược.

Yếu chi: phân tích các đặc điểm lâm sàng

Nếu biểu hiện hiện tại của yếu chi chỉ giới hạn ở một bên của cơ thể thì đánh giá như yếu chi một bên. Mặt khác, tiếp tục theo các cách thức chẩn đoán hiện tại thậm chí nếu các triệu chứng không đối xứng rõ ràng.

Tiêm vắc xin Covid-19: các tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm

Nói chuyện với bác sĩ về việc dùng thuốc không kê đơn, chẳng hạn như ibuprofen, acetaminophen, aspirin hoặc thuốc kháng histamine, nếu gặp bất kỳ cơn đau và khó chịu nào sau khi chủng ngừa.

Chóng mặt và choáng váng: phân tích các đặc điểm lâm sàng

Muốn xỉu ở bệnh nhân miêu tả cảm giác váng đầu như thể là tôi sắp xỉu mất hoặc cảm giác tương tự cảm giác sau khi đứng dậy nhanh đột ngột. Nếu có bất kỳ cơn nào kèm theo tối sầm thì đánh giá thêm mất ý thức thoáng qua.

Quang tuyến vú bất thường: phân tích triệu chứng

Sàng lọc rộng rãi bằng chụp nhũ ảnh và những tiến bộ trong điều trị đã dẫn đến giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú.

Đau đầu: đánh giá triệu chứng lâm sàng biểu hiện màng não

Nhận diện bệnh nhân viêm màng não do vi khuẩn là ưu tiên hàng đầu cho phép điều trị kháng sinh nhanh chóng để cứu sống bệnh nhân. Bệnh nhân có thể thiếu các biểu hiện kinh điển nhưng hầu hết các trường hợp sẽ có ít nhất một biểu hiện.

Kiểm tra tính hợp lý trên lâm sàng

Khám lâm sàng hợp lý là một phần rộng lớn hơn được gọi là y học dựa trên bằng chứng, 'không nhấn mạnh trực giác, kinh nghiệm lâm sàng không hệ thống và cơ sở lý luận bệnh lý như đủ cơ sở để ra quyết định lâm sàng.

Các biểu hiện thường gặp trong bệnh nội tiết

Gen gây béo sản xuất ra leptin, một cytokin do các tế bào mỡ tiết ra nhằm đối phó với sự cất giữ chất mỡ. Khi béo lên, leptin sẽ tác động đến vùng dưới đồi

Shock: phân tích các đặc điểm triệu chứng lâm sàng

Một số bệnh nhân có thể duy trì huyết áp trong giới hạn bình thường mặc dù có rối loạn chức năng cơ quan, cân nhắc bệnh lý khu trú nếu chỉ có một cơ quan bị rối loạn, chẳng hạn thiểu niệu mà không có bằng chứng rõ ràng của rối loạn huyết động.

Các xét nghiệm ghi hình và sinh thiết thận

Khi kích thước thận có chiều dài lớn hơn 9 cm thì chỉ ra bệnh thận không hồi phục, Trong bệnh thận một bên có thể có sự chênh lệch kích thước thận đến 1,5 cm

Khó thở cấp ở những bệnh nhân bị COPD: những đánh giá bổ sung

Nếu như khò khè là chủ yếu và không có đặc điểm của nhiễm trùng, chẩn đoán có khả năng là đợt cấp COPD không do nhiễm trùng. Tìm kiếm yếu tố khởi phát, ví dụ chẹn beta, không dung nạp với khí dung/bầu hít, yếu tố khởi phát từ môi trường.

Mất ý thức thoáng qua: ngất và co giật

Chẩn đoán mất ý thức thoáng qua thường dựa vào sự tái diễn, và sự phân tầng nguy cơ là điều thiết yếu để xác định những người cần phải nhập viện, và những người được lượng giá an toàn như bệnh nhân ngoại trú.

Giảm sút cân không chủ đích

Giảm cân không tự nguyện được coi là có ý nghĩa về mặt lâm sàng khi nó vượt quá 5 phần trăm hoặc hơn trọng lượng cơ thể bình thường trong khoảng thời gian từ 6 đến 12 tháng

Sưng khớp: đánh giá các triệu chứng và nguyên nhân

Ở bệnh nhân trẻ tuổi không có tiền sử chấn thương, đã loại trừ được viêm khớp nhiễm khuẩn, sự xuất hiện của bất cứ triệu chứng nào sau đây là dấu hiệu gợi ý cao của viêm khớp phản ứng.

Nhìn đôi: phân tích triệu chứng

Nhìn đôi xảy ra khi cảnh trước mắt dưới dạng hai hình ảnh khác nhau, quá trình lập bản đồ bình thường không thể xảy ra và bộ não cảm nhận được hai hình ảnh chồng lên nhau.

Tăng bạch cầu ái toan: phân tích triệu chứng

Bạch cầu ái toan phát triển từ tiền chất myeloid trong tủy xương thông qua hoạt động của ít nhất ba cytokine tạo máu. Interleukin-5 (IL-5) đặc hiệu cho quá trình biệt hóa bạch cầu ái toan.

Xuất huyết và ban xuất huyết: phân tích triệu chứng

Trình tự thời gian và tiền sử ban xuất huyết cũng như bất kỳ dấu hiệu chảy máu bất thường nào đều quan trọng, bởi vì nguyên nhân của ban xuất huyết có thể là bẩm sinh hoặc mắc phải.

Đau bụng mạn tính (từng giai đoạn): đặc điểm từng bệnh lý cụ thể

Đau bụng mạn tính là đau tồn tại trong hơn sáu tháng và xảy ra không có bằng chứng của một rối loạn về thể chất cụ thể. Nó cũng không liên quan đến các chức năng của cơ thể (chẳng hạn như kinh nguyệt, nhu động ruột hoặc ăn uống), thuốc hoặc độc tố.

Rụng tóc: đánh giá đặc điểm

Rụng tóc có thể được phân loại theo biểu hiện lâm sàng, nghĩa là, theo việc rụng tóc là cục bộ hay toàn thể, ngoài ra, việc phân loại có thể dựa trên bệnh lý của tình trạng gây rụng tóc.

Giảm vận động ở người cao tuổi

Tránh, hạn chế và ngưng các thiết bị xâm lấn, đường tĩnh mạch, ống thông tiểu) có thể làm tăng triển vọng bệnh nhân cao tuổi cho chuyển động sớm

Hồng ban đa dạng: phân tích triệu chứng

Hồng ban đa dạng thường bao gồm các hội chứng hồng ban đa dạng nhỏ (EM), hồng ban đa dạng lớn (EMM), hội chứng Stevens-Johnson (SJS) và hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN).

Đau bìu: phân tích triệu chứng

Hầu hết các nguyên nhân phổ biến của đau bìu là do các tình trạng lành tính như viêm mào tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thừng tinh, tràn dịch tinh mạc, tinh trùng, viêm nút quanh động mạch và u nang mào tinh hoàn hoặc tinh hoàn.

Chóng mặt choáng váng: phân tích đặc điểm khởi phát

Bệnh nhân choáng váng liên tục qua vài tuần hoặc choáng váng không cải thiện nếu đang tiếp tục điều trị thì không chắc bệnh nhân có chóng mặt thật sự. Do đó cần hướng đến bác sỹ tai mũi họng để đánh giá thêm.

Phì đại tuyến giáp (bướu cổ): phân tích triệu chứng

Bất kỳ cản trở quá trình tổng hợp hoặc giải phóng hormone tuyến giáp đều có thể gây ra bướu cổ. Cho đến nay, yếu tố rủi ro quan trọng nhất đối với sự phát triển của bệnh bướu cổ là thiếu i-ốt.