- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Chứng rậm lông: phân tích triệu chứng
Chứng rậm lông: phân tích triệu chứng
Rậm lông có thể báo hiệu một rối loạn bệnh lý và cũng có tác động tiêu cực đến lòng tự trọng của bệnh nhân, vì vậy việc nhận biết nguyên nhân và đánh giá tình trạng này là rất quan trọng.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Sự hiện diện của nhiều lông cuối ở phụ nữ theo kiểu nam giới được gọi là chứng rậm lông. Mức độ rậm lông dựa trên mức androgen trong cơ thể. Điều quan trọng là phải phân biệt chứng rậm lông toàn thân với chứng rậm lông ở khu vực bất thường trên cơ thể, có thể được định nghĩa là sự hiện diện của lông không theo một kiểu tổng quát và không liên quan đến tác dụng của nội tiết tố nam. Rậm lông có thể báo hiệu một rối loạn bệnh lý và cũng có tác động tiêu cực đến lòng tự trọng của bệnh nhân, vì vậy việc nhận biết nguyên nhân và đánh giá tình trạng này là rất quan trọng.
Nguyên nhân
Rậm lông có thể do sản xuất androgen quá mức hoặc sự nhạy cảm quá mức của nang lông với mức androgen bình thường.
Phần lớn các trường hợp rậm lông là do cường androgen chức năng, bao gồm các tình trạng như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), cường androgen vô căn, rậm lông vô căn và tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh.
Ít phổ biến hơn, bệnh lý tuyến thượng thận khác, các vấn đề về buồng trứng, thuốc men, cường tuyến yên và thai kỳ là nguyên nhân gây rậm lông.
Nguyên nhân tuyến thượng thận bao gồm tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh, hội chứng Cushing và khối u nam hóa tuyến thượng thận. Nguyên nhân buồng trứng bao gồm khối u tế bào rốn phổi, khối u tế bào hạt và khối u tế bào Sertoli-Leydig. Các loại thuốc gây rậm lông bao gồm glucocorticoid liều cao, steroid đồng hóa, axit valproic, phenytoin, danazol và minocycline. Nguyên nhân tuyến yên bao gồm tăng prolactin máu và bệnh Cushing.
Đánh giá đặc điểm
Bước đầu tiên trong việc đánh giá rậm lông bao gồm một lịch sử chi tiết.
Chi tiết về bệnh sử nên bao gồm sự khởi đầu và tiến triển của lông mọc, vị trí mọc lông, tiền sử tuổi dậy thì, kinh nguyệt và sinh sản, tiền sử gia đình mắc bệnh rậm lông và bất kỳ thay đổi nào có khả năng gây nam hóa ở giọng nói, bụng, ngực, cân nặng và mụn trứng cá. Tiền sử cũng nên bao gồm việc sử dụng steroid đồng hóa và các tác động tâm lý xã hội của bệnh rậm lông đối với bệnh nhân.
Việc đánh giá nên bao gồm chiều cao, cân nặng và chỉ số khối cơ thể. Mức độ nghiêm trọng của chứng rậm lông có thể được đánh giá bằng thang điểm Ferriman-Gallwey. Hệ thống tính điểm này đánh giá chín vùng của cơ thể (môi trên, cằm, ngực, bụng, tam giác mu trên, cánh tay trên, đùi, lưng trên và mông) bằng thang điểm từ 1–4. Rậm lông được chẩn đoán là nhẹ với số điểm từ 8–15 và từ trung bình đến nặng nếu số điểm nhiều hơn 15. Điểm dưới 8 được coi là bình thường.
Để đánh giá các dấu hiệu nam hóa, bác sĩ lâm sàng nên tìm âm vật to, mụn trứng cá, rụng tóc kiểu nam, giọng trầm, teo vú và tăng khối lượng cơ. Khám da chi tiết có thể tiết lộ mụn trứng cá, bệnh gai đen, tăng tiết bã nhờn và rụng tóc do nội tiết tố nam. Luôn luôn phải thực hiện khám bụng và vùng chậu kỹ lưỡng bằng tay để loại trừ các khối u buồng trứng và tuyến thượng thận. Khám vú có thể giúp phát hiện chứng tiết sữa. Dấu hiệu của các tình trạng như hội chứng Cushing, bệnh to cực, rối loạn chức năng tuyến giáp và tăng prolactin máu đôi khi có thể được phát hiện bằng cách kiểm tra thể chất chi tiết.
Nếu bệnh sử và khám thực thể của bệnh nhân không có gì nổi bật, có thể lấy nồng độ testosterone toàn phần và dehydroepiandrosterone sulfate trong huyết thanh để loại trừ khối u sản xuất androgen. Nồng độ androgen tăng cao hơn gấp đôi giá trị bình thường nên nhanh chóng đánh giá khối u buồng trứng hoặc tuyến thượng thận. Siêu âm vùng chậu có độ phân giải cao với đầu dò xuyên âm đạo có thể xác định các nang buồng trứng và u nang có đường kính nhỏ từ 3-5 mm. Biểu đồ nhiệt độ cơ thể cơ bản và nồng độ progesterone huyết thanh trong giai đoạn hoàng thể (20-24 ngày) của chu kỳ kinh nguyệt có thể được sử dụng để ghi lại chức năng buồng trứng bình thường của những phụ nữ được cho là mắc chứng rậm lông vô căn. Nghi ngờ lâm sàng về chứng suy giáp, tăng prolactin máu hoặc bệnh Cushing cần có xét nghiệm xác nhận.
Việc giới thiệu và xét nghiệm chẩn đoán thêm có thể được đảm bảo cho những bệnh nhân mắc chứng rậm lông khởi phát sớm, nặng hoặc tiến triển nhanh.
Bài viết cùng chuyên mục
Tiêm vắc xin Covid-19: các tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm
Nói chuyện với bác sĩ về việc dùng thuốc không kê đơn, chẳng hạn như ibuprofen, acetaminophen, aspirin hoặc thuốc kháng histamine, nếu gặp bất kỳ cơn đau và khó chịu nào sau khi chủng ngừa.
Khó thở mãn tính: đánh giá triệu chứng của các bệnh lý thực thể
Tìm kiếm bằng chứng khách quan của phục hồi hoặc biến đổi đường thở để khẳng định chấn đoán: Thực hiện bởi phế dung kế sau đó yêu cầu bệnh nhân ghi lại nhật ký lưu lượng thở đỉnh. Xem xét đánh giá chuyên khoa nếu như chẩn đoán không chắc chắn.
Sưng bìu: phân tích các bệnh cảnh lâm sàng
Phần lớn các nguyên nhân gây sưng bìu đều lành tính, nhưng các khối u tế bào mầm có thể là nguyên nhân hàng đầu của bệnh lý ác tính gặp ở người trẻ.
Phân tích triệu chứng mệt mỏi để chẩn đoán và điều trị
Mệt mỏi có thể là do vấn đề y tế, bệnh tâm thần hoặc các yếu tố lối sống, trong một số trường hợp, nguyên nhân không bao giờ được xác định.
Đau bụng cấp: bệnh nhân rất nặng với chỉ số hình ảnh và xét nghiệm
Nếu xquang ngực không chứng minh có khí tự do hoặc tương đương nhưng nghi ngờ trên lâm sàng cao như đau bụng dữ dội khởi phát đột ngột với tăng cảm giác đau, đề kháng vùng thượng vị, cho chụp CT nhưng trước tiên cho làm amylase và ECG.
Đau bụng cấp: có thai và các bệnh có vị trí điểm đau đặc trưng
Yêu cầu thăm khám phụ khoa để đánh giá biến chứng liên quan đến có thai ở bất kì phụ nữa nào mà đã biết có thai trong tử cung và đau bụng dưới cấp, cần xem xét chẩn đoán khác bao gồm viêm ruột thừa cấp.
Chảy máu cam: phân tích triệu chứng
Chảy máu cam là kết quả của sự tương tác của các yếu tố gây tổn thương lớp niêm mạc và thành mạch, một số là cục bộ, một số là hệ thống và một số là sự kết hợp của cả hai.
Thăm khám chẩn đoán bệnh nhân nặng
Nếu hệ thống thần kinh trung ương hoạt động tốt, khả năng đáp ứng các câu hỏi một cách thích hợp, thì các chức năng quan trọng không chắc đã bị rối loạn đến mức cần phải can thiệp ngay lập tức.
Nguy cơ té ngã: cách thực hiện đánh giá dáng đi
Sự an toàn và vững chắc chung; bất thường dáng đi một bên (đột quỵ, tổn thương thần kinh ngoại biên, bệnh khớp, đau); bước đi ngắn, lê chân (bệnh Parkinson, bệnh lý mạch máu não lan tỏa); dáng đi bước cao.
Yếu chi: đánh giá triệu chứng trên bệnh cảnh lâm sàng
Yếu chi một bên có thể do nhiều nguyên nhân không đột quỵ gây ra và không nên vội vàng lờ đi các nguyên nhân này để có thể kiểm soát thích hợp.
Mê sảng: phân tích để chẩn đoán và điều trị
Cơ chế sinh học thần kinh của mê sảng chưa được hiểu rõ, nhưng một giả thuyết bao gồm mối quan hệ với hoạt động giảm acetycholine.
Định hướng chẩn đoán đau ngực từng cơn
Đau ngực từng cơn có thể là cơn đau thắt ngực do tim, cũng có thể do các rối loạn dạ dày thực quản, những rối loạn của cơ xương, cơn hen phế quản hoặc lo lắng.
Đau ngực, chẩn đoán và điều trị
Thiếu máu cơ tim thường được mô tả là tức nặng, đau cảm giác áp lực, thắt chặt, ép, chứ không phải là nhói sắc nét hoặc co thắt
Dáng đi bất thường: phân tích triệu chứng bệnh lý
Sự tầm soát dáng đi nhạy cho việc phát hiện những bất thường về thần kinh vận động, cảm giác và hệ cơ xương ở chi dưới bởi vì bước đi là một hoạt động phối hợp phức tạp so với các test chức năng thần kinh.
Viêm mũi: phân tích triệu chứng
Viêm mũi dị ứng là kết quả của tình trạng viêm niêm mạc do dị ứng, viêm mũi không dị ứng không phụ thuộc vào immunoglobulin E (IgE) hoặc quá trình viêm chủ yếu.
Đau ngực không điển hình: phân tích triệu chứng
Đau ngực không điển hình có thể bắt nguồn từ bất kỳ cơ quan nào trong lồng ngực, cũng như từ các nguồn ngoài lồng ngực, ví dụ viêm tuyến giáp hoặc rối loạn hoảng sợ.
Khiếm thính ở người cao tuổi
Khuếch đại nghe phù hợp có thể là một thách thức vì sự kỳ thị liên quan đến hỗ trợ nghe cũng như chi phí của các thiết bị như vậy
Nhịp tim chậm: phân tích triệu chứng
Các tình trạng có thể nhịp tim chậm bao gồm phơi nhiễm, mất cân bằng điện giải, nhiễm trùng, hạ đường huyết, suy giáp/cường giáp, thiếu máu cơ tim.
Đau ngực cấp: phân tích đặc điểm điện tâm đồ và các triệu chứng lâm sàng
Nếu có ST chênh lên nhưng không phù hợp những tiêu chuẩn, làm lại điện tâm đồ thường xuyên và xử trí như bệnh nhân nhồi máu cơ tim không ST chênh lên/ đau thắt ngực không ổn định.
Tiểu khó: đi tiểu đau
Nghiên cứu thuần tập được thiết kế đã chỉ ra rằng một số phụ nữ có thể được chẩn đoán đáng tin cậy với viêm bàng quang không biến chứng mà không có kiểm tra thể chất.
Shock: phân tích các bệnh cảnh lâm sàng
Nhiều biểu hiện có thể có biến chứng shock nhưng ở đây, shock được coi như là biểu hiện được phát hiện đầu tiên trong theo dõi thường ngày hoặc thăm khám có trọng tâm ở những bệnh nhân nặng hoặc không rõ ràng.
Cơ sở khoa học và quan sát trong lập luận chẩn đoán bệnh lý
Đây là một trong những phần quan trọng nhất, vì nó xem xét các phương pháp và khái niệm đánh giá các dấu hiệu và triệu chứng liên quan đến lý luận chẩn đoán.
Định hướng chẩn đoán nôn ra máu
Nôn ra máu đỏ tươi hoặc máu cục là dấu hiệu của máu đang tiếp tục chảy và là một cấp cứu nội khoa, nếu máu màu đen, có hình hạt café là gợi ý của chảy máu đã cầm hoặc chảy máu tương đối nhẹ.
Giảm cân ngoài ý muốn: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị
Các vấn đề gây ra giảm cân thông qua một hoặc nhiều cơ chế, lượng calo hấp thụ không đủ, nhu cầu trao đổi chất quá mức hoặc mất chất dinh dưỡng qua nước tiểu hoặc phân.
U nang xương: phân tích đặc điểm
U nang xương xuất hiện nhiều hơn trên phim trơn vì chúng có xu hướng ăn mòn xương xung quanh và thường bị tách ra và chứa đầy máu.