Phân tích triệu chứng sốt để chẩn đoán và điều trị

2022-12-07 10:28 AM

Sốt được định nghĩa là sự gia tăng nhiệt độ trung tâm của cơ thể trên mức bình thường hàng ngày đối với một cá nhân.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Sốt được định nghĩa là sự gia tăng nhiệt độ trung tâm của cơ thể trên mức bình thường hàng ngày đối với một cá nhân. Nó thường được chấp nhận là nhiệt độ trung tâm của cơ thể bằng hoặc cao hơn 38°C (100,4°F). Sốt cao là nhiệt độ cơ thể tăng quá mức trên 41,5°C (106,7°F). Sốt có thể là một triệu chứng của các quá trình bệnh khác nhau. Sốt không có nguyên nhân rõ ràng ngay lập tức thường được gọi là sốt không rõ nguyên nhân.

Cơ chế kiểm soát nhiệt độ

Vùng dưới đồi kiểm soát nhiệt độ cơ thể cốt lõi. Nồng độ Prostaglandin E2 (PGE2) tăng cao ở vùng dưới đồi khiến nó đặt lại khả năng kiểm soát nhiệt độ của cơ thể lên giá trị cao hơn. Hiện tượng này dẫn đến sự co mạch ngoại biên làm mất nhiệt ít hơn, và nếu cần thiết để đạt được mục tiêu nhiệt độ mới do vùng dưới đồi đặt ra, nhiệt cũng sinh ra nhiều hơn ở cơ và gan, dẫn đến sốt. Ngược lại, trong quá trình tăng thân nhiệt, bộ điều nhiệt ở vùng dưới đồi không được thiết lập lại.

Biến thiên nhiệt độ bình thường

Nhiệt độ cơ thể bình thường thay đổi trung bình 0,5°C (0,9°F) trong ngày. Nhiệt độ cơ thể thường thấp nhất vào buổi sáng và cao nhất vào buổi tối. Trẻ em có xu hướng có nhiệt độ cơ thể cao hơn so với người già. Thân nhiệt cũng sẽ cao hơn sau khi ăn và trong 2 tuần sau khi rụng trứng.

Đo nhiệt độ

Đo trực tràng thường cao hơn 0,6°C (1,0°F) so với đo miệng (ngậm dưới lưỡi).

Phân tích đặc điểm

Bệnh sử đầy đủ là rất quan trọng để thiết lập nguyên nhân của sốt.

Cần chú ý đặc biệt đến các phần sau:

1. Thời gian và kiểu sốt.

2. Thuốc kê đơn hoặc không kê đơn.

3. Các ca phẫu thuật trước đây, bao gồm bất kỳ thiết bị cấy ghép nào và bất kỳ biến chứng nào trong quá trình phẫu thuật.

4. Tiếp xúc với người bệnh.

5. Đi du lịch, đặc biệt là đến nước ngoài hoặc vùng sâu vùng xa/hoang vu.

6. Đánh giá toàn diện các hệ thống, bao gồm các triệu chứng đôi khi đi kèm với sốt, chẳng hạn như sụt cân, đổ mồ hôi ban đêm, ho, các triệu chứng tiết niệu, đau bụng hoặc khớp và phát ban.

7. Phơi nhiễm nghề nghiệp, đặc biệt là với động vật.

8. Tiền sử gia đình mắc các bệnh như tăng thân nhiệt ác tính.

Khám lâm sàng:

1. Cần chú ý đặc biệt đến da, tai mũi họng, ngực, bụng và hệ bạch huyết.

2. Nên ghi lại đầy đủ các dấu hiệu sinh tồn, bao gồm nhiệt độ, nhịp tim, nhịp hô hấp và huyết áp. Sốt thường đi kèm với nhịp tim nhanh. Hạ huyết áp có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng huyết.

Nếu nguồn gốc của sốt không rõ ràng từ bệnh sử và khám lâm sàng, các xét nghiệm ban đầu thường bao gồm công thức máu toàn bộ với vi phân thủ công, phân tích nước tiểu và chụp X-quang ngực. Thông thường, cấy máu, nước tiểu và đờm, cũng như xét nghiệm nhiễm trùng vùng chậu/bộ phận sinh dục cũng có thể được thực hiện. Các quá trình lây nhiễm có thể xảy ra trong hệ thống thần kinh trung ương có thể được kiểm tra bằng cách chọc dò tủy sống và thu thập các xét nghiệm về dịch não tủy. Các nghiên cứu chụp X quang tiếp theo có thể được đảm bảo tùy thuộc vào biểu hiện của bệnh nhân. Nếu những điều tra về quá trình lây nhiễm này không mang lại kết quả khả quan, các xét nghiệm tiếp theo có thể được thực hiện để tìm kiếm các bệnh mô liên kết bằng các phép đo kháng thể kháng nhân và yếu tố dạng thấp.

Bệnh sốt cấp tính

Hầu hết các cơn sốt ở bệnh nhân ngoại trú xuất hiện trong bối cảnh bệnh siêu vi cấp tính. Chúng thường kéo dài từ 7 đến 10 ngày và có thể được điều trị theo triệu chứng. Các nguyên nhân vi khuẩn phổ biến có thể bao gồm viêm họng/viêm amiđan, viêm xoang, viêm phế quản, viêm phổi và nhiễm trùng đường tiết niệu.

Sốt sau phẫu thuật

Trong giai đoạn ngay sau phẫu thuật, sốt thường có thể do xẹp phổi. Viêm phổi, nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng đường, nhiễm trùng vết thương và áp xe cũng có thể gây sốt sau phẫu thuật.

Sốt không rõ nguyên nhân

Có nhiều định nghĩa về sốt không rõ nguyên nhân, nhưng hầu hết bao gồm sốt được ghi nhận vào một số ngày khác nhau trong 2 hoặc 3 tuần, không tìm thấy chẩn đoán sau khi khám nhiều lần và xét nghiệm chẩn đoán thông thường. Nguyên nhân cơ bản cuối cùng được tìm thấy trong hơn 90% trường hợp sốt không rõ nguyên nhân.

Trong lịch sử, nguyên nhân phổ biến nhất của sốt không rõ nguyên nhân là nhiễm trùng, tiếp theo là bệnh ác tính và sau đó là bệnh thấp khớp. Trong các nghiên cứu gần đây hơn, các nguyên nhân thấp khớp đã vượt qua các khối u ác tính là nguyên nhân phổ biến thứ hai của sốt không rõ nguyên nhân. Sốt không rõ nguyên nhân có nhiều khả năng được gây ra bởi biểu hiện bất thường của một bệnh thông thường hơn là biểu hiện thông thường của một bệnh bất thường.

Bài viết cùng chuyên mục

Chóng mặt choáng váng: phân tích đặc điểm khởi phát

Bệnh nhân choáng váng liên tục qua vài tuần hoặc choáng váng không cải thiện nếu đang tiếp tục điều trị thì không chắc bệnh nhân có chóng mặt thật sự. Do đó cần hướng đến bác sỹ tai mũi họng để đánh giá thêm.

Thiểu niệu và vô niệu: phân tích triệu chứng

Thiểu niệu cấp tính nên được nhập viện do nguy cơ phát triển các biến chứng có thể gây tử vong như tăng kali máu, quá tải dịch, nhiễm toan chuyển hóa và viêm màng ngoài tim.

Thở khò khè: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân gây thở khò khè phổ biến nhất ở mọi lứa tuổi là bệnh hen, và cần cố gắng loại trừ các nguyên nhân gây thở khò khè khác, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh.

Khó thở cấp ở những bệnh nhân bị COPD: những đánh giá bổ sung

Nếu như khò khè là chủ yếu và không có đặc điểm của nhiễm trùng, chẩn đoán có khả năng là đợt cấp COPD không do nhiễm trùng. Tìm kiếm yếu tố khởi phát, ví dụ chẹn beta, không dung nạp với khí dung/bầu hít, yếu tố khởi phát từ môi trường.

Tập thể dục: phòng ngừa bệnh tật

Tập thể dục - Phòng ngừa bệnh tật! Tập thể dục thường xuyên có nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tăng huyết áp, tăng lipid máu, bệnh tiểu đường loại 2, bệnh túi thừa và loãng xương thấp hơn...

Nhịp tim nhanh: phân tích triệu chứng

Triệu chứng nhịp tim nhanh gồm khó chịu ở ngực, khó thở, mệt mỏi, choáng váng, tiền ngất, ngất và đánh trống ngực, cần tìm kiếm trong tiền sử bệnh lý.

Điện tâm đồ trong nhồi máu phổi

Những bất thường đặc hiệu gợi ý nhồi máu phổi bao gồm trục lệch phải mới xuất hiện, dạng R ở V1, sóng T đảo ngược ở V1=V3 hoặc block nhánh phải.

Tâm trạng lo lắng: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Nhiều yếu tố góp phần vào sự lo lắng, bao gồm di truyền, tiền sử gia đình, các yếu tố gây căng thẳng, các nguồn đối phó, các bệnh kèm theo.

Giao hợp đau: phân tích triệu chứng

Giao hợp đau, thuật ngữ này thường được sử dụng liên quan đến rối loạn chức năng tình dục nữ, một tỷ lệ nhỏ nam giới cũng bị chứng đau khi giao hợp.

Nhân tuyến giáp: phân tích triệu chứng

Tiếp xúc với bức xạ ion hóa hoặc xạ trị chùm tia bên ngoài (đặc biệt là trước 20 tuổi) làm tăng tỷ lệ mắc các nhân tuyến giáp lành tính và ác tính với tỷ lệ 2% mỗi năm và đạt đỉnh 15–20 năm sau khi tiếp xúc.

Chứng khó nuốt: phân tích triệu chứng

Rối loạn chuyển thức ăn qua cơ vòng thực quản trên gây các triệu chứng ở hầu họng, và rối loạn nhu động hoặc cản trở dòng thức ăn qua thực quản gây khó nuốt ở thực quản.

Thực hành kiểm soát nhiễm trùng khi chăm sóc sức khỏe

Tất cả các nhân viên y tế cần tuân thủ thường xuyên các hướng dẫn này bất cứ khi nào có khả năng tiếp xúc với các vật liệu có khả năng lây nhiễm như máu hoặc các chất dịch cơ thể khác.

Yếu chi trong đột quỵ: đánh giá dấu hiệu lâm sàng và cận lâm sàng

Chụp hình ảnh thần kinh để phân biệt đột quỵ xuất huyết não với đột quỵ nhồi máu não và để loại trừ các bệnh lý không đột quỵ, ví dụ tổn thương choán chỗ.

Trầm cảm: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Để được chẩn đoán mắc bệnh trầm cảm, bệnh nhân phải trải qua năm triệu chứng trở lên và phải có tâm trạng chán nản và hoặc giảm hứng thú trong 2 tuần.

Phù gai thị: phân tích triệu chứng

Phù gai thị thực sự luôn đi kèm với tăng áp lực nội sọ, chẩn đoán phân biệt đối với phù gai thị gồm chấn thương, khối u nội sọ, hẹp cống não, giả u não (tăng áp lực nội sọ vô căn.

Đau ngực, chẩn đoán và điều trị

Thiếu máu cơ tim thường được mô tả là tức nặng, đau cảm giác áp lực, thắt chặt, ép, chứ không phải là nhói sắc nét hoặc co thắt

Đau

Thuốc dạng thuốc phiện được chỉ định cho đau nặng mà các tác nhân kém hiệu lực hơn không thể làm giảm nhẹ đau.

Sốt: các nguyên nhân thường gặp gây sốt

Sốt thường xảy ra như một phần của đáp ứng pha cấp do nhiễm trùng. Nhiễm trùng gây ra một đáp ứng viêm hệ thống có tỉ lệ tử vong đáng kể và cần phải được nhận diện và điều trị kịp thời. Nguyên nhân khác có thể gây ra sốt là bệnh ác tính, bệnh lý mô liên kết.

Hôn mê và rối loạn ý thức: đánh giá chẩn đoán nguyên nhân

Giảm điểm glasgows thường phổ biến sau cơn co giật, nhưng nhớ rằng khởi phát cơn co giật có thể được làm dễ bởi nhiều nguyên nhân bao gồm hạ glucose máu, chấn thương đầu ± tụ máu nội sọ, hội chứng cai rượu, quá liều thuốc.

Khối u vú: đặc điểm ác tính và lành tính

Siêu âm là phương thức chấn đoán hình ảnh được lựa chọn cho phụ nữ dưới 35 tuổi do mô u có mật độ cao. Đánh giá bệnh học được thực hiện bằng chấn đoán tế bào học bằng chọc hút kim nhỏ hoặc sinh thiết lõi hoặc đôi khi là xẻ sinh thiết.

Khiếm thính ở người cao tuổi

Khuếch đại nghe phù hợp có thể là một thách thức vì sự kỳ thị liên quan đến hỗ trợ nghe cũng như chi phí của các thiết bị như vậy

Đau bìu: phân tích triệu chứng

Hầu hết các nguyên nhân phổ biến của đau bìu là do các tình trạng lành tính như viêm mào tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thừng tinh, tràn dịch tinh mạc, tinh trùng, viêm nút quanh động mạch và u nang mào tinh hoàn hoặc tinh hoàn.

Phân tích và quyết định trong chẩn đoán bệnh lý

Thông thường, cây quyết định được sử dụng để đại diện cho các lựa chọn thay thế khác nhau, với các xác suất được chỉ định cho các lựa chọn thay thế và tiện ích gắn liền với các kết quả có thể xảy ra.

Mệt mỏi: đánh giá các nguyên nhân tinh thần và thể chất

Bệnh sử khai thác cẩn thận có thể cho thấy rằng vấn đề thực tế không chỉ là mệt mỏi, chẳng hạn hụt hơi, nên được tiếp tục kiểm tra. Nếu có các đặc điểm khu trú hoặc đặc hiệu hơn, chẳng hạn ho ra máu, sốt, vàng da lộ rõ, nên được tập trung đánh giá đầu tiên.

Triệu chứng và dấu hiệu bệnh mắt

Tiết tố mủ thường do nhiễm vi khuẩn ở kết mạc, giác mạc hoặc túi lệ. Viêm kết mạc hoặc viêm giác mạc do vi rút gây tiết tố nước.