Run cơ: phân tích triệu chứng

2022-12-26 02:27 PM

Run là một trong những rối loạn vận động phổ biến nhất và được đặc trưng bởi một chuyển động dao động và thường nhịp nhàng.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Run là một rối loạn vận động phổ biến, gây ra các chuyển động dao động không tự chủ, thường nhịp nhàng. Khi đánh giá bất kỳ rối loạn vận động nào, bước đầu tiên là xác định loại run, vì điều này sẽ giúp thu hẹp danh sách các nguyên nhân tiềm ẩn. Chẩn đoán sai có thể xảy ra do bỏ qua các đặc điểm tinh tế của các loại run khác nhau. Khoảng 30-50% trường hợp run chấn động được chẩn đoán sai và không được điều trị đúng cách.

Phân loại run

Dựa trên thời điểm xuất hiện và các đặc điểm liên quan, run được phân thành các loại chính sau:

Run khi nghỉ ngơi: Xảy ra khi các cơ liên quan không hoạt động chủ động. Biên độ giảm hoặc biến mất khi co cơ tự nguyện. Run tái phát là một loại run khi nghỉ ngơi, xuất hiện sau khi duỗi tay ra trước và giảm bớt khi co cơ.

Run chấn động/động học/tư thế: Biên độ tăng lên khi các cơ liên quan hoạt động chủ động:

- Run chủ ý: Biên độ tăng theo các chuyển động nhắm mục tiêu. Gặp trong rối loạn chức năng tiểu não.

- Run tư thế hoặc run theo nhiệm vụ cụ thể: Thường do loạn trương lực cơ. Ví dụ: run khi gập chi nhưng không run khi duỗi chi.

Run loạn trương lực cơ: Gặp trong các tư thế bất thường, phì đại cơ, điểm vô hiệu và cải thiện khi kích thích cảm giác.

Run do thuốc hoặc do tác nhân cụ thể: Gặp trong các trường hợp mang thai, bệnh Wilson, rối loạn tuyến giáp, thiếu vitamin, v.v.

Run tâm lý: Hiếm gặp và chỉ được chẩn đoán sau khi loại trừ các nguyên nhân khác.

Chẩn đoán

Tiền sử và khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh lý, thuốc sử dụng, các yếu tố gia đình, thói quen lối sống và quan sát các đặc điểm run như thời điểm xuất hiện, vị trí, biên độ, tần số và các yếu tố ảnh hưởng.

Xét nghiệm máu: Xác định các nguyên nhân tiềm ẩn như thiếu vitamin, rối loạn tuyến giáp, bệnh Wilson, ngộ độc thuốc hoặc kim loại nặng.

Chẩn đoán hình ảnh: Hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) não để phát hiện các bệnh lý như đa xơ cứng, đột quỵ, khối u. Chụp PET hoặc SPECT để phân biệt bệnh Parkinson và run vô căn.

Chuyên gia: Trong một số trường hợp, có thể cần tham khảo ý kiến chuyên gia về rối loạn vận động để chẩn đoán và điều trị chính xác.

Phân biệt run chấn động

Run chấn động khi nghỉ ngơi

Cần phân biệt với hội chứng Parkinson do các nguyên nhân khác (vô căn, do thuốc, do đột quỵ), bệnh Wilson, loạn trương lực cơ, v.v.

Chẩn đoán Parkinson dựa trên bộ ba triệu chứng: run khi nghỉ ngơi, cứng cơ và vận động chậm.

Run chấn động do hành động/động học/tư thế

Hai nguyên nhân phổ biến nhất là run do thuốc và run vô căn.

Run do thuốc: Gây ra hoặc làm trầm trọng thêm bởi các thuốc ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương như thuốc chống trầm cảm, thuốc chống động kinh, thuốc benzodiazepine, thuốc phiện, thuốc gây mê, thuốc chẹn dopamine.

Run vô căn: Run tay di truyền, có thể kèm theo run mặt, cổ, giọng nói và chi dưới, tiến triển từ từ và có thể cải thiện tạm thời với rượu (ở một số người).

Run vô căn có thể bị chẩn đoán sai hoặc điều trị sai, dẫn đến kết quả không mong muốn. Các lựa chọn điều trị bao gồm propranolol, primidone và topiramate. Khi điều trị bằng thuốc thất bại, có thể cân nhắc phẫu thuật kích thích não sâu.

Run chủ ý

Cần loại trừ các nguyên nhân như rối loạn điều hòa, run do thuốc và run vô căn.

Hội chứng run và mất điều hòa liên quan đến X dễ gãy là một nguyên nhân phổ biến gây run và mất điều hòa, đôi khi có biểu hiện giống Parkinson.

Bài viết cùng chuyên mục

Ho ra máu, chẩn đoán và điều trị

Các động mạch phế quản xuất phát từ động mạch chủ hoặc động mạch liên sườn và mang máu dưới áp lực của hệ thống vào đường hô hấp, mạch máu, rốn phổi, và màng phổi tạng

Đi lại khó khăn: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Nếu các vấn đề di chuyển là hậu quả của chóng mặt, đầu tiên hãy lượng giá các triệu chứng hạ huyết áp tư thế, sau khi thay đổi từ nằm sang tư thế đứng, đi kèm với cảm giác xây xẩm mặt mày/tiền ngất.

Nôn ra máu: đánh giá nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa trên

Với phần lớn các trường hợp chảy máu ở đường tiêu hóa trên, cấp cứu cứu sống bệnh nhân song song với lượng giá tình trạng bệnh là ưu tiên hàng đầu. Sau đó vấn đề chẩn đoán mới được đặt ra.

Nguyên tắc chăm sóc rối loạn ở người già (lão khoa)

Dấu hiệu bệnh thường không điển hình ở bệnh nhân cao tuổi. Một rối loạn trong một hệ thống cơ quan có thể dẫn đến các triệu chứng trong bối cảnh đan xen, đặc biệt là bị ảnh hưởng bởi bệnh từ trước.

Dị cảm và loạn cảm: phân tích triệu chứng

Dị cảm và rối loạn cảm giác là do rối loạn chức năng của hệ thống thần kinh có thể xảy ra ở bất cứ đâu dọc theo con đường cảm giác giữa vỏ não và thụ thể cảm giác.

Định hướng chẩn đoán chảy máu trực tràng

Phần lớn bệnh nhân xuất huyết đường tiêu hóa dưới là lành tính, bệnh nhân xuất huyết trực tràng cấp tính, đánh giá mức độ xuất huyết và tiến hành đầy đủ các bước cấp cứu trước khi chẩn đoán chính xác.

Khối u vú: đặc điểm khi thăm khám lâm sàng

Đối với bất kỳ bệnh nhân sau mãn kinh có tổn thương dạng nốt khu trú cần chuyển bệnh nhân làm bộ 3 đánh giá ngay. Đối với bệnh nhân tiền mãn kinh, thăm khám lại sau kỳ kinh tiếp theo và chuyển làm 3 đánh giá nếu vẫn còn những tổn thương dạng nốt khu trú đó.

Đánh trống ngực: đánh giá dựa trên loại rối loạn nhịp tim

Đánh giá tần suất và cường độ của các triệu chứng và ảnh hưởng lên nghề nghiệp và lối sống. Xác minh hiệu quả và tác dụng phụ của những đợt điều trị trước.

Vô kinh: phân tích triệu chứng

Vô kinh là một thuật ngữ lâm sàng dùng để mô tả tình trạng không có kinh nguyệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nó có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn.

Mất điều hòa cơ thể: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Mất điều hòa bao gồm tay vụng về, dáng đi bất thường hoặc không ổn định và rối loạn vận ngôn, nhiều bất thường vận động được thấy trong rối loạn chức năng tiểu não.

Thăm khám chẩn đoán bệnh nhân nặng

Nếu hệ thống thần kinh trung ương hoạt động tốt, khả năng đáp ứng các câu hỏi một cách thích hợp, thì các chức năng quan trọng không chắc đã bị rối loạn đến mức cần phải can thiệp ngay lập tức. 

Co giật: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân gây co giật bao gồm rối loạn chức năng hệ thống thần kinh trung ương nguyên phát cũng như rối loạn chuyển hóa hoặc bệnh hệ thống.

Đa hồng cầu: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh đa hồng cầu có liên quan đến tình trạng thiếu oxy, nên cần thực hiện đánh giá kỹ lưỡng tình trạng hô hấp.

Phết tế bào cổ tử cung bất thường: phân tích triệu chứng

Hầu hết bệnh nhân mắc chứng loạn sản cổ tử cung đều không có triệu chứng. Cũng có thể xuất hiện bằng chứng khi xem bên ngoài bao cao su, tiết dịch âm đạo hoặc thậm chí chảy máu âm đạo.

Dị vật và trầy xước giác mạc: phân tích triệu chứng

Các vật dẫn đến dị vật giác mạc và hoặc trầy xước bao gồm cát, bụi bẩn, lá cây và các vật liệu hữu cơ cũng như tiếp xúc với các vật liệu như phoi kim loại hoặc hạt thủy tinh.

Đánh giá tình trạng dinh dưỡng qua tiền sử bệnh lý

Sau khi yêu cầu bệnh nhân mô tả các triệu chứng hoặc vấn đề y tế khiến họ phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế, hãy bắt đầu khám phá mối quan hệ giữa chế độ ăn uống và bệnh có thể tồn tại.

Brain natriuretic peptide: phân tích triệu chứng

Brain natriuretic peptide cung cấp một cách để chẩn đoán và quản lý điều trị suy tim sung huyết và một loạt các bệnh khác có ảnh hưởng thứ phát đến tim.

Đột quỵ: phân tích triệu chứng

Đột quỵ được định nghĩa là tình trạng thiếu hụt thần kinh cấp tính kéo dài hơn 24 giờ. Các vấn đề kéo dài dưới 24 giờ được gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua.

Đau vai: phân tích triệu chứng

Không thể đánh giá các quá trình bệnh lý một cách riêng biệt vì mối quan hệ phức tạp của đai vai với các cấu trúc khác. Vai bao gồm ba xương và bốn bề mặt khớp.

Nhịp tim chậm: phân tích triệu chứng

Các tình trạng có thể nhịp tim chậm bao gồm phơi nhiễm, mất cân bằng điện giải, nhiễm trùng, hạ đường huyết, suy giáp/cường giáp, thiếu máu cơ tim.

Đánh trống ngực: nguyên nhân các loại rối loạn nhịp tim

Nguyên nhân gây nhịp nhanh, lo âu là nguyên nhân thường gặp nhất, với những bệnh nhân thường ghi nhận các đợt tim đập nhanh, đều, mạnh, bắt đầu và hồi phục trong vài phút.

Viêm họng: phân tích triệu chứng

Viêm họng bao gồm nhiều loại nguyên nhân, nhưng phổ biến nhất ở những người có khả năng miễn dịch bình thường là viêm họng nhiễm trùng cấp tính, chủ yếu là do virus.

Ngã và rối loạn dáng đi ở người cao tuổi

Những thay đổi này, người lớn tuổi dễ mắc ngã khi bị thách thức bởi một sự vi phạm bổ sung cho bất kỳ hệ thống này

Lách to: phân tích triệu chứng

Nhiều nguyên nhân gây lách to có thể được nhóm thành các loại sau: giải phẫu, huyết học, nhiễm trùng, miễn dịch, ung thư, thâm nhiễm và xung huyết.

Thăm khám tình trạng bệnh nhân kèm theo các dấu hiệu cấp cứu

Trong thăm khám tình trạng kèm theo các dấu hiệu cấp cứu, ghi lại tiền sử từ bệnh nhân, người thân của bệnh nhân, nhân viên khoa cấp cứu hoặc những người xung quanh.