- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Tiểu khó: đi tiểu đau
Tiểu khó: đi tiểu đau
Nghiên cứu thuần tập được thiết kế đã chỉ ra rằng một số phụ nữ có thể được chẩn đoán đáng tin cậy với viêm bàng quang không biến chứng mà không có kiểm tra thể chất.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Điểm thiết yếu cho chẩn đoán
Sốt.
Buồn nôn hoặc nôn mửa.
Mới trở lại hoặc đau tăng.
Tiết dịch âm đạo.
Nguy cơ mang thai.
Bất thường cấu trúc.
Thiết bị trong niệu đạo hoặc bàng quang.
Nhận định chung
Khó tiểu (đi tiểu đau) là một lý do phổ biến ở thanh thiếu niên và người lớn tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp. Một quá trình viêm (ví dụ, nhiễm trùng, rối loạn tự miễn dịch) làm nền tảng cho hầu hết các nguyên nhân gây tiểu khó. Ở phụ nữ, viêm bàng quang được chẩn đoán ở lên đến 50 - 60% các trường hợp, và có tỷ lệ 0,5 - 0,7% mỗi năm ở phụ nữ trẻ quan hệ tình dục. Mục tiêu chính trong việc đánh giá những phụ nữ có tiểu khó là để loại trừ các bệnh đường tiết niệu trên nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm bể thận cấp tính, và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Ngược lại, ở nam giới, viêm niệu đạo chiếm phần lớn các trường hợp tiểu khó.
Các triệu chứng lâm sàng
Nghiên cứu thuần tập được thiết kế đã chỉ ra rằng một số phụ nữ có thể được chẩn đoán đáng tin cậy với viêm bàng quang không biến chứng mà không có kiểm tra thể chất hoặc xét nghiệm nước tiểu, và thử nghiệm ngẫu nhiên cho thấy rằng quản lý viêm bàng quang không biến chứng là an toàn và hiệu quả. Một khả năng tăng của viêm bàng quang xuất hiện khi phụ nữ báo cáo nhiều triệu chứng kích thích bài tiết (tiểu khó, cấp bách, tần số), sốt, hoặc đau lưng (tỷ lệ khả năng = 1,6 - 2,0). Hỏi về triệu chứng của viêm âm hộ âm đạo là bắt buộc, vì sự hiện diện của dịch tiết âm đạo đáng kể hoặc ngứa làm giảm khả năng phát hiện viêm bàng quang (tỷ lệ khả năng = 0,2 - 0,3). Khi phụ nữ báo cáo tiểu khó và tiểu lắt nhắt, và không tiết dịch âm đạo và kích thích, tỷ lệ khả năng viêm bàng quang khẳng định là 24,5. Ngược lại, khi tiết dịch âm đạo hoặc bị dị ứng là hiện diện, cũng như tiểu khó hoặc tiểu lắt nhắt, tỷ lệ khả năng là 0,7. Tiểu máu tổng ở phụ nữ có các triệu chứng đi tiểu thường đại diện viêm bàng quang xuất huyết, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của ung thư bàng quang (đặc biệt là ở bệnh nhân lớn tuổi) hoặc bệnh đường tiết niệu trên. Thất bại diều trị tiểu máu bằng kháng sinh nên cân nhắc đánh giá thêm bàng quang và thận. Nhiễm Chlamydia nên được coi là mạnh trong độ tuổi phụ nữ 25 tuổi hoặc trẻ hơn, những người quan hệ tình dục lần đầu hay có đối tác mới và tìm kiếm chăm sóc y tế cho một bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu bị nghi ngờ.
Bởi vì sốt và đau lưng, cũng như buồn nôn và nôn, được coi là báo hiệu (tiêu chuẩn lâm sàng) viêm bể thận cấp tính, phụ nữ có những triệu chứng này thường cần được kiểm tra bởi bác sĩ trước khi điều trị để loại trừ cùng tồn tại nhiễm khuẩn niệu, ứ nước, hoặc sỏi thận. Yếu tố nguy cơ quan trọng khác đối với viêm bể thận cấp tính (ở phụ nữ 18 - 49 tuổi) liên quan đến hành vi tình dục (tần suất quan hệ tình dục ba lần mỗi tuần, bạn tình mới trong năm trước đó, việc sử dụng chất diệt tinh trùng gần đây), cũng như bệnh đái tháo đường và nhiễm trùng đường tiết niệu gần đây hoặc tiểu không tự chủ. Cuối cùng, nguy cơ mang thai, các yếu tố cấu trúc cơ bản (bệnh thận đa nang, sỏi thận, thần kinh bàng quang), suy giảm miễn dịch, tiểu đường, và lịch sử của bàng quang hoặc niệu đạo bị xâm lấn đây thường làm thay đổi phác đồ điều trị (sự lựa chọn kháng sinh, thời gian điều trị, hoặc cả hai) viêm bàng quang không biến chứng.
Kiểm tra
Sự hiện diện của sốt, nhịp tim nhanh, hạ huyết áp là báo hiệu cho bác sĩ lâm sàng về khả năng nhiễm khuẩn niệu và nhu cầu tiềm năng nhập viện. Một cuộc kiểm tra tập trung ở phụ nữ, trong những trường hợp không có biến chứng, có thể giới hạn sự chứng minh của đau góc sườn đốt sống và khám bụng vùng thấp và vùng chậu, nếu lịch sử cho thấy viêm âm hộ âm đạo hoặc viêm cổ tử cung.
Chẩn đoán
Xét nghiệm nước tiểu
Xét nghiệm nước tiểu có lẽ tiện dụng nhất trong việc đánh giá khó tiểu. Xác suất của nhiễm trùng đường tiểu được khẳng định ở những phụ nữ có tiền sử và khám thực thể tương thích với viêm bàng quang không biến chứng là khoảng 70 - 90%. Xét nghiệm nước tiểu là hữu ích nhất khi người phụ nữ bị tiểu khó không có các tính năng đặc trưng khác của viêm bàng quang. Phát hiện > dấu vết của bạch cầu, nitrit, hoặc máu, hỗ trợ chẩn đoán viêm bàng quang. Khi cả hai xét nghiệm bạch cầu và nitrite là tích cực, tỷ lệ khả năng là 4.2, và khi cả hai đều là tiêu cực, tỷ lệ khả năng là 0,3. Giá trị dự báo tiêu cực của phân tích nước tiểu là không đủ để loại trừ khẳng định nhiễm trùng đường tiểu ở phụ nữ với nhiều triệu chứng và điển hình; và bằng chứng thử nghiệm ngẫu nhiên cho thấy điều trị kháng sinh là có lợi cho phụ nữ có triệu chứng điển hình và kiểm tra phân tích nước tiểu âm tính.
Cấy nước tiểu cần được xem xét cho tất cả những phụ nữ có các triệu chứng trước khi bắt đầu điều trị kháng sinh, cũng như những người có khó tiểu và xét nghiệm nước tiểu âm tính. Ở phụ nữ có triệu chứng, xét nghiệm nước tiểu được coi là dương tính khi 102 - 103 đơn vị vi sinh vật / mL được phát hiện.
Hình ảnh thận
Khi hiện tại nặng hoặc đau lưng, khả năng nhiễm trùng thận phức tạp (áp xe quanh thận, sỏi thận) hoặc ứ nước nên được xem xét. Tùy thuộc vào sự sẵn có của cơ sở y tế, lựa chọn hình ảnh chấp nhận được để đánh giá ứ nước bao gồm chụp X quang bụng, siêu âm thận, hoặc quét CT. Để loại trừ sỏi thận, quét CT xoắn ốc không cản quang chính xác hơn chụp cản quang tĩnh mạch và nhanh chóng trở thành xét nghiệm chẩn đoán và lựa chọn cho mục đích này. Trong phân tích, tỷ lệ khả năng tích cực và tiêu cực của quét CT xoắn ốc để chẩn đoán sỏi thận là 23,2 và 0,05, tương ứng.
Chẩn đoán phân biệt
Chẩn đoán phân biệt khó tiểu ở phụ nữ bao gồm viêm bàng quang cấp tính, viêm bể thận cấp tính, viêm âm đạo (Candida, nhiễm khuẩn âm đạo, Trichomonas, herpes simplex), viêm niệu đạo / cổ tử cung (Chlamydia, bệnh lậu), và viêm bàng quang kẽ / hội chứng đau bàng quang. Xét nghiệm khuếch đại acid nucleic nước tiểu hay mẫu dịch âm đạo rất nhạy cảm để phát hiện nhiễm chlamydia.
Điều trị
Xử lý dứt khoát là hướng đến các nguyên nhân cơ bản của tiểu khó. Một thuật toán dựa trên bằng chứng cho việc quản lý nhiễm trùng đường tiết niệu ở phụ nữ bị nghi ngờ. Thuật toán này hỗ trợ điều trị kháng sinh của hầu hết phụ nữ với nhiều điển hình và triệu chứng của nhiễm trùng đường tiết niệu mà không thực hiện xét nghiệm nước tiểu hoặc cấy nước tiểu. Giảm triệu chứng có thể được cung cấp với Phenazopyridine, một thuốc giảm đau đường tiết niệu có sẵn; nó được sử dụng kết hợp với điều trị kháng sinh (khi bị nhiễm trùng đường tiết niệu đã được xác nhận), nhưng không quá 2 ngày. Bệnh nhân cần được thông báo rằng Phenazopyridine sẽ gây ra nước tiểu và chất dịch cơ thể khác màu da cam / đổi màu đỏ (ví dụ, một số người đeo kính áp tròng đã báo cáo sự đổi màu ống kính của họ). Trường hợp hiếm hoi của met-hemoglobin và thiếu máu tán huyết đã được báo cáo, thường là với quá liều hoặc rối loạn chức năng thận bên dưới.
Bài viết cùng chuyên mục
Phù chân: đánh giá dựa trên kết quả lâm sàng và cận lâm sàng
Cân nhắc huyết khối tĩnh mạch sâu ở bất kỳ bệnh nhân nào có phù chân cả hai bên, kể cả khi các yếu tố nguy cơ hoặc những triệu chứng/ dấu chứng khác không rõ ràng.
Đau bụng kinh: phân tích triệu chứng
Đau bụng kinh có thể được định nghĩa là cơn đau quặn thắt tái phát trong hoặc ngay trước khi hành kinh. Đây là triệu chứng phụ khoa phổ biến nhất được ghi nhận bởi phụ nữ.
Đau bụng cấp: bệnh nhân rất nặng với chỉ số hình ảnh và xét nghiệm
Nếu xquang ngực không chứng minh có khí tự do hoặc tương đương nhưng nghi ngờ trên lâm sàng cao như đau bụng dữ dội khởi phát đột ngột với tăng cảm giác đau, đề kháng vùng thượng vị, cho chụp CT nhưng trước tiên cho làm amylase và ECG.
Suy dinh dưỡng và yếu đuối ở người cao tuổi
Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và X quang hữu ích cho các bệnh nhân có giảm cân bao gồm máu toàn phần, chất huyết thanh bao gồm glucose, TSH, creatinine, canxi
Khó thở cấp ở những bệnh nhân bị COPD: những đánh giá bổ sung
Nếu như khò khè là chủ yếu và không có đặc điểm của nhiễm trùng, chẩn đoán có khả năng là đợt cấp COPD không do nhiễm trùng. Tìm kiếm yếu tố khởi phát, ví dụ chẹn beta, không dung nạp với khí dung/bầu hít, yếu tố khởi phát từ môi trường.
Sốt: đánh giá dấu hiệu triệu chứng và các yếu tố nguy cơ
Mở rộng tầm soát nhiễm trùng ở các bệnh nhân đặc biệt. Các chủng tác nhân hiện hành thường gặp như viêm phổi có thể khác nhau tùy theo dịch tễ từng vùng, do đó hội chấn với chuyên gia truyền nhiễm ngay ở giai đoạn ban đầu.
Dấu hiệu bệnh lý: các bước thăm khám và chỉ định xử trí
Nếu như có dấu hiệu suy hô hấp và tràn khí màng phổi áp lực, tiến hành chọc kim hút khí cấp cứu ngay. Nếu như ran rít khắp cả lan tỏa, kiểm tra dấu hiệu của shock phản vệ. Nếu có, xử trí theo mô tả; ngược lại tiến hành thở khí dung giãn phế quản.
Khai thác tiền sử: hướng dẫn khám bệnh
Những thông tin chi tiết về tiền sử sử dụng thuốc thường được cung cấp tốt hơn bởi lưu trữ của bác sĩ gia đình và những ghi chú ca bệnh hơn là chỉ hỏi một cách đơn giản bệnh nhân, đặc biệt lưu tâm đến các kết quả xét nghiệm trước đây.
Co giật: phân tích triệu chứng
Nguyên nhân gây co giật bao gồm rối loạn chức năng hệ thống thần kinh trung ương nguyên phát cũng như rối loạn chuyển hóa hoặc bệnh hệ thống.
Chẩn đoán bệnh lý: tổng hợp các bước của quá trình
Phương pháp chính xác để đạt được chẩn đoán có thể sẽ có phần khó hiểu cho những người mới bắt đầu thực hành lâm sàng. Những người chẩn đoán giỏi lúc nào cũng sử dụng một vài kỹ năng bổ trợ mà đã thu lượm được qua hàng năm hoặc hàng chục năm kinh nghiệm.
Xuất huyết và ban xuất huyết: phân tích triệu chứng
Trình tự thời gian và tiền sử ban xuất huyết cũng như bất kỳ dấu hiệu chảy máu bất thường nào đều quan trọng, bởi vì nguyên nhân của ban xuất huyết có thể là bẩm sinh hoặc mắc phải.
Vàng da: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng
Vàng da xảy ra khi có sự rối loạn vận chuyển bilirubin qua tế bào gan có thể tắc nghẽn của ống dẫn mật do viêm hoặc phù nề. Điển hình là sự tăng không tỉ lệ giữa ALT và AST liên quan với ALP và GGT.
Vô kinh: phân tích triệu chứng
Vô kinh là một thuật ngữ lâm sàng dùng để mô tả tình trạng không có kinh nguyệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nó có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn.
Định hướng chẩn đoán đau ngực từng cơn
Đau ngực từng cơn có thể là cơn đau thắt ngực do tim, cũng có thể do các rối loạn dạ dày thực quản, những rối loạn của cơ xương, cơn hen phế quản hoặc lo lắng.
Khối u bìu: phân tích triệu chứng
Trong quá trình đánh giá bất kỳ khối u bìu nào, mục tiêu chính là xác định xem có chỉ định chuyển tuyến ngay lập tức hay không.
Thiếu máu: phân tích triệu chứng
Thiếu máu chỉ là một triệu chứng của bệnh chứ không phải bản thân bệnh. Bất cứ khi nào thiếu máu được tìm thấy, nguyên nhân phải được tìm kiếm.
Nôn ra máu: đánh giá nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa trên
Với phần lớn các trường hợp chảy máu ở đường tiêu hóa trên, cấp cứu cứu sống bệnh nhân song song với lượng giá tình trạng bệnh là ưu tiên hàng đầu. Sau đó vấn đề chẩn đoán mới được đặt ra.
Dáng đi bất thường: phân tích triệu chứng bệnh lý
Sự tầm soát dáng đi nhạy cho việc phát hiện những bất thường về thần kinh vận động, cảm giác và hệ cơ xương ở chi dưới bởi vì bước đi là một hoạt động phối hợp phức tạp so với các test chức năng thần kinh.
Định hướng chẩn đoán tiêu chảy
Tiêu chảy cấp dưới hai tuần thường do nhiễm trùng gây ra, đôi khi có liên quan đến việc sử dụng thuốc hoặc bệnh cảnh đầu tiên của bệnh lý ruột viêm, tiêu chảy mạn tính có thể là biểu hiện của bệnh lý ruột viêm, ung thư đại trực tràng.
Buồn nôn và ói mửa: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị
Buồn nôn là triệu chứng gặp phải trong nhiều rối loạn cũng gây nôn, nôn là một phản ứng nhằm bảo vệ khỏi việc nuốt phải các chất có hại hoặc độc hại.
Định hướng chẩn đoán khó thở
Khi đánh giá bệnh nhân bị khó thở, nhớ rằng mức độ nặng của chúng có tính chủ quan cao, có thể không cảm thấy có chút khó thở nào mặc dù có sự rối loạn trao đổi khí nặng.
Phù hai chi dưới (chân)
Manh mối cho thấy DVT bao gồm tiền sử ung thư, cố định chi gần đây, hoặc giam ngủ ít nhất là 3 ngày sau phẫu thuật lớn, Tìm kiếm cho cách giải thích khác
Phòng ngừa khi dùng thuốc ở người cao tuổi
Bệnh nhân, hoặc người chăm sóc, mang tất cả thuốc men, mỗi khi khám lại, có thể giúp các nhà cung cấp sức khỏe củng cố lý do cho sử dụng thuốc
Chứng khó nuốt: phân tích triệu chứng
Rối loạn chuyển thức ăn qua cơ vòng thực quản trên gây các triệu chứng ở hầu họng, và rối loạn nhu động hoặc cản trở dòng thức ăn qua thực quản gây khó nuốt ở thực quản.
Đau ở giai đoạn cuối đời
Một số bác sỹ tham khảo quản lý đau cho người khác khi họ tin rằng nỗi đau của bệnh nhân không phải là do các căn bệnh mà họ đang điều trị cho các bệnh nhân