- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Tiểu khó: đi tiểu đau
Tiểu khó: đi tiểu đau
Nghiên cứu thuần tập được thiết kế đã chỉ ra rằng một số phụ nữ có thể được chẩn đoán đáng tin cậy với viêm bàng quang không biến chứng mà không có kiểm tra thể chất.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Điểm thiết yếu cho chẩn đoán
Sốt.
Buồn nôn hoặc nôn mửa.
Mới trở lại hoặc đau tăng.
Tiết dịch âm đạo.
Nguy cơ mang thai.
Bất thường cấu trúc.
Thiết bị trong niệu đạo hoặc bàng quang.
Nhận định chung
Khó tiểu (đi tiểu đau) là một lý do phổ biến ở thanh thiếu niên và người lớn tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp. Một quá trình viêm (ví dụ, nhiễm trùng, rối loạn tự miễn dịch) làm nền tảng cho hầu hết các nguyên nhân gây tiểu khó. Ở phụ nữ, viêm bàng quang được chẩn đoán ở lên đến 50 - 60% các trường hợp, và có tỷ lệ 0,5 - 0,7% mỗi năm ở phụ nữ trẻ quan hệ tình dục. Mục tiêu chính trong việc đánh giá những phụ nữ có tiểu khó là để loại trừ các bệnh đường tiết niệu trên nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm bể thận cấp tính, và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Ngược lại, ở nam giới, viêm niệu đạo chiếm phần lớn các trường hợp tiểu khó.
Các triệu chứng lâm sàng
Nghiên cứu thuần tập được thiết kế đã chỉ ra rằng một số phụ nữ có thể được chẩn đoán đáng tin cậy với viêm bàng quang không biến chứng mà không có kiểm tra thể chất hoặc xét nghiệm nước tiểu, và thử nghiệm ngẫu nhiên cho thấy rằng quản lý viêm bàng quang không biến chứng là an toàn và hiệu quả. Một khả năng tăng của viêm bàng quang xuất hiện khi phụ nữ báo cáo nhiều triệu chứng kích thích bài tiết (tiểu khó, cấp bách, tần số), sốt, hoặc đau lưng (tỷ lệ khả năng = 1,6 - 2,0). Hỏi về triệu chứng của viêm âm hộ âm đạo là bắt buộc, vì sự hiện diện của dịch tiết âm đạo đáng kể hoặc ngứa làm giảm khả năng phát hiện viêm bàng quang (tỷ lệ khả năng = 0,2 - 0,3). Khi phụ nữ báo cáo tiểu khó và tiểu lắt nhắt, và không tiết dịch âm đạo và kích thích, tỷ lệ khả năng viêm bàng quang khẳng định là 24,5. Ngược lại, khi tiết dịch âm đạo hoặc bị dị ứng là hiện diện, cũng như tiểu khó hoặc tiểu lắt nhắt, tỷ lệ khả năng là 0,7. Tiểu máu tổng ở phụ nữ có các triệu chứng đi tiểu thường đại diện viêm bàng quang xuất huyết, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của ung thư bàng quang (đặc biệt là ở bệnh nhân lớn tuổi) hoặc bệnh đường tiết niệu trên. Thất bại diều trị tiểu máu bằng kháng sinh nên cân nhắc đánh giá thêm bàng quang và thận. Nhiễm Chlamydia nên được coi là mạnh trong độ tuổi phụ nữ 25 tuổi hoặc trẻ hơn, những người quan hệ tình dục lần đầu hay có đối tác mới và tìm kiếm chăm sóc y tế cho một bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu bị nghi ngờ.
Bởi vì sốt và đau lưng, cũng như buồn nôn và nôn, được coi là báo hiệu (tiêu chuẩn lâm sàng) viêm bể thận cấp tính, phụ nữ có những triệu chứng này thường cần được kiểm tra bởi bác sĩ trước khi điều trị để loại trừ cùng tồn tại nhiễm khuẩn niệu, ứ nước, hoặc sỏi thận. Yếu tố nguy cơ quan trọng khác đối với viêm bể thận cấp tính (ở phụ nữ 18 - 49 tuổi) liên quan đến hành vi tình dục (tần suất quan hệ tình dục ba lần mỗi tuần, bạn tình mới trong năm trước đó, việc sử dụng chất diệt tinh trùng gần đây), cũng như bệnh đái tháo đường và nhiễm trùng đường tiết niệu gần đây hoặc tiểu không tự chủ. Cuối cùng, nguy cơ mang thai, các yếu tố cấu trúc cơ bản (bệnh thận đa nang, sỏi thận, thần kinh bàng quang), suy giảm miễn dịch, tiểu đường, và lịch sử của bàng quang hoặc niệu đạo bị xâm lấn đây thường làm thay đổi phác đồ điều trị (sự lựa chọn kháng sinh, thời gian điều trị, hoặc cả hai) viêm bàng quang không biến chứng.
Kiểm tra
Sự hiện diện của sốt, nhịp tim nhanh, hạ huyết áp là báo hiệu cho bác sĩ lâm sàng về khả năng nhiễm khuẩn niệu và nhu cầu tiềm năng nhập viện. Một cuộc kiểm tra tập trung ở phụ nữ, trong những trường hợp không có biến chứng, có thể giới hạn sự chứng minh của đau góc sườn đốt sống và khám bụng vùng thấp và vùng chậu, nếu lịch sử cho thấy viêm âm hộ âm đạo hoặc viêm cổ tử cung.
Chẩn đoán
Xét nghiệm nước tiểu
Xét nghiệm nước tiểu có lẽ tiện dụng nhất trong việc đánh giá khó tiểu. Xác suất của nhiễm trùng đường tiểu được khẳng định ở những phụ nữ có tiền sử và khám thực thể tương thích với viêm bàng quang không biến chứng là khoảng 70 - 90%. Xét nghiệm nước tiểu là hữu ích nhất khi người phụ nữ bị tiểu khó không có các tính năng đặc trưng khác của viêm bàng quang. Phát hiện > dấu vết của bạch cầu, nitrit, hoặc máu, hỗ trợ chẩn đoán viêm bàng quang. Khi cả hai xét nghiệm bạch cầu và nitrite là tích cực, tỷ lệ khả năng là 4.2, và khi cả hai đều là tiêu cực, tỷ lệ khả năng là 0,3. Giá trị dự báo tiêu cực của phân tích nước tiểu là không đủ để loại trừ khẳng định nhiễm trùng đường tiểu ở phụ nữ với nhiều triệu chứng và điển hình; và bằng chứng thử nghiệm ngẫu nhiên cho thấy điều trị kháng sinh là có lợi cho phụ nữ có triệu chứng điển hình và kiểm tra phân tích nước tiểu âm tính.
Cấy nước tiểu cần được xem xét cho tất cả những phụ nữ có các triệu chứng trước khi bắt đầu điều trị kháng sinh, cũng như những người có khó tiểu và xét nghiệm nước tiểu âm tính. Ở phụ nữ có triệu chứng, xét nghiệm nước tiểu được coi là dương tính khi 102 - 103 đơn vị vi sinh vật / mL được phát hiện.
Hình ảnh thận
Khi hiện tại nặng hoặc đau lưng, khả năng nhiễm trùng thận phức tạp (áp xe quanh thận, sỏi thận) hoặc ứ nước nên được xem xét. Tùy thuộc vào sự sẵn có của cơ sở y tế, lựa chọn hình ảnh chấp nhận được để đánh giá ứ nước bao gồm chụp X quang bụng, siêu âm thận, hoặc quét CT. Để loại trừ sỏi thận, quét CT xoắn ốc không cản quang chính xác hơn chụp cản quang tĩnh mạch và nhanh chóng trở thành xét nghiệm chẩn đoán và lựa chọn cho mục đích này. Trong phân tích, tỷ lệ khả năng tích cực và tiêu cực của quét CT xoắn ốc để chẩn đoán sỏi thận là 23,2 và 0,05, tương ứng.
Chẩn đoán phân biệt
Chẩn đoán phân biệt khó tiểu ở phụ nữ bao gồm viêm bàng quang cấp tính, viêm bể thận cấp tính, viêm âm đạo (Candida, nhiễm khuẩn âm đạo, Trichomonas, herpes simplex), viêm niệu đạo / cổ tử cung (Chlamydia, bệnh lậu), và viêm bàng quang kẽ / hội chứng đau bàng quang. Xét nghiệm khuếch đại acid nucleic nước tiểu hay mẫu dịch âm đạo rất nhạy cảm để phát hiện nhiễm chlamydia.
Điều trị
Xử lý dứt khoát là hướng đến các nguyên nhân cơ bản của tiểu khó. Một thuật toán dựa trên bằng chứng cho việc quản lý nhiễm trùng đường tiết niệu ở phụ nữ bị nghi ngờ. Thuật toán này hỗ trợ điều trị kháng sinh của hầu hết phụ nữ với nhiều điển hình và triệu chứng của nhiễm trùng đường tiết niệu mà không thực hiện xét nghiệm nước tiểu hoặc cấy nước tiểu. Giảm triệu chứng có thể được cung cấp với Phenazopyridine, một thuốc giảm đau đường tiết niệu có sẵn; nó được sử dụng kết hợp với điều trị kháng sinh (khi bị nhiễm trùng đường tiết niệu đã được xác nhận), nhưng không quá 2 ngày. Bệnh nhân cần được thông báo rằng Phenazopyridine sẽ gây ra nước tiểu và chất dịch cơ thể khác màu da cam / đổi màu đỏ (ví dụ, một số người đeo kính áp tròng đã báo cáo sự đổi màu ống kính của họ). Trường hợp hiếm hoi của met-hemoglobin và thiếu máu tán huyết đã được báo cáo, thường là với quá liều hoặc rối loạn chức năng thận bên dưới.
Bài viết cùng chuyên mục
Trầm cảm: phân tích để chẩn đoán và điều trị
Để được chẩn đoán mắc bệnh trầm cảm, bệnh nhân phải trải qua năm triệu chứng trở lên và phải có tâm trạng chán nản và hoặc giảm hứng thú trong 2 tuần.
Triệu chứng và dấu hiệu bệnh tim
Các triệu chứng khó thở, đau ngực, hồi hộp, choáng và ngất, phù, các dấu hiệu tím, xanh tái, khó thở nhanh, ran hai đáy phổi, mạch đập vùng trước tim.
Rối loạn sắc tố da (nốt ruồi, bớt, tàn nhang) lành tính
Tàn nhang và nốt ruồi son là các đốm nâu phẳng. Tàn nhang đầu tiên xuất hiện ở trẻ nhỏ, khi tiếp xúc với tia cực tím, và mờ dần với sự chấm dứt của ánh nắng mặt trời
Giảm cân ngoài ý muốn: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị
Các vấn đề gây ra giảm cân thông qua một hoặc nhiều cơ chế, lượng calo hấp thụ không đủ, nhu cầu trao đổi chất quá mức hoặc mất chất dinh dưỡng qua nước tiểu hoặc phân.
Vàng da: phân tích triệu chứng
Bilirubin được hình thành chủ yếu thông qua sự phân hủy trao đổi chất của các vòng heme, chủ yếu là từ quá trình dị hóa của các tế bào hồng cầu.
Đau bụng cấp: có thai và các bệnh có vị trí điểm đau đặc trưng
Yêu cầu thăm khám phụ khoa để đánh giá biến chứng liên quan đến có thai ở bất kì phụ nữa nào mà đã biết có thai trong tử cung và đau bụng dưới cấp, cần xem xét chẩn đoán khác bao gồm viêm ruột thừa cấp.
Điểm mù thị giác: phân tích triệu chứng
Điểm mù thị giác có thể được phân loại theo vị trí của nó trong trường thị giác, điểm mù thị giác trung tâm và điểm mù thị giác ngoại vi.
Nôn ra máu: đánh giá tình trạng lâm sàng
Mọi bệnh nhân nôn ra máu có các dấu hiệu của shock hoặc có bằng chứng bệnh nhân vẫn đang chảy máu, nên tiến hành nội soi cấp cứu sau khi đã hồi sức đầy đủ cho bệnh nhân.
Khối u ở vú: phân tích triệu chứng
Đánh giá khối u ở vú nên bắt đầu bằng việc hỏi bệnh sử đầy đủ và khám thực thể. Điều quan trọng là phải xác định nguy cơ mắc bệnh ung thư vú của bệnh nhân.
Váng đầu và xỉu: các nguyên nhân gây lên rối loạn
Phản xạ giãn mạch và chậm nhịp tim xảy ra khi đáp ứng với một tác nhân như cảm xúc mạnh, các chất kích thích độc hại. Ví dụ, bệnh nhân giãn tĩnh mạch. Có tiền triệu nôn, vã mồ hôi, nhìn mờ/ mất nhìn ngoại biên.
Định hướng chẩn đoán tình trạng chóng mặt choáng váng
Đánh giá choáng váng nằm ở chỗ xác định bản chất chính xác các triệu chứng của bệnh nhân, thỉnh thoảng, thay đổi ý thức thoáng qua hay khiếm khuyết thần kinh khu trú được mô tả như là choáng váng.
Khó thở mạn tính: thang điểm khó thở và nguyên nhân thường gặp
Khó thở mạn tính được định nghĩa khi tình trạng khó thở kéo dài hơn 2 tuần. Sử dụng thang điểm khó thở MRC (hội đồng nghiên cứu y tế - Medical Research Council) để đánh giá độ nặng của khó thở.
Nguy cơ té ngã: cách thực hiện đánh giá dáng đi
Sự an toàn và vững chắc chung; bất thường dáng đi một bên (đột quỵ, tổn thương thần kinh ngoại biên, bệnh khớp, đau); bước đi ngắn, lê chân (bệnh Parkinson, bệnh lý mạch máu não lan tỏa); dáng đi bước cao.
Phân tích triệu chứng phù nề để chẩn đoán và điều trị
Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai, phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.
Đau đầu: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng
Loại trừ xuất huyết dưới nhện ở bất kỳ bệnh nhân nào có đau đầu dữ dội lần đầu tiên hay là đau đầu nặng nhất họ từng trải qua mà đạt đỉnh trong 5 phút từ lúc khới phát và dai dẳng hơn 1 giờ.
Phì đại tuyến vú ở nam giới: phân tích triệu chứng
Vú nam bao gồm một lượng tối thiểu các mô mỡ và tuyến. Tỷ lệ estrogen-testosterone bị thay đổi ở nam giới có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới, hoặc sự tăng sinh của mô tuyến vú.
Phì đại tuyến giáp (bướu cổ): phân tích triệu chứng
Bất kỳ cản trở quá trình tổng hợp hoặc giải phóng hormone tuyến giáp đều có thể gây ra bướu cổ. Cho đến nay, yếu tố rủi ro quan trọng nhất đối với sự phát triển của bệnh bướu cổ là thiếu i-ốt.
Mất thăng bằng: choáng mặt mất vững
Nhiều yếu tố góp phần gây mất thăng bằng, đặc biệt ở người già, bao gồm yếu chi, bệnh lý thần kinh cảm giác, tổn thương cảm giác bản thể, bệnh khớp, bệnh lý tổn thương thị giác và mất tự tin.
Đau nhiều cơ: phân tích triệu chứng
Một số tình trạng có thể dẫn đến đau đa cơ. Các nguyên nhân phổ biến nhất là đau đa cơ do thấp khớp và các tình trạng viêm. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân chính xác là không rõ.
Đau đầu: đánh giá triệu chứng lâm sàng biểu hiện màng não
Nhận diện bệnh nhân viêm màng não do vi khuẩn là ưu tiên hàng đầu cho phép điều trị kháng sinh nhanh chóng để cứu sống bệnh nhân. Bệnh nhân có thể thiếu các biểu hiện kinh điển nhưng hầu hết các trường hợp sẽ có ít nhất một biểu hiện.
Định hướng chẩn đoán nôn ra máu
Nôn ra máu đỏ tươi hoặc máu cục là dấu hiệu của máu đang tiếp tục chảy và là một cấp cứu nội khoa, nếu máu màu đen, có hình hạt café là gợi ý của chảy máu đã cầm hoặc chảy máu tương đối nhẹ.
Đau vai: phân tích triệu chứng
Không thể đánh giá các quá trình bệnh lý một cách riêng biệt vì mối quan hệ phức tạp của đai vai với các cấu trúc khác. Vai bao gồm ba xương và bốn bề mặt khớp.
Tiếng thổi tâm thu: phân tích triệu chứng khi nghe tim
Tiếng thổi tâm thu xảy ra trong giai đoạn co bóp của tim (tâm thu) xảy ra giữa S1, đóng van hai lá và van ba lá, và S2, đóng van động mạch chủ và động mạch phổi.
Khó thở mãn tính: đánh giá triệu chứng của các bệnh lý thực thể
Tìm kiếm bằng chứng khách quan của phục hồi hoặc biến đổi đường thở để khẳng định chấn đoán: Thực hiện bởi phế dung kế sau đó yêu cầu bệnh nhân ghi lại nhật ký lưu lượng thở đỉnh. Xem xét đánh giá chuyên khoa nếu như chẩn đoán không chắc chắn.
Chảy máu cam: phân tích triệu chứng
Chảy máu cam là kết quả của sự tương tác của các yếu tố gây tổn thương lớp niêm mạc và thành mạch, một số là cục bộ, một số là hệ thống và một số là sự kết hợp của cả hai.
