- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Tiểu khó: đi tiểu đau
Tiểu khó: đi tiểu đau
Nghiên cứu thuần tập được thiết kế đã chỉ ra rằng một số phụ nữ có thể được chẩn đoán đáng tin cậy với viêm bàng quang không biến chứng mà không có kiểm tra thể chất.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Điểm thiết yếu cho chẩn đoán
Sốt.
Buồn nôn hoặc nôn mửa.
Mới trở lại hoặc đau tăng.
Tiết dịch âm đạo.
Nguy cơ mang thai.
Bất thường cấu trúc.
Thiết bị trong niệu đạo hoặc bàng quang.
Nhận định chung
Khó tiểu (đi tiểu đau) là một lý do phổ biến ở thanh thiếu niên và người lớn tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp. Một quá trình viêm (ví dụ, nhiễm trùng, rối loạn tự miễn dịch) làm nền tảng cho hầu hết các nguyên nhân gây tiểu khó. Ở phụ nữ, viêm bàng quang được chẩn đoán ở lên đến 50 - 60% các trường hợp, và có tỷ lệ 0,5 - 0,7% mỗi năm ở phụ nữ trẻ quan hệ tình dục. Mục tiêu chính trong việc đánh giá những phụ nữ có tiểu khó là để loại trừ các bệnh đường tiết niệu trên nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm bể thận cấp tính, và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Ngược lại, ở nam giới, viêm niệu đạo chiếm phần lớn các trường hợp tiểu khó.
Các triệu chứng lâm sàng
Nghiên cứu thuần tập được thiết kế đã chỉ ra rằng một số phụ nữ có thể được chẩn đoán đáng tin cậy với viêm bàng quang không biến chứng mà không có kiểm tra thể chất hoặc xét nghiệm nước tiểu, và thử nghiệm ngẫu nhiên cho thấy rằng quản lý viêm bàng quang không biến chứng là an toàn và hiệu quả. Một khả năng tăng của viêm bàng quang xuất hiện khi phụ nữ báo cáo nhiều triệu chứng kích thích bài tiết (tiểu khó, cấp bách, tần số), sốt, hoặc đau lưng (tỷ lệ khả năng = 1,6 - 2,0). Hỏi về triệu chứng của viêm âm hộ âm đạo là bắt buộc, vì sự hiện diện của dịch tiết âm đạo đáng kể hoặc ngứa làm giảm khả năng phát hiện viêm bàng quang (tỷ lệ khả năng = 0,2 - 0,3). Khi phụ nữ báo cáo tiểu khó và tiểu lắt nhắt, và không tiết dịch âm đạo và kích thích, tỷ lệ khả năng viêm bàng quang khẳng định là 24,5. Ngược lại, khi tiết dịch âm đạo hoặc bị dị ứng là hiện diện, cũng như tiểu khó hoặc tiểu lắt nhắt, tỷ lệ khả năng là 0,7. Tiểu máu tổng ở phụ nữ có các triệu chứng đi tiểu thường đại diện viêm bàng quang xuất huyết, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của ung thư bàng quang (đặc biệt là ở bệnh nhân lớn tuổi) hoặc bệnh đường tiết niệu trên. Thất bại diều trị tiểu máu bằng kháng sinh nên cân nhắc đánh giá thêm bàng quang và thận. Nhiễm Chlamydia nên được coi là mạnh trong độ tuổi phụ nữ 25 tuổi hoặc trẻ hơn, những người quan hệ tình dục lần đầu hay có đối tác mới và tìm kiếm chăm sóc y tế cho một bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu bị nghi ngờ.
Bởi vì sốt và đau lưng, cũng như buồn nôn và nôn, được coi là báo hiệu (tiêu chuẩn lâm sàng) viêm bể thận cấp tính, phụ nữ có những triệu chứng này thường cần được kiểm tra bởi bác sĩ trước khi điều trị để loại trừ cùng tồn tại nhiễm khuẩn niệu, ứ nước, hoặc sỏi thận. Yếu tố nguy cơ quan trọng khác đối với viêm bể thận cấp tính (ở phụ nữ 18 - 49 tuổi) liên quan đến hành vi tình dục (tần suất quan hệ tình dục ba lần mỗi tuần, bạn tình mới trong năm trước đó, việc sử dụng chất diệt tinh trùng gần đây), cũng như bệnh đái tháo đường và nhiễm trùng đường tiết niệu gần đây hoặc tiểu không tự chủ. Cuối cùng, nguy cơ mang thai, các yếu tố cấu trúc cơ bản (bệnh thận đa nang, sỏi thận, thần kinh bàng quang), suy giảm miễn dịch, tiểu đường, và lịch sử của bàng quang hoặc niệu đạo bị xâm lấn đây thường làm thay đổi phác đồ điều trị (sự lựa chọn kháng sinh, thời gian điều trị, hoặc cả hai) viêm bàng quang không biến chứng.
Kiểm tra
Sự hiện diện của sốt, nhịp tim nhanh, hạ huyết áp là báo hiệu cho bác sĩ lâm sàng về khả năng nhiễm khuẩn niệu và nhu cầu tiềm năng nhập viện. Một cuộc kiểm tra tập trung ở phụ nữ, trong những trường hợp không có biến chứng, có thể giới hạn sự chứng minh của đau góc sườn đốt sống và khám bụng vùng thấp và vùng chậu, nếu lịch sử cho thấy viêm âm hộ âm đạo hoặc viêm cổ tử cung.
Chẩn đoán
Xét nghiệm nước tiểu
Xét nghiệm nước tiểu có lẽ tiện dụng nhất trong việc đánh giá khó tiểu. Xác suất của nhiễm trùng đường tiểu được khẳng định ở những phụ nữ có tiền sử và khám thực thể tương thích với viêm bàng quang không biến chứng là khoảng 70 - 90%. Xét nghiệm nước tiểu là hữu ích nhất khi người phụ nữ bị tiểu khó không có các tính năng đặc trưng khác của viêm bàng quang. Phát hiện > dấu vết của bạch cầu, nitrit, hoặc máu, hỗ trợ chẩn đoán viêm bàng quang. Khi cả hai xét nghiệm bạch cầu và nitrite là tích cực, tỷ lệ khả năng là 4.2, và khi cả hai đều là tiêu cực, tỷ lệ khả năng là 0,3. Giá trị dự báo tiêu cực của phân tích nước tiểu là không đủ để loại trừ khẳng định nhiễm trùng đường tiểu ở phụ nữ với nhiều triệu chứng và điển hình; và bằng chứng thử nghiệm ngẫu nhiên cho thấy điều trị kháng sinh là có lợi cho phụ nữ có triệu chứng điển hình và kiểm tra phân tích nước tiểu âm tính.
Cấy nước tiểu cần được xem xét cho tất cả những phụ nữ có các triệu chứng trước khi bắt đầu điều trị kháng sinh, cũng như những người có khó tiểu và xét nghiệm nước tiểu âm tính. Ở phụ nữ có triệu chứng, xét nghiệm nước tiểu được coi là dương tính khi 102 - 103 đơn vị vi sinh vật / mL được phát hiện.
Hình ảnh thận
Khi hiện tại nặng hoặc đau lưng, khả năng nhiễm trùng thận phức tạp (áp xe quanh thận, sỏi thận) hoặc ứ nước nên được xem xét. Tùy thuộc vào sự sẵn có của cơ sở y tế, lựa chọn hình ảnh chấp nhận được để đánh giá ứ nước bao gồm chụp X quang bụng, siêu âm thận, hoặc quét CT. Để loại trừ sỏi thận, quét CT xoắn ốc không cản quang chính xác hơn chụp cản quang tĩnh mạch và nhanh chóng trở thành xét nghiệm chẩn đoán và lựa chọn cho mục đích này. Trong phân tích, tỷ lệ khả năng tích cực và tiêu cực của quét CT xoắn ốc để chẩn đoán sỏi thận là 23,2 và 0,05, tương ứng.
Chẩn đoán phân biệt
Chẩn đoán phân biệt khó tiểu ở phụ nữ bao gồm viêm bàng quang cấp tính, viêm bể thận cấp tính, viêm âm đạo (Candida, nhiễm khuẩn âm đạo, Trichomonas, herpes simplex), viêm niệu đạo / cổ tử cung (Chlamydia, bệnh lậu), và viêm bàng quang kẽ / hội chứng đau bàng quang. Xét nghiệm khuếch đại acid nucleic nước tiểu hay mẫu dịch âm đạo rất nhạy cảm để phát hiện nhiễm chlamydia.
Điều trị
Xử lý dứt khoát là hướng đến các nguyên nhân cơ bản của tiểu khó. Một thuật toán dựa trên bằng chứng cho việc quản lý nhiễm trùng đường tiết niệu ở phụ nữ bị nghi ngờ. Thuật toán này hỗ trợ điều trị kháng sinh của hầu hết phụ nữ với nhiều điển hình và triệu chứng của nhiễm trùng đường tiết niệu mà không thực hiện xét nghiệm nước tiểu hoặc cấy nước tiểu. Giảm triệu chứng có thể được cung cấp với Phenazopyridine, một thuốc giảm đau đường tiết niệu có sẵn; nó được sử dụng kết hợp với điều trị kháng sinh (khi bị nhiễm trùng đường tiết niệu đã được xác nhận), nhưng không quá 2 ngày. Bệnh nhân cần được thông báo rằng Phenazopyridine sẽ gây ra nước tiểu và chất dịch cơ thể khác màu da cam / đổi màu đỏ (ví dụ, một số người đeo kính áp tròng đã báo cáo sự đổi màu ống kính của họ). Trường hợp hiếm hoi của met-hemoglobin và thiếu máu tán huyết đã được báo cáo, thường là với quá liều hoặc rối loạn chức năng thận bên dưới.
Bài viết cùng chuyên mục
Đau thắt lưng: khám cột sống thắt lưng
Việc khám nên bắt đầu khi gặp bệnh nhân lần đầu và tiếp tục theo dõi, quan sát dáng đi và tư thế, không nhất quán giữa chức năng và hoạt động có thể phân biệt giữa nguyên nhân thực thể và chức năng đối với các triệu chứng.
Phì đại tuyến giáp (bướu cổ): phân tích triệu chứng
Bất kỳ cản trở quá trình tổng hợp hoặc giải phóng hormone tuyến giáp đều có thể gây ra bướu cổ. Cho đến nay, yếu tố rủi ro quan trọng nhất đối với sự phát triển của bệnh bướu cổ là thiếu i-ốt.
Rối loạn thăng bằng: các nguyên nhân cảm giác mất thăng bằng
Sự cân bằng đòi hỏi tín hiệu vào từ nhiều bộ phận cảm thụ cảm giác (thị giác, tiền đình, xúc giác, cảm giác bản thể). Giảm chức năng nhi ều hơn một trong các bộ phận này, dù rất nhỏ cũng có thể gây mất thăng bằng.
Thiếu máu trong bệnh mạn tính
Tình trạng giảm erythropoietin ít khi là nguyên nhân quan trọng gây sản xuất hồng cầu dưới mức từ trong suy thận, khi đó erythropoietin giảm là một quy luật.
Thiếu vitamin D: phân tích triệu chứng
Khi sự hấp thụ canxi ở ruột không cung cấp đủ canxi để duy trì mức canxi máu bình thường, Vit D sẽ ức chế các tế bào tạo xương và kích hoạt các tế bào hủy xương để huy động canxi từ xương.
Dáng đi bất thường: phân tích triệu chứng bệnh lý
Sự tầm soát dáng đi nhạy cho việc phát hiện những bất thường về thần kinh vận động, cảm giác và hệ cơ xương ở chi dưới bởi vì bước đi là một hoạt động phối hợp phức tạp so với các test chức năng thần kinh.
Đau ngực, chẩn đoán và điều trị
Thiếu máu cơ tim thường được mô tả là tức nặng, đau cảm giác áp lực, thắt chặt, ép, chứ không phải là nhói sắc nét hoặc co thắt
Viêm gan: phân tích triệu chứng
Viêm gan A phổ biến nhất đối với viêm gan cấp tính và viêm gan B và viêm gan C hầu hết dẫn đến nhiễm trùng mãn tính. Vi-rút viêm gan D có thể đồng nhiễm hoặc bội nhiễm. Viêm gan E ở các quốc gia kém phát triển.
Tăng huyết áp: phân tích triệu chứng
Không xác định được nguyên nhân được cho là mắc tăng huyết áp nguyên phát, có một cơ quan hoặc khiếm khuyết gen cho là tăng huyết áp thứ phát.
Đánh giá chức năng nhận thức: lú lẫn mê sảng và mất trí
Cần chắc chắn rằng sự suy giảm nhận thức rõ ràng không do các vấn đề giao tiếp hoặc một rối loạn riêng biệt về hiểu, khó tìm từ diễn đạt (mất ngôn ngữ diễn đạt), trí nhớ (hội chứng quên), hành vi và khí sắc.
Yếu chi: đánh giá triệu chứng trên bệnh cảnh lâm sàng
Yếu chi một bên có thể do nhiều nguyên nhân không đột quỵ gây ra và không nên vội vàng lờ đi các nguyên nhân này để có thể kiểm soát thích hợp.
Đau bụng mạn tính (từng giai đoạn): đặc điểm từng bệnh lý cụ thể
Đau bụng mạn tính là đau tồn tại trong hơn sáu tháng và xảy ra không có bằng chứng của một rối loạn về thể chất cụ thể. Nó cũng không liên quan đến các chức năng của cơ thể (chẳng hạn như kinh nguyệt, nhu động ruột hoặc ăn uống), thuốc hoặc độc tố.
Vàng da: phân tích triệu chứng
Bilirubin được hình thành chủ yếu thông qua sự phân hủy trao đổi chất của các vòng heme, chủ yếu là từ quá trình dị hóa của các tế bào hồng cầu.
Ù tai: phân tích triệu chứng
Bản thân ù tai không phải là bệnh mà là triệu chứng của một số quá trình đang diễn ra khác, bệnh lý hoặc lành tính, nhiều giả thuyết đã được đề xuất về cơ chế bệnh sinh.
Chảy máu trực tràng: đánh giá tình trạng lâm sàng
Chẩn đoán xuất huyết tiêu hóa thấp ở bệnh nhân không có rối loạn huyết động tuy nhiên cần phải nghi ngờ xuất huyết tiêu hóa cao nếu có các đặc điểm của shock giảm thể tích.
Chứng khó nuốt: phân tích triệu chứng
Rối loạn chuyển thức ăn qua cơ vòng thực quản trên gây các triệu chứng ở hầu họng, và rối loạn nhu động hoặc cản trở dòng thức ăn qua thực quản gây khó nuốt ở thực quản.
Điểm mù thị giác: phân tích triệu chứng
Điểm mù thị giác có thể được phân loại theo vị trí của nó trong trường thị giác, điểm mù thị giác trung tâm và điểm mù thị giác ngoại vi.
Đau vùng chậu mãn tính: phân tích triệu chứng
Bất kỳ cấu trúc giải phẫu nào ở bụng hoặc xương chậu đều có thể góp phần gây ra đau vùng chậu mãn tính, sẽ rất hữu ích nếu cố gắng phân loại cơn đau là do phụ khoa hay không.
Đau bụng cấp: vàng da đáp ứng viêm và tính chất của đau quặn mật
Giả định nhiễm trùng đường mật ít nhất là lúc đầu, nếu bệnh nhân không khỏe với sốt cao ± rét run hoặc vàng da tắc mật; cho kháng sinh tĩnh mạch, và nếu siêu âm xác nhận giãn đường mật, chuyển phẫu thuật ngay lập tức để giảm áp lực đường mật.
Phù gai thị: phân tích triệu chứng
Phù gai thị thực sự luôn đi kèm với tăng áp lực nội sọ, chẩn đoán phân biệt đối với phù gai thị gồm chấn thương, khối u nội sọ, hẹp cống não, giả u não (tăng áp lực nội sọ vô căn.
Chảy máu cam: phân tích triệu chứng
Chảy máu cam là kết quả của sự tương tác của các yếu tố gây tổn thương lớp niêm mạc và thành mạch, một số là cục bộ, một số là hệ thống và một số là sự kết hợp của cả hai.
Chiến lược sử dụng thuốc giảm đau
Nếu cơn đau không thể kiểm soát mà không có tác dụng phụ khó chịu của thuốc, các bác sĩ nên xem xét sử dụng liều thấp hơn của nhiều loại thuốc, được thực hiện thường cho đau thần kinh
Mệt mỏi: các biểu hiện phải phân biệt
Mệt mỏi hay thiếu năng lượng thường là lý do cho việc từ bỏ các hoạt động và đặt câu hỏi cẩn thận có thể cần thiết để phân biệt giữa giới hạn hoạt động thể lực và thiếu hứng thú, quyết tâm.
Loãng xương: phân tích triệu chứng
Sự mất cân bằng hoạt động của nguyên bào xương và nguyên bào xương có thể do một số tình trạng liên quan đến tuổi tác và bệnh tật gây ra, thường được phân loại là loãng xương nguyên phát và thứ phát.
Mệt mỏi: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng
Một số bệnh nhân, khó để phân biệt giữa mệt mỏi và khó thở; nếu có một bệnh sử rõ ràng hoặc bằng chứng của giảm khả năng gắng sức. Cân nhắc tiếp cận tương tự đối với khó thở gắng sức mạn tính.
