Hôn mê: phân tích để chẩn đoán và điều trị

2022-12-21 07:57 PM

Hôn mê là tình trạng bất tỉnh một khoảng thời gian kéo dài được phân biệt với giấc ngủ bởi không có khả năng đánh thức bệnh nhân.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

 

Hôn mê là tình trạng bất tỉnh một khoảng thời gian kéo dài (> 1 giờ) được phân biệt với giấc ngủ bởi không có khả năng đánh thức bệnh nhân.

Nguyên nhân

Hôn mê là một biểu hiện không đặc hiệu của suy giảm chức năng hệ thần kinh trung ương (CNS) có thể do bất kỳ tổn thương nào. Có sự khác biệt lớn về các nguyên nhân có thể được chia thành khu trú (ví dụ: đột quỵ) so với không khu trú (ví dụ: thiếu oxy), chấn thương so với không do chấn thương hoặc hệ thần kinh trung ương so với nguyên nhân hệ thống. Kết quả cuối cùng là có sự rối loạn chức năng toàn bộ của cả hai bán cầu não hoặc thân não tăng dần và hệ thống kích hoạt diencephalon.

Đánh giá đặc điểm

Bệnh sử và khám thực thể thường có thể gợi ra các nguyên nhân tiềm ẩn gây hôn mê.

Sau khi đảm bảo sự ổn định của đường thở, hô hấp và tuần hoàn (ABCs), điều cần thiết là thu thập bệnh sử thích hợp. Mất ý thức đột ngột sẽ gợi ý các nguyên nhân như xuất huyết não, co giật, rối loạn nhịp tim hoặc dùng thuốc quá liều. Tiến triển chậm hơn ngụ ý một danh sách chẩn đoán phân biệt lớn hơn nhiều.

Việc kiểm tra tình trạng hôn mê về cơ bản được thực hiện bằng đo; có một số thang đo được sử dụng để đánh giá trạng thái ý thức, chẳng hạn như điểm số Jouvet, Moscow, Glasgow, Bozza-Marrubini và Điểm số toàn bộ về không phản hồi (bốn). Thang điểm phổ biến nhất được sử dụng trong thực tế là thang điểm Glasgow, đặc biệt hữu ích đối với bệnh nhân chấn thương và tiếp tục được sử dụng rộng rãi nhất. Thang điểm Bốn dễ sử dụng và cho nhiều chi tiết hơn thang điểm Glasgow và là một công cụ tốt hơn để theo dõi trong cấp cứu hồi sức; nó cung cấp tiên lượng tốt hơn và có thể được sử dụng trong chăm sóc ban đầu.

Hình ảnh đầu bằng chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) nên được thực hiện càng nhanh càng tốt để loại trừ các nguyên nhân cấu trúc và hướng dẫn điều trị cấp cứu (ví dụ: xuất huyết hoặc thoát vị). Xét nghiệm nên bao gồm khí máu động mạch, công thức máu toàn bộ, sinh hóa hóa toàn diện, độc tính (bao gồm ethanol, thuốc thường bị lạm dụng, acetaminophen và salicylat), amoniac và lactate. Máu và dịch não tủy cũng nên được nuôi cấy.

Điện não đồ (EEG) nên được thực hiện để tìm kiếm các cơn động kinh không được phát hiện. Điện não đồ cũng có thể đưa ra manh mối về nguyên nhân và tiên lượng.

Chẩn đoán phân biệt

Chẩn đoán phân biệt hôn mê rất rộng nhưng thường được thiết lập dựa trên bệnh sử, khám thực thể, kết quả xét nghiệm, điện não đồ và hình ảnh. Chẩn đoán phân biệt, được chia nhỏ dựa trên chụp CT hoặc MRI bình thường và bất thường, bao gồm:

1. Chụp CT hoặc MRI bình thường.

Thuốc/quá liều: rượu, thuốc an thần, thuốc phiện.

Chuyển hóa: thiếu oxy, rối loạn điện giải, rối loạn glucose, rối loạn tuyến giáp, hôn mê gan.

Nhiễm trùng nặng: viêm phổi, viêm màng não, viêm não, nhiễm trùng huyết.

Sốc

Vấn đề liên quan đến động kinh.

Hạ thân nhiệt nặng hoặc tăng thân nhiệt.

Chấn động.

2. Chụp CT hoặc MRI bất thường.

Xuất huyết hoặc nhồi máu

Nhiễm trùng: áp xe, mủ màng phổi

U não

Chấn thương

Loại khác.

Biểu hiện lâm sàng

Bệnh nhân thiếu nhận thức về bản thân và không thực hiện các cử động có mục đích. Các dấu hiệu sinh tồn, bao gồm khả năng duy trì chức năng hô hấp, có thể bị suy giảm; vì vậy, ngay lập tức chú ý đến việc đảm bảo ABC ổn định là điều cần thiết. Hôn mê phải được phân biệt với các thực thể lâm sàng tương tự khác như trạng thái thực vật, căng trương lực, trầm cảm nặng, ức chế thần kinh cơ, hoặc mất vận động cộng với mất ngôn ngữ.

Bài viết cùng chuyên mục

Định hướng chẩn đoán đau bụng cấp

Nhiều nguyên nhân nghiêm trọng của đau bụng  cấp  hoặc  có  nguồn  gốc hoặc thúc đẩy bởi một qúa trình viêm trong ổ bụng.

Loét áp lực do tỳ đè

Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực

Đau nhiều cơ: phân tích triệu chứng

Một số tình trạng có thể dẫn đến đau đa cơ. Các nguyên nhân phổ biến nhất là đau đa cơ do thấp khớp và các tình trạng viêm. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân chính xác là không rõ.

Đánh giá tình trạng dinh dưỡng qua tiền sử bệnh lý

Sau khi yêu cầu bệnh nhân mô tả các triệu chứng hoặc vấn đề y tế khiến họ phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế, hãy bắt đầu khám phá mối quan hệ giữa chế độ ăn uống và bệnh có thể tồn tại.

Mất thính lực: phân tích triệu chứng

Mất thính lực có thể được chia thành ba loại nguyên nhân: mất thính lực dẫn truyền, mất thính lực thần kinh tiếp nhận và mất thính lực hỗn hợp.

Khó nuốt thực quản (cấu trúc): các nguyên nhân thường gặp

Cả bệnh cấu trúc và rối loạn vận động đều có thể gây khó nuốt. Nguyên nhân cấu trúc thường gây khó nuốt với thức ăn rắn; rối loạn vận động có thể gây khó nuốt với cả thức ăn rắn và chất lỏng.

Phù chân: đánh giá suy thận và chức năng thận

Xác định và điều trị những nguyên nhân, theo dõi chức năng thận và thảo luận với đội chuyên khoa thận nếu như có bất kỳ sự tụt giảm mức lọc cầu thận thêm nữa.

Shock: phân tích các đặc điểm triệu chứng lâm sàng

Một số bệnh nhân có thể duy trì huyết áp trong giới hạn bình thường mặc dù có rối loạn chức năng cơ quan, cân nhắc bệnh lý khu trú nếu chỉ có một cơ quan bị rối loạn, chẳng hạn thiểu niệu mà không có bằng chứng rõ ràng của rối loạn huyết động.

Phòng chống lạm dụng rượu và ma túy bất hợp pháp

Phòng chống lạm dụng rượu và ma túy bất hợp pháp! Tỷ lệ lạm dụng có vẻ cao hơn ở nam giới, người da trắng, thanh niên chưa lập gia đình và cá nhân...

Tiêu chuẩn Duke cải tiến để chẩn đoán viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

Cấy máu dương tính với các sinh vật gây viêm nội tâm mạc nhiễm trùng điển hình, từ 2 mẫu cấy máu riêng biệt hoặc 2 mẫu cấy dương tính từ các mẫu lấy cách nhau > 12 giờ, hoặc 3 hoặc phần lớn 4 lần cấy máu riêng biệt.

Insulin tiêm dưới da cho bệnh nhân nằm viện: phác đồ và mục tiêu điều trị

Có khoảng ba mươi phần trăm, bệnh nhân nhập viện bị tăng đường huyết, nhiều bệnh nhân trong số này có tiền sử đái tháo đường trước đó

Tăng huyết áp: phân tích triệu chứng

Không xác định được nguyên nhân được cho là mắc tăng huyết áp nguyên phát, có một cơ quan hoặc khiếm khuyết gen cho là tăng huyết áp thứ phát.

Nguy cơ tự tử: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Tự tử thường được coi là một quyết định đạo đức mâu thuẫn với nhiều giá trị tôn giáo và xã hội, đối với nhiều cá nhân cố gắng hoặc tự tử, chất lượng cuộc sống đã trở nên cạn kiệt đến mức không còn lựa chọn nào khác.

Đau đầu gối: phân tích triệu chứng

Đau đầu gối có nhiều nguyên nhân như chấn thương cấp tính, lạm dụng, viêm hoặc thoái hóa khớp, nhiễm trùng và các vấn đề khác. Đau quy chiếu từ hông hoặc lưng dưới cũng có thể dẫn đến đau đầu gối.

Đột quỵ: phân tích triệu chứng

Đột quỵ được định nghĩa là tình trạng thiếu hụt thần kinh cấp tính kéo dài hơn 24 giờ. Các vấn đề kéo dài dưới 24 giờ được gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua.

Đi tiểu ra máu: đánh giá các triệu chứng lâm sàng

Tiểu máu vi thể đơn độc thường phổ biến và do bệnh lý lành tính như hội chứng màng đáy cầu thận mỏng. Cần đảm bảo rằng các nguyên nhân ở trên đã được loại trừ; làm cho bệnh nhân yên tâm rằng xét nghiệm thêm là không cần thiết.

Tiểu khó: đi tiểu đau

Nghiên cứu thuần tập được thiết kế đã chỉ ra rằng một số phụ nữ có thể được chẩn đoán đáng tin cậy với viêm bàng quang không biến chứng mà không có kiểm tra thể chất.

Chứng khó nuốt: phân tích triệu chứng

Rối loạn chuyển thức ăn qua cơ vòng thực quản trên gây các triệu chứng ở hầu họng, và rối loạn nhu động hoặc cản trở dòng thức ăn qua thực quản gây khó nuốt ở thực quản.

Chiến lược sử dụng thuốc giảm đau

Nếu cơn đau không thể kiểm soát mà không có tác dụng phụ khó chịu của thuốc, các bác sĩ nên xem xét sử dụng liều thấp hơn của nhiều loại thuốc, được thực hiện thường cho đau thần kinh

Hạch to khu trú: phân tích triệu chứng

Hạch cổ 2 bên thường do viêm họng, ở cổ phía sau cơ ức đòn chũm là một phát hiện đáng ngại hơn và cần được đánh giá thêm. Sờ hạch thượng đòn bên trái dẫn lưu các vùng trong ổ bụng và bên phải dẫn lưu phổi, trung thất và thực quản.

Ho ra máu, chẩn đoán và điều trị

Các động mạch phế quản xuất phát từ động mạch chủ hoặc động mạch liên sườn và mang máu dưới áp lực của hệ thống vào đường hô hấp, mạch máu, rốn phổi, và màng phổi tạng

Đánh trống ngực: phân tích triệu chứng

Đánh trống ngực là một nhận thức bất thường khó chịu về nhịp tim. Chúng thường được mô tả là tim đập thình thịch.

Phân tích và quyết định trong chẩn đoán bệnh lý

Thông thường, cây quyết định được sử dụng để đại diện cho các lựa chọn thay thế khác nhau, với các xác suất được chỉ định cho các lựa chọn thay thế và tiện ích gắn liền với các kết quả có thể xảy ra.

Viêm bàng quang cấp trong chẩn đoán và điều trỊ

Viêm bàng quang không biến chứng ở phụ nữ có thể dùng kháng khuẩn liều đơn ngắn ngày. Viêm bàng quang biến chứng ít gặp ở nam giới.

Đánh giá nhồi máu cơ tim không có ST chênh/ đau thắt ngực không ổn định

Phân tầng nguy cơ bệnh nhân bằng thang điểm TIMI hoặc các thang điểm khác. Cho dù bệnh nhân có biến chứng hay đau ngực tiếp diễn, nên theo dõi điện tâm đồ liên tục cho bệnh nhân nguy cơ trung bình.