- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Khối u ở vú: phân tích triệu chứng
Khối u ở vú: phân tích triệu chứng
Đánh giá khối u ở vú nên bắt đầu bằng việc hỏi bệnh sử đầy đủ và khám thực thể. Điều quan trọng là phải xác định nguy cơ mắc bệnh ung thư vú của bệnh nhân.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Khối u ở vú có thể sờ thấy là một lý do phổ biến khiến phụ nữ tìm kiếm điều trị. Đánh giá khối u vú đòi hỏi một cách tiếp cận kỹ lưỡng và có hệ thống để đảm bảo rằng ung thư vú không bị bỏ sót hoặc được chẩn đoán và điều trị ở giai đoạn đầu. Mặc dù tự kiểm tra vú không được chứng minh là giúp cải thiện khả năng sống sót, nhưng đây là một kỹ thuật hữu ích vì nhiều bệnh nhân đã phát hiện ra khối u ở vú của chính họ và thông báo cho các bác sỹ.
Phần lớn các khối u ở vú là lành tính. Tuy nhiên, cứ 8 phụ nữ co khối u thì có 1 người sẽ phát triển ung thư vú xâm lấn trong đời.
Mặc dù phần lớn bệnh ung thư vú được chẩn đoán ở phụ nữ trên 50 tuổi, nhưng một phần ba trong số đó là ở phụ nữ trẻ.
Đánh giá đặc điểm
Đánh giá khối u ở vú nên bắt đầu bằng việc hỏi bệnh sử đầy đủ và khám thực thể. Điều quan trọng là phải xác định nguy cơ mắc bệnh ung thư vú của bệnh nhân. Tuy nhiên, các bác sĩ nên biết rằng hầu hết phụ nữ bị ung thư vú không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào có thể xác định được.
Ngoài việc thu thập thông tin, lịch sử toàn diện về bản thân khối lượng nên bắt đầu bằng các câu hỏi sau:
Phát hiện ra khối u ở ngực như thế nào?
Có nhận thấy bất kỳ thay đổi nào ở khối u sau lần đầu tiên được ghi nhận không?
Khối u có đau không? Nếu đau, có bất kỳ sự thay đổi theo chu kỳ nào đối với cơn đau không?
Đau theo chu kỳ và dao động nhanh về kích thước của khối u vú có thể gợi ý một tổn thương nang lành tính có thể là do những thay đổi xơ nang ở vú.
Ở phụ nữ tiền mãn kinh, nên khám vú tối ưu từ 7 đến 9 ngày sau khi bắt đầu hành kinh. Kiểm tra cũng nên bao gồm kiểm tra cổ, thành ngực và nách.
Cần kiểm tra cả hai vú xem có bất đối xứng, đường viền bất thường, thay đổi da, bao gồm co da, phát ban, loét, ban đỏ và da cam. Cần kiểm tra núm vú xem có bị tổn thương, co rút, tụt vào trong hoặc tiết dịch hay không.
Nên sờ nắn cả hai vú để tìm độ đặc, độ dày hoặc khối bất thường. Nếu sờ thấy một khối, hãy xác định xem nó có mềm hay không.
Tổn thương ung thư thường cứng và bất động với đường viền không rõ ràng. Ngược lại, một khối tròn, dẻo, rời rạc, không mềm, di động gợi ý nhiều hơn về u xơ tuyến lành tính. Sờ các hạch bạch huyết khu vực ở vùng cổ tử cung, thượng đòn, hạ đòn và nách cũng nên được thực hiện. Vị trí của bất kỳ sự bất thường nào phải được mô tả và “hệ thống đồng hồ” có thể được sử dụng để ghi lại quá trình định vị.
Bệnh sử và khám cẩn thận là những yếu tố chính trong việc đánh giá một bệnh nhân có khối u ở vú. Tuy nhiên, hầu hết bệnh nhân cần được phân tích sâu hơn, có thể bao gồm chọc hút bằng kim, siêu âm, chụp quang tuyến vú và/hoặc sinh thiết khối u ở vú.
Siêu âm là một công cụ quan trọng để đánh giá xem một khối có bản chất là đặc hay nang. Nó cũng có thể được sử dụng để hướng dẫn sinh thiết hoặc hút dịch nếu khối là dạng nang.
Chụp nhũ ảnh không được chỉ định thường quy ở phụ nữ dưới 30 tuổi.
Tuy nhiên, nó thường được sử dụng như một xét nghiệm chẩn đoán đầu tiên ở phụ nữ trên 30 tuổi có biểu hiện mới ở vú.
Khối ở vú không được phân loại chắc chắn là lành tính trên hình ảnh cần sinh thiết để loại trừ ung thư vú.
Sinh thiết
Sinh thiết bằng kim nhỏ (FNAB): FNAB đã được sử dụng trong nhiều năm để đánh giá các khối ở vú. Các thủ tục có thể được thực hiện dễ dàng và nhanh chóng. Kết quả có thể thu được ngay lập tức để xúc tiến thảo luận sớm về chẩn đoán và điều trị. Tuy nhiên, tế bào học FNAB không thể phân biệt giữa ung thư vú tại chỗ và xâm lấn.
Sinh thiết kim lõi (CNB): Quy trình này yêu cầu kim đo lớn hơn và cung cấp vật liệu mô học để đánh giá khối lượng vú. Nó cũng có thể phân biệt giữa ung thư vú tại chỗ và xâm lấn. Ở hầu hết các trung tâm, CNB thường được thực hiện cùng với siêu âm hoặc chụp nhũ ảnh lập thể.
Sinh thiết cắt bỏ mở: Trường hợp CNB không được chẩn đoán và nghi ngờ ung thư vú, nên cắt bỏ toàn bộ tổn thương. Bệnh nhân cũng có thể thích phương pháp này hơn vì toàn bộ khối u được loại bỏ, ngay cả khi nó lành tính.
Kiểm tra khối rắn ba lần: Kiểm tra ba lần bao gồm đánh giá khối vú bằng cách kiểm tra thể chất, kết quả chụp quang tuyến vú và kết quả tế bào học thông qua FNAB. Kết hợp kết quả của ba xét nghiệm này với nhau, có thể thu được độ nhạy từ 97% đến 100% và độ đặc hiệu từ 98% đến 100%. Kết quả không thuyết phục vẫn có thể yêu cầu sinh thiết cắt bỏ.
Công nghệ mới nổi để đánh giá khối lượng vú: Sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không và sinh thiết vú có hướng dẫn bằng hình ảnh cộng hưởng từ là những công nghệ mới đã được sử dụng để đánh giá khối u ở vú.
Bài viết cùng chuyên mục
Đau bụng cấp: vị trí hướng lan và tính chất của đau khi chẩn đoán
Những nguyên nhân gây ra đau bụng cấp được liệt kê dươi đây. Những số trong ngoặc tương ứng với những vùng khác nhau của bụng, được thể hiện ở hình, nơi mà cơn đau nổi bật, điển hình nhất.
Đau vùng chậu mãn tính: phân tích triệu chứng
Bất kỳ cấu trúc giải phẫu nào ở bụng hoặc xương chậu đều có thể góp phần gây ra đau vùng chậu mãn tính, sẽ rất hữu ích nếu cố gắng phân loại cơn đau là do phụ khoa hay không.
Bệnh tiểu đường: phân tích triệu chứng
Phân loại lâm sàng của bệnh tiểu đường là týp 1, týp 2, thai kỳ và các týp cụ thể khác thứ phát do nhiều nguyên nhân.
Đánh giá chức năng nhận thức: lú lẫn mê sảng và mất trí
Cần chắc chắn rằng sự suy giảm nhận thức rõ ràng không do các vấn đề giao tiếp hoặc một rối loạn riêng biệt về hiểu, khó tìm từ diễn đạt (mất ngôn ngữ diễn đạt), trí nhớ (hội chứng quên), hành vi và khí sắc.
Tiểu khó: phân tích triệu chứng
Chẩn đoán phổ biến nhất cho bệnh nhân mắc chứng khó tiểu là nhiễm trùng đường tiết niệu, mặc dù là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các triệu chứng khó tiểu, nhưng nhiều nguyên nhân khác cần được chẩn đoán chính xác.
Khàn tiếng: phân tích triệu chứng
Hầu hết các trường hợp khàn tiếng đều tự cải thiện, cần phải xem xét các nguyên nhân bệnh lý quan trọng, đặc biệt là trong những trường hợp kéo dài hơn một vài tuần.
Chóng mặt và choáng váng: phân tích các đặc điểm lâm sàng
Muốn xỉu ở bệnh nhân miêu tả cảm giác váng đầu như thể là tôi sắp xỉu mất hoặc cảm giác tương tự cảm giác sau khi đứng dậy nhanh đột ngột. Nếu có bất kỳ cơn nào kèm theo tối sầm thì đánh giá thêm mất ý thức thoáng qua.
Đau bụng: phân tích triệu chứng
Nguyên nhân đau bụng có thể khá đa dạng do bệnh lý ngoài ổ bụng hoặc các nguồn trong ổ bụng, các phát hiện vật lý có thể thay đổi, tình trạng đe dọa đến tính mạng có thể phát triển.
Bệnh tiêu chảy: đánh giá đặc điểm
Tiêu chảy có thể đi kèm với sốt, đau quặn bụng, đại tiện đau, phân nhầy và/hoặc phân có máu, ngoài ra, thời gian tiêu chảy có tầm quan trọng lâm sàng đáng kể.
Viêm gan: phân tích triệu chứng
Viêm gan A phổ biến nhất đối với viêm gan cấp tính và viêm gan B và viêm gan C hầu hết dẫn đến nhiễm trùng mãn tính. Vi-rút viêm gan D có thể đồng nhiễm hoặc bội nhiễm. Viêm gan E ở các quốc gia kém phát triển.
Thăm khám lâm sàng vùng bìu: những điểm cần chú ý
Ở những bệnh nhân có khối sưng viêm/đau hoặc đau vùng bìu cấp tính thì hay kiểm tra phản xạ da bìu, bình thường tinh hoàn bên phía đó sẽ được cơ bìu nâng lên.
U nang xương: phân tích đặc điểm
U nang xương xuất hiện nhiều hơn trên phim trơn vì chúng có xu hướng ăn mòn xương xung quanh và thường bị tách ra và chứa đầy máu.
Đi tiểu ra máu: các nguyên nhân thường gặp
Tiểu máu đại thể gợi ý nghĩ nhiều đến bệnh lý đường tiểu và luôn đòi hỏi phải đánh giá thêm. Tiểu máu vi thể thường tình cờ phát hiện ở bệnh nhân không có triệu chứng và thách thức nằm ở việc phân biệt các nguyên nhân lành tính với các bệnh lý nghiêm trọng.
Protein niệu: phân tích triệu chứng
Sự bài tiết liên tục albumin trong khoảng từ 30 đến 300 mg/ngày (20–200 <g/phút) được gọi là albumin niệu vi lượng, trong khi các giá trị trên 300 mg/ngày được gọi là albumin niệu đại thể.
Di chuyển khó khăn: các nguyên nhân gây té ngã
Các vấn đề di chuyển có thể tự thúc đẩy như là tình trạng giảm hoạt động dẫn đến mất chức năng và độ chắc của khối cơ. Cách tiếp cận có hệ thống một cách toàn diện là điều cần thiết.
Thiểu niệu và vô niệu: phân tích triệu chứng
Thiểu niệu cấp tính nên được nhập viện do nguy cơ phát triển các biến chứng có thể gây tử vong như tăng kali máu, quá tải dịch, nhiễm toan chuyển hóa và viêm màng ngoài tim.
Mất ý thức thoáng qua: ngất và co giật
Chẩn đoán mất ý thức thoáng qua thường dựa vào sự tái diễn, và sự phân tầng nguy cơ là điều thiết yếu để xác định những người cần phải nhập viện, và những người được lượng giá an toàn như bệnh nhân ngoại trú.
Đau nhức đầu cấp tính
Bất kể nguyên nhân, đau đầu hiện đang cho là xảy ra như là kết quả của việc phát hành neuropeptides từ dây thần kinh sinh ba là trong các màng mềm và màng cứng mạch máu, dẫn đến viêm thần kinh.
Giảm cân ngoài ý muốn: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị
Các vấn đề gây ra giảm cân thông qua một hoặc nhiều cơ chế, lượng calo hấp thụ không đủ, nhu cầu trao đổi chất quá mức hoặc mất chất dinh dưỡng qua nước tiểu hoặc phân.
Tiêu chảy: đánh giá độ nặng và phân tích nguyên nhân
Giảm thể tích máu có thể dẫn đến tổn thương thận cấp trước thận, đặc biệt là nếu như kết hợp thêm thuốc hạ huyết áp hoặc các thuốc độc cho thận như lợi tiểu, ức chế men chuyển, NSAIDS.
Phòng ngừa khi dùng thuốc ở người cao tuổi
Bệnh nhân, hoặc người chăm sóc, mang tất cả thuốc men, mỗi khi khám lại, có thể giúp các nhà cung cấp sức khỏe củng cố lý do cho sử dụng thuốc
Khó thở cấp ở những bệnh nhân bị COPD: những đánh giá bổ sung
Nếu như khò khè là chủ yếu và không có đặc điểm của nhiễm trùng, chẩn đoán có khả năng là đợt cấp COPD không do nhiễm trùng. Tìm kiếm yếu tố khởi phát, ví dụ chẹn beta, không dung nạp với khí dung/bầu hít, yếu tố khởi phát từ môi trường.
Định hướng chẩn đoán đau bụng cấp
Nhiều nguyên nhân nghiêm trọng của đau bụng cấp hoặc có nguồn gốc hoặc thúc đẩy bởi một qúa trình viêm trong ổ bụng.
Phân tích và quyết định trong chẩn đoán bệnh lý
Thông thường, cây quyết định được sử dụng để đại diện cho các lựa chọn thay thế khác nhau, với các xác suất được chỉ định cho các lựa chọn thay thế và tiện ích gắn liền với các kết quả có thể xảy ra.
Định hướng chẩn đoán tiêu chảy
Tiêu chảy cấp dưới hai tuần thường do nhiễm trùng gây ra, đôi khi có liên quan đến việc sử dụng thuốc hoặc bệnh cảnh đầu tiên của bệnh lý ruột viêm, tiêu chảy mạn tính có thể là biểu hiện của bệnh lý ruột viêm, ung thư đại trực tràng.
