Khối u ở vú: phân tích triệu chứng

2023-03-31 08:20 AM

Đánh giá khối u ở vú nên bắt đầu bằng việc hỏi bệnh sử đầy đủ và khám thực thể. Điều quan trọng là phải xác định nguy cơ mắc bệnh ung thư vú của bệnh nhân.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Khối u ở vú có thể sờ thấy là một lý do phổ biến khiến phụ nữ tìm kiếm điều trị. Đánh giá khối u vú đòi hỏi một cách tiếp cận kỹ lưỡng và có hệ thống để đảm bảo rằng ung thư vú không bị bỏ sót hoặc được chẩn đoán và điều trị ở giai đoạn đầu. Mặc dù tự kiểm tra vú không được chứng minh là giúp cải thiện khả năng sống sót, nhưng đây là một kỹ thuật hữu ích vì nhiều bệnh nhân đã phát hiện ra khối u ở vú của chính họ và thông báo cho các bác sỹ.

Phần lớn các khối u ở vú là lành tính. Tuy nhiên, cứ 8 phụ nữ co khối u thì có 1 người sẽ phát triển ung thư vú xâm lấn trong đời.

Mặc dù phần lớn bệnh ung thư vú được chẩn đoán ở phụ nữ trên 50 tuổi, nhưng một phần ba trong số đó là ở phụ nữ trẻ.

Đánh giá đặc điểm

Đánh giá khối u ở vú nên bắt đầu bằng việc hỏi bệnh sử đầy đủ và khám thực thể. Điều quan trọng là phải xác định nguy cơ mắc bệnh ung thư vú của bệnh nhân. Tuy nhiên, các bác sĩ nên biết rằng hầu hết phụ nữ bị ung thư vú không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào có thể xác định được.

Ngoài việc thu thập thông tin, lịch sử toàn diện về bản thân khối lượng nên bắt đầu bằng các câu hỏi sau:

Phát hiện ra khối u ở ngực như thế nào?

Có nhận thấy bất kỳ thay đổi nào ở khối u sau lần đầu tiên được ghi nhận không?

Khối u có đau không? Nếu đau, có bất kỳ sự thay đổi theo chu kỳ nào đối với cơn đau không?

Đau theo chu kỳ và dao động nhanh về kích thước của khối u vú có thể gợi ý một tổn thương nang lành tính có thể là do những thay đổi xơ nang ở vú.

Ở phụ nữ tiền mãn kinh, nên khám vú tối ưu từ 7 đến 9 ngày sau khi bắt đầu hành kinh. Kiểm tra cũng nên bao gồm kiểm tra cổ, thành ngực và nách.

Cần kiểm tra cả hai vú xem có bất đối xứng, đường viền bất thường, thay đổi da, bao gồm co da, phát ban, loét, ban đỏ và da cam. Cần kiểm tra núm vú xem có bị tổn thương, co rút, tụt vào trong hoặc tiết dịch hay không.

Nên sờ nắn cả hai vú để tìm độ đặc, độ dày hoặc khối bất thường. Nếu sờ thấy một khối, hãy xác định xem nó có mềm hay không.

Tổn thương ung thư thường cứng và bất động với đường viền không rõ ràng. Ngược lại, một khối tròn, dẻo, rời rạc, không mềm, di động gợi ý nhiều hơn về u xơ tuyến lành tính. Sờ các hạch bạch huyết khu vực ở vùng cổ tử cung, thượng đòn, hạ đòn và nách cũng nên được thực hiện. Vị trí của bất kỳ sự bất thường nào phải được mô tả và “hệ thống đồng hồ” có thể được sử dụng để ghi lại quá trình định vị.

Bệnh sử và khám cẩn thận là những yếu tố chính trong việc đánh giá một bệnh nhân có khối u ở vú. Tuy nhiên, hầu hết bệnh nhân cần được phân tích sâu hơn, có thể bao gồm chọc hút bằng kim, siêu âm, chụp quang tuyến vú và/hoặc sinh thiết khối u ở vú.

Siêu âm là một công cụ quan trọng để đánh giá xem một khối có bản chất là đặc hay nang. Nó cũng có thể được sử dụng để hướng dẫn sinh thiết hoặc hút dịch nếu khối là dạng nang.

Chụp nhũ ảnh không được chỉ định thường quy ở phụ nữ dưới 30 tuổi.

Tuy nhiên, nó thường được sử dụng như một xét nghiệm chẩn đoán đầu tiên ở phụ nữ trên 30 tuổi có biểu hiện mới ở vú.

Khối ở vú không được phân loại chắc chắn là lành tính trên hình ảnh cần sinh thiết để loại trừ ung thư vú.

Sinh thiết

Sinh thiết bằng kim nhỏ (FNAB): FNAB đã được sử dụng trong nhiều năm để đánh giá các khối ở vú. Các thủ tục có thể được thực hiện dễ dàng và nhanh chóng. Kết quả có thể thu được ngay lập tức để xúc tiến thảo luận sớm về chẩn đoán và điều trị. Tuy nhiên, tế bào học FNAB không thể phân biệt giữa ung thư vú tại chỗ và xâm lấn.

Sinh thiết kim lõi (CNB): Quy trình này yêu cầu kim đo lớn hơn và cung cấp vật liệu mô học để đánh giá khối lượng vú. Nó cũng có thể phân biệt giữa ung thư vú tại chỗ và xâm lấn. Ở hầu hết các trung tâm, CNB thường được thực hiện cùng với siêu âm hoặc chụp nhũ ảnh lập thể.

Sinh thiết cắt bỏ mở: Trường hợp CNB không được chẩn đoán và nghi ngờ ung thư vú, nên cắt bỏ toàn bộ tổn thương. Bệnh nhân cũng có thể thích phương pháp này hơn vì toàn bộ khối u được loại bỏ, ngay cả khi nó lành tính.

Kiểm tra khối rắn ba lần: Kiểm tra ba lần bao gồm đánh giá khối vú bằng cách kiểm tra thể chất, kết quả chụp quang tuyến vú và kết quả tế bào học thông qua FNAB. Kết hợp kết quả của ba xét nghiệm này với nhau, có thể thu được độ nhạy từ 97% đến 100% và độ đặc hiệu từ 98% đến 100%. Kết quả không thuyết phục vẫn có thể yêu cầu sinh thiết cắt bỏ.

Công nghệ mới nổi để đánh giá khối lượng vú: Sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không và sinh thiết vú có hướng dẫn bằng hình ảnh cộng hưởng từ là những công nghệ mới đã được sử dụng để đánh giá khối u ở vú.

Bài viết cùng chuyên mục

Các xét nghiệm ghi hình và sinh thiết thận

Khi kích thước thận có chiều dài lớn hơn 9 cm thì chỉ ra bệnh thận không hồi phục, Trong bệnh thận một bên có thể có sự chênh lệch kích thước thận đến 1,5 cm

Tiểu máu: phân tích triệu chứng

Tiểu máu đại thể với sự đổi màu đỏ rõ ràng, lớn hơn 50 tế bào hồng cầu/trường năng lượng cao hoặc tiểu máu vi thể được phát hiện bằng que nhúng sau đó kiểm tra bằng kính hiển vi.

Xuất huyết trực tràng: đánh giá các nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa dưới

Phần lớn bệnh nhân xuất huyết do các nguyên nhân lành tính. Ở bệnh nhân xuất huyết trực tràng cấp tính, đánh giá mức độ xuất huyết và tiến hành đầy đủ các bước cấp cứu trước khi chẩn đoán chính xác.

Mất điều hòa cơ thể: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Mất điều hòa bao gồm tay vụng về, dáng đi bất thường hoặc không ổn định và rối loạn vận ngôn, nhiều bất thường vận động được thấy trong rối loạn chức năng tiểu não.

Khám lâm sàng tình trạng dinh dưỡng

Tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân dựa trên chiều cao và cân nặng được diễn giải bằng chỉ số khối cơ thể, là một chỉ số đáng tin cậy hơn về tình trạng béo phì so với các bảng chiều cao cân nặng.

Hồng ban đa dạng: phân tích triệu chứng

Hồng ban đa dạng thường bao gồm các hội chứng hồng ban đa dạng nhỏ (EM), hồng ban đa dạng lớn (EMM), hội chứng Stevens-Johnson (SJS) và hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN).

Triệu chứng và dấu hiệu bệnh tim

Các triệu chứng khó thở, đau ngực, hồi hộp, choáng và ngất, phù, các dấu hiệu tím, xanh tái, khó thở nhanh, ran hai đáy phổi, mạch đập vùng trước tim.

Đánh giá nhồi máu cơ tim không có ST chênh/ đau thắt ngực không ổn định

Phân tầng nguy cơ bệnh nhân bằng thang điểm TIMI hoặc các thang điểm khác. Cho dù bệnh nhân có biến chứng hay đau ngực tiếp diễn, nên theo dõi điện tâm đồ liên tục cho bệnh nhân nguy cơ trung bình.

Chóng mặt choáng váng: phân tích đặc điểm khởi phát

Bệnh nhân choáng váng liên tục qua vài tuần hoặc choáng váng không cải thiện nếu đang tiếp tục điều trị thì không chắc bệnh nhân có chóng mặt thật sự. Do đó cần hướng đến bác sỹ tai mũi họng để đánh giá thêm.

Hôn mê và rối loạn ý thức: đánh giá chẩn đoán nguyên nhân

Giảm điểm glasgows thường phổ biến sau cơn co giật, nhưng nhớ rằng khởi phát cơn co giật có thể được làm dễ bởi nhiều nguyên nhân bao gồm hạ glucose máu, chấn thương đầu ± tụ máu nội sọ, hội chứng cai rượu, quá liều thuốc.

Phù gai thị: phân tích triệu chứng

Phù gai thị thực sự luôn đi kèm với tăng áp lực nội sọ, chẩn đoán phân biệt đối với phù gai thị gồm chấn thương, khối u nội sọ, hẹp cống não, giả u não (tăng áp lực nội sọ vô căn.

Mê sảng ở người cao tuổi

Mặc dù các bệnh nhân lớn tuổi bị kích động sâu sắc thường nói đến cái tâm khi xem xét tình trạng mê sảng, nhiều cơn mê sảng tinh tế hơn.

Lesovir: thuốc điều trị nhiễm virus viêm gan C mạn tính

Lesovir được chỉ định điều trị cho những bệnh nhân nhiễm virus viêm gan C mạn tính genotype 1, 4, 5 hoặc 6. Liều khuyến cáo của Lesovir là 1 viên, uống 1 lần/ngày cùng hoặc không cùng với thức ăn.

Định hướng chẩn đoán tiêu chảy

Tiêu chảy cấp dưới hai tuần thường do nhiễm trùng gây ra, đôi khi có liên quan đến việc sử dụng thuốc hoặc bệnh cảnh đầu tiên của bệnh lý ruột viêm, tiêu chảy mạn tính có thể là biểu hiện của bệnh lý ruột viêm, ung thư đại trực tràng.

Yếu chi: phân tích các đặc điểm lâm sàng

Nếu biểu hiện hiện tại của yếu chi chỉ giới hạn ở một bên của cơ thể thì đánh giá như yếu chi một bên. Mặt khác, tiếp tục theo các cách thức chẩn đoán hiện tại thậm chí nếu các triệu chứng không đối xứng rõ ràng.

Mệt mỏi và Hội chứng mệt mỏi mãn tính

Acyclovir, globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch, nystatin, và liều thấp hydrocortisone, fludrocortisone không cải thiện triệu chứng

Xuất huyết và ban xuất huyết: phân tích triệu chứng

Trình tự thời gian và tiền sử ban xuất huyết cũng như bất kỳ dấu hiệu chảy máu bất thường nào đều quan trọng, bởi vì nguyên nhân của ban xuất huyết có thể là bẩm sinh hoặc mắc phải.

Chiến lược sử dụng thuốc giảm đau

Nếu cơn đau không thể kiểm soát mà không có tác dụng phụ khó chịu của thuốc, các bác sĩ nên xem xét sử dụng liều thấp hơn của nhiều loại thuốc, được thực hiện thường cho đau thần kinh

Thăm khám chẩn đoán bệnh nhân nặng

Nếu hệ thống thần kinh trung ương hoạt động tốt, khả năng đáp ứng các câu hỏi một cách thích hợp, thì các chức năng quan trọng không chắc đã bị rối loạn đến mức cần phải can thiệp ngay lập tức. 

Đau đầu: đánh giá triệu chứng lâm sàng biểu hiện màng não

Nhận diện bệnh nhân viêm màng não do vi khuẩn là ưu tiên hàng đầu cho phép điều trị kháng sinh nhanh chóng để cứu sống bệnh nhân. Bệnh nhân có thể thiếu các biểu hiện kinh điển nhưng hầu hết các trường hợp sẽ có ít nhất một biểu hiện.

Tím tái: phân tích triệu chứng

Tím tái xuất hiện khi nồng độ hemoglobin khử trong các mô da vượt quá 4 g/dL, tím tái được phân loại là trung ương hoặc ngoại vi dựa trên sự bất thường cơ bản.

Chảy máu trực tràng: phân tích triệu chứng

Đánh giá ban đầu nên xác định mức độ nghiêm trọng và sự ổn định huyết động của bệnh nhân và xác định nguồn gốc của chảy máu là đường tiêu hóa trên hoặc dưới về bản chất.

Đi tiểu ra máu: đánh giá các triệu chứng lâm sàng

Tiểu máu vi thể đơn độc thường phổ biến và do bệnh lý lành tính như hội chứng màng đáy cầu thận mỏng. Cần đảm bảo rằng các nguyên nhân ở trên đã được loại trừ; làm cho bệnh nhân yên tâm rằng xét nghiệm thêm là không cần thiết.

Phù khu trú: đánh giá các nguyên nhân gây lên bệnh cảnh lâm sàng

Phù một bên chân thường gợi ý những bệnh lý khu trú như tắc nghẽn tĩnh mạch hoặc bạch mạch; Phù cả hai bên có thể do bởi những nguyên nhân tại chỗ nhưng thường kèm với sự quá tải dịch toàn thân.

Rối loạn cương dương: phân tích triệu chứng

Rối loạn cương dương, trước đây thường được gọi là bất lực, được định nghĩa là không có khả năng đạt được hoặc duy trì sự cương cứng đủ để giao hợp, về bản chất là một chẩn đoán do bệnh nhân xác định.