- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Phân tích triệu chứng mất ngủ để chẩn đoán và điều trị
Phân tích triệu chứng mất ngủ để chẩn đoán và điều trị
Mất ngủ nguyên phát không phổ biến và là do rối loạn nội tại của chu kỳ ngủ thức, chứng mất ngủ thứ phát phổ biến hơn nhiều.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Mất ngủ mãn tính là tình trạng khó bắt đầu hoặc duy trì giấc ngủ gây ra tình trạng suy giảm đáng kể vào ban ngày và đã xuất hiện ít nhất một tháng. Mất ngủ thứ phát là rối loạn giấc ngủ do rối loạn môi trường, y tế hoặc tâm thần tiềm ẩn gây ra.
Nguyên nhân
Mất ngủ nguyên phát không phổ biến và là do rối loạn nội tại của chu kỳ ngủ-thức. Chứng mất ngủ thứ phát phổ biến hơn nhiều. Đau mãn tính, sử dụng hoặc lạm dụng chất kích thích, hội chứng chân không yên, trầm cảm, rối loạn nhịp sinh học (tức là làm việc theo ca) và ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn là những nguyên nhân phổ biến gây mất ngủ thứ phát. Môi trường giấc ngủ kém, sử dụng rượu, caffein và nicotin cũng là những nguyên nhân phổ biến gây khó ngủ và giấc ngủ không sâu.
Từ 10% đến 30% dân số bị ảnh hưởng bởi chứng mất ngủ, nhưng chỉ 10% đến 15% những bệnh nhân này bị rối loạn giấc ngủ nội tại.
Đánh giá đặc điểm
Hỏi bệnh sử toàn diện nên tập trung vào việc xác định nguyên nhân và thời gian mất ngủ. Các sự kiện thúc đẩy chẳng hạn như chấn thương cảm xúc, bệnh tật, căng thẳng và sử dụng thuốc theo toa hoặc thuốc khác nên được khám phá với bệnh nhân và bạn cùng giường của họ.
Một cuộc thảo luận kỹ lưỡng về kiểu ngủ của bệnh nhân và kiểu ngủ của các thành viên khác trong gia đình nên bao gồm thời gian và nội dung của bữa ăn tối, môi trường phòng ngủ (nhiệt độ, tiếng ồn, sự thoải mái của giường), sự an toàn của khu phố bên ngoài, lịch làm việc, và lịch trình ngủ (bao gồm cả giấc ngủ ngắn ban ngày).
Việc xem xét các hệ thống nên được hướng đến các vấn đề tâm lý và y tế phổ biến có liên quan đến chứng mất ngủ.
Nhiều loại thuốc ảnh hưởng đến giấc ngủ bằng cách gây ra hoặc làm trầm trọng thêm hội chứng bồn chồn chân hoặc cử động chân tay định kỳ, mơ hoặc ác mộng hoặc làm gián đoạn cấu trúc giấc ngủ bình thường.
Việc kiểm tra thể chất nên tập trung vào các tình trạng y tế liên quan đến chứng mất ngủ. Trong chứng mất ngủ nguyên phát, khám thực thể có thể là bình thường.
Xét nghiệm chẩn đoán và xét nghiệm hiếm khi hữu ích trong chẩn đoán chứng mất ngủ nguyên phát. Nhật ký chi tiết về giấc ngủ do bệnh nhân lưu giữ hoặc bác sĩ thăm khám tại nhà có thể hữu ích trong việc xác định các yếu tố bên ngoài gây mất ngủ. Đa ký giấc ngủ có thể hỗ trợ chẩn đoán các bệnh kèm theo như ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, hội chứng chân không yên và rối loạn cử động chân tay định kỳ.
Mất ngủ có thể gây suy giảm chức năng đáng kể, khó khăn trong công việc hoặc học tập và các vấn đề về hôn nhân hoặc mối quan hệ. Mất ngủ mãn tính do mất ngủ không được điều trị có thể gây ra các tai nạn liên quan đến mệt mỏi, kém tập trung, giảm trí nhớ, nghỉ học hoặc nghỉ làm và có liên quan đến việc tăng tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do rối loạn tim mạch và tâm thần.
Bài viết cùng chuyên mục
Ho: phân tích triệu chứng
Ho được kích hoạt thông qua kích hoạt cảm giác của các sợi hướng tâm trong dây thần kinh phế vị, phản xạ nội tạng này có thể được kiểm soát bởi các trung tâm vỏ não cao hơn.
Nhiễm trùng đường hô hấp: những đánh giá bổ sung khi thăm khám
Ở những bệnh nhân khỏe mạnh trước đó mà không có dấu hiệu ngực khu trú hoặc bất thường trên XQ phổi, chẩn đoán nhiều khả năng là nhiễm trùng hô hấp không viêm phổi, ví dụ viêm phế quản cấp.
Khám lâm sàng tình trạng dinh dưỡng
Tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân dựa trên chiều cao và cân nặng được diễn giải bằng chỉ số khối cơ thể, là một chỉ số đáng tin cậy hơn về tình trạng béo phì so với các bảng chiều cao cân nặng.
Mất điều hòa cơ thể: phân tích để chẩn đoán và điều trị
Mất điều hòa bao gồm tay vụng về, dáng đi bất thường hoặc không ổn định và rối loạn vận ngôn, nhiều bất thường vận động được thấy trong rối loạn chức năng tiểu não.
Loãng xương: phân tích triệu chứng
Sự mất cân bằng hoạt động của nguyên bào xương và nguyên bào xương có thể do một số tình trạng liên quan đến tuổi tác và bệnh tật gây ra, thường được phân loại là loãng xương nguyên phát và thứ phát.
Nôn ra máu: đánh giá nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa trên
Với phần lớn các trường hợp chảy máu ở đường tiêu hóa trên, cấp cứu cứu sống bệnh nhân song song với lượng giá tình trạng bệnh là ưu tiên hàng đầu. Sau đó vấn đề chẩn đoán mới được đặt ra.
Phát ban toàn thân cấp: phân biệt các bệnh cảnh lâm sàng
Bài viết này nhằm cung cấp một cách tiếp cận từng bước để xác định được những trường hợp ban da toàn thân cấp là những cấp cứu trong da liễu cần được hỏi ý kiến chuyên khoa da liễu và điều trị ngay.
Insulin tiêm dưới da cho bệnh nhân nằm viện: phác đồ và mục tiêu điều trị
Có khoảng ba mươi phần trăm, bệnh nhân nhập viện bị tăng đường huyết, nhiều bệnh nhân trong số này có tiền sử đái tháo đường trước đó
Chuẩn bị cho việc khám lâm sàng
Việc khám sức khỏe thường bắt đầu sau khi bệnh sử đã được khai thác. Nên có một hộp đựng di động được thiết kế để chứa tất cả các thiết bị cần thiết.
Quang tuyến vú bất thường: phân tích triệu chứng
Sàng lọc rộng rãi bằng chụp nhũ ảnh và những tiến bộ trong điều trị đã dẫn đến giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú.
Viêm mũi: phân tích triệu chứng
Viêm mũi dị ứng là kết quả của tình trạng viêm niêm mạc do dị ứng, viêm mũi không dị ứng không phụ thuộc vào immunoglobulin E (IgE) hoặc quá trình viêm chủ yếu.
Chóng mặt và choáng váng: phân tích các đặc điểm lâm sàng
Muốn xỉu ở bệnh nhân miêu tả cảm giác váng đầu như thể là tôi sắp xỉu mất hoặc cảm giác tương tự cảm giác sau khi đứng dậy nhanh đột ngột. Nếu có bất kỳ cơn nào kèm theo tối sầm thì đánh giá thêm mất ý thức thoáng qua.
Đau ngực cấp: phân tích đặc điểm điện tâm đồ và các triệu chứng lâm sàng
Nếu có ST chênh lên nhưng không phù hợp những tiêu chuẩn, làm lại điện tâm đồ thường xuyên và xử trí như bệnh nhân nhồi máu cơ tim không ST chênh lên/ đau thắt ngực không ổn định.
Phù chân: đánh giá dựa trên kết quả lâm sàng và cận lâm sàng
Cân nhắc huyết khối tĩnh mạch sâu ở bất kỳ bệnh nhân nào có phù chân cả hai bên, kể cả khi các yếu tố nguy cơ hoặc những triệu chứng/ dấu chứng khác không rõ ràng.
Đau thắt ngực từng cơn: đánh giá triệu chứng đau ngực
Nhiều bệnh nhân không thể chẩn đoán chắc chắn. Đánh giá lại những bệnh nhân mà xét nghiệm không đi đến kết luận đau thắt ngực hoặc nguy cơ cao bệnh mạch vành nếu triệu chứng dai dẳng.
Đánh giá tình trạng dinh dưỡng qua tiền sử bệnh lý
Sau khi yêu cầu bệnh nhân mô tả các triệu chứng hoặc vấn đề y tế khiến họ phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế, hãy bắt đầu khám phá mối quan hệ giữa chế độ ăn uống và bệnh có thể tồn tại.
Tiếp cận chẩn đoán bệnh nhân bị bệnh nặng
Việc tiếp cận hầu hết, nếu không phải tất cả, bệnh nhân trong tình huống cấp tính, trước tiên phải xác định không bị ngừng tim phổi và không có xáo trộn lớn các dấu hiệu sinh tồn.
Thiểu niệu và vô niệu: phân tích triệu chứng
Thiểu niệu cấp tính nên được nhập viện do nguy cơ phát triển các biến chứng có thể gây tử vong như tăng kali máu, quá tải dịch, nhiễm toan chuyển hóa và viêm màng ngoài tim.
Điều trị đau không dùng thuốc và diễn biến cuối đời
Nhiều bệnh nhân bị bệnh nan y chết trong tình trạng mê sảng, rối loạn ý thức và một sự thay đổi nhận thức mà phát triển trong một thời gian ngắn và được thể hiện bằng cách giải thích sai
Mệt mỏi: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng
Một số bệnh nhân, khó để phân biệt giữa mệt mỏi và khó thở; nếu có một bệnh sử rõ ràng hoặc bằng chứng của giảm khả năng gắng sức. Cân nhắc tiếp cận tương tự đối với khó thở gắng sức mạn tính.
Định hướng chẩn đoán trước một tình trạng sốt
Sốt thường xảy ra như một phần của đáp ứng pha cấp của do nhiễm trùng, nhiễm trùng gây ra đáp ứng viêm hệ thống có tỉ lệ tử vong đáng kể và cần phải được nhận diện và điều trị kịp thời.
Gan to: phân tích triệu chứng
Gan trưởng thành bình thường có khoảng giữa xương đòn là 8–12 cm đối với nam và 6–10 cm đối với nữ, với hầu hết các nghiên cứu xác định gan to là khoảng gan lớn hơn 15 cm ở đường giữa đòn.
Tràn khí màng phổi: phân tích triệu chứng
Tràn khí màng phổi có hai loại chính, tự phát và không tự phát, tự phát phân thành nguyên phát hoặc thứ phát, tràn khí không tự phát là do chấn thương, do điều trị.
Cổ trướng: phân tích triệu chứng
Cổ trướng là do giãn động mạch ngoại vi ở bệnh nhân xơ gan, tăng áp tĩnh mạch cửa gây ra tăng áp lực xoang, gây ra sự giãn động mạch nội tạng và ngoại biên qua trung gian oxit nitric.
Giảm sút cân không chủ đích
Giảm cân không tự nguyện được coi là có ý nghĩa về mặt lâm sàng khi nó vượt quá 5 phần trăm hoặc hơn trọng lượng cơ thể bình thường trong khoảng thời gian từ 6 đến 12 tháng