Điện tâm đồ chẩn đoán viêm màng ngoài tim

2013-10-12 05:14 PM
ST chênh lên lõm phổ biến, và PR chênh xuống trong suốt hầu hết các đạo trình chi, và đạo trình trước tim.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Giới thiệu

Viêm màng ngoài tim (ví dụ như sau nhiễm virus) gây ra đau ngực (sau xương ức, màng phổi, tồi tệ hơn khi nằm thẳng, bớt đau bằng cách ngồi ngả phía trước), nhịp tim nhanh và khó thở.

Có thể có chà ma sát màng ngoài tim có liên quan hoặc bằng chứng của tràn dịch màng ngoài tim.

ST thay đổi phổ biến xảy ra do sự tham gia của thượng tâm mạc (tức là myopericarditis).

Nhận biết viêm màng ngoài tim

ST chênh lên lõm phổ biến và PR chênh xuống trong suốt hầu hết các đạo trình chi (I, II, III, aVL, aVF) và đạo trình trước tim (V2 - 6).

Đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong aVR (± V1).

Nhịp tim nhanh xoang cũng là bình thường trong viêm màng ngoài tim cấp tính do đau và / hoặc tràn dịch màng ngoài tim.

Chú ý. ST và PR thay đổi có liên quan đến đường cơ sở hình thành bởi đoạn T-P.  Mức độ ST chênh lên thường khiêm tốn (0,5 - 1mm).

PR chênh xuống và ST chênh lên trong V5

PR chênh xuống và ST chênh lên trong V5

Đối ứng PR cao và ST chênh xuống trong aVR

Đối ứng PR cao và ST chênh xuống trong aVR

Giai đoạn của viêm màng ngoài tim

Triệu chứng cổ điển viêm màng ngoài tim kết hợp với thay đổi điện tâm đồ phát triển thông qua bốn giai đoạn.

Giai đoạn 1 - STE phổ biến và PR chênh xuống với những thay đổi đối ứng trong aVR (xảy ra trong hai tuần đầu tiên).

Giai đoạn 2 - thay đổi ST ổn định; sóng T dẹt phổ biến (1 - 3 tuần).

Giai đoạn 3 - sóng T dẹt bị đảo ngược (từ 3 đến vài tuần).

Giai đoạn 4 - điện tâm đồ trở lại bình thường (vài tuần trở đi).

Chú ý. Ít hơn 50% bệnh nhân tiến triển qua tất cả bốn giai đoạn cổ điển và sự biến hóa của những thay đổi có thể không theo mô hình điển hình này.

Nguyên nhân của viêm màng ngoài tim

Truyền nhiễm - chủ yếu là do virus (Virus coxsackie), đôi khi vi khuẩn, nấm, bệnh lao.

Miễn dịch - SLE, sốt thấp khớp

Tăng u rê huyết.

Hội chứng sau nhồi máu cơ tim / Dressler.

Chấn thương.

Sau phẫu thuật tim (hội chứng sau mở màng ngoài tim).

Hội chứng cận khối u.

Do thuốc (ví dụ, isoniazid, cyclosporin).

Sau xạ trị.

Ví dụ ECG

Ví dụ 1

Viêm màng ngoài tim cấp tính

Viêm màng ngoài tim cấp tính:

ST chênh lên lõm phổ biến và PR chênh xuống có mặt trên khắp các đạo trình trước tim (V2 - 6) và chân tay (I, II, aVL, aVF).

Có đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong aVR.

Ví dụ 2

Viêm màng ngoài tim cấp tính

Viêm màng ngoài tim cấp tính:

Nhịp tim nhanh xoang.

STE lõm phổ biến và PR chênh xuống (I, II, III, aVF, V4 - 6).

Đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong V1 và aVR. 

Ví dụ 3

Viêm màng ngoài tim

Ví dụ điển hình của viêm màng ngoài tim:

ST cao phổ biến và PR chênh xuống.

Đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong V1 và aVR. 

Ví dụ 4

Viêm màng ngoài tim cấp tính

Viêm cơ - màng ngoài tim cấp tính:

Nhịp nhanh xoang (145 phút).

ST chênh lên lõm phổ biến với PR chênh xuống, rõ ràng nhất trong các đạo trình trước tim (V2 - 6) và đạo trình dưới (II, III, aVF).

Có đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong aVR.

Viêm màng ngoài tim và tái cực sớm lành tính 

Viêm màng ngoài tim có thể khó phân biệt với BER khi hai điều kiện có liên quan đến ST chênh lên lõm.

Một mẹo nhỏ hữu ích để phân biệt giữa hai thực thể này là để xem xét tỷ lệ đoạn ST / sóng T:

ST cao thẳng đứng (từ cuối đoạn PR đến điểm J) được đo và so với biên độ của sóng T trong V6.

Tỷ lệ > 0,25 cho thấy viêm màng ngoài tim.

Tỷ lệ < 0,25 cho thấy BER.

Ví dụ 1: tái cực sớm lành tính

Tái cực sớm lành tính

ST cao = 1 mm.

T cao = 6 mm.

Tỷ lệ ST / T = 0.16.

Tỷ lệ ST / T < 0,25 phù hợp với BER.

Ví dụ 2: Viêm màng ngoài tim

Viêm màng ngoài tim

ST cao = 2 mm.

Chiều cao sóng T = 4 mm.

Tỷ lệ ST / T = 0,5.

Tỷ lệ ST / T > 0,25 phù hợp với viêm màng ngoài tim.

Hình mẫu

Một đầu mối cho thấy BER là sự hiện diện của một hình chữ V hoặc điểm J bất thường: gọi là hình "móc". Điều này thường thấy nhất trong V4.

J cao trong V4 với "móc", đặc trưng của BER

J cao trong V4 với "móc", đặc trưng của BER.

Sự khác biệt chính giữa viêm màng ngoài tim và BER được tóm tắt dưới đây:

Tính năng cho thấy BER

 ST chênh lên giới hạn ở những đạo trình trước tim.

Sự vắng mặt của PR chênh xuống.

Sóng T nổi bật.

Đoạn ST / T < 0,25.

Đặc trưng "móc" xuất hiện trong V4.

ECG thay đổi thường ổn định theo thời gian (tức là không tiến triển).

Tính năng cho thấy viêm màng ngoài tim

ST cao phổ biến.

Sự hiện diện của PR chênh xuống.

Biên độ sóng T bình thường.

Đoạn ST / T > 0,25.

Sự vắng mặt của "móc" xuất hiện trong V4.

Thay đổi điện tâm đồ tiến triển chậm theo thời gian.

Chú ý. Những tính năng này có hạn chế, do đó nó có thể không luôn luôn có thể biết sự khác biệt giữa hai điều kiện.

Tái cực sớm lành tính và viêm màng ngoài tim

Hai điện tâm đồ sau đây chứng minh những gì sẽ xảy ra khi một bệnh nhân với BER phát triển viêm màng ngoài tim.

Điện tâm đồ: tái cực sớm lành tính

Điện tâm đồ: tái cực sớm lành tính

ST cao nhỏ phổ biến và điểm J móc phù hợp với BER

Theo dõi điện tâm đồ: tái cực sớm lành tính + Viêm màng ngoài tim!

Điện tâm đồ: tái cực sớm lành tính

Nhịp tim tương đối nhịp nhanh (95 phút) phù hợp cho một người đàn ông trẻ.

ST chênh lên lõm phổ biến, tăng đáng kể so với ECG trước.

PR mới phổ biến chênh xuống với PR cao trong aVR.

Viêm màng ngoài tim và STEMI

ST cao lõm và PR cao trong aVR là không đáng tin cậy để phân biệt viêm màng ngoài tim từ ST chênh do nhồi máu cơ tim (STEMI).

Viêm màng ngoài tim có thể gây ra ST chênh lên nhưng không có chênh xuống đối ứng (trừ AVR và V1).

STEMI, như viêm màng ngoài tim, cũng có thể gây ST chênh lên lõm.

Chỉ STEMI gây ST lồi hoặc chênh cao đi nagng.

ST cao trong III hơn II cho thấy STEMI.

Đoạn PR chênh xuống chỉ đáng tin cậy thấy trong viêm màng ngoài tim do virus, không do các nguyên nhân khác. Nó thường chỉ là một hiện tượng thoáng qua (kéo dài chỉ vài giờ). MI cũng có thể gây ra PR chênh xuống do nhồi máu nhĩ (hay PR chênh trong aVR).

Không thể dựa vào lịch sử hoặc là - STEMI hoặc màng phổi cũng có thể gây đau. Ma sát chà của màng ngoài tim

Các bước để phân biệt viêm màng ngoài tim từ STEMI:

Có ST chênh xuống trong một đạo trình khác ngoài AVR hoặc V1? Điều này là STEMI.

Có ST chênh cao lồi lên hoặc đi ngang? Đây là STEMI.

Có ST chênh lên trong III lớn hơn II? Đây là STEMI.

Hãy tìm PR chênh xuống trong nhiều đạo trình ... điều này cho thấy viêm màng ngoài tim (đặc biệt là nếu có chà ma sát!)

ECG nối tiếp trên bất kỳ bệnh nhân bị đau ngực - những thứ có thể trở nên rõ ràng hơn với thời gian!

Bài viết cùng chuyên mục

Các dạng sóng Q của điện tâm đồ

Trường hợp không có sóng nhỏ Q vách ngăn trong chuyển đạo V5, 6 cần được xem xét là bất thường, Sóng Q vắng mặt trong V5, 6 phổ biến nhất do LBBB.

Hình ảnh chuyển động giả trên điện tâm đồ

Hình ảnh chuyển động giả do rung hoặc run có thể che khuất các dạng sóng của điện tâm đồ hoặc mô phỏng bệnh lý, làm cho việc giải thích ECG khó khăn.

Chẩn đoán phân biệt dạng điện tâm đồ

Điện thế thấp Áp Thấp Phù niêm. Tràn dịch màng tim lớn. Tràn dịch màng phổi lớn. Giai đoạn cuối bệnh cơ tim giãn. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính nghiêm trọng. Béo phì. Bệnh cơ tim hạn chế..

Điện tâm đồ chẩn đoán nhồi máu cơ tim thất phải (RVMI)

Đạo trình hữu ích nhất là V4R, thu được bằng cách đặt các điện cực V4, trong khoang liên sườn phải thứ 5 trên đường giữa đòn phải.

Điện tâm đồ chẩn đoán block nhánh phải (RBBB)

Kích hoạt thất phải bị trì hoãn, tạo ra sóng R thứ cấp trong các đạo trình trước tim phải, V1 đến 3, và sóng S rộng, móc của các đạo trình bên.

Điện tâm đồ chẩn đoán bệnh cơ tim giãn (DCM)

Các bất thường điện tâm đồ phổ biến nhất là những liên quan với tâm nhĩ và tâm thất phì đại - thông thường, thay đổi được nhìn thấy nhưng có thể là dấu hiệu của phì đại hai nhĩ hoặc hai thất.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp nhanh nhĩ (PAT)

Nhịp tim nhanh nhĩ là một hình thức của nhịp tim nhanh trên thất, có nguồn gốc trong tâm nhĩ nhưng bên ngoài nút xoang. Cả hai rung tâm nhĩ và nhịp tim nhanh nhĩ đa ổ là loại hình cụ thể của nhịp tim nhanh nhĩ.

Điều hòa tạo nhịp tim: bản mẫu bình thường

Code máy tạo nhịp tim đã được sửa đổi vào năm 2002, mặc dù nhiều sách giáo khoa vẫn sử dụng phiên bản trước đó từ năm 1987.

Điện tâm đồ chẩn đoán ngoại tâm thu thất (PVC)

Dẫn truyền ngược dòng, mô tả quá trình mà trong đó các xung, được dẫn ngược qua nút nhĩ thất, tạo ra khử cực nhĩ.

Điện tâm đồ chẩn đoán hội chứng tiền kích thich

Lần đầu tiên được mô tả vào năm 1930 bởi Louis Wolff, John Parkinson và Paul Dudley White. Hội chứng Wolff-Parkinson-White (WPW) là sự kết hợp sự hiện diện của một con đường phụ bẩm sinh và các giai đoạn loạn nhịp nhanh.

Điện tâm đồ chẩn đoán bệnh cơ tim hạn chế

Xâm nhập các hệ thống dẫn truyền tim (ví dụ như do sự hình thành u hạt vách ngăn trong sarcoidosis) có thể dẫn đến rối loạn dẫn truyền - ví dụ như block nhánh và block AV.

Điện tâm đồ quá liều thuốc chặn kênh Natri và ba vòng (TCA)

Hiệu ứng trung gian độc cho tim, thông qua ức chế kênh natri nhanh cơ tim, ức chế kênh kali, và ức chế cơ tim trực tiếp.

Điện tâm đồ chẩn đoán hạ thân nhiệt

Nhịp tim chậm, sóng Osborne, kéo dài khoảng PR, QRS và QT, hình giả run rẩy, nhịp thất lạc chỗ, ngừng tim do VT, VF hoặc suy tâm thu.

Giải thích điện tâm đồ (ECG) nhi khoa (trẻ em)

Sự thống trị tâm thất phải của trẻ sơ sinh, và trẻ nhỏ được dần dần thay thế bởi sự thống trị thất trái, để đến 3 đến 4 tuổi điện tâm đồ ở trẻ em tương tự như của người lớn.

Điện tâm đồ loạn nhịp xoang

Tỷ lệ rối loạn nhịp xoang giảm dần theo tuổi, có lẽ do giảm liên quan tính căng xoang cảnh đến tuổi, và nhận cảm áp nhạy phản xạ.

Vị trí đường dẫn điện cực điện tâm đồ

Điện cực gắn vào ngực và hoặc chi thay đổi điện áp nhỏ như sự khác biệt tiềm năng, được hoán đổi thành một dải hình ảnh.

Điện tâm đồ rung thất

Kết quả rung thất giảm biên độ sóng kéo dài, từ VF thô ban đầu đến cuối cùng là bị tiến triển thành vô tâm thu do sự cạn kiệt dần năng lượng cơ tim.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhồi máu cơ tim thành bên (STEMI)

MI thành bên mở rộng ra phía trước, bên dưới hoặc sau cho thấy một vùng lớn hơn của cơ tim, có nguy cơ với tiên lượng xấu.

Các dạng sóng J của điện tâm đồ (Osborn)

Sóng J có thể được nhìn thấy trong một số điều kiện: Biến thể bình thường. Thiếu sót thần kinh như tăng huyết áp nội sọ, chấn thương sọ não nặng và xuất huyết dưới nhện.

Điện tâm đồ chẩn đoán ngoại tâm thu bộ nối (PJC)

Co thắt sớm được phân loại theo nguồn gốc của nó, nhĩ, bộ nối, hoặc tâm thất, những phát sinh từ khu vực của nút nhĩ thất.

Điều hòa tạo nhịp tim trục trặc

Điều hòa nhịp tim giảm hiệu xuất, không hiệu xuất có thể được nhìn thấy khi theo dõi điện tâm đồ, nếu bệnh nhân kích thích cơ thẳng bụng.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp bộ nối gia tốc (nhanh bộ nối)

Nhịp tim nhanh bộ nối tự động tthường không đáp ứng với thao tác phế vị - có thể một số chậm lại tạm thời của tần số thất nhưng đổi trở lại nhịp xoang sẽ không xảy ra.

Điện tâm đồ chẩn đoán hội chứng QT ngắn

Các triệu chứng xuất hiện ban đầu, thường gặp nhất là tim ngừng đập, bệnh nhân khác có thể xuất hiện đánh trống ngực.

Điện tâm đồ chẩn đoán ngộ độc Digoxin

Digoxin có thể gây ra vô số loạn nhịp tim, do tăng tính tự động, tăng canxi trong tế bào, và giảm dẫn AV, làm tăng hiệu lực phế vị tại nút AV.

Điện tâm đồ block ba nhánh dẫn truyền điện tim

Đối với bệnh nhân với sự kết hợp của block hai nhánh, cộng với block AV độ 1, hoặc 2, thường không thể biết được từ ECG.