Điện tâm đồ chẩn đoán viêm màng ngoài tim

2013-10-12 05:14 PM
ST chênh lên lõm phổ biến, và PR chênh xuống trong suốt hầu hết các đạo trình chi, và đạo trình trước tim.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Giới thiệu

Viêm màng ngoài tim (ví dụ như sau nhiễm virus) gây ra đau ngực (sau xương ức, màng phổi, tồi tệ hơn khi nằm thẳng, bớt đau bằng cách ngồi ngả phía trước), nhịp tim nhanh và khó thở.

Có thể có chà ma sát màng ngoài tim có liên quan hoặc bằng chứng của tràn dịch màng ngoài tim.

ST thay đổi phổ biến xảy ra do sự tham gia của thượng tâm mạc (tức là myopericarditis).

Nhận biết viêm màng ngoài tim

ST chênh lên lõm phổ biến và PR chênh xuống trong suốt hầu hết các đạo trình chi (I, II, III, aVL, aVF) và đạo trình trước tim (V2 - 6).

Đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong aVR (± V1).

Nhịp tim nhanh xoang cũng là bình thường trong viêm màng ngoài tim cấp tính do đau và / hoặc tràn dịch màng ngoài tim.

Chú ý. ST và PR thay đổi có liên quan đến đường cơ sở hình thành bởi đoạn T-P.  Mức độ ST chênh lên thường khiêm tốn (0,5 - 1mm).

PR chênh xuống và ST chênh lên trong V5

PR chênh xuống và ST chênh lên trong V5

Đối ứng PR cao và ST chênh xuống trong aVR

Đối ứng PR cao và ST chênh xuống trong aVR

Giai đoạn của viêm màng ngoài tim

Triệu chứng cổ điển viêm màng ngoài tim kết hợp với thay đổi điện tâm đồ phát triển thông qua bốn giai đoạn.

Giai đoạn 1 - STE phổ biến và PR chênh xuống với những thay đổi đối ứng trong aVR (xảy ra trong hai tuần đầu tiên).

Giai đoạn 2 - thay đổi ST ổn định; sóng T dẹt phổ biến (1 - 3 tuần).

Giai đoạn 3 - sóng T dẹt bị đảo ngược (từ 3 đến vài tuần).

Giai đoạn 4 - điện tâm đồ trở lại bình thường (vài tuần trở đi).

Chú ý. Ít hơn 50% bệnh nhân tiến triển qua tất cả bốn giai đoạn cổ điển và sự biến hóa của những thay đổi có thể không theo mô hình điển hình này.

Nguyên nhân của viêm màng ngoài tim

Truyền nhiễm - chủ yếu là do virus (Virus coxsackie), đôi khi vi khuẩn, nấm, bệnh lao.

Miễn dịch - SLE, sốt thấp khớp

Tăng u rê huyết.

Hội chứng sau nhồi máu cơ tim / Dressler.

Chấn thương.

Sau phẫu thuật tim (hội chứng sau mở màng ngoài tim).

Hội chứng cận khối u.

Do thuốc (ví dụ, isoniazid, cyclosporin).

Sau xạ trị.

Ví dụ ECG

Ví dụ 1

Viêm màng ngoài tim cấp tính

Viêm màng ngoài tim cấp tính:

ST chênh lên lõm phổ biến và PR chênh xuống có mặt trên khắp các đạo trình trước tim (V2 - 6) và chân tay (I, II, aVL, aVF).

Có đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong aVR.

Ví dụ 2

Viêm màng ngoài tim cấp tính

Viêm màng ngoài tim cấp tính:

Nhịp tim nhanh xoang.

STE lõm phổ biến và PR chênh xuống (I, II, III, aVF, V4 - 6).

Đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong V1 và aVR. 

Ví dụ 3

Viêm màng ngoài tim

Ví dụ điển hình của viêm màng ngoài tim:

ST cao phổ biến và PR chênh xuống.

Đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong V1 và aVR. 

Ví dụ 4

Viêm màng ngoài tim cấp tính

Viêm cơ - màng ngoài tim cấp tính:

Nhịp nhanh xoang (145 phút).

ST chênh lên lõm phổ biến với PR chênh xuống, rõ ràng nhất trong các đạo trình trước tim (V2 - 6) và đạo trình dưới (II, III, aVF).

Có đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong aVR.

Viêm màng ngoài tim và tái cực sớm lành tính 

Viêm màng ngoài tim có thể khó phân biệt với BER khi hai điều kiện có liên quan đến ST chênh lên lõm.

Một mẹo nhỏ hữu ích để phân biệt giữa hai thực thể này là để xem xét tỷ lệ đoạn ST / sóng T:

ST cao thẳng đứng (từ cuối đoạn PR đến điểm J) được đo và so với biên độ của sóng T trong V6.

Tỷ lệ > 0,25 cho thấy viêm màng ngoài tim.

Tỷ lệ < 0,25 cho thấy BER.

Ví dụ 1: tái cực sớm lành tính

Tái cực sớm lành tính

ST cao = 1 mm.

T cao = 6 mm.

Tỷ lệ ST / T = 0.16.

Tỷ lệ ST / T < 0,25 phù hợp với BER.

Ví dụ 2: Viêm màng ngoài tim

Viêm màng ngoài tim

ST cao = 2 mm.

Chiều cao sóng T = 4 mm.

Tỷ lệ ST / T = 0,5.

Tỷ lệ ST / T > 0,25 phù hợp với viêm màng ngoài tim.

Hình mẫu

Một đầu mối cho thấy BER là sự hiện diện của một hình chữ V hoặc điểm J bất thường: gọi là hình "móc". Điều này thường thấy nhất trong V4.

J cao trong V4 với "móc", đặc trưng của BER

J cao trong V4 với "móc", đặc trưng của BER.

Sự khác biệt chính giữa viêm màng ngoài tim và BER được tóm tắt dưới đây:

Tính năng cho thấy BER

 ST chênh lên giới hạn ở những đạo trình trước tim.

Sự vắng mặt của PR chênh xuống.

Sóng T nổi bật.

Đoạn ST / T < 0,25.

Đặc trưng "móc" xuất hiện trong V4.

ECG thay đổi thường ổn định theo thời gian (tức là không tiến triển).

Tính năng cho thấy viêm màng ngoài tim

ST cao phổ biến.

Sự hiện diện của PR chênh xuống.

Biên độ sóng T bình thường.

Đoạn ST / T > 0,25.

Sự vắng mặt của "móc" xuất hiện trong V4.

Thay đổi điện tâm đồ tiến triển chậm theo thời gian.

Chú ý. Những tính năng này có hạn chế, do đó nó có thể không luôn luôn có thể biết sự khác biệt giữa hai điều kiện.

Tái cực sớm lành tính và viêm màng ngoài tim

Hai điện tâm đồ sau đây chứng minh những gì sẽ xảy ra khi một bệnh nhân với BER phát triển viêm màng ngoài tim.

Điện tâm đồ: tái cực sớm lành tính

Điện tâm đồ: tái cực sớm lành tính

ST cao nhỏ phổ biến và điểm J móc phù hợp với BER

Theo dõi điện tâm đồ: tái cực sớm lành tính + Viêm màng ngoài tim!

Điện tâm đồ: tái cực sớm lành tính

Nhịp tim tương đối nhịp nhanh (95 phút) phù hợp cho một người đàn ông trẻ.

ST chênh lên lõm phổ biến, tăng đáng kể so với ECG trước.

PR mới phổ biến chênh xuống với PR cao trong aVR.

Viêm màng ngoài tim và STEMI

ST cao lõm và PR cao trong aVR là không đáng tin cậy để phân biệt viêm màng ngoài tim từ ST chênh do nhồi máu cơ tim (STEMI).

Viêm màng ngoài tim có thể gây ra ST chênh lên nhưng không có chênh xuống đối ứng (trừ AVR và V1).

STEMI, như viêm màng ngoài tim, cũng có thể gây ST chênh lên lõm.

Chỉ STEMI gây ST lồi hoặc chênh cao đi nagng.

ST cao trong III hơn II cho thấy STEMI.

Đoạn PR chênh xuống chỉ đáng tin cậy thấy trong viêm màng ngoài tim do virus, không do các nguyên nhân khác. Nó thường chỉ là một hiện tượng thoáng qua (kéo dài chỉ vài giờ). MI cũng có thể gây ra PR chênh xuống do nhồi máu nhĩ (hay PR chênh trong aVR).

Không thể dựa vào lịch sử hoặc là - STEMI hoặc màng phổi cũng có thể gây đau. Ma sát chà của màng ngoài tim

Các bước để phân biệt viêm màng ngoài tim từ STEMI:

Có ST chênh xuống trong một đạo trình khác ngoài AVR hoặc V1? Điều này là STEMI.

Có ST chênh cao lồi lên hoặc đi ngang? Đây là STEMI.

Có ST chênh lên trong III lớn hơn II? Đây là STEMI.

Hãy tìm PR chênh xuống trong nhiều đạo trình ... điều này cho thấy viêm màng ngoài tim (đặc biệt là nếu có chà ma sát!)

ECG nối tiếp trên bất kỳ bệnh nhân bị đau ngực - những thứ có thể trở nên rõ ràng hơn với thời gian!

Bài viết cùng chuyên mục

Điện tâm đồ hội chứng Wellens

Các bệnh nhân thường yêu cầu điều trị xâm lấn, quản lý điều trị kém có thể gây nhồi máu cơ tim hoặc ngừng tim.

Điện tâm đồ chẩn đoán phì đại (dày) tâm nhĩ trái

LAE tạo ra sóng P rộng, nứt đôi hai đỉnh trong chuyển đạo DII (P mitrale ) và giãn rộng và giảm xuống phần cuối của sóng P trong V1.

Giải thích về trục điện tâm đồ

Phương pháp đơn giản nhất xác định độ lệch trục là nhìn vào phức hợp QRS của Dl và aVF. DI dẫn trái chiều, và aVF như vuông góc với DI, có thể được coi là trục phải.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhồi máu cơ tim vùng thành trước (STEMI)

Có phức bộ thất sớm với R trên T hiện tượng vào cuối của điện tâm đồ, điều này khiến bệnh nhân có nguy cơ loạn nhịp thất ác tính.

Điện tâm đồ chẩn đoán rung nhĩ (AF)

Các cơ chế cơ bản của AF không hoàn toàn hiểu nhưng nó đòi hỏi một sự kiện bắt đầu, và bề mặt để duy trì, tức là giãn tâm nhĩ trái.

Vị trí đường dẫn điện cực điện tâm đồ

Điện cực gắn vào ngực và hoặc chi thay đổi điện áp nhỏ như sự khác biệt tiềm năng, được hoán đổi thành một dải hình ảnh.

Điện tâm đồ chẩn đoán bệnh phổi tắc nghẽn mãn tinh (COPD)

Do cấu trúc cố định của tim với các mạch máu lớn, tim xoay chiều kim đồng hồ trong mặt phẳng ngang, với chuyển động tâm thất phải ra trước.

Các dạng đoạn PR của điện tâm đồ

Đoạn PR cao hoặc giảm xuống ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim thiếu máu cục bộ tâm nhĩ hoặc kèm nhồi máu.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp nhanh thất vô căn bó nhánh trái (IFLVT)

Hầu hết các cơn nhịp nhanh xảy ra khi nghỉ ngơi, nhưng có thể được kích hoạt bằng cách tập thể dục, căng thẳng và chất chủ vận beta.

Các khoảng thời gian PR của điện tâm đồ

PR khoảng nhỏ hơn 120 ms cho thấy tiền kích thích, sự hiện diện của con đường phụ giữa tâm nhĩ và tâm thất, hoặc nhịp nút AV.

Chẩn đoán phân biệt dạng điện tâm đồ

Điện thế thấp Áp Thấp Phù niêm. Tràn dịch màng tim lớn. Tràn dịch màng phổi lớn. Giai đoạn cuối bệnh cơ tim giãn. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính nghiêm trọng. Béo phì. Bệnh cơ tim hạn chế..

Điện tâm đồ chẩn đoán phì đại giãn to tâm thất phải

Các đạo trình thành dưới, DII, DIII, aVF, thường rõ rệt nhất trong DIII, vì nó sang phải, và đối diện nhất.

Điện tâm đồ chẩn đoán ngộ độc Digoxin

Digoxin có thể gây ra vô số loạn nhịp tim, do tăng tính tự động, tăng canxi trong tế bào, và giảm dẫn AV, làm tăng hiệu lực phế vị tại nút AV.

Điện tâm đồ chẩn đoán điện thế so le (tràn dịch màng ngoài tim lớn)

Nguyên nhân quan trọng nhất là  tràn dịch màng ngoài tim lớn, trong đó điện áp QRS xen kẽ là sản phẩm của tim đu đưa trong màng ngoài tim chứa đầy dịch lớn.

Điện tâm đồ loạn nhịp xoang

Tỷ lệ rối loạn nhịp xoang giảm dần theo tuổi, có lẽ do giảm liên quan tính căng xoang cảnh đến tuổi, và nhận cảm áp nhạy phản xạ.

Điện tâm đồ chẩn đoán phì đại (dày) hai tâm nhĩ

Chẩn đoán phì đại hai tâm nhĩ đòi hỏi tiêu chuẩn LAE và RAE được đáp ứng trong DII, V1 hoặc một sự kết hợp của các chuyển đạo khác.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp tim nhanh trên thất (SVT)

SVT kịch phát (pSVT) mô tả một SVT với khởi phát và kết thúc đột ngột - đặc trưng với loạn nhịp nhanh vòng vào lại liên quan đến nút nhĩ thất như AVNRT hoặc nhịp tim nhanh vào lại nhĩ thất (AVRT).

Điện tâm đồ rung thất

Kết quả rung thất giảm biên độ sóng kéo dài, từ VF thô ban đầu đến cuối cùng là bị tiến triển thành vô tâm thu do sự cạn kiệt dần năng lượng cơ tim.

Điện tâm đồ chẩn đoán ngộ độc ức chế beta và chặn kênh calci

Độc tính propranolol, có liên quan với QRS rộng, và sóng R dương, trong aVR, báo trước sự khởi đầu của tình trạng hôn mê, co giật, tụt huyết áp và loạn nhịp thất.

Điện tâm đồ chẩn đoán ngộ độc Quetiapine (thuốc chống loạn thần)

Chính xác hơn, nguy cơ TDP được xác định bằng cách xem xét cả khoảng QT tuyệt đối, và đồng thời nhịp tim.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp thoát thất

Các tế bào điều hòa nhịp tim được tìm thấy tại các điểm khác nhau trên toàn hệ thống dẫn truyền, với mỗi nơi có khả năng độc lập duy trì nhịp tim. Tỷ lệ khử cực tự phát của các tế bào điều hòa nhịp tim giảm xuống.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhồi máu cơ tim thành bên (STEMI)

MI thành bên mở rộng ra phía trước, bên dưới hoặc sau cho thấy một vùng lớn hơn của cơ tim, có nguy cơ với tiên lượng xấu.

Điện tâm đồ chẩn đoán tắc động mạch vành chính trái (LMCA) (ST chênh lên ở AVR)

Điện thế đạo trình aVR đối diện với chuyển đạo bên trái I, II, aVL và V4 đến 6, do đó ST chênh xuống trong những chuyển đạo này.

Phân biệt nhịp tim nhanh thất (VT) và nhịp nhanh kịch phát trên thất (SVT) dẫn truyền lệch hướng

Sự khác biệt quan trọng nhất là liệu các nhịp điệu là tâm thất (VT) hoặc trên thất, SVT với dị thường dẫn truyền, vì điều này sẽ ảnh hưởng đáng kể cách quản lý bệnh nhân.

Điện tâm đồ chẩn đoán bệnh cơ tim hạn chế

Xâm nhập các hệ thống dẫn truyền tim (ví dụ như do sự hình thành u hạt vách ngăn trong sarcoidosis) có thể dẫn đến rối loạn dẫn truyền - ví dụ như block nhánh và block AV.