Viêm đường mật nguyên phát: hướng dẫn từ hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

2020-02-04 11:22 AM
Viêm đường mật nguyên phát, là một bệnh của gan và túi mật tiến triển lâu dài, được đặc trưng bởi viêm, và sẹo của các ống dẫn mật

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Chẩn đoán

Hình ảnh

Cộng hưởng từ mật tụy (MRCP) ưa thích hơn nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) để chẩn đoán (không xâm lấn, ít tốn kém, không có nguy cơ viêm tụy).

Sinh thiết

Sinh thiết gan không cần thiết để thiết lập chẩn đoán viêm đường mật nguyên phát (PSC) nếu chẩn đoán phát hiện đường mật.

Sinh thiết gan được khuyến nghị cho nghi ngờ viêm đường mật nguyên phát ống nhỏ hoặc để loại trừ các vấn đề khác (ví dụ như chồng chéo với viêm gan tự miễn).

Xét nghiệm

Xét nghiệm kháng thể kháng antimitochondrial (AMA) có thể giúp loại trừ viêm đường mật nguyên phát.

Nên xét nghiệm IgG4 huyết thanh tăng ít nhất một lần (viêm đường mật nguyên phát với IgG4 tăng có thể có bệnh tiến triển nhanh và / hoặc có khả năng đáp ứng với steroid).

Theo dõi

Nội soi mật tụy ngược dòng

Khuyến cáo nội soi mật tụy ngược dòng + nong bóng nếu bị hẹp ưu thế (ống gan chung < 1,5 mm, ống gan < 1,0 mm) và ngứa, và / hoặc viêm đường mật.

Nếu bị hẹp ưu thế về hình ảnh, nên làm nội soi mật tụy ngược dòng + tế bào học, sinh thiết và huỳnh quang tại chỗ (FISH) để loại trừ ung thư đường mật.

Nên cho dùng kháng sinh dự phòng trước soi mật tụy ngược dòng để ngăn ngừa viêm đường mật sau soi mật tụy ngược dòng.

Đặt stent thường quy sau khi nong hẹp ưu thế không bắt buộc; đặt stent ngắn hạn có thể được yêu cầu nếu hẹp nghiêm trọng.

Toàn thân

Nếu ngứa nhẹ, nên điều trị bằng thuốc làm mềm da và / hoặc thuốc kháng histamine.

Nếu ngứa vừa phải, nên điều trị bằng các chất cô lập axit mật (ví dụ, cholestyramine 4 - 16 g / ngày); nếu không hiệu quả hoặc không dung nạp được, có thể xem xét rifampin 150 - 300 mg hai lần mỗi ngày (theo dõi độc tính trên gan) hoặc naltrexone (tối đa 50 mg / ngày).

Đề nghị sàng lọc giãn tĩnh mạch nếu viêm đường mật nguyên phát tiến triển hoặc tiểu cầu < 150K × 10³ / dL.

Khi chẩn đoán viêm đường mật nguyên phát, khuyến nghị đo mật độ xương và lặp lại sau khoảng thời gian 2-4 năm.

Nếu viêm đường mật nguyên phát tiến triển, nên theo dõi sự thiếu hụt vitamin tan trong chất béo (nghĩa là A, D, E, K).

Tình huống đặc biệt

Ghép gan

Ghép gan được đề nghị (khi có thể) qua liệu pháp y tế hoặc phẫu thuật dẫn lưu trong viêm đường mật nguyên phát với xơ gan mất bù (kéo dài thời gian sống).

Nếu mô hình bệnh gan giai đoạn cuối (MELD) > 14, nên tham khảo ghép gan (tỷ lệ sống sau ghép sau 5 năm 80-85%, nhưng nguy cơ tái phát viêm đường mật nguyên phát).

Điều trị thuốc

Không nên sử dụng Ursodeoxycholic Acid (UDCA) với liều > 28 mg / kg / ngày (tăng nhu cầu ghép, giãn tĩnh mạch và tân sinh đại tràng ở viêm đường mật nguyên phát với bệnh nhân viêm loét đại tràng).

Tình huống đặc biệt

Nếu tuổi < 25 hoặc cao hơn dự kiến ​​aminotransferase (5 x phạm vi bình thường), khuyên nên xét nghiệm viêm gan tự miễn (tỷ lệ lưu hành ~ 10% trong viêm đường mật nguyên phát).

Nếu tuổi < 25 với viêm gan tự miễn và huyết thanh ALP > 2 x phạm vi bình thường, khuyên dùng cộng hưởng từ mật tụy để kiểm tra viêm đường mật nguyên phát.

Bệnh hệ thống gan mât ác tính và bệnh túi mật

Cân nhắc siêu âm hoặc cộng hưởng từ mật tụy + CA 19-9 nối tiếp cứ sau 6-12 tháng để sàng lọc ung thư đường mật (nguy cơ tích lũy 10 năm 8%).

Nếu polyp túi mật > 8 mm, khuyên nên phẫu thuật cắt túi mật để ngăn ngừa ung thư biểu mô tuyến túi mật và khuyên nên theo dõi ung thư túi mật hàng năm.

Viêm đường mật nguyên phát và bệnh viêm ruột

Trong viêm đường mật nguyên phát + bệnh viêm ruột, khuyến nghị sàng lọc ung thư đại trực tràng (CRC) hàng năm bằng nội sắc ký (tăng gấp 4-5 lần nguy cơ loạn sản / ung thư với viêm đường mật nguyên phát + bệnh viêm ruột so với bệnh viêm ruột không có viêm đường mật nguyên phát).

Tại thời điểm viêm đường mật nguyên phát, nên nội soi toàn bộ + đánh giá cho bệnh viêm ruột.

Nếu không có bệnh viêm ruột trên nội soi, một số người ủng hộ lặp lại nội soi đại tràng cứ sau 3 – 5 năm.

Bài viết cùng chuyên mục

Chậm lưu thông dạ dày (liệt dạ dày): hướng dẫn từ hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Chậm lưu thông dạ dày, có nghĩa là liệt nhẹ cơ của dạ dày, dẫn đến việc nghiền thức ăn trong dạ dày thành các hạt nhỏ kém, và làm chậm thức ăn từ dạ dày vào ruột non

Tiêu chảy cấp ở người lớn: hướng dẫn từ hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Tiêu chảy cấp ở người lớn, là vấn đề phổ biến gặp phải, nguyên nhân phổ biến nhất là viêm dạ dày ruột do virus, một bệnh tự giới hạn

Viêm thực quản bạch cầu ái toan (EoE): hướng dẫn từ hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Viêm thực quản bạch cầu ái toan, là một bệnh viêm mãn tính, dị ứng của thực quản, xảy ra khi một loại tế bào bạch cầu ái toan tích tụ gây tổn thương, và viêm thực quản

Hội chứng mạch vành cấp không ST chênh lên: hướng dẫn từ hội Cấp cứu Hoa Kỳ

Hội chứng mạch vành cấp không ST chênh lên, bao gồm phổ lâm sàng từ đau thắt ngực không ổn định đến nhồi máu cơ tim, sự phá vỡ mảng xơ vữa động mạch

Chấn thương sọ não nhẹ: hướng dẫn từ hội Cấp cứu Hoa Kỳ

Nếu chấn thương đầu gây chấn thương sọ não nhẹ, các vấn đề dài hạn là rất hiếm, nhưng, chấn thương nghiêm trọng, có thể là vấn đề đáng kể

Nguy cơ đột quỵ khi rung nhĩ: điểm CHA₂DS₂ VASc

Nghiên cứu cho thấy khi điểm số tăng, tỷ lệ biến cố huyết khối trong vòng 1 năm, ở bệnh nhân không chống đông với rung nhĩ cũng tăng

Liệu pháp bổ trợ cho cắt bỏ phổi ung thư giai đoạn I đến IIIA không tế bào nhỏ: hướng dẫn của Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ

Khoảng 85 phần trăm ung thư phổi là tế bào không nhỏ, các loại chính là ung thư biểu mô tuyến, ung thư biểu mô tế bào vảy và ung thư biểu mô tế bào lớn

Bệnh huyết khối tĩnh mạch cấp tính: phân cấp A, B, C rủi ro và điều trị

Đối với những bệnh nhân, có nguy cơ thấp mắc bệnh tắc mạch phổi cấp tính, hãy sử dụng tiêu chí loại trừ tắc mạch phổi, để loại trừ chẩn đoán

Hội chứng suy tim cấp tính: hướng dẫn từ cấp cứu Hoa Kỳ

Hội chứng suy tim cấp tính đặt ra những thách thức chẩn đoán và quản lý độc đáo, hội chứng này gần đây đã nhận được sự chú ý từ các nhà nghiên cứu

Ung thư biểu mô tế bào vảy khoang miệng: hướng dẫn của hội Ung thư Hoa Kỳ

Ung thư biểu mô tế bào vảy khoang miệng, bao gồm một nhóm các khối u ảnh hưởng đến bất kỳ khu vực nào của khoang miệng, vùng hầu họng, và tuyến nước bọt

Viêm ruột thừa: hướng dẫn từ Cấp cứu Hoa Kỳ

Viêm ruột thừa, là tình trạng ruột thừa bị viêm và có mủ, ruột thừa là một túi nhỏ hình ngón tay, ở phía bên dưới phải bụng, kết nối với đại tràng

Liệu pháp xạ trị sau phẫu thuật cho ung thư nội mạc tử cung: hướng dẫn của hội Ung thư Hoa Kỳ

Ung thư nội mạc tử cung, bắt đầu trong lớp tế bào hình thành lớp lót, nội mạc của tử cung, ung thư nội mạc tử cung, đôi khi được gọi là ung thư tử cung

Viêm phổi mắc phải cộng đồng: hướng dẫn từ Cấp cứu Hoa Kỳ

Viêm phổi mắc phải cộng đồng, là viêm phổi nhiễm từ bên ngoài bệnh viện, mầm bệnh được phổ biến là Streptococcus pneumoniae, Haemophilusenzae, vi khuẩn không điển hình

Liệu pháp xạ trị dứt khoát và bổ trợ trong ung thư phổi không tế bào nhỏ tiến triển cục bộ: hướng dẫn của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ

Những hướng dẫn cập nhật về ung thư phổi không tế bào nhỏ tiến triển sớm, và cục bộ, tập trung vào các khuyến nghị điều trị bao gồm theo dõi và cứu sống

Đái tháo đường: công thức tính Glucose từ HbA1c

Hiện tại, nên sử dụng đơn vị Chương trình Tiêu chuẩn hóa Glycohemoglobin, và Liên đoàn hóa học lâm sàng, và y học phòng xét nghiệm quốc tế

Bệnh huyết khối tĩnh mạch cấp tính: hướng dẫn từ cấp cứu Hoa Kỳ

Huyết khối tĩnh mạch, đề cập đến một cục máu đông, bắt đầu trong tĩnh mạch, là chẩn đoán mạch máu hàng đầu thứ ba sau đau tim, và đột quỵ

Đau nhức đầu: hướng dẫn từ Cấp cứu Hoa Kỳ

Đau nhức đầu, có thể là một dấu hiệu của sự căng thẳng, hoặc trầm cảm, hoặc nó có thể là kết quả của vấn đề y tế, chẳng hạn như đau nửa đầu, tăng huyết áp, lo lắng

Tăng huyết áp không triệu chứng: hướng dẫn từ Cấp cứu Hoa Kỳ

Tăng huyết áp không triệu chứng nghiêm trọng, là huyết áp tâm thu 180 mm Hg, hoặc tâm trương 110 mm Hg hoặc nhiều hơn, mà không có triệu chứng tổn thương cơ quan đích cấp tính

Chảy máu ruột non: hướng dẫn chẩn đoán và xử trí từ hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Chảy máu ruột non là không phổ biến, là nguyên nhân cho phần lớn bệnh nhân chảy máu đường tiêu hóa vẫn tồn tại, hoặc tái phát mà không có nguyên nhân rõ ràng

Chứng khó tiêu: hướng dẫn từ hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Chứng khó tiêu, mô tả sự khó chịu hoặc đau ở vùng bụng trên, không phải là một căn bệnh, đề cập đến các triệu chứng thường bao gồm đầy hơi, khó chịu, buồn nôn và ợ

Ung thư buồng trứng: hướng dẫn từ SUO và ASCO hóa trị khi mới chẩn đoán và tiến triển

Phương pháp điều trị tiêu chuẩn, cho ung thư buồng trứng tiến triển mới được chẩn đoán, là phẫu thuật, và hóa trị liệu kết hợp platinum bạch kim toàn thân

Thủ thuật thuốc an thần và giảm đau: hướng dẫn từ hội Cấp cứu Hoa Kỳ

Thủ thuật thuốc an thần và giảm đau, là một kỹ thuật trong đó một loại thuốc an thần được chỉ định, thường cùng với một loại thuốc giảm đau

Liệu pháp dinh dưỡng ở bệnh nhân người lớn nhập viện: hướng dẫn của hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Liệu pháp dinh dưỡng là điều trị một tình trạng y tế, thông qua thay đổi chế độ ăn uống, bằng cách điều chỉnh số lượng, chất lượng và phương pháp bổ sung chất dinh dưỡng

Chẩn đoán và quản lý bệnh trào ngược dạ dày thực quản: hướng dẫn từ hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản, còn được gọi là trào ngược axit, là một tình trạng lâu dài, trong đó dịch dạ dày trào lên thực quản, dẫn đến các triệu chứng hoặc biến chứng

Bệnh gan và mang thai: hướng dẫn từ hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Các bệnh gan khi mang thai, bao gồm tăng huyết áp, gan nhiễm mỡ cấp tính của thai kỳ, ứ mật trong thai kỳ, tan máu và tăng men gan, và hội chứng tiểu cầu thấp