Mờ mắt: phân tích triệu chứng

2022-12-27 10:23 AM

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa, hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt, mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Mờ mắt là vấn đề thị giác phổ biến nhất. “Mờ mắt là thị giác mất đi độ sắc nét và không thể nhìn thấy các chi tiết nhỏ”.

Nguyên nhân

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa. Hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt (đoạn trước và sau), mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét (thuốc, nhiễm vi-rút như vi-rút herpes simplex, nguyên nhân toàn thân như bệnh sacoit và các biến cố mạch máu não).

Ở những bệnh nhân trẻ tuổi, nhìn mờ thường mắc phải do chấn thương, phơi nhiễm nghề nghiệp và nhiễm trùng. Một số rối loạn về mắt liên quan đến tuổi tác như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và viêm động mạch thái dương có thể gây mờ mắt, góp phần làm tăng nguy cơ té ngã.

Đánh giá đặc điểm

Cần chú ý cẩn thận đến tốc độ khởi phát, đau mắt liên quan và liệu mờ mắt là một bên hay hai bên.

Mờ mắt nặng hơn vào ban đêm có thể là dấu hiệu của bệnh đục thủy tinh thể. Nhìn mờ không liên tục có thể do chảy nước mắt quá nhiều, dị ứng, tiểu đường không kiểm soát, tăng nhãn áp cấp tính, cơn thiếu máu não thoáng qua, suy mạch máu não và bệnh đa xơ cứng. Các yếu tố quan trọng khác bao gồm tiền sử gia đình mắc các rối loạn về mắt (thoái hóa điểm vàng và tăng nhãn áp), bất kỳ phơi nhiễm công việc nào (hóa chất và sử dụng máy tính kéo dài), thuốc (như corticosteroid và kháng sinh) và tiền sử bệnh (tiểu đường và tăng huyết áp).

Việc khám thực thể nên bao gồm các yếu tố sau:

Cần lưu ý đến ban đỏ và tiết dịch kết mạc. Phản xạ ánh sáng giác mạc phải đối xứng và sắc nét; nhuộm fluorescein nên được thực hiện để đánh giá bằng chứng chấn thương, loét hoặc tổn thương herpes. Khoang phía trước (khoảng trống giữa giác mạc và mống mắt) nên được đánh giá bằng đèn pin để tìm phù nề (hyphema) và lắng đọng fibrin (hypopyon).

Ghi chép cẩn thận về thị lực (đã chỉnh và chưa chỉnh) là rất quan trọng để theo dõi tiến triển của bệnh. Nếu bệnh nhân không thể phân biệt các chữ cái trên biểu đồ mắt Snellen, người khám nên xác định mức độ suy giảm thị lực bằng cách kiểm tra khoảng cách từ mắt bệnh nhân mà bệnh nhân có thể nhìn thấy ngón tay của người khám lần đầu tiên.

Kiểm tra trường thị giác có thể chỉ ra đột quỵ tiềm ẩn (khiếm khuyết trường đồng nhất) hoặc bong võng mạc (mất thị lực góc phần tư hoặc bán cầu).

Sự tham gia của cơ mắt có thể được phát hiện bằng cách kiểm tra các vị trí chính của quỹ đạo thông qua phạm vi chuyển động.

Trong 20% trường hợp, khám đồng tử có thể là đầu mối duy nhất để phát hiện bệnh lý nghiêm trọng tiềm ẩn. Sử dụng đèn pin, có thể phát hiện những bất thường về kích thước hoặc hình dạng đồng tử (đồng tử phải đối xứng; đồng tử co một bên có thể biểu hiện viêm mống mắt) hoặc màu sắc (màu đen là bình thường).

Các phát hiện khác có thể bao gồm đục thủy tinh thể, vỡ nhãn cầu (đồng tử lệch tâm) và bệnh thần kinh thị giác (khiếm khuyết nhú hướng tâm-giãn nhú nghịch lý khi phản ứng với ánh sáng).

Soi đáy mắt trực tiếp có thể phát hiện phản xạ đỏ bất thường gợi ý xuất huyết, đục thủy tinh thể hoặc bong võng mạc. Phù gai đảm bảo đánh giá thêm.

Tốc độ máu lắng tăng cao có thể gợi ý chẩn đoán viêm động mạch thái dương. Chụp cắt lớp vi tính thích hợp để đánh giá mờ mắt sau chấn thương hoặc khi có lo ngại về hiệu ứng khối.

Thoái hóa điểm vàng, bệnh tăng nhãn áp, bệnh mạch máu collagen, tiểu đường và bệnh đa xơ cứng (viêm dây thần kinh thị giác) là những tình trạng có khả năng di truyền.

Biểu hiện lâm sàng

Hỏi bệnh sử cẩn thận và khám thực thể thường hạn chế chẩn đoán phân biệt. Các tình trạng cần giới thiệu nhãn khoa ngay lập tức bao gồm bệnh tăng nhãn áp cấp tính, bong võng mạc, xuất huyết thủy tinh thể, tắc tĩnh mạch võng mạc, nhiễm herpes simplex và viêm mô tế bào quỹ đạo.

Bài viết cùng chuyên mục

Tiêm vắc xin Covid-19: các tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm

Nói chuyện với bác sĩ về việc dùng thuốc không kê đơn, chẳng hạn như ibuprofen, acetaminophen, aspirin hoặc thuốc kháng histamine, nếu gặp bất kỳ cơn đau và khó chịu nào sau khi chủng ngừa.

Chảy máu cam: phân tích triệu chứng

Chảy máu cam là kết quả của sự tương tác của các yếu tố gây tổn thương lớp niêm mạc và thành mạch, một số là cục bộ, một số là hệ thống và một số là sự kết hợp của cả hai.

Đau thượng vị: phân tích triệu chứng

Các triệu chứng phổ biến là đầy hơi và nhanh no, tuy nhiên, các triệu chứng chồng chéo khiến chẩn đoán trở nên khó khăn và nguyên nhân xác định không được thiết lập.

Đau đầu gối: phân tích triệu chứng

Đau đầu gối có nhiều nguyên nhân như chấn thương cấp tính, lạm dụng, viêm hoặc thoái hóa khớp, nhiễm trùng và các vấn đề khác. Đau quy chiếu từ hông hoặc lưng dưới cũng có thể dẫn đến đau đầu gối.

Khó nuốt thực quản (rối loạn vận động): các nguyên nhân thường gặp

Co thắt thực quản gây khó nuốt khởi phát chậm (thường là hàng năm), xuất hiện với thức ăn lỏng và rắn, và có thể bắt đầu không liên tục. Khó chịu sau xương ức và tiếng ọc ạch là thường thấy.

Đau bụng cấp: vàng da đáp ứng viêm và tính chất của đau quặn mật

Giả định nhiễm trùng đường mật ít nhất là lúc đầu, nếu bệnh nhân không khỏe với sốt cao ± rét run hoặc vàng da tắc mật; cho kháng sinh tĩnh mạch, và nếu siêu âm xác nhận giãn đường mật, chuyển phẫu thuật ngay lập tức để giảm áp lực đường mật.

Mệt mỏi: đánh giá bổ sung thiếu máu

Đánh giá lại các triệu chứng và công thức máu toàn bộ sau khi bổ sung sắt và điều trị nguyên nhân nền. Chuyển bệnh nhân với giảm thể tích trung bình của hồng cầu và dự trữ sắt bình thường đến chuyên gia huyết học để đánh giá cho chẩn đoán thay thế.

Đi lại khó khăn: phân tích bệnh cảnh lâm sàng

Nếu các vấn đề di chuyển là hậu quả của chóng mặt, đầu tiên hãy lượng giá các triệu chứng hạ huyết áp tư thế, sau khi thay đổi từ nằm sang tư thế đứng, đi kèm với cảm giác xây xẩm mặt mày/tiền ngất.

Đau khớp hông: phân tích triệu chứng

Khớp hông là một trong những khớp lớn nhất trong toàn bộ cơ thể. Nó được bao quanh bởi 17 cơ và 3 dây chằng cực kỳ chắc chắn, cung cấp cho hông rất nhiều lực và phạm vi chuyển động.

Thiểu niệu và vô niệu: phân tích triệu chứng

Thiểu niệu cấp tính nên được nhập viện do nguy cơ phát triển các biến chứng có thể gây tử vong như tăng kali máu, quá tải dịch, nhiễm toan chuyển hóa và viêm màng ngoài tim.

Rong kinh: phân tích triệu chứng

Rong kinh được định nghĩa là lượng máu kinh nguyệt bị mất nhiều hơn 80 ml, xảy ra đều đặn hoặc kéo dài ≥7 ngày. việc đánh giá lượng máu mất có tiện ích hạn chế.

Khàn tiếng: phân tích triệu chứng

Hầu hết các trường hợp khàn tiếng đều tự cải thiện, cần phải xem xét các nguyên nhân bệnh lý quan trọng, đặc biệt là trong những trường hợp kéo dài hơn một vài tuần.

Tràn dịch màng phổi: phân tích triệu chứng

Tràn dịch màng phổi do tăng áp suất thủy tĩnh trong tuần hoàn vi mạch, giảm áp suất keo trong tuần hoàn vi mạch như giảm albumin máu và tăng áp suất âm trong khoang màng phổi.

Triệu chứng và dấu hiệu bệnh mắt

Tiết tố mủ thường do nhiễm vi khuẩn ở kết mạc, giác mạc hoặc túi lệ. Viêm kết mạc hoặc viêm giác mạc do vi rút gây tiết tố nước.

Thăm khám chẩn đoán bệnh nhân nặng

Nếu hệ thống thần kinh trung ương hoạt động tốt, khả năng đáp ứng các câu hỏi một cách thích hợp, thì các chức năng quan trọng không chắc đã bị rối loạn đến mức cần phải can thiệp ngay lập tức. 

Đau ở giai đoạn cuối đời

Một số bác sỹ tham khảo quản lý đau cho người khác khi họ tin rằng nỗi đau của bệnh nhân không phải là do các căn bệnh mà họ đang điều trị cho các bệnh nhân

Đánh giá chức năng nhận thức: lú lẫn mê sảng và mất trí

Cần chắc chắn rằng sự suy giảm nhận thức rõ ràng không do các vấn đề giao tiếp hoặc một rối loạn riêng biệt về hiểu, khó tìm từ diễn đạt (mất ngôn ngữ diễn đạt), trí nhớ (hội chứng quên), hành vi và khí sắc.

Đau thắt ngực từng cơn: đánh giá triệu chứng đau ngực

Nhiều bệnh nhân không thể chẩn đoán chắc chắn. Đánh giá lại những bệnh nhân mà xét nghiệm không đi đến kết luận đau thắt ngực hoặc nguy cơ cao bệnh mạch vành nếu triệu chứng dai dẳng.

Khó thở do bệnh phế quản phổi, tim, toàn thân hoặc nguyên nhân khác

Khởi phát nhanh, khó thở nghiêm trọng trong trường hợp không có triệu chứng lâm sàng khác cần nâng cao mối quan tâm đối với tràn khí màng phổi, thuyên tắc phổi

Lú lẫn: mê sảng và mất trí

Chẩn đoán phân biệt mê sảng thường rộng và gặp trong bệnh nhân có não dễ bị tổn thương, bao gồm hầu hết các bệnh lý cơ thể cấp tính, sang chấn tinh thần hay các chấn thương do môi trường bên ngoài gây ra.

Đau thắt lưng: khám cột sống thắt lưng

Việc khám nên bắt đầu khi gặp bệnh nhân lần đầu và tiếp tục theo dõi, quan sát dáng đi và tư thế, không nhất quán giữa chức năng và hoạt động có thể phân biệt giữa nguyên nhân thực thể và chức năng đối với các triệu chứng.

Khối u ở vú: phân tích triệu chứng

Đánh giá khối u ở vú nên bắt đầu bằng việc hỏi bệnh sử đầy đủ và khám thực thể. Điều quan trọng là phải xác định nguy cơ mắc bệnh ung thư vú của bệnh nhân.

Khó thở mãn tính: đánh giá triệu chứng của các bệnh lý thực thể

Tìm kiếm bằng chứng khách quan của phục hồi hoặc biến đổi đường thở để khẳng định chấn đoán: Thực hiện bởi phế dung kế sau đó yêu cầu bệnh nhân ghi lại nhật ký lưu lượng thở đỉnh. Xem xét đánh giá chuyên khoa nếu như chẩn đoán không chắc chắn.

Yếu chi trong đột quỵ: đánh giá dấu hiệu lâm sàng và cận lâm sàng

Chụp hình ảnh thần kinh để phân biệt đột quỵ xuất huyết não với đột quỵ nhồi máu não và để loại trừ các bệnh lý không đột quỵ, ví dụ tổn thương choán chỗ.

Viêm họng: phân tích triệu chứng

Viêm họng bao gồm nhiều loại nguyên nhân, nhưng phổ biến nhất ở những người có khả năng miễn dịch bình thường là viêm họng nhiễm trùng cấp tính, chủ yếu là do virus.