Mờ mắt: phân tích triệu chứng

2022-12-27 10:23 AM

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa, hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt, mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Mờ mắt là vấn đề thị giác phổ biến nhất. “Mờ mắt là thị giác mất đi độ sắc nét và không thể nhìn thấy các chi tiết nhỏ”.

Nguyên nhân

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa. Hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt (đoạn trước và sau), mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét (thuốc, nhiễm vi-rút như vi-rút herpes simplex, nguyên nhân toàn thân như bệnh sacoit và các biến cố mạch máu não).

Ở những bệnh nhân trẻ tuổi, nhìn mờ thường mắc phải do chấn thương, phơi nhiễm nghề nghiệp và nhiễm trùng. Một số rối loạn về mắt liên quan đến tuổi tác như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và viêm động mạch thái dương có thể gây mờ mắt, góp phần làm tăng nguy cơ té ngã.

Đánh giá đặc điểm

Cần chú ý cẩn thận đến tốc độ khởi phát, đau mắt liên quan và liệu mờ mắt là một bên hay hai bên.

Mờ mắt nặng hơn vào ban đêm có thể là dấu hiệu của bệnh đục thủy tinh thể. Nhìn mờ không liên tục có thể do chảy nước mắt quá nhiều, dị ứng, tiểu đường không kiểm soát, tăng nhãn áp cấp tính, cơn thiếu máu não thoáng qua, suy mạch máu não và bệnh đa xơ cứng. Các yếu tố quan trọng khác bao gồm tiền sử gia đình mắc các rối loạn về mắt (thoái hóa điểm vàng và tăng nhãn áp), bất kỳ phơi nhiễm công việc nào (hóa chất và sử dụng máy tính kéo dài), thuốc (như corticosteroid và kháng sinh) và tiền sử bệnh (tiểu đường và tăng huyết áp).

Việc khám thực thể nên bao gồm các yếu tố sau:

Cần lưu ý đến ban đỏ và tiết dịch kết mạc. Phản xạ ánh sáng giác mạc phải đối xứng và sắc nét; nhuộm fluorescein nên được thực hiện để đánh giá bằng chứng chấn thương, loét hoặc tổn thương herpes. Khoang phía trước (khoảng trống giữa giác mạc và mống mắt) nên được đánh giá bằng đèn pin để tìm phù nề (hyphema) và lắng đọng fibrin (hypopyon).

Ghi chép cẩn thận về thị lực (đã chỉnh và chưa chỉnh) là rất quan trọng để theo dõi tiến triển của bệnh. Nếu bệnh nhân không thể phân biệt các chữ cái trên biểu đồ mắt Snellen, người khám nên xác định mức độ suy giảm thị lực bằng cách kiểm tra khoảng cách từ mắt bệnh nhân mà bệnh nhân có thể nhìn thấy ngón tay của người khám lần đầu tiên.

Kiểm tra trường thị giác có thể chỉ ra đột quỵ tiềm ẩn (khiếm khuyết trường đồng nhất) hoặc bong võng mạc (mất thị lực góc phần tư hoặc bán cầu).

Sự tham gia của cơ mắt có thể được phát hiện bằng cách kiểm tra các vị trí chính của quỹ đạo thông qua phạm vi chuyển động.

Trong 20% trường hợp, khám đồng tử có thể là đầu mối duy nhất để phát hiện bệnh lý nghiêm trọng tiềm ẩn. Sử dụng đèn pin, có thể phát hiện những bất thường về kích thước hoặc hình dạng đồng tử (đồng tử phải đối xứng; đồng tử co một bên có thể biểu hiện viêm mống mắt) hoặc màu sắc (màu đen là bình thường).

Các phát hiện khác có thể bao gồm đục thủy tinh thể, vỡ nhãn cầu (đồng tử lệch tâm) và bệnh thần kinh thị giác (khiếm khuyết nhú hướng tâm-giãn nhú nghịch lý khi phản ứng với ánh sáng).

Soi đáy mắt trực tiếp có thể phát hiện phản xạ đỏ bất thường gợi ý xuất huyết, đục thủy tinh thể hoặc bong võng mạc. Phù gai đảm bảo đánh giá thêm.

Tốc độ máu lắng tăng cao có thể gợi ý chẩn đoán viêm động mạch thái dương. Chụp cắt lớp vi tính thích hợp để đánh giá mờ mắt sau chấn thương hoặc khi có lo ngại về hiệu ứng khối.

Thoái hóa điểm vàng, bệnh tăng nhãn áp, bệnh mạch máu collagen, tiểu đường và bệnh đa xơ cứng (viêm dây thần kinh thị giác) là những tình trạng có khả năng di truyền.

Biểu hiện lâm sàng

Hỏi bệnh sử cẩn thận và khám thực thể thường hạn chế chẩn đoán phân biệt. Các tình trạng cần giới thiệu nhãn khoa ngay lập tức bao gồm bệnh tăng nhãn áp cấp tính, bong võng mạc, xuất huyết thủy tinh thể, tắc tĩnh mạch võng mạc, nhiễm herpes simplex và viêm mô tế bào quỹ đạo.

Bài viết cùng chuyên mục

Lập luận chẩn đoán từ nhiều dấu hiệu và triệu chứng không độc lập

Trong thực tế, nhiều dấu hiệu, triệu chứng và kết quả xét nghiệm thường không độc lập, bởi vì sự hiện diện của một phát hiện làm tăng xác suất xuất hiện của một phát hiện khác.

Dị vật và trầy xước giác mạc: phân tích triệu chứng

Các vật dẫn đến dị vật giác mạc và hoặc trầy xước bao gồm cát, bụi bẩn, lá cây và các vật liệu hữu cơ cũng như tiếp xúc với các vật liệu như phoi kim loại hoặc hạt thủy tinh.

Phù chân: đánh giá suy thận và chức năng thận

Xác định và điều trị những nguyên nhân, theo dõi chức năng thận và thảo luận với đội chuyên khoa thận nếu như có bất kỳ sự tụt giảm mức lọc cầu thận thêm nữa.

Điện tâm đồ trong nhồi máu cơ tim có ST chênh lên

ST chênh lên ở các chuyển đạo V2-V5 có thể là dấu hiệu bình thường của tái cực sớm lành tính (‘high take-off’) và, nếu không có điện tâm đồ trước đó có thể gây ra chẩn đoán nhầm.

Phù chân: đánh giá dựa trên kết quả lâm sàng và cận lâm sàng

Cân nhắc huyết khối tĩnh mạch sâu ở bất kỳ bệnh nhân nào có phù chân cả hai bên, kể cả khi các yếu tố nguy cơ hoặc những triệu chứng/ dấu chứng khác không rõ ràng.

Tiểu khó: phân tích triệu chứng

Chẩn đoán phổ biến nhất cho bệnh nhân mắc chứng khó tiểu là nhiễm trùng đường tiết niệu, mặc dù là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các triệu chứng khó tiểu, nhưng nhiều nguyên nhân khác cần được chẩn đoán chính xác.

Lú lẫn mạn tính: đánh giá về tình trạng lâm sàng

Thực hiện CT sọ não ở mỗi bệnh nhân biểu hiện lú lẫn mãn tính. Nó có thể giúp phát hiện được các nguyên nhân hồi phục được như xuất huyết dưới nhện, hoặc não úng thủy áp lực bình thường hoặc gợi ý các yếu tố nguyên nhân gây bệnh như bệnh mạch máu.

Buồn nôn và ói mửa: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị

Buồn nôn là triệu chứng gặp phải trong nhiều rối loạn cũng gây nôn, nôn là một phản ứng nhằm bảo vệ khỏi việc nuốt phải các chất có hại hoặc độc hại.

Mất điều hòa cơ thể: phân tích để chẩn đoán và điều trị

Mất điều hòa bao gồm tay vụng về, dáng đi bất thường hoặc không ổn định và rối loạn vận ngôn, nhiều bất thường vận động được thấy trong rối loạn chức năng tiểu não.

Dấu hiệu bệnh lý: các bước thăm khám và chỉ định xử trí

Nếu như có dấu hiệu suy hô hấp và tràn khí màng phổi áp lực, tiến hành chọc kim hút khí cấp cứu ngay. Nếu như ran rít khắp cả lan tỏa, kiểm tra dấu hiệu của shock phản vệ. Nếu có, xử trí theo mô tả; ngược lại tiến hành thở khí dung giãn phế quản.

Tiêu chảy tái phát (mãn tính): phân tích đặc điểm lâm sàng

Tiến hành khám xét đại trực tràng để loại trừ ung thư/bệnh lý ruột viêm nếu bệnh nhân bị tiêu chảy kéo dài kèm theo với bất kỳ dấu hiệu: chảy máu khi thăm khám trực tràng, khối sờ thấy vùng bụng/trực tràng, sụt cân, thiếu máu thiếu sắt.

Định hướng chẩn đoán nôn ra máu

Nôn ra máu đỏ tươi hoặc máu cục là dấu hiệu của máu đang tiếp tục chảy và là một cấp cứu nội khoa, nếu máu màu đen, có hình hạt café là gợi ý của chảy máu đã cầm hoặc chảy máu tương đối nhẹ.

Rụng tóc: đánh giá đặc điểm

Rụng tóc có thể được phân loại theo biểu hiện lâm sàng, nghĩa là, theo việc rụng tóc là cục bộ hay toàn thể, ngoài ra, việc phân loại có thể dựa trên bệnh lý của tình trạng gây rụng tóc.

Loét áp lực do tỳ đè

Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực

Phì đại tuyến giáp (bướu cổ): phân tích triệu chứng

Bất kỳ cản trở quá trình tổng hợp hoặc giải phóng hormone tuyến giáp đều có thể gây ra bướu cổ. Cho đến nay, yếu tố rủi ro quan trọng nhất đối với sự phát triển của bệnh bướu cổ là thiếu i-ốt.

Mệt mỏi: đánh giá bệnh cảnh lâm sàng

Một số bệnh nhân, khó để phân biệt giữa mệt mỏi và khó thở; nếu có một bệnh sử rõ ràng hoặc bằng chứng của giảm khả năng gắng sức. Cân nhắc tiếp cận tương tự đối với khó thở gắng sức mạn tính.

Di chuyển khó khăn: các nguyên nhân gây té ngã

Các vấn đề di chuyển có thể tự thúc đẩy như là tình trạng giảm hoạt động dẫn đến mất chức năng và độ chắc của khối cơ. Cách tiếp cận có hệ thống một cách toàn diện là điều cần thiết.

Mất thăng bằng: choáng mặt mất vững

Nhiều yếu tố góp phần gây mất thăng bằng, đặc biệt ở người già, bao gồm yếu chi, bệnh lý thần kinh cảm giác, tổn thương cảm giác bản thể, bệnh khớp, bệnh lý tổn thương thị giác và mất tự tin.

Khó nuốt: đánh giá các triệu chứng lâm sàng

Nếu không có nguyên nhân nào được xác định trên nội soi tiêu hóa trên, hội chẩn với chuyên gia tiêu hóa để đánh giá bổ sung cho rối loạn vận động, như nuốt barium hoặc đo áp lực thực quản có thể cần thiết.

Quang tuyến vú bất thường: phân tích triệu chứng

Sàng lọc rộng rãi bằng chụp nhũ ảnh và những tiến bộ trong điều trị đã dẫn đến giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú.

Mệt mỏi: đánh giá các nguyên nhân tinh thần và thể chất

Bệnh sử khai thác cẩn thận có thể cho thấy rằng vấn đề thực tế không chỉ là mệt mỏi, chẳng hạn hụt hơi, nên được tiếp tục kiểm tra. Nếu có các đặc điểm khu trú hoặc đặc hiệu hơn, chẳng hạn ho ra máu, sốt, vàng da lộ rõ, nên được tập trung đánh giá đầu tiên.