Mờ mắt: phân tích triệu chứng

2022-12-27 10:23 AM

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa, hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt, mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Mờ mắt là vấn đề thị giác phổ biến nhất. “Mờ mắt là thị giác mất đi độ sắc nét và không thể nhìn thấy các chi tiết nhỏ”.

Nguyên nhân

Các nguyên nhân gây mờ mắt từ nhẹ đến có khả năng gây ra thảm họa. Hầu hết các nguyên nhân liên quan đến hốc mắt (đoạn trước và sau), mặc dù một số nguyên nhân ngoài nhãn cầu phải được xem xét (thuốc, nhiễm vi-rút như vi-rút herpes simplex, nguyên nhân toàn thân như bệnh sacoit và các biến cố mạch máu não).

Ở những bệnh nhân trẻ tuổi, nhìn mờ thường mắc phải do chấn thương, phơi nhiễm nghề nghiệp và nhiễm trùng. Một số rối loạn về mắt liên quan đến tuổi tác như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và viêm động mạch thái dương có thể gây mờ mắt, góp phần làm tăng nguy cơ té ngã.

Đánh giá đặc điểm

Cần chú ý cẩn thận đến tốc độ khởi phát, đau mắt liên quan và liệu mờ mắt là một bên hay hai bên.

Mờ mắt nặng hơn vào ban đêm có thể là dấu hiệu của bệnh đục thủy tinh thể. Nhìn mờ không liên tục có thể do chảy nước mắt quá nhiều, dị ứng, tiểu đường không kiểm soát, tăng nhãn áp cấp tính, cơn thiếu máu não thoáng qua, suy mạch máu não và bệnh đa xơ cứng. Các yếu tố quan trọng khác bao gồm tiền sử gia đình mắc các rối loạn về mắt (thoái hóa điểm vàng và tăng nhãn áp), bất kỳ phơi nhiễm công việc nào (hóa chất và sử dụng máy tính kéo dài), thuốc (như corticosteroid và kháng sinh) và tiền sử bệnh (tiểu đường và tăng huyết áp).

Việc khám thực thể nên bao gồm các yếu tố sau:

Cần lưu ý đến ban đỏ và tiết dịch kết mạc. Phản xạ ánh sáng giác mạc phải đối xứng và sắc nét; nhuộm fluorescein nên được thực hiện để đánh giá bằng chứng chấn thương, loét hoặc tổn thương herpes. Khoang phía trước (khoảng trống giữa giác mạc và mống mắt) nên được đánh giá bằng đèn pin để tìm phù nề (hyphema) và lắng đọng fibrin (hypopyon).

Ghi chép cẩn thận về thị lực (đã chỉnh và chưa chỉnh) là rất quan trọng để theo dõi tiến triển của bệnh. Nếu bệnh nhân không thể phân biệt các chữ cái trên biểu đồ mắt Snellen, người khám nên xác định mức độ suy giảm thị lực bằng cách kiểm tra khoảng cách từ mắt bệnh nhân mà bệnh nhân có thể nhìn thấy ngón tay của người khám lần đầu tiên.

Kiểm tra trường thị giác có thể chỉ ra đột quỵ tiềm ẩn (khiếm khuyết trường đồng nhất) hoặc bong võng mạc (mất thị lực góc phần tư hoặc bán cầu).

Sự tham gia của cơ mắt có thể được phát hiện bằng cách kiểm tra các vị trí chính của quỹ đạo thông qua phạm vi chuyển động.

Trong 20% trường hợp, khám đồng tử có thể là đầu mối duy nhất để phát hiện bệnh lý nghiêm trọng tiềm ẩn. Sử dụng đèn pin, có thể phát hiện những bất thường về kích thước hoặc hình dạng đồng tử (đồng tử phải đối xứng; đồng tử co một bên có thể biểu hiện viêm mống mắt) hoặc màu sắc (màu đen là bình thường).

Các phát hiện khác có thể bao gồm đục thủy tinh thể, vỡ nhãn cầu (đồng tử lệch tâm) và bệnh thần kinh thị giác (khiếm khuyết nhú hướng tâm-giãn nhú nghịch lý khi phản ứng với ánh sáng).

Soi đáy mắt trực tiếp có thể phát hiện phản xạ đỏ bất thường gợi ý xuất huyết, đục thủy tinh thể hoặc bong võng mạc. Phù gai đảm bảo đánh giá thêm.

Tốc độ máu lắng tăng cao có thể gợi ý chẩn đoán viêm động mạch thái dương. Chụp cắt lớp vi tính thích hợp để đánh giá mờ mắt sau chấn thương hoặc khi có lo ngại về hiệu ứng khối.

Thoái hóa điểm vàng, bệnh tăng nhãn áp, bệnh mạch máu collagen, tiểu đường và bệnh đa xơ cứng (viêm dây thần kinh thị giác) là những tình trạng có khả năng di truyền.

Biểu hiện lâm sàng

Hỏi bệnh sử cẩn thận và khám thực thể thường hạn chế chẩn đoán phân biệt. Các tình trạng cần giới thiệu nhãn khoa ngay lập tức bao gồm bệnh tăng nhãn áp cấp tính, bong võng mạc, xuất huyết thủy tinh thể, tắc tĩnh mạch võng mạc, nhiễm herpes simplex và viêm mô tế bào quỹ đạo.

Bài viết cùng chuyên mục

Viêm da dị ứng (Eczema)

Sần sùi, mảng màu đỏ thường là không dày và phân định ranh giới riêng biệt của bệnh vẩy nến ảnh hưởng đến khuôn mặt, cổ và thân trên

Thở khò khè: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân gây thở khò khè phổ biến nhất ở mọi lứa tuổi là bệnh hen, và cần cố gắng loại trừ các nguyên nhân gây thở khò khè khác, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh.

Giảm tiểu cầu: phân tích triệu chứng

Giảm tiểu cầu xảy ra thông qua một hoặc nhiều cơ chế sau: giảm sản xuất tiểu cầu bởi tủy xương, tăng phá hủy tiểu cầu, kẹt lách, hiệu ứng pha loãng và lỗi xét nghiệm.

Chóng mặt choáng váng: triệu chứng nghiêm trọng tiền ngất

Xem xét các cơn váng đầu có xuất hiện trong khi bệnh nhân đang đứng và có yếu tố khởi phát rõ ràng không, ví dụ như xúc cảm mạnh, tiêm tĩnh mạch, đứng lâu và/hoặc kèm theo các triệu chứng phó giao cảm như nôn, vã mồ hôi, rối loạn thị giác.

Chóng mặt và choáng váng: các nguyên nhân

Thỉnh thoảng, thay đổi ý thức thoáng qua hay khiếm khuyết thần kinh khu trú được mô tả như là choáng váng. Tuy nhiên hầu hết bệnh nhân với choáng váng có chóng mặt, đau đầu nhẹ, muốn xỉu/ cảm giác mất thăng bằng.

Khàn tiếng: phân tích triệu chứng

Hầu hết các trường hợp khàn tiếng đều tự cải thiện, cần phải xem xét các nguyên nhân bệnh lý quan trọng, đặc biệt là trong những trường hợp kéo dài hơn một vài tuần.

Phân tích triệu chứng phù nề để chẩn đoán và điều trị

Phù là do sự bất thường trong trao đổi dịch ảnh hưởng đến huyết động mao mạch, trao đổi natri và nước ở thận, hoặc cả hai, phù nề là một triệu chứng phổ biến trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau.

Đau ngực: phân tích triệu chứng

Nguyên nhân của đau ngực thường lành tính và không do tim, cách tiếp cận tiêu chuẩn là cần thiết, do bỏ sót một tình trạng đe dọa đến tính mạng.

Đau bìu: phân tích triệu chứng

Hầu hết các nguyên nhân phổ biến của đau bìu là do các tình trạng lành tính như viêm mào tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thừng tinh, tràn dịch tinh mạc, tinh trùng, viêm nút quanh động mạch và u nang mào tinh hoàn hoặc tinh hoàn.

Định hướng chẩn đoán khó thở

Khi đánh giá bệnh nhân bị khó thở, nhớ rằng mức độ nặng của chúng có tính chủ quan cao, có thể không cảm thấy có chút khó thở nào mặc dù có sự rối loạn trao đổi khí nặng.

Xuất huyết trực tràng: đánh giá các nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa dưới

Phần lớn bệnh nhân xuất huyết do các nguyên nhân lành tính. Ở bệnh nhân xuất huyết trực tràng cấp tính, đánh giá mức độ xuất huyết và tiến hành đầy đủ các bước cấp cứu trước khi chẩn đoán chính xác.

Sức khoẻ và phòng ngừa dịch bệnh

Tại Hoa Kỳ, tiêm chủng trẻ em đã dẫn đến loại bỏ gần hết bệnh sởi, quai bị, rubella, bệnh bại liệt, bạch hầu, ho gà và uốn ván

Tiểu khó: đi tiểu đau

Nghiên cứu thuần tập được thiết kế đã chỉ ra rằng một số phụ nữ có thể được chẩn đoán đáng tin cậy với viêm bàng quang không biến chứng mà không có kiểm tra thể chất.

Điều trị theo triệu chứng: điều trị trước khi chẩn đoán xác định

Trong nhiều bệnh nhân có thay đổi ý thức hay rối loạn chức năng thần kinh cấp mà không xác định được nguyên nhân rõ ràng, thì hai tình trạng cần được loại trừ và điều trị ngay.

Sưng bìu: phân tích các bệnh cảnh lâm sàng

Phần lớn các nguyên nhân gây sưng bìu đều lành tính, nhưng các khối u tế bào mầm có thể là nguyên nhân hàng đầu của bệnh lý ác tính gặp ở người trẻ.

Váng đầu và xỉu: các nguyên nhân gây lên rối loạn

Phản xạ giãn mạch và chậm nhịp tim xảy ra khi đáp ứng với một tác nhân như cảm xúc mạnh, các chất kích thích độc hại. Ví dụ, bệnh nhân giãn tĩnh mạch. Có tiền triệu nôn, vã mồ hôi, nhìn mờ/ mất nhìn ngoại biên.

U sắc tố (melanoma) ác tính

Trong khi bề mặt khối u ác tính lan truyền phần lớn là một bệnh của người da trắng, người thuộc các chủng tộc khác vẫn có nguy cơ này và các loại khác của các khối u ác tính.

Quang tuyến vú bất thường: phân tích triệu chứng

Sàng lọc rộng rãi bằng chụp nhũ ảnh và những tiến bộ trong điều trị đã dẫn đến giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú.

Phì đại tuyến vú ở nam giới: phân tích triệu chứng

Vú nam bao gồm một lượng tối thiểu các mô mỡ và tuyến. Tỷ lệ estrogen-testosterone bị thay đổi ở nam giới có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới, hoặc sự tăng sinh của mô tuyến vú.

Tiêu chảy tái phát (mãn tính): phân tích đặc điểm lâm sàng

Tiến hành khám xét đại trực tràng để loại trừ ung thư/bệnh lý ruột viêm nếu bệnh nhân bị tiêu chảy kéo dài kèm theo với bất kỳ dấu hiệu: chảy máu khi thăm khám trực tràng, khối sờ thấy vùng bụng/trực tràng, sụt cân, thiếu máu thiếu sắt.

Hỏi bệnh và thăm khám bệnh nhân béo phì

Thừa cân hoặc béo phì làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh và tử vong do tăng huyết áp, đái tháo đường týp 2, rối loạn lipid máu, bệnh động mạch vành, đột quỵ, sỏi mật, viêm xương khớp, các vấn đề về hô hấp.

Giảm vận động ở người cao tuổi

Tránh, hạn chế và ngưng các thiết bị xâm lấn, đường tĩnh mạch, ống thông tiểu) có thể làm tăng triển vọng bệnh nhân cao tuổi cho chuyển động sớm

Đau ngực cấp: đặc điểm đau ngực do tim và các nguyên nhân khác

Mục đích chủ yếu là để nhận diện hội chứng vành cấp và những nguyên nhân đe dọa mạng sống khác như bóc tách động mạch chủ và thuyên tắc phổi. Phân tích ECG, xquang ngực và marker sinh học như troponin, D-dimer đóng vai trò quan trọng.

Khó thở mãn tính: đánh giá triệu chứng của các bệnh lý thực thể

Tìm kiếm bằng chứng khách quan của phục hồi hoặc biến đổi đường thở để khẳng định chấn đoán: Thực hiện bởi phế dung kế sau đó yêu cầu bệnh nhân ghi lại nhật ký lưu lượng thở đỉnh. Xem xét đánh giá chuyên khoa nếu như chẩn đoán không chắc chắn.

Sốt và tăng thân nhiệt

Sốt là một triệu chứng cung cấp thông tin quan trọng về sự hiện diện của bệnh, đặc biệt là nhiễm trùng và những thay đổi trong tình trạng lâm sàng của bệnh nhân