- Trang chủ
- Thông tin
- Thông tin y học tiếng Việt
- Ô mai! Món quà phương đông
Ô mai! Món quà phương đông
Có thể nói, một trong những đóng góp thiết thực của văn hóa phương đông là biến một thứ quả rất chua, tưởng chừng không thể ăn được (quả mơ) thành một món ăn, vị thuốc quý ( ô mai).
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Quả mơ muối, hay ô mai là một thứ quả dân dã, bình dị, hiện diện quen thuộc trong đời sống của người dân nhiều nước phương Đông như Việt Nam, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc…Dường như trái ngược với sự bé nhỏ, bình dị của mình, quả ô mai chứa đựng trong nó những công dụng và lợi ích to lớn đối với sức khỏe con người.
Sản phẩm tinh túy của văn hóa phương Đông
Có thể nói, một trong những đóng góp thiết thực của văn hóa phương đông là biến một thứ quả rất chua, tưởng chừng không thể ăn được (quả mơ) thành một món ăn, vị thuốc quý ( ô mai). Song, đó không hoàn toàn là sự ngẫu nhiên. Mà người xưa, trong cách chế biến ô mai, đã khéo léo chuyển hóa và trung hòa yếu tố âm (vị chua) bằng yếu tố dương là vị mặn của muối để tạo ra một sự quân bình âm dương kì diệu. Vì vậy, khi cơ thể bị thiếu âm hay thiếu dương, ô mai sẽ giúp cơ thể tạo ra sự cân bằng âm dương một cách tự nhiên. Ô mai giúp cơ thể tiêu thụ yếu tố dương (muối) một cách dễ dàng mà không gây khát nước, qua đó trung hòa các yếu tố âm như đường, rượu, chất độc…trong máu. Ngược lại, nhờ vị chua (tính âm), ô mai làm dịu các triệu chứng dương. Người Trung Quốc có câu “Nếu bạn khát nước hãy dùng một trái mơ muối, cơn khát của bạn sẽ chấm dứt”. Còn người Nhật thì lưu truyền câu chuyện về một vị tướng Nhật đã làm cho binh đoàn của mình hết khát và mệt khi ông gợi cho họ tưởng tượng đến quả ô mai. Vị chua của ô mai đã kích thích tiết nước bọt làm cho binh lính vượt qua được cơn khát dữ dội.
Mỗi ngày một quả ô mai, bác sĩ sẽ không đến nhà
Đó là câu tục ngữ của người Nhật về lợi ích của quả ô mai. Khi bị ốm, hãy ăn 1 trái ô mai, sẽ nhanh hồi phục sức khỏe. Dù cơ thể bị thiếu âm hay thiếu dương, ô mai cũng sẽ tạo ra sự cân bằng cần thiết giúp cơ thể khỏe mạnh. Khi cơ thể dư nhiều acid do lao động nặng, do ốm đau, bệnh tật, trái ô mai sẽ giúp trung hòa pH, làm giảm sự mệt mỏi hoặc tình trạng đau nhức toàn thân. Khi bị cảm, sốt, hay cúm, ô mai sẽ giúp bình phục trong thời gian ngắn. Mỗi ngày một quả ô mai sẽ giúp phòng ngừa bệnh tật. Người Nhật xem ô mai là một thực dưỡng, khi ăn cơm với ô mai sẽ cung cấp năng lượng lớn hơn và trung hòa các độc tố. Đó là lí do tại sao lại có Shushi, món cơm nắm truyền thống của người Nhật, quấn cơm nắm bằng miếng rong nori ở bên ngoài và cho phần thịt của quả ô mai vào giữa.
Những khám phá khoa học
Thành phần mơ muối chứa các chất điện giải cần thiết (Natri, Kali…). Acid citric trong thịt quả mơ giúp hấp thụ dễ dàng các chất điện giải này, do vậy mơ muối giúp bổ sung điện giải nhanh chóng khi cơ thể bị mất nước, mất muối do mồ hôi, rối loạn tiêu hóa, bị sốt, môi khô, miệng khát…Trái mơ chứa hàm lượng acid citric, acid phosphoric tự nhiên cao hơn nhiều loại trái cây khác. Các acid này làm tăng hấp thu các khoáng chất như Ca, Mn, Fe, P… có sẵn trong thịt quả mơ. Sử dụng mơ muối trong bữa ăn giúp tăng cường hấp thu khoáng chất trong các thức ăn khác. Acid citric là một thành phần quan trọng trong chu trình chuyển hóa ATP thành năng lượng. Do vậy, ăn cơm với mơ muối sẽ cung cấp năng lượng lớn hơn. Đó là lí do ra đời của món sushi truyền thống của Nhật, cơm nắm cuộn bằng rong roni và thịt quả ô mai ở giữa.
Từ quả ô mai, người ta cũng chiết xuất được một loại kháng sinh có tác dụng diệt vi khuẩn gây kiết lị. Vì vậy mơ muối, đặc biêt loại lâu năm có màu đen sẫm là một vị thuốc hiệu nghiệm chữa đau bụng do kiết lị.
Thành phần mơ muối còn chứa acid pitric hỗ trợ và hoạt hóa chức năng gan, qua đó tăng cường chức năng giải độc của gan, dùng khi cơ thể bị ngộ độc hóa chất, rượu, ngộ độc thức ăn. Acid Catechic giúp tăng nhu động ruột, tiêu hóa thức ăn, giảm chướng bụng, khó tiêu…
Ô mai được sử dụng từ ngàn xưa, trước khi tác dụng của nó được minh chứng dưới ánh sáng khoa học.Thực tế, có nhiều tác dụng của ô mai mà khoa học cũng chưa thể giải thích được nhưng bằng kinh nghiệm, không ai có thể phủ nhận những tác dụng tuyệt vời của ô mai. Người phương Đông thường dựa trên nguyên lí âm dương để giải thích tác dụng và ứng dụng ô mai trong chữa bệnh. Như khi mệt mỏi, ngậm 1 quả ô mai sẽ thấy ngay tác dụng kì diệu. Vì khi mệt mỏi, cơ thể thường dư nhiều yếu tố âm như acid lactic, acid piruvic, rượu, đường, độc tố…ô mai sẽ trung hòa các yếu tố âm này và tăng cường thêm yếu tố dương. Sự cân bằng âm dương giúp cơ thể điều hòa được sức khỏe nên sự mệt mỏi giảm đi thấy rõ.
Ô mai trong y học cổ truyền
Theo y học cổ truyền, ô mai là vị thuốc có tác dụng sinh tân chỉ khát, trừ ho, hóa đờm, bình suyễn. Danh y Hải Thượng Lãn Ông của Việt Nam khi viết về ô mai, cũng ca ngợi tác dụng của ô mai như sau “Tỳ là gốc sinh đờm, phế là đồ chứa đờm. Phế như cái tán cái lọng che chở cho các tạng khác. Do vậy, bệnh phế khí nghịch, nhiều đờm không thể không tìm cách trị gấp. Ô mai vị chua, tính liễm, có thể thăng, có thể giáng, giúp thuận khí chỉ khái…” Ô mai được sử dụng làm vị thuốc chính yếu trong các bài thuốc chữa ho, nhất là ho lâu ngày gây khản tiếng, mất tiếng, ho khạc ra đờm có máu…
Ứng dụng của ô mai trong trị ho, có lẽ không chỉ dừng lại ở những tác dụng trực tiếp đó mà rộng hơn, nhờ những công dụng tuyệt vời, ô mai trở thành một phương thuốc quý với tác dụng đa chiều. Giúp cơ thể mau chóng bình phục, rút ngắn thời gian bị bệnh, giảm mệt mỏi, suy nhược…là những tác dụng hỗ trợ rất tích cực cho người bệnh, nhất là trong các chứng ho lâu ngày, ho lâu năm khiến sức khỏe suy kiệt, người tiều tụy…
Trên cơ sở đó, cùng với những tiến bộ của khoa học và nền y dược hiện đại, ô mai được vận dụng trong bào chế, sản xuất các sản phẩm thuốc phục vụ mục đích chữa bệnh của con người. Trong đó phải kể tới ứng dụng ô mai trong sản xuất thuốc ho, dưới các dạng bào chế hiện đại như siro hoặc viên ngậm, tiện dụng với con người. Đó là cách để quả ô mai phát huy những giá trị tích cực của nó, tồn tại bền vững và ý nghĩa trong đời sống con người. Sản phẩm trị ho đầu tiên ở Việt Nam có vận dụng ô mai trong bào chế là thuốc ho Bảo Thanh và viên ngậm Bảo Thanh, ngày càng được người tiêu dùng tín nhiệm.
Thu Trang
Bài viết cùng chuyên mục
Tổng quan về hội chứng mạch vành cấp
Hình thành mảng xơ vữa động mạch là kết quả của một quá trình sinh bệnh học kéo dài, mà thường bắt đầu vào giai đoạn sớm ở tuổi trưởng thành
Đặt nội khí quản đường miệng có đèn soi thanh quản
Đặt nội khí quản khí quản đường miệng có đèn soi thanh quản là thủ thuật luồn qua miệng một ống nội khí quản, vượt qua thanh môn vào khí quản một cách an toàn.
Đông máu rải rác trong lòng mạch (DIC)
Ban xuất huyết và bầm máu toàn thân, chảy máu từ các vị trí chọc tĩnh mạch ngoại vi, catheter tĩnh mạch trung tâm, vết thương và rỉ máu từ lợi là các biểu hiện thường gặp.
Chức năng của gan
Trước khi cuộc hành trình của mình trên khắp cơ thể người, máu từ dạ dày và ruột được lọc bởi gan. Để ngăn chặn các chất gây ô nhiễm lưu thông trong máu, gan loại bỏ rất nhiều chất thải độc hại lưu hành.
Chăm sóc bệnh nhân phù phổi cấp
Phù phổi là tình trạng suy hô hấp nặng do thanh dịch từ các mao mạch phổi tràn vào các phế nang gây cản trở sự trao đổi khí.
Kháng insulin và cơ chế bệnh sinh của đái tháo đường týp 2
Kháng insulin là một khái niệm thể hiện sự gia tăng nồng độ insulin và giảm nhạy cảm insulin của cơ quan đích, Chính vì vậy, kháng insulin còn gọi là cường insulin
Soi phế quản ống mềm
Dùng ống soi đưa vào đường hô hấp, hệ thống khí phế quản giúp quan sát tổn thương và can thiệp điều trị.
Thông khí nhân tạo trong các bệnh phổi tắc nghẽn
Cơn hen phế quản cấp và đợt cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là các tình trạng bệnh lý hay gặp trong lâm sàng, và trong trường hợp nặng có thể phải chỉ định thông khí nhân tạo.
Sử dụng hiệu quả insulin điều trị đái tháo đường
Tất cả các bệnh nhân đái tháo đường có thể trở nên cần điều trị bằng insulin một cách tạm thời hoặc vĩnh viễn khi tụy không tiết đủ lượng insulin cần thiết.
Rối loạn kinh nguyệt
Là triệu chứng nhưng đôi khi cần phải điều trị mặc dù chưa rõ nguyên nhân bệnh nhưng gây băng kinh, băng huyết, rong kinh kéo dài...
Rau bong non
Tại cơ sở và địa phương: Tuyên truyền, giáo dục để mọi người, đặc biệt là chị em biết cách tự phát hiện thấy những dấu hiệu bất thường để tự giác đi khám lý thai tại các và quản cơ sở y tế.
Biến chứng tim do tăng huyết áp
Người ta cho rằng sự tăng quá mức collagene của cơ tim ở bệnh nhân tăng huyết áp do 2 qúa trình tăng tổng hợp và giảm thoái hóa collagene
Vệ sinh phụ nữ - Phòng bệnh phụ khoa
Ngày 19/06/2010, Lễ Trao Giải thưởng và cúp Vàng “ Nhãn Hiệu Nổi Tiếng Quốc Gia “ đã được long trọng tổ chức tại Trung Tâm Hội Nghị Quốc Gia, Số 57 Phạm Hùng, Hà Nội.
Phương thuốc quý trị ho được lưu truyền hơn 300 năm (Xuyên bối tỳ bà cao)
Bài thuốc mà vị thần y sử dụng có tên là Xuyên bối tỳ bà cao, do có 2 vị thuốc chính yếu là Xuyên bối mẫu và tỳ bà diệp, kết hợp cùng hơn chục vị thuốc khác.
Nguyên nhân của bệnh gan
Mặc dù gan có khả năng xúc tiến tái sinh, thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại có thể gây ra nghiêm trọng - và đôi khi không thể đảo ngược tác hại.
Dung dịch vệ sinh phụ nữ nổi tiếng số 1 năm 2012
Ngày 10/11/2012, lễ công bố “Sản phẩm đạt chứng nhận Tin & Dùng năm 2011 – 2012” được tổ chức tại Grand Plaza Sài Gòn.
Theo dõi và chăm sóc bệnh nhân thở máy
Theo dõi bệnh nhân thở máy cần được theo dõi toàn diện, kết hợp giữa theo dõi các dấu hiệu lâm sàng, cận lâm sàng, cũng như theo dõi sát các thông số trên máy thở, trên monitor theo dõi.
Chăm sóc bệnh nhân hôn mê
Hôn mê là tình trạng mất ý thức, và mất sự thức tỉnh, không hồi phục lại hoàn toàn khi được kích thích.
Nét cơ bản về giải phẫu sinh lý ứng dụng của bộ máy hô hấp
Hen phế quản, COPD là những bệnh lý hay được thông khí nhân tạo, đặc điểm là hẹp đường thở bơm khí khó khi thở vào, khí ra chậm khi thở ra nguy cơ ứ khí trong phổi (auto PEEP).
Quy trình kỹ thuật khí dung thuốc
Khí dung trị liệu có thể được cụng cấp bằng bình phun thể tích nhỏ (SVN Small-Volume-Nebulizer) hoặc ống hít có phân liều (MDI Metered-Dose-Inhaler).
Hội chứng HELLP
Bản chất HELLP là một thể lâm sàng đặc biệt của nhiễm độc thai nghén, Phù, tăng huyết áp và protein niệu.
Chăm sóc bệnh nhân sốc
Sốc là tình trạng suy tuần hoàn cấp gây thiếu oxy tế bào, biểu hiện trên lâm sàng bằng tụt huyết áp phối hợp các dấu hiệu giảm tưới máu ngoại biên.
Hậu sản thường
Sau khi sổ rau, tử cung co chắc thành khối an toàn, trọng lượng tử cung lúc đó nặng khoảng 1.000g, sau 1 tuần, tử cung còn nặng khoảng 500g, cuối tuần lễ thứ 2 còn khoảng 300g, các ngày sau đó nặng 100g.
Sổ rau thường
Sổ rau là giai đoạn thứ 3 của cuộc chuyển dạ, tiếp theo sau giai đoạn mở cổ tử cung và giai đoạn sổ thai. Nếu 2 giai đoạn trước diễn ra bình thường thì tiên lượng của sản phụ lúc này phụ thuộc vào diễn biến của giai đoạn này.
Thủ thuật Helmlich
Là thủ thuật dùng tay người cứu hộ gây một áp lực mạnh trong đường dẫn khí để đẩy một dị vật gây tắc khí quản ra khỏi đường hô hấp trên.