Biến thể Covid-19: làm cho vắc xin chỉ còn tác dụng bảo vệ và miễn dịch cộng đồng là không thể?

2021-08-13 11:09 PM

Biến thể Delta có khả năng truyền nhiễm nhiều hơn đáng kể có nghĩa là số lượng cao hơn sẽ phải được tiêm phòng đầy đủ để đạt được bất kỳ loại miễn dịch nào trên cộng đồng.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Miễn dịch cộng đồng là một thuật ngữ đã được phổ biến từ khi bắt đầu xảy ra đại dịch coronavirus. Nó xảy ra khi một phần lớn dân số trở nên được bảo vệ chống lại hoặc miễn nhiễm với nhiễm trùng, làm giảm đáng kể sự lây lan của nhiễm trùng đó ngay cả trong nhóm không được bảo vệ.

Nó có thể đạt được thông qua những điều sau:

Nhiễm trùng tự nhiên

Khi có đủ dân số đã bị nhiễm trùng và xây dựng các kháng thể có được tự nhiên chống lại bệnh để bảo vệ chống lại sự lây nhiễm trong tương lai.

Vắc xin

Khi đủ số người trong dân số đã được tiêm vắc xin phòng bệnh, cho phép họ tạo ra các kháng thể bảo vệ mà không lây nhiễm, có hiệu quả trong việc bảo vệ chống lại các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng trong tương lai.

Khi nói đến COVID-19, chúng ta biết rằng việc cố gắng hướng tới khả năng miễn dịch cộng đồng thông qua lây nhiễm tự nhiên có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Chúng tôi đã chứng kiến ​​cách vi rút có thể xâm nhập qua các quốc gia, dẫn đến hơn 4,3 triệu ca tử vong trên toàn thế giới cho đến nay. Không chỉ vậy, nó có thể gây ra bệnh nặng trong giai đoạn cấp tính và ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh kế với tác động của COVID kéo dài. Chúng tôi cũng không biết hiệu quả của các kháng thể thu được thông qua lây nhiễm tự nhiên, hoặc chúng tồn tại trong bao lâu, và có nhiều trường hợp người bị nhiễm coronavirus nhiều hơn một lần.

Mặt khác, vắc xin đã kiểm soát thành công các bệnh truyền nhiễm như đậu mùa, bại liệt, bạch hầu, ho gà, rubella và nhiều bệnh khác mà không cần người mắc bệnh. Trong khi không có gì lạ khi những người được chủng ngừa COVID gặp phải các tác dụng phụ nhẹ, ngắn hạn sau khi chủng ngừa, những người chưa được chủng ngừa có nhiều khả năng bị bệnh nặng hơn nếu họ bị nhiễm vi-rút.

Chúng ta biết rằng vắc-xin mang lại sự bảo vệ tốt hơn so với lây nhiễm tự nhiên, với các kháng thể tồn tại lâu hơn và hiệu quả hơn trong việc chống lại các bệnh nghiêm trọng. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ủng hộ việc đạt được khả năng miễn dịch cho cộng đồng bằng cách tiêm vắc-xin, chứ không phải bằng cách cho phép bệnh lây lan qua bất kỳ bộ phận nào của quần thể, vì điều này sẽ dẫn đến các trường hợp không cần thiết và tử vong.

Cũng cần lưu ý rằng lộ trình hướng tới “miễn dịch cộng đồng” thông qua tiêm chủng là rất quan trọng; Điều quan trọng là những nhóm có nguy cơ cao nhất trong dân số phải được tiêm phòng trước vì những người này có thể bị mất đi rất nhiều nếu họ bị nhiễm bệnh. Trong trường hợp COVID, điều này có nghĩa là trước tiên phải tiêm phòng cho người già và những người có tình trạng sức khỏe tiềm ẩn - cung cấp cho họ một mức độ bảo vệ trong khi khả năng miễn dịch của cộng đồng đang đạt được.

Mặc dù việc cố gắng đạt được khả năng miễn dịch của cộng đồng thông qua các chương trình tiêm chủng là rất hợp lý, nhưng vẫn có những thách thức. Đầu tiên, cũng giống như các kháng thể thu được tự nhiên, không chắc khả năng bảo vệ của các kháng thể do vắc xin gây ra sẽ kéo dài trong bao lâu và cần có thêm nghiên cứu để xác định liệu vắc xin có giúp giảm sự lây truyền của vi rút hay không. Sau đó, có vấn đề về sự chần chừ của vắc-xin và sự lan truyền của thông tin sai lệch, đang ngăn cản một số lượng lớn người sử dụng vắc-xin.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất là sự phân phối vắc xin không đồng đều trên toàn thế giới. Khi các quốc gia giàu có nhất triển khai các chương trình tiêm chủng hiệu quả cho người dân của họ, điều này khiến nhiều quốc gia nghèo hơn không có vắc xin và mở ra làn sóng lớn các bệnh nhiễm trùng; nơi sinh sản hoàn hảo cho các biến thể mới phát sinh có thể chống lại tác dụng của các loại vắc xin ban đầu.

Bản thân ý tưởng về 'miễn dịch cộng đồng là một khái niệm sai lầm khi nói đến COVID. Chúng tôi đã thấy cách các kháng thể có được tự nhiên thông qua nhiễm trùng không làm cho 'miễn dịch' với vi rút và nhiều người đã báo cáo rằng bị nhiễm trùng lần thứ hai ... Đối với COVID, bảo vệ chứ không phải miễn dịch là một khái niệm thực tế hơn.

Tỷ lệ chính xác của một quần thể cần được tiêm phòng COVID để đạt được khả năng miễn dịch trong cộng đồng là một điểm tranh luận khoa học. Nói chung, bệnh càng lây nhiễm thì tỷ lệ cần được tiêm phòng để đạt được miễn dịch cộng đồng càng cao. Ví dụ, khả năng miễn dịch của cộng đồng chống lại bệnh sởi đòi hỏi khoảng 95% dân số phải được chủng ngừa - điều này là do bệnh sởi là một bệnh rất dễ lây lan. 5 phần trăm còn lại sẽ được bảo vệ bởi thực tế là bệnh sởi sẽ không lây lan trong số những người được tiêm chủng. Đối với bệnh bại liệt, ngưỡng này là khoảng 80% vì nó ít lây nhiễm hơn.

Tỷ lệ dân số phải được chủng ngừa COVID để bắt đầu gây miễn dịch cho cộng đồng chưa được biết. Đây là một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng và có thể sẽ thay đổi tùy theo cộng đồng, loại vắc xin, dân số được ưu tiên tiêm chủng và các yếu tố khác. Tuy nhiên, coronavirus gây ra COVID-19 có khả năng lây nhiễm cực kỳ nhanh, với con đường lây lan chính là các phần tử trong không khí tồn tại trong không khí hàng giờ và có thể được hít vào.

Tất nhiên, biến thể Delta có khả năng lây truyền cao hơn tới 60% đã làm thay đổi quỹ đạo của đại dịch, có nghĩa là số lượng thậm chí cao hơn dự kiến ​​ban đầu sẽ phải được tiêm phòng đầy đủ để đạt được bất kỳ loại miễn dịch nào trên cộng đồng. Một số nhà khoa học đưa ra tỷ lệ người dân cần được chủng ngừa Delta ở mức 88% hoặc cao hơn để đạt được miễn dịch cho cộng đồng, một điều có thể không thực hiện được do những thách thức đã nêu trước đó và thực tế là các loại vắc-xin này kém hiệu quả hơn đối với biến thể Delta so với chúng chống lại biến thể gốc và biến thể Alpha.

Bản thân ý tưởng về “miễn dịch cộng đồng” là một khái niệm sai lầm khi nói đến COVID. Chúng tôi đã thấy cách các kháng thể thu được tự nhiên thông qua nhiễm trùng không làm cho bạn “miễn dịch” với vi-rút và nhiều người đã báo cáo bị nhiễm trùng lần thứ hai. Điều này cũng đúng đối với các loại vắc-xin; Mục đích của họ không phải là làm cho những người được tiêm chủng “miễn nhiễm” với vi rút mà là để bảo vệ họ khỏi bị bệnh nặng nếu họ bị nhiễm vi rút. Điều này khác với các chương trình tiêm chủng trước đây, chẳng hạn như đối với bệnh sởi và đậu mùa, nơi các loại vắc xin đã tạo ra khả năng miễn dịch đối với căn bệnh này.

Đối với COVID, bảo vệ hơn là miễn dịch là một khái niệm thực tế hơn. Chìa khóa là đưa càng nhiều dân số toàn cầu được tiêm chủng càng nhanh càng tốt, bao gồm cả các nhóm tuổi trẻ hơn như thanh niên từ 12 đến 15 tuổi. Có nghĩa là những người được tiêm chủng sẽ xoay sở để chống lại vi-rút, do các kháng thể do vắc-xin gây ra, trước khi nó có cơ hội phân chia và nhân lên bên trong chúng thành những con số cho phép nó lây lan sang người khác.

Có thể giống như vi-rút cúm, chúng ta không hướng đến khả năng miễn dịch cho cộng đồng mà là bảo vệ quần thể tối đa thông qua vắc-xin.

Bài viết cùng chuyên mục

Virus: lời khuyên phòng chống

Có thể làm gì nếu không may bị cảm lạnh, hoặc cúm trong mùa này, dưới đây là một số lời khuyên dễ dàng, và là những biện pháp tự nhiên

Bệnh thận mãn tính: sống với bệnh thận giai đoạn một

Không có cách chữa trị bệnh thận, nhưng có thể ngăn chặn tiến triển của nó hoặc ít nhất là làm chậm thiệt hại, việc điều trị đúng và thay đổi lối sống có thể giúp giữ cho một người và thận của họ khỏe mạnh lâu hơn

Vắc xin Sinopharm COVID-19: có nên lo lắng về tác dụng phụ?

WHO đã ban hành danh sách sử dụng khẩn cấp vắc xin Sinopharm vào ngày 7 tháng 5 năm 2021, khoảng 4 tháng sau khi Cục Quản lý Sản phẩm Y tế Quốc gia Trung Quốc cho phép vào ngày 31 tháng 12 năm 2020.

Lọc máu: thận nhân tạo và lọc màng bụng, cách thức thực hiện

Trước khi chạy thận nhân tạo có thể bắt đầu, thông thường sẽ cần phải có tạo một mạch máu đặc biệt gọi là lỗ thông động tĩnh mạch được tạo ra trong cánh tay

Chứng hưng cảm sau đột quỵ: chẩn đoán và can thiệp

Các triệu chứng hưng cảm, bao gồm tâm trạng bực bội, và hoặc cáu kỉnh, giảm nhu cầu ngủ, tăng hoạt động theo mục tiêu, thiếu thận trọng

Bệnh tiểu đường có thể được truyền theo gen không?

Sự tương tác phức tạp giữa các gen, lối sống và môi trường cho thấy tầm quan trọng của việc thực hiện các bước để giảm thiểu nguy cơ tiểu đường cá nhân

Kiểm soát huyết áp: vai trò không ngờ của nước

Mặc dù nước không làm tăng huyết áp đáng kể ở những đối tượng trẻ khỏe mạnh với các phản xạ baroreflexes còn nguyên vẹn, nhưng các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nó làm tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm và co thắt mạch máu.

Mang thai 4 tuần: triệu chứng và những điều cần biết

Em bé vừa được cấy vào niêm mạc tử cung, cơ thể hiện đang bắt đầu một loạt các thay đổi đáng kinh ngạc sẽ diễn ra trong 36 tuần tới

Virus corona (2019-nCoV): bác sỹ nên biết về việc chăm sóc bệnh nhân hoặc có thể 2019-nCoV

Vì 2019 nCoV ít được biết đến, không có vắc xin hoặc điều trị cụ thể, chăm sóc chủ yếu là hỗ trợ thay vì chữa bệnh, CDC hướng dẫn tạm thời cho các bác sĩ chăm sóc bệnh nhân

Rối loạn lo âu sau đột quỵ: chẩn đoán và can thiệp

Rối loạn lo âu sau đột quỵ, có thể hôn mê, với chứng trầm cảm sau đột quỵ, và có thể phổ biến hơn ở vỏ não, so với đột quỵ dưới vỏ não

Thủy ngân: khi bóng đèn hoặc nhiệt kế hỏng có thể gây ngộ độc?

Nếu phá vỡ nhiệt kế thủy ngân hoặc bóng đèn, một lượng nhỏ thủy ngân lỏng có thể tràn ra ngoài, có thể tách thành các hạt nhỏ, lăn một khoảng cách xa

Bệnh thận mãn sử dụng thuốc đông y: tác dụng độc hại nguy hiểm

Một trong những mối nguy hiểm, với bất kỳ sự kết hợp của các dược chất, là sự tương tác tiềm năng, phản ứng thuốc đông y có khả năng tồi tệ nhất

Kiểm soát bàng quang (Bladder management)

Bàng quang co cứng (phản xạ) là khi bàng quang của quý vị chứa đầy nước tiểu và khả năng phản xạ tự động kích hoạt bàng quang để thoát nước tiểu.

Nồng độ kháng thể IgG kháng SARS-CoV-2: sau tiêm chủng vắc xin Covid-19

Nồng độ kháng thể IgG kháng SARS-CoV-2 nằm trong khoảng từ 0 đến 38.400 BAU / mL được phân tích trong nghiên cứu. Nồng độ dưới 25,6 BAU / mL (kết quả âm tính) được tìm thấy ở những người không được tiêm chủng.

Thuốc statin làm giảm cholesterol cho mọi người không?

Statin vẫn được khuyến cáo và quy định thường xuyên cho tất cả những người bị bệnh tim đã biết, đối với những người có cholesterol LDL rất cao

Vắc xin Covid-19: biến chứng viêm cơ tim sau khi tiêm chủng

Trong một loạt nghiên cứu, bảy nam giới từ 14 đến 19 tuổi bị đau ngực trong vòng bốn ngày sau khi họ dùng liều thứ hai BNTb162b và có ST chênh lên trên điện tâm đồ và nồng độ troponin tăng cao.

Vắc xin Covid-19: sự ảnh hưởng của nó đến kinh nguyệt?

Chu kỳ kinh nguyệt có thể thay đổi như thế nào sau khi tiêm vắc xin? Đây có thực sự là những tác dụng phụ liên quan đến Covid-19 hay là do căng thẳng và những thay đổi khác trong cuộc sống có thể trùng hợp với việc chủng ngừa?

Mức đường huyết bình thường có thể không bình thường sau khi ăn

Xét nghiệm hemoglobin glycated thường được sử dụng để chẩn đoán bệnh tiểu đường, và nó dựa vào mức đường huyết trung bình trong khoảng thời gian 3 tháng

Dịch truyền tĩnh mạch: điều trị nhiễm toan chuyển hóa

Một nghiên cứu gần đây, đã ghi nhận rằng, natri bicarbonate được cung cấp trong các liều bolus nhỏ, không dẫn đến nhiễm toan nội bào

Kháng sinh: phát hiện diệt vi khuẩn theo một cách mới

Kháng sinh, có cách ít được biết đến chưa từng thấy để tiêu diệt vi khuẩn, điều này đạt được bằng cách ngăn chặn chức năng của thành tế bào vi khuẩn

Dịch truyền tĩnh mạch: nước muối ưu trương

Muối ưu trương làm tăng đáng kể nồng độ natri huyết tương, và độ thẩm thấu, ban đầu cần một lượng nhỏ dung dịch muối ưu trương, để hồi sức

Nhân cách quái dị: ảo tưởng về sự vĩ đại?

Các yếu tố văn hóa có thể ảnh hưởng đến nội dung của ảo tưởng của một người, điều này là do văn hóa ảnh hưởng đến kiến thức và những gì họ tin về thế giới

Omicron được phát hiện với năm trạng thái

Mối quan tâm của các nhà khoa học là những thay đổi do đột biến có thể ngăn cản việc vô hiệu hóa các kháng thể, được tạo ra thông qua tiêm chủng hoặc gặp phải một biến thể cũ hơn của vi rút trong quá trình nhiễm trùng, vô hiệu hóa vi rút.

Virus corona: là virus gì và có nguy hiểm không?

Virus corona mới là một chủng coronavirus chưa được xác định trước đây ở người. Loại coronavirus mới, hiện được gọi là 2019 nCoV, trước đây chưa được phát hiện

Giảm cân nhiều gấp 5 lần bằng cách rèn luyện tâm trí

Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những người tham gia đã trải qua FIT đã giảm trọng lượng gấp 5 lần, trung bình, so với những người đã trải qua MI