- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Tiếp cận bệnh nhân, Tuân thủ điều trị
Tiếp cận bệnh nhân, Tuân thủ điều trị
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Phương pháp tiếp cận bệnh nhân
Các cuộc phỏng vấn y tế phục vụ một số chức năng. Nó được sử dụng để thu thập thông tin để hỗ trợ trong chẩn đoán (gọi là lịch sử của căn bệnh hiện tại), để đánh giá và tiên lượng, để thiết lập một mối quan hệ điều trị và để đạt được thỏa thuận với các bệnh nhân hơn nữa các thủ tục chẩn đoán và lựa chọn điều trị. Nó cũng là một cơ hội ảnh hưởng đến hành vi của bệnh nhân, như là động cơ thúc đẩy các cuộc thảo luận về ngừng hút thuốc hay tuân thủ điều trị thuốc. Kỹ thuật phỏng vấn mà tránh sự thống trị bởi sự tham gia của bác sĩ bệnh nhân gia tăng trong việc chăm sóc và sự hài lòng của bệnh nhân. Bác sĩ-bệnh nhân có hiệu quả truyền thông và sự tham gia tăng bệnh nhân có thể cải thiện sức khỏe.
Bệnh nhân tuân thủ
Đối với nhiều căn bệnh rất khó, điều trị phụ thuộc vào thay đổi cơ bản về hành vi, bao gồm cả thay đổi trong chế độ ăn uống, tập thể dục, bỏ hút thuốc lá, giảm uống và tuân thủ phác đồ thuốc. Tuân thủ điều trị là một vấn đề trong thực tế hàng đầu, lên đến 50% bệnh nhân không đạt được tuân thủ đầy đủ và một phần ba không bao giờ dùng thuốc của họ. Nhiều bệnh nhân có vấn đề về y tế, ngay cả những người có quyền được chăm sóc, không tìm kiếm sự chăm sóc thích hợp hoặc có thể từ chối chăm sóc sớm. Tỷ lệ tuân thủ cho ngắn hạn, liệu pháp tự quản lý cao hơn so với phương pháp điều trị lâu dài và có tương quan tỷ lệ nghịch với số lượng các biện pháp can thiệp, phức tạp và chi phí của họ và nhận thức.
Ví dụ, ở những bệnh nhân nhiễm HIV, tuân thủ điều trị kháng retrovirus là một yếu tố quyết định quan trọng của điều trị thành công. Các nghiên cứu đã chứng minh rõ ràng mối quan hệ chặt chẽ giữa bệnh nhân và tuân thủ điều trị HIV RNA huyết tương cấp, số lượng tế bào CD4 và tử vong. Mức độ tuân thủ của > 95% là cần thiết để duy trì sự ức chế virus.
Lý do không tuân thủ bao gồm đơn giản quên, là xa nhà, bận rộn và những thay đổi trong thói quen hàng ngày. Các lý do khác bao gồm các rối loạn tâm thần (trầm cảm hoặc lạm dụng chất), sự không chắc chắn về hiệu quả điều trị, thiếu kiến thức về hậu quả của sự tuân thủ kém, phức tạp của chế độ và tác dụng phụ điều trị.
Bệnh nhân có vẻ tốt hơn có thể khi dùng thuốc theo quy định, thực hiện theo các khuyến nghị thay đổi chế độ ăn uống, thói quen tập thể dục hoặc uống rượu hoặc để thực hiện các hoạt động tự chăm sóc khác nhau (chẳng hạn như theo dõi lượng đường trong máu ở nhà). Hiệu quả của can thiệp để cải thiện tuân thủ điều trị thuốc đã được xem xét. Đối với phác đồ ngắn hạn, tuân thủ các thuốc có thể được cải thiện bằng cách đưa ra hướng dẫn rõ ràng. Viết ra những lời khuyên cho bệnh nhân, bao gồm cả những thay đổi trong thuốc có thể hữu ích. Bởi vì biết chữ là phổ biến nhưng nghe nói ngôn ngũ thì chưa hẳn, hình thức giao tiếp khác chẳng hạn như minh họa văn bản đơn giản, băng hình, hoặc hướng dẫn bằng miệng có thể có hiệu quả hơn. Đối với bệnh nhân không nói tiếng Anh, các bác sĩ chuyển giao hệ thống chăm sóc sức khỏe có thể làm việc để cung cấp dịch vụ y tế thích hợp.
Để giúp cải thiện sự tuân thủ phác đồ dài hạn, các bác sĩ có thể làm việc với bệnh nhân để đạt được thỏa thuận về các mục tiêu điều trị, cung cấp thông tin về phác đồ điều trị, đảm bảo sự hiểu biết bằng cách sử dụng phương pháp trình bầy lại, tư vấn về tầm quan trọng của tuân thủ điều trị và làm thế nào tổ chức dùng thuốc, tăng cường tự theo dõi chăm sóc thuận tiện hơn, quy định một chế độ liều lượng đơn giản cho tất cả các loại thuốc (tốt nhất là một hay hai liều hàng ngày), đề nghị các cách để giúp đỡ trong việc ghi nhớ liều (thời gian trong ngày, giờ ăn, báo động) và để giữ cho các buổi tái khám, cung cấp cách để đơn giản hóa định lượng thuốc. Đơn vị liều đơn được cung cấp giấy gói ghi sẵn có thể làm tăng sự tuân thủ, nhưng cần tránh cho bệnh nhân gặp khó khăn mở chúng. Hộp thuốc với khoang dùng hàng tuần là hữu ích. Thiết bị vi điện tử có thể cung cấp thông tin phản hồi để cho bệnh nhân thấy cho dù họ đã như dự kiến hoặc thông báo cho bệnh nhân trong vòng một ngày nếu liều bỏ qua. Nhắc nhở cũng là một phương tiện hiệu quả của sự tuân thủ đáng khích lệ. Các bác sĩ cũng có thể tranh thủ sự hỗ trợ xã hội từ gia đình và bạn bè theo dõi một sự tuân thủ, cung cấp một môi trường thuận tiện hơn.
Tuân thủ cũng được cải thiện khi một mối quan hệ bác sĩ - bệnh nhân tin tưởng đã được thành lập và khi bệnh nhân tích cực tham gia tự chăm sóc. Bác sĩ lâm sàng có thể cải thiện sự tuân thủ của bệnh nhân bằng tìm hiểu cụ thể về các hành vi trong câu hỏi. Khi được hỏi, nhiều bệnh nhân thừa nhận sự tuân thủ không đầy đủ với chế độ thuốc men với sự tư vấn về việc từ bỏ thuốc lá, hoặc có tham gia trong thực hành tình dục an toàn. Mặc dù khó khăn, có đủ thời gian có sẵn để giao tiếp các thông điệp về sức khỏe.
Tuân thủ điều trị thuốc có thể được đánh giá nói chung với một câu hỏi duy nhất: "Trong tháng qua, bạn có thường xuyên uống thuốc của bạn theo quy định?" Những cách khác của đánh giá tuân thủ thuốc bao gồm số lượng thuốc và các hồ sơ, giám sát huyết thanh, nước tiểu hoặc mức nước bọt của các loại thuốc hoặc chất chuyển hóa, xem tác dụng điều trị và đánh giá dự đoán được tác dụng của thuốc như thay đổi trọng lượng với thuốc lợi tiểu hoặc nhịp tim chậm từ blockers. Trong một số điều kiện, thậm chí một phần tuân thủ, như với thuốc điều trị tăng huyết áp và đái tháo đường, cải thiện kết quả so với không tuân thủ, trong các trường hợp khác, chẳng hạn như liệu pháp kháng virus HIV hoặc điều trị các bệnh lao, một phần gắn kết có thể tồi tệ hơn tuân thủ hoàn thành.
Nguyên tắc hướng dẫn chăm sóc
Quyết định đạo đức thường được cho vào hành nghề y, ở cả cấp độ "vi mô" của mối quan hệ bệnh nhân, bác sĩ riêng và ở cấp "vĩ mô" của việc phân bổ các nguồn lực. Nguyên tắc đạo đức hướng dẫn các phương pháp tiếp cận thành công để chẩn đoán và điều trị là sự trung thực, lương thiện, công bằng, tránh xung đột lợi ích và cầm cố để không gây hại.
Thành viên Dieutri.vn
Bài viết cùng chuyên mục
Phân tích triệu chứng chóng mặt để chẩn đoán và điều trị
Triệu chứng chóng mặt có thể bao gồm ngất xỉu, choáng váng, lâng lâng hoặc đứng không vững, chóng mặt thực sự, cảm giác chuyển động bất thường hoặc quay cuồng.
Đau bụng kinh: phân tích triệu chứng
Đau bụng kinh có thể được định nghĩa là cơn đau quặn thắt tái phát trong hoặc ngay trước khi hành kinh. Đây là triệu chứng phụ khoa phổ biến nhất được ghi nhận bởi phụ nữ.
Đột quỵ: phân tích triệu chứng
Đột quỵ được định nghĩa là tình trạng thiếu hụt thần kinh cấp tính kéo dài hơn 24 giờ. Các vấn đề kéo dài dưới 24 giờ được gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua.
Run cơ: phân tích triệu chứng
Run là một trong những rối loạn vận động phổ biến nhất và được đặc trưng bởi một chuyển động dao động và thường nhịp nhàng.
Tiết dịch núm vú ở phụ nữ không mang thai: phân tích triệu chứng
Nguyên nhân phổ biến gây tiết dịch núm vú sinh lý bao gồm căng thẳng, kích thích núm vú, cũng như chấn thương hoặc tổn thương ở ngực như herpes zoster, có thể làm tăng nồng độ prolactin tuần hoàn.
Sưng bìu: phân tích đặc điểm triệu chứng lâm sàng
Cân nhắc cận lâm sàng thám xét ban đầu với siêu âm bìu nếu bệnh cảnh lâm sàng gợi ý chẩn đoán thay thế như viêm tinh hoàn mào tinh, ví dụ dịch mủ niệu đạo, đau khu trú ở mào tinh, tuổi trên 30.
Đau thắt lưng: khám cột sống thắt lưng
Việc khám nên bắt đầu khi gặp bệnh nhân lần đầu và tiếp tục theo dõi, quan sát dáng đi và tư thế, không nhất quán giữa chức năng và hoạt động có thể phân biệt giữa nguyên nhân thực thể và chức năng đối với các triệu chứng.
Đồng tử không đều: phân tích triệu chứng
Ở hầu hết các bệnh nhân, đồng tử không đều được phát hiện tình cờ; các triệu chứng là tương đối hiếm gặp, cần hỏi về các triệu chứng ở mắt như đau, đỏ, chảy nước mắt, sợ ánh sáng.
Rối loạn thăng bằng: các nguyên nhân cảm giác mất thăng bằng
Sự cân bằng đòi hỏi tín hiệu vào từ nhiều bộ phận cảm thụ cảm giác (thị giác, tiền đình, xúc giác, cảm giác bản thể). Giảm chức năng nhi ều hơn một trong các bộ phận này, dù rất nhỏ cũng có thể gây mất thăng bằng.
Sốt: mở rộng tầm soát nhiễm trùng ở từng nhóm bệnh nhân
Nếu sốt đi kèm tiêu chảy, cách ly bệnh nhân, chú ý tiền sử đi du lịch gần đây và tiến hành lấy mẫu phân xét nghiệm. Nhanh chóng hội chẩn với khoa vi sinh và truyền nhiễm nếu có nghi ngờ bệnh tả, ví dụ ở người làm việc ở khu vực có nguy cơ cao.
Điện tâm đồ trong bóc tách động mạch chủ
Điện tâm đồ có thể bình thường hoặc có những bất thường không đặc hiệu. nếu bóc tách đến lỗ động mạch vành có thể có thay đổi điện tâm đồ như nhồi máu cơ tim có ST chênh lên.
Điện tâm đồ trong viêm màng ngoài tim cấp
Không giống như nhồi máu cơ tim với ST chênh lên, ST chênh lên điển hình kéo dài trong vài ngày. Sóng T cao cùng với thay đổi ST, sau đó đảo ngược.
Vô kinh: phân tích triệu chứng
Vô kinh là một thuật ngữ lâm sàng dùng để mô tả tình trạng không có kinh nguyệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nó có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn.
Khí máu động mạch: công cụ tiếp cận bệnh nhân khó thở cấp
Giảm PaCO2 gợi ý tình trạng tăng thông khí. Nếu PaO2 thấp hơn (hoặc chỉ trong giới hạn bình thường), sự tăng thông khí có thể là một đáp ứng thích hợp đối với sự giảm oxy máu.
Mệt mỏi: các biểu hiện phải phân biệt
Mệt mỏi hay thiếu năng lượng thường là lý do cho việc từ bỏ các hoạt động và đặt câu hỏi cẩn thận có thể cần thiết để phân biệt giữa giới hạn hoạt động thể lực và thiếu hứng thú, quyết tâm.
Đau khớp hông: phân tích triệu chứng
Khớp hông là một trong những khớp lớn nhất trong toàn bộ cơ thể. Nó được bao quanh bởi 17 cơ và 3 dây chằng cực kỳ chắc chắn, cung cấp cho hông rất nhiều lực và phạm vi chuyển động.
Mục tiêu của việc thăm khám lâm sàng
Hiệu lực của một phát hiện vật lý phụ thuộc vào nhiều yếu tố, kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất.
Mê sảng mất trí và lú lẫn: phân tích bệnh cảnh lâm sàng
Ớ những bệnh nhân đang có bệnh lý ác tính, suy giảm miễn dịch hoặc ngã gần đây mà không có chấn thương đầu rõ ràng, đầu tiên cần tìm kiếm những nguyên nhân khác gây mê sảng nhưng cũng nên CT sọ não sớm để loại trừ.
Khó thở cấp ở những bệnh nhân bị COPD: những đánh giá bổ sung
Nếu như khò khè là chủ yếu và không có đặc điểm của nhiễm trùng, chẩn đoán có khả năng là đợt cấp COPD không do nhiễm trùng. Tìm kiếm yếu tố khởi phát, ví dụ chẹn beta, không dung nạp với khí dung/bầu hít, yếu tố khởi phát từ môi trường.
Tiếng thổi tâm thu: phân tích triệu chứng khi nghe tim
Tiếng thổi tâm thu xảy ra trong giai đoạn co bóp của tim (tâm thu) xảy ra giữa S1, đóng van hai lá và van ba lá, và S2, đóng van động mạch chủ và động mạch phổi.
Đổ mồ hôi đêm: phân tích triệu chứng để chẩn đoán và điều trị
Đổ mồ hôi ban đêm có thể là một phản ứng tự chủ, đại diện cho một triệu chứng khá không đặc hiệu khiến bác sĩ lâm sàng phải tìm kiếm nguyên nhân cụ thể.
Nhịp tim chậm: phân tích triệu chứng
Các tình trạng có thể nhịp tim chậm bao gồm phơi nhiễm, mất cân bằng điện giải, nhiễm trùng, hạ đường huyết, suy giáp/cường giáp, thiếu máu cơ tim.
Mất thị lực: phân tích triệu chứng
Mất thị lực có thể đột ngột hoặc dần dần, một mắt hoặc hai mắt, một phần hoặc toàn bộ và có thể là một triệu chứng đơn độc hoặc một phần của hội chứng phức tạp.
Thiếu máu trong bệnh mạn tính
Tình trạng giảm erythropoietin ít khi là nguyên nhân quan trọng gây sản xuất hồng cầu dưới mức từ trong suy thận, khi đó erythropoietin giảm là một quy luật.
Cương cứng kéo dài: phân tích triệu chứng
Hai loại cương cứng kéo dài, dòng chảy thấp hoặc tắc tĩnh mạch và hoặc dòng chảy cao động mạch, đã được mô tả dựa trên vấn đề cơ bản.
