Lọc máu: thận nhân tạo và lọc màng bụng, tất cả mọi thứ cần biết

2019-04-25 08:11 PM
Lọc máu là một thủ tục để loại bỏ các chất thải và chất dịch dư thừa từ máu khi thận ngừng hoạt động bình thường, nó thường liên quan đến việc chuyển máu đến một máy cần được làm sạch

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Thông thường, thận lọc máu, loại bỏ các chất thải có hại và chất lỏng dư thừa và biến chúng thành nước tiểu để được đưa ra khỏi cơ thể.

Tại sao cần lọc máu?

Nếu thận không hoạt động đúng - ví dụ, vì bị bệnh thận mãn tính tiến triển (suy thận) - thận có thể không thể làm sạch máu đúng cách.

Các chất thải và chất dịch có thể tích tụ đến mức nguy hiểm trong cơ thể.

Nếu không được điều trị, điều này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu và cuối cùng gây tử vong.

Cần lọc máu trong bao lâu?

Trong một số trường hợp, suy thận có thể là một vấn đề tạm thời và việc lọc máu có thể được dừng lại khi thận phục hồi.

Nhưng thông thường, một người bị suy thận sẽ cần ghép thận.

Không phải lúc nào cũng có thể tiến hành ghép thận ngay lập tức, vì vậy có thể cần phải lọc máu cho đến khi có một quả thận hiến thích hợp.

Nếu ghép thận không phù hợp - ví dụ, bởi vì không đủ sức để thực hiện một ca phẫu thuật lớn - lọc máu có thể cần thiết cho đến hết đời.

Điều gì xảy ra trong quá trình lọc máu

Có 2 loại lọc máu chính: chạy thận nhân tạo và lọc màng bụng.

Chạy thận nhân tạo

Chạy thận nhân tạo là loại lọc máu phổ biến nhất và được mọi người biết đến nhiều nhất.

Trong thủ tục này, một ống được gắn vào kim trong cánh tay. 

Máu đi dọc theo ống và vào một máy lọc bên ngoài, trước khi nó chảy ngược vào cánh tay dọc theo một ống khác.

Điều này thường được thực hiện 3 ngày một tuần, với mỗi phiên kéo dài khoảng 4 giờ.

Lọc màng bụng

Lọc màng bụng sử dụng lớp phúc mạc làm bộ lọc, chứ không phải là một máy.

Giống như thận, phúc mạc chứa hàng ngàn mạch máu nhỏ, làm cho nó trở thành một thiết bị lọc hữu ích.

Trước khi bắt đầu điều trị, một vết mổ được thực hiện gần rốn và một ống nhỏ gọi là ống thông được đưa vào qua vết mổ và vào khoảng trống bên trong bụng (khoang phúc mạc). Điều này được để lại tại chỗ vĩnh viễn.

Chất dịch được bơm vào khoang màng bụng qua ống thông. Khi máu đi qua các mạch máu lót trong khoang màng bụng, các chất thải và chất dịch dư thừa sẽ được rút ra khỏi máu và vào dịch lọc máu.

Chất lỏng đã sử dụng được dẫn lưu vào túi vài giờ sau đó và thay thế bằng chất lỏng mới.

Thay đổi chất dịch lọc thường mất khoảng 30 đến 40 phút và thông thường cần phải lặp lại khoảng 4 lần một ngày.

Nếu thích, điều này có thể được thực hiện bằng máy qua đêm trong khi ngủ.  

Loại lọc máu nào là tốt nhất?

Trong nhiều trường hợp, sẽ có thể chọn loại lọc máu mà muốn có.

Hai kỹ thuật có hiệu quả như nhau đối với hầu hết mọi người, nhưng mỗi kỹ thuật đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng.

Ví dụ:

Chạy thận nhân tạo có nghĩa là sẽ có 4 ngày không điều trị mỗi tuần, nhưng các đợt điều trị kéo dài hơn và có thể cần đến bệnh viện mỗi lần.

Lọc màng bụng có thể được thực hiện khá dễ dàng tại nhà và đôi khi có thể được thực hiện trong khi ngủ, nhưng nó cần phải được thực hiện mỗi ngày

Nếu có thể chọn loại lọc máu thích, nhóm chăm sóc sẽ thảo luận về ưu và nhược điểm của từng tùy chọn để giúp đưa ra quyết định.

Tác dụng phụ của lọc máu

Chạy thận nhân tạo có thể gây ngứa da và chuột rút cơ bắp. Lọc màng bụng có thể khiến có nguy cơ bị viêm phúc mạc, nhiễm trùng màng bụng.

Cả hai loại lọc máu đều có thể khiến cảm thấy kiệt sức.

Cuộc sống chạy thận nhân tạo

Nhiều người chạy thận có chất lượng cuộc sống tốt.

Nếu tốt, sẽ có thể:

Tiếp tục làm việc hoặc học tập.

Lái xe.

Tập thể dục.

Đi bơi.

Đi nghỉ mát.

Hầu hết mọi người có thể vẫn chạy thận trong nhiều năm, mặc dù việc điều trị chỉ có thể bù đắp một phần cho việc mất chức năng thận.

Có thận không hoạt động đúng cách có thể gây căng thẳng đáng kể cho cơ thể.

Đáng buồn thay, điều này có nghĩa là mọi người có thể chết trong khi chạy thận nếu họ không được ghép thận, đặc biệt là người già và những người có vấn đề sức khỏe khác.

Một số người bắt đầu chạy thận vào cuối những năm 20 tuổi có thể sống tới 20 năm hoặc lâu hơn, nhưng người lớn trên 75 tuổi chỉ có thể sống sót trong 2 đến 3 năm.

Nhưng tỷ lệ sống sót của những người chạy thận đã được cải thiện trong thập kỷ qua và dự kiến ​​sẽ tiếp tục cải thiện trong tương lai.

Bài viết cùng chuyên mục

Gen và nghiện: điều trị có mục tiêu

Các loại thuốc lạm dụng, bao gồm cả ma túy, hoạt động trên hệ thống thưởng của não, một hệ thống truyền tín hiệu chủ yếu thông qua một phân tử

Bệnh tim mạch: cholesterol trong chế độ ăn có thể không làm tăng nguy cơ

Chế độ ăn kiêng cholesterol, và trứng, thường không hỗ trợ các mối liên quan có ý nghĩa thống kê với nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Có thể bị hạ đường huyết khi không có bệnh tiểu đường không?

Ở những người không mắc bệnh tiểu đường, hạ đường huyết có thể do cơ thể tạo ra quá nhiều insulin sau bữa ăn, làm cho lượng đường trong máu giảm xuống

Lọc máu: thận nhân tạo và lọc màng bụng, cách thức thực hiện

Trước khi chạy thận nhân tạo có thể bắt đầu, thông thường sẽ cần phải có tạo một mạch máu đặc biệt gọi là lỗ thông động tĩnh mạch được tạo ra trong cánh tay

Ngộ độc thủy ngân: chăm sóc và tiên lượng

Điều trị sớm bất kỳ hình thức ngộ độc thủy ngân nào, cũng có cơ hội cải thiện tiên lượng, giảm tổn thương mô và ảnh hưởng thần kinh của chất độc

Mọc răng có khiến bé bị nôn không?

Phân tích của nghiên cứu từ tám quốc gia báo cáo rằng, mọc răng có thể làm cho trẻ cảm thấy khó chịu, nhưng nó không có khả năng làm cho chúng nôn mửa

Bảy cách để giảm ợ nóng khó tiêu

Khó tiêu là thuật ngữ y tế cho khó chịu ở bụng trên hoặc khó chịu mà không có nguyên nhân y tế được xác định là chứng khó tiêu chức năng

Tổn thương não (Brain Injury)

Mô của bộ não bị tổn thương có thể phục hồi trong một thời gian ngắn, Tuy nhiên, một khi mô não đã chết hoặc bị phá hủy thì không còn cách nào để có thể tin rằng những tế bào não mới có thể phát triển trở lại.

Sức khỏe tình dục của nam giới (Sexuality for Men)

Trong khi nhiều người đàn ông mắc bệnh tê liệt vẫn có thể “làm cứng” nhưng trạng thái cương cứng có thể không đủ độ hoặc không đủ lâu để giao hợp.

Covid-19: thông khí cơ học cho bệnh nhân trong hồi sức cấp cứu

Cài đặt máy thở ban đầu với PEEP thấp hơn và thể tích lưu thông cao hơn so với ARDS nặng điển hình có thể được điều chỉnh với các mục tiêu như được chỉ định, với PEEP là 8 cm H2O.

Nước giải khát: liên quan đến chết sớm

Tất cả nước giải khát, bao gồm đồ uống có ga có đường và ngọt nhân tạo như cola cũng như mật pha loãng

Mức cholesterol: những độ tuổi nào nên kiểm tra?

Mọi người, nên kiểm tra cholesterol, trong độ tuổi 20, hoặc 30, để họ có thể cân nhắc thực hiện các bước để hạ thấp nó

Ngứa âm đạo khi mang thai: những điều cần biết

Nhiều thứ có thể gây ngứa âm đạo khi mang thai, một số có thể là kết quả của những thay đổi cơ thể đang trải qua, các nguyên nhân khác có thể không liên quan đến thai kỳ

Bệnh tiểu đường: sự khác biệt giữa tuýp 1 và tuýp 2

Cả hai loại bệnh tiểu đường đều có thể dẫn đến các biến chứng, chẳng hạn như bệnh tim mạch, bệnh thận, giảm thị lực, các tình trạng thần kinh, và tổn thương các mạch máu và các cơ quan.

Giảm đau lưng mãn tính: loại kích thích thần kinh mới

Ý tưởng kích thích hạch rễ hấp dẫn bởi vì, không giống như kích thích tủy sống, nó chỉ nhắm vào các dây thần kinh bị ảnh hưởng, một lý do khác là nó đòi hỏi mức dòng điện thấp hơn

Tiêm vắc xin Covid-19: an toàn cho người mang thai (trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ thông báo)

Tất cả những người đang mang thai hoặc những người đang nghĩ đến việc mang thai và những người đang cho con bú nên tiêm vắc xin để bảo vệ mình khỏi COVID-19.

Vắc xin coronavirus Sputnik V: hiệu quả như thế nào?

Vắc xin COVID-19 của Nga, Sputnik V, đã được chấp thuận sử dụng ở hàng chục quốc gia và nó cũng đang được Cơ quan Dược phẩm Châu Âu xem xét. Nhưng vắc-xin vẫn còn gây tranh cãi.

Covid-19 trong tương lai: rủi ro thay đổi đối với giới trẻ

Nghiên cứu dự đoán rằng COVID19 có thể chuyển hướng sang ảnh hưởng chủ yếu đến trẻ em khi người lớn đạt được miễn dịch cộng đồng.

Men chuyển angiotensine 2 (ACE2): có liên quan đến tổn thương đa cơ quan trong COVID-19

Cũng như SARS và COVID-19, tổn thương nội tạng cũng thường được quan sát thấy ở MERS, đặc biệt là đường tiêu hóa và thận, trong khi tỷ lệ tổn thương tim cấp tính ít phổ biến hơn.

Sars CoV-2: những người đã tiêm chủng đầy đủ và chưa tiêm chủng có tải lượng vi rút tương tự nhau

Một nghiên cứu có trụ sở tại Hoa Kỳ gần đây đã so sánh tải lượng vi rút ở những người được tiêm chủng và chưa được tiêm chủng đã bị nhiễm biến thể delta của coronavirus 2 (SARS-CoV-2).

Bệnh tiểu đường: nhiệt độ tủ lạnh có thể làm cho insulin kém hiệu quả hơn

Cần phải nghiên cứu thêm để kiểm tra mức độ chênh lệch nhiệt độ trong quá trình lưu trữ ảnh hưởng đến hiệu quả insulin và kết quả của bệnh nhân

Giữ bộ nhớ tốt: năm điều có thể làm

Cách sống, những gì ăn và uống, và cách đối xử với cơ thể ảnh hưởng đến trí nhớ cũng như sức khỏe thể chất và hạnh phúc

Viêm nhiễm âm đạo: nguyên nhân và những điều cần biết

Khi có thể, nên mặc đồ lót bằng vải cotton và quần lót có đáy quần bằng cotton, điều này có thể làm giảm nguy cơ phát triển viêm và kích thích âm đạo

Năm loại thực phẩm chống lại cholesterol cao

Khi cân nhắc việc ăn nhiều thực phẩm có thể giúp giảm cholesterol, hãy nhớ rằng tránh các loại thực phẩm nhất định cũng có thể cải thiện kết quả

Nghiên cứu ngược lại những gì chúng ta biết về sỏi thận

Mặc dù nhìn chung sỏi thận là vô hại, sỏi thận có liên quan đến các tình trạng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như béo phì, tiểu đường và cao huyết áp