Lọc máu: thận nhân tạo và lọc màng bụng, tất cả mọi thứ cần biết

2019-04-25 08:11 PM
Lọc máu là một thủ tục để loại bỏ các chất thải và chất dịch dư thừa từ máu khi thận ngừng hoạt động bình thường, nó thường liên quan đến việc chuyển máu đến một máy cần được làm sạch

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Thông thường, thận lọc máu, loại bỏ các chất thải có hại và chất lỏng dư thừa và biến chúng thành nước tiểu để được đưa ra khỏi cơ thể.

Tại sao cần lọc máu?

Nếu thận không hoạt động đúng - ví dụ, vì bị bệnh thận mãn tính tiến triển (suy thận) - thận có thể không thể làm sạch máu đúng cách.

Các chất thải và chất dịch có thể tích tụ đến mức nguy hiểm trong cơ thể.

Nếu không được điều trị, điều này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu và cuối cùng gây tử vong.

Cần lọc máu trong bao lâu?

Trong một số trường hợp, suy thận có thể là một vấn đề tạm thời và việc lọc máu có thể được dừng lại khi thận phục hồi.

Nhưng thông thường, một người bị suy thận sẽ cần ghép thận.

Không phải lúc nào cũng có thể tiến hành ghép thận ngay lập tức, vì vậy có thể cần phải lọc máu cho đến khi có một quả thận hiến thích hợp.

Nếu ghép thận không phù hợp - ví dụ, bởi vì không đủ sức để thực hiện một ca phẫu thuật lớn - lọc máu có thể cần thiết cho đến hết đời.

Điều gì xảy ra trong quá trình lọc máu

Có 2 loại lọc máu chính: chạy thận nhân tạo và lọc màng bụng.

Chạy thận nhân tạo

Chạy thận nhân tạo là loại lọc máu phổ biến nhất và được mọi người biết đến nhiều nhất.

Trong thủ tục này, một ống được gắn vào kim trong cánh tay. 

Máu đi dọc theo ống và vào một máy lọc bên ngoài, trước khi nó chảy ngược vào cánh tay dọc theo một ống khác.

Điều này thường được thực hiện 3 ngày một tuần, với mỗi phiên kéo dài khoảng 4 giờ.

Lọc màng bụng

Lọc màng bụng sử dụng lớp phúc mạc làm bộ lọc, chứ không phải là một máy.

Giống như thận, phúc mạc chứa hàng ngàn mạch máu nhỏ, làm cho nó trở thành một thiết bị lọc hữu ích.

Trước khi bắt đầu điều trị, một vết mổ được thực hiện gần rốn và một ống nhỏ gọi là ống thông được đưa vào qua vết mổ và vào khoảng trống bên trong bụng (khoang phúc mạc). Điều này được để lại tại chỗ vĩnh viễn.

Chất dịch được bơm vào khoang màng bụng qua ống thông. Khi máu đi qua các mạch máu lót trong khoang màng bụng, các chất thải và chất dịch dư thừa sẽ được rút ra khỏi máu và vào dịch lọc máu.

Chất lỏng đã sử dụng được dẫn lưu vào túi vài giờ sau đó và thay thế bằng chất lỏng mới.

Thay đổi chất dịch lọc thường mất khoảng 30 đến 40 phút và thông thường cần phải lặp lại khoảng 4 lần một ngày.

Nếu thích, điều này có thể được thực hiện bằng máy qua đêm trong khi ngủ.  

Loại lọc máu nào là tốt nhất?

Trong nhiều trường hợp, sẽ có thể chọn loại lọc máu mà muốn có.

Hai kỹ thuật có hiệu quả như nhau đối với hầu hết mọi người, nhưng mỗi kỹ thuật đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng.

Ví dụ:

Chạy thận nhân tạo có nghĩa là sẽ có 4 ngày không điều trị mỗi tuần, nhưng các đợt điều trị kéo dài hơn và có thể cần đến bệnh viện mỗi lần.

Lọc màng bụng có thể được thực hiện khá dễ dàng tại nhà và đôi khi có thể được thực hiện trong khi ngủ, nhưng nó cần phải được thực hiện mỗi ngày

Nếu có thể chọn loại lọc máu thích, nhóm chăm sóc sẽ thảo luận về ưu và nhược điểm của từng tùy chọn để giúp đưa ra quyết định.

Tác dụng phụ của lọc máu

Chạy thận nhân tạo có thể gây ngứa da và chuột rút cơ bắp. Lọc màng bụng có thể khiến có nguy cơ bị viêm phúc mạc, nhiễm trùng màng bụng.

Cả hai loại lọc máu đều có thể khiến cảm thấy kiệt sức.

Cuộc sống chạy thận nhân tạo

Nhiều người chạy thận có chất lượng cuộc sống tốt.

Nếu tốt, sẽ có thể:

Tiếp tục làm việc hoặc học tập.

Lái xe.

Tập thể dục.

Đi bơi.

Đi nghỉ mát.

Hầu hết mọi người có thể vẫn chạy thận trong nhiều năm, mặc dù việc điều trị chỉ có thể bù đắp một phần cho việc mất chức năng thận.

Có thận không hoạt động đúng cách có thể gây căng thẳng đáng kể cho cơ thể.

Đáng buồn thay, điều này có nghĩa là mọi người có thể chết trong khi chạy thận nếu họ không được ghép thận, đặc biệt là người già và những người có vấn đề sức khỏe khác.

Một số người bắt đầu chạy thận vào cuối những năm 20 tuổi có thể sống tới 20 năm hoặc lâu hơn, nhưng người lớn trên 75 tuổi chỉ có thể sống sót trong 2 đến 3 năm.

Nhưng tỷ lệ sống sót của những người chạy thận đã được cải thiện trong thập kỷ qua và dự kiến ​​sẽ tiếp tục cải thiện trong tương lai.

Bài viết cùng chuyên mục

Bại não (Cerebral palsy)

Các trẻ có những bất thường về cấu trúc não, nhiều bệnh di truyền, những bất thường của nhiễm sắc thể, và những dị tật cơ thể khác cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh bại não.

Vi khuẩn đang trở nên đề kháng với các chất khử trùng có cồn

Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã ghi nhận sự gia tăng về số lượng các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng do một loại vi khuẩn kháng thuốc

Dùng aspirin: người già khỏe mạnh không được hưởng lợi

Đối với người cao tuổi, không có tiền sử bệnh tim mạch trước đó, lợi ích của việc dùng aspirin là rất nhỏ, và không vượt quá rủi ro

Bệnh tiểu đường: sự khác biệt giữa tuýp 1 và tuýp 2

Cả hai loại bệnh tiểu đường đều có thể dẫn đến các biến chứng, chẳng hạn như bệnh tim mạch, bệnh thận, giảm thị lực, các tình trạng thần kinh, và tổn thương các mạch máu và các cơ quan.

Số đo huyết áp: số trên hay dưới hay cả hai là quan trọng?

Huyết áp tâm thu phản ánh lực được tạo ra bởi tim khi nó bơm máu ra ngoài cơ thể, trong khi huyết áp tâm trương số dưới là áp lực trong mạch máu khi tim nghỉ ngơi

Vắc xin Covid-19: tiêm chủng cho trẻ em không phải là ưu tiên hàng đầu

Khi chúng ta ở một nơi thực sự khó khăn, như chúng tôi hiện tại, nơi mà nguồn cung cấp vắc-xin không đủ cho tất cả mọi người trên thế giới, việc tiêm chủng cho trẻ em không phải là ưu tiên hàng đầu ngay bây giờ.

Tăng trưởng bình thường của trẻ nhỏ

Hãy nhớ rằng đây là những hướng dẫn chung. Trẻ có thể phát triển nhiều hơn một chút hoặc ít hơn một chút mỗi năm.

Huyết áp cao: nhiệt độ hạ sẽ làm huyết áp tăng

Các nhà nghiên cứu tin rằng nghiên cứu mới cung cấp bằng chứng đủ mạnh để sử dụng tư vấn cho một số bệnh nhân bị tăng huyết áp

Phương pháp không dùng thuốc để điều trị trầm cảm nhẹ

Luôn luôn tham khảo ý kiến ​​bác sĩ nếu gặp các triệu chứng trầm cảm. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng, thuốc có thể phù hợp, ít nhất là trong thời gian ngắn. Mặt khác, có thể quản lý và thậm chí ngăn chặn các giai đoạn trầm cảm với bốn chiến lược này.

Đau cổ: có nghĩa là gì?

Giãn dây chẳng và bong gân được cải thiện và tự biến mất theo thời gian, không cần phải điều trị y tế ngoài việc tự chăm sóc, và có lẽ thuốc giảm đau không kê toa nếu cần

Kiểm soát đường huyết chặt chẽ có đúng với người lớn tuổi bị tiểu đường không?

Mục tiêu cho tất cả các bệnh mãn tính, không chỉ kiểm soát lượng đường trong máu, cần phải được cá nhân hóa để thích ứng với những hoàn cảnh thay đổi liên quan đến lão hóa

Vi rút corona mới 2019: hướng dẫn xác định, cách ly, thông báo

Vào ngày 31 tháng 12 năm 2019, WHO đã được cảnh báo về một số trường hợp viêm phổi, virus này không phù hợp với bất kỳ loại virus nào được biết đến

Lâm sàng: trong y học nó nghĩa là gì và hiểu thế nào?

Đa số các từ điển tiếng Việt hay Anh Việt hiện nay đều định nghĩa lâm sàng không chính xác lắm đối với cách dùng của từ clinical trong y khoa, y tế hiện nay

Giữ xương chắc khỏe: phòng ngừa loãng xương

Mất xương thường bắt đầu muộn hơn đối với nam giới, thường là vào cuối những năm 50, và tiến triển chậm hơn so với phụ nữ

Massage bà bầu: những điều cần biết

Được sự chấp thuận của bác sĩ trước khi đi massage là một ý tưởng hay, đặc biệt là nếu bị đau ở bắp chân hoặc các bộ phận khác của chân

Gen và nghiện: điều trị có mục tiêu

Các loại thuốc lạm dụng, bao gồm cả ma túy, hoạt động trên hệ thống thưởng của não, một hệ thống truyền tín hiệu chủ yếu thông qua một phân tử

Nhân cách quái dị: ảo tưởng về sự vĩ đại?

Các yếu tố văn hóa có thể ảnh hưởng đến nội dung của ảo tưởng của một người, điều này là do văn hóa ảnh hưởng đến kiến thức và những gì họ tin về thế giới

Ngộ độc thủy ngân: một số điều cần biết

Có rất nhiều vật dụng có chứa thủy ngân, ở các dạng khác nhau có thể gây phơi nhiễm độc hại, nó có mặt ở nhiều nơi làm việc và trong nhà

Virus corona (2019-nCoV): hướng dẫn lâm sàng tạm thời

WHO đang ra mắt nền tảng dữ liệu lâm sàng toàn cầu 2019 nCoV, WHO đã công bố hướng dẫn chăm sóc lâm sàng tạm thời cho bệnh viện

Tại sao núm vú bị ngứa trong khi cho con bú?

Trong bài viết này, hãy tìm hiểu về nguyên nhân của núm vú bị ngứa trong khi cho con bú, cũng như làm thế nào để được cứu trợ

Vắc xin COVID-19: chính phủ Hoa Kỳ đồng ý từ bỏ bằng sáng chế

Chính phủ Hoa Kỳ đã tuyên bố ủng hộ việc từ bỏ bằng sáng chế cho vắc xin COVID-19. Cuối cùng, điều này có thể giúp tăng nguồn cung trên khắp thế giới.

Rối loạn tâm thần sau đột quỵ: chẩn đoán và can thiệp

Rối loạn tâm thần sau đột quỵ, với ảo tưởng, và với ảo giác, có thể khó phân biệt rõ ràng, với chứng trầm cảm sau đột quỵ, và chứng mất trí nhớ sau đột quỵ

Covid-19: nhiều trường hợp nhiễm trùng không triệu chứng

Một số cá nhân không có triệu chứng tại thời điểm chẩn đoán sẽ có thể tiếp tục phát triển các triệu chứng. Trong một nghiên cứu, sự khởi phát triệu chứng xảy ra trung bình bốn ngày (khoảng từ ba đến bảy) sau khi xét nghiệm RT-PCR dương tính ban.

Liều insulin: mẹo tính tổng liều hàng ngày

Chỉ cần cộng tổng lượng insulin, mà bệnh nhân đang sử dụng, sau đó điều chỉnh dựa trên tình trạng ăn, mức độ nghiêm trọng bệnh và sử dụng steroid

Giảm cân nặng: làm thế nào để giảm cân nhanh tự nhiên

Những chiến lược này bao gồm tập thể dục, theo dõi lượng calo, ăn kiêng liên tục, và giảm số lượng carbohydrate trong chế độ ăn uống