Lọc máu: thận nhân tạo và lọc màng bụng, tất cả mọi thứ cần biết

2019-04-25 08:11 PM
Lọc máu là một thủ tục để loại bỏ các chất thải và chất dịch dư thừa từ máu khi thận ngừng hoạt động bình thường, nó thường liên quan đến việc chuyển máu đến một máy cần được làm sạch

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Thông thường, thận lọc máu, loại bỏ các chất thải có hại và chất lỏng dư thừa và biến chúng thành nước tiểu để được đưa ra khỏi cơ thể.

Tại sao cần lọc máu?

Nếu thận không hoạt động đúng - ví dụ, vì bị bệnh thận mãn tính tiến triển (suy thận) - thận có thể không thể làm sạch máu đúng cách.

Các chất thải và chất dịch có thể tích tụ đến mức nguy hiểm trong cơ thể.

Nếu không được điều trị, điều này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu và cuối cùng gây tử vong.

Cần lọc máu trong bao lâu?

Trong một số trường hợp, suy thận có thể là một vấn đề tạm thời và việc lọc máu có thể được dừng lại khi thận phục hồi.

Nhưng thông thường, một người bị suy thận sẽ cần ghép thận.

Không phải lúc nào cũng có thể tiến hành ghép thận ngay lập tức, vì vậy có thể cần phải lọc máu cho đến khi có một quả thận hiến thích hợp.

Nếu ghép thận không phù hợp - ví dụ, bởi vì không đủ sức để thực hiện một ca phẫu thuật lớn - lọc máu có thể cần thiết cho đến hết đời.

Điều gì xảy ra trong quá trình lọc máu

Có 2 loại lọc máu chính: chạy thận nhân tạo và lọc màng bụng.

Chạy thận nhân tạo

Chạy thận nhân tạo là loại lọc máu phổ biến nhất và được mọi người biết đến nhiều nhất.

Trong thủ tục này, một ống được gắn vào kim trong cánh tay. 

Máu đi dọc theo ống và vào một máy lọc bên ngoài, trước khi nó chảy ngược vào cánh tay dọc theo một ống khác.

Điều này thường được thực hiện 3 ngày một tuần, với mỗi phiên kéo dài khoảng 4 giờ.

Lọc màng bụng

Lọc màng bụng sử dụng lớp phúc mạc làm bộ lọc, chứ không phải là một máy.

Giống như thận, phúc mạc chứa hàng ngàn mạch máu nhỏ, làm cho nó trở thành một thiết bị lọc hữu ích.

Trước khi bắt đầu điều trị, một vết mổ được thực hiện gần rốn và một ống nhỏ gọi là ống thông được đưa vào qua vết mổ và vào khoảng trống bên trong bụng (khoang phúc mạc). Điều này được để lại tại chỗ vĩnh viễn.

Chất dịch được bơm vào khoang màng bụng qua ống thông. Khi máu đi qua các mạch máu lót trong khoang màng bụng, các chất thải và chất dịch dư thừa sẽ được rút ra khỏi máu và vào dịch lọc máu.

Chất lỏng đã sử dụng được dẫn lưu vào túi vài giờ sau đó và thay thế bằng chất lỏng mới.

Thay đổi chất dịch lọc thường mất khoảng 30 đến 40 phút và thông thường cần phải lặp lại khoảng 4 lần một ngày.

Nếu thích, điều này có thể được thực hiện bằng máy qua đêm trong khi ngủ.  

Loại lọc máu nào là tốt nhất?

Trong nhiều trường hợp, sẽ có thể chọn loại lọc máu mà muốn có.

Hai kỹ thuật có hiệu quả như nhau đối với hầu hết mọi người, nhưng mỗi kỹ thuật đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng.

Ví dụ:

Chạy thận nhân tạo có nghĩa là sẽ có 4 ngày không điều trị mỗi tuần, nhưng các đợt điều trị kéo dài hơn và có thể cần đến bệnh viện mỗi lần.

Lọc màng bụng có thể được thực hiện khá dễ dàng tại nhà và đôi khi có thể được thực hiện trong khi ngủ, nhưng nó cần phải được thực hiện mỗi ngày

Nếu có thể chọn loại lọc máu thích, nhóm chăm sóc sẽ thảo luận về ưu và nhược điểm của từng tùy chọn để giúp đưa ra quyết định.

Tác dụng phụ của lọc máu

Chạy thận nhân tạo có thể gây ngứa da và chuột rút cơ bắp. Lọc màng bụng có thể khiến có nguy cơ bị viêm phúc mạc, nhiễm trùng màng bụng.

Cả hai loại lọc máu đều có thể khiến cảm thấy kiệt sức.

Cuộc sống chạy thận nhân tạo

Nhiều người chạy thận có chất lượng cuộc sống tốt.

Nếu tốt, sẽ có thể:

Tiếp tục làm việc hoặc học tập.

Lái xe.

Tập thể dục.

Đi bơi.

Đi nghỉ mát.

Hầu hết mọi người có thể vẫn chạy thận trong nhiều năm, mặc dù việc điều trị chỉ có thể bù đắp một phần cho việc mất chức năng thận.

Có thận không hoạt động đúng cách có thể gây căng thẳng đáng kể cho cơ thể.

Đáng buồn thay, điều này có nghĩa là mọi người có thể chết trong khi chạy thận nếu họ không được ghép thận, đặc biệt là người già và những người có vấn đề sức khỏe khác.

Một số người bắt đầu chạy thận vào cuối những năm 20 tuổi có thể sống tới 20 năm hoặc lâu hơn, nhưng người lớn trên 75 tuổi chỉ có thể sống sót trong 2 đến 3 năm.

Nhưng tỷ lệ sống sót của những người chạy thận đã được cải thiện trong thập kỷ qua và dự kiến ​​sẽ tiếp tục cải thiện trong tương lai.

Bài viết cùng chuyên mục

Cholesterol xấu (LDL): có xứng đáng với tên xấu của nó không?

Không chỉ thiếu bằng chứng về mối liên hệ nhân quả giữa LDL và bệnh tim, cách tiếp cận thống kê mà những người ủng hộ statin đã sử dụng để chứng minh lợi ích là lừa đảo

Tỷ lệ cholesterol: là gì và tại sao lại quan trọng?

Trong khi nam giới và phụ nữ có cùng một xét nghiệm máu, mức HDL, LDL và VLDL trung bình của họ thường khác nhau, ví dụ, trong trường hợp của phụ nữ mãn kinh

Covid-19: các kết quả xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh

Mặc dù chụp cắt lớp vi tính lồng ngực (CT) có thể nhạy hơn X quang phổi và một số phát hiện CT ngực có thể là đặc trưng của COVID-19, nhưng không có phát hiện nào có thể loại trừ hoàn toàn khả năng mắc COVID-19.

Bệnh thận mãn tính: sống với bệnh thận giai đoạn ba

Bệnh thận mãn tính giai đoạn 3, bệnh nhân có nhiều khả năng phát triển các biến chứng của bệnh thận như huyết áp cao, thiếu máu, thiếu hồng cầu và hoặc bệnh xương sớm

Gen và nghiện: điều trị có mục tiêu

Các loại thuốc lạm dụng, bao gồm cả ma túy, hoạt động trên hệ thống thưởng của não, một hệ thống truyền tín hiệu chủ yếu thông qua một phân tử

Ăn uống và thuốc trong thai kỳ: những điều cần biết

Mang thai mang đến nhiều thay đổi cho cơ thể, nhưng những thay đổi đó không phải lúc nào cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe

Dùng Aspirin hàng ngày không tạo ra cuộc sống dài hơn khi không có bệnh

Những phát hiện ban đầu này sẽ giúp làm rõ vai trò của aspirin trong phòng ngừa bệnh cho người lớn tuổi, nhưng nhiều hơn nữa cần phải được nghiên cứu

Bệnh thận giai đoạn cuối (ESRD): tất cả những điều cần biết

Độ dài của từng giai đoạn bệnh thận khác nhau và phụ thuộc vào cách điều trị bệnh thận, đặc biệt là liên quan đến chế độ ăn uống và bác sĩ có khuyên nên chạy thận hay không

Ung thư thứ phát: các yếu tố làm tăng nguy cơ

Quan trọng không kém, hãy thảo luận tần suất cần được sàng lọc, vì vậy có thể sớm phát hiện ra bất kỳ loại ung thư mới nào

Tăng huyết áp: tổng quan nghiên cứu năm 2019

Tăng huyết áp, là tình trạng phổ biến trong đó lực của máu lâu dài đối với thành động mạch, đủ cao để cuối cùng có thể gây ra vấn đề về sức khỏe.

Đa xơ cứng (Multiple Sclerosis)

Những nguyên lý về nguyên nhân gây nên bệnh đa xơ cứng gồm có vai trò của sinh vật kiểu vi-rút, sự bất thường của các gen có trách nhiệm kiểm soát hệ thống miễn dịch, hoặc là sự kết hợp của cả hai.

Vắc xin Covid-19: biến chứng hội chứng Guillain-Barre sau tiêm chủng

Tại Hoa Kỳ, đã có 100 báo cáo sơ bộ về hội chứng Guillain-Barre trong số những người nhận Ad26.COV2.S sau khoảng 12,5 triệu liều, một tỷ lệ gần gấp năm lần tỷ lệ nền.

Ngộ độc thủy ngân: khám lâm sàng và xét nghiệm

Ngộ độc thủy ngân cấp tính, có thể được phát hiện bằng cách đo nồng độ thủy ngân trong máu, xét nghiệm này thường được thực hiện trong phòng xét nghiệm

Đặc điểm lâm sàng Covid 19

Khoảng 20 đến 30 phần trăm bệnh nhân nhập viện, với COVID 19, và viêm phổi, phải được chăm sóc đặc biệt để hỗ trợ hô hấp.

Glucocorticosteroid ở bệnh nhân Covid-19: quản lý đường huyết ở những người bị và không bị tiểu đường

Rối loạn chuyển hóa glucose do liệu pháp glucocorticoid liều cao, COVID-19 gây ra kháng insulin và suy giảm sản xuất insulin liên quan đến COVID-19 có thể dẫn đến tăng đường huyết đáng kể, tăng áp lực thẩm thấu và toan ceton.

Tập thể dục nâng cao sức khỏe: những hướng dẫn mới

Lượng tập thể dục và kết hợp các hoạt động được đề nghị thay đổi tùy theo độ tuổi và khả năng, như được mô tả đầy đủ hơn dưới đây.

Tác dụng phụ của vắc xin Covid-19: phải làm gì khi gặp phải

Bất kỳ ai lo lắng về tác dụng phụ của việc tiêm chủng có thể tự hỏi họ nên dùng thuốc không kê đơn trước khi chủng ngừa, để tránh bất kỳ tác dụng phụ nào trước khi chúng xảy ra.

Bắt đầu dùng insulin: ở bệnh nhân tiểu đường loại 2

Ở những bệnh nhân, bị tăng đường huyết quá mức, nên bắt đầu sử dụng insulin ngay lập tức, để giảm mức glucose

Mang thai: các triệu chứng sớm kỳ lạ không ai nói ra

Nhưng phụ nữ mang thai cũng trải qua một loạt các triệu chứng ngoài những dấu hiệu đầu tiên, từ chất dịch nhầy chảy ra, nếm mùi kim loại đến đau đầu

Chuẩn độ liều insulin: đường huyết cao ở bệnh nhân Covid-19 và đái tháo đường

Có bốn loại điều chỉnh chính có thể được thực hiện để đạt được sự kiểm soát đường huyết tối ưu; đó là điều chỉnh insulin thực tế; điều chỉnh insulin hiệu chỉnh, điều chỉnh insulin nền; và điều chỉnh bữa ăn chính và đồ ăn nhẹ.

Mất trinh tiết: những thay đổi cơ thể

Đối với một số người, quan hệ tình dục lần đầu tiên, là một cột mốc rất quan trọng, tình dục có thể gây ra một số thay đổi tạm thời cho cơ thể

Chế độ ăn uống khi mang thai: những điều cần biết

Một chế độ ăn uống lành mạnh cho thai kỳ nên giống như chế độ ăn uống lành mạnh thông thường, chỉ với 340 đến 450 calo bổ sung mỗi ngày

Tại sao tôi luôn cảm thấy ốm?

Người luôn cảm thấy ốm yếu, có nhiều khả năng bỏ qua công việc, hoặc có thể ít khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày

Bệnh tiểu đường loại 2: những người cao ít có khả năng mắc hơn

Nghiên cứu mới từ Đức đã phát hiện ra rằng những người cao hơn có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 thấp hơn

Viêm phế quản: thời gian kéo dài bao lâu để hết?

Viêm phế quản cấp tính, thường kéo dài 3 đến 10 ngày, ho có thể kéo dài trong vài tuần, viêm phế quản mãn tính, kéo dài trong nhiều tháng