Đột quỵ: Thời gian không phải là yếu tố duy nhất trong chăm sóc cấp cứu

2018-08-18 12:06 PM
Có hai loại đột quỵ chính: thiếu máu cục bộ và xuất huyết, đột quỵ thiếu máu cục bộ, do hậu quả của cục máu đông hoặc do mạch máu là phổ biến nhất

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhà thần kinh học - Tiến sĩ Camilo R. Gomez phát biểu trong một bài xã luận được công bố trên tạp chí Stroke & Cerebrovascular Diseases năm 1993 rằng "Thời gian là yếu tố cứu bộ não!" "Không nghi ngờ gì nữa," ông viết, "liệu pháp bị trì hoãn dài hơn, càng ít cơ hội thành công."

Tuy nhiên, với sự giúp đỡ của các công cụ mới - các nhà nghiên cứu đã xem xét kỹ hơn những gì xảy ra trong não trong và sau một cơn đột quỵ, đặc biệt là ở các mô hình tuần hoàn máu.

Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu đến một phần của não dừng lại và các tế bào bắt đầu chết do thiếu oxy và chất dinh dưỡng.

Có hai loại đột quỵ chính: thiếu máu cục bộ và xuất huyết. Đột quỵ thiếu máu cục bộ, do hậu quả của cục máu đông hoặc do mạch máu là phổ biến nhất. Đột quỵ xuất huyết xảy ra khi mạch vỡ.

Năng lực tuần hoàn bàng hệ

Bây giờ, trong bài báo mới được công bố trên tạp chí, Tiến sĩ Gomez - chuyên gia đột quỵ từ Trung tâm Y tế Đại học Loyola ở Maywood, IL - cho rằng thời gian không phải là yếu tố duy nhất quyết định đột quỵ do thiếu máu cục bộ.

Ảnh hưởng của thời gian có thể khác nhau trong các trường hợp khác nhau, tùy thuộc vào cái được gọi là "tuần hoàn bàng hệ" của người đó.

Khi xảy ra đột quỵ thiếu máu cục bộ, các tế bào trong "lõi mô não" bắt đầu chết. Tuy nhiên, các tế bào bao quanh lõi - được gọi là penumbra - vẫn có thể nhận được oxy và chất dinh dưỡng và sống sót nếu có lưu thông bàng hệ tốt. Sự lưu thông bàng hệ càng mạnh, các tế bào sống càng lâu.

Trong bài báo của mình, Tiến sĩ Gomez giải thích cách sử dụng một mô hình tính toán đã giúp xác định bốn loại đột quỵ thiếu máu cục bộ khác nhau theo mô hình lưu thông máu bàng hệ.

Ông lưu ý rằng mô hình hóa các loại cho phép "dự báo số phận của quá trình thiếu máu cục bộ theo thời gian."

Thời gian không phải là yếu tố duy nhất

Một mẫu tối ưu "được dự đoán có liên quan" với tỷ lệ chấn thương chậm hơn ở khu vực bị ảnh hưởng và thời gian dài hơn cho cơ hội điều trị.

"Nó không còn hợp lý để tin rằng ảnh hưởng của thời gian trên quá trình thiếu máu cục bộ đại diện cho một mô hình tuyệt đối", Tiến sĩ Gomez cho biết.

Ông lưu ý rằng có bằng chứng ngày càng tăng về "sự thay đổi đáng kể" trong khối lượng mô bị thương trong một thời gian nhất định sau khi bắt đầu đột quỵ. Ông cũng giải thích rằng đây là "phần lớn là do tác động có lợi của việc lưu thông bàng hệ".

"Rõ ràng là ảnh hưởng của thời gian đến quá trình thiếu máu cục bộ là tương đối."

Ông kết luận rằng, bởi vì bây giờ chúng ta có thể "dễ dàng xác định" các mô hình tuần hoàn bàng hệ khác nhau cho những người khác nhau, có thể dự đoán hậu quả của đột quỵ có thể ảnh hưởng đến não như thế nào.

Điều này cải thiện cơ hội để phân tích quá trình đột quỵ và chọn phương pháp điều trị tốt nhất.

Hành động nhanh cứu mạng sống

Những gợi ý của Tiến sĩ Gomez ảnh hưởng đến các quyết định được đưa ra trong phòng cấp cứu, vì vậy điều quan trọng là phải gọi cấp cứu và được giúp đỡ ngay lập tức nếu nghĩ rằng ai đó bị đột quỵ.

Hành động nhanh có thể cứu mạng sống. Nhanh là một danh sách kiểm tra đơn giản để giúp quyết định xem ai đó có bị đột quỵ hay không, như sau:

Khuôn mặt: Khi yêu cầu người đó cười, một bên mặt của họ có bị xệ xuống không?

Tay chân: Khi yêu cầu giơ cả hai lên, một bên có "rơi xuống không?"

Nói: Họ có nói ra tiếng khi yêu cầu "lặp lại một cụm từ đơn giản không?"

Thời gian: Nếu câu trả lời cho bất kỳ câu nào trong số này là "có", hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.

Bài viết cùng chuyên mục

Vắc xin Covid-19 CanSino Biologics: tính sinh miễn dịch hiệu quả và an toàn

Dữ liệu từ các thử nghiệm hiệu quả chưa được công bố; một thông cáo báo chí cho biết tỷ lệ hiệu quả là 75 phần trăm, nhưng các chi tiết thử nghiệm cần thiết cho việc đánh giá quan trọng các kết quả này vẫn chưa được công khai.

Rối loạn sử dụng rượu: có vấn đề khi uống?

Nhận thức rằng việc sử dụng rượu có thể gây ra vấn đề không dễ dàng xảy ra, uống rượu được xã hội chấp nhận ở hầu hết các nơi

Những điều cần tránh khi mang thai

Trong bài này, chúng tôi thảo luận 13 điều không nên làm trong khi mang thai và giải thích lý do tại sao chúng có thể có vấn đề

Chế độ ăn chay: liên quan đến nguy cơ đột quỵ cao hơn

Nghiên cứu đã chỉ ra, ăn cá hoặc ăn chay có nguy cơ mắc bệnh mạch vành thấp hơn, nhưng ăn chay có nguy cơ đột quỵ cao hơn

Bệnh tiểu đường tuýp 2: các dấu hiệu ban đầu là gì?

Trong bài viết này, chúng tôi xem xét các dấu hiệu và triệu chứng sớm của bệnh tiểu đường tuýp 2 và tầm quan trọng của chẩn đoán sớm

Đau (Pain)

Liệu pháp nhận thức-hành vi liên quan tới hàng loạt những kỹ năng đối phó đa dạng và các phương pháp thư giãn nhằm giúp người bệnh chuẩn bị tinh thần và đối phó với cơn đau.

Ngộ độc thủy ngân: một số điều cần biết

Có rất nhiều vật dụng có chứa thủy ngân, ở các dạng khác nhau có thể gây phơi nhiễm độc hại, nó có mặt ở nhiều nơi làm việc và trong nhà

Có thể chết vì cai rượu: nguyên nhân và những điều cần biết

Khi giảm hoặc ngừng uống rượu, trầm cảm hệ thống thần kinh trung ương sẽ trở nên quá mức, điều này có thể dẫn đến các triệu chứng cai rượu

Đau cổ: có thể là dấu hiệu của một thứ gì đó nghiêm trọng không?

Trong bài viết này, chúng tôi thảo luận chín nguyên nhân phổ biến của đau ở phía bên của cổ, cũng như các lựa chọn điều trị và khi đi khám bác sĩ

Sử dụng thuốc đông tây y kết hợp: sự việc có thể đáng lo ngại

Điều đáng chú ý là, những loại tương tác thuốc này, có thể ảnh hưởng đến mọi người, ở mọi lứa tuổi, không chỉ những người trên 65 tuổi

Bệnh tiểu đường: có thực sự có 5 loại?

Sự phân tầng phụ mới này, cuối cùng có thể giúp điều chỉnh, và nhắm mục tiêu điều trị sớm, cho những bệnh nhân có lợi nhất

Covid-19: ba lý do có thể gây ra tình trạng thiếu oxy thầm lặng

Nồng độ oxy trong máu giảm xuống mức quan sát được ở bệnh nhân COVID-19, lưu lượng máu thực sự sẽ phải cao hơn nhiều so với bình thường ở các khu vực phổi không còn có thể thu thập oxy - góp phần làm giảm lượng oxy trong toàn bộ cơ thể.

Nicotine tồn tại bao lâu trong cơ thể?

Trong bài viết này, chúng ta thảo luận việc cơ thể loại bỏ nicotine trong bao lâu và liệu có thể loại nicotin ra khỏi hệ thống cơ thể nhanh hơn không

Chứng cuồng loạn hysteria ở phụ nữ: những tranh cãi thế kỷ

Cuồng loạn hysteria bắt nguồn từ Hy Lạp cổ đại. Hippocrates và Plato nói về womb, hystera, mà họ cho rằng có xu hướng quanh cơ thể phụ nữ, gây ra một loạt các tình trạng thể chất và tinh thần.

Biểu đồ huyết áp: phạm vi và hướng dẫn

Huyết áp là chỉ số về sức khỏe tim, người bị huyết áp cao, có nguy cơ mắc các vấn đề về tim, và tổn thương thành mạch máu

Triệu chứng của coronavirus mới (COVID-19): đột ngột mất mùi hoặc vị giác

Bằng chứng từ các địa điểm trên khắp thế giới rằng, chứng mất mùi, và chứng cảm giác vị giác thay đổi, là những triệu chứng quan trọng liên quan đến đại dịch.

Vắc xin Covid-19: sự ảnh hưởng của nó đến kinh nguyệt?

Chu kỳ kinh nguyệt có thể thay đổi như thế nào sau khi tiêm vắc xin? Đây có thực sự là những tác dụng phụ liên quan đến Covid-19 hay là do căng thẳng và những thay đổi khác trong cuộc sống có thể trùng hợp với việc chủng ngừa?

Chụp cộng hưởng từ (MRI) đầu gối: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Chụp cộng hưởng từ đầu gối, là một thủ thuật được thực hiện, với máy sử dụng từ trường và các xung sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh của đầu gối

Mất ngủ: một giải pháp điều trị đáng ngạc nhiên

Khi nguyên nhân cơ bản được điều trị thành công, chứng mất ngủ thường biến mất, nếu không, tập trung vào việc cải thiện giấc ngủ có thể hữu ích

Vắc xin Covid-19 AstraZeneca: Canada ngừng sử dụng cho những người dưới 55 tuổi

Ủy ban Cố vấn Quốc gia về Tiêm chủng (NACI) của Canada đã khuyến cáo rằng không sử dụng vắc-xin AstraZeneca Covid-19 cho những người dưới 55 tuổi.

Giúp ngủ ngon: hành vi đã được chứng minh để giúp đỡ

Tránh hoặc hạn chế caffeine, caffeine có thể khiến tỉnh táo hơn trong ngày, nhưng nhiều người nhạy cảm với các tác dụng của nó

Cảm thấy khó chịu là như thế nào?

Nếu một người, mắc chứng khó chịu, gặp khó khăn trong việc xác định nguyên nhân, nên nói chuyện với bác sĩ

Dịch truyền tĩnh mạch áp lực keo và phù nề mô: cuộc tranh cãi về tinh thể và keo

Các thay đổi trong mô hình, đã gợi ý rằng phần lớn các tổn thương tế bào, xảy ra trong quá trình hồi sức, và không phải trong thời kỳ thiếu máu cục bộ

Cua và hải sản khác có an toàn để ăn trong khi mang thai không?

Theo các khuyến nghị của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ, cua nấu chín là một trong những lựa chọn hải sản tốt nhất để ăn trong khi mang thai

Bại não (Cerebral palsy)

Các trẻ có những bất thường về cấu trúc não, nhiều bệnh di truyền, những bất thường của nhiễm sắc thể, và những dị tật cơ thể khác cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh bại não.