- Trang chủ
- Thông tin
- Chẩn đoán và điều trị theo y học hiện đại
- Mệt mỏi và Hội chứng mệt mỏi mãn tính
Mệt mỏi và Hội chứng mệt mỏi mãn tính
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Điểm thiết yếu trong chẩn đoán
Giảm cân.
Sốt.
Xáo trộn giấc ngủ.
Thuốc.
Sử dụng chất gây nghiện.
Nhận định chung
Mệt mỏi, như là một triệu chứng bị cô lập, chiếm 1 - 3% số bệnh nhân khám tổng quát. Các triệu chứng của sự mệt mỏi thường được mô tả kém và ít được xác định bởi bệnh nhân so với các triệu chứng liên quan đến rối loạn chức năng cụ thể của hệ thống cơ quan. Mệt mỏi hoặc mệt mỏi mãn tính liên quan chặt chẽ của sự yếu đuối, mệt mỏi, thờ ơ và thường do cố gắng quá sức, vật chất nghèo nàn, rối loạn giấc ngủ, béo phì, suy dinh dưỡng, và vấn đề tình cảm. Một lịch sử của cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân và thói quen làm việc có thể giúp tránh sự cần thiết phải nghiên cứu chẩn đoán rộng rãi và không hiệu quả.
Nghiên cứu lâm sàng
Mệt mỏi
Lâm sàng mệt mỏi có liên quan bao gồm ba thành phần chính: điểm yếu khái quát (khó khăn trong hoạt động bắt đầu); dễ dàng mệt (khó khăn trong việc hoàn thành các hoạt động); và tinh thần mệt mỏi (khó tập trung và bộ nhớ). Bệnh quan trọng có thể gây ra mệt mỏi bao gồm cường giáp và suy giáp, suy tim, nhiễm trùng (viêm nội tâm mạc, viêm gan), COPD, ngưng thở khi ngủ, thiếu máu, rối loạn tự miễn dịch, hội chứng ruột kích thích, và ung thư. Nghiện rượu, tác dụng phụ của các loại thuốc như thuốc an thần và beta blockers có thể là nguyên nhân. Điều kiện tâm lý, chẳng hạn như chứng mất ngủ, trầm cảm, lo lắng, cơn hoảng loạn, dysthmia, rối lọan cơ thể, có thể gây ra mệt mỏi. Nguyên nhân phổ biến bệnh nhân ngoại trú bao gồm bạch cầu đơn nhân và viêm xoang. Những điều kiện này thường xảy ra với các dấu hiệu đặc trưng khác, nhưng bệnh nhân có thể nhấn mạnh mệt mỏi và không tiết lộ các triệu chứng khác của họ trừ khi hỏi trực tiếp. Tỷ lệ thời gian sống trong trạng thái mệt mỏi đáng kể (ít nhất là 2 tuần) là khoảng 25%. Mệt mỏi không rõ nguyên nhân hoặc liên quan đến bệnh tâm thần vượt quá do bệnh lý, chấn thương, thuốc men, hoặc uống rượu.
Liên quan đến sinh lý bệnh của nó, lý thuyết lúc đầu mặc nhiên công nhận một cơ chế truyền nhiễm hoặc rối loạn điều hòa miễn dịch. Người có xác nhận báo cáo hội chứng mệt mỏi mãn tính tần số lớn hơn nhiều chấn thương thời thơ ấu và bệnh tâm thần và chứng minh mức độ cao hơn của sự bất ổn định về cảm xúc và căng thẳng so với nhóm chứng không mệt mỏi. Bệnh học thần kinh, thần kinh nội tiết, và nghiên cứu hình ảnh bộ não đã xác nhận sự xuất hiện của bất thường sinh học thần kinh trong hầu hết bệnh nhân. Rối loạn giấc ngủ đã được báo cáo ở 40 - 80% bệnh nhân bị hội chứng mệt mỏi mãn tính, nhưng điều trị đã chỉ cung cấp lợi ích khiêm tốn, đó là kết quả chứ không phải là nguyên nhân gây ra sự mệt mỏi. Quét MRI có thể hiển thị bất thường não trên hình ảnh T2W chủ yếu là nhỏ, đám nhỏ, dưới vỏ hyperintensities chất trắng, chủ yếu trong thùy trán.
Hội chứng mệt mỏi mãn tính
Sau khi lịch sử và quá trình kiểm tra sức khỏe được hoàn thành, điều tra tiêu chuẩn bao gồm thử máu, tỷ lệ hồng cầu lắng, xét nghiệm hóa học, huyết thanh urê (BUN), điện giải, đường, creatinine, và canxi; chức năng gan và tuyến giáp, xét nghiệm kháng thể kháng nhân, phân tích nước tiểu, test tuberculin da; và sàng lọc câu hỏi cho các rối loạn tâm thần. Các xét nghiệm khác được thực hiện theo chỉ định lâm sàng là cortisol huyết thanh, yếu tố dạng thấp, mức độ globulin miễn dịch, huyết thanh chẩn đoán Lyme trong vùng lưu hành, và các xét nghiệm cho kháng thể HIV. Thử nghiệm rộng rãi hơn thường là vô ích, trong đó có kháng thể với virus Epstein-Barr. Có thể có một tỷ lệ cao bất thường tụt huyết áp tư thế; một số bệnh nhân báo cáo phản ứng của chế độ ăn uống tăng natri cũng như các antihypotensive như fludrocortisone, 0,1 mg / ngày.
Điều trị
Mệt mỏi
Quản lý sự mệt mỏi liên quan đến việc xác định và điều trị các điều kiện góp phần mệt mỏi, chẳng hạn như ung thư, đau, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, giảm cân, và thiếu máu. Tạo sức đề kháng và bài tập aerobic làm giảm mệt mỏi và cải thiện hiệu suất đối với một số bệnh mãn tính liên kết với một tỷ lệ cao của sự mệt mỏi, bao gồm CHF, COPD, viêm khớp và ung thư. Thở áp lực dương liên tục là một điều trị hiệu quả cho ngưng thở khi ngủ. Psychostimulants như methylphenidate đã cho thấy kết quả không phù hợp trong các thử nghiệm ngẫu nhiên về điều trị mệt mỏi liên quan đến bệnh ung thư.
Hội chứng mệt mỏi mãn tính
Một loạt các thuốc và các phương thức đã được thử nghiệm để điều trị hội chứng mệt mỏi mãn tính. Acyclovir, globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch, nystatin, và liều thấp hydrocortisone / fludrocortisone không cải thiện triệu chứng. Có một tỷ lệ lớn hơn trong chẩn đoán tâm thần trong quá khứ và hiện tại ở những bệnh nhân bị hội chứng này. Rối loạn tình cảm đặc biệt phổ biến, nhưng fluoxetine 20 mg mỗi ngày, không có lợi. Bệnh nhân bị hội chứng mệt mỏi mãn tính đã được hưởng lợi từ sự can thiệp đa ngành toàn diện, bao gồm cả sử dụng liên tục thuốc tối ưu, điều trị rối loạn tình cảm hoặc lo âu, và thực hiện một chương trình điều trị hành vi nhận thức toàn diện. Liệu pháp hành vi nhận thức, một hình thức điều trị không dược lý nhấn mạnh tự lực và nhằm thay đổi nhận thức và hành vi. Mặc dù một số bệnh nhân được chữa trị, hiệu quả điều trị là rất đáng kể. Đáp ứng điều trị nhận thức hành vi không thể dự đoán trên cơ sở mức độ nghiêm trọng hoặc thời gian của hội chứng mệt mỏi mãn tính. Thực hiện phân loại cũng đã được chứng minh để cải thiện khả năng chức năng làm việc và chức năng thể chất. Hiện nay, liệu pháp nhận thức hành vi cá nhân tích cực quản lý bởi một bác sĩ chuyên khoa có tay nghề cao và tập thể dục đã được phân loại là phương pháp điều trị của sự lựa chọn cho các bệnh nhân bị hội chứng mệt mỏi mãn tính.
Ngoài ra, bác sĩ thông cảm lắng nghe và giải thích câu trả lời có thể giúp vượt qua nỗi thất vọng và huỷ hoại sức khoẻ của bệnh nhân của bệnh vẫn còn bí ẩn này. Tất cả bệnh nhân cần được khuyến khích tham gia vào các hoạt động bình thường đến mức có thể và cần được yên tâm rằng cuối cùng hồi phục hoàn toàn là có thể trong nhiều trường hợp.
Bài viết cùng chuyên mục
Mục tiêu của việc thăm khám lâm sàng
Hiệu lực của một phát hiện vật lý phụ thuộc vào nhiều yếu tố, kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất.
Lú lẫn mạn tính: đánh giá về tình trạng lâm sàng
Thực hiện CT sọ não ở mỗi bệnh nhân biểu hiện lú lẫn mãn tính. Nó có thể giúp phát hiện được các nguyên nhân hồi phục được như xuất huyết dưới nhện, hoặc não úng thủy áp lực bình thường hoặc gợi ý các yếu tố nguyên nhân gây bệnh như bệnh mạch máu.
Khối u vú: đặc điểm ác tính và lành tính
Siêu âm là phương thức chấn đoán hình ảnh được lựa chọn cho phụ nữ dưới 35 tuổi do mô u có mật độ cao. Đánh giá bệnh học được thực hiện bằng chấn đoán tế bào học bằng chọc hút kim nhỏ hoặc sinh thiết lõi hoặc đôi khi là xẻ sinh thiết.
Loét áp lực do tỳ đè
Các công cụ này có thể được sử dụng để xác định các bệnh nhân nguy cơ cao nhất có thể hưởng lợi nhiều nhất như nệm làm giảm hoặc giảm bớt áp lực
Nốt phổi đơn độc: phân tích triệu chứng
Nốt phổi đơn độc được coi là một nốt mờ trên phim X quang đơn độc có hình cầu và giới hạn rõ, đường kính nhỏ hơn 3 cm, bao quanh bởi phổi và không kèm theo xẹp phổi, phì đại rốn phổi hoặc tràn dịch màng phổi.
Khai thác tiền sử: hướng dẫn khám bệnh
Những thông tin chi tiết về tiền sử sử dụng thuốc thường được cung cấp tốt hơn bởi lưu trữ của bác sĩ gia đình và những ghi chú ca bệnh hơn là chỉ hỏi một cách đơn giản bệnh nhân, đặc biệt lưu tâm đến các kết quả xét nghiệm trước đây.
Bệnh học chứng khó tiêu
Điêu trị chứng khó tiêu hướng về nguyên nhân cơ bản, ở những bệnh nhân khó tiêu không do loét, cần xem xét:
Thiếu máu: phân tích triệu chứng
Thiếu máu chỉ là một triệu chứng của bệnh chứ không phải bản thân bệnh. Bất cứ khi nào thiếu máu được tìm thấy, nguyên nhân phải được tìm kiếm.
Các xét nghiệm cơ bản: chỉ định khi thăm khám bệnh
Các xét nghiệm được khuyến cáo cho những bối cảnh lâm sàng khác được trình bày ở các bệnh tương ứng. Trong một số bệnh cũng cung cấp thêm những hướng dẫn chi tiết cách tiếp cận kết quả xét nghiệm.
Phết tế bào cổ tử cung bất thường: phân tích triệu chứng
Hầu hết bệnh nhân mắc chứng loạn sản cổ tử cung đều không có triệu chứng. Cũng có thể xuất hiện bằng chứng khi xem bên ngoài bao cao su, tiết dịch âm đạo hoặc thậm chí chảy máu âm đạo.
Ho cấp tính, ho dai dẳng và mãn tính
Ở người lớn khỏe mạnh, chứng ho cấp tính hầu hết là do nhiễm trùng đường hô hấp do virus. Các tính năng khác của nhiễm trùng như sốt, nghẹt mũi, đau họng và giúp xác định chẩn đoán.
Giao hợp đau: phân tích triệu chứng
Giao hợp đau, thuật ngữ này thường được sử dụng liên quan đến rối loạn chức năng tình dục nữ, một tỷ lệ nhỏ nam giới cũng bị chứng đau khi giao hợp.
Lập luận chẩn đoán từ nhiều dấu hiệu và triệu chứng không độc lập
Trong thực tế, nhiều dấu hiệu, triệu chứng và kết quả xét nghiệm thường không độc lập, bởi vì sự hiện diện của một phát hiện làm tăng xác suất xuất hiện của một phát hiện khác.
Shock: phân tích các đặc điểm triệu chứng lâm sàng
Một số bệnh nhân có thể duy trì huyết áp trong giới hạn bình thường mặc dù có rối loạn chức năng cơ quan, cân nhắc bệnh lý khu trú nếu chỉ có một cơ quan bị rối loạn, chẳng hạn thiểu niệu mà không có bằng chứng rõ ràng của rối loạn huyết động.
Định hướng chẩn đoán đau bụng mạn tính
Đau bụng mạn tính rất phổ biến, hầu hết bệnh nhân trẻ sẽ có rối loạn chức năng, bệnh nhân lớn tuổi với đau bụng mới, dai dẳng, ưu tiên là loại trừ bệnh lý ác tính.
Dị vật và trầy xước giác mạc: phân tích triệu chứng
Các vật dẫn đến dị vật giác mạc và hoặc trầy xước bao gồm cát, bụi bẩn, lá cây và các vật liệu hữu cơ cũng như tiếp xúc với các vật liệu như phoi kim loại hoặc hạt thủy tinh.
Tiếng thổi tâm thu: phân tích triệu chứng khi nghe tim
Tiếng thổi tâm thu xảy ra trong giai đoạn co bóp của tim (tâm thu) xảy ra giữa S1, đóng van hai lá và van ba lá, và S2, đóng van động mạch chủ và động mạch phổi.
Đánh trống ngực: đánh giá bệnh cảnh khi thăm khám
Nhiều bệnh nhân với đánh trống ngực mô tả nhịp tim mạnh và rõ hơn là nhanh, chậm hay bất thường. Điều này phản ánh tình trạng tăng thể tích tống máu như hở chủ, thiếu máu, dãn mạch, hoặc chỉ là chú ý đến nhịp tim.
Phòng chống bệnh tim mạch
Phòng chống bệnh tim mạch! Yếu tố nguy cơ gồm: Rối loạn lipid máu, tăng huyết áp, hút thuốc lá...Giới tính, tiền sử gia đình mắc bệnh mạch vành sớm...
Phì đại tuyến vú ở nam giới: phân tích triệu chứng
Vú nam bao gồm một lượng tối thiểu các mô mỡ và tuyến. Tỷ lệ estrogen-testosterone bị thay đổi ở nam giới có thể dẫn đến chứng vú to ở nam giới, hoặc sự tăng sinh của mô tuyến vú.
Đau ngực từng cơn: những lưu ý lâm sàng trong chẩn đoán
Phải loại trừ thuyên tắc phổi ở bất kỳ bệnh nhân nào có đau kiểu màng phổi cấp tính và không có nguyên nhân nào khác rõ ràng. D-dimer âm tính cùng Wells score < 4 (đủ khả năng loại trừ chẩn đoán này).
Điều trị đau không dùng thuốc và diễn biến cuối đời
Nhiều bệnh nhân bị bệnh nan y chết trong tình trạng mê sảng, rối loạn ý thức và một sự thay đổi nhận thức mà phát triển trong một thời gian ngắn và được thể hiện bằng cách giải thích sai
Rối loạn sắc tố da (nốt ruồi, bớt, tàn nhang) lành tính
Tàn nhang và nốt ruồi son là các đốm nâu phẳng. Tàn nhang đầu tiên xuất hiện ở trẻ nhỏ, khi tiếp xúc với tia cực tím, và mờ dần với sự chấm dứt của ánh nắng mặt trời
Mệt mỏi: đánh giá bổ sung thiếu máu
Đánh giá lại các triệu chứng và công thức máu toàn bộ sau khi bổ sung sắt và điều trị nguyên nhân nền. Chuyển bệnh nhân với giảm thể tích trung bình của hồng cầu và dự trữ sắt bình thường đến chuyên gia huyết học để đánh giá cho chẩn đoán thay thế.
Nguyên tắc quản lý đau
Đối với đau liên tục, giảm đau kéo dài cũng có thể được đưa ra xung quanh thời gian với một loại thuốc tác dụng ngắn khi cần thiết để đột phá với đau đớn.
