Tăng phản xạ tự phát (Autonomic Dysreflexia)

2012-11-19 12:57 AM

Do các xung nhịp không thể lan truyền tới bộ não nên cơ chế phản xạ được kích hoạt làm gia tăng hoạt động của phần giao cảm của hệ thần kinh tự trị.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Tăng Phản xạ Tự phát (Autonomic dysreflexia - (AD) là một bệnh lý có khả năng đe dọa tới tính mạng, có thể coi là một tình trạng cấp cứu y khoa. Bệnh gây ảnh hưởng chủ yếu đến những người có mức thương tổn từ T-5 trở lên.

Đối với bệnh tăng phản xạ tự phát thì cần phải có hành động nhanh và chính xác. Bệnh tăng phản xạ tự phát có thể gây ra đột quỵ. Do nhiều chuyên gia chăm sóc sức khỏe không thông thạo với bệnh lý này nên điều quan trọng là những người có nguy cơ mắc bệnh tăng phản xạ tự phát và những người sống gần với họ phải tìm hiểu về căn bệnh đó.

Cần làm gì?

Việc đầu tiên phải làm khi nghi ngờ có hiện tượng tăng phản xạ tự phát là phải ngồi dậy hoặc nâng cao đầu tới 90 độ. Nếu quý vị có thể hạ thấp hai chân thì hãy hạ xuống. Tiếp theo là nới lỏng hoặc tháo bỏ bất cứ thứ gì bó sát. Điều quan trọng nhất là quý vị phải xác định được và loại bỏ những thứ đang gây khó chịu cho quý vị, nếu có thể.

Những biểu hiện của bệnh tăng phản xạ tự phát bao gồm

Huyết áp cao (lớn hơn 200/100).

Đau đầu như búa bổ, mặt đỏ bừng.

Đổ mồ hôi nhiều hơn mức độ của bệnh lý tổn thương cột sống.

Nghẹt mũi, buồn nôn.

Mạch chậm, ít hơn 60 nhịp một phút.

Sởn gai ốc thấp hơn mức độ của bệnh lý tổn thương cột sống.

Nguyên nhân gây nên bệnh tăng phản xạ tự phát

Là do một sự kích thích thấp hơn mức độ thương tổn, thường liên quan tới chức năng của bàng quang và đại tràng. Trong số đó có những nguyên nhân sau:

Tức bàng quang, nhiễm trùng đường tiết niệu.

Ống thông đường tiểu bị tắc.

Túi đựng nước tiểu đầy tràn.

Đại tràng sưng phồng hoặc co thắt.

Táo bón/phân đóng chặt.

Trĩ hoặc nhiễm trùng hậu môn.

Da bị nhiễm trùng hoặc sưng tấy, các vết đứt, vết thâm, vết trầy.

Những điểm loét do áp lực tỳ (loét do tư thế nằm).

Móng mọc vào da.

Các vết bỏng (kể cả do cháy nắng, bỏng do nước nóng).

Quần áo chật hoặc hạn chế cử động.

Hoạt động tình dục.

Thống kinh.

Chuyển dạ và sinh con.

Những bệnh lý ở phần bụng (loét dạ dày, viêm ruột kết, viêm màng bụng).

Gãy xương.

Bệnh có thể ngăn ngừa được

Thường xuyên làm nhẹ áp lực khi ngồi, nằm trên giường/ghế.

Sử dụng kem chống nắng số 15, cẩn thận với nhiệt độ nước.

Nghiêm túc thực hiện theo chương trình tiêu hóa.

Giữ cho các ống thông tiểu sạch sẽ và thực hiện lịch biểu thông tiểu một cách chính xác.

Những gì diễn ra khi tăng phản xạ tự phát xảy ra?

Tăng phản xạ tự phát có nghĩa là một hoạt động quá mức của hệ thần kinh tự trị – một phần của hệ thống điều khiển những việc mà quý vị không phải bận tâm đến, ví dụ như nhịp tim, hô hấp, tiêu hóa, v.v. Tăng phản xạ tự phát có thể xảy ra khi cơ thể tiếp nhận một sự kích thích dưới mức tổn thương. Tình trạng kích thích gửi những xung nhịp thần kinh tới tủy sống, ở đó xung nhịp lan truyền tăng lên cho đến khi những xung nhịp bị chặn lại ở mức tổn thương.

Do các xung nhịp không thể lan truyền tới bộ não nên cơ chế phản xạ được kích hoạt làm gia tăng hoạt động của phần giao cảm của hệ thần kinh tự trị. Việc này gây nên các cơn co thắt và tình trạng hẹp các mạch máu làm tăng tăng huyết áp. Các điểm tiếp nhận thần kinh trong tim và mạch máu dò tìm thấy huyết áp tăng và gửi một tín hiệu tới bộ não.

Sau đó bộ não gửi tín hiệu đến, bộ não không thể gửi những tín hiệu dưới mức tổn thương do tình trạng thương tổn của tủy sống nên huyết áp không được điều chỉnh.

Thường thì người ta sử dụng thuốc để điều trị khi không thể xác nhận và loại bỏ tác nhân gây nên tình trạng khó chịu/kích tim, làm cho nhịp tim đập chậm lại và các mạch máu đang ở trên mức tổn thương giãn ra. Tuy nhiên thích - hoặc khi tình trạng kích thích vẫn diễn ra sau khi đã loại bỏ nguyên nhân nghi ngờ. Những tác nhân có lợi có thể gây nên kích thích bao gồm: Nitroglycerine, Clonidine, Hydralazine, Minipress, Catapres.

Sources: The American Veterans Be Lit (paralyzed Veterans of America), Spine Injury Association (Spinal Injuries Association), London, the Association of spinal cord injury (National Spinal Cord Injury Association), Project by from paralysis Miami / University of Miami School of Medicine.

Bài viết cùng chuyên mục

Có thể bị hạ đường huyết khi không có bệnh tiểu đường không?

Ở những người không mắc bệnh tiểu đường, hạ đường huyết có thể do cơ thể tạo ra quá nhiều insulin sau bữa ăn, làm cho lượng đường trong máu giảm xuống

Bệnh tiểu đường: có thực sự có 5 loại?

Sự phân tầng phụ mới này, cuối cùng có thể giúp điều chỉnh, và nhắm mục tiêu điều trị sớm, cho những bệnh nhân có lợi nhất

Ung thư thứ phát: các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc

Các phương pháp điều trị được chỉ định để chống lại bệnh ung thư, cũng có thể khiến các tế bào lành dễ bị tổn thương trở thành các khối u ác tính trong tương lai

Màu sắc của vết bầm tím có nghĩa là gì?

Bầm tím có nhiều màu khi cơ thể hoạt động để tự chữa lành vết thương, nó là bình thường khi một vết bầm tím thay đổi màu sắc theo thời gian

Dịch truyền tĩnh mạch áp lực keo và phù nề mô: cuộc tranh cãi về tinh thể và keo

Các thay đổi trong mô hình, đã gợi ý rằng phần lớn các tổn thương tế bào, xảy ra trong quá trình hồi sức, và không phải trong thời kỳ thiếu máu cục bộ

Trong thai kỳ: sử dụng các chất kháng khuẩn là có hại

Hóa chất triclocarban, cùng với một triclosan hóa học tương tự, đã bị cấm ở Mỹ và cũng đang bị loại bỏ khỏi các sản phẩm tiêu dùng ở châu Âu

Dùng Aspirin hàng ngày không tạo ra cuộc sống dài hơn khi không có bệnh

Những phát hiện ban đầu này sẽ giúp làm rõ vai trò của aspirin trong phòng ngừa bệnh cho người lớn tuổi, nhưng nhiều hơn nữa cần phải được nghiên cứu

Chất lượng tinh trùng: có thể thấp hơn trong mùa hè

Nghiên cứu cho thấy, mối quan hệ giữa các mùa, và sự thay đổi của tinh dịch hàng năm, nhịp điệu khác nhau ở nồng độ tinh trùng bình thường và giảm

Mỉm cười không nhất thiết có nghĩa là hạnh phúc

Người ta tin rằng mỉm cười có nghĩa là một người hạnh phúc, và nó thường xảy ra khi họ đang tham gia với một người hoặc một nhóm người khác

Điều trị dây thần kinh bị chèn ép: các bước tiến hành

Những người có dây thần kinh bị chèn ép có thể có triển vọng tích cực để phục hồi, kết quả là, điều trị thần kinh bị chèn ép hầu như luôn luôn bắt đầu với các liệu pháp bảo tồn

Vấn đề về tim trong tương lai: dễ mệt mỏi có thể là báo hiệu

Ăn uống tốt là quan trọng của việc có một hệ thống tim mạch khỏe mạnh, điều này có nghĩa là tiêu thụ thực phẩm ít chất béo bão hòa

Tìm kế hoạch giảm cân phù hợp

Có rất nhiều cách để tiếp cận giảm cân, tất nhiên, chế độ ăn uống và tập thể dục nên là đầu tiên, không thiếu chế độ ăn uống để thử, các loại thực phẩm ít calo, ít carb

Đau lưng: điều gì gây ra cơn đau này?

Đau lưng dưới có thể liên kết với xương sống thắt lưng, đĩa giữa đốt sống, dây chằng quanh cột sống và đĩa, tủy sống và dây thần kinh, cơ lưng dưới, bụng và các cơ quan nội

Điều gì xảy ra sau khi bỏ hút thuốc?

Chỉ sau 12 giờ mà không hút điếu thuốc nào, cơ thể sẽ tự tẩy sạch lượng khí carbon monoxit dư thừa ra khỏi cơ thể, mức cacbon monoxide trở lại bình thường, làm tăng mức độ oxy của cơ thể

Kháng thuốc: việc sử dụng kháng sinh ở động vật có ảnh hưởng đến con người không?

Có một số cách chính mà kháng sinh ở động vật có thể ảnh hưởng đến con người, thứ nhất, tiếp xúc trực tiếp giữa động vật và con người có thể gây bệnh

Bà bầu: nên tránh đồ uống ngọt nhân tạo

Mối tương quan khi kiểm soát cân nặng của người mẹ và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến việc tăng cân, như lượng calo tổng thể hoặc chất lượng chế độ ăn uống

Thuốc huyết áp: mọi thứ cần biết

Bác sĩ kê đơn nào sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản của bệnh tăng huyết áp, cũng như tình trạng hiện tại của họ và các loại thuốc thông thường khác

Thuốc điều trị tiểu đường thường dùng

Một số loại thuốc này là thành phần của các loại thuốc kết hợp mới, cũng như các loại thuốc kết hợp cũ hơn được liệt kê dưới đây.

Đau bụng khi mang thai: những điều cần biết

Khi thai nhi phát triển, tử cung mở rộng ra ngoài vị trí thông thường để chứa nó, động tác này gây áp lực lên bụng, bao gồm cả bụng

Insulin hàng tuần: điều trị tiểu đường loại 2 kiểm soát lượng đường trong máu

Giảm số lần tiêm insulin hàng tuần có thể cải thiện sự tuân thủ điều trị, có thể mang lại kết quả tốt hơn với tiêm insulin nền hàng ngày, dùng liều một lần mỗi tuần cũng có thể làm tăng mức độ sẵn sàng bắt đầu điều trị bằng insulin của bệnh nhân tiểu đường loại 2.