Tăng phản xạ tự phát (Autonomic Dysreflexia)

2012-11-19 12:57 AM
Do các xung nhịp không thể lan truyền tới bộ não nên cơ chế phản xạ được kích hoạt làm gia tăng hoạt động của phần giao cảm của hệ thần kinh tự trị.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Tăng Phản xạ Tự phát (Autonomic dysreflexia - (AD) là một bệnh lý có khả năng đe dọa tới tính mạng, có thể coi là một tình trạng cấp cứu y khoa. Bệnh gây ảnh hưởng chủ yếu đến những người có mức thương tổn từ T-5 trở lên.

Đối với bệnh tăng phản xạ tự phát thì cần phải có hành động nhanh và chính xác. Bệnh tăng phản xạ tự phát có thể gây ra đột quỵ. Do nhiều chuyên gia chăm sóc sức khỏe không thông thạo với bệnh lý này nên điều quan trọng là những người có nguy cơ mắc bệnh tăng phản xạ tự phát và những người sống gần với họ phải tìm hiểu về căn bệnh đó.

Cần làm gì?

Việc đầu tiên phải làm khi nghi ngờ có hiện tượng tăng phản xạ tự phát là phải ngồi dậy hoặc nâng cao đầu tới 90 độ. Nếu quý vị có thể hạ thấp hai chân thì hãy hạ xuống. Tiếp theo là nới lỏng hoặc tháo bỏ bất cứ thứ gì bó sát. Điều quan trọng nhất là quý vị phải xác định được và loại bỏ những thứ đang gây khó chịu cho quý vị, nếu có thể.

Những biểu hiện của bệnh tăng phản xạ tự phát bao gồm

Huyết áp cao (lớn hơn 200/100).

Đau đầu như búa bổ, mặt đỏ bừng.

Đổ mồ hôi nhiều hơn mức độ của bệnh lý tổn thương cột sống.

Nghẹt mũi, buồn nôn.

Mạch chậm, ít hơn 60 nhịp một phút.

Sởn gai ốc thấp hơn mức độ của bệnh lý tổn thương cột sống.

Nguyên nhân gây nên bệnh tăng phản xạ tự phát

Là do một sự kích thích thấp hơn mức độ thương tổn, thường liên quan tới chức năng của bàng quang và đại tràng. Trong số đó có những nguyên nhân sau:

Tức bàng quang, nhiễm trùng đường tiết niệu.

Ống thông đường tiểu bị tắc.

Túi đựng nước tiểu đầy tràn.

Đại tràng sưng phồng hoặc co thắt.

Táo bón/phân đóng chặt.

Trĩ hoặc nhiễm trùng hậu môn.

Da bị nhiễm trùng hoặc sưng tấy, các vết đứt, vết thâm, vết trầy.

Những điểm loét do áp lực tỳ (loét do tư thế nằm).

Móng mọc vào da.

Các vết bỏng (kể cả do cháy nắng, bỏng do nước nóng).

Quần áo chật hoặc hạn chế cử động.

Hoạt động tình dục.

Thống kinh.

Chuyển dạ và sinh con.

Những bệnh lý ở phần bụng (loét dạ dày, viêm ruột kết, viêm màng bụng).

Gãy xương.

Bệnh có thể ngăn ngừa được

Thường xuyên làm nhẹ áp lực khi ngồi, nằm trên giường/ghế.

Sử dụng kem chống nắng số 15, cẩn thận với nhiệt độ nước.

Nghiêm túc thực hiện theo chương trình tiêu hóa.

Giữ cho các ống thông tiểu sạch sẽ và thực hiện lịch biểu thông tiểu một cách chính xác.

Những gì diễn ra khi tăng phản xạ tự phát xảy ra?

Tăng phản xạ tự phát có nghĩa là một hoạt động quá mức của hệ thần kinh tự trị – một phần của hệ thống điều khiển những việc mà quý vị không phải bận tâm đến, ví dụ như nhịp tim, hô hấp, tiêu hóa, v.v. Tăng phản xạ tự phát có thể xảy ra khi cơ thể tiếp nhận một sự kích thích dưới mức tổn thương. Tình trạng kích thích gửi những xung nhịp thần kinh tới tủy sống, ở đó xung nhịp lan truyền tăng lên cho đến khi những xung nhịp bị chặn lại ở mức tổn thương.

Do các xung nhịp không thể lan truyền tới bộ não nên cơ chế phản xạ được kích hoạt làm gia tăng hoạt động của phần giao cảm của hệ thần kinh tự trị. Việc này gây nên các cơn co thắt và tình trạng hẹp các mạch máu làm tăng tăng huyết áp. Các điểm tiếp nhận thần kinh trong tim và mạch máu dò tìm thấy huyết áp tăng và gửi một tín hiệu tới bộ não.

Sau đó bộ não gửi tín hiệu đến, bộ não không thể gửi những tín hiệu dưới mức tổn thương do tình trạng thương tổn của tủy sống nên huyết áp không được điều chỉnh.

Thường thì người ta sử dụng thuốc để điều trị khi không thể xác nhận và loại bỏ tác nhân gây nên tình trạng khó chịu/kích tim, làm cho nhịp tim đập chậm lại và các mạch máu đang ở trên mức tổn thương giãn ra. Tuy nhiên thích - hoặc khi tình trạng kích thích vẫn diễn ra sau khi đã loại bỏ nguyên nhân nghi ngờ. Những tác nhân có lợi có thể gây nên kích thích bao gồm: Nitroglycerine, Clonidine, Hydralazine, Minipress, Catapres.

Sources: The American Veterans Be Lit (paralyzed Veterans of America), Spine Injury Association (Spinal Injuries Association), London, the Association of spinal cord injury (National Spinal Cord Injury Association), Project by from paralysis Miami / University of Miami School of Medicine.

Bài viết cùng chuyên mục

Dịch truyền tĩnh mạch: dung dịch dextrans

Các dung dịch dextran hiện tại, không can thiệp vào sự phản ứng chéo của máu, Dextrans có thể gây ra phản ứng phản vệ nhẹ

Glucocorticosteroid ở bệnh nhân Covid-19: quản lý đường huyết ở những người bị và không bị tiểu đường

Rối loạn chuyển hóa glucose do liệu pháp glucocorticoid liều cao, COVID-19 gây ra kháng insulin và suy giảm sản xuất insulin liên quan đến COVID-19 có thể dẫn đến tăng đường huyết đáng kể, tăng áp lực thẩm thấu và toan ceton.

Đau vai do thần kinh bị chèn ép: điều gì đang xẩy ra?

Bác sĩ thường sẽ khuyên nên điều trị nội khoa đầu tiên, nếu cơn đau không đáp ứng với những cách điều trị này hoặc trở nên tồi tệ hơn, thì bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật

Sars CoV-2: các kháng thể có thể vô hiệu hóa một loạt các biến thể

Một trong những kháng thể khác được nghiên cứu, được gọi là S2H97, đã ngăn ngừa nhiễm trùng SARS-CoV-2 ở chuột đồng Syria khi những con vật này nhận được kháng thể dự phòng 2 ngày trước khi phơi nhiễm.

Sử dụng thuốc đông tây y kết hợp: sự việc có thể đáng lo ngại

Điều đáng chú ý là, những loại tương tác thuốc này, có thể ảnh hưởng đến mọi người, ở mọi lứa tuổi, không chỉ những người trên 65 tuổi

Cholesterol máu cao: điều gì gây ra nó?

Sự tích tụ cholesterol là một phần của quá trình thu hẹp động mạch, được gọi là xơ vữa động mạch, trong đó các mảng bám tạo thành và hạn chế lưu lượng máu

Vắc xin coronavirus Sputnik V: hiệu quả như thế nào?

Vắc xin COVID-19 của Nga, Sputnik V, đã được chấp thuận sử dụng ở hàng chục quốc gia và nó cũng đang được Cơ quan Dược phẩm Châu Âu xem xét. Nhưng vắc-xin vẫn còn gây tranh cãi.

Điều trị ung thư: thuốc mới tấn công gen gây ung thư

Một nghiên cứu tập trung vào ung thư vú và phổi, và nghiên cứu kia tập trung vào các bệnh ung thư, liên quan đến béo phì

Mang thai 4 tuần: triệu chứng và những điều cần biết

Em bé vừa được cấy vào niêm mạc tử cung, cơ thể hiện đang bắt đầu một loạt các thay đổi đáng kinh ngạc sẽ diễn ra trong 36 tuần tới

Covid-19: thuốc chống huyết khối và tương tác thuốc

Chloroquine và hydroxychloroquine là những chất ức chế CYP2D6 và P-glycoprotein vừa phải. Chúng có ít tương tác với apixaban và rivaroxaban, nhưng cần thận trọng khi dùng chung với dabigatran và edoxaban.

Phụ thuộc nicotine (nghiện thuốc lá) là gì?

Triệu chứng cai nghiện, bao gồm cảm giác thèm ăn, ủ rũ và khó chịu, tập trung kém, tâm trạng chán nản, tăng sự thèm ăn và mất ngủ, tiêu chảy hoặc táo bón cũng có thể xảy ra

Vai trò của tiểu cầu trong nhiễm virus sốt xuất huyết (dengue) đã được tiết lộ

Những phát hiện của nghiên cứu này là chưa từng có và cho thấy rằng dengue tấn công tiểu cầu máu, chỉ huy các thành phần của tế bào để sản xuất protein

Giấc ngủ: những cách để cải thiện

Nếu mục tiêu là ngủ lâu hơn, ngủ trưa trong ngày là một ý tưởng tồi, bởi vì yêu cầu giấc ngủ hàng ngày vẫn không thay đổi, những giấc ngủ mất đi từ giấc ngủ buổi tối

Ngộ độc thủy ngân: khám lâm sàng và xét nghiệm

Ngộ độc thủy ngân cấp tính, có thể được phát hiện bằng cách đo nồng độ thủy ngân trong máu, xét nghiệm này thường được thực hiện trong phòng xét nghiệm

Bệnh thận mãn tính: sống với bệnh thận giai đoạn ba

Bệnh thận mãn tính giai đoạn 3, bệnh nhân có nhiều khả năng phát triển các biến chứng của bệnh thận như huyết áp cao, thiếu máu, thiếu hồng cầu và hoặc bệnh xương sớm

Muốn sống lâu hơn và tốt hơn: hãy tập sức mạnh

Tập luyện sức mạnh của người mới bắt đầu chỉ mất 20 phút, và sẽ không cần phải càu nhàu, căng thẳng hoặc đổ mồ hôi như một vận động viên thể hình

Virus corona (2019-nCoV): bác sỹ nên biết về việc chăm sóc bệnh nhân hoặc có thể 2019-nCoV

Vì 2019 nCoV ít được biết đến, không có vắc xin hoặc điều trị cụ thể, chăm sóc chủ yếu là hỗ trợ thay vì chữa bệnh, CDC hướng dẫn tạm thời cho các bác sĩ chăm sóc bệnh nhân

Ung thư: xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện dễ dàng không?

Trong những năm qua, các nhà nghiên cứu tại Đại học Bradford ở Anh, đã tập trung vào một xét nghiệm máu phổ quát mới để chẩn đoán ung thư sớm hơn

Chứng mất trí nhớ sau đột quỵ: chẩn đoán và can thiệp

Bệnh nhân mắc chứng mất trí nhớ sau đột quỵ, nên được theo dõi hàng tháng, đánh giá lại nhận thức, trầm cảm và sàng lọc các triệu chứng loạn thần

Chấn thương thần kinh cánh tay (Brachial plexus Injury)

Phần lớn các bệnh nhân bị chấn thương kiểu thần kinh thất dụng phục hồi được 90 đến 100 phần trăm chức năng theo cách tự nhiên.

Chứng cuồng loạn hysteria ở phụ nữ: những tranh cãi thế kỷ

Cuồng loạn hysteria bắt nguồn từ Hy Lạp cổ đại. Hippocrates và Plato nói về womb, hystera, mà họ cho rằng có xu hướng quanh cơ thể phụ nữ, gây ra một loạt các tình trạng thể chất và tinh thần.

Thiếu ngủ khiến chúng ta ích kỷ và kém hào phóng

Nghiên cứu sử dụng fMRI và các đánh giá về tình trạng thiếu ngủ cho thấy giảm ham muốn giúp đỡ người khác.

Đau cổ: có nghĩa là gì?

Giãn dây chẳng và bong gân được cải thiện và tự biến mất theo thời gian, không cần phải điều trị y tế ngoài việc tự chăm sóc, và có lẽ thuốc giảm đau không kê toa nếu cần

Dịch truyền tĩnh mạch: dung dịch keo

Các dung dịch keo, làm tăng áp lực thủy tĩnh huyết tương, và di chuyển hiệu quả chất dịch, từ khoang kẽ đến khoang plasma thiếu

SARS-CoV-2: cách đột biến để thoát khỏi liên kết kháng thể

Mặc dù bài báo này chỉ ra cách SARS-CoV-2 có khả năng thoát khỏi các loại vắc-xin và phương pháp điều trị hiện có, nhưng đến thời điểm này không thể biết chính xác khi nào điều đó có thể xảy ra.