- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Một số thủ thuật và xét nghiệm trong lâm sàng
- Bốn xét nghiệm sàng lọc khi mang thai (AFP, HCG, estriol và inhibin A)
Bốn xét nghiệm sàng lọc khi mang thai (AFP, HCG, estriol và inhibin A)
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Định nghĩa
Xét nghiệm sàng lọc là một xét nghiệm trước khi sinh để đo mức của bốn loại chất có trong máu của một người phụ nữ mang thai:
Alpha-fetoprotein (AFP), một loại protein do gan của bé.
Human chorionic gonadotropin (HCG), một hormone được sản xuất bởi nhau thai.
Estriol, một nội tiết tố nhau thai và gan của bé.
Inhibin A, một hormone khác được sản xuất bởi nhau thai.
Thông thường, xét nghiệm sàng lọc được thực hiện giữa tuần 15 và tuần 20 của thai kỳ. Kết quả của xét nghiệm sàng lọc cho thấy nguy cơ nhất định khi mang thai em bé, phát triển hoặc nhiễm sắc thể, chẳng hạn như tật nứt đốt sống hay hội chứng Down.
Nếu mức độ rủi ro là thấp, xét nghiệm sàng lọc có thể cung cấp sự bảo đảm một thai kỳ khỏe mạnh. Nếu mức độ rủi ro là trung bình hoặc cao, có thể chọn thực hiện xét nghiệm sàng lọc theo với xét nghiệm chẩn đoán xâm lấn hơn - chẳng hạn như chọc ối để xác định xem em bé thực sự có hội chứng Down hoặc các vấn đề phát triển hoặc nhiễm sắc thể khác.
Xét nghiệm sàng lọc còn được gọi bằng tên khác nhau.
Tại sao nó được thực hiện
Xét nghiệm sàng lọc được thực hiện để đánh giá nguy cơ mang thai em bé có vấn đề nhất định, phát triển hoặc nhiễm sắc thể, bao gồm:
Tật nứt đốt sống. Tật nứt đốt sống là một dị tật bẩm sinh nghiêm trọng xảy ra khi các mô xung quanh cột sống phát triển không đúng cách.
Thiếu một phần não. Thiếu một phần não là một bộ não kém phát triển và xương sọ chưa hoàn thành. Một em bé sinh ra với thiếu một phần não có thể chết non hoặc chết trong vòng vài giờ hoặc vài ngày sau khi sinh.
Hội chứng Down (trisomy 21). Hội chứng Down là một vấn đề di truyền gây ra chậm phát triển tâm thần và các vấn đề y tế khác.
Hội chứng Edwards (trisomy 18). Hội chứng Edwards là một vấn đề, là nguyên nhân gây chậm phát triển tâm thần nghiêm trọng. Edwards thường gây tử vong trong vòng 1 tuổi.
Một xét nghiệm tương tự được biết đến chỉ kiểm tra AFP, HCG và estriol. Xét nghiệm sàng lọc nhạy cảm hơn. Một số nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chọn kết hợp các kết quả kiểm tra đầu tiên - kiểm tra hai bước bao gồm xét nghiệm máu và siêu âm kiểm tra chuyên ngành - xét nghiệm sàng lọc. Mặc dù sàng lọc trong tam cá nguyệt đầu tiên được thực hiện sớm trong thai kỳ hơn là xét nghiệm sàng lọc, sẽ không biết kết quả cuối cùng của xét nghiệm này tuần tự cho đến khi cả hai được hoàn thành và phân tích.
Hãy nhớ rằng, xét nghiệm sàng lọc là tùy chọn và kết quả kiểm tra cho thấy cho dù có tăng nguy cơ có vấn đề nhất định khi mang thai em bé, phát triển hoặc nhiễm sắc thể, không phải là liệu em bé thực sự có vấn đề. Trước khi sàng lọc, suy nghĩ về những gì các kết quả có ý nghĩa. Hãy xem xét việc sàng lọc sẽ có thể gây ra lo lắng, hoặc sẽ xử lý khi mang thai tùy thuộc vào kết quả. Cũng có thể xem xét mức độ rủi ro đủ để lựa chọn kiểm tra theo dõi xâm lấn hơn.
Rủi ro
Xét nghiệm sàng lọc là một xét nghiệm trước khi sinh. Xét nghiệm này không gây ra nguy cơ sẩy thai hoặc các biến chứng thai kỳ khác. Tuy nhiên, nó có thể gây căng thẳng chờ đợi kết quả xét nghiệm hoặc dự đoán nhu cầu kiểm tra xâm lấn.
Chuẩn bị
Không cần phải làm bất cứ điều gì đặc biệt để chuẩn bị xét nghiệm sàng lọc. Có thể ăn uống bình thường trước khi xét nghiệm máu.
Những gì có thể mong đợi
Xét nghiệm sàng lọc, một thành viên của nhóm chăm sóc sức khỏe lấy một mẫu máu bằng cách chèn một cái kim vào tĩnh mạch ở cánh tay. Các mẫu máu được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích. Có thể trở lại hoạt động bình thường ngay lập tức. Kết quả xét nghiệm thường có sẵn trong vòng một tuần.
Kết quả
Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sẽ sử dụng độ tuổi và kết quả của xét nghiệm sàng lọc để đánh giá nguy cơ em bé có vấn đề nhất định, phát triển hoặc nhiễm sắc thể. Các yếu tố khác, chẳng hạn như lịch sử sức khỏe cá nhân hoặc gia đình, cũng có thể co nguy cơ ảnh hưởng. Bác sỹ sẽ giúp hiểu nguy cơ này và những gì nó có nghĩa cho việc mang thai.
Kết quả xét nghiệm sàng lọc được đưa ra như là một xác suất, chẳng hạn như là nguy cơ 1 trong 5,000 em bé có hội chứng Down. Nói chung, xét nghiệm được coi là dương tính nếu rủi ro là 1/250 đến 1/300.
Hãy nhớ rằng xét nghiệm sàng lọc dương tính chỉ đơn giản có nghĩa là mức của một số hoặc tất cả các chất được đo trong máu bên ngoài phạm vi bình thường. Điều này có thể xảy ra vì những lý do khác nhau, bao gồm:
Tính toán sai lầm bao lâu đã mang thai.
Nhiều thai.
Thụ tinh trong ống nghiệm.
Sự hiện diện của các vấn đề y tế khác, như bệnh tiểu đường.
Bà mẹ hút thuốc.
Nếu kết quả xét nghiệm là dương tính, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể đề nghị siêu âm để xác định tuổi thai của em bé và xác nhận số trẻ. Trong siêu âm, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cũng sẽ đánh giá sự tăng trưởng của bé, nhau thai và xác định các bất thường có thể.
Xét nghiệm sàng lọc xác định chính xác khoảng 80% phụ nữ đang mang thai em bé có hội chứng Down. Khoảng 5% phụ nữ có kết quả dương tính giả, có nghĩa là các kết quả xét nghiệm là dương tính, nhưng em bé không thực sự có hội chứng Down.
Khi xem xét các kết quả xét nghiệm, hãy nhớ rằng xét nghiệm sàng lọc chỉ cho thấy nguy cơ tổng thể mang thai em bé có vấn đề nhất định, phát triển hoặc nhiễm sắc thể. Kết quả có nguy cơ thấp không bảo đảm rằng em bé sẽ không có một trong những vấn đề này. Tương tự như vậy, kết quả có nguy cơ cao không nhất thiết có nghĩa rằng bé sẽ được sinh ra với một trong những vấn đề này.
Thông thường, kết quả xét nghiệm bất thường là gợi ý để xem xét xét nghiệm chẩn đoán hơn nữa, chẳng hạn như chọc ối. Xét nghiệm này là xâm lấn hơn xét nghiệm sàng lọc và mang một nguy cơ sẩy thai nhỏ, nhưng nó cung cấp thông tin cụ thể hơn về sức khỏe của bé. Mặc dù siêu âm thường có thể được sử dụng để phát hiện tật nứt đốt sống và thiếu não, xét nghiệm xâm lấn là cách duy nhất để chẩn đoán các rối loạn nhiễm sắc thể.
Thảo luận về kết quả kiểm tra với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Một cố vấn di truyền cũng có thể giúp hiểu các tùy chọn.
Bài viết cùng chuyên mục
Chụp cộng hưởng từ (MRI) vai: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp cộng hưởng từ vai, là thủ thuật được thực hiện với một máy sử dụng từ trường, và các xung năng lượng sóng vô tuyến, để tạo ra hình ảnh của vai
Nội soi buồng tử cung: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Nội soi buồng tử cung có thể được thực hiện để tìm ra nguyên nhân chảy máu bất thường, hoặc chảy máu xảy ra sau khi một phụ nữ đã qua thời kỳ mãn kinh
Kiểm tra áp lực bàng quang và Bonney cho chứng tiểu không tự chủ ở phụ nữ
Nếu sự giải phóng nước tiểu không được phát hiện trong kiểm tra áp lực bàng quang hoặc Bonney, nó có thể được lặp lại trong khi đang đứng
Sinh thiết tuyến tiền liệt
Sau sinh thiết tuyến tiền liệt, các mẫu mô sinh thiết tuyến tiền liệt được kiểm tra dưới kính hiển vi cho các bất thường tế bào là một dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt.
Quét canxi mạch vành: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Thông thường, các động mạch vành không chứa canxi, canxi trong động mạch vành có thể là dấu hiệu của bệnh động mạch vành
Nội soi trung thất: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong nhiều trường hợp, nội soi trung thất đã được thay thế bằng các phương pháp khác, chụp cắt lớp vi tính, siêu âm nội soi, hoặc nội soi phế quản
Mũ cổ tử cung tránh thai
Ước tính 32 trong 100 phụ nữ đã sinh sẽ trở nên mang thai trong năm đầu tiên sử dụng. Sự khác biệt này là do thực tế âm đạo và cổ tử cung được kéo dài âm đạo sau sinh đẻ thường
Chỉ định xét nghiệm đông máu cầm máu trong lâm sàng
Xét nghiệm đông cầm máu được thực hiện nhằm mục đích đánh giá tình trạng hệ thống đông cầm máu bình thường hay bất thường, nếu bất thường thì thuộc loại nào, mức độ bất thường
Sinh thiết tinh hoàn: ý nghĩa lâm sàng kết quả thủ thuật
Sinh thiết tinh hoàn, có thể được thực hiện để giúp tìm ra nguyên nhân gây vô sinh nam, lấy tinh trùng để thụ tinh ống nghiệm
Sàng lọc hội chứng Down, Edwards 3 tháng (tam cá nguyệt) đầu thai kỳ
Sàng lọc tam cá nguyệt đầu tiên được thực hiện để đánh giá nguy cơ của mang thai em bé có hội chứng Down. Kiểm tra cũng cung cấp thông tin về nguy cơ của hội chứng Edwards.
Hóa trị liệu
Tác dụng phụ của loại thuốc hóa trị liệu có thể là đáng kể. Mỗi loại thuốc có tác dụng phụ khác nhau. Hãy hỏi bác sĩ về tác dụng phụ của các loại thuốc đặc biệt mà sẽ nhận được.
Papillomavirus (HPV): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Mặc dù HPV được tìm thấy ở cả nam và nữ, nhưng xét nghiệm này không được sử dụng trên nam giới, sử dụng để chỉ phát hiện các loại HPV có nguy cơ cao
Xạ hình gan và lá lách: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chất đánh dấu phóng xạ được sử dụng trong thủ thuật này có thể vào sữa mẹ, không cho con bú trong 2 ngày sau khi xạ hình gan và lá lách
Siêu âm thai nhi
Siêu âm thai nhi thường được thực hiện trong tam cá nguyệt đầu tiên để xác nhận và ghi ngày tháng mang thai và ba tháng thứ hai - từ 18 đến 20 tuần khi các chi tiết giải phẫu có thể nhìn thấy.
Xét nghiệm liên cầu nhóm B
Nếu có liên cầu nhóm B, điều trị bằng thuốc kháng sinh trong quá trình sinh sẽ được khuyến khích để tiêu diệt vi khuẩn trong ống sinh và giảm nguy cơ em bé bị nhiễm trùng
Soi cổ tử cung
Nhiều phụ nữ cảm thấy lo âu trước khi kỳ thi soi cổ tử cung của họ. Biết những gì mong đợi trong quá trình soi cổ tử cung có thể giúp cảm thấy thoải mái hơn.
Nhận thức về khả năng sinh sản: kế hoạch hóa gia đình tự nhiên
Số trường hợp mang thai ngoài ý muốn là 24 trên 100 phụ nữ, nhưng phương pháp này có thể rất hữu ích cho thời gian quan hệ tình dục để mang thai
X quang ngực: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Thông thường hai bức ảnh được chụp, từ phía sau ngực và phía bên, trong trường hợp khẩn cấp khi chỉ chụp một bức ảnh X quang, chế độ xem trước thường được thực hiện
Thời gian ruột vận chuyển: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết qủa
Thời gian ruột vận chuyển phụ thuộc vào loại thực phẩm ăn và uống, ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc có xu hướng có thời gian ngắn hơn so với những người ăn chủ yếu là đường và tinh bột
Kiểm tra chức năng phổi tại nhà: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Nếu bị bệnh phổi, bác sĩ có thể kiểm tra lưu lượng hô hấp tối đa, và lưu lượng thở ra tối đa, để đo lượng không khí có thể hít vào và thở ra
Nội soi và phẫu thuật nội soi ổ bụng: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Nội soi ổ bụng, được sử dụng để tìm các vấn đề như u nang, bám dính, u xơ và nhiễm trùng, các mẫu mô có thể được lấy để sinh thiết qua ống nội soi
Chụp quét hạt nhân xương
Quét xương nhạy cảm với sự thay đổi trong quá trình trao đổi chất xương và khả năng của nó để quét toàn bộ bộ xương làm cho rất hữu ích trong việc chẩn đoán một loạt các rối loạn xương.
Kiểm tra thính giác: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Kiểm tra thính giác giúp xác định loại mất thính lực, bằng cách đo khả năng nghe âm thanh do không khí, và âm thanh truyền qua xương
Kiểm tra gen BRCA ung thư vú
Đàn ông thừa hưởng đột biến gen BRCA cũng phải đối mặt với tăng nguy cơ ung thư vú, Đột biến BRCA có thể làm tăng nguy cơ các loại ung thư ở phụ nữ và nam giới.
Khám lâm sàng vú: ý nghĩa kết quả thăm khám
Khám lâm sàng vú được sử dụng cùng với chụp quang tuyến vú để kiểm tra phụ nữ bị ung thư vú, cũng được sử dụng để kiểm tra các vấn đề khác về vú