- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Một số thủ thuật và xét nghiệm trong lâm sàng
- Xạ hình Gallium: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Xạ hình Gallium: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Nhận định chung
Xạ hình Gallium là một thủ thuật y học hạt nhân có thể kiểm tra các khu vực có vấn đề trong các mô nhất định trong cơ thể.
Một chất đánh dấu phóng xạ được gọi là gallium citrate được tiêm vào tĩnh mạch ở cánh tay. Nó di chuyển qua dòng máu và vào các mô nhất định. Những mô này bao gồm xương, gan và ruột và các khu vực bị viêm hoặc tích tụ các tế bào bạch cầu. Sau khi chất đánh dấu tích tụ trong cơ thể, một chiếc máy ảnh đặc biệt sẽ chụp ảnh. Các bức ảnh cho thấy các khu vực có lượng chất đánh dấu cao hơn bình thường. Những khu vực này được gọi là điểm nóng.
Nó thường mất một vài ngày để xây dựng. Vì vậy, hình ảnh (quét) thường được chụp vào 2 ngày và một lần nữa vào 3 ngày sau khi có được dấu vết. Chất đánh dấu ở lại trong cơ thể cho đến khi qua nước tiểu hoặc phân.
Chỉ định xạ hình Gallium
Xạ hình Gallium được thực hiện để:
Tìm nguồn lây nhiễm gây sốt.
Tìm kiếm áp xe hoặc nhiễm trùng nhất định, đặc biệt là trong xương.
Kiểm tra đáp ứng với điều trị bằng kháng sinh.
Chẩn đoán các vấn đề viêm như xơ phổi hoặc sarcoidosis.
Tìm một số loại ung thư (như ung thư hạch). Việc quét cũng có thể được thực hiện để xem ung thư có di căn sang các khu vực khác của cơ thể hay không. Hoặc nó có thể kiểm tra một phương pháp điều trị ung thư hoạt động như thế nào.
Chuẩn bị xạ hình Gallium
Trước khi thủ thuật này, hãy cho bác sĩ biết nếu:
Đang hoặc có thể mang thai.
Đang cho con bú.
Nếu dự định không còn cho bé bú sữa mẹ sau khi thủ thuật, hãy ngừng cho con bú 2 tuần trước khi thủ thuật. Chất đánh dấu phóng xạ sẽ không tích tụ trong mô vú.
Nếu sẽ tiếp tục cho con bú sau khi thủ thuật, hãy nói chuyện với bác sĩ về thời gian chờ đợi để sử dụng sữa sau khi thủ thuật. Nhiều bác sĩ đề nghị đợi 4 tuần trước khi cho bé bú sữa mẹ. Điều này là do chất theo dõi có thể truyền cho em bé. Một số bác sĩ có thể khuyên ngừng cho con bú hoàn toàn sau khi thủ thuật này.
Trong vòng 4 ngày trước khi thủ thuật, có:
Đã thủ thuật tia X bằng vật liệu tương phản bari. Điều này bao gồm thuốc xổ bari.
Dùng một loại thuốc có chứa bismuth, chẳng hạn như Pepto-Bismol.
Barium và bismuth có thể ảnh hưởng đến kết quả thủ thuật.
Gallium tích tụ trong ruột già trước khi cơ thể loại bỏ nó dưới dạng phân. Vì vậy, có thể cần phải uống thuốc nhuận tràng vào đêm trước khi thủ thuật. Cũng có thể cần thuốc xổ 1 đến 2 giờ trước khi thủ thuật. Điều này là để giúp bác sĩ nhìn rõ hơn các khu vực của cơ thể đang được nghiên cứu.
Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu thủ thuật, rủi ro của nó, cách thức thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.
Thực hiện xạ hình Gallium
Xạ hình Gallium thường được thực hiện bởi một kỹ thuật viên y học hạt nhân. Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ X quang hoặc chuyên gia y học hạt nhân sẽ giải thích các hình ảnh.
Kỹ thuật viên sẽ làm sạch nơi trên cánh tay và sau đó tiêm một lượng nhỏ chất đánh dấu phóng xạ. Sẽ cần phải quay lại để quét. Xạ hình Gallium thường được thực hiện trong 24 giờ (1 ngày), 48 giờ (2 ngày) và 72 giờ (3 ngày) sau khi tiêm chất đánh dấu.
Khi đến để quét, có thể cần phải tháo đồ trang sức. Cũng có thể cần phải cởi tất cả hoặc hầu hết quần áo. Nó phụ thuộc vào khu vực đang được kiểm tra. Sẽ được cung cấp một miếng vải hoặc giấy để che thân trong quá trình kiểm tra.
Sẽ nằm ngửa trên bàn. Một máy ảnh lớn sẽ ở gần. Máy ảnh sẽ quét bức xạ được phát hành bởi chất theo dõi. Nó sẽ tạo hình ảnh của chất đánh dấu trong các mô. Máy ảnh có thể di chuyển chậm trên và xung quanh cơ thể. Máy ảnh không tạo ra bất kỳ bức xạ nào, vì vậy không tiếp xúc với nhiều bức xạ hơn trong khi quá trình quét đang được thực hiện.
Có thể được yêu cầu di chuyển vào các vị trí khác nhau để có thể xem khu vực quan tâm từ các góc độ khác. Cần nằm yên trong mỗi lần quét để tránh làm mờ ảnh. Có thể được yêu cầu giữ hơi thở ngắn trong một số lần quét.
Mỗi lần quét có thể mất khoảng 60 đến 90 phút.
Cảm thấy khi xạ hình Gallium
Có thể không cảm thấy gì cả từ vết đâm kim khi chất đánh dấu được tiêm. Hoặc có thể cảm thấy một vết chích hoặc nhúm ngắn khi kim đâm xuyên qua da. Nếu không, xạ hình Gallium thường không gây đau. Có thể thấy khó giữ yên trong quá trình quét. Yêu cầu gối hoặc chăn để khiến bản thân thoải mái nhất có thể trước khi quá trình quét bắt đầu.
Rủi ro của xạ hình Gallium
Luôn có một rủi ro nhỏ đối với các tế bào hoặc mô khi tiếp xúc với bất kỳ bức xạ nào. chất đánh dấu được sử dụng cho thủ thuật này tạo ra mức phóng xạ thấp.
Phản ứng dị ứng với chất đánh dấu là rất hiếm. Cơ thể sẽ thải hầu hết các chất đánh dấu (thông qua nước tiểu hoặc phân) trong vòng 4 ngày. Lượng phóng xạ rất nhỏ. Vì vậy, nó không có nguy cơ cho mọi người tiếp xúc sau khi thủ thuật.
Vị trí tiêm có thể sưng hoặc đau. Để giảm đau, có thể áp một miếng gạc ẩm, ấm lên cánh tay.
Ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Xạ hình Gallium là một thủ thuật y học hạt nhân. Một máy ảnh đặc biệt chụp ảnh các mô nhất định trong cơ thể sau khi một chất đánh dấu phóng xạ làm cho các mô có thể được nhìn thấy. Kết quả kiểm tra thường sẵn sàng trong vòng 2 ngày sau khi quét.
Bình thường
Việc thu thập và hoạt động của gallium trong xương, gan, lá lách và ruột già là bình thường. Không có khu vực nào có lượng gallium bất thường được nhìn thấy.
Bất thường
Một lượng gallium (điểm nóng) cao bất thường có ở một hoặc nhiều khu vực của cơ thể. Điều này có thể có nghĩa là viêm, nhiễm trùng hoặc khối u.
Yếu tố ảnh hưởng đến xạ hình Gallium
Có thể không thể làm thủ thuật hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:
Có thai. Xạ hình Gallium thường không được thực hiện trong thai kỳ vì bức xạ có thể gây hại cho em bé (thai nhi).
Sử dụng barium hoặc bismuth trong hệ thống. Nếu cần phải xạ hình Gallium, nên thực hiện trước khi có bất kỳ thủ thuật nào sử dụng barium (như thuốc xổ bari). Uống một loại thuốc (như Pepto-Bismol) có chứa bismuth cũng có thể ảnh hưởng đến thủ thuật.
Không thể đứng yên trong khi kiểm tra.
Điều cần biết thêm
Xạ hình Gallium được sử dụng cho một số loại ung thư. Chủ yếu là ung thư hạch bạch huyết, xương hoặc tủy xương. Tuy nhiên, việc quét bình thường không loại trừ khả năng ung thư. Đó là bởi vì một số loại ung thư không xuất hiện khi xạ hình Gallium. Kiểu quét này cũng không thể biết được khối u là ung thư (ác tính) hay không ung thư (lành tính).
Bác sĩ sẽ giải thích kết quả quét cùng với kết quả của các xét nghiệm khác, chẳng hạn như kiểm tra thể chất, xét nghiệm máu và chụp X-quang. Trong nhiều trường hợp, kết quả từ chụp MRI hoặc chụp cắt lớp phát xạ positron (PET) có thể chính xác như kết quả từ xạ hình Gallium.
Nếu các thủ thuật quét hạt nhân khác cần phải được thực hiện, chúng nên được lên lịch trước khi xạ hình Gallium. Điều này là do chất đánh dấu gallium tồn tại trong cơ thể lâu hơn các hợp chất đánh dấu khác.
Bài viết cùng chuyên mục
Thử fibronectin khi mang thai
Kiểm tra fibronectin của bào thai được sử dụng để loại trừ sinh non. Nó thường không hữu ích cho phụ nữ có nguy cơ sinh non thấp, nhưng nó có thể cung cấp thông tin có giá trị
X quang bụng: ý nghĩa lâm sàng hình ảnh x quang
X quang bụng có thể là một trong những kỹ thuật cận lâm sàng đầu tiên được thực hiện để tìm ra nguyên nhân đau bụng, trướng, buồn nôn hoặc nôn
Sinh thiết mụn cóc sinh dục (Human Papillomavirus): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Kiểm tra bằng kính hiển vi trên mô sinh thiết có thể giúp bác sĩ tìm hiểu xem có phải là mụn cóc sinh dục ở người hay không
Kiểm tra thực quản: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Kiểm tra thực quản có thể kiểm tra các cơ trong ống thực quản hoạt động như thế nào, độ mạnh và độ pH, hàm lượng axit của ống thực quản
Sinh thiết tủy xương và hút tủy
Sinh thiết tủy xương và hút tủy cung cấp khác nhau, nhưng bổ sung, thông tin về tế bào tủy xương. Hai thủ tục này thường cùng nhau, trong một số trường hợp, có thể chỉ cần hút tủy.
Chụp cộng hưởng từ (MRI) vai: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp cộng hưởng từ vai, là thủ thuật được thực hiện với một máy sử dụng từ trường, và các xung năng lượng sóng vô tuyến, để tạo ra hình ảnh của vai
Tế bào học đờm: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Tế bào học đờm, có thể được thực hiện để giúp phát hiện một số tình trạng phổi không phải ung thư, cũng có thể được thực hiện khi nghi ngờ ung thư phổi
Đo mật độ xương: ý nghĩa lâm sàng kết quả kiểm tra
Nếu mật độ xương thấp hơn bình thường, có thể tăng nó và sức mạnh, có thể làm những việc như tập thể dục, nâng tạ hoặc sử dụng máy tập tạ, cũng có thể chắc chắn rằng có đủ canxi và vitamin D
Xét nghiệm DNA trong phân chẩn đoán ung thư đại tràng
Bởi vì thay đổi DNA có thể có sự khác biệt giữa bệnh ung thư ruột kết, xét nghiệm DNA trong phân thường nhắm mục tiêu đánh dấu nhiều để đạt được tỷ lệ phát hiện cao
X quang nha khoa: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
X quang nha khoa được thực hiện để tìm các vấn đề trong miệng như sâu răng, tổn thương xương hỗ trợ răng và chấn thương răng, chẳng hạn như chân răng bị gãy
Chọc hút xoang viêm: xác định vi khuẩn, vi rút, hoặc nấm
Các tế bào lấy từ mẫu, có thể được nghiên cứu dưới kính hiển vi, khoang xoang sau đó thường được rửa bằng dung dịch muối
Nội soi đại tràng (ruột già)
Nếu cần thiết, khối u hoặc các loại mô bất thường có thể được loại bỏ thông qua phạm vi trong quá trình nội soi. Mẫu mô (sinh thiết) có thể được thực hiện trong nội soi.
Kiểm tra huyết áp tại nhà: ý nghĩa lâm sàng chỉ số huyết áp
Trước khi đo huyết áp, không ăn, hút thuốc hoặc tập thể dục trong ít nhất 30 phút trước khi bị huyết áp, và không sử dụng bất kỳ loại thuốc nào có thể làm tăng huyết áp
Kiểm tra huyết áp
Có thể kiểm tra huyết áp thường xuyên nếu đã được chẩn đoán với tiền tăng huyết áp, huyết áp cao hoặc huyết áp thấp
Chụp thận tĩnh mạch (IVP): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp thận tĩnh mạch, thường được thực hiện để xác định các bệnh về đường tiết niệu, như sỏi thận, khối u hoặc nhiễm trùng
Nội soi đại tràng: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trước khi thủ thuật này, sẽ cần phải làm sạch ruột, chuẩn bị đại tràng, chuẩn bị đại tràng mất 1 đến 2 ngày, tùy thuộc vào loại chuẩn bị mà bác sĩ khuyến nghị
Khám kiểm tra tai: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong quá trình kiểm tra tai, dụng cụ gọi là ống soi tai được sử dụng để nhìn vào, ống soi tai là một công cụ cầm tay với ánh sáng và ống kính phóng
X quang chi: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trước khi kiểm tra X quang, hãy cho bác sĩ biết nếu đang hoặc có thể mang thai, mang thai và nguy cơ tiếp xúc với bức xạ đối với thai nhi phải được xem xét
Theo dõi tim thai điện tử: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Theo dõi liên tục hữu ích cho các trường hợp mang thai có nguy cơ cao, đối với các thai kỳ có nguy cơ thấp, việc theo dõi không liên tục cũng tốt
Khám nghiệm tử thi: ý nghĩa kết quả khám nghiệm
Các thành viên trong gia đình có thể yêu cầu khám nghiệm tử thi sau khi người thân qua đời, điều này được gọi là khám nghiệm tử thi được yêu cầu, đôi khi khám nghiệm tử thi được yêu cầu bởi pháp luật
Đánh giá sinh lý phát triển thai nhi (BPP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số phát triển
Đánh giá sinh lý phát triển thai nhi thường được thực hiện trong ba tháng cuối của thai kỳ. Nếu có khả năng thai kỳ có nguy cơ cao, thì có thể thực hiện từ 32 đến 34 tuần hoặc sớm hơn
Sinh thiết tuyến tiền liệt
Sau sinh thiết tuyến tiền liệt, các mẫu mô sinh thiết tuyến tiền liệt được kiểm tra dưới kính hiển vi cho các bất thường tế bào là một dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt.
Các thủ thuật sinh thiết sử dụng để chẩn đoán ung thư
Sinh thiết là một thủ thuật, để loại bỏ một mảnh mô hoặc một mẫu tế bào từ cơ thể, để có thể được phân tích trong phòng xét nghiệm
Chụp động mạch đầu và cổ: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả
Tìm kiếm sự tắc nghẽn hoặc thu hẹp các động mạch ở cổ mang máu lên não, xem có cần phải làm thủ thuật để mở động mạch bị hẹp hoặc bị chặn để tăng lưu lượng máu hay không
Xét nghiệm CA 125
Xét nghiệm CA 125 không đủ chính xác, để sử dụng cho tầm soát ung thư trong tất cả các phụ nữ, đặc biệt là tiền mãn kinh phụ nữ.
