Xạ hình Gallium: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

2019-07-13 04:12 PM
Gallium tích tụ trong ruột già trước khi cơ thể loại bỏ nó dưới dạng phân, vì vậy, có thể cần phải uống thuốc nhuận tràng vào đêm trước khi thủ thuật

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Xạ hình Gallium là một thủ thuật y học hạt nhân có thể kiểm tra các khu vực có vấn đề trong các mô nhất định trong cơ thể.

Một chất đánh dấu phóng xạ được gọi là gallium citrate được tiêm vào tĩnh mạch ở cánh tay. Nó di chuyển qua dòng máu và vào các mô nhất định. Những mô này bao gồm xương, gan và ruột và các khu vực bị viêm hoặc tích tụ các tế bào bạch cầu. Sau khi chất đánh dấu tích tụ trong cơ thể, một chiếc máy ảnh đặc biệt sẽ chụp ảnh. Các bức ảnh cho thấy các khu vực có lượng chất đánh dấu cao hơn bình thường. Những khu vực này được gọi là điểm nóng.

Nó thường mất một vài ngày để xây dựng. Vì vậy, hình ảnh (quét) thường được chụp vào 2 ngày và một lần nữa vào 3 ngày sau khi có được dấu vết. Chất đánh dấu ở lại trong cơ thể cho đến khi qua nước tiểu hoặc phân.

Chỉ định xạ hình Gallium

Xạ hình Gallium được thực hiện để:

Tìm nguồn lây nhiễm gây sốt.

Tìm kiếm áp xe hoặc nhiễm trùng nhất định, đặc biệt là trong xương.

Kiểm tra đáp ứng với điều trị bằng kháng sinh.

Chẩn đoán các vấn đề viêm như xơ phổi hoặc sarcoidosis.

Tìm một số loại ung thư (như ung thư hạch). Việc quét cũng có thể được thực hiện để xem ung thư có di căn sang các khu vực khác của cơ thể hay không. Hoặc nó có thể kiểm tra một phương pháp điều trị ung thư hoạt động như thế nào.

Chuẩn bị xạ hình Gallium

Trước khi thủ thuật này, hãy cho bác sĩ biết nếu:

Đang hoặc có thể mang thai.

Đang cho con bú.

Nếu dự định không còn cho bé bú sữa mẹ sau khi thủ thuật, hãy ngừng cho con bú 2 tuần trước khi thủ thuật. Chất đánh dấu phóng xạ sẽ không tích tụ trong mô vú.

Nếu sẽ tiếp tục cho con bú sau khi thủ thuật, hãy nói chuyện với bác sĩ về thời gian chờ đợi để sử dụng sữa sau khi thủ thuật. Nhiều bác sĩ đề nghị đợi 4 tuần trước khi cho bé bú sữa mẹ. Điều này là do chất theo dõi có thể truyền cho em bé. Một số bác sĩ có thể khuyên ngừng cho con bú hoàn toàn sau khi thủ thuật này.

Trong vòng 4 ngày trước khi thủ thuật, có:

Đã thủ thuật tia X bằng vật liệu tương phản bari. Điều này bao gồm thuốc xổ bari.

Dùng một loại thuốc có chứa bismuth, chẳng hạn như Pepto-Bismol.

Barium và bismuth có thể ảnh hưởng đến kết quả thủ thuật.

Gallium tích tụ trong ruột già trước khi cơ thể loại bỏ nó dưới dạng phân. Vì vậy, có thể cần phải uống thuốc nhuận tràng vào đêm trước khi thủ thuật. Cũng có thể cần thuốc xổ 1 đến 2 giờ trước khi thủ thuật. Điều này là để giúp bác sĩ nhìn rõ hơn các khu vực của cơ thể đang được nghiên cứu.

Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu thủ thuật, rủi ro của nó, cách thức thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Thực hiện xạ hình Gallium

Xạ hình Gallium thường được thực hiện bởi một kỹ thuật viên y học hạt nhân. Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ X quang hoặc chuyên gia y học hạt nhân sẽ giải thích các hình ảnh.

Kỹ thuật viên sẽ làm sạch nơi trên cánh tay và sau đó tiêm một lượng nhỏ chất đánh dấu phóng xạ. Sẽ cần phải quay lại để quét. Xạ hình Gallium thường được thực hiện trong 24 giờ (1 ngày), 48 giờ (2 ngày) và 72 giờ (3 ngày) sau khi tiêm chất đánh dấu.

Khi đến để quét, có thể cần phải tháo đồ trang sức. Cũng có thể cần phải cởi tất cả hoặc hầu hết quần áo. Nó phụ thuộc vào khu vực đang được kiểm tra. Sẽ được cung cấp một miếng vải hoặc giấy để che thân trong quá trình kiểm tra.

Sẽ nằm ngửa trên bàn. Một máy ảnh lớn sẽ ở gần. Máy ảnh sẽ quét bức xạ được phát hành bởi chất theo dõi. Nó sẽ tạo hình ảnh của chất đánh dấu trong các mô. Máy ảnh có thể di chuyển chậm trên và xung quanh cơ thể. Máy ảnh không tạo ra bất kỳ bức xạ nào, vì vậy không tiếp xúc với nhiều bức xạ hơn trong khi quá trình quét đang được thực hiện.

Có thể được yêu cầu di chuyển vào các vị trí khác nhau để có thể xem khu vực quan tâm từ các góc độ khác. Cần nằm yên trong mỗi lần quét để tránh làm mờ ảnh. Có thể được yêu cầu giữ hơi thở ngắn trong một số lần quét.

Mỗi lần quét có thể mất khoảng 60 đến 90 phút.

Cảm thấy khi xạ hình Gallium

Có thể không cảm thấy gì cả từ vết đâm kim khi chất đánh dấu được tiêm. Hoặc có thể cảm thấy một vết chích hoặc nhúm ngắn khi kim đâm xuyên qua da. Nếu không, xạ hình Gallium thường không gây đau. Có thể thấy khó giữ yên trong quá trình quét. Yêu cầu gối hoặc chăn để khiến bản thân thoải mái nhất có thể trước khi quá trình quét bắt đầu.

Rủi ro của xạ hình Gallium

Luôn có một rủi ro nhỏ đối với các tế bào hoặc mô khi tiếp xúc với bất kỳ bức xạ nào. chất đánh dấu được sử dụng cho thủ thuật này tạo ra mức phóng xạ thấp.

Phản ứng dị ứng với chất đánh dấu là rất hiếm. Cơ thể sẽ thải hầu hết các chất đánh dấu (thông qua nước tiểu hoặc phân) trong vòng 4 ngày. Lượng phóng xạ rất nhỏ. Vì vậy, nó không có nguy cơ cho mọi người tiếp xúc sau khi thủ thuật.

Vị trí tiêm có thể sưng hoặc đau. Để giảm đau, có thể áp một miếng gạc ẩm, ấm lên cánh tay.

Ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Xạ hình Gallium là một thủ thuật y học hạt nhân. Một máy ảnh đặc biệt chụp ảnh các mô nhất định trong cơ thể sau khi một chất đánh dấu phóng xạ làm cho các mô có thể được nhìn thấy. Kết quả kiểm tra thường sẵn sàng trong vòng 2 ngày sau khi quét.

Bình thường

Việc thu thập và hoạt động của gallium trong xương, gan, lá lách và ruột già là bình thường. Không có khu vực nào có lượng gallium bất thường được nhìn thấy.

Bất thường

Một lượng gallium (điểm nóng) cao bất thường có ở một hoặc nhiều khu vực của cơ thể. Điều này có thể có nghĩa là viêm, nhiễm trùng hoặc khối u.

Yếu tố ảnh hưởng đến xạ hình Gallium

Có thể không thể làm thủ thuật hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:

Có thai. Xạ hình Gallium thường không được thực hiện trong thai kỳ vì bức xạ có thể gây hại cho em bé (thai nhi).

Sử dụng barium hoặc bismuth trong hệ thống. Nếu cần phải xạ hình Gallium, nên thực hiện trước khi có bất kỳ thủ thuật nào sử dụng barium (như thuốc xổ bari). Uống một loại thuốc (như Pepto-Bismol) có chứa bismuth cũng có thể ảnh hưởng đến thủ thuật.

Không thể đứng yên trong khi kiểm tra.

Điều cần biết thêm

Xạ hình Gallium được sử dụng cho một số loại ung thư. Chủ yếu là ung thư hạch bạch huyết, xương hoặc tủy xương. Tuy nhiên, việc quét bình thường không loại trừ khả năng ung thư. Đó là bởi vì một số loại ung thư không xuất hiện khi xạ hình Gallium. Kiểu quét này cũng không thể biết được khối u là ung thư (ác tính) hay không ung thư (lành tính).

Bác sĩ sẽ giải thích kết quả quét cùng với kết quả của các xét nghiệm khác, chẳng hạn như kiểm tra thể chất, xét nghiệm máu và chụp X-quang. Trong nhiều trường hợp, kết quả từ chụp MRI hoặc chụp cắt lớp phát xạ positron (PET) có thể chính xác như kết quả từ xạ hình Gallium.

Nếu các thủ thuật quét hạt nhân khác cần phải được thực hiện, chúng nên được lên lịch trước khi xạ hình Gallium. Điều này là do chất đánh dấu gallium tồn tại trong cơ thể lâu hơn các hợp chất đánh dấu khác.

Bài viết cùng chuyên mục

Chụp động mạch đầu và cổ: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả

Tìm kiếm sự tắc nghẽn hoặc thu hẹp các động mạch ở cổ mang máu lên não, xem có cần phải làm thủ thuật để mở động mạch bị hẹp hoặc bị chặn để tăng lưu lượng máu hay không

Sinh thiết thận

Hầu hết các mẫu sinh thiết thận được thực hiện bằng cách chèn một kim nhỏ qua da, trong thủ thuật này, thiết bị hình ảnh giúp hướng dẫn kim vào thận.

Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG)

Điện tim là một thử nghiệm không xâm lấn không gây đau đớn. Kết quả điện tâm đồ có thể sẽ được báo cáo trong cùng một ngày nó được thực hiện, và bác sĩ sẽ thảo luận với tại cuộc hẹn tiếp theo.

Sàng lọc ung thư phổi: CT scan liều thấp

Không cần sàng lọc ung thư phổi thường xuyên, chỉ được khuyến nghị cho những người từ 55 đến 74 tuổi, hoặc có tiền sử hút thuốc ít nhất 30 năm

Chọc hút tủy xương và sinh thiết tủy: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Chọc hút tủy xương và sinh thiết tủy loại bỏ xương với tủy bên trong để xem dưới kính hiển vi, chọc hút dịch thường được thực hiện trước, và sau đó là sinh thiết

X quang mặt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Chụp x quang mặt giúp tìm gãy xương, khối u, dị vật, nhiễm trùng và tăng trưởng bất thường hoặc thay đổi cấu trúc hoặc kích thước xương

Kiểm tra thực quản: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Kiểm tra thực quản có thể kiểm tra các cơ trong ống thực quản hoạt động như thế nào, độ mạnh và độ pH, hàm lượng axit của ống thực quản

Tự kiểm tra mảng bám răng: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Mảng bám tạo ra từ vi khuẩn trên răng, vi khuẩn phản ứng với đường và tinh bột tạo axit làm hỏng răng, nướu và xương

Tế bào học nước tiểu

Tế bào học nước tiểu thường được dùng để chẩn đoán ung thư bàng quang, mặc dù các thử nghiệm cũng có thể phát hiện ung thư thận, ung thư tuyến tiền liệt.

Chụp động mạch vành (Angiograms)

Thủ tục đặt ống thông tim có thể chẩn đoán và điều trị bệnh tim và mạch máu. Chụp mạch vành, có thể giúp chẩn đoán bệnh tim, là loại phổ biến nhất của thủ tục ống thông tim.

Thông tim cho tim bẩm sinh: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Thông qua ống thông, bác sĩ có thể đo áp lực, lấy mẫu máu và tiêm thuốc nhuộm đặc biệt chất cản quang vào buồng tim hoặc mạch máu

Chụp cộng hưởng từ (MRI) vai: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Chụp cộng hưởng từ vai, là thủ thuật được thực hiện với một máy sử dụng từ trường, và các xung năng lượng sóng vô tuyến, để tạo ra hình ảnh của vai

Ung thư đại trực tràng: xét nghiệm phân

Máu trong phân, có thể là triệu chứng duy nhất của ung thư đại trực tràng, nhưng không phải tất cả máu trong phân là do ung thư

Chọc ối: chỉ định và ý nghĩa lâm sàng

Xét nghiệm này có thể được thực hiện trong khoảng từ tuần 15 đến 20 để xem xét gen của em bé, nó cũng có thể được sử dụng sau này trong thai kỳ để xem em bé đang như thế nào.

Các thủ thuật sinh thiết sử dụng để chẩn đoán ung thư

Sinh thiết là một thủ thuật, để loại bỏ một mảnh mô hoặc một mẫu tế bào từ cơ thể, để có thể được phân tích trong phòng xét nghiệm

Xét nghiệm giang mai: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Nếu xét nghiệm sàng lọc đầu tiên, cho thấy dấu hiệu của bệnh giang mai, một xét nghiệm khác được thực hiện, để xác nhận nhiễm trùng giang mai

Chụp X quang ngực

Chụp X-quang cũng có thể cho thấy chất lỏng trong phổi hoặc trong không gian xung quanh phổi, mở rộng tim, viêm phổi, ung thư, bệnh khí thũng và các điều kiện khác.

C - Peptide: ý nghĩa lâm sàng xét nghiệm cho bệnh tiểu đường

Xét nghiệm C peptide có thể được thực hiện khi không rõ liệu bệnh tiểu đường loại 1 hay tiểu đường loại 2 có mặt

Siêu âm sọ: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Siêu âm sọ được thực hiện trên trẻ sơ sinh trước khi xương sọ hợp nhất cùng nhau, hoặc nó có thể được thực hiện trên người lớn sau khi hộp sọ đã được mở bằng phẫu thuật

Điện cơ (EMG) và nghiên cứu dẫn truyền thần kinh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả

Thần kinh điều khiển các cơ trong cơ thể bằng các tín hiệu điện gọi là xung, những xung động này làm cho các cơ phản ứng theo những cách nhất định

Siêu âm ổ bụng: ý nghĩa lâm sàng chỉ số siêu âm

Nếu kiểm tra gan, túi mật, lá lách và tuyến tụy, có thể cần ăn một bữa ăn không có chất béo vào buổi tối trước khi siêu âm, sau đó, có thể cần tránh ăn trong 8 đến 12 giờ trước khi siêu âm

Xét nghiệm Pap: ý nghĩa lâm sàng xét nghiệm ung thư cổ tử cung

Trong xét nghiệm Pap, một mẫu tế bào nhỏ từ bề mặt cổ tử cung được bác sĩ thu thập, sau đó mẫu được trải trên một phiến kính

Đọc kết quả khí máu

Khí máu là một xét nghiệm có giá trị, cung cấp nhiều thông tin cho các bác sỹ, đặc biệt là các bác sỹ làm việc tại các khoa Điều trị Tích cực về tình trạng toan kiềm.

Sinh thiết gan: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Sinh thiết gan, có thể được thực hiện khi xét nghiệm máu thấy gan bất thường, nó có thể được thực hiện khi chụp X quang, siêu âm hoặc CT cho thấy có vấn đề với gan

Xét nghiệm karyotype hay lập bộ nhiễm sắc thể: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả

Xét nghiệm karyotype có thể được thực hiện để tìm hiểu xem các vấn đề về nhiễm sắc thể có thể khiến thai nhi chết lưu hay không