Bệnh chấy rận

2016-07-05 03:14 PM

Nhiễm rận ở mu rất ít thấy, đặc biệt dễ gặp ở những người lông rậm; thậm chí có thể tìm thấy rận ở lông mi và ở da đầu.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Những điểm thiết yếu cho chẩn đoán

Ngứà kèm theo tróc da.

Trứng trên thân tóc; rận trên da hoặc quần áo.

Đôi khi có các vết màu xanh da trời (maculae ceruleae) trên mặt đùi trong hoặc ở bụng dưới trong các trường họp nhiễm rận mu.

Nhận định chung

Chấy rận là bệnh nhiễm động vật ký sinh trên da đầu, thân hoặc vùng mu. Nó thường gặp ở những người sống ở khu dân cư quá đông với các phưong tiện vệ sinh không đầy đủ, tuy nhiên rận mu có thể truyền qua quan hệ tình dục. Chấy rận trên đậu có thể lây do dùng chung mù hoặc lược và có thể lây lan rất nhanh trong nhóm trẻ ở trường học

Có 3 loại khác nhau: (1) rận mu, do Pthirus pubis gây ra (rận mu) (2) rận thân, do Pediculus humanus corporis gây ra (rận thân thể); và (3) chấy trên đầu, do Pediculus humanus capitis gây ra (chấy đầu).

Chấy rận trên đầu và trên thân có diện mạo tương tự nhau và dài 3 - 4mm. Rận trên thân thỉnh thoảng mới tìm thấy trên thân thể vì côn trùng chỉ đi trên da để kiếm ăn và cần phải tìm chúng ở các đường nối của đồ lót. Sốt chiến hào, sốt tái phát và sốt rickettsia lây truyền qua rận trên người ở những nước mà ở đó các bệnh này là đặc hữu.

Lâm sàng

Nhiễm rận trên thân thể có thể gây ngứa mạnh và gãi có thể gây tróc da sâu ở những vùng bị ngứa. Trong một số trường họp, chỉ có biểu hiện ngứa với một số chỗ tróc da. Viêm da mủ có thể là dấu hiệu biểu hiện của bất kỳ dạng nào trong các bệnh nhiễm loại này. Chấy trên đầu có thể tìm thấy trên da đầu hoặc biểu hiện thành các ổ trứng nhỏ giống một cái nụ liễu dạng đuôi sóc ở trên tóc gần da đầu. Dễ thấy nhất là ở trên tai và ở gáy. Rận trên thân thể đẻ trứng dễ nhìn thấy trên lông mịn trên cơ thể. Nhiễm rận ở mu rất ít thấy, đặc biệt dễ gặp ở những người lông rậm; thậm chí có thể tìm thấy rận ở lông mi và ở da đầu.

Chẩn đoán phân biệt

Cần phải phân biệt chấy ở đầu với bệnh viêm da bã nhờn, nhiễm rận trên cơ thể với ghẻ, và nhiêm rận ở mu với ngứa vùng hậu môn sinh dục và eczema.

Điều trị

Đối với tất cả các dạng chấy rận, người ta rất hay dùng lindan (Kwell, Scabene). Bôi một lớp mỏng lên vùng bị nhiễm và các vùng có lông lân cận. Rửa sạch kỹ lưỡng sau 12 tiếng. Những trứng rận còn sót lại có thể lấy đi bằng chải lược bí. Cần phải điều trị cho người có tiếp xúc tình dục.

Kem rửa permethrin 1% là một thuốc bôi tại chỗ diệt chấy rận và trứng trong điều trị chấy trên đầu và trứng. Bôi lên tóc và da đầu rồi để 10 phút trước khi gội kỹ bằng nước sạch, cần xử lý mỗi tuần một lần. Kem permethrin 1% có hiệu quả hon pyrethrin đồng vận, các sản phẩm OTC dùng không pha loãng bôi cho tới khi vùng bị nhiễm ướt hết. Sau 10 phút, rửa sạch vùng bôi thuốc bằng nước ấm và xà phòng rồi để khô. Trứng có thể điều trị như trên. Đối với lông mi bôi petrolatum dày, hai lần một ngày trong 8 ngày, trứng còn lại có thể búng hết sau đó.