Bệnh nấm móng

2016-07-13 11:11 AM

Bệnh nấm móng thường khó điều trị vì đòi hỏi thời gian điều trị dài và bệnh hay tái phát. Nấm móng tay đáp ứng điều trị tốt hơn nấm móng chân.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nấm móng là sự phá hủy một hay nhiều móng tay, chân (nhưng hiếm khi tất cả) do nhiễm nấm Trichophyton gây nên. Loại nấm hay gặp nhất là Trichophyton mentagrophytes và Trichophyton rubrum. Candida albican gây bệnh viêm móng do candida. Nấm "Saprophytic" ccũng có thể gây viêm móng.

Nấm móng thường không có triệu chứng. Móng bị mất độ bóng, giòn và quá sản, chất móng có thể khô và thậm chí xốp. Những mảnh vụn không đều của móng bị bệnh có thể bị vỡ. Chẩn đọán cận lâm sàng là bắt buộc. Móng nên làm sạch bằng hydroxid kali 10% và kiểm tra dưới kính hiển vi để xem có những nhánh sợi nấm và các đám bào tử nấm không. Nấm có thể nuôi cấy được trên môi trường Sabouraud. Nhuộm PAS trên tiêu bản sinh thiết cũng có thể tìm thấy nấm.

Bệnh nấm móng thường khó điều trị vì đòi hỏi thời gian điều trị dài và bệnh hay tái phát. Nấm móng tay đáp ứng điều trị tốt hơn nấm móng chân. Đối với nấm móng chân thường gây chán nản khi điều trị ở nhiều bệnh nhân và nên kiểm soát sự khó chịu này bằng cách xén bớt phần móng dày ở nền móng.

Griseofulvin dạng siêu nhỏ, 1 - 1,5g/ngày là thuốc được chọn đầu tiên để điều trị nấm móng. Đối với nấm móng chân đòi hỏi phải kéo dài thời gian điều trị 12 - 18 tháng. Ketoconazol 200mg/ngày đôi khi cũng được dùng để điều trị nấm móng, mặc dù thuốc không được tán thành dùng. Ketoconazol có thể tăng lên 400mg/ngày và sẽ tăng khả năng khỏi bệnh, nhưng tác dụng phụ không mong muốn (độc cho gan, tác dụng lên vỏ thượng thận và tác dụng chống androgen) cần phải được xém xét. Mặc dù không được chỉ định dùng, itraconazol, 200mg x 2 lần/ngày dùng trong 1 tuần mỗi tháng và trong 4 tháng có thể là phương pháp khác điều trị nấm móng chân và có ưu điểm là thuốc tồn tại ở nền móng sau khi đã ngừng điều trị. Tuy nhiên, tái phát vẫn hay xảy ra. Itraconazol có thể làm tăng các men của gan và tăng glyceride máu. Nên áp dụng nhiều phương pháp điều trị, ví dụ ngày nay người ta dùng fluconazol liều thấp một lần một tuần.

Móng nên mài hoặc dũa bớt hằng ngày (xuống tới đáy móng nếu cần thiết). Ciclopirox là một loại kem chống nấm có chứa muối pyridon ethanolamin và hình như thuốc ngấm vào móng tốt hơn các loại thuốc bôi khác. Nói chung không có loại thuốc bôi nào thật là có tác dụng. Tuy vậy, ngày nay người ta đang thử nghiệm tác dụng của những chất chống nấm trong tá dược mới.

Thậm chí khi móng đã sạch hết thương tổn sau những tháng điều trị, bệnh vẫn có thể tái phát ngay sau khi ngừng thuốc chống nấm toàn thân một thời gian ngắn. Thuốc bôi chống nấm có thể dùng duy trì sau khi đã dùng thuốc chống nấm toàn thân.

Bài viết cùng chuyên mục

Bệnh Zona: chẩn đoán và điều trị

Bệnh zona là một bệnh da có bọng nước cấp tính do virus mà virus có hình thái giống như virus thủy đậu. Bệnh thường gặp ở người lớn. Hầu hết bệnh nhân chỉ bị zona một lần.

Rôm ban nhiệt

Sử dụng những chế phẩm kháng sinh như chlorhexidin trước khi tiếp xúc với nóng ẩm có thể tránh được rôm. Những người dễ bị rôm nên tránh tiếp xúc với môi trường nóng ẩm.

Viêm quầng: chẩn đoán và điều trị

Thương tổn không bao giờ hóa mủ và hoại tử và khi khỏi không để lại sẹo. Bệnh có thể biến chứng gây rách da tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập.

U mềm lây: chẩn đoán và điều trị

Các tổn thương có thể lan rộng do tự nhiễm. Trong hoạt động tình dục, chúng có thể giới hạn ở vùng sinh dục như dương vật, mu, và mặt trong đùi.

Nhọt và nhọt độc

Có nổi bật lên cảm giác đau và nhậy cảm, và với nhọt độc thì dữ dội hơn nhọt thường. Áp xe nang lông hoặc là tròn hoặc là hình nón.

Viêm nang lông

Viêm nang lông do vi khuẩn gram âm, bệnh thường phát triển ở những người đang điều trị trứng cá bằng kháng sinh, có thể bệnh biểu hiện như một đợt bột phát của trứng cá mủ và trứng cá nốt.

Bệnh chấy rận

Nhiễm rận ở mu rất ít thấy, đặc biệt dễ gặp ở những người lông rậm; thậm chí có thể tìm thấy rận ở lông mi và ở da đầu.

Chai chân: chẩn đoán và điều trị

Điều trị bao gồm sửa lại cho đúng các bất thường cơ học gây ra ma xát và tỳ đè. Phải đi giày vừa và điều chỉnh lại các biến dạng chỉnh hình.

Herpes simplex: vết loét do lạnh và do sốt

Triệu chứng cơ bản của herpes simplex là đau rát. Đau dây thần kinh có thể có trước hoặc có đồng thời với các triệu chứng khởi phát.

Viêm da dạng herpes

Bệnh nhân có viêm ruột nhạy cảm với gluten, nhưng đôi với phần lớn bệnh nhân không có biểu hiện lâm sàng.

Hồng ban ly tâm mãn tính

Ở trung tâm thương tổn nơi bị cắn thì lành, để lại một viền đỏ, nó cũng có thể nổi lên, tạo mụn nước hoặc hoại tử.

Bệnh Bowen và bệnh Paget

Bệnh tiến triển lành tính, nhưng khi những thương tổn này phát triển thành ung thư tế bào gai xâm lấn, thì cắt bỏ hoặc chỉ định phương pháp điều trị khác.

Luput ban đỏ dạng đĩa mạn tính

Khi ANA dương tính với hiệu giá cao, hoặc hình ảnh lâm sàng gợi có thương tổn nội tạng, có kháng thể chống ADN chuỗi kép và giảm bổ thể trong máu sẽ nghĩ tới luput ban đỏ hệ thống.

Nấm thân hoặc nấm hình vòng

Xét nghiệm nấm dương tính đã phân biệt được bệnh nấm thân với các thương tổn có hình tròn khác như vảy nến, luput đỏ, giang mai, họng ban đa dạng và vảy phấn hồng Gibert.

Viêm da dị ứng tiếp xúc

Giai đoạn cấp tính thương tổn đặc trưng bởi các mụn nước nhỏ li ti, chảy nước và đóng vảy, khi thương tổn xẹp hoặc thương tổn mạn tính sẽ biểu hiện bằng các vảy da, đỏ da và có thể có dày da.

Loét da do tỳ đè

Nếu vết loét lan rộng rất nhanh có thể là loét của viêm da mủ hoại tử kết hợp với bệnh viêm đường ruột.

Ban nấm da: dị ứng hoặc nhạy cảm với nấm

Ngứa là triệu chứng duy nhất. Thương tổn cơ bản là từng nhóm mụn nước, thường khu trú ở mô cái và mô út. Đôi khi thương tổn khu trú ở mu bàn tay thậm chí có thể ở toàn thân.

Tổ đỉa: chẩn đoán và điều trị

Các mụn nước trong, nhỏ, nằm rải rác ở hai bên của các ngón tay và ở lòng bàn tay, lòng bàn chân. Trông giống như hạt gạo tròn trong bột sắn. Các thương tổn này có thể rất ngứa.

Nguyên tắc điều trị bệnh ngoài da

Các thuốc bôi kháng sinh, neomycin là loại thuốc có khả năng gây cảm ứng lớn nhất. Dephenhydramin, Benzocain và Ethylenediamin là những chất có trong thành phần của của thuốc bôi cũng dễ gây dị ứng.

Rụng tóc hói: chẩn đoán và điều trị

Rụng tóc do sẹo thường là rụng tóc vĩnh viễn và không thay đổi được. Không có thuốc nào có thể chữa được trừ khi phẫu thuật cấy tóc.

Những hình thái bất thường của móng

Điều quan trọng là phải, phân biệt được giữa rối loạn móng do bẩm sinh, hay di truyền với bệnh móng do sang chấn, và môi trường.

Các thương tổn sắc tố da

Những bớt nghi ngờ là những bớt có bờ không đều, không đối xứng hoặc bờ có tua là nơi mà sắc tố thường phát triển lan ra cả phần da bình thường quanh nó.

Một số bệnh da có bọng nước

Các bọng nước xuất hiện đầu tiên ở vùng quanh rốn và có thể có các mảng hoặc các nốt đỏ, mụn nước và bọng nước lớn.

Rối loạn sắc tố da

Trước hết cần xác định thế nào là tăng sắc tố và giảm sắc tố. Mỗi loại có thể là tiên phát hay thứ phát sau một bệnh khác.

Hồng ban nút

Nghiên cứu mô cho thấy viêm giữa các tế bào dưới da là đặc trưng của hồng ban nút. Mặt khác, phát hiện đó cũng thấy ở các bệnh có liên đới khác.