Insulin nền-Bolus cho bệnh nhân nhập viện với Covid-19: các nguyên tắc cơ bản

2021-09-15 12:10 PM

Insulin thường cung cấp sự bao phủ trong giai đoạn sau ăn (ngoài 4 giờ sau bữa ăn chính), một số mức điều hòa glucose cơ bản, thì tác dụng của insulin tác dụng nhanh chủ yếu giới hạn trong giai đoạn sau ăn (lên đến 4 giờ sau một bữa ăn chính).

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Cơ sở lý thuyết

Chế độ insulin nền-bolus ngụ ý việc sử dụng một hoặc hai liều insulin tác dụng trung gian hoặc kéo dài (nền) và ba, hoặc hiếm khi, bốn liều insulin tác dụng ngắn (bolus hoặc prandial). Insulin nền điều chỉnh sự gia tăng glucose trong máu do sản xuất glucose nội sinh thông qua quá trình phân giải đường phân và tạo gluconeogenesis, và insulin bolus ngăn chặn sự gia tăng nồng độ glucose trong máu liên quan đến bữa ăn.

Dược động học của các chế phẩm insulin khác nhau Insulin nền có thể được phân loại thành: (1) các chế phẩm thông thường, chẳng hạn như insulin protamine hagedorn (NPH) trung tính, có tác dụng trung gian (thời gian tác dụng 12-16 giờ), và (2) các chất tương tự insulin, chẳng hạn như như insulin detemir, insulin glargine và insulin degludec, có tác dụng trung bình hoặc kéo dài (thời gian tác dụng từ 12 đến> 24 giờ). Tương tự, insulin bolus có thể được phân loại thành: (1) các chế phẩm thông thường, chẳng hạn như insulin thông thường, có tác dụng ngắn (khởi phát và thời gian tác dụng tương ứng 30–60 phút và 6–8 giờ); (2) các chất tương tự insulin tác dụng nhanh, chẳng hạn như insulin lispro, insulin aspart và insulin glulisine (khởi phát và thời gian tác dụng tương ứng 5–15 phút và 3–5 giờ); và (3) các chất tương tự insulin tác dụng cực nhanh, chẳng hạn như insulin aspart tác dụng nhanh (thời gian bắt đầu tác dụng nhanh hơn gấp hai lần so với insulin aspart). Do đó, trong khi insulin thường cung cấp sự bao phủ trong giai đoạn sau ăn (ngoài 4 giờ sau bữa ăn chính), ngụ ý một số mức độ điều hòa glucose cơ bản, thì tác dụng của insulin tác dụng nhanh chủ yếu giới hạn trong giai đoạn sau ăn (lên đến 4 giờ sau một bữa ăn chính).

Bảng 1 Các đặc tính dược động học của insulin người và các chất tương tự insulin sau khi tiêm dưới da

Chuẩn bị insulin

Khởi đầu

Đỉnh (h)

Thời gian tác dụng (h)

Thời gian sử dụng

Insulin Prandial

Regular

30–60 phút

2–4

6–8

30 phút trước bữa ăn

 Lispro

10–15 phút

1–1,5

3–5

5–15 phút trước bữa ăn

Aspart

10–15 phút

1–2

3–5

5–15 phút trước bữa ăn

Glulisine

10–15 phút

1–2

3–5

5–15 phút trước bữa ăn

Insulin aspart tác dụng nhanh

3–5 phút

1

3–4

Khi bắt đầu bữa ăn hoặc tối đa 20 phút sau khi bắt đầu bữa ăn

Insulin nền

 NPH

2,5–3 giờ

5–7

12–16

Giờ đi ngủ. Khi dùng hai lần mỗi ngày, liều buổi sáng được dùng vào khoảng 9 giờ sáng

 Detemir

2–3 giờ

6–8

12–24

Giờ đi ngủ. Có thể được yêu cầu hai lần mỗi ngày

 Glargine U-100

2–3 giờ

Không có đỉnh

≈ 24

Dùng mỗi ngày một lần vào một giờ cố định, thường là trước khi đi ngủ. Có thể được yêu cầu hai lần mỗi ngày

 Glargine U-300

4–6 giờ

Không có đỉnh

 > 24 (≈ 36)

Cung cấp một lần một ngày vào một thời điểm cố định

 Degludec

1–4 giờ

Không có đỉnh

 > 24 (≈ 42)

Cung cấp một lần một ngày vào một thời điểm cố định

Điều kiện tiên quyết đối với phác đồ Insulin Basal-Bolus

Cần lưu ý các yếu tố sau trước khi bắt đầu chế độ insulin nền-bolus:

1. Bệnh nhân nên được cung cấp dinh dưỡng qua đường tiêu hóa qua đường uống hoặc qua ống cho ăn. Phương pháp sau có thể phù hợp với bệnh nhân mới xuất hiện hoặc hiện đang được hỗ trợ thở máy. Nên tuân theo một kế hoạch ăn kiêng thường xuyên, với số lượng calo cố định và tỷ lệ carbohydrate cố định cho mỗi bữa ăn chính và phụ (hoặc thức ăn chính và phụ). Trong bối cảnh bệnh viện, đặc biệt là trong kịch bản COVID-19 hiện tại, rất ít hỗ trợ có thể có sẵn để đánh giá mức độ đầy đủ của các chương trình giảng dạy nhằm giáo dục bệnh nhân về cách đếm carbohydrate; do đó, một bữa ăn với một tỷ lệ carbohydrate cố định nên là lựa chọn ưu tiên.

2. Bệnh nhân nên ăn ba bữa chính và ba bữa phụ (hoặc thức ăn) hoặc ba bữa chính và bốn bữa phụ (hoặc thức ăn) (lựa chọn thứ hai được ưu tiên nếu khoảng thời gian giữa bữa trưa và bữa tối [hoặc bữa ăn chính thứ hai và thứ ba] lớn) .

3. Cần có khoảng cách ít nhất 2 giờ giữa bữa ăn chính (hoặc thức ăn) và bữa ăn phụ (hoặc thức ăn). Khoảng trống này đảm bảo rằng việc giải phóng insulin sau bữa ăn là thích hợp để phù hợp với sự gia tăng glucose trong máu sau bữa ăn và không có làn sóng giải phóng glucose không được kiểm soát thứ hai trong giai đoạn này.

4. Thời gian cho bữa ăn (hoặc thức ăn) (cả chính và phụ) phải tương đối cố định.

Mục tiêu về đường huyết

Mục tiêu đường huyết để quản lý bệnh nhân tăng đường huyết nhập viện dựa trên theo dõi đường huyết mao mạch. Mặc dù máy đo đường huyết sử dụng máu toàn phần mao mạch để đo glucose, hầu hết các thiết bị hiện đang sử dụng đều báo giá trị tương đương huyết tương (để dễ so sánh với giá trị phòng thí nghiệm). Cần lưu ý rằng giá trị đường huyết trong mao mạch và tĩnh mạch gần đúng hơn ở trạng thái đói so với sau ăn, với giá trị mao mạch ở trạng thái sau có thể cao hơn 20–25%.

Mục tiêu đường huyết cho bệnh nhân nhập viện với COVID-19 nên được quyết định dựa trên tuổi tác, bệnh đi kèm và sự hiện diện hay không có các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường. Đối với những người trẻ tuổi, không có bệnh đi kèm hoặc các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường và có thể kiểm soát chặt chẽ đường huyết mà không gây hạ đường huyết quá mức, đường huyết lúc đói (FBG) ≤ 120 mg / dl (6,7 mmol / L) và 2 giờ sau ăn nên nhắm mục tiêu đường huyết (PPBG) ≤ 160 mg / dl (8,9 mmol / L). Đối với những người lớn tuổi hoặc những người có bệnh đi kèm và các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường có nguy cơ hạ đường huyết cao hơn, mục tiêu đường huyết nên được nới lỏng thành FBG ≤ 140 mg / dl (7,8 mmol / L) và PPBG ≤ 180 mg / dl (10 mmol / L). Giới hạn trên của PPBG có thể được nới lỏng hơn nữa đến 220 mg / dl (12.2 mmol / L ).

Bảng 2 Mục tiêu đường huyết cho bệnh nhân đang điều trị bằng chế độ insulin nền-bolus

Đặc điểm bệnh nhân

Mục tiêu đường huyết

Đường huyết lúc đói

Đường huyết sau ăn 2 giờ

Trẻ, không mắc bệnh đi kèm hoặc các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường

 ≤ 120 mg / dl (6,7 mmol / L)

 ≤ 160 mg / dl (8,9 mmol / L)

Bệnh nhân mắc bệnh giai đoạn cuối và / hoặc tuổi thọ hạn chế hoặc có nguy cơ cao bị hạ đường huyết

 ≤ 140 mg / dl (7,8 mmol / L)

 ≤ 180 mg / dl (10,0 mmol / L) a


a Có thể được nới hơn nữa đến 220 mg / dl (12,2 mmol / L) nếu không thể đạt được giá trị mục tiêu mà không gây hạ đường huyết quá mức

Bài viết cùng chuyên mục

Rối loạn tâm thần sau đột quỵ: chẩn đoán và can thiệp

Rối loạn tâm thần sau đột quỵ, với ảo tưởng, và với ảo giác, có thể khó phân biệt rõ ràng, với chứng trầm cảm sau đột quỵ, và chứng mất trí nhớ sau đột quỵ

Ngộ độc thủy ngân: chăm sóc và tiên lượng

Điều trị sớm bất kỳ hình thức ngộ độc thủy ngân nào, cũng có cơ hội cải thiện tiên lượng, giảm tổn thương mô và ảnh hưởng thần kinh của chất độc

Mang thai: các triệu chứng sớm kỳ lạ không ai nói ra

Nhưng phụ nữ mang thai cũng trải qua một loạt các triệu chứng ngoài những dấu hiệu đầu tiên, từ chất dịch nhầy chảy ra, nếm mùi kim loại đến đau đầu

Tăng huyết áp kháng thuốc: những điều cần biết

Nhiều trường hợp bị cáo buộc tăng huyết áp kháng thuốc xảy ra do bệnh nhân không dùng thuốc theo quy định, vì nhiều lý do.

Tim đập nhanh khi mang thai: đánh trống ngực

Đánh trống ngực thường vô hại, tuy nhiên, trong một số trường hợp, chúng có thể chỉ ra một vấn đề trong tim hoặc những nơi khác trong cơ thể

Đột quỵ: Thời gian không phải là yếu tố duy nhất trong chăm sóc cấp cứu

Có hai loại đột quỵ chính: thiếu máu cục bộ và xuất huyết, đột quỵ thiếu máu cục bộ, do hậu quả của cục máu đông hoặc do mạch máu là phổ biến nhất

Bệnh tâm thần: có thể do nguyên nhân ô nhiễm không khí

Các yếu tố khác, như dân tộc, mật độ dân số, ô nhiễm đất, và cuộc sống đô thị, cũng có liên quan đến tỷ lệ, của một số vấn đề sức khỏe tâm thần

Bệnh tiểu đường tuýp 2: các dấu hiệu ban đầu là gì?

Trong bài viết này, chúng tôi xem xét các dấu hiệu và triệu chứng sớm của bệnh tiểu đường tuýp 2 và tầm quan trọng của chẩn đoán sớm

Lựa chọn điều trị tiểu đường loại 2 tốt nhất: các yếu tố cần xem xét

Quản lý nó hiệu quả, có nghĩa là sử dụng nhiều chiến lược giảm rủi ro, đồng thời đạt được mục tiêu kiểm soát lượng đường trong máu

Suy giảm nhận thức: các yếu tố bảo vệ

Các hoạt động xã hội đòi hỏi phải tham gia vào một số quá trình tinh thần quan trọng, bao gồm sự chú ý và trí nhớ, có thể thúc đẩy nhận thức.

Men chuyển angiotensine 2 (ACE2): làm trung gian lây nhiễm SARS-CoV-2

Sự xâm nhập vào tế bào vật chủ là bước đầu tiên của quá trình lây nhiễm virus. Một glycoprotein tăng đột biến trên vỏ virus của coronavirus có thể liên kết với các thụ thể cụ thể trên màng tế bào chủ.

Vắc xin Pfizer-BioNTech COVID-19: FDA cho phép sử dụng khẩn cấp ở thanh thiếu niên

FDA đã xác định rằng Vắc xin Pfizer-BioNTech COVID-19 đã đáp ứng các tiêu chí theo luật định ở những người từ 12 tuổi trở lên vượt trội hơn những rủi ro tiềm ẩn và đã biết, hỗ trợ cho việc sử dụng vắc xin sử dụng trong quần thể này.

Chấn thương thần kinh cánh tay (Brachial plexus Injury)

Phần lớn các bệnh nhân bị chấn thương kiểu thần kinh thất dụng phục hồi được 90 đến 100 phần trăm chức năng theo cách tự nhiên.

U nang buồng trứng có thể trở thành ung thư?

U nang buồng trứng tương đối phổ biến ở những người có chu kỳ kinh vì u nang nhỏ có thể phát triển tự nhiên như là một phần của chu kỳ kinh nguyệt

Nhiễm cúm A (H7N9) ở người

Như vậy đến nay, hầu hết các bệnh nhân bị nhiễm virus này đã phát triển viêm phổi nặng, các triệu chứng bao gồm sốt, ho và khó thở, thông tin vẫn còn hạn chế về toàn bộ về bệnh nhiễm virus cúm A có thể gây ra.

Dịch truyền tĩnh mạch: điều trị nhiễm toan chuyển hóa

Một nghiên cứu gần đây, đã ghi nhận rằng, natri bicarbonate được cung cấp trong các liều bolus nhỏ, không dẫn đến nhiễm toan nội bào

Nhạy cảm quá mức với phê bình: nguyên nhân và những điều cần biết

Một số hậu quả lớn nhất là sự không hài lòng với tình trạng hiện tại, tự phê bình và mất bình an tinh thần, hạnh phúc và sức khỏe

Nguyên nhân gây đau hoặc ngứa bụng khi mang thai?

Bài viết này sẽ thảo luận về một số nguyên nhân tiềm ẩn của đau ở rốn, cũng như biện pháp khắc phục tại nhà để giúp giảm bớt sự khó chịu cho bà mẹ mang thai

Vi rút Corona 2019: xét nghiệm đối với các trường hợp nghi ngờ

Xét nghiệm phát hiện 2019 nCoV đã và đang được phát triển, một số chỉ có thể phát hiện ra virus mới, và một số cũng có thể phát hiện các chủng khác

Vắc xin Covid-19: trả lời cho các câu hỏi thường gặp

Có rất nhiều lý do có thể giải thích tại sao một số người ít quan tâm đến việc xếp hàng tiêm chủng của họ, bao gồm các câu hỏi kéo dài về độ an toàn, tác dụng phụ và mức độ hoạt động của vắc xin đối với các biến thể vi rút mới.

Thủy ngân: khi bóng đèn hoặc nhiệt kế hỏng có thể gây ngộ độc?

Nếu phá vỡ nhiệt kế thủy ngân hoặc bóng đèn, một lượng nhỏ thủy ngân lỏng có thể tràn ra ngoài, có thể tách thành các hạt nhỏ, lăn một khoảng cách xa

Vắc xin Covid-19 Novavax (NVX-CoV2373): tính sinh miễn dịch hiệu quả và an toàn

Trong một thông cáo báo chí liên quan đến thử nghiệm hiệu quả giai đoạn III ở Hoa Kỳ và Mexico, Novavax có 90,4 phần trăm hiệu quả trong việc ngăn ngừa COVID-19 có triệu chứng bắt đầu vào hoặc sau bảy ngày sau liều thứ hai.

Bệnh thận mãn sử dụng thuốc đông y: tác dụng độc hại nguy hiểm

Một trong những mối nguy hiểm, với bất kỳ sự kết hợp của các dược chất, là sự tương tác tiềm năng, phản ứng thuốc đông y có khả năng tồi tệ nhất

Tiền tiểu đường: ngủ muộn có thể dẫn đến tăng cân

Bệnh tiểu đường là một căn bệnh phổ biến với tác động đến chất lượng cuộc sống, xác định các yếu tố lối sống mới có thể giúp chúng tôi tư vấn cho bệnh nhân giai đoạn sớm

Tập thể dục khi mang thai: giúp trẻ tránh khỏi các vấn đề sức khỏe khi trưởng thành

Nghiên cứu mới cho thấy việc tập thể dục khi mang thai có thể giúp các bà mẹ giảm đáng kể nguy cơ truyền bệnh tiểu đường và các bệnh chuyển hóa khác cho con mình sau này.