- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Các chỉ số xét nghiệm và ý nghĩa
- Áp lực thẩm thấu huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Áp lực thẩm thấu huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Nhận định chung
Xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh đo lượng các chất hòa tan trong phần huyết thanh của máu. Các chất ảnh hưởng đến thẩm thấu huyết thanh bao gồm natri, clorua, bicarbonate, protein và đường (glucose).
Xét nghiệm này được thực hiện trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.
Một chất gọi là hormone chống bài niệu (ADH) kiểm soát một phần thẩm thấu huyết thanh. Nước liên tục rời khỏi cơ thể khi thở, đổ mồ hôi và đi tiểu. Nếu không uống đủ nước, nồng độ chất trong máu (độ thẩm thấu huyết thanh) sẽ tăng lên. Khi độ thẩm thấu huyết thanh tăng, cơ thể giải phóng ADH. Điều này giữ nước không tạo thêm nước trong nước tiểu, và nó làm tăng lượng nước trong máu. ADH giúp khôi phục thẩm thấu huyết thanh về mức bình thường.
Nếu uống quá nhiều nước, nồng độ chất trong máu sẽ giảm. Khi độ thẩm thấu huyết thanh giảm, cơ thể ngừng giải phóng ADH. Điều này làm tăng lượng nước trong nước tiểu. Khi mất quá nhiều nước trong cơ thể, gọi là mất nước.
Chỉ định xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh
Kiểm tra sự cân bằng giữa nước và hóa chất trong máu.
Tìm hiểu mức độ mất nước nghiêm trọng hoặc mất nước.
Kiểm tra xem cơ thể có đủ ADH không.
Tìm nguyên nhân co giật hoặc hôn mê. Trong trường hợp nghiêm trọng, những điều này có thể được gây ra bởi sự mất cân bằng giữa nước và chất điện giải trong cơ thể.
Tìm hiểu co thể đã uống phải chất độc, chẳng hạn như cồn, cồn gỗ hoặc chất chống đông.
Chuẩn bị xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh
Hãy chắc chắn nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc dùng, bao gồm cả những loại thuốc không kê đơn. Nhiều loại thuốc có thể thay đổi kết quả của xét nghiệm này.
Nói chuyện với bác sĩ nếu có bất kỳ mối quan tâm về sự cần thiết của xét nghiệm, rủi ro của nó, làm thế nào nó sẽ được thực hiện, hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.
Thực hiện xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh
Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.
Làm sạch vị trí kim bằng cồn.
Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.
Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.
Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.
Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.
Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.
Cảm thấy khi xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh
Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.
Rủi ro của xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh
Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.
Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp nguy cơ bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.
Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Có thể điều trị bằng cách sử dụng một miếng gạc ấm nhiều lần trong ngày.
Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm thẩm thấu huyết thanh đo lượng chất trong phần huyết thanh của máu.
Kết quả thường có sẵn trong khoảng 4 giờ.
Bình thường
Những con số này chỉ là một hướng dẫn. Phạm vi bình thường thay đổi từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác. Phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi khác nhau. Báo cáo phòng xét nghiệm sẽ hiển thị phạm vi mà phòng xét nghiệm sử dụng cho là bình thường. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Vì vậy, một số nằm ngoài phạm vi bình thường ở đây vẫn có thể là bình thường.
Bình thường: 278 - 300 millios trên mỗi kilôgam (mOsm / kg) nước (278 - 300 mmol / kg nước).
Giá trị cao
Quá ít nước trong cơ thể (mất nước).
Nồng độ muối hoặc đường cao trong máu. Điều này có thể được gây ra bởi các vấn đề như bệnh tiểu đường được kiểm soát kém.
Tổn thương thận. Điều này có thể gây ra sự tích tụ urê trong máu.
Ngộ độc với một số chất. Chúng bao gồm ethanol (rượu trong đồ uống có cồn), cồn xát (isopropanol), rượu gỗ (metanol) và chất chống đông (ethylene glycol).
Một căn bệnh hiếm gặp, chẳng hạn như bệnh tiểu đường insipidus, khiến mất nước và sản xuất một lượng lớn nước tiểu.
Giá trị thấp
Quá nhiều nước trong cơ thể.
Một mức độ thấp của muối trong máu. Điều này có thể được gây ra bởi một số loại thuốc, bao gồm thuốc lợi tiểu và một số loại thuốc huyết áp.
Một tình trạng gọi là hội chứng bài tiết hormone chống bài niệu không phù hợp (SIADH). SIADH đôi khi xảy ra với bệnh phổi, ung thư, bệnh của hệ thống thần kinh trung ương hoặc sử dụng một số loại thuốc.
Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh
Có thể không thể làm xét nghiệm hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:
Uống rượu ngay trước khi xét nghiệm.
Gần đây đã được truyền máu.
Điều cần biết thêm
Nồng độ chất trong nước tiểu (độ thẩm thấu nước tiểu) có thể được đo và so sánh với độ thẩm thấu huyết thanh. Điều này có thể giúp bác sĩ thấy thận hoạt động như thế nào và tìm ra nguyên nhân gây mất cân bằng nước và chất điện giải trong cơ thể.
Đôi khi mức hormone chống bài niệu (ADH) tăng lên mặc dù lượng chất trong máu là bình thường. Đây được gọi là hội chứng bài tiết hormone chống bài niệu không phù hợp (SIADH). Thẩm thấu huyết thanh có thể kiểm tra SIADH.
Bài viết cùng chuyên mục
Natri (Na) trong máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các chất điện giải khác, chẳng hạn như kali, canxi, clorua, magiê và phốt phát, có thể được kiểm tra cùng lúc với natri
Erythropoietin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Erythropoietin cho phép các tế bào gốc của tủy xương biệt hóa thành các nguyên hổng cầu, một tế bào tiền thân của hổng cẩu
Đường huyết (máu) tại nhà: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Một số loại máy đo glucose có thể lưu trữ hàng trăm chỉ số glucose, điều này cho phép xem lại số đọc glucose thu thập theo thời gian và dự đoán mức glucose vào những thời điểm nhất định trong ngày
Bilirubin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Hem sẽ được chuyển thành biliverdin nhờ enzym oxygenase của microsom, sau đó thành Bilirubin dưới tác dụng của enzym biliverdin reductase
Xét nghiệm virus viêm gan A: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Xét nghiệm tìm kiếm các kháng thể do cơ thể tạo ra để chống lại virus, chúng sẽ ở trong máu nếu hiện tại bị nhiễm viêm gan A, hoặc đã từng bị nhiễm trong quá khứ
Amoniac máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Nồng độ amoniac trong máu tăng lên khi gan không thể chuyển đổi amoniac thành urê, điều này có thể được gây ra bởi xơ gan hoặc viêm gan nặng
Xét nghiệm bệnh tự miễn: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các xét nghiệm tự miễn dịch có thể bao gồm chống dsDNA, chống RNP, chống Smith hoặc chống Sm, chống Sjogren SSA và SSB, chống xơ cứng hoặc chống Scl 70, chống Jo 1 và chống CCP
Xét nghiệm vitamin D: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Cơ thể sử dụng ánh nắng mặt trời, để tự tạo ra vitamin D, Vitamin D có trong thực phẩm, như lòng đỏ trứng, gan và cá nước mặn
Cortisol: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Nồng độ creatinin trong mẫu nước tiểu 24h cũng thường được định lượng cùng với nồng độ cortisol niệu để khẳng định rằng thể tích nước tiểu là thỏa đáng
Xét nghiệm Ketone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Ketone có thể được kiểm tra trong phòng xét nghiệm, hoặc bằng cách sử dụng xét nghiệm máu, hoặc nước tiểu tại nhà
Phốt phát trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Thận giúp kiểm soát lượng phốt phát trong cơ thể, phốt phát bổ sung được lọc qua thận, và đi ra khỏi cơ thể qua nước tiểu
Sinh thiết hạch bạch huyết: ý nghĩa lâm sàng kết quả sinh thiết
Một số sinh thiết hạch, có thể được thực hiện bằng các công cụ đặc biệt, trong đó một ống soi nhỏ được sử dụng, để lấy hạch bạch huyết ra
Xét nghiệm bệnh Lyme: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Bệnh Lyme có thể khó chẩn đoán, vì các triệu chứng tương tự như bệnh khác, nếu nghĩ rằng mắc bệnh Lyme, bác sĩ sẽ kiểm tra lâm sàng và xét nghiệm
Gamma glutamyl transferase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm gamma GT
Gamma glutamyl transferase, gamma GT là một enzym của màng tham gia vào quá trình xúc tác chuyển các nhóm gamma-glutamyl giữa các axit amin qua màng tế bào.
Ý nghĩa xét nghiệm tế bào, mô bệnh học, hormon
Xác định các rối loạn về hormon sinh dục và giới tính trong các trường hợp như: thiểu năng tinh hoàn, u nang tinh hoàn, thiểu năng buồng trứng, thiểu năng nhau thai, buồng trứng không phát triển, bế kinh do u nang nội tiết
Xét nghiệm virus viêm gan C: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Xét nghiệm định lượng vi rút viêm gan C thường được sử dụng trước và trong khi điều trị, để tìm hiểu thời gian điều trị cần được đưa ra và để kiểm tra hiệu quả điều trị
Xét nghiệm virus viêm gan B: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Kháng thể viêm gan có thể mất vài tuần hoặc vài tháng để phát triển, vì vậy, một người bị nhiễm bệnh có thể có kiểm tra âm tính khi mới nhiễm trùng
Kháng nguyên carcinoembryonic (CEA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm ung thư
Xét nghiệm CEA được sử dụng để theo dõi một người trước và trong khi điều trị, cùng với các xét nghiệm khác, xét nghiệm này có thể được sử dụng để xem điều trị có hiệu quả
Ý nghĩa xét nghiệm dấu ấn ung thư và bệnh xã hội
Giá trị chính của AFP là theo dõi tiến trình bệnh và hiệu quả điều trị K tế bào gan nguyên phát, K tinh hoàn sau điều trị phẫu thuật, xạ trị hoặc hoá trị liệu
Progesterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Progesterone giúp, chuẩn bị nội mạc tử cung, để nhận trứng, nếu nó được thụ tinh bởi tinh trùng
Xét nghiệm enzyme bệnh tay sachs: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Những người có nguy cơ cao, là người mang gen bệnh Tay Sachs, có thể thử máu trước khi có con, để xem họ có phải là người mang mầm bệnh hay không
Cortisol trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Cortisol có nhiều chức năng, nó giúp cơ thể sử dụng đường và chất béo để tạo năng lượng chuyển hóa, nó giúp cơ thể quản lý căng thẳng
Xét nghiệm dị ứng: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Các xét nghiệm da thường được thực hiện vì chúng nhanh chóng, đáng tin cậy và thường rẻ hơn so với xét nghiệm máu, nhưng một trong hai loại xét nghiệm có thể được sử dụng
Aldolase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Một số phòng xét nghiệm vẫn yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn trước khi lấy máu xét nghiệm để làm tăng tính chính xác của kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm gen ung thư vú (BRCA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Nguy cơ ung thư vú và buồng trứng của phụ nữ cao hơn nếu có thay đổi gen BRCA1 hoặc BRCA2, đàn ông có những thay đổi gen này có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn