Áp lực thẩm thấu huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

2019-11-16 05:35 PM
Khi độ thẩm thấu huyết thanh giảm, cơ thể ngừng giải phóng ADH, làm tăng lượng nước trong nước tiểu

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh đo lượng các chất hòa tan trong phần huyết thanh của máu. Các chất ảnh hưởng đến thẩm thấu huyết thanh bao gồm natri, clorua, bicarbonate, protein và đường (glucose).

Xét nghiệm này được thực hiện trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Một chất gọi là hormone chống bài niệu (ADH) kiểm soát một phần thẩm thấu huyết thanh. Nước liên tục rời khỏi cơ thể khi thở, đổ mồ hôi và đi tiểu. Nếu không uống đủ nước, nồng độ chất trong máu (độ thẩm thấu huyết thanh) sẽ tăng lên. Khi độ thẩm thấu huyết thanh tăng, cơ thể giải phóng ADH. Điều này giữ nước không tạo thêm nước trong nước tiểu, và nó làm tăng lượng nước trong máu. ADH giúp khôi phục thẩm thấu huyết thanh về mức bình thường.

Nếu uống quá nhiều nước, nồng độ chất trong máu sẽ giảm. Khi độ thẩm thấu huyết thanh giảm, cơ thể ngừng giải phóng ADH. Điều này làm tăng lượng nước trong nước tiểu. Khi mất quá nhiều nước trong cơ thể, gọi là mất nước.

Chỉ định xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh

Kiểm tra sự cân bằng giữa nước và hóa chất trong máu.

Tìm hiểu mức độ mất nước nghiêm trọng hoặc mất nước.

Kiểm tra xem cơ thể có đủ ADH không.

Tìm nguyên nhân co giật hoặc hôn mê. Trong trường hợp nghiêm trọng, những điều này có thể được gây ra bởi sự mất cân bằng giữa nước và chất điện giải trong cơ thể.

Tìm hiểu co thể đã uống phải chất độc, chẳng hạn như cồn, cồn gỗ hoặc chất chống đông.

Chuẩn bị xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh

Hãy chắc chắn nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc dùng, bao gồm cả những loại thuốc không kê đơn. Nhiều loại thuốc có thể thay đổi kết quả của xét nghiệm này.

Nói chuyện với bác sĩ nếu có bất kỳ mối quan tâm về sự cần thiết của xét nghiệm, rủi ro của nó, làm thế nào nó sẽ được thực hiện, hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Thực hiện xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.

Cảm thấy khi xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh

Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Rủi ro của xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh

Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp nguy cơ bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Có thể điều trị bằng cách sử dụng một miếng gạc ấm nhiều lần trong ngày.

Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm thẩm thấu huyết thanh đo lượng chất trong phần huyết thanh của máu.

Kết quả thường có sẵn trong khoảng 4 giờ.

Bình thường

Những con số này chỉ là một hướng dẫn. Phạm vi bình thường thay đổi từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác. Phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi khác nhau. Báo cáo phòng xét nghiệm sẽ hiển thị phạm vi mà phòng xét nghiệm sử dụng cho là bình thường. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Vì vậy, một số nằm ngoài phạm vi bình thường ở đây vẫn có thể là bình thường.

Bình thường:   278 - 300 millios trên mỗi kilôgam (mOsm / kg) nước (278 - 300 mmol / kg nước).

Giá trị cao

Quá ít nước trong cơ thể (mất nước).

Nồng độ muối hoặc đường cao trong máu. Điều này có thể được gây ra bởi các vấn đề như bệnh tiểu đường được kiểm soát kém.

Tổn thương thận. Điều này có thể gây ra sự tích tụ urê trong máu.

Ngộ độc với một số chất. Chúng bao gồm ethanol (rượu trong đồ uống có cồn), cồn xát (isopropanol), rượu gỗ (metanol) và chất chống đông (ethylene glycol).

Một căn bệnh hiếm gặp, chẳng hạn như bệnh tiểu đường insipidus, khiến mất nước và sản xuất một lượng lớn nước tiểu.

Giá trị thấp

Quá nhiều nước trong cơ thể.

Một mức độ thấp của muối trong máu. Điều này có thể được gây ra bởi một số loại thuốc, bao gồm thuốc lợi tiểu và một số loại thuốc huyết áp.

Một tình trạng gọi là hội chứng bài tiết hormone chống bài niệu không phù hợp (SIADH). SIADH đôi khi xảy ra với bệnh phổi, ung thư, bệnh của hệ thống thần kinh trung ương hoặc sử dụng một số loại thuốc.

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm áp lực thẩm thấu huyết thanh

Có thể không thể làm xét nghiệm hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:

Uống rượu ngay trước khi xét nghiệm.

Gần đây đã được truyền máu.

Điều cần biết thêm

Nồng độ chất trong nước tiểu (độ thẩm thấu nước tiểu) có thể được đo và so sánh với độ thẩm thấu huyết thanh. Điều này có thể giúp bác sĩ thấy thận hoạt động như thế nào và tìm ra nguyên nhân gây mất cân bằng nước và chất điện giải trong cơ thể.

Đôi khi mức hormone chống bài niệu (ADH) tăng lên mặc dù lượng chất trong máu là bình thường. Đây được gọi là hội chứng bài tiết hormone chống bài niệu không phù hợp (SIADH). Thẩm thấu huyết thanh có thể kiểm tra SIADH.

Bài viết cùng chuyên mục

Magie (Mg): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Mức magie thấp, thường được gây ra bởi việc không ăn đủ các loại thực phẩm có chứa magie, hoặc từ các vấn đề cản trở cách thức ăn được ruột hấp thụ

Hormon chống bài niệu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm có thể thay đổi khi bệnh nhân bị stress thực thể và tâm thần, đang được thông khí nhân tạo áp lực dương, sử dụng ống thủy tinh để lấy bệnh phẩm

Cấy máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Đối với nuôi cấy máu, một mẫu máu được thêm vào một chất thúc đẩy sự phát triển của vi trùng, loại vi trùng có thể được xác định bằng kính hiển vi hoặc xét nghiệm hóa học

Dung nạp glucose đường uống: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống, thường được thực hiện để kiểm tra bệnh tiểu đường, xảy ra khi mang thai

Hormon kích thích tuyến giáp (TSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Mặc dù có các dao động theo nhịp ngày đêm với một đỉnh bài tiết của TSH xảy ra ngay trước khi ngủ, song các giá trị của TSH thu được vẫn trong giới hạn bình thường

Ferritin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Ferritin giúp dự trữ sắt trong cơ thể, vì vậy định lượng nồng độ ferritin cung cấp một chỉ dẫn, về tổng kho dự trữ sắt có thể được đưa ra sử dụng.

Cholinesterase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các thuốc có thể giảm giảm hoạt độ cholinesterase huyết thanh là atropin, caffein, chloroquin hydrochlorid, codein, cyclophosphamid, estrogen, axỉt folic.

Xét nghiệm virus viêm gan B: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Kháng thể viêm gan có thể mất vài tuần hoặc vài tháng để phát triển, vì vậy, một người bị nhiễm bệnh có thể có kiểm tra âm tính khi mới nhiễm trùng

Chức năng gan: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Bác sĩ có thể làm các xét nghiệm để đo một số hóa chất do gan sản xuất, những xét nghiệm này có thể giúp bác sĩ kiểm tra gan hoạt động như thế nào

Hormone Inhibin A: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm Hormone Inhibin A, được thực hiện cùng với các xét nghiệm khác, để xem liệu có khả năng xảy ra vấn đề về nhiễm sắc thể hay không

Xét nghiệm Chorionic Gonadotropin (HCG): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ HCG cũng được xét nghiệm khi có thể có mô không bình thường trong tử cung, cũng có thể được thực hiện để tìm kiếm mang thai giả hoặc ung thư

Bạch cầu đơn nhân: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm monospot, trên một mẫu máu nhỏ lấy từ đầu ngón tay, hoặc tĩnh mạch, xét nghiệm kháng thể EBV trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch

Progesterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Progesterone giúp, chuẩn bị nội mạc tử cung, để nhận trứng, nếu nó được thụ tinh bởi tinh trùng

Hormone luteinizing (LH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Lượng LH trong cơ thể phụ nữ, phụ thuộc vào giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt, hormone này tăng nhanh ngay trước khi trứng rụng

Amylase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Amylase là một enzym được sản xuất chủ yếu ở tụy và các tuyến nước bọt và với một lượng không đáng kể ở gan và vòi trứng

Xét nghiệm Alanine Aminotransferase (ALT): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các giá trị bình thường được liệt kê, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn, các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác

Xét nghiệm ức chế Dexamethasone qua đêm

Thông thường, khi tuyến yên tạo ra ít hormone tuyến thượng thận (ACTH), tuyến thượng thận tạo ra ít cortisol hơn. Dexamethasone, giống như cortisol, làm giảm lượng ACTH do tuyến yên tiết ra.

Kháng nguyên carcinoembryonic (CEA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm ung thư

Xét nghiệm CEA được sử dụng để theo dõi một người trước và trong khi điều trị, cùng với các xét nghiệm khác, xét nghiệm này có thể được sử dụng để xem điều trị có hiệu quả

Protein huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm Protein huyết thanh, đo tổng lượng protein trong máu, nó cũng đo lượng hai nhóm protein chính trong máu, albumin, và globulin

Ý nghĩa nhuộm hóa học tế bào

Các marker bạch cầu: CD4, CD8, Biết được giảm miễn dịch trong HIV (AIDS), CD4 giảm nặng, tỷ lệ CD4/CD8 giảm nặng

Bạch cầu máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các bạch cầu lưu hành bao gồm các bạch cầu đoạn trung tính, bạch cầu lympho, bạch cầu mono, bạch cầu đoạn ưa axit và bạch cầu đoạn ưa bazơ

Testosterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Testosterone, ảnh hưởng đến tính năng và phát triển tình dục, ở nam, nó được tạo ra bởi tinh hoàn, ở cả nam và nữ, được tạo ra lượng nhỏ bởi tuyến thượng thận.

Áp lực thẩm thấu niệu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm giúp để chẩn đoán phân biệt giữa tăng nỉtơ máu nguồn gốc trước thận với hoại tử ống thận cấp do thiếu máu cục bộ gây nên

Ammoniac máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Ammoniac là một sản phẩm phế thải được hình thành như hậu quả của sự thoái giáng nitrogen trong quá trình chuyển hóa protein tại ruột

Canxi (Ca) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Các xét nghiệm khác có thể được thực hiện để tìm ra nguyên nhân gây ra nồng độ canxi trong nước tiểu bất thường bao gồm hormone tuyến cận giáp, clorua, phosphatase kiềm và vitamin D