Di truyền của bệnh ung thư

2022-11-17 12:41 PM

Kế thừa sự thay đổi di truyền liên quan đến ung thư không có nghĩa là chắc chắn sẽ bị ung thư, điều đó có nghĩa là nguy cơ mắc bệnh ung thư tăng lên.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Ung thư là một bệnh di truyền

Ung thư được gây ra bởi những thay đổi trong gen kiểm soát cách tế bào phát triển và nhân lên. Các tế bào là các khối xây dựng của cơ thể. Mỗi tế bào có một bản sao gen, hoạt động giống như một hướng dẫn sử dụng.

Gen là những phần của DNA mang các hướng dẫn để tạo ra một hoặc nhiều protein. Các nhà khoa học đã tìm thấy hàng trăm DNA và những thay đổi di truyền (còn gọi là biến thể, đột biến hoặc thay đổi) giúp ung thư hình thành, phát triển và lan rộng.

Những thay đổi di truyền liên quan đến ung thư có thể xảy ra vì:

- Lỗi ngẫu nhiên trong DNA xảy ra khi các tế bào nhân lên.

- DNA bị thay đổi bởi các chất gây ung thư  trong môi trường, chẳng hạn như hóa chất trong khói thuốc lá, tia UV từ mặt trời và vi rút gây u nhú ở người (HPV).

- Được thừa kế từ một trong những cha mẹ.

Những thay đổi về DNA, cho dù là do nhầm lẫn ngẫu nhiên hay do chất gây ung thư, có thể xảy ra trong suốt cuộc đời và ngay cả khi còn trong bụng mẹ. Mặc dù bản thân hầu hết các thay đổi di truyền không gây hại, nhưng sự tích lũy các thay đổi di truyền trong nhiều năm có thể biến các tế bào khỏe mạnh thành tế bào ung thư. Phần lớn các bệnh ung thư xảy ra một cách tình cờ là kết quả của quá trình này theo thời gian.

Bản thân bệnh ung thư không thể truyền từ cha mẹ sang con cái

Và những thay đổi di truyền trong các tế bào khối u không thể truyền lại. Nhưng một thay đổi di truyền làm tăng nguy cơ ung thư có thể được di truyền nếu nó hiện diện trong tế bào trứng hoặc tinh trùng của cha mẹ.

Ví dụ, nếu cha mẹ truyền gen BRCA1 hoặc BRCA2 đột biến cho con, đứa trẻ sẽ có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú và một số bệnh ung thư khác cao hơn nhiều.

Đó là lý do tại sao ung thư đôi khi xuất hiện trong các gia đình. Lên đến 10% của tất cả các bệnh ung thư có thể được gây ra bởi những thay đổi di truyền. 

Kế thừa sự thay đổi di truyền liên quan đến ung thư không có nghĩa là chắc chắn sẽ bị ung thư. Điều đó có nghĩa là nguy cơ mắc bệnh ung thư tăng lên.

Hội chứng ung thư gia đình

Hội chứng ung thư gia đình còn được gọi là  hội chứng ung thư di truyền, là một rối loạn hiếm gặp trong đó các thành viên trong gia đình có nguy cơ phát triển một hoặc nhiều loại ung thư cao hơn mức trung bình. Các hội chứng ung thư gia đình được gây ra bởi các biến thể di truyền trong một số gen liên quan đến ung thư.

Với một số hội chứng ung thư gia đình, mọi người có xu hướng phát triển ung thư khi còn nhỏ hoặc có các tình trạng sức khỏe không phải ung thư khác.

Ví dụ, đa polyp tuyến gia đình (FAP) là một hội chứng ung thư gia đình gây ra bởi những thay đổi di truyền nhất định trong gen APC. Những người bị FAP có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng rất cao khi còn nhỏ và cũng có nguy cơ mắc các loại ung thư khác.

Nhưng không phải tất cả các bệnh ung thư dường như “di truyền trong gia đình” đều do hội chứng ung thư gia đình gây ra. Môi trường hoặc thói quen chung, chẳng hạn như tiếp xúc với ô nhiễm không khí hoặc sử dụng thuốc lá, có thể gây ra cùng một loại ung thư phát triển giữa các thành viên trong gia đình.

Ngoài ra, nhiều thành viên trong gia đình có thể phát triển các bệnh ung thư phổ biến, chẳng hạn như ung thư tuyến tiền liệt một cách tình cờ. Ung thư cũng có thể di truyền trong gia đình nếu các thành viên trong gia đình có sự kết hợp của nhiều biến thể di truyền mà mỗi người đều có nguy cơ mắc ung thư rất nhỏ.

Bài viết cùng chuyên mục

Âm đạo: sâu bao nhiêu và những điều cần biết

Theo một nghiên cứu, độ sâu trung bình của âm đạo là khoảng 9,6 cm. Các nguồn khác gợi ý rằng phạm vi kích thước trung bình có thể khoảng 7,6–17,7 cm. Tuy nhiên, những thay đổi về kích thước này thường không rõ ràng.

Cholesterol “tốt” gắn liền với nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm cao hơn

Đáng ngạc nhiên là chúng tôi nhận thấy rằng những người có cholesterol HDL thấp và cao có nguy cơ nhập viện cao với một bệnh truyền nhiễm

Kháng sinh: phát hiện diệt vi khuẩn theo một cách mới

Kháng sinh, có cách ít được biết đến chưa từng thấy để tiêu diệt vi khuẩn, điều này đạt được bằng cách ngăn chặn chức năng của thành tế bào vi khuẩn

Bệnh tâm thần: có thể do nguyên nhân ô nhiễm không khí

Các yếu tố khác, như dân tộc, mật độ dân số, ô nhiễm đất, và cuộc sống đô thị, cũng có liên quan đến tỷ lệ, của một số vấn đề sức khỏe tâm thần

SARS-CoV-2: cách đột biến để thoát khỏi liên kết kháng thể

Mặc dù bài báo này chỉ ra cách SARS-CoV-2 có khả năng thoát khỏi các loại vắc-xin và phương pháp điều trị hiện có, nhưng đến thời điểm này không thể biết chính xác khi nào điều đó có thể xảy ra. 

Vắc xin Covid-19: biến chứng viêm cơ tim sau khi tiêm chủng

Trong một loạt nghiên cứu, bảy nam giới từ 14 đến 19 tuổi bị đau ngực trong vòng bốn ngày sau khi họ dùng liều thứ hai BNTb162b và có ST chênh lên trên điện tâm đồ và nồng độ troponin tăng cao.

Sức khỏe sinh sản của nam giới: sự ảnh hưởng của môi trường sống

Nghiên cứu mới do các nhà khoa học tại Đại học Nottingham nghiên cứu cho rằng môi trường sống của nam giới có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của họ.

Nguy cơ có thể bị hen ở trẻ với vi sinh vật đường ruột

Nghiên cứu mới cho thấy một loại vi sinh vật trong ruột của trẻ sơ sinh Ecuador có thể là một yếu tố dự báo mạnh đối với hen ở trẻ

Uống nước: cần uống bao nhiêu mỗi ngày

Mọi hệ thống trong cơ thể đều cần nước để hoạt động. Lượng khuyến nghị dựa trên các yếu tố bao gồm giới tính, tuổi tác, mức độ hoạt động và các yếu tố khác

Sự khác biệt giữa ợ nóng, trào ngược axit và GERD

Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc bụng, và nó không liên quan gì đến tim, mọi người thường cảm thấy ợ nóng sau xương ức và sau khi ăn

Kháng thuốc: việc sử dụng kháng sinh ở động vật có ảnh hưởng đến con người không?

Có một số cách chính mà kháng sinh ở động vật có thể ảnh hưởng đến con người, thứ nhất, tiếp xúc trực tiếp giữa động vật và con người có thể gây bệnh

Virus corona: ai có thể nhiễm và mắc bệnh nặng

Những người bị bệnh được báo cáo là bị ho, sốt và khó thở, trường hợp nghiêm trọng có thể có suy nội tạng, đây là viêm phổi do virus, thuốc kháng sinh không có tác dụng

COVID 19: một số trường hợp nghiêm trọng ở người trẻ tuổi

Có nhiều lý do, để mọi người ở mọi lứa tuổi thận trọng, nhưng không phải vì sự hiểu biết của chúng ta, về người dễ bị nhiễm virus nhất đang thay đổi.

Covid-19: diễn biến bệnh thấy nhiều liên kết với hormone

Mối liên hệ tiềm ẩn giữa hormone sinh dục nam và tính nhạy cảm với Covid-19 nghiêm trọng. Nội tiết tố androgen - tức là kích thích tố sinh dục nam - làm tăng sản xuất các thụ thể trong các tế bào lót đường thở.

Chất lượng tinh trùng: có thể thấp hơn trong mùa hè

Nghiên cứu cho thấy, mối quan hệ giữa các mùa, và sự thay đổi của tinh dịch hàng năm, nhịp điệu khác nhau ở nồng độ tinh trùng bình thường và giảm

Quất: thuốc ngậm chữa ho viêm họng

Ngoài việc dùng quả để ăn uống và làm mứt, làm nước quả nấu đông, xirô, người ta còn dùng quả làm thuốc, mứt Kim quất chữa các chứng ách nghịch, giúp sức tiêu hoá cho dạ dày

Lạm dụng tình cảm: những ảnh hưởng là gì?

Lạm dụng tình cảm, không bao giờ là lỗi của người trải qua nó, có thể gây ra cả hậu quả dài hạn, và ngắn hạn

Tiêm vắc xin Covid-19: an toàn cho người mang thai (trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ thông báo)

Tất cả những người đang mang thai hoặc những người đang nghĩ đến việc mang thai và những người đang cho con bú nên tiêm vắc xin để bảo vệ mình khỏi COVID-19.

Covid-19: tổn thương các cơ quan ngoài tim phổi

ACE2 được biểu hiện nhiều ở hệ tiêu hóa, thận, cơ xương, mạch máu, đặc biệt là ở màng đỉnh của tế bào biểu mô ống lượn gần, cho thấy thận là một mục tiêu khác của SARS-CoV-2.

Covid-19: thuốc chống kết tập tiểu cầu ở bệnh nhân mắc bệnh

Thành phần gây viêm và tạo huyết khối cao mà bệnh nhiễm trùng này có vẻ có, và yếu tố khác là khả năng tương tác thuốc-thuốc giữa thuốc COVID-19 và thuốc chống kết tập tiểu cầu.

Đau (Pain)

Liệu pháp nhận thức-hành vi liên quan tới hàng loạt những kỹ năng đối phó đa dạng và các phương pháp thư giãn nhằm giúp người bệnh chuẩn bị tinh thần và đối phó với cơn đau.

Vắc xin Sinopharm COVID-19: có nên lo lắng về tác dụng phụ?

WHO đã ban hành danh sách sử dụng khẩn cấp vắc xin Sinopharm vào ngày 7 tháng 5 năm 2021, khoảng 4 tháng sau khi Cục Quản lý Sản phẩm Y tế Quốc gia Trung Quốc cho phép vào ngày 31 tháng 12 năm 2020.

Đau vú trước kỳ kinh nguyệt: tạo sao nó xẩy ra và điều trị nó?

Việc giảm nồng độ hormone estrogen, và progesterone trước một kỳ kinh, có thể gây đau vú, những thay đổi này cũng có thể gây sưng hạch bạch huyết

Vắc xin Covid-19 Sputnik V: cơ quan Dược phẩm châu Âu đã hoàn thành điều tra

Cơ quan Dược phẩm Châu Âu hoàn thành cuộc điều tra đặc biệt về đạo đức trong thử nghiệm lâm sàng Sputnik V.

Thời tiết có ảnh hưởng đến đau khớp không?

Một nghiên cứu gần đây cho thấy không có mối liên hệ nào giữa thời tiết và các triệu chứng đau lưng hoặc khớp