Di truyền của bệnh ung thư

2022-11-17 12:41 PM

Kế thừa sự thay đổi di truyền liên quan đến ung thư không có nghĩa là chắc chắn sẽ bị ung thư, điều đó có nghĩa là nguy cơ mắc bệnh ung thư tăng lên.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Ung thư là một bệnh di truyền

Ung thư được gây ra bởi những thay đổi trong gen kiểm soát cách tế bào phát triển và nhân lên. Các tế bào là các khối xây dựng của cơ thể. Mỗi tế bào có một bản sao gen, hoạt động giống như một hướng dẫn sử dụng.

Gen là những phần của DNA mang các hướng dẫn để tạo ra một hoặc nhiều protein. Các nhà khoa học đã tìm thấy hàng trăm DNA và những thay đổi di truyền (còn gọi là biến thể, đột biến hoặc thay đổi) giúp ung thư hình thành, phát triển và lan rộng.

Những thay đổi di truyền liên quan đến ung thư có thể xảy ra vì:

- Lỗi ngẫu nhiên trong DNA xảy ra khi các tế bào nhân lên.

- DNA bị thay đổi bởi các chất gây ung thư  trong môi trường, chẳng hạn như hóa chất trong khói thuốc lá, tia UV từ mặt trời và vi rút gây u nhú ở người (HPV).

- Được thừa kế từ một trong những cha mẹ.

Những thay đổi về DNA, cho dù là do nhầm lẫn ngẫu nhiên hay do chất gây ung thư, có thể xảy ra trong suốt cuộc đời và ngay cả khi còn trong bụng mẹ. Mặc dù bản thân hầu hết các thay đổi di truyền không gây hại, nhưng sự tích lũy các thay đổi di truyền trong nhiều năm có thể biến các tế bào khỏe mạnh thành tế bào ung thư. Phần lớn các bệnh ung thư xảy ra một cách tình cờ là kết quả của quá trình này theo thời gian.

Bản thân bệnh ung thư không thể truyền từ cha mẹ sang con cái

Và những thay đổi di truyền trong các tế bào khối u không thể truyền lại. Nhưng một thay đổi di truyền làm tăng nguy cơ ung thư có thể được di truyền nếu nó hiện diện trong tế bào trứng hoặc tinh trùng của cha mẹ.

Ví dụ, nếu cha mẹ truyền gen BRCA1 hoặc BRCA2 đột biến cho con, đứa trẻ sẽ có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú và một số bệnh ung thư khác cao hơn nhiều.

Đó là lý do tại sao ung thư đôi khi xuất hiện trong các gia đình. Lên đến 10% của tất cả các bệnh ung thư có thể được gây ra bởi những thay đổi di truyền. 

Kế thừa sự thay đổi di truyền liên quan đến ung thư không có nghĩa là chắc chắn sẽ bị ung thư. Điều đó có nghĩa là nguy cơ mắc bệnh ung thư tăng lên.

Hội chứng ung thư gia đình

Hội chứng ung thư gia đình còn được gọi là  hội chứng ung thư di truyền, là một rối loạn hiếm gặp trong đó các thành viên trong gia đình có nguy cơ phát triển một hoặc nhiều loại ung thư cao hơn mức trung bình. Các hội chứng ung thư gia đình được gây ra bởi các biến thể di truyền trong một số gen liên quan đến ung thư.

Với một số hội chứng ung thư gia đình, mọi người có xu hướng phát triển ung thư khi còn nhỏ hoặc có các tình trạng sức khỏe không phải ung thư khác.

Ví dụ, đa polyp tuyến gia đình (FAP) là một hội chứng ung thư gia đình gây ra bởi những thay đổi di truyền nhất định trong gen APC. Những người bị FAP có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng rất cao khi còn nhỏ và cũng có nguy cơ mắc các loại ung thư khác.

Nhưng không phải tất cả các bệnh ung thư dường như “di truyền trong gia đình” đều do hội chứng ung thư gia đình gây ra. Môi trường hoặc thói quen chung, chẳng hạn như tiếp xúc với ô nhiễm không khí hoặc sử dụng thuốc lá, có thể gây ra cùng một loại ung thư phát triển giữa các thành viên trong gia đình.

Ngoài ra, nhiều thành viên trong gia đình có thể phát triển các bệnh ung thư phổ biến, chẳng hạn như ung thư tuyến tiền liệt một cách tình cờ. Ung thư cũng có thể di truyền trong gia đình nếu các thành viên trong gia đình có sự kết hợp của nhiều biến thể di truyền mà mỗi người đều có nguy cơ mắc ung thư rất nhỏ.

Bài viết cùng chuyên mục

Virus corona: ai có thể nhiễm và mắc bệnh nặng

Những người bị bệnh được báo cáo là bị ho, sốt và khó thở, trường hợp nghiêm trọng có thể có suy nội tạng, đây là viêm phổi do virus, thuốc kháng sinh không có tác dụng

Tỷ lệ cholesterol: là gì và tại sao lại quan trọng?

Trong khi nam giới và phụ nữ có cùng một xét nghiệm máu, mức HDL, LDL và VLDL trung bình của họ thường khác nhau, ví dụ, trong trường hợp của phụ nữ mãn kinh

Sars CoV-2: đáp ứng miễn dịch sau nhiễm trùng

Các kháng thể đặc hiệu với SARS-CoV-2 và các đáp ứng qua trung gian tế bào được tạo ra sau khi nhiễm trùng. Bằng chứng cho thấy một số phản ứng này có tính chất bảo vệ và có thể được phát hiện trong ít nhất một năm sau khi nhiễm bệnh.

Kinh nguyệt quá nhiều hoặc không đều: nguyên nhân và những điều cần biết

Chảy máu quá nhiều có thể gây thiếu máu, hoặc thiếu sắt, và có thể báo hiệu một tình trạng y tế tiềm ẩn, bác sĩ có thể điều trị thành công

Covid-19: nhiều trường hợp nhiễm trùng không triệu chứng

Một số cá nhân không có triệu chứng tại thời điểm chẩn đoán sẽ có thể tiếp tục phát triển các triệu chứng. Trong một nghiên cứu, sự khởi phát triệu chứng xảy ra trung bình bốn ngày (khoảng từ ba đến bảy) sau khi xét nghiệm RT-PCR dương tính ban.

Sức khỏe sinh dục cho phụ nữ (Sexuality for Women)

Việc bôi trơn âm đạo cũng có vấn đề của nó. Một số phụ nữ SCI cho biết rằng họ bị phản ứng với chất bôi trơn còn những người khác thì lại không.

Các vitamin và chất bổ sung: hầu hết là sự lãng phí tiền bạc

Tổng quan cho thấy dùng các chất bổ sung được sử dụng rộng rãi nhất, vitamin tổng hợp, vitamin D, vitamin C và canxi không có tác dụng đáng kể

Hội chứng sau viêm tủy xám (Bại liệt) (Post-Polio Syndrome)

Những người đã chống chịu qua được bệnh viêm tủy xám nên lắng nghe cơ thể của mình. Tránh những hoạt động gây đau nhức – đây là một dấu hiệu cảnh báo.

Vắc xin Covid-19 Sputnik V: hiệu quả trên biến thể Delta (Ấn Độ) hơn bất kỳ loại vắc xin nào khác

SputnikV hiệu quả hơn trong việc chống lại biến thể Delta của coronavirus, lần đầu tiên được phát hiện ở Ấn Độ so với bất kỳ loại vắc-xin nào khác đã công bố kết quả về chủng này cho đến nay.

Âm đạo: sâu bao nhiêu và những điều cần biết

Theo một nghiên cứu, độ sâu trung bình của âm đạo là khoảng 9,6 cm. Các nguồn khác gợi ý rằng phạm vi kích thước trung bình có thể khoảng 7,6–17,7 cm. Tuy nhiên, những thay đổi về kích thước này thường không rõ ràng.

Hành vi bốc đồng: điều gì xảy ra trong não?

Bốc đồng không phải lúc nào cũng là điều xấu, nhưng nó thường có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn, hoặc không lường trước được

Thuốc hiện có có thể ngăn ngừa bệnh Alzheimer?

Các tác giả của một nghiên cứu mới, từ Đại học Virginia ở Charlottesville, cho rằng một loại thuốc được gọi là memantine, hiện đang được sử dụng để kiểm soát các triệu chứng của bệnh Alzheimer

Thể dục và tuổi thọ: bài tập quá nhiều có gây hại không?

Thể dục nhịp điệu là thứ mà hầu hết bệnh nhân có thể kiểm soát, và chúng tôi thấy trong nghiên cứu của chúng tôi không có giới hạn về tập thể dục quá nhiều

Sốt khi mang thai: những điều cần biết

Một số nghiên cứu cho rằng, sốt khi mang thai, có thể làm tăng khả năng mắc các bất thường bẩm sinh, và tự kỷ, cho đến nay là không kết luận

Thang thuốc đông y tùy chỉnh: có thể không có lợi ích gì?

Các bài báo, mẩu tin về sức khỏe, nên được nhắc nhở việc quảng cáo vô nghĩa, không phải là giải trí, mà khiến mọi người gặp rủi ro

Thuốc đông y: hai người chết, một người hấp hối ở Kushtia

Nawab đang được điều trị nhưng không thoát khỏi nguy hiểm, ông Tapos Kumar Sarker, bác sĩ của Bheramara Health Complex cho biết

Mất điều hòa vận động Friedreich (Friedreich's Ataxia)

Mất điều hòa là thuật ngữ chỉ các vấn đề về sự phối hợp động tác và mất thăng bằng, và xảy ra ở nhiều căn bệnh và tình trạng bệnh lý khác nhau

Thuốc statin làm giảm cholesterol cho mọi người không?

Statin vẫn được khuyến cáo và quy định thường xuyên cho tất cả những người bị bệnh tim đã biết, đối với những người có cholesterol LDL rất cao

Mất trinh tiết: những thay đổi cơ thể

Đối với một số người, quan hệ tình dục lần đầu tiên, là một cột mốc rất quan trọng, tình dục có thể gây ra một số thay đổi tạm thời cho cơ thể

Đột quỵ: tắm xông hơi thường xuyên giúp giảm nguy cơ

Nhóm các nhà khoa học từ các trường Đại học Đông Phần Lan, Bristol, Leicester, Atlanta, Cambridge và Innsbruck đã tìm ra nguy cơ giảm thiểu rủi ro liên quan đến việc tắm trong phòng tắm hơi.

Dịch corona virus ở Trung Quốc: nguồn gốc bắt nguồn từ rắn

Coronavirus mới, ký hiệu bởi WHO là 2019 nCoV, vì nguyên do trường hợp bệnh viêm phổi gây ra bởi virus ở Vũ Hán, bắt đầu xuất hiện, và lây lan từ cuối năm 2019

Ốm nghén: cơn đỉnh điểm và những điều cần biết

Các chuyên gia tin rằng ốm nghén có thể là cách cơ thể bảo vệ các bà mẹ và thai nhi khỏi bệnh từ nguồn thực phẩm, một số hóa chất có trong thực phẩm

JNC 8: hướng dẫn về tăng huyết áp

Điều trị lần đầu với dòng đầu tiên nên được giới hạn đến 4 loại thuốc: thiazide - loại thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn kênh canxi (CCB), thuốc ức chế men chuyển, và ARB.

Liệt cứng (Spasticity)

Liệt cứng cũng gây ra một trạng thái trong đó các cơ nhất định co thắt liên tục. Tình trạng cơ cứng hoặc căng cơ này ảnh hưởng tới dáng đi, chuyển động và lời nói.

Cholesterol máu cao: điều gì gây ra nó?

Sự tích tụ cholesterol là một phần của quá trình thu hẹp động mạch, được gọi là xơ vữa động mạch, trong đó các mảng bám tạo thành và hạn chế lưu lượng máu