- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Một số thủ thuật và xét nghiệm trong lâm sàng
- Soi đáy mắt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Soi đáy mắt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Nhận định chung
Soi đáy mắt là một thủ thuật cho phép bác sĩ nhìn thấy bên trong mắt, được gọi là đáy mắt. Bác sĩ cũng có thể nhìn thấy các cấu trúc khác trong mắt. Sử dụng một công cụ phóng đại gọi là kính soi đáy mắt và nguồn sáng để nhìn vào bên trong mắt. Thủ thuật được thực hiện như một phần của kiểm tra mắt. Nó cũng có thể được thực hiện như là một phần của kiểm tra thể chất thông thường.
Đáy mắt có một lớp tế bào thần kinh gọi là võng mạc. Võng mạc phát hiện hình ảnh nhìn thấy bởi lớp vỏ ngoài rõ ràng, được gọi là giác mạc. Đáy mắt cũng chứa các mạch máu và thần kinh thị giác.
Có hai loại soi đáy mắt.
Soi đáy mắt trực tiếp. Bác sĩ sử dụng một công cụ có kích thước bằng một đèn pin nhỏ. Nó có nhiều ống kính có thể phóng đại lên tới khoảng 15 lần.
Soi đáy mắt gián tiếp. Bác sĩ sử dụng một ống kính cầm tay nhỏ và kính hiển vi đèn khe hoặc đèn gắn trên băng đầu. Thủ thuật này giúp bác sĩ có cái nhìn rộng hơn về bên trong mắt. Nó cho phép nhìn rõ hơn về đáy, ngay cả khi ống kính bị che mờ bởi đục thủy tinh thể.
Chỉ định soi đáy mắt
Soi đáy mắt được thực hiện để:
Tìm các vấn đề hoặc bệnh về mắt, chẳng hạn như các vấn đề về võng mạc.
Giúp tìm các vấn đề hoặc bệnh khác làm tổn thương mắt.
Tìm kiếm nguyên nhân của các triệu chứng, chẳng hạn như đau đầu.
Tìm các vấn đề hoặc bệnh khác, chẳng hạn như chấn thương đầu hoặc khối u não.
Chuẩn bị soi đáy mắt
Bạn không cần phải làm gì đặc biệt để chuẩn bị cho bài kiểm tra này.
Bác sĩ có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt để giãn đồng tử. Điều này làm cho nó dễ dàng hơn để nhìn thấy phía sau của mắt. Các thuốc nhỏ mắt mất khoảng 15 đến 20 phút để làm giãn đồng tử hoàn toàn. Bác sĩ cũng có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt để làm tê bề mặt mắt. Hãy cho bác sĩ biết nếu:
Bản thân hoặc bất cứ ai khác trong gia đình bị tăng nhãn áp.
Bị dị ứng với thuốc nhỏ mắt dùng để làm giãn hoặc tê mắt.
Có thể gặp khó khăn trong việc tập trung mắt trong vài giờ sau khi thủ thuật. Có thể có ai đó đưa về nhà sau khi thủ thuật. Cũng sẽ cần phải đeo kính râm khi đi ra ngoài hoặc vào một căn phòng có ánh sáng rực rỡ.
Nói chuyện với bác sĩ nếu có bất kỳ mối quan tâm về sự cần thiết của thủ thuật, rủi ro của nó, làm thế nào nó sẽ được thực hiện, hoặc kết quả có ý nghĩa gì.
Thực hiện soi đáy mắt
Soi đáy mắt trực tiếp
Đây loại kiểm tra có thể được thực hiện có hoặc không có thuốc nhỏ mắt.
Mắt có thể bị giãn. Sẽ được ngồi trong một căn phòng tối và sẽ được yêu cầu nhìn thẳng về phía trước tại một vị trí xa trong phòng.
Nhìn qua kính soi đáy mắt, bác sĩ sẽ di chuyển rất gần mặt và chiếu ánh sáng vào một trong hai mắt của. Mỗi mắt được kiểm tra riêng.
Cố gắng giữ đôi mắt ổn định mà không chớp mắt.
Kiểm tra này mất một vài phút.
Soi đáy mắt gián tiếp
Loại kiểm tra mắt này cung cấp một cái nhìn đầy đủ hơn về võng mạc so với soi đáy mắt trực tiếp. Việc kiểm tra thường được thực hiện bởi bác sĩ nhãn khoa.
Mắt có thể bị giãn. Có thể được yêu cầu ngồi trong một căn phòng tối và ngồi thẳng với đầu tựa vào cằm.
Bác sĩ sẽ giữ cho mắt mở và chiếu ánh sáng rất mạnh vào nó. Bác sỹ sẽ nhìn vào mắt qua một lăng kính đặc biệt.
Bác sĩ có thể yêu cầu nhìn theo các hướng khác nhau. Có thể áp dụng lực lên nhãn cầu thông qua da mí mắt bằng cách sử dụng một công cụ nhỏ. Áp lực giúp đưa các cạnh của đáy mắt vào tầm nhìn.
Kiểm tra này mất một vài phút.
Cảm thấy khi soi đáy mắt
Soi đáy mắt trực tiếp
Trong khi soi đáy mắt trực tiếp, có thể nghe thấy tiếng bấm khi công cụ được điều chỉnh để tập trung vào các cấu trúc khác nhau trong mắt. Ánh sáng đôi khi rất mạnh, vì vậy có thể thấy các đốm trong một thời gian ngắn sau khi kiểm tra. Một số người báo cáo nhìn thấy các đốm sáng hoặc hình ảnh phân nhánh. Đây thực sự chỉ là những phác thảo của các mạch máu của võng mạc.
Soi đáy mắt gián tiếp
Với soi đáy mắt gián tiếp, ánh sáng mạnh hơn nhiều. Nó có thể hơi đau. Áp lực áp dụng cho nhãn cầu với công cụ cùn cũng có thể làm tổn thương một chút. Hình ảnh sau là phổ biến với thử nghiệm này. Nếu thủ thuật đau, hãy cho bác sĩ biết.
Khi dùng thuốc nhỏ mắt
Vết rách có thể làm cho mắt đau nhói và gây ra mùi vị thuốc trong miệng. Sẽ gặp khó khăn trong việc tập trung mắt trong tối đa 12 giờ. Tầm nhìn xa thường không bị ảnh hưởng nhiều như tầm nhìn gần. Đôi mắt có thể rất nhạy cảm với ánh sáng. Đừng lái xe trong vài giờ sau khi mắt bị giãn, trừ khi bác sĩ nói không sao. Đeo kính râm có thể làm cảm thấy tốt hơn.
Rủi ro của soi đáy mắt
Ở một số người, thuốc nhỏ mắt giãn nở hoặc gây tê có thể gây ra:
Buồn nôn, nôn, khô miệng, đỏ bừng và chóng mặt trong một thời gian ngắn.
Một phản ứng dị ứng.
Tăng áp lực đột ngột bên trong nhãn cầu (bệnh tăng nhãn áp góc đóng).
Gọi cho bác sĩ hoặc y tá gọi ngay lập tức nếu bị đau mắt nghiêm trọng và đột ngột, các vấn đề về thị lực như quầng sáng xuất hiện xung quanh đèn hoặc mất thị lực sau khi khám.
Ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Soi đáy mắt là một thủ thuật cho phép bác sĩ nhìn thấy bên trong mắt, được gọi là đáy mắt. Bác sỹ cũng có thể nhìn thấy các cấu trúc khác trong mắt. Bác sĩ sử dụng một công cụ phóng đại gọi là kính soi đáy mắt và nguồn sáng để nhìn vào bên trong mắt.
Bình thường
Tất cả các cấu trúc bên trong mắt trông bình thường.
Bất thường
Võng mạc tách ra.
Sưng phù dây thần kinh thị giác (papillema) được tìm thấy.
Tổn thương thần kinh thị giác gây ra bởi bệnh tăng nhãn áp được tìm thấy.
Những thay đổi ở võng mạc (như cứng, màu trắng bên dưới võng mạc được gọi là drusen, hoặc các mạch máu bị vỡ gọi là xuất huyết) chỉ ra thoái hóa điểm vàng.
Các mạch máu bị tổn thương hoặc chảy máu ở phía sau mắt được nhìn thấy. Điều này có thể được gây ra bởi các bệnh như huyết áp cao hoặc bệnh tiểu đường.
Đục thủy tinh thể được tìm thấy.
Yếu tố ảnh hưởng đến soi đáy mắt
Có thể không thể làm thủ thuật hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:
Không thể ở yên trong khi kiểm tra.
Có một số vấn đề về mắt như đục thủy tinh thể, vẩn đục của chất lỏng bên trong nhãn cầu hoặc đồng tử không giãn đủ.
Điều cần biết thêm
Các thủ thuật mắt khác có thể được thực hiện cùng với soi đáy mắt. Chúng có thể bao gồm kiểm tra thị lực và kiểm tra tonometry cho bệnh tăng nhãn áp.
Soi đáy mắt gián tiếp khó thực hiện hơn và đòi hỏi kỹ năng lớn hơn và nhiều công cụ chuyên dụng hơn so với soi đáy mắt trực tiếp. Nó thường được thực hiện bởi bác sĩ nhãn khoa.
Soi đáy mắt gián tiếp có thể hữu ích hơn so với soi đáy mắt trực tiếp vì:
Nó cho phép bác sĩ nhìn thấy bên trong mắt tốt hơn nếu bị đục thủy tinh thể.
Nó cung cấp một cái nhìn ba chiều (3D) của mặt sau của mắt. Điều này giúp bác sĩ có cái nhìn chi tiết hơn về các tình trạng mắt nhất định, chẳng hạn như tăng trưởng, sưng phù dây thần kinh thị giác hoặc võng mạc bị bong ra.
Nó cho phép nhìn rộng hơn về phía sau của mắt.
Nếu bác sĩ nghĩ rằng có thể có vấn đề với các mạch máu trong mắt, có thể đề nghị một thủ thuật gọi là chụp động mạch mắt. Thủ thuật này sử dụng thuốc nhuộm fluorescein và máy ảnh để chụp ảnh các mạch máu trong mắt.
Bài viết cùng chuyên mục
Thử fibronectin khi mang thai
Kiểm tra fibronectin của bào thai được sử dụng để loại trừ sinh non. Nó thường không hữu ích cho phụ nữ có nguy cơ sinh non thấp, nhưng nó có thể cung cấp thông tin có giá trị
Thời gian ruột vận chuyển: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết qủa
Thời gian ruột vận chuyển phụ thuộc vào loại thực phẩm ăn và uống, ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc có xu hướng có thời gian ngắn hơn so với những người ăn chủ yếu là đường và tinh bột
Xạ hình Gallium: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Gallium tích tụ trong ruột già trước khi cơ thể loại bỏ nó dưới dạng phân, vì vậy, có thể cần phải uống thuốc nhuận tràng vào đêm trước khi thủ thuật
Nuôi cấy cổ họng: ý nghĩa lâm sàng kết quả nuôi cấy
Nếu vi khuẩn, phát triển trong môi trường nuôi cấy, các xét nghiệm khác có thể được thực hiện, để kiểm tra loại kháng sinh điều trị tốt nhất
Xét nghiệm máu trong phân (FOBT)
Thông thường, máu ẩn được thông qua với số lượng nhỏ mà nó có thể được phát hiện chỉ thông qua các hóa chất được sử dụng trong một thử nghiệm máu trong phân huyền bí.
Sinh thiết nội mạc tử cung: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Sinh thiết nội mạc tử cung có thể được thực hiện để tìm ra nguyên nhân gây chảy máu tử cung bất thường, để kiểm tra sự phát triển quá mức của niêm mạc
Xét nghiệm độc tính: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm độc tính, thường được thực hiện trên nước tiểu, hoặc nước bọt, thay vì máu, nhiều loại thuốc xuất hiện trong nước tiểu, hoặc nước bọt
Phết tế bào âm đạo: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Phết tế bào âm đạo, được thực hiện, để tìm ra nguyên nhân gây ngứa âm đạo, nóng rát, phát ban, mùi hoặc tiết dịch
Chọc hút xoang viêm: xác định vi khuẩn, vi rút, hoặc nấm
Các tế bào lấy từ mẫu, có thể được nghiên cứu dưới kính hiển vi, khoang xoang sau đó thường được rửa bằng dung dịch muối
Chụp cắt lớp phát xạ Positron (PET): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp cắt lớp phát xạ Positron thường được sử dụng để đánh giá ung thư, kiểm tra lưu lượng máu, xem các cơ quan hoạt động như thế nào
Sinh thiết xương: ý nghĩa lâm sàng kết quả sinh thiết
Sinh thiết xương có thể được lấy từ bất kỳ xương nào trong cơ thể, dễ dàng nhất để lấy các mẫu sinh thiết từ xương gần bề mặt da, cách xa bất kỳ cơ quan nội tạng hoặc mạch máu lớn
Siêu âm vú: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Siêu âm vú có thể thêm thông tin quan trọng vào kết quả của các thủ thuật khác, chẳng hạn như chụp quang tuyến vú hoặc chụp cộng hưởng từ
Ung thư đại trực tràng: xét nghiệm phân
Máu trong phân, có thể là triệu chứng duy nhất của ung thư đại trực tràng, nhưng không phải tất cả máu trong phân là do ung thư
Thụt Bari chụp x quang đại tràng
Ngoài ra, thụt bari tương phản cũng có thể phát hiện ung thư. Nếu bất kỳ tăng trưởng, polyp được phát hiện trong một dung dịch thụt bari, nội soi tiếp theo có thể là cần thiết.
Sàng lọc ung thư phổi: CT scan liều thấp
Không cần sàng lọc ung thư phổi thường xuyên, chỉ được khuyến nghị cho những người từ 55 đến 74 tuổi, hoặc có tiền sử hút thuốc ít nhất 30 năm
Chụp cộng hưởng từ (MRI): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
MRI có thể được sử dụng, để kiểm tra các bộ phận khác nhau của cơ thể, chẳng hạn như đầu, bụng, vú, cột sống, vai và đầu gối
Xét nghiệm karyotype hay lập bộ nhiễm sắc thể: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả
Xét nghiệm karyotype có thể được thực hiện để tìm hiểu xem các vấn đề về nhiễm sắc thể có thể khiến thai nhi chết lưu hay không
Hiến tế bào gốc máu và tủy xương
Trong quá khứ, phẫu thuật để rút tủy từ xương là cách duy nhất để thu thập các tế bào gốc máu. Ngày nay, tuy nhiên, phổ biến hơn để thu thập các tế bào gốc máu trực tiếp từ máu.
Chụp buồng tử cung vòi trứng cản quang (hysterosalpingogram): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Các hình ảnh buồng tử cung vòi trứng cản quang, có thể cho thấy các vấn đề như chấn thương, hoặc cấu trúc bất thường của tử cung, hoặc ống dẫn trứng
Phân tích tinh dịch: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Kết quả phân tích tinh dịch, thường có sẵn trong vòng một ngày, giá trị bình thường có thể thay đổi, từ phòng xét nghiệm đến, phòng xét nghiệm khác
Chụp cắt lớp vi tính (angiograms CT) mạch vành
Trong chụp mạch CT, không có ống thông được đặt trong háng, và thuốc nhuộm nhìn thấy trên CT scan được tiêm qua một đường (IV) tiêm tĩnh mạch đặt trong tay hay cánh tay.
Thông tim: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết qủa
Chụp động mạch vành được sử dụng để tìm hiểu động mạch vành có bị xơ vữa động mạch hay không, nếu có tình trạng này, thủ thuật có thể tìm thấy mảng bám
Xét nghiệm tiêu bản KOH: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Có thể có kết quả bình thường khi bị nhiễm nấm, điều này xảy ra khi mẫu được lấy không chứa đủ các tế bào nấm được nhìn thấy trong xét nghiệm
Xạ hình tim: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Thủ thuật này có các tên khác, nghiên cứu lưu lượng tim, quét hạt nhân tim, quét lần đầu và quét MUGA, thủ thuật này có thể được thực hiện theo những cách hơi khác nhau
Sinh thiết mụn cóc sinh dục (Human Papillomavirus): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Kiểm tra bằng kính hiển vi trên mô sinh thiết có thể giúp bác sĩ tìm hiểu xem có phải là mụn cóc sinh dục ở người hay không