- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Một số thủ thuật và xét nghiệm trong lâm sàng
- Tế bào học nước tiểu
Tế bào học nước tiểu
Tế bào học nước tiểu thường được dùng để chẩn đoán ung thư bàng quang, mặc dù các thử nghiệm cũng có thể phát hiện ung thư thận, ung thư tuyến tiền liệt.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Định nghĩa
Tế bào học nước tiểu là thử nghiệm để tìm tế bào bất thường trong nước tiểu. Tế bào học nước tiểu được sử dụng cùng với các xét nghiệm khác và thủ tục khác để chẩn đoán ung thư đường tiết niệu. Tế bào học nước tiểu thường được dùng để chẩn đoán ung thư bàng quang, mặc dù các thử nghiệm cũng có thể phát hiện ung thư thận, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư niệu quản và ung thư niệu đạo.
Bác sĩ có thể đề nghị thử nghiệm tế bào học nước tiểu nếu máu đã được phát hiện trong nước tiểu (tiểu máu). Tế bào học nước tiểu cũng có thể được sử dụng ở những người đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư bàng quang và đã trải qua điều trị. Trong những trường hợp này, một thử nghiệm tế bào học nước tiểu có thể giúp phát hiện ung thư bàng quang tái phát.
Tại sao nó được thực hiện
Tế bào học nước tiểu được sử dụng cùng với các xét nghiệm khác và thủ tục khác để chẩn đoán ung thư đường tiết niệu, bao gồm:
Ung thư bàng quang.
Ung thư niệu quản.
Ung thư niệu đạo.
Tế bào học nước tiểu có thể không phát hiện các bệnh ung thư đường tiết niệu nhỏ phát triển chậm.
Rủi ro
Rủi ro của thử nghiệm tế bào học nước tiểu phụ thuộc vào thu thập nước tiểu. Thông thường nước tiểu được thu thập bằng cách đi tiểu vào một thùng chứa vô trùng, có thể mang theo. Nếu nước tiểu được thu thập bằng cách chèn một ống rỗng (catheter) vào niệu đạo, có nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu. Hãy hỏi bác sĩ về những rủi ro cụ thể.
Chuẩn bị
Để chuẩn bị cho thử nghiệm tế bào học nước tiểu, hãy cố gắng lên lịch thử nghiệm sau khi đi tiểu đầu tiên buổi sáng. Nước tiểu được loại bỏ khi đi tiểu buổi sáng đầu tiên, không thể được sử dụng cho các tế bào học nước tiểu. Các tế bào tổ chức qua đêm trong bàng quang có thể bị suy thoái, làm cho chúng khó để phân tích trong phòng thí nghiệm.
Những gì có thể mong đợi
Thu thập một mẫu nước tiểu để thử nghiệm
Thử nghiệm tế bào học nước tiểu đòi hỏi phải có một mẫu nước tiểu. Thông thường thu được bằng cách đi tiểu vào một thùng chứa vô trùng. Trong một số trường hợp, một mẫu nước tiểu được thu thập bằng cách sử dụng một ống mỏng, rỗng (ống thông) đưa vào niệu đạo và di chuyển đến bàng quang.
Bác sĩ có thể yêu cầu cung cấp mẫu nước tiểu vào những ngày tiếp theo. Thử nghiệm nhiều mẫu nước tiểu đã được thu thập trong vài ngày có thể làm tăng tính chính xác của xét nghiệm tế bào học nước tiểu.
Kiểm tra mẫu nước tiểu trong phòng thí nghiệm
Mẫu nước tiểu được gửi đến phòng thí nghiệm để thử nghiệm bởi một bác sĩ chuyên kiểm tra các mô cơ thể (bệnh học). Nghiên cứu bệnh học phân tích bất kỳ tế bào nhìn thấy trong mẫu nước tiểu dưới kính hiển vi. Nghiên cứu bệnh học lưu ý các loại của các tế bào và trông có dấu hiệu trong các tế bào có thể cho thấy ung thư.
Kết quả
Bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ gửi kết quả xét nghiệm tế bào học nước tiểu với bác sĩ, những người sẽ báo cáo kết quả. Hãy hỏi bác sĩ bao lâu có thể mong đợi để chờ đợi kết quả.
Mỗi phòng thí nghiệm có cách riêng mô tả các kết quả của một bài kiểm tra tế bào học nước tiểu. Một số từ thường được sử dụng trong các báo cáo bệnh lý bao gồm:
Mẫu không đạt yêu cầu. Điều này có thể có nghĩa là các tế bào không đủ hoặc không đúng chủng loại của các tế bào đã được tìm thấy trong mẫu nước tiểu. Có thể cần phải lặp lại xét nghiệm tế bào học nước tiểu.
Bình thường. Điều này có nghĩa là không có tế bào ung thư đã được xác định trong mẫu nước tiểu.
Không điển hình. Điều này cho thấy một số bất thường được tìm thấy trong các tế bào trong mẫu nước tiểu. Nhưng trong khi các tế bào không bình thường, không phải là bất thường đủ để được coi là ung thư.
Nghi ngờ. Thuật ngữ này có thể chỉ ra các tế bào nước tiểu bất thường và có thể là ung thư.
Bất thường. Kết quả tích cực cho thấy các tế bào ung thư được tìm thấy trong nước tiểu.
Một thử nghiệm tế bào học nước tiểu không thể sử dụng một mình để chẩn đoán ung thư. Nếu tế bào không điển hình hoặc ung thư được phát hiện bằng cách sử dụng tế bào học nước tiểu, bác sĩ có thể sẽ đề nghị thủ tục nội soi bàng quang hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT scan) để kiểm tra bàng quang và đường tiết niệu bất thường.
Bài viết cùng chuyên mục
Mũ cổ tử cung tránh thai
Ước tính 32 trong 100 phụ nữ đã sinh sẽ trở nên mang thai trong năm đầu tiên sử dụng. Sự khác biệt này là do thực tế âm đạo và cổ tử cung được kéo dài âm đạo sau sinh đẻ thường
Nuôi cấy phân: ý nghĩa lâm sàng kết quả nuôi cấy
Loại vi trùng có thể được xác định, bằng kính hiển vi, hoặc xét nghiệm hóa học, xét nghiệm khác để tìm ra loại thuốc phù hợp, để điều trị
Chụp x quang khớp có cản quang: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả
Chụp x quang khớp có cản quang có thể hữu ích hơn so với X quang thông thường vì nó cho thấy bề mặt của các mô mềm lót khớp cũng như xương khớp
Chụp động mạch vành (Angiograms)
Thủ tục đặt ống thông tim có thể chẩn đoán và điều trị bệnh tim và mạch máu. Chụp mạch vành, có thể giúp chẩn đoán bệnh tim, là loại phổ biến nhất của thủ tục ống thông tim.
Xét nghiệm gen Hemochromatosis (HFE Test): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm gen Hemochromatosis được sử dụng để tìm hiểu xem một người có tăng nguy cơ mắc bệnh hemochromatosis hay không
Ung thư đại trực tràng: xét nghiệm phân
Máu trong phân, có thể là triệu chứng duy nhất của ung thư đại trực tràng, nhưng không phải tất cả máu trong phân là do ung thư
Soi cổ tử cung
Nhiều phụ nữ cảm thấy lo âu trước khi kỳ thi soi cổ tử cung của họ. Biết những gì mong đợi trong quá trình soi cổ tử cung có thể giúp cảm thấy thoải mái hơn.
Sinh thiết vú: ý nghĩa lâm sàng kết quả sinh thiết
Sinh thiết vú kiểm tra xem một khối u vú hoặc khu vực đáng ngờ nhìn thấy trên nhũ ảnh là ung thư, ác tính hoặc không ung thư, lành tính
Xét nghiệm ANA (kháng thể kháng nhân)
Trong hầu hết trường hợp, ANA thử nghiệm chỉ ra rằng hệ thống miễn dịch đã đưa ra một cuộc tấn công nhầm địa chỉ trên mô của riêng bản thân - nói cách khác, một phản ứng tự miễn dịch.
Sàng lọc ung thư phổi: CT scan liều thấp
Không cần sàng lọc ung thư phổi thường xuyên, chỉ được khuyến nghị cho những người từ 55 đến 74 tuổi, hoặc có tiền sử hút thuốc ít nhất 30 năm
Chụp cắt lớp vi tính (CT) cột sống: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp cắt lớp vi tính sử dụng tia X để làm cho hình ảnh chi tiết của cột sống và đốt sống ở cổ, lưng, hoặc lưng dưới, cột sống thắt lưng cùng
Xét nghiệm giang mai: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Nếu xét nghiệm sàng lọc đầu tiên, cho thấy dấu hiệu của bệnh giang mai, một xét nghiệm khác được thực hiện, để xác nhận nhiễm trùng giang mai
Chọc dò tủy sống: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chọc dò dịch não tủy được thực hiện để tìm một nguyên nhân cho các triệu chứng có thể do nhiễm trùng, viêm, ung thư hoặc chảy máu
Xét nghiệm liên cầu nhóm B
Nếu có liên cầu nhóm B, điều trị bằng thuốc kháng sinh trong quá trình sinh sẽ được khuyến khích để tiêu diệt vi khuẩn trong ống sinh và giảm nguy cơ em bé bị nhiễm trùng
Nội soi đại tràng (ruột già)
Nếu cần thiết, khối u hoặc các loại mô bất thường có thể được loại bỏ thông qua phạm vi trong quá trình nội soi. Mẫu mô (sinh thiết) có thể được thực hiện trong nội soi.
Xét nghiệm Pap: ý nghĩa lâm sàng xét nghiệm ung thư cổ tử cung
Trong xét nghiệm Pap, một mẫu tế bào nhỏ từ bề mặt cổ tử cung được bác sĩ thu thập, sau đó mẫu được trải trên một phiến kính
Nội soi trung thất: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong nhiều trường hợp, nội soi trung thất đã được thay thế bằng các phương pháp khác, chụp cắt lớp vi tính, siêu âm nội soi, hoặc nội soi phế quản
Siêu âm thai nhi
Siêu âm thai nhi thường được thực hiện trong tam cá nguyệt đầu tiên để xác nhận và ghi ngày tháng mang thai và ba tháng thứ hai - từ 18 đến 20 tuần khi các chi tiết giải phẫu có thể nhìn thấy.
Chụp cộng hưởng từ (MRI) vú: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Mặc dù MRI, là một thủ thuật an toàn, và có giá trị để xem xét vú, nhưng nó tốn kém hơn nhiều so với các phương pháp khác, và nó có thể không có sẵn
Siêu âm thai nhi: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả
Siêu âm thai nhi có thể được thực hiện theo hai cách, thiết bị đầu dò được di chuyển qua bụng, trong siêu âm qua âm đạo, đầu dò được đưa vào âm đạo
Màng ngăn âm đạo
Không dùng nếu thấy máu trên màng ngăn âm đạo sau khi gỡ bỏ nó không liên quan đến kinh nguyệt hoặc trải nghiệm đau đớn cho đối tác trong hoặc sau khi sử dụng màng ngăn âm đạo.
Phân tích sỏi thận: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Viên sỏi thận có thể nhỏ như một hạt cát, hoặc lớn như một quả bóng golf, đôi khi hòn sỏi có thể rời thận, và di chuyển xuống niệu quản vào bàng quang
Chụp cắt lớp vi tính (angiograms CT) mạch vành
Trong chụp mạch CT, không có ống thông được đặt trong háng, và thuốc nhuộm nhìn thấy trên CT scan được tiêm qua một đường (IV) tiêm tĩnh mạch đặt trong tay hay cánh tay.
Chụp buồng tử cung vòi trứng cản quang (hysterosalpingogram): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Các hình ảnh buồng tử cung vòi trứng cản quang, có thể cho thấy các vấn đề như chấn thương, hoặc cấu trúc bất thường của tử cung, hoặc ống dẫn trứng
Tự kiểm tra âm đạo: ý nghĩa lâm sàng kết quả kiểm tra
Thời gian tốt nhất, để tự kiểm tra âm đạo, là giữa kỳ kinh nguyệt, tự kiểm tra âm đạo, không nên thay thế kiểm tra vùng chậu thông thường
