Tế bào học nước tiểu

2012-05-17 10:51 AM

Tế bào học nước tiểu thường được dùng để chẩn đoán ung thư bàng quang, mặc dù các thử nghiệm cũng có thể phát hiện ung thư thận, ung thư tuyến tiền liệt.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Định nghĩa

Tế bào học nước tiểu là thử nghiệm để tìm tế bào bất thường trong nước tiểu. Tế bào học nước tiểu được sử dụng cùng với các xét nghiệm khác và thủ tục khác để chẩn đoán ung thư đường tiết niệu. Tế bào học nước tiểu thường được dùng để chẩn đoán ung thư bàng quang, mặc dù các thử nghiệm cũng có thể phát hiện ung thư thận, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư niệu quản và ung thư niệu đạo.

Bác sĩ có thể đề nghị thử nghiệm tế bào học nước tiểu nếu máu đã được phát hiện trong nước tiểu (tiểu máu). Tế bào học nước tiểu cũng có thể được sử dụng ở những người đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư bàng quang và đã trải qua điều trị. Trong những trường hợp này, một thử nghiệm tế bào học nước tiểu có thể giúp phát hiện ung thư bàng quang tái phát.

Tại sao nó được thực hiện

Tế bào học nước tiểu được sử dụng cùng với các xét nghiệm khác và thủ tục khác để chẩn đoán ung thư đường tiết niệu, bao gồm:

Ung thư bàng quang.

Ung thư niệu quản.

Ung thư niệu đạo.

Tế bào học nước tiểu có thể không phát hiện các bệnh ung thư đường tiết niệu nhỏ phát triển chậm.

Rủi ro

Rủi ro của thử nghiệm tế bào học nước tiểu phụ thuộc vào thu thập nước tiểu. Thông thường nước tiểu được thu thập bằng cách đi tiểu vào một thùng chứa vô trùng, có thể mang theo. Nếu nước tiểu được thu thập bằng cách chèn một ống rỗng (catheter) vào niệu đạo, có nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu. Hãy hỏi bác sĩ về những rủi ro cụ thể.

Chuẩn bị

Để chuẩn bị cho thử nghiệm tế bào học nước tiểu, hãy cố gắng lên lịch thử nghiệm sau khi đi tiểu đầu tiên buổi sáng. Nước tiểu được loại bỏ khi đi tiểu buổi sáng đầu tiên, không thể được sử dụng cho các tế bào học nước tiểu. Các tế bào tổ chức qua đêm trong bàng quang có thể bị suy thoái, làm cho chúng khó để phân tích trong phòng thí nghiệm.

Những gì có thể mong đợi

Thu thập một mẫu nước tiểu để thử nghiệm

Thử nghiệm tế bào học nước tiểu đòi hỏi phải có một mẫu nước tiểu. Thông thường thu được bằng cách đi tiểu vào một thùng chứa vô trùng. Trong một số trường hợp, một mẫu nước tiểu được thu thập bằng cách sử dụng một ống mỏng, rỗng (ống thông) đưa vào niệu đạo và di chuyển đến bàng quang.

Bác sĩ có thể yêu cầu cung cấp mẫu nước tiểu vào những ngày tiếp theo. Thử nghiệm nhiều mẫu nước tiểu đã được thu thập trong vài ngày có thể làm tăng tính chính xác của xét nghiệm tế bào học nước tiểu.

Kiểm tra mẫu nước tiểu trong phòng thí nghiệm

Mẫu nước tiểu được gửi đến phòng thí nghiệm để thử nghiệm bởi một bác sĩ chuyên kiểm tra các mô cơ thể (bệnh học). Nghiên cứu bệnh học phân tích bất kỳ tế bào nhìn thấy trong mẫu nước tiểu dưới kính hiển vi. Nghiên cứu bệnh học lưu ý các loại của các tế bào và trông có dấu hiệu trong các tế bào có thể cho thấy ung thư.

Kết quả

Bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ gửi kết quả xét nghiệm tế bào học nước tiểu với bác sĩ, những người sẽ báo cáo kết quả. Hãy hỏi bác sĩ bao lâu có thể mong đợi để chờ đợi kết quả.

Mỗi phòng thí nghiệm có cách riêng mô tả các kết quả của một bài kiểm tra tế bào học nước tiểu. Một số từ thường được sử dụng trong các báo cáo bệnh lý bao gồm:

Mẫu không đạt yêu cầu. Điều này có thể có nghĩa là các tế bào không đủ hoặc không đúng chủng loại của các tế bào đã được tìm thấy trong mẫu nước tiểu. Có thể cần phải lặp lại xét nghiệm tế bào học nước tiểu.

Bình thường. Điều này có nghĩa là không có tế bào ung thư đã được xác định trong mẫu nước tiểu.

Không điển hình. Điều này cho thấy một số bất thường được tìm thấy trong các tế bào trong mẫu nước tiểu. Nhưng trong khi các tế bào không bình thường, không phải là bất thường đủ để được coi là ung thư.

Nghi ngờ. Thuật ngữ này có thể chỉ ra các tế bào nước tiểu bất thường và có thể là ung thư.

Bất thường. Kết quả tích cực cho thấy các tế bào ung thư được tìm thấy trong nước tiểu.

Một thử nghiệm tế bào học nước tiểu không thể sử dụng một mình để chẩn đoán ung thư. Nếu tế bào không điển hình hoặc ung thư được phát hiện bằng cách sử dụng tế bào học nước tiểu, bác sĩ có thể sẽ đề nghị thủ tục nội soi bàng quang hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT scan) để kiểm tra bàng quang và đường tiết niệu bất thường.

Bài viết cùng chuyên mục

Hiến máu

Hiến máu là một thủ tục tự nguyện. Đồng ý để được lấy máu để nó có thể được trao cho một người cần truyền máu. Hàng triệu người cần phải truyền máu mỗi năm

Điện não đồ (electroencephalogram, EEG)

EEG là một trong các xét nghiệm chẩn đoán chính động kinh. Điện não đồ cũng có thể đóng một vai trò quan trọng trong chẩn đoán các rối loạn não bộ khác.

X quang bụng: ý nghĩa lâm sàng hình ảnh x quang

X quang bụng có thể là một trong những kỹ thuật cận lâm sàng đầu tiên được thực hiện để tìm ra nguyên nhân đau bụng, trướng, buồn nôn hoặc nôn

X quang nha khoa: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

X quang nha khoa được thực hiện để tìm các vấn đề trong miệng như sâu răng, tổn thương xương hỗ trợ răng và chấn thương răng, chẳng hạn như chân răng bị gãy

Chụp cộng hưởng từ (MRI): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

MRI có thể được sử dụng, để kiểm tra các bộ phận khác nhau của cơ thể, chẳng hạn như đầu, bụng, vú, cột sống, vai và đầu gối

Đo hấp thu iốt phóng xạ (RAIU): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Đo hấp thu iốt phóng xạ, thường được thực hiện cùng với quét tuyến giáp, cho thấy chất đánh dấu, được trải đều trong tuyến

Hiến tế bào gốc máu và tủy xương

Trong quá khứ, phẫu thuật để rút tủy từ xương là cách duy nhất để thu thập các tế bào gốc máu. Ngày nay, tuy nhiên, phổ biến hơn để thu thập các tế bào gốc máu trực tiếp từ máu.

Kiểm tra thực quản: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Kiểm tra thực quản có thể kiểm tra các cơ trong ống thực quản hoạt động như thế nào, độ mạnh và độ pH, hàm lượng axit của ống thực quản

Thời gian ruột vận chuyển: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết qủa

Thời gian ruột vận chuyển phụ thuộc vào loại thực phẩm ăn và uống, ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc có xu hướng có thời gian ngắn hơn so với những người ăn chủ yếu là đường và tinh bột

Xét nghiệm phân: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm bằng soi, xét nghiệm hóa học, và xét nghiệm vi sinh, kiểm tra màu sắc, tính nhất quán, số lượng, hình dạng, mùi và chất nhầy

Xạ hình Gallium: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Gallium tích tụ trong ruột già trước khi cơ thể loại bỏ nó dưới dạng phân, vì vậy, có thể cần phải uống thuốc nhuận tràng vào đêm trước khi thủ thuật

Nghiên cứu điện sinh lý: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ chèn một hoặc nhiều ống thông vào tĩnh mạch, điển hình là ở háng hoặc cổ, sau đó, luồn những ống thông này vào tim

Xét nghiệm Pap: ý nghĩa lâm sàng xét nghiệm ung thư cổ tử cung

Trong xét nghiệm Pap, một mẫu tế bào nhỏ từ bề mặt cổ tử cung được bác sĩ thu thập, sau đó mẫu được trải trên một phiến kính

Phết máu dày và mỏng cho bệnh sốt rét: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Phết máu được lấy từ chích ngón tay, phết máu dày và mỏng sẽ cho biết tỷ lệ tế bào hồng cầu bị nhiễm, và loại ký sinh trùng có mặt

Kiểm tra gen BRCA ung thư vú

Đàn ông thừa hưởng đột biến gen BRCA cũng phải đối mặt với tăng nguy cơ ung thư vú, Đột biến BRCA có thể làm tăng nguy cơ các loại ung thư ở phụ nữ và nam giới.

Nuôi cấy đờm: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả

Nuôi cấy đờm, là xét nghiệm để tìm vi khuẩn, hoặc nấm, một số loại phát triển nhanh chóng trong nuôi cấy, và một số loại phát triển chậm

Nuôi cấy nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Nuôi cấy nước tiểu, trong giai đoạn đầu của nhiễm trùng đường tiết niệu, có thể kém chính xác hơn, so với sau khi nhiễm trùng được thiết lập

Xét nghiệm Cytochrome P450 (CYP450)

Kiểm tra cytochrome P450 thường được sử dụng khi điều trị thuốc chống trầm cảm ban đầu không thành công. Tuy nhiên, khi chúng trở nên thành lập

C - Peptide: ý nghĩa lâm sàng xét nghiệm cho bệnh tiểu đường

Xét nghiệm C peptide có thể được thực hiện khi không rõ liệu bệnh tiểu đường loại 1 hay tiểu đường loại 2 có mặt

Kiểm tra chỉ số mắt cá chân: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả

Thủ thuật này được thực hiện để kiểm tra bệnh động mạch ngoại biên của chân, nó cũng được sử dụng để xem một phương pháp điều trị hiệu quả tốt như thế nào

Sinh thiết tuyến tiền liệt

Sau sinh thiết tuyến tiền liệt, các mẫu mô sinh thiết tuyến tiền liệt được kiểm tra dưới kính hiển vi cho các bất thường tế bào là một dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt.

Kiểm tra huyết áp

Có thể kiểm tra huyết áp thường xuyên nếu đã được chẩn đoán với tiền tăng huyết áp, huyết áp cao hoặc huyết áp thấp

Chỉ định xét nghiệm đông máu cầm máu trong lâm sàng

Xét nghiệm đông cầm máu được thực hiện nhằm mục đích đánh giá tình trạng hệ thống đông cầm máu bình thường hay bất thường, nếu bất thường thì thuộc loại nào, mức độ bất thường

Theo dõi tim thai điện tử: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Theo dõi liên tục hữu ích cho các trường hợp mang thai có nguy cơ cao, đối với các thai kỳ có nguy cơ thấp, việc theo dõi không liên tục cũng tốt

Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG)

Điện tim là một thử nghiệm không xâm lấn không gây đau đớn. Kết quả điện tâm đồ có thể sẽ được báo cáo trong cùng một ngày nó được thực hiện, và bác sĩ sẽ thảo luận với tại cuộc hẹn tiếp theo.