- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Một số thủ thuật và xét nghiệm trong lâm sàng
- Tế bào học nước tiểu
Tế bào học nước tiểu
Tế bào học nước tiểu thường được dùng để chẩn đoán ung thư bàng quang, mặc dù các thử nghiệm cũng có thể phát hiện ung thư thận, ung thư tuyến tiền liệt.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Định nghĩa
Tế bào học nước tiểu là thử nghiệm để tìm tế bào bất thường trong nước tiểu. Tế bào học nước tiểu được sử dụng cùng với các xét nghiệm khác và thủ tục khác để chẩn đoán ung thư đường tiết niệu. Tế bào học nước tiểu thường được dùng để chẩn đoán ung thư bàng quang, mặc dù các thử nghiệm cũng có thể phát hiện ung thư thận, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư niệu quản và ung thư niệu đạo.
Bác sĩ có thể đề nghị thử nghiệm tế bào học nước tiểu nếu máu đã được phát hiện trong nước tiểu (tiểu máu). Tế bào học nước tiểu cũng có thể được sử dụng ở những người đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư bàng quang và đã trải qua điều trị. Trong những trường hợp này, một thử nghiệm tế bào học nước tiểu có thể giúp phát hiện ung thư bàng quang tái phát.
Tại sao nó được thực hiện
Tế bào học nước tiểu được sử dụng cùng với các xét nghiệm khác và thủ tục khác để chẩn đoán ung thư đường tiết niệu, bao gồm:
Ung thư bàng quang.
Ung thư niệu quản.
Ung thư niệu đạo.
Tế bào học nước tiểu có thể không phát hiện các bệnh ung thư đường tiết niệu nhỏ phát triển chậm.
Rủi ro
Rủi ro của thử nghiệm tế bào học nước tiểu phụ thuộc vào thu thập nước tiểu. Thông thường nước tiểu được thu thập bằng cách đi tiểu vào một thùng chứa vô trùng, có thể mang theo. Nếu nước tiểu được thu thập bằng cách chèn một ống rỗng (catheter) vào niệu đạo, có nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu. Hãy hỏi bác sĩ về những rủi ro cụ thể.
Chuẩn bị
Để chuẩn bị cho thử nghiệm tế bào học nước tiểu, hãy cố gắng lên lịch thử nghiệm sau khi đi tiểu đầu tiên buổi sáng. Nước tiểu được loại bỏ khi đi tiểu buổi sáng đầu tiên, không thể được sử dụng cho các tế bào học nước tiểu. Các tế bào tổ chức qua đêm trong bàng quang có thể bị suy thoái, làm cho chúng khó để phân tích trong phòng thí nghiệm.
Những gì có thể mong đợi
Thu thập một mẫu nước tiểu để thử nghiệm
Thử nghiệm tế bào học nước tiểu đòi hỏi phải có một mẫu nước tiểu. Thông thường thu được bằng cách đi tiểu vào một thùng chứa vô trùng. Trong một số trường hợp, một mẫu nước tiểu được thu thập bằng cách sử dụng một ống mỏng, rỗng (ống thông) đưa vào niệu đạo và di chuyển đến bàng quang.
Bác sĩ có thể yêu cầu cung cấp mẫu nước tiểu vào những ngày tiếp theo. Thử nghiệm nhiều mẫu nước tiểu đã được thu thập trong vài ngày có thể làm tăng tính chính xác của xét nghiệm tế bào học nước tiểu.
Kiểm tra mẫu nước tiểu trong phòng thí nghiệm
Mẫu nước tiểu được gửi đến phòng thí nghiệm để thử nghiệm bởi một bác sĩ chuyên kiểm tra các mô cơ thể (bệnh học). Nghiên cứu bệnh học phân tích bất kỳ tế bào nhìn thấy trong mẫu nước tiểu dưới kính hiển vi. Nghiên cứu bệnh học lưu ý các loại của các tế bào và trông có dấu hiệu trong các tế bào có thể cho thấy ung thư.
Kết quả
Bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ gửi kết quả xét nghiệm tế bào học nước tiểu với bác sĩ, những người sẽ báo cáo kết quả. Hãy hỏi bác sĩ bao lâu có thể mong đợi để chờ đợi kết quả.
Mỗi phòng thí nghiệm có cách riêng mô tả các kết quả của một bài kiểm tra tế bào học nước tiểu. Một số từ thường được sử dụng trong các báo cáo bệnh lý bao gồm:
Mẫu không đạt yêu cầu. Điều này có thể có nghĩa là các tế bào không đủ hoặc không đúng chủng loại của các tế bào đã được tìm thấy trong mẫu nước tiểu. Có thể cần phải lặp lại xét nghiệm tế bào học nước tiểu.
Bình thường. Điều này có nghĩa là không có tế bào ung thư đã được xác định trong mẫu nước tiểu.
Không điển hình. Điều này cho thấy một số bất thường được tìm thấy trong các tế bào trong mẫu nước tiểu. Nhưng trong khi các tế bào không bình thường, không phải là bất thường đủ để được coi là ung thư.
Nghi ngờ. Thuật ngữ này có thể chỉ ra các tế bào nước tiểu bất thường và có thể là ung thư.
Bất thường. Kết quả tích cực cho thấy các tế bào ung thư được tìm thấy trong nước tiểu.
Một thử nghiệm tế bào học nước tiểu không thể sử dụng một mình để chẩn đoán ung thư. Nếu tế bào không điển hình hoặc ung thư được phát hiện bằng cách sử dụng tế bào học nước tiểu, bác sĩ có thể sẽ đề nghị thủ tục nội soi bàng quang hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT scan) để kiểm tra bàng quang và đường tiết niệu bất thường.
Bài viết cùng chuyên mục
Soi đáy mắt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Bác sỹ cũng có thể nhìn thấy các cấu trúc khác trong mắt, sử dụng một công cụ phóng đại gọi là kính soi đáy mắt, và nguồn sáng để nhìn vào bên trong mắt
Quét canxi mạch vành: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Thông thường, các động mạch vành không chứa canxi, canxi trong động mạch vành có thể là dấu hiệu của bệnh động mạch vành
Siêu âm tim (Echocardiograms)
Bác sĩ có thể đề nghị siêu âm tim nếu họ nghi ngờ vấn đề với các van hoặc các buồng tim hoặc khả năng tim bơm. Siêu âm tim cũng có thể được sử dụng để phát hiện các khuyết tật tim bẩm sinh ở thai nhi.
Siêu âm vú: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Siêu âm vú có thể thêm thông tin quan trọng vào kết quả của các thủ thuật khác, chẳng hạn như chụp quang tuyến vú hoặc chụp cộng hưởng từ
X quang bụng: ý nghĩa lâm sàng hình ảnh x quang
X quang bụng có thể là một trong những kỹ thuật cận lâm sàng đầu tiên được thực hiện để tìm ra nguyên nhân đau bụng, trướng, buồn nôn hoặc nôn
Điện tâm đồ theo dõi liên tục: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Nhiều vấn đề về tim chỉ đáng chú ý trong các hoạt động nhất định, chúng bao gồm tập thể dục, ăn uống, tình dục, căng thẳng, đi tiêu và thậm chí ngủ
Phết tế bào âm đạo: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Phết tế bào âm đạo, được thực hiện, để tìm ra nguyên nhân gây ngứa âm đạo, nóng rát, phát ban, mùi hoặc tiết dịch
Đo áp lực bàng quang: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong quá trình đo áp lực bàng quang, bàng quang chứa đầy nước để đo khả năng giữ và đẩy nước ra, thuốc cũng có thể được chỉ định để xem liệu bàng quang co lại
Nội soi bàng quang
Soi bàng quang, cũng được gọi là cystourethroscopy, có thể được thực hiện như một thủ tục ngoại trú bằng cách sử dụng gây tê tại chỗ để làm tê niệu đạo.
Đo hấp thu iốt phóng xạ (RAIU): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Đo hấp thu iốt phóng xạ, thường được thực hiện cùng với quét tuyến giáp, cho thấy chất đánh dấu, được trải đều trong tuyến
Siêu âm
Hầu hết các kiểm tra siêu âm được thực hiện bằng cách sử dụng một thiết bị sonar bên ngoài của cơ thể, mặc dù một số kiểm tra siêu âm liên quan đến việc đặt một thiết bị bên trong cơ thể.
Xét nghiệm độc tính: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm độc tính, thường được thực hiện trên nước tiểu, hoặc nước bọt, thay vì máu, nhiều loại thuốc xuất hiện trong nước tiểu, hoặc nước bọt
Xạ hình thận: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Các loại xạ hình thận bao gồm xem cách máu chảy và qua thận, hình dạng và kích thước của thận, nước tiểu được tạo ra và chảy ra khỏi thận
Chụp quét hạt nhân xương
Quét xương nhạy cảm với sự thay đổi trong quá trình trao đổi chất xương và khả năng của nó để quét toàn bộ bộ xương làm cho rất hữu ích trong việc chẩn đoán một loạt các rối loạn xương.
Kiểm tra gen BRCA ung thư vú
Đàn ông thừa hưởng đột biến gen BRCA cũng phải đối mặt với tăng nguy cơ ung thư vú, Đột biến BRCA có thể làm tăng nguy cơ các loại ung thư ở phụ nữ và nam giới.
Khám kiểm tra tai: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong quá trình kiểm tra tai, dụng cụ gọi là ống soi tai được sử dụng để nhìn vào, ống soi tai là một công cụ cầm tay với ánh sáng và ống kính phóng
Sinh thiết vú: ý nghĩa lâm sàng kết quả sinh thiết
Sinh thiết vú kiểm tra xem một khối u vú hoặc khu vực đáng ngờ nhìn thấy trên nhũ ảnh là ung thư, ác tính hoặc không ung thư, lành tính
Điện sinh lý mắt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Điện sinh lý mắt bao gồm các thủ thuật khác nhau để đo mức độ hoạt động của võng mạc, nó có thể giúp kiểm tra các bệnh về võng mạc
Hiến máu
Hiến máu là một thủ tục tự nguyện. Đồng ý để được lấy máu để nó có thể được trao cho một người cần truyền máu. Hàng triệu người cần phải truyền máu mỗi năm
Chụp quang tuyến vú: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Quyết định chụp X quang tuyến vú, hoặc sử dụng bất kỳ phương pháp sàng lọc nào khác, có thể là một quyết định khó khăn, đối với một số phụ nữ
Sinh thiết xương: ý nghĩa lâm sàng kết quả sinh thiết
Sinh thiết xương có thể được lấy từ bất kỳ xương nào trong cơ thể, dễ dàng nhất để lấy các mẫu sinh thiết từ xương gần bề mặt da, cách xa bất kỳ cơ quan nội tạng hoặc mạch máu lớn
X quang mặt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp x quang mặt giúp tìm gãy xương, khối u, dị vật, nhiễm trùng và tăng trưởng bất thường hoặc thay đổi cấu trúc hoặc kích thước xương
Mũ cổ tử cung tránh thai
Ước tính 32 trong 100 phụ nữ đã sinh sẽ trở nên mang thai trong năm đầu tiên sử dụng. Sự khác biệt này là do thực tế âm đạo và cổ tử cung được kéo dài âm đạo sau sinh đẻ thường
Thông tim: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết qủa
Chụp động mạch vành được sử dụng để tìm hiểu động mạch vành có bị xơ vữa động mạch hay không, nếu có tình trạng này, thủ thuật có thể tìm thấy mảng bám
Chỉ định xét nghiệm đông máu cầm máu trong lâm sàng
Xét nghiệm đông cầm máu được thực hiện nhằm mục đích đánh giá tình trạng hệ thống đông cầm máu bình thường hay bất thường, nếu bất thường thì thuộc loại nào, mức độ bất thường
