Kiểm tra chức năng phổi tại nhà: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

2019-07-20 10:57 PM
Nếu bị bệnh phổi, bác sĩ có thể kiểm tra lưu lượng hô hấp tối đa, và lưu lượng thở ra tối đa, để đo lượng không khí có thể hít vào và thở ra

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Kiểm tra chức năng phổi tại nhà sử dụng máy đo lưu lượng đỉnh hoặc máy đo phế dung tại nhà để theo dõi và đánh giá bất kỳ vấn đề hô hấp nào có thể gặp phải hàng ngày. Máy đo lưu lượng đỉnh cho phép đo lưu lượng thở ra tối đa. Máy đo phế dung tại nhà cho phép đo thể tích thở ra bắt buộc trong 1 giây (FEV1).

Nếu bị bệnh phổi, chẳng hạn như hen suyễn, bác sĩ có thể kiểm tra lưu lượng hô hấp tối đa (PIF) và lưu lượng thở ra tối đa (PEF) để đo lượng không khí có thể hít vào và thở ra. Đây là một phần của phép đo chức năng phổi đầy đủ hơn.

Chỉ định kiểm tra chức năng phổi tại nhà

Kiểm tra lưu lượng thở ra tối đa (PEF) hoặc thể tích thở ra bắt buộc ở mức 1 giây (FEV1) tại nhà có thể giúp:

Đo lường phổi hoạt động như thế nào nếu bị bệnh phổi mãn tính, chẳng hạn như hen suyễn.

Hướng dẫn điều trị và theo dõi hiệu quả điều trị hen suyễn. Giám sát lưu lượng thở ra cao điểm cung cấp thông tin để giúp những người mắc bệnh hen suyễn đưa ra quyết định điều trị tốt hơn.

Theo dõi chức năng phổi nếu thường xuyên tiếp xúc với các chất tại nơi làm việc có thể làm hỏng phổi (hen suyễn nghề nghiệp).

Theo dõi các dấu hiệu từ chối sớm nếu đã được ghép phổi.

Chuẩn bị kiểm tra chức năng phổi tại nhà

Để thực hiện kiểm tra lưu lượng thở ra cực đại (PEF), cần một máy đo lưu lượng đỉnh. Máy đo lưu lượng đỉnh là một thiết bị cầm tay rẻ tiền mà hít vào mạnh và nhanh nhất có thể.

Đọc và làm theo các hướng dẫn đi kèm với đồng hồ đo lưu lượng đỉnh. Hãy hỏi bác sĩ để chỉ cho cách sử dụng thiết bị này trước khi sử dụng nó ở nhà. Nếu có câu hỏi về cách sử dụng máy đo lưu lượng đỉnh hoặc cách đọc kết quả, hãy nói chuyện với bác sĩ.

Nếu sử dụng thuốc để giúp thở (chẳng hạn như hen suyễn), hãy nói chuyện với bác sĩ về thời gian nên chờ đợi để kiểm tra chức năng phổi sau khi dùng thuốc. Có thể phải đợi một vài giờ sau khi dùng thuốc để làm xét nghiệm chức năng phổi. Hoặc bác sĩ có thể khuyên nên kiểm tra chức năng phổi vào buổi sáng trước khi dùng thuốc.

Tránh ăn một bữa ăn nặng trong khoảng 3 giờ trước khi thực hiện phép đo PEF. Hãy chắc chắn đứng lên để giúp hít một hơi lớn như có thể. Sử dụng cùng một vị trí mỗi khi kiểm tra PEF. Giám sát lưu lượng đỉnh phụ thuộc vào nỗ lực hết sức có thể. Để có kết quả chính xác, hãy chắc chắn để kiểm tra nỗ lực tốt nhất mỗi lần.

Thực hiện kiểm tra chức năng phổi tại nhà

Trước khi bắt đầu kiểm tra lưu lượng thở ra cao điểm (PEF), hãy loại bỏ bất kỳ kẹo cao su hoặc thực phẩm nào có thể có trong miệng. Thực hiện theo các bước sau để sử dụng đồng hồ đo lưu lượng đỉnh:

Đặt con trỏ trên thước đo của đồng hồ đo lưu lượng đỉnh thành 0 (không) hoặc số thấp nhất trên đồng hồ.

Gắn ống ngậm vào đồng hồ đo lưu lượng đỉnh.

Đứng lên để cho phép bản thân hít một hơi thật sâu. Hãy chắc chắn rằng sử dụng cùng một vị trí mỗi lần kiểm tra PEF của mình.

Hít một hơi thật sâu. Đặt ống ngậm máy đo lưu lượng đỉnh trong miệng và ngậm chặt môi xung quanh bên ngoài ống ngậm. Đừng đặt lưỡi vào trong ống ngậm.

Thở ra thật mạnh và nhanh như có thể sử dụng một cú huých. Không cần thở ra quá một giây.

Lưu ý giá trị trên máy đo.

Di chuyển con trỏ trên thước đo về 0 (không) hoặc số thấp nhất trên đồng hồ trước khi thổi lại.

Thổi vào đồng hồ đo lưu lượng đỉnh thêm 2 lần nữa. Ghi lại giá trị mỗi khi thổi. Nếu ho hoặc mắc lỗi trong quá trình kiểm tra, hãy làm lại.

Sau khi thổi vào đồng hồ đo lưu lượng đỉnh 3 lần, hãy ghi lại giá trị cao nhất vào bảng ghi hàng ngày.

Cảm thấy khi kiểm tra chức năng phổi tại nhà

Hít vào và thở ra rất nhanh trong các phép đo này có thể khiến cảm thấy nhẹ đầu hoặc có thể khiến bạn ho. Nếu cảm thấy như sắp bất tỉnh, hãy dừng kiểm tra.

Rủi ro của kiểm tra chức năng phổi tại nhà

Không có rủi ro đáng kể liên quan đến việc đo lưu lượng thở ra tối đa (PEF). Hít vào và thở ra rất nhanh trong quá trình kiểm tra có thể khiến cảm thấy nhẹ đầu hoặc có thể khiến ho. Nếu cảm thấy nhẹ đầu, hãy dừng bài kiểm tra.

Ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Kiểm tra chức năng phổi tại nhà sử dụng máy đo lưu lượng đỉnh hoặc máy đo phế dung tại nhà để theo dõi và đánh giá bất kỳ vấn đề hô hấp nào có thể gặp phải hàng ngày. Máy đo lưu lượng đỉnh cho phép đo lưu lượng thở ra tối đa (PEF). PEF đo lượng không khí thở ra khi cố gắng hết sức. Máy đo phế dung tại nhà cho phép đo thể tích thở ra bắt buộc trong 1 giây (FEV1). Kết quả từ các xét nghiệm này có thể được so sánh để theo dõi sự tiến triển của bệnh hoặc giúp đo lường phản ứng với điều trị y tế đối với bệnh phổi mãn tính, chẳng hạn như hen suyễn.

Lưu lượng đỉnh được so sánh với các biểu đồ liệt kê các giá trị bình thường dựa trên tuổi, giới tính, chủng tộc và chiều cao. Nó cũng có thể được so sánh với phép đo tốt nhất. Kiểm tra với bác sĩ hoặc đọc thông tin kèm theo máy đo lưu lượng đỉnh để tìm phạm vi bình thường, sẽ thay đổi tùy thuộc vào loại vấn đề hô hấp có thể gặp phải. Nếu tìm thấy kết quả bất thường trên bất kỳ phép đo nào, hãy thảo luận với bác sĩ.

Thông thường, lưu lượng đỉnh thay đổi một chút trong suốt cả ngày. Chúng thường thấp hơn vào buổi sáng và cao hơn vào buổi chiều.

Người mắc bệnh hen suyễn được kiểm soát kém có thể có lưu lượng đỉnh thay đổi rộng rãi hơn trong suốt cả ngày.

Yếu tố ảnh hưởng đến kiểm tra chức năng phổi tại nhà

Độ chính xác của giám sát lưu lượng đỉnh phụ thuộc vào nỗ lực trong quá trình đo. Kết quả sẽ không chính xác nếu không làm theo hướng dẫn hoặc không nỗ lực hết sức trong quá trình đo. Các yếu tố sau đây cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả giám sát lưu lượng đỉnh:

Sử dụng thuốc giãn phế quản trong vòng 4 giờ trước khi đo có thể cải thiện kết quả đo.

Sử dụng thuốc an thần trước khi đo có thể làm xấu đi kết quả đo.

Những người bị đau khi thở có thể không thể thở bình thường. Vì vậy, kết quả kiểm tra của họ có thể sai lệch.

Điều cần biết thêm

Bác sĩ có thể thực hiện một loạt các xét nghiệm chức năng phổi để xác nhận bệnh phổi, theo dõi tiến triển của bệnh phổi hoặc theo dõi hiệu quả điều trị.

Kiểm tra lưu lượng thở ra tối đa (PEF) cung cấp thông tin có thể giúp giảm các triệu chứng hen suyễn và giữ cho phổi khỏe mạnh nhất có thể. Lợi ích của chức năng phổi tốt hơn có thể bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít đi khám tại khoa cấp cứu hơn, kiểm soát và tự tin cá nhân nhiều hơn và giảm sử dụng thuốc steroid uống, kháng sinh và thuốc giãn phế quản.

Khi sử dụng đồng hồ đo lưu lượng đỉnh ở nhà, tốt nhất nên sử dụng cùng một đồng hồ theo thời gian. Các nhãn hiệu khác nhau của máy cho kết quả khác nhau. Nếu thay đổi đồng hồ đo lưu lượng đỉnh, cần xác định lại số đo cá nhân tốt nhất của mình bằng máy mới.

Rửa đồng hồ theo hướng dẫn của nhà sản xuất để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm.

PEF thấp nhất vào sáng sớm và cao nhất vào buổi chiều. Nếu đo PEF chỉ một lần một ngày, hãy làm điều đó trước tiên vào buổi sáng trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc giãn phế quản nào.

Những người bị hen suyễn không liên tục hoặc nhẹ kéo dài có thể không cần kiểm tra PEF mỗi ngày. Nhưng nếu các triệu chứng phát triển, kiểm tra lưu lượng thở ra cao điểm thường xuyên trong một khoảng thời gian có thể hữu ích trong việc kiểm soát hen suyễn.

Bài viết cùng chuyên mục

Xét nghiệm ANA (kháng thể kháng nhân)

Trong hầu hết trường hợp, ANA thử nghiệm chỉ ra rằng hệ thống miễn dịch đã đưa ra một cuộc tấn công nhầm địa chỉ trên mô của riêng bản thân - nói cách khác, một phản ứng tự miễn dịch.

Chụp cộng hưởng từ (MRI) bụng: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

MRI bụng có thể tìm thấy những thay đổi trong cấu trúc của các cơ quan, hoặc các mô khác, nó cũng có thể tìm thấy tổn thương mô hoặc bệnh

Phân tích tóc: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Tóc là một loại protein mọc ra từ nang lông trên da, thông thường, một sợi tóc mọc trong nang lông trong nhiều tháng, ngừng phát triển và rụng

Nội soi kiểm tra xoang: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Thủ thuật thường được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng, nó có thể được thực hiện tại phòng của bác sĩ và mất 5 đến 10 phút

Thử nghiệm di truyền (kiểm tra DNA)

Nếu có các triệu chứng của một bệnh có thể được gây ra bởi biến đổi gen, thử nghiệm di truyền có thể tiết lộ nếu có rối loạn nghi ngờ.

Kiểm tra gen BRCA ung thư vú

Đàn ông thừa hưởng đột biến gen BRCA cũng phải đối mặt với tăng nguy cơ ung thư vú, Đột biến BRCA có thể làm tăng nguy cơ các loại ung thư ở phụ nữ và nam giới.

Xét nghiệm CA 125

Xét nghiệm CA 125 không đủ chính xác, để sử dụng cho tầm soát ung thư trong tất cả các phụ nữ, đặc biệt là tiền mãn kinh phụ nữ.

Nội soi bàng quang

Soi bàng quang, cũng được gọi là cystourethroscopy, có thể được thực hiện như một thủ tục ngoại trú bằng cách sử dụng gây tê tại chỗ để làm tê niệu đạo.

Sàng lọc ung thư phổi: CT scan liều thấp

Không cần sàng lọc ung thư phổi thường xuyên, chỉ được khuyến nghị cho những người từ 55 đến 74 tuổi, hoặc có tiền sử hút thuốc ít nhất 30 năm

Điện động nhãn đồ (ENG): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Trong thời gian điện động nhãn đồ, các điện cực được gắn vào mặt gần mắt để ghi lại chuyển động của mắt, các chuyển động được ghi lại trên giấy biểu đồ

Xạ hình Gallium: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Gallium tích tụ trong ruột già trước khi cơ thể loại bỏ nó dưới dạng phân, vì vậy, có thể cần phải uống thuốc nhuận tràng vào đêm trước khi thủ thuật

Xét nghiệm loại mô (HLA): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Hai nhóm kháng nguyên được sử dụng cho xét nghiệm loại mô, lớp I có ba loại kháng nguyên, lớp II có một loại kháng nguyên

Siêu âm ổ bụng: ý nghĩa lâm sàng chỉ số siêu âm

Nếu kiểm tra gan, túi mật, lá lách và tuyến tụy, có thể cần ăn một bữa ăn không có chất béo vào buổi tối trước khi siêu âm, sau đó, có thể cần tránh ăn trong 8 đến 12 giờ trước khi siêu âm

Chụp đại trực tràng với thuốc xổ Barium: ý nghĩa lâm sàng kết quả

Viêm loét đại tràng và bệnh Crohn, chụp đại trực tràng với thuốc xổ Barium cũng có thể được sử dụng để theo dõi tiến trình của những bệnh này

Chọc dò tủy sống: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Chọc dò dịch não tủy được thực hiện để tìm một nguyên nhân cho các triệu chứng có thể do nhiễm trùng, viêm, ung thư hoặc chảy máu

Sinh thiết phổi: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Sinh thiết phổi được thực hiện để chẩn đoán sarcoidosis hoặc xơ phổi, trong một số ít trường hợp, sinh thiết phổi cho viêm phổi nặng

Chụp cộng hưởng từ (MRI) vú: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Mặc dù MRI, là một thủ thuật an toàn, và có giá trị để xem xét vú, nhưng nó tốn kém hơn nhiều so với các phương pháp khác, và nó có thể không có sẵn

Tiêm Cortisone

Cortisone tiêm phổ biến nhất ở các khớp, chẳng hạn như mắt cá chân, khuỷu tay, hông, đầu gối, cột sống, vai và cổ tay. Ngay cả các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân có thể hưởng lợi từ cortisone.

Kiểm tra chỉ số mắt cá chân: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả

Thủ thuật này được thực hiện để kiểm tra bệnh động mạch ngoại biên của chân, nó cũng được sử dụng để xem một phương pháp điều trị hiệu quả tốt như thế nào

Sinh thiết nội mạc tử cung: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Sinh thiết nội mạc tử cung có thể được thực hiện để tìm ra nguyên nhân gây chảy máu tử cung bất thường, để kiểm tra sự phát triển quá mức của niêm mạc

Chụp CT scan mạch vành

Thường sử dụng quét tim trên người không có bất kỳ triệu chứng của bệnh tim không được khuyến cáo bởi Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ hoặc các trường Đại học Tim mạch Mỹ.

Đánh giá chất nhầy cổ tử cung kế hoạch hóa gia đình

Phương pháp chất nhầy cổ tử cung đôi khi kết hợp với một phương pháp kế hoạch hóa gia đình tự nhiên, chẳng hạn như theo dõi nhiệt độ cơ thể cơ bản. Điều này đôi khi được gọi là phương pháp symptothermal.

Chụp động mạch: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Chụp động mạch thông thường có thể nhìn vào các động mạch gần tim, phổi, não, đầu và cổ, chân hoặc cánh tay và động mạch chủ.

Đo hấp thu iốt phóng xạ (RAIU): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Đo hấp thu iốt phóng xạ, thường được thực hiện cùng với quét tuyến giáp, cho thấy chất đánh dấu, được trải đều trong tuyến

Xét nghiệm DNA trong phân chẩn đoán ung thư đại tràng

Bởi vì thay đổi DNA có thể có sự khác biệt giữa bệnh ung thư ruột kết, xét nghiệm DNA trong phân thường nhắm mục tiêu đánh dấu nhiều để đạt được tỷ lệ phát hiện cao