- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Một số thủ thuật và xét nghiệm trong lâm sàng
- Các thủ thuật sinh thiết sử dụng để chẩn đoán ung thư
Các thủ thuật sinh thiết sử dụng để chẩn đoán ung thư
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Sinh thiết là một thủ thuật để loại bỏ một mảnh mô hoặc một mẫu tế bào từ cơ thể để có thể được phân tích trong phòng xét nghiệm. Nếu đang trải qua một số dấu hiệu và triệu chứng hoặc nếu bác sĩ đã xác định một khu vực quan tâm, có thể trải qua sinh thiết để xác định xem bị ung thư hoặc một số vấn đề khác.
Trong khi kiểm tra hình ảnh, chẳng hạn như X-quang, hữu ích trong việc phát hiện khối u hoặc các khu vực bất thường, nhưng không thể phân biệt các tế bào ung thư và các tế bào không ung thư. Đối với phần lớn các bệnh ung thư, cách duy nhất để thực hiện chẩn đoán xác định là sử dụng sinh thiết thu thập các tế bào để kiểm tra.
Dưới đây là các loại sinh thiết, các thủ thuật được sử dụng để chẩn đoán ung thư.
Sinh thiết tủy xương
Bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết tủy xương nếu một bất thường được phát hiện trong máu hoặc nếu nghi ngờ ung thư có di căn đến tủy xương. Tủy xương là vật liệu xốp bên trong một số xương lớn, nơi các tế bào máu được sản xuất. Phân tích một mẫu tủy xương có thể tiết lộ những gì gây ra vấn đề máu.
Trong sinh thiết tủy xương, bác sĩ rút một mẫu tủy xương ra khỏi mặt sau của xương chậu bằng cách sử dụng một ống kim dài. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sinh thiết tủy xương khác trong cơ thể. Sinh thiết tủy xương thường được sử dụng để chẩn đoán một loạt các vấn đề máu - cả hai đều không phải ung thư và ung thư, bao gồm cả các bệnh ung thư máu, chẳng hạn như lymphoma, bệnh bạch cầu và đa u tủy. Được gây tê cục bộ trước khi sinh thiết tủy xương để giảm thiểu sự khó chịu trong suốt quá trình.
Sinh thiết nội soi
Trong sinh thiết nội soi, bác sĩ sử dụng một ống với ánh sáng để xem cấu trúc bên trong. Công cụ đặc biệt được chuyển qua ống để lấy một mẫu mô nhỏ được phân tích.
Loại nội soi sinh thiết, phụ thuộc vào khu vực bị nghi ngờ. Ống được sử dụng trong nội soi sinh thiết có thể được đưa vào thông qua miệng, trực tràng, đường tiết niệu hoặc một vết rạch nhỏ trên da.
Tùy thuộc vào loại nội soi sinh thiết, có thể sử dụng trước thuốc an thần hoặc gây mê.
Sinh thiết kim
Trong sinh thiết, bác sĩ sử dụng một kim đặc biệt để trích xuất các tế bào từ một khu vực nghi ngờ. Sinh thiết kim thường được sử dụng trên các khối u mà bác sĩ có thể cảm thấy, chẳng hạn như các khối u vú đáng ngờ và các hạch bạch huyết. Khi kết hợp với một thủ thuật hình ảnh, chẳng hạn như X-ray, kim sinh thiết có thể được sử dụng để thu thập các tế bào từ một khu vực nghi ngờ mà không thể cảm nhận qua da.
Sinh thiết kim, các thủ thuật bao gồm:
Chọc hút bằng kim. Trong sinh thiết, một kim nhỏ được đưa vào khu vực nghi ngờ. Ống tiêm được sử dụng để hút dịch và các tế bào để phân tích.
Sinh thiết lõi. Một cây kim lớn hơn với lõi kim được sử dụng để thu thập mô của một khu vực đáng ngờ.
Máy hút hỗ trợ. Chân không hỗ trợ sinh thiết, một thiết bị hút làm tăng số lượng của chất dịch và các tế bào được tách ra qua kim. Điều này có thể giảm số lần kim phải được đưa vào để thu thập đủ mẫu.
Hướng dẫn hình ảnh sinh thiết. Sinh thiết kết hợp một thủ thuật hình ảnh, chẳng hạn như X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT), hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) hoặc siêu âm. Cho phép bác sĩ để truy cập vào khu vực nghi ngờ không thể cảm nhận qua da, chẳng hạn như bất thường về phổi, gan hay tuyến tiền liệt. Sử dụng hình ảnh thời gian thực, bác sĩ có thể chắc chắn rằng kim đến vị trí chính xác.
Sẽ được gây tê cục bộ để làm tê khu vực được sinh thiết để giảm thiểu sự đau đớn.
Sinh thiết cắt bỏ
Sinh thiết cắt bỏ các tế bào từ bề mặt của cơ thể. Sinh thiết da được sử dụng thường xuyên nhất để chẩn đoán tình trạng da, bao gồm ung thư, chẳng hạn như khối u ác tính. Loại sinh thiết da sẽ phụ thuộc vào loại ung thư bị nghi ngờ và mức độ của các tế bào đáng ngờ. Sinh thiết da bao gồm:
Cạo sinh thiết. Trong sinh thiết cạo, bác sĩ sử dụng một công cụ tương tự như dao cạo để cạo bề mặt của da.
Sinh thiết sâu. Trong sinh thiết này, bác sĩ sử dụng một công cụ tròn để loại bỏ một phần nhỏ của lớp da sâu hơn.
Sinh thiết rạch. Trong sinh thiết, bác sĩ sử dụng dao mổ để loại bỏ một khu vực nhỏ của da. Có thể khâu để đóng nơi sinh thiết, phụ thuộc vào số lượng da loại bỏ.
Sinh thiết cắt bỏ. Trong sinh thiết cắt bỏ, bác sĩ cắt bỏ một lần toàn bộ hoặc một khu vực da bất thường. Có thể khâu để đóng nơi sinh thiết.
Gây tê cục bộ làm tê liệt nơi sinh thiết trước khi thủ thuật.
Phẫu thuật sinh thiết
Trong phẫu thuật sinh thiết, bác sĩ phẫu thuật rạch một đường trên da để truy cập vào khu vực nghi ngờ. Ví dụ của phẫu thuật sinh thiết bao gồm phẫu thuật để loại bỏ một khối u vú để chẩn đoán ung thư vú, có thể phẫu thuật để loại bỏ một nút bạch huyết cho chẩn đoán bệnh u lympho.
Các thủ thuật sinh thiết có thể được sử dụng để loại bỏ một phần của một vùng bất thường của các tế bào (sinh thiết rạch). Hoặc phẫu thuật sinh thiết có thể được sử dụng để loại bỏ toàn bộ diện tích của các tế bào bất thường (sinh thiết cắt bỏ).
Có thể sử dụng thuốc tê tại chỗ để làm tê khu vực sinh thiết. Một số phẫu thuật sinh thiết yêu cầu thuốc mê để làm cho bất tỉnh trong suốt quá trình. Cũng có thể được yêu cầu ở lại bệnh viện để thoe dõi sau khi làm thủ thuật.
Phân tích và kết quả sinh thiết
Sau khi bác sĩ có được một mẫu mô, nó được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích. Mẫu có thể được xử lý hóa học hoặc đông lạnh và cắt thành phần rất mỏng. Các phần được đặt trên slide kính nhuộm màu để tăng cường tương phản, và nghiên cứu dưới kính hiển vi.
Các kết quả này giúp bác sĩ xác định liệu có các tế bào ung thư. Nếu có các tế bào ung thư, kết quả sinh thiết có thể báo cho bác sĩ.
Sinh thiết cũng giúp bác sĩ xác định ung thư hoạt động như thế nào. Cấp độ được thể hiện như trên thang điểm từ 1-4, và được xác định bởi cách thức các tế bào ung thư nhìn dưới kính hiển vi.
Lớp 1, hay cấp thấp, ung thư nói chung là ít, cấp 4, hoặc cao cấp, ung thư nói chung là phát triển nhất. Thông tin này có thể giúp lựa chọn hướng điều trị. Các xét nghiệm khác đặc biệt trên các tế bào ung thư cũng có thể giúp hướng lựa chọn điều trị.
Trong một số trường hợp, chẳng hạn như trong phẫu thuật, bác sĩ giải phẫu bệnh kiểm tra mẫu các tế bào ngay lập tức và có kết quả trong vòng vài phút. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, kết quả sinh thiết có sẵn trong một hoặc hai ngày. Một số mẫu có thể cần thêm thời gian để được phân tích.
Bài viết cùng chuyên mục
Nghiệm pháp đường (Glucose) cho phụ nữ có thai
Hầu hết phụ nữ có bệnh tiểu đường thai kỳ sinh con khỏe mạnh, Tuy nhiên, không quản lý cẩn thận, bệnh tiểu đường thai kỳ có thể dẫn đến biến chứng thai kỳ khác nhau
Chụp thận tĩnh mạch (IVP): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp thận tĩnh mạch, thường được thực hiện để xác định các bệnh về đường tiết niệu, như sỏi thận, khối u hoặc nhiễm trùng
Xạ hình Gallium: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Gallium tích tụ trong ruột già trước khi cơ thể loại bỏ nó dưới dạng phân, vì vậy, có thể cần phải uống thuốc nhuận tràng vào đêm trước khi thủ thuật
Xạ hình thông khí tưới máu phổi: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Xạ hình thông khí tưới máu phổi thường được sử dụng để tìm thuyên tắc phổi, đây là cục máu đông chặn lưu lượng máu bình thường trong phổi
Chụp đại trực tràng với thuốc xổ Barium: ý nghĩa lâm sàng kết quả
Viêm loét đại tràng và bệnh Crohn, chụp đại trực tràng với thuốc xổ Barium cũng có thể được sử dụng để theo dõi tiến trình của những bệnh này
Soi cổ tử cung
Nhiều phụ nữ cảm thấy lo âu trước khi kỳ thi soi cổ tử cung của họ. Biết những gì mong đợi trong quá trình soi cổ tử cung có thể giúp cảm thấy thoải mái hơn.
Hiến máu
Hiến máu là một thủ tục tự nguyện. Đồng ý để được lấy máu để nó có thể được trao cho một người cần truyền máu. Hàng triệu người cần phải truyền máu mỗi năm
Cordocentesis
Cordocentesis có thể cung cấp thông tin quan trọng về sức khỏe của một bé. Cordocentesis không được sử dụng thường xuyên, tuy nhiên.
Nuôi cấy phân: ý nghĩa lâm sàng kết quả nuôi cấy
Loại vi trùng có thể được xác định, bằng kính hiển vi, hoặc xét nghiệm hóa học, xét nghiệm khác để tìm ra loại thuốc phù hợp, để điều trị
Chụp x quang bàng quang và niệu đạo: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Một chất tương phản được đưa vào bàng quang thông qua ống thông, sau đó tia X được chụp bằng vật liệu tương phản trong bàng quang
Xét nghiệm dung nạp glucose (đường máu)
Sau khi uống dung dịch glucose, có thể cần phải ở lại phòng của bác sĩ hoặc phòng xét nghiệm trong khi chờ đợi kiểm tra mức độ đường trong máu
Xét nghiệm thâm nhập tinh trùng: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm thâm nhập tinh trùng bình thường, và phân tích tinh dịch bình thường, có nghĩa là tinh trùng có chất lượng tốt để thụ tinh
Bốn xét nghiệm sàng lọc khi mang thai (AFP, HCG, estriol và inhibin A)
Thông thường, xét nghiệm sàng lọc được thực hiện giữa tuần 15 và tuần 20 của thai kỳ, kết quả của xét nghiệm sàng lọc cho thấy nguy cơ nhất định khi mang thai em bé
Sinh thiết tủy xương và hút tủy
Sinh thiết tủy xương và hút tủy cung cấp khác nhau, nhưng bổ sung, thông tin về tế bào tủy xương. Hai thủ tục này thường cùng nhau, trong một số trường hợp, có thể chỉ cần hút tủy.
Nuôi cấy đờm: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả
Nuôi cấy đờm, là xét nghiệm để tìm vi khuẩn, hoặc nấm, một số loại phát triển nhanh chóng trong nuôi cấy, và một số loại phát triển chậm
Xét nghiệm DNA trong phân chẩn đoán ung thư đại tràng
Bởi vì thay đổi DNA có thể có sự khác biệt giữa bệnh ung thư ruột kết, xét nghiệm DNA trong phân thường nhắm mục tiêu đánh dấu nhiều để đạt được tỷ lệ phát hiện cao
Nội soi kiểm tra xoang: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Thủ thuật thường được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng, nó có thể được thực hiện tại phòng của bác sĩ và mất 5 đến 10 phút
Xạ hình xương: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Xạ hình xương để tìm ung thư xương hoặc xác định liệu ung thư từ một khu vực khác, chẳng hạn như vú, phổi, thận, tuyến giáp hoặc tuyến tiền liệt, đã di căn đến xương
Kiểm tra gen BRCA ung thư vú
Đàn ông thừa hưởng đột biến gen BRCA cũng phải đối mặt với tăng nguy cơ ung thư vú, Đột biến BRCA có thể làm tăng nguy cơ các loại ung thư ở phụ nữ và nam giới.
Nội soi đường mật ngược dòng (ERCP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả
Nội soi đường mật ngược dòng có thể điều trị một số vấn đề, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể lấy một mẫu mô, kiểm tra các vấn đề, loại bỏ sỏi mật
Kiểm tra áp lực bàng quang và Bonney cho chứng tiểu không tự chủ ở phụ nữ
Nếu sự giải phóng nước tiểu không được phát hiện trong kiểm tra áp lực bàng quang hoặc Bonney, nó có thể được lặp lại trong khi đang đứng
Hóa trị ung thư vú
Loại thuốc hóa trị khác nhau có sẵn để điều trị ung thư vú. Thuốc hóa trị liệu ung thư vú có thể được sử dụng riêng lẻ hoặc kết hợp để tăng hiệu quả điều trị.
Thụt Bari chụp x quang đại tràng
Ngoài ra, thụt bari tương phản cũng có thể phát hiện ung thư. Nếu bất kỳ tăng trưởng, polyp được phát hiện trong một dung dịch thụt bari, nội soi tiếp theo có thể là cần thiết.
Thử thai tại nhà: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Các loại xét nghiệm thai kỳ tại nhà phổ biến nhất là sử dụng que thử, hoặc que nhúng cầm trong dòng nước tiểu, hoặc nhúng vào mẫu nước tiểu
Siêu âm Doppler
Xét nghiệm siêu âm Doppler cũng có thể giúp bác sĩ kiểm tra chấn thương động mạch hoặc theo dõi điều trị nhất định cho các tĩnh mạch và động mạch.
