- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Một số thủ thuật và xét nghiệm trong lâm sàng
- Các thủ thuật sinh thiết sử dụng để chẩn đoán ung thư
Các thủ thuật sinh thiết sử dụng để chẩn đoán ung thư
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Sinh thiết là một thủ thuật để loại bỏ một mảnh mô hoặc một mẫu tế bào từ cơ thể để có thể được phân tích trong phòng xét nghiệm. Nếu đang trải qua một số dấu hiệu và triệu chứng hoặc nếu bác sĩ đã xác định một khu vực quan tâm, có thể trải qua sinh thiết để xác định xem bị ung thư hoặc một số vấn đề khác.
Trong khi kiểm tra hình ảnh, chẳng hạn như X-quang, hữu ích trong việc phát hiện khối u hoặc các khu vực bất thường, nhưng không thể phân biệt các tế bào ung thư và các tế bào không ung thư. Đối với phần lớn các bệnh ung thư, cách duy nhất để thực hiện chẩn đoán xác định là sử dụng sinh thiết thu thập các tế bào để kiểm tra.
Dưới đây là các loại sinh thiết, các thủ thuật được sử dụng để chẩn đoán ung thư.
Sinh thiết tủy xương
Bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết tủy xương nếu một bất thường được phát hiện trong máu hoặc nếu nghi ngờ ung thư có di căn đến tủy xương. Tủy xương là vật liệu xốp bên trong một số xương lớn, nơi các tế bào máu được sản xuất. Phân tích một mẫu tủy xương có thể tiết lộ những gì gây ra vấn đề máu.
Trong sinh thiết tủy xương, bác sĩ rút một mẫu tủy xương ra khỏi mặt sau của xương chậu bằng cách sử dụng một ống kim dài. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sinh thiết tủy xương khác trong cơ thể. Sinh thiết tủy xương thường được sử dụng để chẩn đoán một loạt các vấn đề máu - cả hai đều không phải ung thư và ung thư, bao gồm cả các bệnh ung thư máu, chẳng hạn như lymphoma, bệnh bạch cầu và đa u tủy. Được gây tê cục bộ trước khi sinh thiết tủy xương để giảm thiểu sự khó chịu trong suốt quá trình.
Sinh thiết nội soi
Trong sinh thiết nội soi, bác sĩ sử dụng một ống với ánh sáng để xem cấu trúc bên trong. Công cụ đặc biệt được chuyển qua ống để lấy một mẫu mô nhỏ được phân tích.
Loại nội soi sinh thiết, phụ thuộc vào khu vực bị nghi ngờ. Ống được sử dụng trong nội soi sinh thiết có thể được đưa vào thông qua miệng, trực tràng, đường tiết niệu hoặc một vết rạch nhỏ trên da.
Tùy thuộc vào loại nội soi sinh thiết, có thể sử dụng trước thuốc an thần hoặc gây mê.
Sinh thiết kim
Trong sinh thiết, bác sĩ sử dụng một kim đặc biệt để trích xuất các tế bào từ một khu vực nghi ngờ. Sinh thiết kim thường được sử dụng trên các khối u mà bác sĩ có thể cảm thấy, chẳng hạn như các khối u vú đáng ngờ và các hạch bạch huyết. Khi kết hợp với một thủ thuật hình ảnh, chẳng hạn như X-ray, kim sinh thiết có thể được sử dụng để thu thập các tế bào từ một khu vực nghi ngờ mà không thể cảm nhận qua da.
Sinh thiết kim, các thủ thuật bao gồm:
Chọc hút bằng kim. Trong sinh thiết, một kim nhỏ được đưa vào khu vực nghi ngờ. Ống tiêm được sử dụng để hút dịch và các tế bào để phân tích.
Sinh thiết lõi. Một cây kim lớn hơn với lõi kim được sử dụng để thu thập mô của một khu vực đáng ngờ.
Máy hút hỗ trợ. Chân không hỗ trợ sinh thiết, một thiết bị hút làm tăng số lượng của chất dịch và các tế bào được tách ra qua kim. Điều này có thể giảm số lần kim phải được đưa vào để thu thập đủ mẫu.
Hướng dẫn hình ảnh sinh thiết. Sinh thiết kết hợp một thủ thuật hình ảnh, chẳng hạn như X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT), hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) hoặc siêu âm. Cho phép bác sĩ để truy cập vào khu vực nghi ngờ không thể cảm nhận qua da, chẳng hạn như bất thường về phổi, gan hay tuyến tiền liệt. Sử dụng hình ảnh thời gian thực, bác sĩ có thể chắc chắn rằng kim đến vị trí chính xác.
Sẽ được gây tê cục bộ để làm tê khu vực được sinh thiết để giảm thiểu sự đau đớn.
Sinh thiết cắt bỏ
Sinh thiết cắt bỏ các tế bào từ bề mặt của cơ thể. Sinh thiết da được sử dụng thường xuyên nhất để chẩn đoán tình trạng da, bao gồm ung thư, chẳng hạn như khối u ác tính. Loại sinh thiết da sẽ phụ thuộc vào loại ung thư bị nghi ngờ và mức độ của các tế bào đáng ngờ. Sinh thiết da bao gồm:
Cạo sinh thiết. Trong sinh thiết cạo, bác sĩ sử dụng một công cụ tương tự như dao cạo để cạo bề mặt của da.
Sinh thiết sâu. Trong sinh thiết này, bác sĩ sử dụng một công cụ tròn để loại bỏ một phần nhỏ của lớp da sâu hơn.
Sinh thiết rạch. Trong sinh thiết, bác sĩ sử dụng dao mổ để loại bỏ một khu vực nhỏ của da. Có thể khâu để đóng nơi sinh thiết, phụ thuộc vào số lượng da loại bỏ.
Sinh thiết cắt bỏ. Trong sinh thiết cắt bỏ, bác sĩ cắt bỏ một lần toàn bộ hoặc một khu vực da bất thường. Có thể khâu để đóng nơi sinh thiết.
Gây tê cục bộ làm tê liệt nơi sinh thiết trước khi thủ thuật.
Phẫu thuật sinh thiết
Trong phẫu thuật sinh thiết, bác sĩ phẫu thuật rạch một đường trên da để truy cập vào khu vực nghi ngờ. Ví dụ của phẫu thuật sinh thiết bao gồm phẫu thuật để loại bỏ một khối u vú để chẩn đoán ung thư vú, có thể phẫu thuật để loại bỏ một nút bạch huyết cho chẩn đoán bệnh u lympho.
Các thủ thuật sinh thiết có thể được sử dụng để loại bỏ một phần của một vùng bất thường của các tế bào (sinh thiết rạch). Hoặc phẫu thuật sinh thiết có thể được sử dụng để loại bỏ toàn bộ diện tích của các tế bào bất thường (sinh thiết cắt bỏ).
Có thể sử dụng thuốc tê tại chỗ để làm tê khu vực sinh thiết. Một số phẫu thuật sinh thiết yêu cầu thuốc mê để làm cho bất tỉnh trong suốt quá trình. Cũng có thể được yêu cầu ở lại bệnh viện để thoe dõi sau khi làm thủ thuật.
Phân tích và kết quả sinh thiết
Sau khi bác sĩ có được một mẫu mô, nó được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích. Mẫu có thể được xử lý hóa học hoặc đông lạnh và cắt thành phần rất mỏng. Các phần được đặt trên slide kính nhuộm màu để tăng cường tương phản, và nghiên cứu dưới kính hiển vi.
Các kết quả này giúp bác sĩ xác định liệu có các tế bào ung thư. Nếu có các tế bào ung thư, kết quả sinh thiết có thể báo cho bác sĩ.
Sinh thiết cũng giúp bác sĩ xác định ung thư hoạt động như thế nào. Cấp độ được thể hiện như trên thang điểm từ 1-4, và được xác định bởi cách thức các tế bào ung thư nhìn dưới kính hiển vi.
Lớp 1, hay cấp thấp, ung thư nói chung là ít, cấp 4, hoặc cao cấp, ung thư nói chung là phát triển nhất. Thông tin này có thể giúp lựa chọn hướng điều trị. Các xét nghiệm khác đặc biệt trên các tế bào ung thư cũng có thể giúp hướng lựa chọn điều trị.
Trong một số trường hợp, chẳng hạn như trong phẫu thuật, bác sĩ giải phẫu bệnh kiểm tra mẫu các tế bào ngay lập tức và có kết quả trong vòng vài phút. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, kết quả sinh thiết có sẵn trong một hoặc hai ngày. Một số mẫu có thể cần thêm thời gian để được phân tích.
Bài viết cùng chuyên mục
Nghiệm pháp đường (Glucose) cho phụ nữ có thai
Hầu hết phụ nữ có bệnh tiểu đường thai kỳ sinh con khỏe mạnh, Tuy nhiên, không quản lý cẩn thận, bệnh tiểu đường thai kỳ có thể dẫn đến biến chứng thai kỳ khác nhau
Papillomavirus (HPV): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Mặc dù HPV được tìm thấy ở cả nam và nữ, nhưng xét nghiệm này không được sử dụng trên nam giới, sử dụng để chỉ phát hiện các loại HPV có nguy cơ cao
Nội soi đường mật ngược dòng (ERCP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả
Nội soi đường mật ngược dòng có thể điều trị một số vấn đề, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể lấy một mẫu mô, kiểm tra các vấn đề, loại bỏ sỏi mật
Xét nghiệm Helicobacter Pylori (HP): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Helicobacter Pylori có thể gây loét dạ dày, nhưng hầu hết những người bị Helicobacter Pylori trong hệ thống tiêu hóa của họ không bị loét
Phết tế bào âm đạo: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Phết tế bào âm đạo, được thực hiện, để tìm ra nguyên nhân gây ngứa âm đạo, nóng rát, phát ban, mùi hoặc tiết dịch
Nghiên cứu điện sinh lý: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ chèn một hoặc nhiều ống thông vào tĩnh mạch, điển hình là ở háng hoặc cổ, sau đó, luồn những ống thông này vào tim
Kiểm tra gen BRCA ung thư vú
Đàn ông thừa hưởng đột biến gen BRCA cũng phải đối mặt với tăng nguy cơ ung thư vú, Đột biến BRCA có thể làm tăng nguy cơ các loại ung thư ở phụ nữ và nam giới.
Thông tim cho tim bẩm sinh: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Thông qua ống thông, bác sĩ có thể đo áp lực, lấy mẫu máu và tiêm thuốc nhuộm đặc biệt chất cản quang vào buồng tim hoặc mạch máu
X quang mặt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp x quang mặt giúp tìm gãy xương, khối u, dị vật, nhiễm trùng và tăng trưởng bất thường hoặc thay đổi cấu trúc hoặc kích thước xương
Xét nghiệm liên cầu nhóm B
Nếu có liên cầu nhóm B, điều trị bằng thuốc kháng sinh trong quá trình sinh sẽ được khuyến khích để tiêu diệt vi khuẩn trong ống sinh và giảm nguy cơ em bé bị nhiễm trùng
Xạ hình túi mật: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong quá trình xạ hình túi mật, chất đánh dấu phóng xạ được đưa vào tĩnh mạch ở cánh tay, gan loại bỏ chất đánh dấu ra khỏi máu và thêm nó vào mật
Điện tâm đồ theo dõi liên tục: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Nhiều vấn đề về tim chỉ đáng chú ý trong các hoạt động nhất định, chúng bao gồm tập thể dục, ăn uống, tình dục, căng thẳng, đi tiêu và thậm chí ngủ
Kiểm tra chức năng phổi tại nhà: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Nếu bị bệnh phổi, bác sĩ có thể kiểm tra lưu lượng hô hấp tối đa, và lưu lượng thở ra tối đa, để đo lượng không khí có thể hít vào và thở ra
Sinh thiết vú: ý nghĩa lâm sàng kết quả sinh thiết
Sinh thiết vú kiểm tra xem một khối u vú hoặc khu vực đáng ngờ nhìn thấy trên nhũ ảnh là ung thư, ác tính hoặc không ung thư, lành tính
Điện động nhãn đồ (ENG): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong thời gian điện động nhãn đồ, các điện cực được gắn vào mặt gần mắt để ghi lại chuyển động của mắt, các chuyển động được ghi lại trên giấy biểu đồ
Chụp thận ngược dòng: ý nghĩa lâm sàng kết quả thủ thuật
Chụp thận ngược dòng, có thể được sử dụng ngay cả khi bị dị ứng với thuốc, thủ thuật này không có nguy cơ làm tổn thương thận tồi tệ hơn
X quang nha khoa: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
X quang nha khoa được thực hiện để tìm các vấn đề trong miệng như sâu răng, tổn thương xương hỗ trợ răng và chấn thương răng, chẳng hạn như chân răng bị gãy
Nội soi trung thất: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong nhiều trường hợp, nội soi trung thất đã được thay thế bằng các phương pháp khác, chụp cắt lớp vi tính, siêu âm nội soi, hoặc nội soi phế quản
Nội soi và phẫu thuật nội soi ổ bụng: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Nội soi ổ bụng, được sử dụng để tìm các vấn đề như u nang, bám dính, u xơ và nhiễm trùng, các mẫu mô có thể được lấy để sinh thiết qua ống nội soi
Nội soi buồng tử cung: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Nội soi buồng tử cung có thể được thực hiện để tìm ra nguyên nhân chảy máu bất thường, hoặc chảy máu xảy ra sau khi một phụ nữ đã qua thời kỳ mãn kinh
Kiểm tra căng thẳng co thắt: đánh giá sức khỏe thai nhi
Trong một cơn co thắt, máu và oxy cung cấp cho em bé giảm xuống trong một thời gian ngắn, đây không phải là một vấn đề đối với hầu hết các bé
Kiểm tra thực quản: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Kiểm tra thực quản có thể kiểm tra các cơ trong ống thực quản hoạt động như thế nào, độ mạnh và độ pH, hàm lượng axit của ống thực quản
Phản ứng mantoux: xét nghiệm phản ứng da tuberculin
Xét nghiệm da tuberculin, không thể cho biết đã bị nhiễm lao bao lâu, nó cũng không thể biết liệu nhiễm trùng có tiềm ẩn
Nuôi cấy nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Nuôi cấy nước tiểu, trong giai đoạn đầu của nhiễm trùng đường tiết niệu, có thể kém chính xác hơn, so với sau khi nhiễm trùng được thiết lập
Theo dõi tim thai điện tử: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Theo dõi liên tục hữu ích cho các trường hợp mang thai có nguy cơ cao, đối với các thai kỳ có nguy cơ thấp, việc theo dõi không liên tục cũng tốt
