Các thủ thuật sinh thiết sử dụng để chẩn đoán ung thư

2012-02-03 08:55 AM
Sinh thiết là một thủ thuật, để loại bỏ một mảnh mô hoặc một mẫu tế bào từ cơ thể, để có thể được phân tích trong phòng xét nghiệm

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Sinh thiết là một thủ thuật để loại bỏ một mảnh mô hoặc một mẫu tế bào từ cơ thể để có thể được phân tích trong phòng xét nghiệm. Nếu đang trải qua một số dấu hiệu và triệu chứng hoặc nếu bác sĩ đã xác định một khu vực quan tâm, có thể trải qua sinh thiết để xác định xem bị ung thư hoặc một số vấn đề khác.

Trong khi kiểm tra hình ảnh, chẳng hạn như X-quang, hữu ích trong việc phát hiện khối u hoặc các khu vực bất thường, nhưng không thể phân biệt các tế bào ung thư và các tế bào không ung thư. Đối với phần lớn các bệnh ung thư, cách duy nhất để thực hiện chẩn đoán xác định là sử dụng sinh thiết thu thập các tế bào để kiểm tra.

Dưới đây là các loại sinh thiết, các thủ thuật được sử dụng để chẩn đoán ung thư.

Sinh thiết tủy xương

Bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết tủy xương nếu một bất thường được phát hiện trong máu hoặc nếu nghi ngờ ung thư có di căn đến tủy xương. Tủy xương là vật liệu xốp bên trong một số xương lớn, nơi các tế bào máu được sản xuất. Phân tích một mẫu tủy xương có thể tiết lộ những gì gây ra vấn đề máu.

Trong sinh thiết tủy xương, bác sĩ rút một mẫu tủy xương ra khỏi mặt sau của xương chậu bằng cách sử dụng một ống kim dài. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sinh thiết tủy xương khác trong cơ thể. Sinh thiết tủy xương thường được sử dụng để chẩn đoán một loạt các vấn đề máu - cả hai đều không phải ung thư và ung thư, bao gồm cả các bệnh ung thư máu, chẳng hạn như lymphoma, bệnh bạch cầu và đa u tủy. Được gây tê cục bộ trước khi sinh thiết tủy xương để giảm thiểu sự khó chịu trong suốt quá trình.

Sinh thiết nội soi

Trong sinh thiết nội soi, bác sĩ sử dụng một ống với ánh sáng để xem cấu trúc bên trong. Công cụ đặc biệt được chuyển qua ống để lấy một mẫu mô nhỏ được phân tích.

Loại nội soi sinh thiết, phụ thuộc vào khu vực bị nghi ngờ. Ống được sử dụng trong nội soi sinh thiết có thể được đưa vào thông qua miệng, trực tràng, đường tiết niệu hoặc một vết rạch nhỏ trên da.

Tùy thuộc vào loại nội soi sinh thiết, có thể sử dụng trước thuốc an thần hoặc gây mê.

Sinh thiết kim

Trong sinh thiết, bác sĩ sử dụng một kim đặc biệt để trích xuất các tế bào từ một khu vực nghi ngờ. Sinh thiết kim thường được sử dụng trên các khối u mà bác sĩ có thể cảm thấy, chẳng hạn như các khối u vú đáng ngờ và các hạch bạch huyết. Khi kết hợp với một thủ thuật hình ảnh, chẳng hạn như X-ray, kim sinh thiết có thể được sử dụng để thu thập các tế bào từ một khu vực nghi ngờ mà không thể cảm nhận qua da.

Sinh thiết kim, các thủ thuật bao gồm:

Chọc hút bằng kim. Trong sinh thiết, một kim nhỏ được đưa vào khu vực nghi ngờ. Ống tiêm được sử dụng để hút dịch và các tế bào để phân tích.

Sinh thiết lõi. Một cây kim lớn hơn với lõi kim được sử dụng để thu thập mô của một khu vực đáng ngờ.

Máy hút hỗ trợ. Chân không hỗ trợ sinh thiết, một thiết bị hút làm tăng số lượng của chất dịch và các tế bào được tách ra qua kim. Điều này có thể giảm số lần kim phải được đưa vào để thu thập đủ mẫu.

Hướng dẫn hình ảnh sinh thiết. Sinh thiết kết hợp một thủ thuật hình ảnh, chẳng hạn như X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT), hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) hoặc siêu âm. Cho phép bác sĩ để truy cập vào khu vực nghi ngờ không thể cảm nhận qua da, chẳng hạn như bất thường về phổi, gan hay tuyến tiền liệt. Sử dụng hình ảnh thời gian thực, bác sĩ có thể chắc chắn rằng kim đến vị trí chính xác.

Sẽ được gây tê cục bộ để làm tê khu vực được sinh thiết để giảm thiểu sự đau đớn.

Sinh thiết cắt bỏ

Sinh thiết cắt bỏ các tế bào từ bề mặt của cơ thể. Sinh thiết da được sử dụng thường xuyên nhất để chẩn đoán tình trạng da, bao gồm ung thư, chẳng hạn như khối u ác tính. Loại sinh thiết da sẽ phụ thuộc vào loại ung thư bị nghi ngờ và mức độ của các tế bào đáng ngờ. Sinh thiết da bao gồm:

Cạo sinh thiết. Trong sinh thiết cạo, bác sĩ sử dụng một công cụ tương tự như dao cạo để cạo bề mặt của da.

Sinh thiết sâu. Trong sinh thiết này, bác sĩ sử dụng một công cụ tròn để loại bỏ một phần nhỏ của lớp da sâu hơn.

Sinh thiết rạch. Trong sinh thiết, bác sĩ sử dụng dao mổ để loại bỏ một khu vực nhỏ của da. Có thể khâu để đóng nơi sinh thiết, phụ thuộc vào số lượng da loại bỏ.

Sinh thiết cắt bỏ. Trong sinh thiết cắt bỏ, bác sĩ cắt bỏ một lần toàn bộ hoặc một khu vực da bất thường. Có thể khâu để đóng nơi sinh thiết.

Gây tê cục bộ làm tê liệt nơi sinh thiết trước khi thủ thuật.

Phẫu thuật sinh thiết

Trong phẫu thuật sinh thiết, bác sĩ phẫu thuật rạch một đường trên da để truy cập vào khu vực nghi ngờ. Ví dụ của phẫu thuật sinh thiết bao gồm phẫu thuật để loại bỏ một khối u vú để chẩn đoán ung thư vú, có thể phẫu thuật để loại bỏ một nút bạch huyết cho chẩn đoán bệnh u lympho.

Các thủ thuật sinh thiết có thể được sử dụng để loại bỏ một phần của một vùng bất thường của các tế bào (sinh thiết rạch). Hoặc phẫu thuật sinh thiết có thể được sử dụng để loại bỏ toàn bộ diện tích của các tế bào bất thường (sinh thiết cắt bỏ).

Có thể sử dụng thuốc tê tại chỗ để làm tê khu vực sinh thiết. Một số phẫu thuật sinh thiết yêu cầu thuốc mê để làm cho bất tỉnh trong suốt quá trình. Cũng có thể được yêu cầu ở lại bệnh viện để thoe dõi sau khi làm thủ thuật.

Phân tích và kết quả sinh thiết

Sau khi bác sĩ có được một mẫu mô, nó được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích. Mẫu có thể được xử lý hóa học hoặc đông lạnh và cắt thành phần rất mỏng. Các phần được đặt trên slide kính nhuộm màu để tăng cường tương phản, và nghiên cứu dưới kính hiển vi.

Các kết quả này giúp bác sĩ xác định liệu có các tế bào ung thư. Nếu có các tế bào ung thư, kết quả sinh thiết có thể báo cho bác sĩ.

Sinh thiết cũng giúp bác sĩ xác định ung thư hoạt động như thế nào. Cấp độ được thể hiện như trên thang điểm từ 1-4, và được xác định bởi cách thức các tế bào ung thư nhìn dưới kính hiển vi.

Lớp 1, hay cấp thấp, ung thư nói chung là ít, cấp 4, hoặc cao cấp, ung thư nói chung là phát triển nhất. Thông tin này có thể giúp lựa chọn hướng điều trị. Các xét nghiệm khác đặc biệt trên các tế bào ung thư cũng có thể giúp hướng lựa chọn điều trị.

Trong một số trường hợp, chẳng hạn như trong phẫu thuật, bác sĩ giải phẫu bệnh kiểm tra mẫu các tế bào ngay lập tức và có kết quả trong vòng vài phút. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, kết quả sinh thiết có sẵn trong một hoặc hai ngày. Một số mẫu có thể cần thêm thời gian để được phân tích.

Bài viết cùng chuyên mục

Nội soi bàng quang

Soi bàng quang, cũng được gọi là cystourethroscopy, có thể được thực hiện như một thủ tục ngoại trú bằng cách sử dụng gây tê tại chỗ để làm tê niệu đạo.

X quang chi: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Trước khi kiểm tra X quang, hãy cho bác sĩ biết nếu đang hoặc có thể mang thai, mang thai và nguy cơ tiếp xúc với bức xạ đối với thai nhi phải được xem xét

Phản ứng mantoux: xét nghiệm phản ứng da tuberculin

Xét nghiệm da tuberculin, không thể cho biết đã bị nhiễm lao bao lâu, nó cũng không thể biết liệu nhiễm trùng có tiềm ẩn

Sinh thiết mụn cóc sinh dục (Human Papillomavirus): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Kiểm tra bằng kính hiển vi trên mô sinh thiết có thể giúp bác sĩ tìm hiểu xem có phải là mụn cóc sinh dục ở người hay không

Thử fibronectin khi mang thai

Kiểm tra fibronectin của bào thai được sử dụng để loại trừ sinh non. Nó thường không hữu ích cho phụ nữ có nguy cơ sinh non thấp, nhưng nó có thể cung cấp thông tin có giá trị

X quang nha khoa: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

X quang nha khoa được thực hiện để tìm các vấn đề trong miệng như sâu răng, tổn thương xương hỗ trợ răng và chấn thương răng, chẳng hạn như chân răng bị gãy

Đọc kết quả khí máu

Khí máu là một xét nghiệm có giá trị, cung cấp nhiều thông tin cho các bác sỹ, đặc biệt là các bác sỹ làm việc tại các khoa Điều trị Tích cực về tình trạng toan kiềm.

Chụp cắt lớp vi tính (CT Angiogram) hệ tim mạch: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Trong khi chụp CT, một loại thuốc nhuộm đặc biệt, chất tương phản được đưa vào trong tĩnh mạch cánh tay hoặc bàn tay để làm cho các mạch máu dễ nhìn thấy hơn

Siêu âm

Hầu hết các kiểm tra siêu âm được thực hiện bằng cách sử dụng một thiết bị sonar bên ngoài của cơ thể, mặc dù một số kiểm tra siêu âm liên quan đến việc đặt một thiết bị bên trong cơ thể.

Đo mật độ xương: ý nghĩa lâm sàng kết quả kiểm tra

Nếu mật độ xương thấp hơn bình thường, có thể tăng nó và sức mạnh, có thể làm những việc như tập thể dục, nâng tạ hoặc sử dụng máy tập tạ, cũng có thể chắc chắn rằng có đủ canxi và vitamin D

Xét nghiệm đánh giá hệ thống đông máu cầm máu

Bình thường, máu lưu thông trong lòng mạch ở trạng thái lỏng, không bị đông nhờ có sự cân bằng giữa hệ thống đông máu và ức chế đông máu

Điện cơ (EMG) và nghiên cứu dẫn truyền thần kinh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả

Thần kinh điều khiển các cơ trong cơ thể bằng các tín hiệu điện gọi là xung, những xung động này làm cho các cơ phản ứng theo những cách nhất định

Sinh thiết gan: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Sinh thiết gan, có thể được thực hiện khi xét nghiệm máu thấy gan bất thường, nó có thể được thực hiện khi chụp X quang, siêu âm hoặc CT cho thấy có vấn đề với gan

Nội soi và phẫu thuật nội soi ổ bụng: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Nội soi ổ bụng, được sử dụng để tìm các vấn đề như u nang, bám dính, u xơ và nhiễm trùng, các mẫu mô có thể được lấy để sinh thiết qua ống nội soi

Tế bào học nước tiểu

Tế bào học nước tiểu thường được dùng để chẩn đoán ung thư bàng quang, mặc dù các thử nghiệm cũng có thể phát hiện ung thư thận, ung thư tuyến tiền liệt.

Xét nghiệm Ferritin chẩn đoán thiếu máu thiếu sắt

Nếu mẫu máu đang được thử nghiệm chỉ dành cho ferritin, có thể ăn uống bình thường trước khi thử nghiệm. Nếu mẫu máu sẽ được sử dụng cho các xét nghiệm bổ sung

Chọc ối: chỉ định và ý nghĩa lâm sàng

Xét nghiệm này có thể được thực hiện trong khoảng từ tuần 15 đến 20 để xem xét gen của em bé, nó cũng có thể được sử dụng sau này trong thai kỳ để xem em bé đang như thế nào.

Vi khuẩn âm đạo: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm tìm vi khuẩn âm đạo, lấy mẫu chất dịch từ âm đạo, mẫu được xem dưới kính hiển vi, để xem chúng có dấu hiệu nhiễm trùng

Thử nghiệm di truyền (kiểm tra DNA)

Nếu có các triệu chứng của một bệnh có thể được gây ra bởi biến đổi gen, thử nghiệm di truyền có thể tiết lộ nếu có rối loạn nghi ngờ.

Đông máu cầm máu: đánh giá kết quả bộ xét nghiệm vòng đầu

Việc đánh giá kết quả các xét nghiệm vòng đầu cho phép nhận định tổng quát hệ thống đông cầm máu, đặc biệt trong trường hợp phát hiện tình trạng giảm đông, có nguy cơ chảy máu

Siêu âm vú: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Siêu âm vú có thể thêm thông tin quan trọng vào kết quả của các thủ thuật khác, chẳng hạn như chụp quang tuyến vú hoặc chụp cộng hưởng từ

Chụp quang tuyến vú: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Quyết định chụp X quang tuyến vú, hoặc sử dụng bất kỳ phương pháp sàng lọc nào khác, có thể là một quyết định khó khăn, đối với một số phụ nữ

Sinh thiết tuyến tiền liệt

Sau sinh thiết tuyến tiền liệt, các mẫu mô sinh thiết tuyến tiền liệt được kiểm tra dưới kính hiển vi cho các bất thường tế bào là một dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt.

Xét nghiệm Cytochrome P450 (CYP450)

Kiểm tra cytochrome P450 thường được sử dụng khi điều trị thuốc chống trầm cảm ban đầu không thành công. Tuy nhiên, khi chúng trở nên thành lập

Xạ hình xương: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Xạ hình xương để tìm ung thư xương hoặc xác định liệu ung thư từ một khu vực khác, chẳng hạn như vú, phổi, thận, tuyến giáp hoặc tuyến tiền liệt, đã di căn đến xương