- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Một số thủ thuật và xét nghiệm trong lâm sàng
- Khám lâm sàng vú: ý nghĩa kết quả thăm khám
Khám lâm sàng vú: ý nghĩa kết quả thăm khám
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Ung thư vú cũng có thể xảy ra ở nam giới, nhưng nó không phải là phổ biến. Các xét nghiệm và phương pháp điều trị ung thư vú khác nhau tùy theo từng người và dựa trên hoàn cảnh cá nhân. Một số yếu tố như tuổi tác, tiền sử gia đình hoặc chẩn đoán ung thư vú trước đây có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vú.
Một số phương pháp sàng lọc, bao gồm chụp quang tuyến vú ở phụ nữ, có thể giúp tìm và chẩn đoán ung thư vú. Quyết định chụp X quang tuyến vú hoặc sử dụng bất kỳ phương pháp sàng lọc nào khác có thể là một quyết định khó khăn đối với một số phụ nữ. Mặc dù sàng lọc ung thư vú thường được khuyến nghị, nhưng nó không bắt buộc. Nói chuyện với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe để biết thông tin về cách kiểm tra, sự thật và huyền thoại về các xét nghiệm sàng lọc, cách duy trì sức khỏe vú và để được giúp đưa ra quyết định sáng suốt.
Nhận định chung
Khám lâm sàng vú (CBE) là kiểm tra thể chất vú được thực hiện bởi một chuyên gia y tế. Khám lâm sàng vú được sử dụng cùng với chụp quang tuyến vú để kiểm tra phụ nữ bị ung thư vú. Khám lâm sàng vú cũng được sử dụng để kiểm tra các vấn đề về vú khác.
Khám lâm sàng vú có thể là một phần của kiểm tra thường xuyên. Nói chuyện với chuyên gia sức khỏe về tần suất cần khám vú.
Phụ nữ có cấy ghép vú cũng nên đi khám lâm sàng thường xuyên.
Chỉ định khám lâm sàng vú
Khám lâm sàng vú được thực hiện để:
Tìm một khối u hoặc thay đổi trong vú có thể có nghĩa là một vấn đề nghiêm trọng hiện có, chẳng hạn như ung thư vú.
Kiểm tra các vấn đề về vú khác có thể cần điều trị nhiều hơn, chẳng hạn như viêm vú hoặc u xơ tử cung.
Chuẩn bị khám lâm sàng vú
Nói với chuyên gia sức khỏe nếu:
Có một khối u mới hoặc thay đổi trong ngực. Điều này bao gồm một sự thay đổi trong cách nhìn núm vú hoặc nếu có bất kỳ dịch tiết núm vú. Một số phụ nữ có núm vú chìm vào vú, được gọi là núm vú đảo ngược. Đối với những phụ nữ này, điều này là bình thường. Nhưng nếu không có núm vú đảo ngược từ trước và nhận thấy sự thay đổi nơi núm vú bị đảo ngược, hãy nói với bác sĩ.
Bị đau ở một bên vú, đặc biệt nếu cơn đau không liên quan đến việc có kinh nguyệt.
Đang hoặc có thể mang thai.
Đang cho con bú.
Có cấy ghép vú.
Đã sinh thiết vú.
Đã mãn kinh.
Đang dùng liệu pháp thay thế hormone.
Có tiền sử cá nhân hoặc gia đình bị ung thư vú.
Có thể khám từ 1 đến 2 tuần sau khi kỳ kinh nguyệt kết thúc, nếu đang có kinh nguyệt, ngực có khả năng sưng đau tại thời điểm đó.
Nói chuyện với chuyên gia y tế về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả có thể có ý nghĩa gì.
Thực hiện khám lâm sàng vú
Khám lâm sàng vú được thực hiện bởi một chuyên gia y tế. Sẽ cần phải cởi quần áo trên thắt lưng. Sẽ được mặc một chiếc áo choàng trong khi khám.
Đầu tiên, chuyên gia y tế sẽ hỏi những câu hỏi về bất kỳ vấn đề nào có thể gặp phải, tiền sử bệnh và các yếu tố nguy cơ ung thư vú. Nói chuyện với chuyên gia sức khỏe về bất kỳ khu vực nào của bộ ngực mà có thể quan tâm.
Chuyên gia y tế sau đó sẽ kiểm tra từng vùng vú, nách và vùng xương đòn xem có thay đổi kích thước vú, thay đổi da hay có dấu hiệu tổn thương hoặc nhiễm trùng, như bầm tím hoặc đỏ. Có thể được yêu cầu nâng hai cánh tay qua đầu, đặt tay lên hông hoặc nghiêng về phía trước và ấn hai bàn tay vào nhau để siết chặt cơ bên dưới mỗi vú trong phần khám này. Cũng có thể nằm thẳng trên bàn và đưa cánh tay ra sau đầu trong khi chuyên gia sức khỏe kiểm tra mô vú.
Chuyên gia sức khỏe sẽ sờ nắn từng vú, bất kỳ khu vực bất thường hoặc đau hoặc một khối u. Một khối u chiếm ưu thế ở vú là bất kỳ khối u nào mới, lớn hơn, cứng hơn hoặc khác biệt so với các khối u khác hoặc phần còn lại của mô vú.
Chuyên gia sức khỏe sẽ nhẹ nhàng ấn vào các mô vú từ khoảng 2,5 cm (1 in), bên dưới vú lên đến xương đòn. Cũng sẽ kiểm tra hạch bạch huyết vùng nách và cổ. Chuyên gia sức khỏe có thể sẽ ấn nhẹ vào núm vú để kiểm tra xem có bất kỳ dịch tiết nào không.
Sau khi kiểm tra, chuyên gia y tế có thể dạy cách tự kiểm tra vú và giúp thực hành việc đó.
Cảm thấy khi khám lâm sàng vú
Khám lâm sàng vú thông thường không gây ra bất kỳ sự khó chịu nào trừ khi ngực viêm.
Rủi ro của khám lâm sàng vú
Không có rủi ro trong việc kiểm tra lâm sàng vú.
Ý nghĩa kết quả thăm khám
Khám lâm sàng vú (CBE) là kiểm tra thể chất vú được thực hiện bởi một chuyên gia y tế. Kết quả khám lâm sàng vú có thể bao gồm những điều sau đây.
Bình thường
Núm vú, mô vú và các khu vực xung quanh vú trông bình thường và có kích thước và hình dạng bình thường. Một vú có thể lớn hơn một chút so với bên kia.
Một vùng nhỏ của mô cứng có thể có ở đường cong dưới của vú dưới núm vú.
Đau hoặc cục xảy ra ở cả hai vú là bình thường đối với nhiều phụ nữ. Nhiều phụ nữ có cục hoặc cứng ở cả hai vú trong chu kỳ kinh nguyệt.
Chất dịch trong suốt hoặc có màu trắng đục (galactorrorr) có thể xuất hiện khi núm vú bị bóp. Điều này có thể được gây ra bởi kích thích vú, hormone hoặc một số nguyên nhân bình thường khác.
Một vú có thể có nhiều mô tuyến (cục) hơn so với vú còn lại, đặc biệt là ở góc phần tư phía trên của vú.
Bất thường
Một khối u chắc chắn hoặc khu vực cứng lên có thể có ở một trong các vú.
Thay đổi màu sắc hoặc cảm giác của vú hoặc núm vú có thể có mặt. Điều này có thể bao gồm nếp nhăn, lúm đồng tiền, dày lên, hoặc nhăn nhúm hoặc một khu vực cảm thấy sần sùi, chuỗi hoặc dày.
Núm vú có thể chìm vào vú. Phát ban đỏ, có vảy hoặc đau có thể được tìm thấy trên núm vú.
Đỏ hoặc ấm trên một cục đau hoặc trên toàn bộ vú có thể có mặt. Điều này có thể được gây ra bởi nhiễm trùng (áp xe hoặc viêm vú) hoặc ung thư.
Chất dịch có máu hoặc màu trắng đục (galactorrorr) có thể xảy ra mà không có sự kích thích (tiết dịch núm vú tự phát).
Khám lâm sàng vú bình thường không có nghĩa là không có ung thư vú. Tùy thuộc vào độ tuổi và tiền sử ung thư vú cá nhân và gia đình, chuyên gia y tế có thể thực hiện các xét nghiệm khác, chẳng hạn như chụp quang tuyến vú.
Nếu một vấn đề về vú được tìm thấy, bước tiếp theo phụ thuộc vào từng vấn đề.
Đau vú theo chu kỳ, thay đổi u xơ hoặc u nang có thể được kiểm tra lại để xem liệu chúng có thay đổi hoặc tự biến mất. Các u nang cũng có thể được kiểm tra bằng siêu âm hoặc dẫn lưu bằng kim (hút) để đảm bảo chúng là u nang và giúp giảm đau.
Chụp quang tuyến vú, chụp cộng hưởng từ (MRI), hoặc siêu âm có thể cần thiết nếu một khối u được tìm thấy. Mô vú có thể được lấy ra bằng kim (chọc hút kim hoặc sinh thiết lõi) hoặc thông qua một vết cắt nhỏ (sinh thiết) để được kiểm tra dưới kính hiển vi.
Tiết dịch núm vú, đặc biệt là nếu nó tự phát hoặc có máu, có thể được xem dưới kính hiển vi kiểm tra các tế bào bất thường.
Yếu tố ảnh hưởng đến khám lâm sàng vú
Những lý do có thể không thể khám lâm sàng hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:
Chu kỳ kinh nguyệt. Những thay đổi trong cơ thể xảy ra trong chu kỳ kinh nguyệt có thể làm cho mô vú cảm thấy khác hoặc trông khác đi.
Có khối u xơ. Các khối u xơ làm cho việc kiểm tra lâm sàng vú khó thực hiện vì nhiều khối u có trong vú.
Điều cần biết thêm
Nhiều phụ nữ thường bị đau vú trong kỳ kinh của họ.
Bài viết cùng chuyên mục
Chụp quang tuyến vú: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Quyết định chụp X quang tuyến vú, hoặc sử dụng bất kỳ phương pháp sàng lọc nào khác, có thể là một quyết định khó khăn, đối với một số phụ nữ
Chụp cắt lớp vi tính (CT) đầu và mặt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp cắt lớp vi tính đầu có thể cung cấp một số thông tin về mắt, xương mặt, xoang trong xương quanh mũi và tai trong
Ung thư đại trực tràng: xét nghiệm phân
Máu trong phân, có thể là triệu chứng duy nhất của ung thư đại trực tràng, nhưng không phải tất cả máu trong phân là do ung thư
Thời gian ruột vận chuyển: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết qủa
Thời gian ruột vận chuyển phụ thuộc vào loại thực phẩm ăn và uống, ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc có xu hướng có thời gian ngắn hơn so với những người ăn chủ yếu là đường và tinh bột
Hiến máu
Hiến máu là một thủ tục tự nguyện. Đồng ý để được lấy máu để nó có thể được trao cho một người cần truyền máu. Hàng triệu người cần phải truyền máu mỗi năm
Phết máu dày và mỏng cho bệnh sốt rét: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Phết máu được lấy từ chích ngón tay, phết máu dày và mỏng sẽ cho biết tỷ lệ tế bào hồng cầu bị nhiễm, và loại ký sinh trùng có mặt
Tự kiểm tra mảng bám răng: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Mảng bám tạo ra từ vi khuẩn trên răng, vi khuẩn phản ứng với đường và tinh bột tạo axit làm hỏng răng, nướu và xương
Sinh thiết tuyến tiền liệt
Sau sinh thiết tuyến tiền liệt, các mẫu mô sinh thiết tuyến tiền liệt được kiểm tra dưới kính hiển vi cho các bất thường tế bào là một dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt.
Xét nghiệm phân: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm bằng soi, xét nghiệm hóa học, và xét nghiệm vi sinh, kiểm tra màu sắc, tính nhất quán, số lượng, hình dạng, mùi và chất nhầy
Quét canxi mạch vành: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Thông thường, các động mạch vành không chứa canxi, canxi trong động mạch vành có thể là dấu hiệu của bệnh động mạch vành
Kỹ thuật số kiểm tra trực tràng (DRE): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Ký thuật số kiểm tra trực tràng được thực hiện cho nam giới như là một phần của kiểm tra thể chất hoàn chỉnh để kiểm tra tuyến tiền liệt
Chọc hút xoang viêm: xác định vi khuẩn, vi rút, hoặc nấm
Các tế bào lấy từ mẫu, có thể được nghiên cứu dưới kính hiển vi, khoang xoang sau đó thường được rửa bằng dung dịch muối
Thử thai tại nhà: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Các loại xét nghiệm thai kỳ tại nhà phổ biến nhất là sử dụng que thử, hoặc que nhúng cầm trong dòng nước tiểu, hoặc nhúng vào mẫu nước tiểu
Chụp x quang bàng quang và niệu đạo: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Một chất tương phản được đưa vào bàng quang thông qua ống thông, sau đó tia X được chụp bằng vật liệu tương phản trong bàng quang
Xét nghiệm dung nạp glucose (đường máu)
Sau khi uống dung dịch glucose, có thể cần phải ở lại phòng của bác sĩ hoặc phòng xét nghiệm trong khi chờ đợi kiểm tra mức độ đường trong máu
Chụp động mạch phổi: ý nghĩa lâm sàng kết quả
Chụp động mạch phổi được sử dụng để kiểm tra các động mạch dẫn đến phổi và các mạch máu trong phổi, nó cũng có thể tìm thấy hẹp hoặc tắc nghẽn trong mạch máu làm chậm hoặc ngừng lưu thông máu
Theo dõi tim thai điện tử: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Theo dõi liên tục hữu ích cho các trường hợp mang thai có nguy cơ cao, đối với các thai kỳ có nguy cơ thấp, việc theo dõi không liên tục cũng tốt
Đo áp lực thực quản
Đo áp lực thực quản có thể hữu ích trong việc chẩn đoán một loạt các rối loạn ảnh hưởng đến thực quản. Đo áp lực thực quản cũng có thể được sử dụng như một phần của đánh giá trước phẫu thuật.
Vi khuẩn âm đạo: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm tìm vi khuẩn âm đạo, lấy mẫu chất dịch từ âm đạo, mẫu được xem dưới kính hiển vi, để xem chúng có dấu hiệu nhiễm trùng
Nội soi trung thất: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Trong nhiều trường hợp, nội soi trung thất đã được thay thế bằng các phương pháp khác, chụp cắt lớp vi tính, siêu âm nội soi, hoặc nội soi phế quản
Đo hấp thu iốt phóng xạ (RAIU): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Đo hấp thu iốt phóng xạ, thường được thực hiện cùng với quét tuyến giáp, cho thấy chất đánh dấu, được trải đều trong tuyến
Chụp cộng hưởng từ (MRI) vú: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Mặc dù MRI, là một thủ thuật an toàn, và có giá trị để xem xét vú, nhưng nó tốn kém hơn nhiều so với các phương pháp khác, và nó có thể không có sẵn
Chụp cắt lớp vi tính (angiograms CT) mạch vành
Trong chụp mạch CT, không có ống thông được đặt trong háng, và thuốc nhuộm nhìn thấy trên CT scan được tiêm qua một đường (IV) tiêm tĩnh mạch đặt trong tay hay cánh tay.
Siêu âm thai nhi: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả
Siêu âm thai nhi có thể được thực hiện theo hai cách, thiết bị đầu dò được di chuyển qua bụng, trong siêu âm qua âm đạo, đầu dò được đưa vào âm đạo
Sinh thiết phổi: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Sinh thiết phổi được thực hiện để chẩn đoán sarcoidosis hoặc xơ phổi, trong một số ít trường hợp, sinh thiết phổi cho viêm phổi nặng
