Bệnh nấm candida

2016-09-08 10:05 AM

Chẩn đoán thường không khó, những mảng trắng trong miệng gây đau trên nền xung huyết ở những bệnh nhân có nguy cơ nhiễm nấm candida.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nấm candida miệng (tưa) thường gây đau và giống như những mảng kem trắng phủ lên bề mặt niêm mạc xung huyết, vì những vùng trắng này dễ dàng cạo bỏ (như dùng đè lưỡi) nên không giống như hồng sản và mảng địa y phẳng, có thể chỉ thấy đám xung huyết bất thường phía dưới.

Nấm candida miệng thường ở những bệnh nhân đeo răng giả, suy kiệt, đái tháo đường, thiếu máu, những bệnh nhân điều trị hóa chất hoặc tia xạ tại chỗ và những bệnh nhân điều trị corticotd hoặc kháng sinh phổ rộng. Nấm candida thường là có trước các biểu hiện của nhiễm HIV ở những người có nguy cơ cao. Viêm khóe môi cũng là biểu hiện của nấm candida mặc dầu nó thường gặp ở những bệnh nhân thiếu dinh dưỡng.

Chẩn đoán thường không khó - những mảng trắng trong miệng gây đau trên nền xung huyết ở những bệnh nhân có nguy cơ nhiễm nấm candida. Lấy bệnh phẩm ướt ở những chỗ đốm làm phiến đàn với hydroxid kali sẽ xác định được những bào tử và có thể những sợi nấm không có vách ngăn. Sinh thiết sẽ thấy hình ảnh giả sợi nấm trong lớp biểu mô của nấm Candida Albican.

Hiệu quả chống nấm có thể thấy sau điều trị bằng các thuốc như fluconazol (100 mg/ngày trong 7 - 14 ngày), ketoconazol (200 - 400 mg uống khi ăn sáng, thuốc này cần môi trường acid đã hấp thụ, cần dùng 7 - 14 ngày), clotrimazol viên (10 mg ngậm trong miệng 5 lần/ngày) hoặc viên nystatin (100 000 đơn vị ngậm 5 lần/ngày) hoặc nước súc miệng (500 000 đơn vị [5 ml dung dịch có nồng độ 100.000 đơn vị/ml] ngậm trong miệng trước khi nuốt, dùng 3 lần/ngày). Điều trị đợt ngắn cũng cố kết quả trong nhiều trường hợp, chẳng hạn như dùng fluconazol.

Ngoài ra, có thể dùng 0,12% cholorhexidin hoặc nước oxy già súc miệng có tác dụng tại chỗ. Bột nystatin (100 000 đơn vị/g) dùng cho những bệnh nhân đeo hàm giả 3 - 4 lần/ngày trong nhiều tuần có thể có tác dụng tốt.

Các danh mục

Chẩn đoán và điều trị y học tuổi già

Tiếp cận bệnh nhân dự phòng và các triệu chứng chung

Chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư

Chẩn đoán và điều trị bệnh da và phần phụ

Chẩn đoán và điều trị bệnh mắt

Chẩn đoán và điều trị bệnh tai mũi họng

Chẩn đoán và điều trị bệnh hô hấp

Chẩn đoán và điều trị bệnh tim

Chẩn đoán và điều trị bệnh mạch máu và bạch huyết

Chẩn đoán và điều trị bệnh máu

Chẩn đoán và điều trị bệnh đường tiêu hóa

Chẩn đoán và điều trị bệnh tuyến vú

Chẩn đoán và điều trị bệnh phụ khoa

Chẩn đoán và điều trị sản khoa

Chẩn đoán và điều trị bệnh cơ xương khớp

Chẩn đoán và điều trị bệnh rối loạn miễn dịch và dị ứng

Đánh giá trước phẫu thuật

Chăm sóc giai đoạn cuối đời

Chẩn đoán và điều trị bệnh gan mật và tụy

Chẩn đoán và điều trị rối loạn nước điện giải

Chẩn đoán và điều trị bệnh nhân bị bệnh thận

Chẩn đoán và điều trị bệnh hệ niệu học

Chẩn đoán và điều trị bệnh hệ thần kinh

Chẩn đoán và điều trị bệnh rối loạn tâm thần

Chẩn đoán và điều trị bệnh nội tiết

Chẩn đoán và điều trị rối loạn dinh dưỡng

Chẩn đoán và điều trị bệnh truyền nhiễm

Chẩn đoán và điều trị bệnh do ký sinh đơn bào và giun sán

Chẩn đoán và điều trị các bệnh nhiễm trùng do nấm