Kháng nguyên ung thư 125 (CA 125): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

2019-05-27 12:43 PM
Thông thường, xét nghiệm CA 125 được sử dụng để kiểm tra mức độ hiệu quả điều trị ung thư buồng trứng hoặc để xem liệu ung thư buồng trứng đã quay trở lại

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Kháng nguyên ung thư 125 (CA-125) là một loại protein được tìm thấy trên bề mặt của nhiều tế bào ung thư buồng trứng. Nó cũng có thể được tìm thấy trong các bệnh ung thư khác và một lượng nhỏ trong mô bình thường. Xét nghiệm CA-125 đo lượng protein này trong máu.

CA-125 được sử dụng làm chất đánh dấu khối u, có nghĩa là xét nghiệm có thể giúp hiển thị nếu có một số loại ung thư. Thông thường, xét nghiệm CA-125 được sử dụng để kiểm tra mức độ hiệu quả điều trị ung thư buồng trứng hoặc để xem liệu ung thư buồng trứng đã quay trở lại.

Chỉ định xét nghiệm

Xét nghiệm tìm kháng nguyên ung thư 125 (CA-125) được sử dụng để:

Kiểm tra xem điều trị ung thư có hiệu quả không. Nếu mức CA-125 đang đi xuống, điều đó thường có nghĩa là việc điều trị đang hiệu quả.

Kiểm tra xem ung thư buồng trứng có trở lại.

Kiểm tra xem buồng trứng có phải là nơi ung thư chính ở phụ nữ không. Nếu bác sĩ đã tìm thấy một bệnh ung thư đã lan sang một bộ phận khác của cơ thể (ung thư di căn), có thể làm xét nghiệm CA-125 để tìm ra nơi ung thư bắt đầu. Nồng độ CA-125 cao là dấu hiệu mạnh cho thấy ung thư bắt đầu trong buồng trứng. Nhưng các loại ung thư khác cũng có thể làm tăng mức CA-125.

Xét nghiệm CA-125 không được khuyến cáo làm xét nghiệm sàng lọc ung thư buồng trứng tại thời điểm này vì nó thường có kết quả dương tính giả. Nhưng xét nghiệm CA-125 và siêu âm có thể được sử dụng để kiểm tra những phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao. Phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư buồng trứng nếu họ có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư buồng trứng hoặc một số thay đổi (đột biến) trong DNA (BRCA1 hoặc BRCA2).

Chuẩn bị xét nghiệm

Không cần phải làm bất cứ điều gì trước khi làm xét nghiệm này.

Thực hiện xét nghiệm

Các chuyên gia sức khỏe rút máu sẽ:

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực cho nơi lấy máu và sau đó băng lại.

Cảm thấy khi xét nghiệm

Dải đàn hồi quanh cánh tay trên có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Rủi ro của xét nghiệm

Có rất ít khả năng các vấn đề từ việc lấy máu từ tĩnh mạch.

Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể giảm nguy cơ bầm tím bằng cách gây áp lực lên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Tình trạng này được gọi là viêm tĩnh mạch. Có thể sử dụng nén ấm nhiều lần trong ngày để điều trị.

Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm kháng nguyên ung thư 125 (CA-125) đo lượng protein CA-125 trong máu.

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau. Kết quả của phòng xét nghiệm nên trong phạm vi. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Kháng nguyên ung thư 125 - giá trị bình thường

Ít hơn 35 đơn vị mỗi mililit (U / mL)

Dưới 35 kiloUnits mỗi lít (kU / L) (đơn vị SI)

Giá trị cao

Các vấn đề khác ngoài ung thư có thể gây ra giá trị CA-125 cao bao gồm:

Bệnh viêm vùng chậu (PID).

Lạc nội mạc tử cung.

U xơ tử cung.

Bệnh gan (như viêm gan hoặc xơ gan).

Viêm tụy.

Ba tháng đầu của thai kỳ.

Một số lần trong chu kỳ kinh nguyệt.

Lupus.

Các loại ung thư có thể gây ra giá trị CA-125 cao bao gồm:

Ung thư buồng trứng hoặc ung thư ống dẫn trứng hoặc nội mạc tử cung.

Ung thư tuyến tụy, dạ dày, thực quản, gan, vú, đại tràng hoặc phổi.

Ung thư đã lan đến niêm mạc bụng (phúc mạc), bao gồm cả ung thư hạch. Những loại ung thư thường xảy ra cùng với sự tích tụ dịch trong bụng (cổ trướng).

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm kháng nguyên ung thư 125 có thể bị ảnh hưởng bởi:

Thuốc dùng để điều trị ung thư.

Xạ hình phóng xạ gần đây, chẳng hạn như xạ hình xương.

Phẫu thuật bụng. Xét nghiệm CA-125 nên được thực hiện ít nhất 3 tuần sau khi phẫu thuật.

Điều cần biết thêm

Xét nghiệm kháng nguyên ung thư 125 (CA-125) không thể cho biết sự khác biệt giữa khối u buồng trứng ung thư (ác tính) hoặc không ung thư (lành tính).

Xét nghiệm CA-125 cũng có thể được thực hiện trên chất dịch cơ thể (trừ máu) lấy từ vùng ngực hoặc dạ dày.

Giá trị cao của CA-125 ở một phụ nữ đã được điều trị ung thư buồng trứng có thể có nghĩa là ung thư đã quay trở lại. Thường thì mức CA-125 cao được tìm thấy nhiều tháng trước khi ung thư trở lại.

Các nghiên cứu đang được thực hiện để xem liệu CA-125 có thể được sử dụng làm xét nghiệm sàng lọc ung thư buồng trứng hay không. Cho đến nay, không có đủ bằng chứng cho thấy xét nghiệm này có tác dụng phát hiện sớm ung thư buồng trứng.

Bài viết cùng chuyên mục

Ý nghĩa xét nghiệm dấu ấn ung thư và bệnh xã hội

Giá trị chính của AFP là theo dõi tiến trình bệnh và hiệu quả điều trị K­ tế bào gan nguyên phát, K tinh hoàn sau điều trị phẫu thuật, xạ trị hoặc hoá trị liệu

Canxi: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khẩu phần canxi trong thức ăn vào khoảng 1g mỗi ngày và được cung cấp chủ yếu bởi sữa, các chế phẩm của sữa và lòng trắng trứng

Aldosterone máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khi một khối u tạo ra aldosterone, mức aldosterone sẽ cao trong khi mức renin sẽ thấp, thông thường kiểm tra hoạt động renin được thực hiện khi đo mức aldosterone

Hormon chống bài niệu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm có thể thay đổi khi bệnh nhân bị stress thực thể và tâm thần, đang được thông khí nhân tạo áp lực dương, sử dụng ống thủy tinh để lấy bệnh phẩm

Estrogen: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Estrogen có mặt trong cơ thể dưới vài dạng, bao gồm estradiol, estriol và estron. Estrogen được sản xuất từ 3 nguồn là vỏ thượng thận, buồng trứng và tinh hoàn

Amoniac máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ amoniac trong máu tăng lên khi gan không thể chuyển đổi amoniac thành urê, điều này có thể được gây ra bởi xơ gan hoặc viêm gan nặng

Cấy máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Đối với nuôi cấy máu, một mẫu máu được thêm vào một chất thúc đẩy sự phát triển của vi trùng, loại vi trùng có thể được xác định bằng kính hiển vi hoặc xét nghiệm hóa học

Protein phản ứng C nhạy cảm cao (hs-CRP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm Protein phản ứng C nhạy cảm cao khác với xét nghiệm CRP tiêu chuẩn, xét nghiệm tiêu chuẩn đo mức protein cao để tìm ra các bệnh khác nhau gây viêm

Cholinesterase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các thuốc có thể giảm giảm hoạt độ cholinesterase huyết thanh là atropin, caffein, chloroquin hydrochlorid, codein, cyclophosphamid, estrogen, axỉt folic.

Carbon Monoxide (CO): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Carbon monoxide có thể đến từ bất kỳ nguồn nào đốt cháy nào, phổ biến là ô tô, lò sưởi, bếp củi, lò sưởi dầu hỏa, vỉ nướng than và các thiết bị gas

Độ thẩm thấu máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm hữu ích để đánh giá tình trạng cô đặc của nước tiểu: bình thường thận thải trừ nước tiểu được cô đặc hơn gấp 3 lần so với huyết tương

Chức năng gan: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Bác sĩ có thể làm các xét nghiệm để đo một số hóa chất do gan sản xuất, những xét nghiệm này có thể giúp bác sĩ kiểm tra gan hoạt động như thế nào

Testosterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Testosterone, ảnh hưởng đến tính năng và phát triển tình dục, ở nam, nó được tạo ra bởi tinh hoàn, ở cả nam và nữ, được tạo ra lượng nhỏ bởi tuyến thượng thận.

Carboxyhemoglobin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm trong ngộ độc CO

Có khoảng chồng chéo giữa giá trị nồng độ carboxyhemoglobin ở người nghiện thuốc lá mạn tính với giá trị nồng độ hemoglobin ở đối tượng bị ngộ độc khí CO

ACTH: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ ACTH máu có các biến đổi theo nhịp ngày đêm, với nồng độ đỉnh xảy ra trong thời gian từ 6 đến 8 giờ sáng và nồng độ đáy

Gastrin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm định lượng nồng độ gastrin cung cấp các thông tin hữu ích để chẩn đoán các bệnh lý gây bài tiết gastrin bất thường

Protein huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm Protein huyết thanh, đo tổng lượng protein trong máu, nó cũng đo lượng hai nhóm protein chính trong máu, albumin, và globulin

Thời gian thromboplastin từng phần (PTT): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

PTT hoặc aPTT dài hơn bình thường, có thể có nghĩa là thiếu, hoặc mức độ thấp của một trong các yếu tố đông máu, hoặc một chất khác cần thiết để đông máu

Hormon kích thích tuyến giáp (TSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Mặc dù có các dao động theo nhịp ngày đêm với một đỉnh bài tiết của TSH xảy ra ngay trước khi ngủ, song các giá trị của TSH thu được vẫn trong giới hạn bình thường

Clo: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm định lượng nồng độ clo máu thường được đánh giá như một phần của xét nghiệm sàng lọc đối với tình trạng rối loạn nước điện giải

Xét nghiệm vitamin D: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Cơ thể sử dụng ánh nắng mặt trời, để tự tạo ra vitamin D, Vitamin D có trong thực phẩm, như lòng đỏ trứng, gan và cá nước mặn

Bạch cầu máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các bạch cầu lưu hành bao gồm các bạch cầu đoạn trung tính, bạch cầu lympho, bạch cầu mono, bạch cầu đoạn ưa axit và bạch cầu đoạn ưa bazơ

Huyết thanh học chẩn đoán virus viên gan (A, B, C, D, E): ý nghĩa chỉ số xét nghiệm

Các viêm gan virus là các nhiễm trùng toàn thân với tác động ưu thế đối với tế bào gan gây các tổn thương viêm và các biến đổi thoái hóa của tế bào gan

Homocystein: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cho đến hiện tại, vẫn chưa có các nghiên cứu điều trị có nhóm chứng chứng minh việc bổ sung axit folic giúp làm giảm nguy cơ vữa xơ động mạch

Clorua (Cl): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Hầu hết clorua trong cơ thể đến từ muối ăn natri clorua, clorua được hấp thụ bởi ruột khi tiêu hóa thức ăn, clorua dư rời khỏi cơ thể trong nước tiểu