Kháng nguyên ung thư 125 (CA 125): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

2019-05-27 12:43 PM
Thông thường, xét nghiệm CA 125 được sử dụng để kiểm tra mức độ hiệu quả điều trị ung thư buồng trứng hoặc để xem liệu ung thư buồng trứng đã quay trở lại

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Kháng nguyên ung thư 125 (CA-125) là một loại protein được tìm thấy trên bề mặt của nhiều tế bào ung thư buồng trứng. Nó cũng có thể được tìm thấy trong các bệnh ung thư khác và một lượng nhỏ trong mô bình thường. Xét nghiệm CA-125 đo lượng protein này trong máu.

CA-125 được sử dụng làm chất đánh dấu khối u, có nghĩa là xét nghiệm có thể giúp hiển thị nếu có một số loại ung thư. Thông thường, xét nghiệm CA-125 được sử dụng để kiểm tra mức độ hiệu quả điều trị ung thư buồng trứng hoặc để xem liệu ung thư buồng trứng đã quay trở lại.

Chỉ định xét nghiệm

Xét nghiệm tìm kháng nguyên ung thư 125 (CA-125) được sử dụng để:

Kiểm tra xem điều trị ung thư có hiệu quả không. Nếu mức CA-125 đang đi xuống, điều đó thường có nghĩa là việc điều trị đang hiệu quả.

Kiểm tra xem ung thư buồng trứng có trở lại.

Kiểm tra xem buồng trứng có phải là nơi ung thư chính ở phụ nữ không. Nếu bác sĩ đã tìm thấy một bệnh ung thư đã lan sang một bộ phận khác của cơ thể (ung thư di căn), có thể làm xét nghiệm CA-125 để tìm ra nơi ung thư bắt đầu. Nồng độ CA-125 cao là dấu hiệu mạnh cho thấy ung thư bắt đầu trong buồng trứng. Nhưng các loại ung thư khác cũng có thể làm tăng mức CA-125.

Xét nghiệm CA-125 không được khuyến cáo làm xét nghiệm sàng lọc ung thư buồng trứng tại thời điểm này vì nó thường có kết quả dương tính giả. Nhưng xét nghiệm CA-125 và siêu âm có thể được sử dụng để kiểm tra những phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao. Phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư buồng trứng nếu họ có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư buồng trứng hoặc một số thay đổi (đột biến) trong DNA (BRCA1 hoặc BRCA2).

Chuẩn bị xét nghiệm

Không cần phải làm bất cứ điều gì trước khi làm xét nghiệm này.

Thực hiện xét nghiệm

Các chuyên gia sức khỏe rút máu sẽ:

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực cho nơi lấy máu và sau đó băng lại.

Cảm thấy khi xét nghiệm

Dải đàn hồi quanh cánh tay trên có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Rủi ro của xét nghiệm

Có rất ít khả năng các vấn đề từ việc lấy máu từ tĩnh mạch.

Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể giảm nguy cơ bầm tím bằng cách gây áp lực lên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Tình trạng này được gọi là viêm tĩnh mạch. Có thể sử dụng nén ấm nhiều lần trong ngày để điều trị.

Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm kháng nguyên ung thư 125 (CA-125) đo lượng protein CA-125 trong máu.

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau. Kết quả của phòng xét nghiệm nên trong phạm vi. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Kháng nguyên ung thư 125 - giá trị bình thường

Ít hơn 35 đơn vị mỗi mililit (U / mL)

Dưới 35 kiloUnits mỗi lít (kU / L) (đơn vị SI)

Giá trị cao

Các vấn đề khác ngoài ung thư có thể gây ra giá trị CA-125 cao bao gồm:

Bệnh viêm vùng chậu (PID).

Lạc nội mạc tử cung.

U xơ tử cung.

Bệnh gan (như viêm gan hoặc xơ gan).

Viêm tụy.

Ba tháng đầu của thai kỳ.

Một số lần trong chu kỳ kinh nguyệt.

Lupus.

Các loại ung thư có thể gây ra giá trị CA-125 cao bao gồm:

Ung thư buồng trứng hoặc ung thư ống dẫn trứng hoặc nội mạc tử cung.

Ung thư tuyến tụy, dạ dày, thực quản, gan, vú, đại tràng hoặc phổi.

Ung thư đã lan đến niêm mạc bụng (phúc mạc), bao gồm cả ung thư hạch. Những loại ung thư thường xảy ra cùng với sự tích tụ dịch trong bụng (cổ trướng).

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm kháng nguyên ung thư 125 có thể bị ảnh hưởng bởi:

Thuốc dùng để điều trị ung thư.

Xạ hình phóng xạ gần đây, chẳng hạn như xạ hình xương.

Phẫu thuật bụng. Xét nghiệm CA-125 nên được thực hiện ít nhất 3 tuần sau khi phẫu thuật.

Điều cần biết thêm

Xét nghiệm kháng nguyên ung thư 125 (CA-125) không thể cho biết sự khác biệt giữa khối u buồng trứng ung thư (ác tính) hoặc không ung thư (lành tính).

Xét nghiệm CA-125 cũng có thể được thực hiện trên chất dịch cơ thể (trừ máu) lấy từ vùng ngực hoặc dạ dày.

Giá trị cao của CA-125 ở một phụ nữ đã được điều trị ung thư buồng trứng có thể có nghĩa là ung thư đã quay trở lại. Thường thì mức CA-125 cao được tìm thấy nhiều tháng trước khi ung thư trở lại.

Các nghiên cứu đang được thực hiện để xem liệu CA-125 có thể được sử dụng làm xét nghiệm sàng lọc ung thư buồng trứng hay không. Cho đến nay, không có đủ bằng chứng cho thấy xét nghiệm này có tác dụng phát hiện sớm ung thư buồng trứng.

Bài viết cùng chuyên mục

Natri (Na) trong máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các chất điện giải khác, chẳng hạn như kali, canxi, clorua, magiê và phốt phát, có thể được kiểm tra cùng lúc với natri

Canxi: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khẩu phần canxi trong thức ăn vào khoảng 1g mỗi ngày và được cung cấp chủ yếu bởi sữa, các chế phẩm của sữa và lòng trắng trứng

Kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm sàng lọc ung thư, kiểm tra xem ung thư có thể xuất hiện khi kết quả từ các xét nghiệm khác, và theo dõi ung thư tuyến tiền liệt

Xét nghiệm Rubella: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Rubella thường không gây ra vấn đề lâu dài, nhưng một người phụ nữ bị nhiễm virut rubella khi mang thai, có thể truyền bệnh cho em bé

Bạch cầu máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các bạch cầu lưu hành bao gồm các bạch cầu đoạn trung tính, bạch cầu lympho, bạch cầu mono, bạch cầu đoạn ưa axit và bạch cầu đoạn ưa bazơ

Cholesterol máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm mỡ máu

Phát hiện và đánh giá các bệnh nhân có nguy cơ bị vữa xơ động mạch, giúp quyết định các lựa chọn điều trị và để theo dõi hiệu quả của điều trị

Bạch cầu đơn nhân: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm monospot, trên một mẫu máu nhỏ lấy từ đầu ngón tay, hoặc tĩnh mạch, xét nghiệm kháng thể EBV trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch

Xét nghiệm gen ung thư vú (BRCA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nguy cơ ung thư vú và buồng trứng của phụ nữ cao hơn nếu có thay đổi gen BRCA1 hoặc BRCA2, đàn ông có những thay đổi gen này có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn

CPK (creatin phosphokinase và các isoenzym): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cần tránh gây tan máu do nồng độ cao của hemoglobin có thể làm xét nghiệm định lượng CPK không chính xác, do ức chế hoạt tính của CPK

Carbon Monoxide (CO): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Carbon monoxide có thể đến từ bất kỳ nguồn nào đốt cháy nào, phổ biến là ô tô, lò sưởi, bếp củi, lò sưởi dầu hỏa, vỉ nướng than và các thiết bị gas

Điện di protein huyết thanh (SPEP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Điện di protein huyết thanh, thường được thực hiện, để giúp chẩn đoán, và theo dõi nhiều tình trạng khác nhau

Đường huyết (máu) tại nhà: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Một số loại máy đo glucose có thể lưu trữ hàng trăm chỉ số glucose, điều này cho phép xem lại số đọc glucose thu thập theo thời gian và dự đoán mức glucose vào những thời điểm nhất định trong ngày

Globulin tủa lạnh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khi bệnh nhân mang globulin tủa lạnh trong máu tiếp xúc với lạnh, có thể thấy xuất hiện các biến cố mạch máu tại các phẩn xa của chi

Xét nghiệm di truyền: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Thừa hưởng một nửa thông tin di truyền từ mẹ và nửa còn lại từ cha, gen xác định nhóm máu, màu tóc và màu mắt, cũng như nguy cơ mắc một số bệnh

Enzyme (men) tim: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các nghiên cứu về enzyme tim phải luôn được so sánh với các triệu chứng, kết quả khám thực thể và kết quả đo điện tâm đồ

Xét nghiệm hormone tuyến giáp: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm hormone tuyến giáp, là xét nghiệm máu kiểm tra tuyến giáp hoạt động như thế nào, tuyến giáp tạo ra các hormone

Myoglobin: ý nghĩa lâm sàng kết qủa xét nghiệm

Myoglobin, có thể được kiểm tra bằng xét nghiệm máu, hoặc xét nghiệm nước tiểu, nồng độ trong máu sẽ tăng trong khoảng 3 giờ sau khi bị tổn thương

Bổ thể: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Bất kể được hoạt hóa theo con đường nào, sản phẩm cuối cùng được tạo ra sẽ là một phức chất protein có khả năng phá hủy màng tế bào của kháng nguyên

Glucose máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Định lượng nồng độ glucose máu sê cho các kết quả khác biệt khi xét nghiệm được thực hiện trên máu toàn phần hay trên huyết tương do các hồng cầu chứa rất ít glucose

Cấy máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Đối với nuôi cấy máu, một mẫu máu được thêm vào một chất thúc đẩy sự phát triển của vi trùng, loại vi trùng có thể được xác định bằng kính hiển vi hoặc xét nghiệm hóa học

Xét nghiệm virus viêm gan A: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Xét nghiệm tìm kiếm các kháng thể do cơ thể tạo ra để chống lại virus, chúng sẽ ở trong máu nếu hiện tại bị nhiễm viêm gan A, hoặc đã từng bị nhiễm trong quá khứ

Brain Natriuretic Peptide (BNP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nếu tim phải làm việc vất vả hơn bình thường trong một khoảng thời gian dài, chẳng hạn như do suy tim, tim sẽ giải phóng nhiều BNP hơn, làm tăng nồng độ BNP trong máu

Hormon chống bài niệu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm có thể thay đổi khi bệnh nhân bị stress thực thể và tâm thần, đang được thông khí nhân tạo áp lực dương, sử dụng ống thủy tinh để lấy bệnh phẩm

Xét nghiệm Alanine Aminotransferase (ALT): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các giá trị bình thường được liệt kê, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn, các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác

Hormon kích thích tạo nang trứng (FSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Trong giai đoạn tạo hoàng thể, FSH kích thích sự sản xuất progesteron và hormon này cùng với estradiol, tạo thụận lợi cho đáp ứng của buồng trứng với LH