Dịch truyền tĩnh mạch: chọn giải pháp sinh lý phù hợp

2019-09-11 11:08 AM
Áp lực chuyển dịch ra bên ngoài, là áp lực mao quản, áp lực dịch kẽ và thẩm thấu dịch kẽ, áp lực huyết tương có xu hướng di chuyển chất dịch vào trong

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Tổng nước cơ thể được phân phối trên ba khoang dịch. Dịch nội bào (ICF), dịch ngoại bào (ECF) được tách ra nhau bởi màng tế bào có khả năng thấm nước cao nhưng không cho hầu hết các chất điện giải đi qua (dịch ngoại bào chủ yếu và lưu thông khắp cơ thể gồm huyết tương, dịch kẽ và dịch bạch huyết). Thể tích nội bào được duy trì nhờ bơm natri-kali màng, giúp di chuyển natri ra khỏi tế bào (mang theo nước) để đổi lấy kali. Vì vậy, có sự khác biệt đáng kể trong thành phần điện phân của dịch nội bào và ngoại bào. Màng mao mạch ngăn cách hai khoang ngoại bào chính: dịch kẽ và huyết tương. Các lỗ của màng mao mạch có khả năng thẩm thấu cao đối với hầu hết các chất hòa tan trong dịch ngoại bào ngoại trừ protein. Do đó, thành phần ion của huyết tương và dịch kẽ là tương tự nhau nhưng huyết tương có chứa nồng độ protein cao hơn.

Tổng độ thẩm thấu của mỗi trong ba khoang dịch là khoảng 280 mOsm / L. Áp suất thẩm thấu của dịch có liên quan đến số lượng hạt hoạt động thẩm thấu mà nó chứa. Do đó, khoảng 80% tổng độ thẩm thấu của dịch kẽ và huyết tương là do các ion natri và clorua. Một dung dịch đẳng trương (ví dụ, natri clorid 0,9%) sẽ có độ thẩm thấu xấp xỉ 280 mOsm / L và các tế bào được đặt trong đó sẽ không co lại cũng không phồng lên. Một tế bào được đặt trong dung dịch nhược trương (<280 mOsm / L) sẽ phồng lên và những tế bào được đặt trong dung dịch ưu trương (> 280 mOsm / L) sẽ co lại. Một dung dịch muối đẳng trương được tiêm tĩnh mạch sẽ phân phối nhanh chóng trên hầu hết không gian ngoại bào. Mặc dù lỗ mao mạch rất dễ thấm natri và clorua, màng tế bào hoạt động như thể không thấm được các ion này.

Về sức khỏe, albumin chiếm 80% tổng áp lực trong huyết tương là 28 mmHg. Số lượng protein tương đối thấp so với các chất khác chỉ dẫn đến một đóng góp nhỏ vào tổng áp suất thẩm thấu tại màng tế bào. Starling đã mô tả các yếu tố xác định sự di chuyển của chất dịch thông qua màng mao mạch. Các lực thường di chuyển chất dịch ra bên ngoài là áp lực mao quản trung bình, áp lực dịch kẽ âm và áp suất thẩm thấu dịch kẽ. Áp lực huyết tương có xu hướng di chuyển chất dịch vào bên trong. Trong điều kiện bình thường, có một lực hướng ra ngoài, với sự có mặt của hệ số lọc bình thường (Kf, dòng chất lỏng chảy qua màng vi mạch trên một đơn vị thời gian trên một đơn vị áp lực trên 100 g mô), dẫn đến tốc độ ròng của dịch lọc trong toàn bộ cơ thể. Chất dịch này được mang đi bởi hệ thống bạch huyết và được đưa trở lại máu. Áp lực mao quản cao hơn sẽ làm tăng tốc độ lọc chất dịch, nhưng hệ thống bạch huyết có thể đối phó với sự gia tăng 20 lần trong dòng chảy. Trong điều kiện viêm, lỗ mao mạch có thể lớn hơn đáng kể và hệ số phản xạ sẽ thấp.

Đóng góp chính cho áp suất thẩm thấu keo trong huyết tương (COP) và giữ nước trong khoang plasma là albumin. COP bình thường ở người cứu thương là khoảng 25 mmHg và thấp hơn ở tư thế nằm ngửa. Hạ đường huyết cũng làm giảm COP huyết tương. Giảm COP huyết tương thúc đẩy sự thoát chất dịch vào khoang kẽ, có thể dẫn đến phù phổi. Nếu COP huyết tương và áp lực nêm mao mạch phổi được đo đồng thời, có thể xác định độ dốc áp lực nêm mao mạch phổi-phổi. Phạm vi độ dốc bình thường là 9-15 mmHg; một gradient dưới 4 mmHg có liên quan đến sự phát triển của phù phổi.

Bài viết cùng chuyên mục

Cố gắng để trở nên hoàn hảo có thể gây ra lo lắng

Không ai có thể là người cầu toàn về mọi thứ, hãy suy nghĩ về các mục tiêu và dự án hiện tại, và chỉ định các ưu tiên của chúng

Omicron được phát hiện với năm trạng thái

Mối quan tâm của các nhà khoa học là những thay đổi do đột biến có thể ngăn cản việc vô hiệu hóa các kháng thể, được tạo ra thông qua tiêm chủng hoặc gặp phải một biến thể cũ hơn của vi rút trong quá trình nhiễm trùng, vô hiệu hóa vi rút.

Vắc xin Covid-19 AstraZeneca: Canada ngừng sử dụng cho những người dưới 55 tuổi

Ủy ban Cố vấn Quốc gia về Tiêm chủng (NACI) của Canada đã khuyến cáo rằng không sử dụng vắc-xin AstraZeneca Covid-19 cho những người dưới 55 tuổi.

Mất điều hòa vận động Friedreich (Friedreich's Ataxia)

Mất điều hòa là thuật ngữ chỉ các vấn đề về sự phối hợp động tác và mất thăng bằng, và xảy ra ở nhiều căn bệnh và tình trạng bệnh lý khác nhau

Tăng phản xạ tự phát (Autonomic Dysreflexia)

Do các xung nhịp không thể lan truyền tới bộ não nên cơ chế phản xạ được kích hoạt làm gia tăng hoạt động của phần giao cảm của hệ thần kinh tự trị.

Thời tiết có ảnh hưởng đến đau khớp không?

Một nghiên cứu gần đây cho thấy không có mối liên hệ nào giữa thời tiết và các triệu chứng đau lưng hoặc khớp

Nhiễm cúm A (H7N9) ở người

Như vậy đến nay, hầu hết các bệnh nhân bị nhiễm virus này đã phát triển viêm phổi nặng, các triệu chứng bao gồm sốt, ho và khó thở, thông tin vẫn còn hạn chế về toàn bộ về bệnh nhiễm virus cúm A có thể gây ra.

Sức khỏe sinh dục (Sexual Health)

Mặc dù có thể có nhiều cách thức tình dục khác nhau nhưng sự hấp dẫn về thể xác và hoạt động tình dục là những hy vọng thực tế – dù người bệnh có bị tê liệt hoàn toàn hay bị liệt ở mức độ nào đi chăng nữa.

COVID-19: giãn cách xã hội, thử nghiệm thuốc mang lại hy vọng

Tầm quan trọng của sự giãn cách xã hội, là cách duy nhất để ngăn chặn chuỗi lây nhiễm, trong bối cảnh các trường hợp không có triệu chứng.

Đau vai do thần kinh bị chèn ép: điều gì đang xẩy ra?

Bác sĩ thường sẽ khuyên nên điều trị nội khoa đầu tiên, nếu cơn đau không đáp ứng với những cách điều trị này hoặc trở nên tồi tệ hơn, thì bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật

Bệnh tim bẩm sinh: thông tim chẩn đoán

Thông tim rất quan trọng, đối với các phép đo chính xác, và thiết lập các chẩn đoán, sự hiện diện của các bất thường huyết động cùng tồn tại, ở bệnh nhân mắc bệnh

Vắc xin Covid-19 AstraZeneca: tại sao các nước trên thế giới đang tạm ngừng sử dụng

Bất chấp những cam đoan đó, các quốc gia châu Âu bao gồm Pháp, Đức, Ý và nhiều quốc gia khác đã đình chỉ việc tiêm chủng bằng vắc xin AstraZeneca.

Vắc xin Covid-19: trả lời cho các câu hỏi thường gặp

Có rất nhiều lý do có thể giải thích tại sao một số người ít quan tâm đến việc xếp hàng tiêm chủng của họ, bao gồm các câu hỏi kéo dài về độ an toàn, tác dụng phụ và mức độ hoạt động của vắc xin đối với các biến thể vi rút mới.

Phải làm gì khi bị tắc sữa

Trong bài viết này, chúng tôi xem xét các triệu chứng và nguyên nhân gây tắc nghẽn ống dẫn, biện pháp khắc phục tại nhà để thử và khi nào cần đi khám bác sĩ

Bệnh loạn dưỡng cơ (Muscular dystrophy)

Loạn dưỡng cơ thể mặt-vai-cánh tay xuất hiện ở thanh thiếu niên và gây nên tình trạng suy yếu diễn tiến ở các cơ mặt và một số cơ ở hai tay cánh tay và hai chân.

Thể dục khi mang thai: tăng cường trao đổi chất của trẻ có thể được cải thiện

SOD3 là một loại protein có nguồn gốc từ nhau thai do tập thể dục kích hoạt một con đường tín hiệu cụ thể kiểm soát quá trình khử methyl DNA trong gan của trẻ, cải thiện một số khía cạnh của quá trình chuyển hóa glucose.

Các vitamin và chất bổ sung: hầu hết là sự lãng phí tiền bạc

Tổng quan cho thấy dùng các chất bổ sung được sử dụng rộng rãi nhất, vitamin tổng hợp, vitamin D, vitamin C và canxi không có tác dụng đáng kể

Điều trị tăng huyết áp khi bị bệnh thận

Nhiều người bị huyết áp cao cần dùng thuốc để giúp hạ huyết áp, điều này cũng giúp làm chậm sự tiến triển của bệnh thận

Mang thai: các triệu chứng sớm kỳ lạ không ai nói ra

Nhưng phụ nữ mang thai cũng trải qua một loạt các triệu chứng ngoài những dấu hiệu đầu tiên, từ chất dịch nhầy chảy ra, nếm mùi kim loại đến đau đầu

Thuốc statin làm giảm cholesterol cho mọi người không?

Statin vẫn được khuyến cáo và quy định thường xuyên cho tất cả những người bị bệnh tim đã biết, đối với những người có cholesterol LDL rất cao

Nguyên nhân gây ngộ độc thủy ngân: những điều cần biết

Ngộ độc thủy ngân có thể được gây ra bởi nguyên tố, hơi, vô cơ và hữu cơ, ngộ độc có thể xảy ra do hít phải, nuốt phải hoặc tiếp xúc với da

COVID-19 nghiêm trọng: một số trường hợp liên quan đến đột biến gen hoặc kháng thể tấn công cơ thể

Ít nhất 3,5 phần trăm bệnh nhân nghiên cứu bị COVID-19 nghiêm trọng, căn bệnh do coronavirus mới gây ra, có đột biến gen liên quan đến quá trình bảo vệ kháng vi-rút.

Tính liều insulin hàng ngày cho bệnh nhân tăng đường huyết

Các chuyên gia nói rằng các bác sĩ có thể sử dụng bất kỳ một trong ba chiến lược khác nhau, tùy thuộc vào việc bệnh nhân đã sử dụng insulin như bệnh nhân ngoại trú hay trong ICU

Tiểu đường loại 2: cách tính liều insulin

Khoảng một nửa nhu cầu insulin của cơ thể là nhu cầu cơ bản. Insulin cơ bản kiểm soát lượng đường trong máu qua đêm và giữa các bữa ăn

ECMO: sử dụng cho bệnh nhân covid 19 nặng

Hiện đang có thiết bị ECMO di động nhỏ hơn, đủ nhẹ để một người mang theo và có thể được vận chuyển trong xe cứu thương hoặc máy bay trực thăng.