Dịch truyền tĩnh mạch: chọn giải pháp sinh lý phù hợp

2019-09-11 11:08 AM
Áp lực chuyển dịch ra bên ngoài, là áp lực mao quản, áp lực dịch kẽ và thẩm thấu dịch kẽ, áp lực huyết tương có xu hướng di chuyển chất dịch vào trong

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Tổng nước cơ thể được phân phối trên ba khoang dịch. Dịch nội bào (ICF), dịch ngoại bào (ECF) được tách ra nhau bởi màng tế bào có khả năng thấm nước cao nhưng không cho hầu hết các chất điện giải đi qua (dịch ngoại bào chủ yếu và lưu thông khắp cơ thể gồm huyết tương, dịch kẽ và dịch bạch huyết). Thể tích nội bào được duy trì nhờ bơm natri-kali màng, giúp di chuyển natri ra khỏi tế bào (mang theo nước) để đổi lấy kali. Vì vậy, có sự khác biệt đáng kể trong thành phần điện phân của dịch nội bào và ngoại bào. Màng mao mạch ngăn cách hai khoang ngoại bào chính: dịch kẽ và huyết tương. Các lỗ của màng mao mạch có khả năng thẩm thấu cao đối với hầu hết các chất hòa tan trong dịch ngoại bào ngoại trừ protein. Do đó, thành phần ion của huyết tương và dịch kẽ là tương tự nhau nhưng huyết tương có chứa nồng độ protein cao hơn.

Tổng độ thẩm thấu của mỗi trong ba khoang dịch là khoảng 280 mOsm / L. Áp suất thẩm thấu của dịch có liên quan đến số lượng hạt hoạt động thẩm thấu mà nó chứa. Do đó, khoảng 80% tổng độ thẩm thấu của dịch kẽ và huyết tương là do các ion natri và clorua. Một dung dịch đẳng trương (ví dụ, natri clorid 0,9%) sẽ có độ thẩm thấu xấp xỉ 280 mOsm / L và các tế bào được đặt trong đó sẽ không co lại cũng không phồng lên. Một tế bào được đặt trong dung dịch nhược trương (<280 mOsm / L) sẽ phồng lên và những tế bào được đặt trong dung dịch ưu trương (> 280 mOsm / L) sẽ co lại. Một dung dịch muối đẳng trương được tiêm tĩnh mạch sẽ phân phối nhanh chóng trên hầu hết không gian ngoại bào. Mặc dù lỗ mao mạch rất dễ thấm natri và clorua, màng tế bào hoạt động như thể không thấm được các ion này.

Về sức khỏe, albumin chiếm 80% tổng áp lực trong huyết tương là 28 mmHg. Số lượng protein tương đối thấp so với các chất khác chỉ dẫn đến một đóng góp nhỏ vào tổng áp suất thẩm thấu tại màng tế bào. Starling đã mô tả các yếu tố xác định sự di chuyển của chất dịch thông qua màng mao mạch. Các lực thường di chuyển chất dịch ra bên ngoài là áp lực mao quản trung bình, áp lực dịch kẽ âm và áp suất thẩm thấu dịch kẽ. Áp lực huyết tương có xu hướng di chuyển chất dịch vào bên trong. Trong điều kiện bình thường, có một lực hướng ra ngoài, với sự có mặt của hệ số lọc bình thường (Kf, dòng chất lỏng chảy qua màng vi mạch trên một đơn vị thời gian trên một đơn vị áp lực trên 100 g mô), dẫn đến tốc độ ròng của dịch lọc trong toàn bộ cơ thể. Chất dịch này được mang đi bởi hệ thống bạch huyết và được đưa trở lại máu. Áp lực mao quản cao hơn sẽ làm tăng tốc độ lọc chất dịch, nhưng hệ thống bạch huyết có thể đối phó với sự gia tăng 20 lần trong dòng chảy. Trong điều kiện viêm, lỗ mao mạch có thể lớn hơn đáng kể và hệ số phản xạ sẽ thấp.

Đóng góp chính cho áp suất thẩm thấu keo trong huyết tương (COP) và giữ nước trong khoang plasma là albumin. COP bình thường ở người cứu thương là khoảng 25 mmHg và thấp hơn ở tư thế nằm ngửa. Hạ đường huyết cũng làm giảm COP huyết tương. Giảm COP huyết tương thúc đẩy sự thoát chất dịch vào khoang kẽ, có thể dẫn đến phù phổi. Nếu COP huyết tương và áp lực nêm mao mạch phổi được đo đồng thời, có thể xác định độ dốc áp lực nêm mao mạch phổi-phổi. Phạm vi độ dốc bình thường là 9-15 mmHg; một gradient dưới 4 mmHg có liên quan đến sự phát triển của phù phổi.

Bài viết cùng chuyên mục

Đau bụng khi mang thai: những điều cần biết

Khi thai nhi phát triển, tử cung mở rộng ra ngoài vị trí thông thường để chứa nó, động tác này gây áp lực lên bụng, bao gồm cả bụng

Covid-19: có thể làm suy giảm testosterone giải thích tại sao bệnh nhân nam tiên lượng kém hơn

Giải thích tại sao rất nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tiên lượng của nam giới xấu hơn nữ giới khi mắc COVID-19, và do đó để khám phá khả năng cải thiện kết quả lâm sàng bằng cách sử dụng các phương pháp điều trị dựa trên testosterone.

Chóng mặt khi đứng lên: nguyên nhân do hạ huyết áp tư thế đứng

Những người bị hạ huyết áp tư thế đứng có thể cảm thấy chóng mặt khi họ đứng lên, tình trạng này thường nhẹ và kéo dài chỉ vài phút sau khi đứng

Chế độ ăn uống khi mang thai: những điều cần biết

Một chế độ ăn uống lành mạnh cho thai kỳ nên giống như chế độ ăn uống lành mạnh thông thường, chỉ với 340 đến 450 calo bổ sung mỗi ngày

COVID-19: có thể làm giảm khối lượng chất xám trong não

Một nghiên cứu cho thấy những bệnh nhân COVID-19 cần điều trị oxy có thể tích chất xám ở thùy trán của não thấp hơn so với những bệnh nhân không cần oxy bổ sung.

Sars CoV-2: loại vắc-xin mới có cần thiết khi bùng nổ của biến thể delta?

Vắc-xin đang hình thành một bức tường thành chống lại bệnh nặng, nhập viện và tử vong. Nhưng với bóng ma của delta và tiềm năng xuất hiện các biến thể mới, đã đến lúc phải tiêm nhắc lại - hay thậm chí là vắc xin COVID mới?

Bệnh thận mãn tính: các giai đoạn của bệnh

Khi bác sĩ biết giai đoạn nào của bệnh thận, có thể cung cấp sự chăm sóc tốt nhất, vì mỗi giai đoạn yêu cầu các xét nghiệm và phương pháp điều trị khác nhau

Nhân cách quái dị: ảo tưởng về sự vĩ đại?

Các yếu tố văn hóa có thể ảnh hưởng đến nội dung của ảo tưởng của một người, điều này là do văn hóa ảnh hưởng đến kiến thức và những gì họ tin về thế giới

Covid-19: tỷ lệ lớn bệnh nhân bị biến chứng khi mắc bệnh

Covid-19 là một bệnh thường gây ra các triệu chứng hô hấp nhẹ ở hầu hết mọi người. Tuy nhiên, một số cá nhân có vấn đề y tế cơ bản và người lớn tuổi có thể có nhiều nguy cơ bị bệnh nặng hơn.

Mức độ nghiêm trọng của đột quỵ giảm ở những người thường xuyên đi bộ

Có hai loại đột quỵ chính: thiếu máu cục bộ, xảy ra khi cục máu đông hoặc co thắt trong động mạch ngừng lưu lượng máu trong một phần của não và xuất huyết

Dịch truyền tĩnh mạch: dung dịch dextrans

Các dung dịch dextran hiện tại, không can thiệp vào sự phản ứng chéo của máu, Dextrans có thể gây ra phản ứng phản vệ nhẹ

Covid-19: thuốc chống kết tập tiểu cầu ở bệnh nhân không mắc bệnh trong mùa dịch

Trừ khi bệnh nhân được nhập viện để thực hiện một thủ thuật xâm lấn hoặc phẫu thuật, không có lý do gì để ngừng điều trị bằng thuốc chống đông máu đường uống. Việc đình chỉ vì những lý do này phải được thực hiện theo các khuyến nghị.

Trứng ảnh hưởng đến cholesterol: tài trợ nghiên cứu liệu có sai lệch kết quả?

Trứng có hàm lượng cholesterol cao, các nhà khoa học đã quan ngại rằng, chúng có thể dẫn đến mức cholesterol máu cao, nếu ăn quá nhiều

Triệu chứng cai nicotin (thuốc lá) và cách đối phó

Khi một người ngừng sử dụng nicotin một cách nhanh chóng, họ phá vỡ sự cân bằng hóa học trong não và trải nghiệm các tác dụng phụ về thể chất và tâm lý

Sốt khi mang thai: những điều cần biết

Một số nghiên cứu cho rằng, sốt khi mang thai, có thể làm tăng khả năng mắc các bất thường bẩm sinh, và tự kỷ, cho đến nay là không kết luận

Vấn đề về tim trong tương lai: dễ mệt mỏi có thể là báo hiệu

Ăn uống tốt là quan trọng của việc có một hệ thống tim mạch khỏe mạnh, điều này có nghĩa là tiêu thụ thực phẩm ít chất béo bão hòa

Sức khỏe sinh dục (Sexual Health)

Mặc dù có thể có nhiều cách thức tình dục khác nhau nhưng sự hấp dẫn về thể xác và hoạt động tình dục là những hy vọng thực tế – dù người bệnh có bị tê liệt hoàn toàn hay bị liệt ở mức độ nào đi chăng nữa.

COVID-19: giãn cách xã hội, thử nghiệm thuốc mang lại hy vọng

Tầm quan trọng của sự giãn cách xã hội, là cách duy nhất để ngăn chặn chuỗi lây nhiễm, trong bối cảnh các trường hợp không có triệu chứng.

Những điều cần biết về lượng đường trong máu thấp vào buổi sáng

Thông thường, một đêm sẽ không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu, bởi vì cơ thể sẽ ngăn chặn nó rơi xuống mức nguy hiểm, ví dụ, gan giải phóng một số đường lưu trữ qua đêm

Tiểu đường loại 2: cách tính liều insulin

Khoảng một nửa nhu cầu insulin của cơ thể là nhu cầu cơ bản. Insulin cơ bản kiểm soát lượng đường trong máu qua đêm và giữa các bữa ăn

Tập luyện sức mạnh xây dựng cơ bắp nhiều hơn

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tập luyện sức mạnh có thể đóng một vai trò trong việc làm chậm quá trình mất xương, và một số cho thấy nó thậm chí có thể tạo xương.

Dùng Aspirin hàng ngày không tạo ra cuộc sống dài hơn khi không có bệnh

Những phát hiện ban đầu này sẽ giúp làm rõ vai trò của aspirin trong phòng ngừa bệnh cho người lớn tuổi, nhưng nhiều hơn nữa cần phải được nghiên cứu

Người mẹ nhiễm COVID 19: nguy cơ rất thấp đối với trẻ sơ sinh

Để giảm nguy cơ truyền SARS-CoV-2 cho trẻ sơ sinh sau khi sinh, nhân viên bệnh viện đã thực hành giãn cách xã hội, đeo khẩu trang và đặt những bà mẹ dương tính với COVID trong phòng riêng.

Tật nứt đốt sống (Spina Bifida)

Hai loại khác của nứt đốt sống là thoát vị màng não và thoát vị tủy-màng tủy được hiểu chung là nứt đốt sống hiện và cứ khoảng 1000 đứa trẻ ra đời thì có một bé mắc khuyết tật này.

Lo lắng và căng thẳng nặng nề vào ban đêm: tấm chăn nặng hơn có thể giúp

Chăn có trọng lượng từ lâu đã được sử dụng cho các điều kiện nhất định, nó có thể cung cấp lợi ích cho những người bị mất ngủ và lo lắng, nhưng nghiên cứu về nó là hiếm