Dịch truyền tĩnh mạch: chọn giải pháp sinh lý phù hợp

2019-09-11 11:08 AM
Áp lực chuyển dịch ra bên ngoài, là áp lực mao quản, áp lực dịch kẽ và thẩm thấu dịch kẽ, áp lực huyết tương có xu hướng di chuyển chất dịch vào trong

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Tổng nước cơ thể được phân phối trên ba khoang dịch. Dịch nội bào (ICF), dịch ngoại bào (ECF) được tách ra nhau bởi màng tế bào có khả năng thấm nước cao nhưng không cho hầu hết các chất điện giải đi qua (dịch ngoại bào chủ yếu và lưu thông khắp cơ thể gồm huyết tương, dịch kẽ và dịch bạch huyết). Thể tích nội bào được duy trì nhờ bơm natri-kali màng, giúp di chuyển natri ra khỏi tế bào (mang theo nước) để đổi lấy kali. Vì vậy, có sự khác biệt đáng kể trong thành phần điện phân của dịch nội bào và ngoại bào. Màng mao mạch ngăn cách hai khoang ngoại bào chính: dịch kẽ và huyết tương. Các lỗ của màng mao mạch có khả năng thẩm thấu cao đối với hầu hết các chất hòa tan trong dịch ngoại bào ngoại trừ protein. Do đó, thành phần ion của huyết tương và dịch kẽ là tương tự nhau nhưng huyết tương có chứa nồng độ protein cao hơn.

Tổng độ thẩm thấu của mỗi trong ba khoang dịch là khoảng 280 mOsm / L. Áp suất thẩm thấu của dịch có liên quan đến số lượng hạt hoạt động thẩm thấu mà nó chứa. Do đó, khoảng 80% tổng độ thẩm thấu của dịch kẽ và huyết tương là do các ion natri và clorua. Một dung dịch đẳng trương (ví dụ, natri clorid 0,9%) sẽ có độ thẩm thấu xấp xỉ 280 mOsm / L và các tế bào được đặt trong đó sẽ không co lại cũng không phồng lên. Một tế bào được đặt trong dung dịch nhược trương (<280 mOsm / L) sẽ phồng lên và những tế bào được đặt trong dung dịch ưu trương (> 280 mOsm / L) sẽ co lại. Một dung dịch muối đẳng trương được tiêm tĩnh mạch sẽ phân phối nhanh chóng trên hầu hết không gian ngoại bào. Mặc dù lỗ mao mạch rất dễ thấm natri và clorua, màng tế bào hoạt động như thể không thấm được các ion này.

Về sức khỏe, albumin chiếm 80% tổng áp lực trong huyết tương là 28 mmHg. Số lượng protein tương đối thấp so với các chất khác chỉ dẫn đến một đóng góp nhỏ vào tổng áp suất thẩm thấu tại màng tế bào. Starling đã mô tả các yếu tố xác định sự di chuyển của chất dịch thông qua màng mao mạch. Các lực thường di chuyển chất dịch ra bên ngoài là áp lực mao quản trung bình, áp lực dịch kẽ âm và áp suất thẩm thấu dịch kẽ. Áp lực huyết tương có xu hướng di chuyển chất dịch vào bên trong. Trong điều kiện bình thường, có một lực hướng ra ngoài, với sự có mặt của hệ số lọc bình thường (Kf, dòng chất lỏng chảy qua màng vi mạch trên một đơn vị thời gian trên một đơn vị áp lực trên 100 g mô), dẫn đến tốc độ ròng của dịch lọc trong toàn bộ cơ thể. Chất dịch này được mang đi bởi hệ thống bạch huyết và được đưa trở lại máu. Áp lực mao quản cao hơn sẽ làm tăng tốc độ lọc chất dịch, nhưng hệ thống bạch huyết có thể đối phó với sự gia tăng 20 lần trong dòng chảy. Trong điều kiện viêm, lỗ mao mạch có thể lớn hơn đáng kể và hệ số phản xạ sẽ thấp.

Đóng góp chính cho áp suất thẩm thấu keo trong huyết tương (COP) và giữ nước trong khoang plasma là albumin. COP bình thường ở người cứu thương là khoảng 25 mmHg và thấp hơn ở tư thế nằm ngửa. Hạ đường huyết cũng làm giảm COP huyết tương. Giảm COP huyết tương thúc đẩy sự thoát chất dịch vào khoang kẽ, có thể dẫn đến phù phổi. Nếu COP huyết tương và áp lực nêm mao mạch phổi được đo đồng thời, có thể xác định độ dốc áp lực nêm mao mạch phổi-phổi. Phạm vi độ dốc bình thường là 9-15 mmHg; một gradient dưới 4 mmHg có liên quan đến sự phát triển của phù phổi.

Bài viết cùng chuyên mục

Đau (Pain)

Liệu pháp nhận thức-hành vi liên quan tới hàng loạt những kỹ năng đối phó đa dạng và các phương pháp thư giãn nhằm giúp người bệnh chuẩn bị tinh thần và đối phó với cơn đau.

Vắc xin Covid-19: các phản ứng tại chỗ và toàn thân thường gặp

Mặc dù có thể dùng thuốc giảm đau hoặc thuốc hạ sốt nếu các phản ứng này phát triển, việc sử dụng dự phòng không được khuyến khích vì tác động không chắc chắn lên phản ứng miễn dịch của vật chủ đối với tiêm chủng.

Covid-19: các kết quả xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh

Mặc dù chụp cắt lớp vi tính lồng ngực (CT) có thể nhạy hơn X quang phổi và một số phát hiện CT ngực có thể là đặc trưng của COVID-19, nhưng không có phát hiện nào có thể loại trừ hoàn toàn khả năng mắc COVID-19.

Sự khác biệt giữa ợ nóng, trào ngược axit và GERD

Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc bụng, và nó không liên quan gì đến tim, mọi người thường cảm thấy ợ nóng sau xương ức và sau khi ăn

Tiêm chủng Covid-19: các kháng thể có hiệu quả chống lại biến thể delta

Phát hiện được công bố ngày 16 tháng 8 trên tạp chí Immunity, giúp giải thích tại sao những người được tiêm chủng phần lớn đã thoát khỏi tình trạng tồi tệ nhất của đợt tăng lây nhiễm biến thể delta.

Chấn thương thần kinh cánh tay (Brachial plexus Injury)

Phần lớn các bệnh nhân bị chấn thương kiểu thần kinh thất dụng phục hồi được 90 đến 100 phần trăm chức năng theo cách tự nhiên.

Sốt khi mang thai: những điều cần biết

Một số nghiên cứu cho rằng, sốt khi mang thai, có thể làm tăng khả năng mắc các bất thường bẩm sinh, và tự kỷ, cho đến nay là không kết luận

Nồng độ kháng thể IgG kháng SARS-CoV-2: sau tiêm chủng vắc xin Covid-19

Nồng độ kháng thể IgG kháng SARS-CoV-2 nằm trong khoảng từ 0 đến 38.400 BAU / mL được phân tích trong nghiên cứu. Nồng độ dưới 25,6 BAU / mL (kết quả âm tính) được tìm thấy ở những người không được tiêm chủng.

Vi rút Corona 2019: lịch sử bệnh lý

Có thể tìm thấy thông tin và hướng dẫn từ WHO về sự bùng phát của coronavirus mới 2019 nCoV được báo cáo lần đầu tiên từ Vũ Hán, Trung Quốc

Uống rượu có an toàn khi cho con bú không?

Mặc dù uống trong chừng mực là an toàn, điều quan trọng là phải hiểu cồn trong sữa mẹ bao lâu sau khi uống và có thể làm gì nếu muốn tránh trẻ sơ sinh dùng chung rượu

Virus corona (2019-nCoV): hướng dẫn lâm sàng tạm thời

WHO đang ra mắt nền tảng dữ liệu lâm sàng toàn cầu 2019 nCoV, WHO đã công bố hướng dẫn chăm sóc lâm sàng tạm thời cho bệnh viện

Mang thai và tập thể dục: những điều cần biết

Tập thể dục là điều cần thiết để giữ khỏe mạnh, thư giãn và sẵn sàng cho chuyển dạ, Yoga kéo dài đặc biệt sẽ giúp duy trì sự thể lực, điều quan trọng là không làm quá sức

Tại sao bệnh tiểu đường gây đau đầu?

Một cơn đau đầu có thể chỉ ra rằng lượng đường trong máu quá cao, được gọi là tăng đường huyết, hoặc quá thấp, được gọi là hạ đường huyết

Vắc xin Covid Pfizer-BioNTech: chỉ có hiệu quả 39% với biến thể delta

Vắc-xin hai liều vẫn hoạt động rất tốt trong việc ngăn ngừa bệnh nặng ở người, cho thấy hiệu quả 88% đối với việc nhập viện và 91% đối với bệnh nặng, theo dữ liệu của Israel được công bố hôm thứ năm.

Nguyên nhân ngứa bộ phận sinh dục nữ sau khi quan hệ: điều gì gây ra

Một số nguyên nhân, gây ngứa bộ phận sinh dục sau khi quan hệ là như nhau, bất kể giới tính sinh học, tyuy nhiên, một số triệu chứng có thể khác nhau

Phụ nữ eo hình bánh mỳ: có thể tăng nguy cơ đau tim

Vòng eo và nguy cơ đau tim: Nghiên cứu cho thấy mối liên hệ mạnh mẽ giữa việc tăng kích thước vòng eo, đặc biệt là tỷ lệ eo/hông lớn, và nguy cơ mắc bệnh đau tim, đặc biệt ở phụ nữ.

Rối loạn giao tiếp: nguyên nhân và những điều cần biết

Rối loạn giao tiếp được nhóm lại theo nhiều cách, biểu cảm làm cho việc nói khó khăn, tiếp nhận hỗn hợp làm cho cả việc hiểu ngôn ngữ, và nói khó khăn

Tại sao bức xạ gây ra ung thư vú?

Các tác giả đề nghị rằng các chuyên gia có thể sử dụng mức PTEN trong u vú như một dấu ấn sinh học để dự đoán ung thư vú nào có khả năng phản ứng với điều trị bức xạ nhất

Dịch âm đạo khi mang thai: mầu sắc và ý nghĩa

Dịch tiết âm đạo, một số thay đổi về màu sắc cũng là bình thường, trong khi những thay đổi khác có thể chỉ ra nhiễm trùng hoặc vấn đề khác

Những sai lầm phổ biến khi tập luyện: cần ngừng lại

Có nguy cơ bị chấn thương nếu ngửa lưng trong khi làm ván hoặc chống đẩy, và chấn thương đầu gối nếu cúi người quá sâu hoặc ngồi xổm

Statin: không hiệu quả ở một nửa số người sử dụng chúng

Nghiên cứu này đã xem xét một số lượng lớn những người được kê đơn statin để thấy tác động của nó đối với mức cholesterol của họ

Mất trinh tiết: diễn biến cảm xúc sau phá trinh

Các phân tích tiết lộ rằng, sau khi mất trinh tiết, những người tham gia trải nghiệm sự gia tăng sự hấp dẫn lãng mạn, và sự thỏa mãn tình dục

Thoái hóa đốt sống cổ: điều gì cần biết?

Một số hoạt động lâu dài có thể làm tăng nguy cơ phát triển thoái hóa đốt sống cổ, chẳng hạn như mang tải nặng, luyện tập võ thuật, hoặc là một vũ công chuyên nghiệp

Sử dụng metformin có an toàn khi mang thai không?

Một đánh giá năm 2014 được đăng lên Bản Cập nhật Sinh sản cho thấy thuốc không gây dị tật bẩm sinh, biến chứng hoặc bệnh tật

Sức khỏe sinh dục cho phụ nữ (Sexuality for Women)

Việc bôi trơn âm đạo cũng có vấn đề của nó. Một số phụ nữ SCI cho biết rằng họ bị phản ứng với chất bôi trơn còn những người khác thì lại không.