Dịch truyền tĩnh mạch: chọn giải pháp sinh lý phù hợp

2019-09-11 11:08 AM
Áp lực chuyển dịch ra bên ngoài, là áp lực mao quản, áp lực dịch kẽ và thẩm thấu dịch kẽ, áp lực huyết tương có xu hướng di chuyển chất dịch vào trong

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Tổng nước cơ thể được phân phối trên ba khoang dịch. Dịch nội bào (ICF), dịch ngoại bào (ECF) được tách ra nhau bởi màng tế bào có khả năng thấm nước cao nhưng không cho hầu hết các chất điện giải đi qua (dịch ngoại bào chủ yếu và lưu thông khắp cơ thể gồm huyết tương, dịch kẽ và dịch bạch huyết). Thể tích nội bào được duy trì nhờ bơm natri-kali màng, giúp di chuyển natri ra khỏi tế bào (mang theo nước) để đổi lấy kali. Vì vậy, có sự khác biệt đáng kể trong thành phần điện phân của dịch nội bào và ngoại bào. Màng mao mạch ngăn cách hai khoang ngoại bào chính: dịch kẽ và huyết tương. Các lỗ của màng mao mạch có khả năng thẩm thấu cao đối với hầu hết các chất hòa tan trong dịch ngoại bào ngoại trừ protein. Do đó, thành phần ion của huyết tương và dịch kẽ là tương tự nhau nhưng huyết tương có chứa nồng độ protein cao hơn.

Tổng độ thẩm thấu của mỗi trong ba khoang dịch là khoảng 280 mOsm / L. Áp suất thẩm thấu của dịch có liên quan đến số lượng hạt hoạt động thẩm thấu mà nó chứa. Do đó, khoảng 80% tổng độ thẩm thấu của dịch kẽ và huyết tương là do các ion natri và clorua. Một dung dịch đẳng trương (ví dụ, natri clorid 0,9%) sẽ có độ thẩm thấu xấp xỉ 280 mOsm / L và các tế bào được đặt trong đó sẽ không co lại cũng không phồng lên. Một tế bào được đặt trong dung dịch nhược trương (<280 mOsm / L) sẽ phồng lên và những tế bào được đặt trong dung dịch ưu trương (> 280 mOsm / L) sẽ co lại. Một dung dịch muối đẳng trương được tiêm tĩnh mạch sẽ phân phối nhanh chóng trên hầu hết không gian ngoại bào. Mặc dù lỗ mao mạch rất dễ thấm natri và clorua, màng tế bào hoạt động như thể không thấm được các ion này.

Về sức khỏe, albumin chiếm 80% tổng áp lực trong huyết tương là 28 mmHg. Số lượng protein tương đối thấp so với các chất khác chỉ dẫn đến một đóng góp nhỏ vào tổng áp suất thẩm thấu tại màng tế bào. Starling đã mô tả các yếu tố xác định sự di chuyển của chất dịch thông qua màng mao mạch. Các lực thường di chuyển chất dịch ra bên ngoài là áp lực mao quản trung bình, áp lực dịch kẽ âm và áp suất thẩm thấu dịch kẽ. Áp lực huyết tương có xu hướng di chuyển chất dịch vào bên trong. Trong điều kiện bình thường, có một lực hướng ra ngoài, với sự có mặt của hệ số lọc bình thường (Kf, dòng chất lỏng chảy qua màng vi mạch trên một đơn vị thời gian trên một đơn vị áp lực trên 100 g mô), dẫn đến tốc độ ròng của dịch lọc trong toàn bộ cơ thể. Chất dịch này được mang đi bởi hệ thống bạch huyết và được đưa trở lại máu. Áp lực mao quản cao hơn sẽ làm tăng tốc độ lọc chất dịch, nhưng hệ thống bạch huyết có thể đối phó với sự gia tăng 20 lần trong dòng chảy. Trong điều kiện viêm, lỗ mao mạch có thể lớn hơn đáng kể và hệ số phản xạ sẽ thấp.

Đóng góp chính cho áp suất thẩm thấu keo trong huyết tương (COP) và giữ nước trong khoang plasma là albumin. COP bình thường ở người cứu thương là khoảng 25 mmHg và thấp hơn ở tư thế nằm ngửa. Hạ đường huyết cũng làm giảm COP huyết tương. Giảm COP huyết tương thúc đẩy sự thoát chất dịch vào khoang kẽ, có thể dẫn đến phù phổi. Nếu COP huyết tương và áp lực nêm mao mạch phổi được đo đồng thời, có thể xác định độ dốc áp lực nêm mao mạch phổi-phổi. Phạm vi độ dốc bình thường là 9-15 mmHg; một gradient dưới 4 mmHg có liên quan đến sự phát triển của phù phổi.

Bài viết cùng chuyên mục

Phụ nữ mang thai: ô nhiễm không khí có thể trực tiếp đến thai nhi

Phụ nữ mang thai, nên tránh khu vực ô nhiễm không khí cao, nhấn mạnh cho các tiêu chuẩn môi trường tốt hơn, để giảm ô nhiễm không khí

Statins: thuốc hạ cholesterol có phù hợp không?

Statin có thể có lợi ích khác ngoài việc giảm cholesterol, một lợi ích hứa hẹn có vẻ là đặc tính kháng viêm của chúng, giúp ổn định lớp niêm mạc mạch máu

Kiểm soát đường huyết chặt chẽ có đúng với người lớn tuổi bị tiểu đường không?

Mục tiêu cho tất cả các bệnh mãn tính, không chỉ kiểm soát lượng đường trong máu, cần phải được cá nhân hóa để thích ứng với những hoàn cảnh thay đổi liên quan đến lão hóa

Muối có thể là một yếu tố chính trong các phản ứng miễn dịch dị ứng

Ở các nước công nghiệp, gần một phần ba người bị ảnh hưởng bởi dị ứng tại một số thời điểm trong cuộc sống của họ, Một trong mười trẻ em bị viêm da dị ứng

Các triệu chứng và xét nghiệm bệnh gan

Xét nghiệm chức năng gan đo lường mức độ của các enzym được tìm thấy trong gan, protein cần thiết để thực hiện các chức năng của gan

Covid-19 và bệnh tiểu đường: diễn biến bệnh nghiêm trọng hơn

Một nghiên cứu thuần tập dựa trên dân số đã báo cáo tỷ lệ tử vong liên quan đến COVID-19 ở bệnh nhân đái tháo đường (cả týp 1 và 2) tăng mạnh so với những năm trước khi bắt đầu đại dịch.

Buồn nôn khi mang thai: những điều cần biết

Mức độ nghiêm trọng của buồn nôn thay đổi từ lần mang thai này đến lần mang thai khác, một số người cảm thấy hơi buồn nôn, người khác có thể nôn mửa chỉ vào buổi sáng

Sức khỏe sinh sản của nam giới: sự ảnh hưởng của môi trường sống

Nghiên cứu mới do các nhà khoa học tại Đại học Nottingham nghiên cứu cho rằng môi trường sống của nam giới có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của họ.

Covid-19: vắc xin khi mang thai hoặc cho con bú

Mặc dù nguy cơ bị bệnh nặng nói chung là thấp, nhưng những người đang mang thai và sắp mang thai có nguy cơ bị bệnh nặng do Covid-19 tăng lên khi so sánh với những người không mang thai.

Cảm giác tội lỗi: nguyên nhân và những điều cần biết

Cảm giác tội lỗi thường trải qua, có thể khiến khó nhận ra thành công, hoặc thuộc tính cá nhân tích cực, điều này có thể có tác động tiêu cực đến lòng tự trọng

Cô đơn: có thể làm tăng nguy cơ tử vong ở người mắc bệnh

Bệnh nhân cô đơn, có nguy cơ tử vong sau khi rời bệnh viện cao hơn, báo cáo của The Independent cho biết

Già đi nhanh hơn: tại sao lại do trầm cảm, chấn thương

Hiệu ứng lão hóa sớm này có ý nghĩa quan trọng hơn ở những người có trải nghiệm về thời thơ ấu, chẳng hạn như bạo lực, chấn thương, bỏ bê hoặc lạm dụng

Đau bụng khi giao hợp: nguyên nhân và những điều cần biết

Đau bụng có thể xảy ra sau khi giao hợp vì nhiều lý do, từ căng cơ nhẹ đến các tình trạng tiềm ẩn có thể cần điều trị

Thang thuốc đông y tùy chỉnh: có thể không có lợi ích gì?

Các bài báo, mẩu tin về sức khỏe, nên được nhắc nhở việc quảng cáo vô nghĩa, không phải là giải trí, mà khiến mọi người gặp rủi ro

Năm lời khuyên để tránh biến chứng bệnh tiểu đường

Khám sức khỏe thường xuyên nên bao gồm việc kiểm tra sự hiện diện của bất kỳ biến chứng tiểu đường cũng như cách để giảm nguy cơ biến chứng.

Massage bà bầu: những điều cần biết

Được sự chấp thuận của bác sĩ trước khi đi massage là một ý tưởng hay, đặc biệt là nếu bị đau ở bắp chân hoặc các bộ phận khác của chân

Mang thai và tiết dịch âm đạo: những điều cần biết

Tăng tiết dịch âm đạo là một trong những dấu hiệu mang thai sớm nhất, sản xuất chất dịch có thể tăng sớm nhất là một đến hai tuần sau khi thụ thai

Bại não (Cerebral palsy)

Các trẻ có những bất thường về cấu trúc não, nhiều bệnh di truyền, những bất thường của nhiễm sắc thể, và những dị tật cơ thể khác cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh bại não.

Ngủ quá nhiều có thể tồi tệ hơn ngủ ít cho sức khỏe

Ngủ nhiều hơn hoặc ít hơn 7 đến 8 giờ mỗi đêm có thể xấu cho sức khỏe của bạn, với quá nhiều giấc ngủ tồi tệ hơn quá ít, các nhà nghiên cứu nói

Con chó có thể giúp người sống lâu hơn

Công bằng để nói rằng, phần lớn các chủ sở hữu chó sẽ xem con chó là một phần của gia đình; nó mang lại cho chúng tôi hạnh phúc và tình bạn

Uống rượu có an toàn khi cho con bú không?

Mặc dù uống trong chừng mực là an toàn, điều quan trọng là phải hiểu cồn trong sữa mẹ bao lâu sau khi uống và có thể làm gì nếu muốn tránh trẻ sơ sinh dùng chung rượu

Covid-19: thông số thở máy ở bệnh nhân bị bệnh nặng

Dữ liệu hiện có cho thấy rằng, ở những bệnh nhân thở máy bằng COVID-19, thông khí cơ học và cài đặt máy thở trong vòng 24 giờ kể từ khi nhập viện ICU là không đồng nhất nhưng tương tự như những gì được báo cáo cho ARDS “cổ điển”.

Lâm sàng: trong y học nó nghĩa là gì và hiểu thế nào?

Đa số các từ điển tiếng Việt hay Anh Việt hiện nay đều định nghĩa lâm sàng không chính xác lắm đối với cách dùng của từ clinical trong y khoa, y tế hiện nay

Covid-19 nhẹ: tạo ra kháng thể bảo vệ lâu dài

Các phát hiện được công bố ngày 24 tháng 5 trên tạp chí Nature, cho thấy rằng những trường hợp Covid-19 nhẹ khiến những người bị nhiễm có khả năng bảo vệ kháng thể lâu dài và những đợt bệnh lặp đi lặp lại có thể là không phổ biến.

Hãy bắt đầu một chương trình tập thể dục

Nếu có vấn đề về tim hoặc nếu bị đau ngực trong khi tập luyện, hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi bắt đầu một chế độ tập thể dục