Ung thư niêm mạc tử cung: ung thư thân hoặc đáy tử cung

2016-12-06 04:52 PM

Những phiến đồ Papanicolaou của cổ tử cung thỉnh thoảng cũng cho thấy được những tế bào niêm mạc tử cung không điển hình nhưng chúng không luôn là công cụ để chẩn đoán.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Ung thư tuyến của thân tử cung là loại ung thư thứ hai hay gặp ở đường sinh dục nữ. Thường xảy ra ở phụ nữ từ 50 - 70 tuổi. Nhiều bệnh nhân có vấn đề này là những người đã từng dùng estrogen đơn thuần trong quá khứ (bệnh của họ phát triển sau 10 năm hay lâu hơn nữa). Sự tăng nguy cơ của họ có vẻ vẫn còn tồn tại trong 10 năm hay hơn tính từ khi ngừng dùng thuốc. Béo bệu, chưa đẻ lần nào, đái tháo đường và buồng trứng đa nang có thời kỳ không phóng noãn kéo dài và sử dụng kéo dài tamoxifen để điều trị ung thư vú cũng là những yếu tố nguy cơ. Chảy máu bất thường là dấu hiệu tiêu biểu trong 80% các trường hợp. Ung thư niệm mạc tử cung có thể gây tắc chít cổ tử cung kèm theo ứ mủ (ứ mủ trong tử cung) hoặc ứ máu (ứ máu trong tử cung) gây ra đau bụng dưới. Tuy nhiên, đau thường xảy ra trong quá trình muộn của bệnh, khi có di căn hay viêm nhiễm.

Những phiến đồ Papanicolaou của cổ tử cung thỉnh thoảng cũng cho thấy được những tế bào niêm mạc tử cung không điển hình nhưng chúng không luôn là công cụ để chẩn đoán. Chỉ có lấy máu ở trong ống cổ tử cung và niêm mạc tử cung là cách làm đáng tin cậy cho chẩn đoán. Lấy đầy đủ máu xét nghiệm ở mỗi nơi nói trên thường được làm ở cơ sở y tế, gây tê tại chỗ (phong bế cạnh cổ tử cung). Tiến hành đồng thời với soi buồng tử cung có thể là phương pháp hỗ trợ có giá trị để xác định nơi có các polip hoặc những tổn thương khác trong buồng tử cung, coi như một chỉ báo của sự phì đại và sự thay đổi tân tạo.

Đánh giá bệnh học là quan trọng để phân biệt quá sản. Trong trường hợp này, người ta thườhng điều trị bằng progestin uống có chu kỳ.

Phòng ngừa

Một mẫu niêm mạc tử cung lấy ngay ở những người có chảy máu kinh nguyệt bất thường hoặc chảy máu tử cung sau mãn kinh có thể cho thấy ung thư niêm mạc tử cung mới chớm phát cũng như ủng thư đã có biểu hiện lâm sàng. Đối với những phụ nữ sau mằn kinh dùng estrogen hoặc những phụ nữ trẻ không phóng noãn kéo dài có thể cho progestin 13 ngày cuối của vòng estrogen nhằm làm bong niêm mạc tử cung có chu kỳ. Điều này liên quan với việc làm giảm tỉ lệ mắc ung thư tuyến tử cung.

Phân chia giai đoạn

Gây mê, lấy mẫu bệnh phẩm niêm mạc tử cung và trong cổ tử cung, chiếu X quang ngực, chụp tiết niệu tiêm cản quang tĩnh mạch, soi bàng quang, sỏi đại tràng sigma và cộng hưởng từ hạt nhân sẽ giúp xác định được sự lan rộng của bệnh và cách điều trị thích hợp. Cách định giai đoạn dựa trên đánh giá bệnh học và khí phẫu thuật.

Điều trị

Điều trị bao gồm cắt tử cung hoàn toàn và cắt phần phụ hai bên. Lấy bệnh phẩm trong ổ bụng để xét nghiệm tế bào học được coi là một việc làm thường quy. Chiếu tia ban đầu hay đặt phóng xạ trong buồng tử cung được chỉ định cho những ung thư ít biệt hóa hoặc nếu tử cung to lên một cách rõ ràng mà không có u xơ tử cung. Nếu ung thư xâm nhiễm sâu vào lớp cổ tử cung hoặc nếu hạch bạch huyết trước động mạch chủ tỏ ra cùng với khối u thì chỉ định chạy tia hậu phẫu. Để làm giảm bớt sự phát triển hoặc di căn ung thư tuyến tử cung có thể hoàn thiện điều trị bằng các liều cao progestin, như dùng medroxyprogesteron 400 mg tiêm bắp hàng tuần hoặc megestrol acetat uống 80 - 160 mg mỗi ngày.

Tiên lượng

Với chẩn đoán và điều trị sớm, tỉ lệ sống thêm 5 năm là 80 - 85%.

Bài viết cùng chuyên mục

Hội chứng mãn kinh

Tuổi trung bình của mãn kinh ở các xã hội phương Tây là 51 tuổi. Mãn kinh sớm được định nghĩa là suy buồng trứng và mất kinh trước tuổi 40 thường do di truyền hay tự miễn.

Hiếp dâm

Về phía kẻ cưỡng dâm, cưỡng dâm diễn ra trong tình cảm giận dữ, hung hãn và kích thích tình dục. Kẻ cưỡng hiếp thường là một gã đàn ông dùng giao hợp để khủng bố và hạ nhục người phụ nữ.

Triệt sản: chỉ định và điều trị

Vài nghiên cứu cho thấy có thể liên quan với ung thư tuyến tiền liệt nhưng bằng chứng còn mỏng manh và không chắc chắn

Phá thai: chỉ định và điều trị

Những biến chứng tiếp sau phá thai phạm pháp thường cần được chăm sóc cấp cứu chống ra máu, sốc nhiễm khuẩn hay thủng tử cung

Tránh thai sau giao hợp

Đặt dụng cụ tử cung tránh thai trong vòng 5 ngày sau giao hợp không chuẩn bị vào giữa vòng kinh cũng có thể tránh được thai, các dụng cụ tử cung mang đồng

Tránh thai dựa trên cơ sở biết các thời kỳ dễ có thai

Cơ sở của phương pháp là tự người phụ nữ quan sát thấy chất nhầy cổ tử cung tăng, trong và tăng đàn hồi, đau bụng khó chịu một thời gian ngắn vào giữa vòng kinh

Chất xốp, bọt, kem, thạch đông và viên đạn tránh thai

Chất bọt, kem và thạch đông, viên đạn cũng có những lợi ích là sử dụng đơn giản và dễ kiếm, Điều bất lợi của chúng ta là có tỉ lệ thất bại cao hơn so với màng ngăn âm đạo

Màng ngăn âm đạo và mũ cổ tử cung

Vì có một chút nguy cơ gây hội chứng sốc do nhiễm độc, mũ cổ tử cung hay màng ngăn âm đạo đều không được để lâu quá 12 - 18 giờ ở trong âm đạo và cũng không được dùng khi hành kinh.

Dụng cụ tử cung: tránh thai

Những dụng cụ tử cung toàn bằng chất dẻo không cần phải thay sau một thời điểm đặc trưng cho từng loại và có một số phụ nữ đã dùng trong 10 năm hay hơn

Thuốc tránh thai tiêm và cấy: các progestin tác dụng kéo dài

Một bộ gồm 6 nang nhỏ bằng silastic cấy vào dưới da ở mặt trong cánh tay, Chúng giải phóng hàng ngày và tác dụng tránh thai trong 5 năm

Thuốc tránh thai uống

Thuốc tránh thai uống liều thấp không có chống chỉ định dùng kéo dài đối với những phụ nữ 35 - 40 tuổi, không hút thuốc lá và không có chống chỉ định gì

Vô sinh

Những lần khám tư vấn cá nhân được hướng dẫn, đề xuất một xử lý tâm lý tình dục nếu không làm phiền hà hoặc đáng phàn nàn

Giao hợp đau

Giao hợp đau có thể do viêm âm hộ, hay âm đạo, gây ra co thít âm đạo, màng trinh không giãn hoàn toàn, âm đạo không được bôi trơn đầy đủ.

Són đái ở phụ nữ

Sự tăng áp lực đột ngột trong bụng được truyền đến bàng quang hoạt động bình thường mà không đến niệu đạo bị sa và như vậy nước tiểu có khuynh hướng bị rò vào lúc này.

Không phóng noãn liên tục

Ở những bệnh nhân béo bệu có buồng trứng đa nang, điều trị bằng cách làm giảm cân thường có hiệu quả, giảm mỡ cơ thể sẽ làm giảm thấp sự chuyển đổi androgen thành estron

Các khối u buồng trứng

Một đợt ngăn ngừa phóng noãn trong 2 tháng bằng viên thuốc tránh thai làm cho các nang cơ năng biến mất

Bệnh viêm tiểu khung

Những phụ nữ có đau bụng dưới, khám thấy nhạy cảm đau ở phần phụ hoặc tử cung khi di động nên được cân nhác là bị PID và nên được điều trị bằng kháng sinh trừ khi có chẩn đoán

Sa tử cung

Đối với những phụ nữ lớn tuổi, không muốn giao hợp, bịt tắc một phần âm đạo là phẫu thuật đơn giản và có hiệu quả, Treo tử cung vào thành bụng

Sa sinh dục

Sa tiểu tràng cũng có thể kèm theo sa tử cung hoặc có thể tiếp theo cắt tử cung khi mà các phần nâng đỡ vòm ầm đạo bị yếu đi hoặc là túi cùng ở sâu

Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung phải được phân biệt với bệnh viêm tiểu khung, u buồng trứng và u xơ tử cung. Viêm vòi trứng và lạc nội mạc tử cung là các triệu chứng trầm trọng thêm bởi kinh nguyệt

Ung thư âm hộ

Cũng như những tổn thương tế bào lát của cổ tử cung, sự loạn sản ở các mức nặng nhẹ khác nhau của âm hộ bây giờ đã được nhận biết, Hệ thống phân độ về sự tạo u

U xơ tử cung

Ở phụ nữ có thai, u xơ đôi khi gây thêm các nguy cơ xảy thai, ngôi bất thường, không lọt được, chuyển dạ đẻ non, đau khu trú, đẻ khó.

Polip cổ tử cung

Những khối polip có thể nhìn thấy được trong lỗ cổ tử cung qua đặt mỏ vịt, Cần phân biệt các polip cổ tử cung với các bệnh lý tân tạo dạng polip của niêm mạc tử cung

Ung thư cổ tử cung

Những dấu hiệu hay gặp nhất là rong kinh, ra huyết thấm giọt sau giao hợp và loét cổ tử cung. Có thể có máu hoặc mủ, có mùi, không gây ngứa, có thể xuất hiện sau xâm nhiễm.

Ung thư trong biểu mô của cổ tử cung

Chẩn đoán phỏng chừng bằng phương pháp tế bào học sàng lọc ở một quần thể không có triệu chứng và không nhìn thấy có thay đổi gì đại thể ở cổ tử cung

Hậu quả của tiếp xúc với diethylstilbestron trong tử cung

Hiện nay tất cả các phụ nữ phơi nhiễm đều được khuyên bước đầu soi cổ tử cung kiểm tra, sơ bộ tìm những vùng biểu mô bất thường của âm đạo vậ cổ tử cùng

Nang và áp xe tuyến Bartholin

Mủ hay chất tiết dịch lấy ra từ tuyến cần được nuôi cấy để tìm lậu cầu, chlamydia và các mầm bệnh khác và để điều trị cho phù hợp; thường thì ngâm nước ấm có thể có ích

Viêm cổ tử cung

Nếu chất tiết dịch từ ống cổ tử cung là chất nhầy mủ màu vàng và soi dưới kính hiển vi khô phóng đại lớn trên mỗi kính trường có từ 10 bạch cầu đa nhân trở lên thì gợi ý nghĩ đến chlamydia.

Viêm âm đạo

Có thể kiểm tra pH của âm đạo, pH thường là cao hơn 4,5 khi bị nhiễm Trichomonas và có thể nhiễm vi khuẩn trong âm đạo. Tiếp đó, khám bằng hai tay để xem tiểu khung có bị viêm nhiễm không.

Thống kinh

Thuốc được dùng khi bắt đầu ra máu kinh sẽ tránh được việc dùng thuốc cẩu thả khi mới có thai, Thuốc được dùng tiếp tục trên cơ sở 2, 3 ngày

Hội chứng trước hành kinh

Nhiều loại vitanim và chất khoáng liều tương đối cao được gợi ý dùng trong hội chứng này, nhưng không một loại nào tỏ ra có ích, qua các nghiên cứu mù kép và lại có một số tác dụng phụ không mong muốn.

Chảy máu âm đạo sau mãn kinh

Âm hộ và âm đạo cần được kiểm ra để tìm ra vùng chảy máu, những vết loét hoặc những khối u. Cần làm phiến đồ tế bào học lấy ở cổ tử cung và túi cùng âm đạo. Có thể thấy được tế bào ung thư bị bong ra.

Chảy máu bất thường tiền mãn kinh

Chảy máu tử cung do rối loạn cơ năng thường là do sự phát triển quá mức của niêm mạc tử cung dưới sự kích thích của progesteron: điều này xảy ra trong những vòng kinh không phóng noãn.