Viêm khớp vảy nến

2017-01-04 10:10 AM

Bệnh khớp giống viêm khớp dạng thấp, viêm đa khớp đối xứng. Thông thường tổn thương ít khớp hơn so với viêm khớp dạng thấp và yếu tố dạng thấp trong huyết thanh âm tính.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Bệnh nằm trong tiêu đề này có những đặc điểm là khởi phát thường trước tuổi 40, có viêm cột sống hoặc những khớp lớn ngoại vi, viêm màng bồ đào trong một số ít bệnh nhân, có mối liên quan chặt chẽ với HLA-B27 và vắng mặt các tự kháng thể trong huyết thanh.

Những điểm thiết yếu trong chẩn đoán

Vảy nến có trước viêm khớp trong 80% trường hợp.

Viêm khớp thường không đối xứng, ngón tay ngón chân hình "khúc dồi", giống viêm khớp dạng thấp; yếu tố dạng thấp âm tính.

Thường có tổn thương khớp cùng chậu; có thể phối hợp với viêm cột sống dính khớp.

Dấu hiệu X quang: tiêu xương, biến dạng kiểu "bút chì vót nhọn"; vắng mặt loãng xương; dính khớp; viêm khớp cùng chậu không đối xứng và những cầu xương không điển hình.

Nhận định chung

Viêm khớp xuất hiện ở 15 - 20% bệnh nhân bị bệnh vảy nến. Viêm khớp đi kèm váy nến có các đặc điểm và các thể sau:

Bệnh khớp giống viêm khớp dạng thấp, viêm đa khớp đối xứng. Thông thường tổn thương ít khớp hơn so với viêm khớp dạng thấp và yếu tố dạng thấp trong huyết thanh âm tính.

Thể vài khớp, có thể dẫn đến phá hủy nặng những khớp bị bệnh.

Thể bệnh mà tổn thương tiên phát xuất hiện ở các khớp ngón xa. Giai đoạn sớm, có thể là một khớp và tổn thương khớp không đối xứng. Thường có kết hợp với hiện tượng lõm và bong các móng.

Viêm khớp biến dạng nặng (què do viêm khớp), tổn thương tiêu xương nặng.

Thể viêm cột sống với viêm khớp cùng chậu gây tổn thương nổi bật ở cột sống; 45% những bệnh nhân này có HLA-B27 dương tính.

Lâm sàng

Mặc dù vảy nến thường có trước khi khởi phát viêm khớp, song 20 - 25% bệnh nhân có viêm khớp trước bệnh lý của da. Bệnh nhân có tổn thương da nặng có tỷ lệ viêm khớp cao hơn ít nhất 5 lần so với những bệnh nhân có tổn thương da nhẹ. Tuy nhiên, thỉnh thoảng có bệnh nhân có một đám vảy nến (điển hình thường ẩn ở vùng da đầu, rãnh liên mông, rốn) và không nhận ra được mối liên quan của nó đối với viêm khớp. Do vậy, cần thăm khám kĩ lưỡng tìm những tổn thương da ở bệnh nhân có viêm khớp mới khởi phát. Cũng như vậy, tổn thương vảy nến có thể đã hết khi viêm khâp xuất hiện - trong những trường hợp này việc hỏi tiền sử là quan trọng nhất để chẩn đoán những trường hợp có viêm một vài khớp mà trước đó chưa lý giải được. Vết lõm móng tay và di chứng của vảy nến trước đây đôi khi là đầu mối duy nhất.

Xét nghiệm

Tốc độ lắng máu tăng, nhưng yếu tố dạng thấp âm tính. Nồng độ acid uric có thể cao, phản ánh tổn thương da vẫn tiến triển do vảy nến. Có mối tương quan giữa mức độ lan rộng của vảy nến và nồng độ acid uric máu nhưng tỷ lệ gut cũng không cao hơn so với những người không bị vảy nến. Sự bong vảy của da có thể làm giảm dự trữ sắt.

Thăm dò hình ảnh

Các dấu hiệu X quang thường có ích nhất trong chẩn đoán phân biệt bệnh với những dạng viêm khớp khác. Có thể thấy dấu hiệu bào mòn ở đầu xương, sự phá hủy không đều của xương và khớp, khi những dấu hiệu này xuất hiện ở các đốt ngón tay tạo ra hình ảnh một cái bút chì được vót nhọn. Hiện tượng tạo xương mới ở màng xương kiểu vỏ bọc mềm có thể rất đáng kể, đặc biệt tại chỗ bám của cơ và dây chằng. Những thay đổi như vậy có thể thấy dọc theo thân các xương bàn ngón tay, bàn ngón chân và các xương đốt. Cốt hóa cạnh cột sống xuất hiện và có thể phân biệt với viêm cột sống dính khớp bởi sự vắng mặt của hiện tương cốt hóa mật trước cột sống.

Điều trị

Điều trị có tính chất điều trị triệu chứng. Các thuốc chống viêm không steroid có tác dụng. Thuốc chống sốt rét có thể làm cho vảy nến nặng lên. Liệu pháp muối vàng thường có hiệu quả. Trong những trường hợp kháng với điều trị, methotrexat được sử dụng và có một số hiệu quả, nhưng chỉ nên dùng bởi những người đã quen với việc sử dụng nó. Điều trị có hiệu quả những tổn thương da thông thường (nhưng không phải là luôn luôn) làm cải thiện các triệu chứng về khớp.

Bài viết cùng chuyên mục

Viêm nhiều sụn tái phát

Bệnh thường tiến triển từng đợt, tỷ lệ nam nữ bị bệnh ngang nhau. Sụn sưng, đau trong đợt cấp và hậu quả là trở nên teo nhỏ, gây biến dạng vĩnh viễn. Sinh thiết sụn tổn thương thấy viêm và tiêu sụn.

Bệnh viêm mô sợi

Bệnh viêm mô sợi có thể là một biến chứng của bệnh thiểu năng giáp trạng, viêm khớp dạng thấp, hoặc ở nam giới là do khó ngủ.

Bệnh hỗn hợp của mô liên kết

Bệnh ít gặp, bệnh nhân có các triệu chứng của nhiều bệnh thấp khác nhau. Người ta quan tâm nhiều đến những bệnh nhân có các biểu hiện chồng chéo của LBH, xơ cứng bì và viêm đa cơ.

Viêm khớp do virus

Viêm đa khớp có thể phối hợp với viêm gan B và điển hình thường xuất hiện trước khi bắt đầu có vàng da, nó cũng có thể xuất hiện trong viêm gan không vàng da.

Hội chứng Behort

Triệu chứng lâm sàng gồm liệt dây thần kinh sọ, co giật, viêm não, rối loạn tâm thần và tổn thương tủy sống. Thường có tăng bạch cầu và tăng tốc độ lắng máu.

Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là bệnh toàn thân có viêm mạn tính màng hoạt dịch của nhiều khâp, mà nguyên nhân chưa rõ, Bệnh có bệnh cảnh lâm sàng phong phú.

Viêm khớp mãn tính thiếu niên

Các bất thường về sự phát triển của có thể và sự phát triển của bộ xương liên qiian đến sự tiến triển cấp tính của bệnh, có thể chỉ là tạm thời và thường hồi phục.

Hội chứng đau cổ cánh tay

Nguyên nhân đau cổ gồm căng cứng hoặc vẹo cổ cấp hoặc mạn tính, thoát vị nhân nhày đĩa đệm, thoái khớp, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp dạng thấp

Đau thắt lưng

Thăm khám thực thể cũng rất quan trọng, bởi vì những triệu chứng như sốt, tăng huyết áp, hạch to, có khối u ở bụng, ở khung chậu hay ở trực tràng

Viêm bao thanh dịch

Viêm bao thanh dịch có thể do nhiễm khuẩn. Hai vị trí thường bị là mỏm khủyu và trước xương bánh chè. Viêm bao thanh dịch cấp ở hai vị trí này cần chọc dò để loại trừ nguyên nhân nhiễm khuẩn.

Viêm lồi cầu

Dùng một băng chun quân phía trên cẳng tay có thể làm cho bệnh nhân dễ chịu hơn mỗi khi bệnh nhân phải mang xách nặng.

Cốt tủy viêm cấp do vi khuẩn sinh mủ

Trong số những bệnh nhân bị các bệnh huyết sắc tố, cốt tủy viêm do vi khuẩn thương hàn thường gặp gấp 10 lần so với những vi khuẩn sinh mủ khác.

Bệnh gút

Gút là một bệnh rối loạn chuyển hóa, thường có tính chất gia đình, do sự thay đổi bất thường lượng urat trong cơ thể và đặc trưng đầu tiên của bệnh là những cơn viêm khớp cấp tái phát

Bệnh thoái khớp (hư khớp)

Bệnh được đặc trựng bởi sự thoái hóa của sụn và phì đại xương tại các diện khớp. Biểu hiện viêm thường rất nhẹ. Những yếu tố di truyền và cơ học ít nhiều có liên quan đến có chế bệnh sinh của bệnh.

Lao xương khớp

Hầu hết những nhiễm khuẩn do lao ở Mỹ do vi khuẩn lao người Mycobacterium tuberciilosis gây ra, Nhiễm khuẩn hệ thống xương khớp do sự lan tràn trên đường máu.

Viêm nút đa động mạch

Viêm đa động mạch đặc trưng bởi tổn thương cục bộ hoặc từng đoạn của các mạch máu, đặc biệt là các động mạch nhỏ và trung bình, gây ra những biểu hiện lâm sàng khác nhau.

Biểu hiện thấp khớp trong ung thư

Bệnh bạch cầu tế bào tóc có thể phối hợp với viêm các mạch máu cỡ trung bình, như bệnh viêm nút đa động mạch, Bệnh bạch cầu cấp có thể gây đau khớp.

Đánh giá và chẩn đoán bệnh cơ xương khớp

Làm các thăm dò xét nghiệm để hoàn thiện việc đánh giá. Những xét nghiệm thông thường gồm tốc độ lắng máu, phản ứng tìm yếu tố dạng thấp, kháng thể kháng nhân

Viêm khớp nhiễm khuẩn cấp không do lậu

Việc sử dụng nội soi ngày càng rộng rãi và những phẫu thuật thay khớp nhân tạo đã làm cho tỉ lệ viêm khớp nhiễm khuẩn tăng lên.

Loạn dưỡng giao cảm phản xạ

Tiên lượng phụ thuộc một phần vào giai đoạn bệnh, những tổn thương đã xuất hiện và phụ thuộc vào mức độ nặng của bệnh lý nội tạng phôi hợp. Điều trị sớm, khả năng hồi phục sẽ tôt hơn.

Xơ cứng bì toàn thể

Xơ cứng bì toàn thể là một bệnh mạn tính đặc trưng bởi xơ cứng lan toả của da và tổn thương các nội tạng, Nguyên nhân của bệnh chưa rõ, song có vai trò của yếu tố tự miễn dịch.

Ban xuất huyết Henoch-Schonlein

Đây là một dạng phát ban mà nguyên nhân chưa rõ; đặc trưng cơ bản về mặt giải phẫu bệnh là viêm mạch máu nhỏ. Mặc dù bệnh thường gặp ở trẻ em song người lớn cũng có thể bị.

Hoại tử xương vô khuẩn

Ban đầu, X quang thường bình thường; chụp cộng hưởng tứ, cắt lớp vi tính và đồng vị phóng xạ là những kĩ thuật thăm dò nhậy hơn.

Viêm gân lắng đọng Calci vùng vai cánh tay

Viêm gán lắng đọng calci cần phải phân biệt với những hội chứng đau cổ cánh tay khác, viêm khớp mủ, thoái khớp, gút, các khối u đỉnh phổi Pancoast và đứt bao xoay.

Bệnh co thắt Dupuytren

Co thắt Dupuytren có biểu hiện bằng sự dầy lên của bao cân gan tay dạng nốt hoặc giống như dây thừng ờ một hoặc hai bàn tay và thường ảnh hưởng tới các ngón thứ tư và thứ năm.