Cytokin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cách lấy bệnh phẩm

Xét nghiệm được thực hiện trên huyết thanh. Không nhất thiết yêu cầu bệnh nhân cần phải nhịn ăn trước khi lấy máu làm xét nghiệm.

Giá trị cytokin bình thường

Giá trị này thay đổi theo giá trị quỵ chiểu của từng phòng ét nghiệm.

Tăng nồng độ cytokin máu

Các nguyên nhân chính thường gặp

Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS).

Thiếu hụt miễn dịch.

Các bệnh lý ác tính.

Viêm khớp dạng thấp.

Nhận định chung và ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm cytokin

Cytokin là các protein được các tế bào của hệ thống miễn dịch sản xuất có vai trò trung gian và điều hòa miễn dịch, phản ứng viêm và tạo hổng cầu. Các cytokin có thể tác động trên các tế bào miễn dịch khác nhau (Vd: khi được cytokin kích thích các bạch cầu mônô rời khỏi dòng máu lưu hành và trở thành các đại thực bào ở các mô).

Các cytokin có một số đặc điểm lý thú. Cùng một loại cytokin song nó lại có thể được nhiều loại tế bào khác nhau sản xuất ra. Cùng một loại cytokin song nó có thể có các tác động khác biệt nhau trong các tình huống khác nhau, trong khi nhiều loại cytokin khác nhau lại có thể có cùng một tác động. Các cytokin có thể hoạt động hiệp đồng cùng với nhau hay hoạt động đối kháng nhau.

Các ví dụ về cytokin bao gồm: yếu tố kích thích sinh bạch cầu hạt mônô (granulocyte - monocyte colony stimulating factor), interleukin, interferon, yếu tố tăng trưởng khối u (tumor growth factor) và yếu tố hoại tử khối u (tumor necrosis factor). Định lượng nồng độ các cytokin giúp xác định chức năng và đáp ứng miễn dịch và đáp ứng điều trị. Ngoài bệnh phẩm máu, các cytokin có thể được nghiên cứu ở các loại bệnh phẩm khác như dịch não tủy, dịch khớp, phân và nước tiểu.

Các cytokin vẫn có thể tiếp tục được sản xuất hay bị thoái giáng trong ống đựng bệnh phẩm chờ được xét nghiệm.