Tràn khí dưới da: nguyên nhân và cơ chế hình thành

Không khí nằm trong lớp hạ bì. Khi sờ vào sẽ có cảm giác lép bép (như túi xốp bong bóng) và có thể có những thay đổi cấu trúc da rõ rệt.

Hình. Hình ảnh X quang tràn khí dưới da.

Nguyên nhân

Chấn thương đụng dập hoặc chấn thương do cắt xé làm thủng các tạng dạ dày-ruột hoặc phổi.

Tràn khí màng phổi.

Tràn khí trung thất.

Chấn thương khí áp (barotrauma).

Vỡ thực quản.

Cơ chế

Tràn khí dưới da do không khí hoặc khí xâm nhập vào lớp hạ bì.

Da từ cổ, trung thất và khoang sau phúc mạc được nối với nhau bằng mặt phẳng màng cơ (fascial planes) và chính mặt phẳng này cho phép không khí theo đó mà di chuyển từ khoang này đến các khoang khác.

Thông thường, tràn khí dưới da là do chấn thương đụng dập hoặc cắt xé phổi. Nếu phổi bị đâm thủng (dù ở màng phổi thành hoặc màng phổi tạng), không khí có thể theo dấu bao quanh mạch (perivascular sheaths), vào trung thất và từ đó đi vào mô dưới da.

Tương tự, trong chấn thương khí áp, áp suất quá mức trong phổi có thể đã làm vỡ các phế nang và không khí tràn vào bên dưới màng phổi tạng, lên đến rốn phổi, dọc theo khí quản và vào cổ.

Ý nghĩa

Đây là một dấu hiệu có giá trị: sự hiện diện của tràn khí dưới da trong chấn thương ngực thường biểu thị một tổn thương lồng ngực nghiêm trọng liên quan đến các cấu trúc chứa khí trong lồng ngực.