Đặt ống thông màng bụng

2014-09-28 07:57 PM

Đặt gạc và cố định ống thông bằng băng dính hoặc chỉ để đề phòng bội nhiễm. Thủ thuật đặt ống thông màng bụng đã xong, chỉ định tiếp tục rửa màng bụng hay lọc màng bụng.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Đại cương

Đặt ông thông màng bụng để rửa màng bụng hay lọc màng bụng thăm dò là một phương pháp để phát hiện tổn thương các tạng trong ổ bụng và tiểu khung khi có dấu hiệu màng bụng trên lâm sàng mà không có hình ảnh liềm hơi trên phim X quang.

Chỉ định

Nghi ngờ có viêm màng bụng sau nạo phá thai, sau viêm ruột thừa.

Nghi ngờ có chảy máu trong ổ bụng vói khối lượng ít, chưa phát hiện được khi chọc dò bằng kim thường.

Nghi ngờ có viêm tuỵ cấp (lấy dịch lọc để xét nghiệm amylase).

Chống chỉ định

Bệnh ưa chảy máu.

Viêm dính màng bụng.

Chuẩn bị

Cán bộ chuyên khoa

Bác sĩ chuyên khoa hồi sức cấp cứu, thận - tiết niệu,

Y tá (điều dưỡng) trung học đã được huấn luyện,

Phương tiện

Thủ thuật làm tại buồng vô khuẩn.

Dụng cụ

Một ống thông bằng chất dẻo (teílon) có lỗ ở 6 cm phía ngoại vi, đầu tù và nòng nhọn bằng thép không rỉ, dài hơn ống thông khoảng 5mm.

Một ống nối.

Một bộ dây nối hình chữ Y để dẫn dịch.

Một bơm tiêm 5ml.

Một kim tiêm dưới da.

Môt lưỡi dao sắc nhon.

Một bộ kéo.

Hai kẹp Kocher.

Chỉ.

Găng, băng dính.

Nồi cách thuỷ để hâm nóng dung dịch 38°c.

Đồ vải vô khuẩn

Một sáng to có lỗ.

Gạc, bông.

Quần, áo, mũ, khẩu trang.

Thuốc

Cồn 70°, cồn iod, xylocain 1% lOml.

Dung dịch NaCl 0,9%.

Dung dịch lọc màng bụng (nếu chỉ định).

Người bệnh

Được đả thông tư tưởng.

Nằm ngửa. Đái hết hoặc thông đái.

Đặt ông thông dạ dày hút hết dịch vị

Cạo lông vùng dưối rốh và gò mu.

Hồ sơ bệnh án

Ghi rõ chẩn đoán bệnh.

Ghi chỉ định làm thủ thuật sau khi hội chẩn. Chú ý ghi mạch, huyết áp, nhịp thở, nhiệt độ, khám bụng (mềm hay cứng, trưổng bụng...)

Các bước tiến hành

Kiểm tra sự chuẩn bị toàn bộ:

Người làm thủ thuật và trợ thủ rửa tay, sát khuẩn tay, đi găng.

Khử khuẩn toàn bộ vùng bụng dưới rốn.

Chọn nơi chọc dò.

Phủ săng có lỗ.

Gây tê tại chỗ nơi chọc dò ở hai mặt phẳng.

Rạch da dài 5mm, sâu 5mm.

Chọc ông thông có luồn ông qua thành bụng theo hưóng thẳng góc. Khi có cảm giác "sật" là đã vào ổ bụng.

Rút nòng thông khoảng lcm. Đẩy dần ốhg thông vào ổ bụng hưóng về phía gò mu vùng túi cùng Douglas.

Rút lùi ông thông vài cm khi người bệnh có cảm giác tức, hơi đau.

Rút hẳn nòng thông..

Đặt gạc và cố định ống thông bằng băng dính hoặc chỉ để đề phòng bội nhiễm.

Thủ thuật đặt ống thông màng bụng đã xong, chỉ định tiếp tục rửa màng bụng hay lọc màng bụng.

Theo dõi

Trong khi làm thủ thuật: mạch, huyết áp, để phát hiện sốc do đau: màu sắc dịch chảy để biết chảy máu hoặc chọc thủng tạng rỗng.

Sau khi làm thủ thuật: nhiệt độ, mạch, huyết áp, nhịp thỏ, phản ứng màng bụng để phát hiện viêm màng bụng, chảy máu.

Tai biến và xử trí

Trong khi làm thủ thuật

Đau: chống đau.

Hạ huyết áp: duy trì huyết áp.

Sau khi làm thủ thuật

Viêm màng bụng: kháng sinh, tiếp tục rửa màng bụng nếu cần.

Chảy máu nhiều, tụt huyết áp: truyền máu, chuyển khoa ngoại.

Các danh mục

Sổ tay cập nhật chẩn đoán và điều trị bệnh lý

Triệu chứng học nội khoa

Triệu chứng học ngoại khoa

Bệnh học nội khoa

Bài giảng bệnh học nội khoa

Bệnh học ngoại khoa

Bệnh học nhi khoa

Bài giảng sản phụ khoa

Bài giảng truyền nhiễm

Bệnh học và điều trị đông y

Bài giảng tai mũi họng

Bài giảng răng hàm mặt

Bài giảng nhãn khoa

Bài giảng da liễu

Thực hành chẩn đoán và điều trị

Bệnh học nội thần kinh

Bệnh học lao

Đại cương về bệnh ung thư

Nội khoa miễn dịch dị ứng

Sách châm cứu học

Bài giảng sinh lý bệnh

Bài giảng miễn dịch

Bài giảng giải phẫu bệnh

Gây mê hồi sức

Sinh lý y học

Phôi thai học

Bài giảng dược lý lâm sàng

Chẩn đoán hình ảnh

Y pháp trong y học

Sách điện tâm đồ

Các bài thuốc đông y hiệu nghiệm

Sách siêu âm tim

Xét nghiệm sinh hóa trong lâm sàng

Tâm lý học và lâm sàng

Thực hành tim mạch

Cẩm nang điều trị

Thực hành chẩn đoán điện tâm đồ bệnh lý

Điều dưỡng học nội khoa

Phương pháp viết báo trong nghiên cứu y học

Hồi sức cấp cứu toàn tập

Điều dưỡng truyền nhiễm

Kỹ thuật điều dưỡng cơ bản

Giải phẫu cơ thể người

Bài giảng huyết học và truyền máu

Những kỹ năng lâm sàng

Bài giảng vi sinh y học

Bệnh nội khoa: hướng dẫn điều trị